1000
25
MAANDAG
19 FEBRUARI
3UU een ongeluk. JUU voet^f oog.' lüU eenduim. lUtf
binnenland
Gedachtin van een Gevangene
LUX
i'tm
FEUILLETON
Fhbrikonéen von Zijne stoffen,
roeten steeds aanwasschen in,
Gebruik een lauw sopje
nraeg 'Zorg niet te boenen of te wrijven.
Dan in driemaal versch lauw walen
'Uitspoelen Zonden wringen Strijken met
eenjwya.nrn jjz.er, geen heet ijzer.
Stads= en Provinciemeuws
■««RMMKi
VLISSINGSCHE COURANT
ABONNEMENTSPRIJSVoor Vlissingen en de gemeenten op Waleheren ƒ2.2©
per 3 maanden. Franco door het geheete rijk 2.SO. Voor België 4.15.
Voor overige landen der Post-Unle 4.70. Alzonderlgke nummers 5 cent.
ADVERTENTIEPRIJSVan 14 regels ƒ1.10; voor iederen regel meer 26 ct.
Familieberichten van 1—6 regels 1.70. Bij abonnement speciale prijs.
Reclames 52 cent per regel. Dienstaanbiedingen en -aanvragen 13 ct. per regel
De abonné's in 't bezit eener
Polis, zijn GRATIS verze
kerd tegen ongelukken voor:
gulden bij levens
lange ongeschikt
heid tot werken, i
A gulden bij dood ADD gulden bij verlies 4 A gulden bij verlies 4 AA
gulden bij verlies
van een
wijsvinger.
gulden bij verlies
van eiken
anderen vinger.
Huldeblijk van den bijzonderen
Vrijwilliger" Landstorm.
Bij liet 25-jarig regeeringsjubiteum
zal de bijzondere Landstorm een album
aan H M de Koningin aanbieden.
Dit album zal bestaan uit vijf zware
boekdeelen, waarvan het vijfde een
verzameling fotografieën bevatten zal.
betrekking hebbende op den bijzonde
ren vrijwillig en landstorm.
In het eerste deel komen opdracht,
oorkonde en historisch overzicht van 't
ontstaan en de ontwikkeling van het
instituut van den bijzonderen vrijwilli-
gen landstorm.
Daarna volgen de handteekeningen
van de leden der nationale landstorm-
commissie, vervolgens die van elk land-
stormverband afzonderlijk, eerst de ge
westelijke commissie, daarna de plaat
selijke commissie en de afdeelingen uit
het verband.
De bladen zijn van oud-Hollandsch
(geschept) papier. Elk blad is voorzien
van een rand in kleurendruk.
Boven de namen van de gewestelijke
commissies komen de wapens van de
provincie en belangrijke gemeenten uit
het verband.
Elk deel zal ongeveer 12.000 handtee
keningen bevatten.
Met de vervaardiging zijn belast de
cailigrafeurs Gebr. Grevenstuk te Am
sterdam.
Ontwerp invoerverboden.
De heer Fleskens c.s. heeft het wets
voorstel tot het instellen van invoerver
boden ingetrokken, nu zeer vele leden
van de Tweede Kamer zich er tegen
verklaard hebben. In hun brief van in
trekking schrijven zij vervolgens
„Verder is het aan ondergeteekenden
bekend, dat verscheidene leden der Ka
mer zich niet tegen het nemen van
maatregelen tot tijdelijke invoerbelem-
ineringen zullen verzetten, wanneer de
voorstellen daartoe van de zijde der
regeering uitgaan, terwijl zij tevens
mogen veronderstellen, dat de regee
ring vooral in den laatsten tijd
tot de overtuiging zal zijn gekomen dat
een groot gedeelte onzer industrie in
een noodtoestand verkeert, welke het
nemen van bijzondere wettelijke rege
lingen noodzakelijk maakt.
In een en ander vinden ondergetee
kenden aanleiding te berichten, dat zij
op een verdere behandeling van het
bovengenoemde wetsvoorstel geen
prijs meer stellen."
Hulp aan noodlijdende kunstenaars.
