1000
150
100
25
'ht
)LE
tspek
.EESC8
mar iaat.
17 FEBRUARI
Eerste Blad
gemeentebestuur
H
URSPEK
JBREGHTS
OMHOOG,
ÜOOT
batmj
iJBRECHIS
ONGEN
Ibode
ïan
mart
Ho 41
Oio J
titgmfirn F. Kil IE HEIDE irjilstmt II. llisnp. III. latere. ID. PiititMsg U
Verschijnt dagelijks, nitgezondard op Zeedag en
erkende
Feestdagen
De Macht van het
Nederlandsche Woord.
FEUILLETON
De Braziliaansche
Beursbeschouwingen
ÏRTOEBOUW
r«
tiddags a 10 ct.
toegang meer.
r PRIMA
geslacht
elet. 257
JZEN
I f 0.50
-0.50
-0.45
-0.00
-0.60
-0.70
- 0.05
-0.75
-0.90
- 1.00
- 0.65
-0.80
ons.
«velend.
1.75 per kilo.
ons.
Telefoon 255
sigaren duurder,
jd met ons Hoi-
t. Wilt ge eens
:nts sigaar voor
:ns kijken. Fijne
Twentsche Bank
l 3 cent, de laat-
rtodjo 1.75.
■oep Om half
n van ons nieu-
den naam
raat.
it per ons.
Der ons.
ibevel^r.d
Telefoon 25®
Z EJ 8"
Ibuig.
biedingen
i an wagers
5t. Jacobstraat 5.
BEL, Badhuis-
tegen 1 April a.s.
i en zelfstandig
buitenshuis.
te melden Za~
na 8 uur.
Jelb. - Rotterdaih
tegen plaatsen.
P PASSAGIERS
N EN VEE.
t. Esn
ta. ie
r. Kilt
f.a. nut
8
8
te bekomen
Transp.
en G. VOS,
ENHOOEN, Tel. 183
ITERHOUT, 'M. 28*
OITENHEK.Tol.10J.
on Ezp.
Tol.
VLISSINGSCHE COURANT
ABONNEMENTSPRIJSVoor Vlissingen en de gemeenten op Walcheren 2.20
per 3 maanden. Franco door het geheele rijk 2.50. Voor België ƒ4.15.
Voor overige landen der Post-Unie 4.70. Afzonderlijke nummers 5 cent.
ADVERTENTIEPRIJS: Van 1—4 regels ƒ1.10; voor iederen regel meer 26 ct.
Familieberichten van 16 regels ƒ1.70. Bij abonnement speciale prijs.
Reclames 52 cent per regel. Dienstaanbiedingen en -aanvragen 13 ct. per regel
De abonné's in 't bezit eener
Polis, zijn GRATIS verze
kerd tegen ongelukken voor
gulden bij levens
lange ongeschikt
heid tot werken.
«IUU «en ongeiuk. U Ui?
gulden bij verlies
van een band,
voet of oog.
gulden bij verlies
van
een duim.
gulden bij verlies
van een
wijsvinger.
gulden bij verlies
van eiken
anderen vinger.
Bit nummer bestaat uit 2 biarien
ALGEMEENE POLITIEVERORDENING.
Burg. en Weth. van Vlissingen maken
bekend, dat de op 11 Februari jl. in wer
king getreden nieuwe algemeene politie
verordening voor Vlissingen in druk is
verschenen en dat deze. zoowel in haar
geheel, als voor elk onderdeel afzonderlijk,
ter gemeente-secretarie (3e afdeeling) voor
hef publiek verkrijgbaar wordt gesteld te
gen den prijs van ƒ0.50 per 8 bladzijden.
VBssingen, 12 Februari 1923.
Burg. en Weth. voornoemd,
VAN WOELDEREN
De Secretaris.
F. BISSCHOP.
Bij de vele goede karaktereigen
schappen welke ons Nederlandsche
volk" ongetwijfeld deelachtig is, mist
men er vooral eene, waaraan juist in
het buitenland, en niet geheel ten
onrechte, bijzondere aandacht wordt
besteed een nauwgezette zorg voor
het uiterlijke leven. Nu kan inen die zorg
gauw genoeg te ver drijven, vooral als
het de kleeding en wat daarmee samen
hangt betreft. We zouden onze stoere
larrdgenooten niet gaarne zien in de
ldeedij en met den haartooi, waar
mede men vaak elders zoovelen ziet
rondloopen. Maar een ding ware wel
goed, zoo wij ons het buitenland tot
voorbeeld namen de zorg voor de
uiterlijke welsprekendheid. Wij bedoe
ïen daarmede niet het brallend uiten van
klanken, het snoevend voortbrengen
van allerlei spreek-effecten, dat zijn he
laas de uitwassen, waarvan in tal van,
meestal zuidelijke landen, het dage-
lijksch leven in vergadering of parle
ment, door mannen van de balie of van
den kansel, maar al te zeer getuigenis
aflegt. Neen, wij beoogen het zuivere
spreken van zijn eigen, eenvoudige
moedertaal, zoo klaar en simpel moge
lijk, maar dan ook met volledigen ver
bied voor wat zij eischt. Wij zijn de
schoone klanken onzer landstaal zoo
ontwend in de staag jachtende onrust
van alledag we hebben in het moderne
Seven zoo weinig tijd meer voor andere
dan materieele belangen de strijd 0111
het dagelijksch brood is voor velen on
zer een te zware worsteling om nog
veel aandacht te kunnen wijden aan
andere zaken, welke niet rechtstreeks
verband houden met de taak om zijn
bestaan te- winnen. En het ligt v00r üe
hand, dat daarbij veel in het gedrang
mar hei Franse® van A. MATTHE1J.