Het Twesde Kamerlid Schaper heeft
in zijn kwaliteit van lid van den ge
meenteraad van Rijswijk (Z. H.) bij den
raad dier gemeente een voorstel inge
diend, strekkende om de medewerking
van het ministerie van .onderwijs te
verzoeken tot het kunnen geven van
opdrachten aan in nood verkeerende
kunstenaars, waarvoor door de regee-
een stem uit de eenzaamheid
der cel.
D
Een gevangene schrijft aan de „Prov.
Drentsche cn Asser Crt."
Mijn cel ligt in een uitbouw van de
gevangenis, dicht bij een grazig ge
deelte van het plein, dat door een hoo-
gen muur van de buitenwereld wordt
afgesloten. Dat plein kan hier niet heel
breed zijn, want ilc hoor zoo nu en dan
het doffe, vage geluid van auto-signa
len, van trams en ander stadslawaai.
Soms dringt ook wat gerucht van spe
lende kinderen tot mij door, getemperd
door den afstand en hooge, breede
muren. Hoog boven mij valt door een
tralievenster het licht in mijn verblijf
binnen. Licht is eigenlijk het woord van
liet vuile, wazige mengsel van licht en
schaduw, dat in de cel hangt. Stel u
niet voor, dat dit het vrije, stralende
licht van uw kamer is. Het is een soort
walm', waarmee het sombere gemoed
van ons, gevangenen, geheel in over
eenstemming is. In de kleine, trieste
ruimte, waarin wij de dagen doorbren
gen, kan geen enkele blijde gedachte
leven. Hier klinkt, hier leeft en beweegt
alles in mineur. Wij zijn zij
die met het bleeke morgenlicht
eenzaam hun leege bed zuchtend
[verlaten
en als de lijdensdag weer is verricht,
ring op de begrootrng van 1923 geld is
uitgetrokken.
De Bioscoopwet.
„De belangstelling voor bei in behan
deling zijnde ontwerp-Bioscoopwet za!
onder ons (hiermede worden de anti
revolutionairen bedoeld), wel tot het
nulpunt gedaald zijn, nu het arnende-
ment-Rutgers c.s. verworpen werd met
41 tegen'36 stemmen", driestart „de
Standaard".
Onzerzijds werd er mee bedoeld de
gelegenheid te openen, dat gemeente
raden de bevoegheden zouden erlangen
mits na verkregen goedkeuring van
de Kroon om bioscoopvoorstellingen
te weren, of beperkingen voor te schrij
ven. Ware dit amendement aangeno
men, dan zouden we ons in de aanne
ming der wet zeer hebben verheugd. Nu
blijft er niets dan een leege dop niet
eens een half ei.
De centrale keuring kan alleen de
ergste buitensporigheden weren, maar
heft bet wezen onzer bezwaren niet op.
Zooals het ontwerp nu blijft, kan het,
wat ons betreft, evengoed verworpen
als aangenomen worden. Het doet geen
kwaad, maar zal ook geen goed doen.
Dezen gang van zaken betreurt het
anti-revolutionaire blad vooral hierom,
„wijl het amendement vrucht was van
overeenstemming tusschen leden dei-
drie rechtsche groepen. De eerste drie
onderteekenaars waren een anti-revo
lutionair, een christelijk—historisch en
een Roomsch-kafholiek."
Datum stemming voor den
gemeenteraad.
Vele gemeentebesturen zullen weldra
voor de vrahg gesteld worden of zij de
stemming voor den gemeenteraad vóór
of na 15 Mei a.s. zullen houden.
Wordt deze stemming gehouden vóór
15 Mei, dan kan op de verschillende
stembureaux gebruik gemaakt worden
van de uittreksels van de oude kiezers
lijst. die ten vorigen jare in vele ge
meenten gedrukt werden voor de stem
ming voor de Tweede Kamer. De nieu
we kiezerslijst behoeft dan enkel ge
schreven te worden, daar voor het jaar
1923/24 geen stemming in uitzicht is.
Doet men het op of na 15 Mei, dan
moet men deze uittreksels weer laten
drukken volgens de nieuws lijst welke
op dezen datum van kracht wordt. Aan
dit laatste is veel tijd voor in gereed
heid brengen en veel kosten van druk
ken verbonden. Vele gemeentebesturen
zullen er dus. met het oog op bezuini
ging, voor gevoelen, om nog gebruik te
maken van de oude lijst en dus de
stemming voor 15 Mei a.s. uitschrijven.
Anderzijds is het echter een voordeel,
dat bij een stemming na 15 Mei de
nieuwe kiezerslijst gebruikt kan worden
en dus lal van personen, inzonderheid
zij die pas 25 jaar oud zijn geworden,
aan de stemming deel kunnen nemen,
die anders van deze stemming nog
uitgesloten zouden zijn. Voor een zoo
groot mogelijke deelneming aan de
zich met hun wonden huip'loos
f nederlaten,
van 't leven weg met
hun stille gezicht
Ik eet vaak mijn brood op met de
gedachte waartoe waarom Is het
niet volkomen nutteloos, dat ik nog
voedsel opneem, om een leven te on
derhouden. dat eigenlijk geen leven
meer is, maar een ellendig voortvege-
teeren als een dier, minder dan een
dier dat ten minste nog zijn rede
loosheid en onbewustheid heeft, om het
wreede van zijn gevangenschap niet te
beseffen.
's Avonds, als de dagelijksche plich
ten van opstaan, cel reinigen, wasschen,
arbeid, luchten en andere zijn volbracht,
-is de eenzaamheid het moeilijkst te
verdragen. De rust na het dagwerk is
een verkwikking voor hen, die vrij in
de maatschappij leven, maar voor ons
niet. Wij denken te veel na over onzen
toestand, wanneer wij stil zitten. Wroe
ging, berouw, allerlei nare gedachten
komen in den avond bij je op cn dat
bezorgt je een dof, zwaar gevoel in je
hoofd, dat vaak verergert tot hevige
hoofdpijn en ook wel eens overgaat in
een huilbui, die je soms werkelijk wat
kalmer maakt, zoodat de ellende wat
lichter is te verdragen. De dichter had
wel gelijk, die eens schreef
Welch Elend kann sich selbst
[entfliehn Vergebens
durchjag' ich rastlos jedes
[fernste Land,
und stets verfolgle mich der
[Tod des Lebens
stemming is natuurlijk zeer veel te
zeggen.
Opheffing van Katholieke feestdagen.
Teneinde voor geheel de Nederland-
sche Kerkprovincie eenheid te verkrij
gen in het vieren van de verplichte
feestdagen, heeft Paus Pius XI den 23en
Januari 1.1. goedgunstig toegestaan, dat
in Nederland alleen de vier volgende
feesten als Zondag moeten worden ge
vierd Eerste Kerstdag, 's Heeren Ffe-
melvaart, Maria ten Hemelopneming en
Allerheiligen, zoodat de verplichting
van de H. Mis te .hooren en zich van
slafelijken arbeid te onthouden zich tot
deze vier feestdagen beperkt en niet
meer geldt voor de feestdagen Besnij
denis des Heeren, Driekoningen, H. Jo
zef (19 Maart), H. Sacramenten, H.H.
Petrus en Paulus en O. L. Vr. Onbevlekt
Ontvangen, die in het algemeen voor de
geheele Kerk verplichtend zijn.
Uit het bouwbedrijf.
De landelijke patroonsbond in de
bouwbedrijven heeft besloten de tegen
voorstellen der werknemers niet te aan
vaarden en voor dit jaar geen landelijk
contract aan te gaan.
Gelijk bekend, heeft de R. Kath. pa
troonsbond met de werknemers-organi
saties een collectief contract afge
sloten.
Legaten.
De overleden oud-burgemeester van
Grave, de heer W. Friezen, legateerde
de volgende schenkingen, vrij van suc
cessierechten, aan de onderstaande ge
stichten St. Catharina Gasthuis, Grave,
30.000, Blindengesticht, Grave, ƒ6000
R. K. Kerk, Grave, 15.000 Vincentius
Vereeniging, Grave, ƒ5000 Elisabeth-
vereeniging, Grave, 2000 Eerw.
Fransche paters, Grave, 3000 Gen.
Voortplanting des geloofs. Grave,
500 Gen. H. Kindsheid,-Grave, 500;
Paters Capucijnen, Velp bij Grave,
2000 Dominanus-stichting, Simpel-
veld, 2000.
Het wachtgeld van het spoorweg
personeel.