73)
Robert kwam het eerst weder binnen,
op den voet gevolgd door Lucie, Lucien
en De Sergy.
Zie, zie eens zeide Angelina tot
Robert, terwijl zij naar haar moeder
wees.
De dokter nam Balda's ijskoude hand
in de zijne.
Zij leeft, niet waar vroeg Ange
lina.
Ja, zij leeft, de arme vrouw ant
woordde Robert na eenig stilzwijgen.
Maar ze is bewusteloos, mijnheer
RobertKunt ge haar niet helpen
1Zij komt dadelijk bij, meende de
dokter. Laten wij medelijden met haar
hebben En zich wederom over Ange
lina heen buigend
Maar zeg eens, lieveling, hoe gij
zelf u gevoelt
ik heb nergens pijn. Maar ik heb
zoo'n trek om te rusten, om te slapen
Dat is het begin van het einde, niet
waar O, maar ik zou nog zoo graag
mijn vriendin vaarwel willen zeggen
Vaarwel, Lucie
Lucie, die zich zoolang goed had ge
houden, barstte nu in een hartstochte
lijk snikken los en viel op haar knieën
bit Angelina neder, wier afhangende
of in het vergeetboek raakt, wat de
moeite loonen zou zoo men het in
waarde hield, om tot de vreugde des
levens bij te dragen.
„De taal is gansch het volk", wij
zeggen liet gaarne onze zuidelijke
stamgenooten in hun strijd tegen
Fransche taalbedervers na. Maar doen
wij, elk in den kring zijner dagelijksche
omgeving en naar de omstandigheden,
hem of haar, geschonken, veel om onze
taal dan ook zoo schoon en zoo zuiver
mogelijk in eere te houden Geenszins.
Want, de goeden niet te na gesproken,
verbroddelen en verknoeien, verminken
en verdraaien de meesten onzer in hun
spreektrant het zuivere, immer schoone
Nederlandsch, op verbijsterende wijze.
Wij kunnen zulks het meest gewaar
worden, wanneer we eens naar mannen
of vrouwen komen luisteren, die zich
uit levenstaak of anderszins ten doel
gesteld hebben, onze taal zoo mooi en
zuiver ie doen hooren, als zij metter
daad is. Wij tellen in ons land gelukkig
velen, die zich geroepen gevoelen, zich
in dienst onzer reine moedertaai te
stellen. Dat zijn de Nederlandsche
voordrachtskunstenaars, van wie we
een der voornaamste, zoo hij, op dit
«ogenblik, ai niet de grootste onder
allen is, deze week hier hebben kunnen
hooren. En dan moet het een ieder zijn
opgevallen wat leent zich ook onze
eigene taal tot het maken van de
schoonste indrukken. Machtig en breed
komt het stoere Nederlandsche woord,
als in bruisende branding op ons aan
gestuwd, om dadelijk daarna weer in
ijle teere klanken als van ruischend
■riet terug te vloeien nu eens buldert
het machtige woord, sterk als een
orkaan over onze hoofden heen, en
schijnt het in zijn felle vaart alles te
zullen verpletteren, wat zich tegen zijn
kracht verzetten wil, dan weer zingt en
vleit en gonst en neuriet het een lieflijk
wiegelied, een zachten zang van liefde
of schreit het brekend uit in ontroeren
de klanken van vervlogen hoop en ge
broken verwachtingen. Maar altijd is
het woord de voertaal van het Neder
landsche hart, het Nederlandsch ge
moed in al zijn oneindige schakeerin
gen, in ai zijn forsche kracht en innige
teederheid. Hoort naar degenen, die als
herauten van het Nederlandsche woord,
zijn viekkeloozen wapenroep doen
schallen over deze lage landen op Neer-
lands kust, hoort hoe zij de fiere bazuin
zijner smetteiooze ongereptheid steken
en doen schallen in onze ooren, hoort
hoe zij het blank blazoen zijner zuivere
schoonheid, met klank na klank hunner
vaardige kelen verdedigen en hoog
geheven houden tegen elke aanranding
van alledaagsche verwording en mis
bruik en schending.
Wij zijn in de groote worsteling der
hand zij met tranen en kussen bedekte,
terwij! zij stamelde
O, ik bid u, mijn lieve, lieve An
gelina, mijn vriendin, mijn zuster, ga
niet heen Blijf bij ons
Neen, Lucie, ik moet heengaan, ik
moet u veriaten Geloof me, ik kan niet
beter doen.
Mijn hemel, wat zegt ge daar
snikte Lucie.