Het Zaterdag te Utrecht gehouden
buitengewoon congres van den Prot.
Christ, bond van spoorwegpersoneel,
heeft besloten de wachtgeldregeling
voor het spoorwegpersoneel te aan
vaarden.
Het Leidsche tapverbod.
De minister van binnenlandsche za
ken zal het zgn. tapverbod op Zater
dagmiddag en Zondag, waartoe de
Leidsche raad onlangs heeft besloten,
niet ter vernietiging voordragen aan de
Kroon, en zal hij dit in het vervolg
evenmin doen ten opzichte van door
andere gemeenteraden in te voeren tap-
verboden.
De reden, dat de minister zijn tot
dusver ingenomen standpunt heeft ver
laten, moet haar grond vinden hierin,
dat de Hooge Raad constant en ondub-
Der Teufel, der „Gedanke wird
[genannt."
Ik weet op 't oogenblik den naam
niet van den mart, die dat geschreven
heeft, maar hij moet wel veel geleden
hebben en wist, hoe pijnigend de
Gedachte zijn kan, die trage metgezel
van de Smart. Maar al kon hij dan zijn
eigen „ik" en zijn eigen verdriet niet
ontvluchten, al reisde hij ook door vele
landen, ;hij was toch nog oneindig ge
lukkiger dan de gevangene, die de
sombere muren van zijn eenzame cel
om zich heen heeft, in plaats van de
wijde, wijde wereld.
Er zijn enkele personen, die telkens
in geregelde eentonigheid weer in mijn
gedachten komen mijn vader, die al
lang geleden stierf, een arbeidzaam
man, matig, oppassend, flink, ee'n man
van 't oude type mijn moeder, die nu
als een andere Maria weent bij het kruis
van haar zoon en mijn meisje. Dat
ik aan hen meer donk dan aan anderen
zai wel hierdoor komen, dat de gedach
te aan de innige verhouding, waarin ik
eens tot hen stond, mij des te feller doet
beseffen, hoe diep ik nu gezonken ben.
AA ij n vader zou mij veracht hebben, als
hij nu nog leefde. Ik herinner mij nog
hoe hij mij aanspoorde om goed mijn
lessen te leeren, toen ik een jongen was
van een jaar 'of veertien, vijftien. Hij
had grooten eerbied voor dokters, in
genieurs en andere menschen met prac-
tische kennis en hij verlangde ze€r, dat
ik eens een van hén zou worden. Hij
was iemand van gewone ontwikkeling,
ntaar had een gezond verstand en een
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
OE5K£VER;5',2eEP MAAT5CH.VLAARDIMGELN
Fabrikanten van Tvvznk en lifebuoy
bclzinnig zijn opvatting blijft huldigen,
dat bij het in liet leven roepen van de
bedoelde verbodsbepalingen het motief
drankmisbruik niet wordt vereischt.
Faillissementen in Nede/land.
Volgens mededeeling van het Han
delsinformatiebureau van Van dei-
Graaf en Co.';; Bureaux voor den Han
del zijn over de afgeloopen week, ein
digende 16 Februari in Nederland uit
gesproken 77 faillissementen *egen 59
in dezelfde week van het vorige jaar.
Van 1 Januari tot en met 16 Februari
585 faillissementen tegenover 326 over
hetzelfde tijdperk van het vorige jaar.
VLISSINGEN, 19 FEBRUARI.
Het Licht in den Nacht.
Men verzoekt ons opname van het
volgende verslag
Zaterdagavond gaf in het Concert
gebouw de afdeeling tooneel van de
gemengde zangvereeniging „de Volks
stem" alhier een vierde opvoering van
bovengenoemd tooneelspel van Inte
Onsinan.
Het stuk speelt tusschen 1914 en
1916 op een fabrieksdorp in Duitsch-
land en verplaatst ons in het gezin van
den, door een fabrieksongeval, blind
practischen kijk o.p de dingen. Hij hield
van werken en was zeer matig, wat
genieten betrof. Hoewel hij maar zelden
naar de kerk ging, was hij toch innig
geloovig en dat openbaaTde zich bij
hem in zijn dagelijkseh doen en laten,
d.w.z. hij beschouwde de Christelijke
leer, vervat in den Bijbel, niet als een
soort roman, die men leest of niet leest,
maar zij was hem een richtsnoer voor
liet leven en hij handelde er naar, zij
het dan ook dikwijls geheel onbewust.
Bij zijn begrafenis zei de dominee ,,er is
een goed mensch gestorven". In die
eenvoudige woorden werd geheel juist
gezegd, wat mijn vader was.
Er schiet mij nu ook weer een ge
zegde van dien dominee te binnen, dat
ik hoorde, toen hij eens bij ons op be
zoek was „Er leidt geen weg ten he
mel dan over Goigotha" zei hij, om te
wijzen op eenvoudige plichtsbetrachting
en de aanvaarding van het leed dei-
wereld mei berusting, als de zekerste
weg naar het geluk. Toen ik een jongen
was, begreep ik de beteekenis van die
woorden niet. Ik besef nu zoo goed hun
ontzettende waarheid, speciaal ook in
betrekking tot mijn gevangenschap, dat
ze bovende deur van mijn cel konden
geschreven staan, als de getuigenis
van iemand, die door lijden tot inkeer
komt. Maar de weg is lang, veel te lang
en ik weet niet of ik wel ooit weer het
geluk zal hebben om een nieuw leven
te beginnen, dat geleid zal worden dooi
de beginselen die het leed mij leerde.
Als ik aan mijn moeder denk, kan ik
vaak mijn tranen niet bedwingen. Zij is
altijd lief voor mij geweest en zoo goed
geworden mandenmaker Peter Baike
en het is in dat .milieu, dat de schrijver
heeft willen culmineeren de ontzagwek
kende levensiragiek, die het oorlogsge
weld opriep, achter de fronten, in de
direct bij dien oorlog betrokken landen,
tragiek reeds aanvangende bij 'het
rondstrooien der mobilisatiebevelen
door de hand van onzichtbare macht
hebbers en zich ontplooiende in massa
ontbering, doodstijdingen en het als
menschelijke wrakken terugkeeren aan
den huiselijken haard van hen, die de
oorlogsgeest eenmaal als een bloeiende
jongelingschap voor zijn bloedig hand
werk opriep.
Reeds in het eerste tooneel kregen
we van Peter Balke en diens vrouw
Martha beheerscht spel te bewonderen
met een voor dilettanten inderdaad ver
bluffend technisch kunnen spel, dat
ons door alle 5 bedrijven heen heeft
getroffen. Ik denk hier meer speciaal
aan de vertolking der smart door moe
der Martha bij het bevel tot mobilisatie
van haar zoon Heinrich en de profeti
sche woorden van den blinden Balke,
aanvoelende de naderende ellende en
aankondigende „een andere dan de
zonnebrand, die de aarde zal ver
schroeien" aan het afscheid van Hein
rich en het daarbij door Balke aange-
als een moeder maar zijn kan. Zij heeft,
toen ze weduwe was géworden, om mij
opofferingen moeten getroosten, om
mijn studiekosten te betalen zij heeft
mij dikwijls vermaand, als ik mij onbe
hoorlijk gedroeg, maar altijd niet
zachtheid, eigenlijk te zacht voor den
egoïtischen genotzoeker, dien ik ben
geweest. Ik heb vaak schandelijk gelo
gen om voor haar te verbergen, hoe ik
leefde. Op een morgen toen ik thuis
bericht kreeg, dat ik als getuige moest
verschijnen in een strafzaak tegen den
directeur van een automaatschappij en
voor haar mijn omgang met een meisje
van twijfelachtige zeden van den Bin
nenweg niet meer kon verzwijgen (er
stond iets van in 't relaas) begon ze
luid te schreien. Het was toen geloof ik
voor den eersten keer dat ze ontzettend
boos op mij was en zezverweet mij in
harde woorden mijn gedrag. „Ik ben
tegenover jou altijd eerlijk geweest" zei
ze, „en hoe vaak heb je mij al niet be
drogen Dat is slecht van je". Toen
haar boosheid een beetje bedaard was,
vroeg ze onder snikken wat onbepaald,
aan mij en niet aan mij, met iets van
hulpeloosheid in haar houding en in
haar stem, .jongen, hoe ben je toch
zoo geworden Ik en je vader zijn nooit
zoo geweest."
(Wordt vervolgd.)