O, ge weet het zoo niet, mijn beste
Lucie, maar ik heb u niet alleen vaarwel
te zeggen, ik heb u ook vergiffenis te
vragen.
Mij Hebt gij vergiffenis te vragen
aan mij Waarom, mijn lieve engel
Angelina antwoordde, maar haar
stem werd al zwakker en zwakker en
slechts langzaam kwamen haar de
woorden over de bestorven lippen
Ja, Lucie, voor mijn dood heb ik
uw vergiffenis noodig Verleen mij die,
cn mijn sterven zal mij gemakkelijk
zijn. O, het levenslicht gaat uit... ik
hoor niets meer 't is alsof ik u zie
door een wolk Als gij mij vergeeft,
Lucie, geef mij dan een kus op mijn
voorhoofd... dat zal ik voelen... Lucie
Nu durf ik 't zeggen, omdat het mijn
laatste woord zal zijn., ik beminde
hem, dien gij bemint!.
Toen zweeg ze.
Lucie bleef in knielende houding,
totdat twee groote tranen, die uit haar
oogen waren opgeweld, langs haar
wangen waren weggevloeid.
Toen stond zij op en drukte op Ange
lina's voorhoofd een langen kus.
volken maar klein en toegerust met
kleine machtsmiddelen des gewelds.
Tegen de vuurmonden der ontzaggelijke
Jegers van millioenen, met welke de
wereldstrijd gestreden wordt, valt ortze
weermacht in het niet. Maar weerloos
zijn we daarom nog geenszins. Weer
loos is een volk, dat zich al van te vo
ren gewonnen geeft, dat zijn eigene
waarde niet telt, wijt het geen eigen
waarde kent, wijl bej^zijn beste eigen
schappen niet in waarde houdt en aan
kweekt en doet bloeien. Om het even,
hoe deze eigenschapen heeten, zoo zij
maar de weerklank zijn van de eigenste
kern van ons nationale wezen. Wat dan
is er natkmaler in ons volk, dan zijn
taal, en waarmede houden wij in de
woeilige wereld daarbuiten ons natio
naal bestaan hooger en sterker, fierder
en bewuster in stand, dan rati het belij
den en gedijen, het beschermen en be
minnen, het vrijhouden en verdedigen
van het zuivere, wonderlijk schoone, in
zijn eenvoud prachtige en machtige
Nederlandsche woord Wij hebben
geen beter middel, kennen geen doel
bewuster, weten geen grootscher
Marken stijgen in twee weken
100 Het karakter dier stij
ging. De koopersstorm op de
Suikerajdeeling. Wilde aan-
koopen in Tabak. Amerika
als gangmaker.
Zoowel de effectenbeurs als de devi-
senmarkt heeft deze week een merk
waardig verloop gehad, waarmede wij
doelen op de koersstijging der Duitsche
Marken en de wilde hausse op de lo
cale markt. Tusschen liet een en het an
der bestaat geen verband en-we hebben
die beide verschijnselen dus op zichzelf
te beschouwen.
De verbetering van den Markenkoers,
op zichzelf misschien niet van veel be-
teekenis, is relatief niet gering de
laagste stand werd bereikt op 31 ja
nuari, toen de Berlijnsche wisselkoers
te Amsterdam 0.00525 noteerde, waarop
een herstel volgde tot 0.0081 op 10 Fe
bruari en een verdere stijging tot 0.0111
op 14 Februari 111 ct. en zijn derhalve
Marken noteerden op 31 Januari 52J4
ct. per 10.000, op iO Februari 81 ct. en
op 14 Februari 111 ct. en zijs derhalve
in de eerste helft van deze maand met
bijna 100 gestegen, wat ontegenzeg
gelijk een gebeurtenis mag worden ge
noemd, zoo men die stijging beziet in
het licht van de dagelijksche milliarden-
productie der Alarkenfabriek te Berlijn.
Er blijkt uit dat er voor de speculatie
altijd geld te verdienen en dat een
hausse altijd mogelijk is, ook al1 schijnt
dit laatste op grond van de feiten uit
gesloten. Hier geldt, dat de beurs een
plaats is van onbegrensde mogelijkhe
den en de theoreticus dikwijls ongelijk
Zich daarop tot Robert wendend, die
aan den anderen kant bij het rustbed
stond
Volg mijn voorbeeld. Robert, en
geef haar ook een kus
Robert trad op het stervende kind
toe en kuste haar, diep aangedaan, voi
deernis en liefdevol, eveneens op het
voorhoofd.
Angelina glimlachte als in een zoeten
droom.
Ik dank u ruischte het van haat-
lippen.
Alles was nu zoo stil in dat huis
met al die gasten, waarvan niet één een
flauw begrip had van het familiedrama
dat hier onder zes personen werd afge
speeld alles was nu zoo stil, dat men
niets anders hoorde dan hef zachte
snikken van Lucie.
Eensklaps vloog Balda op. als door
die pijnlijke stilte zelf gewekt.
Zij spreekt niet meer riep zij uit.
leder zwijgt Zij is toch niet dood.
dokter
Neen, zeide Robert.
O, ik smeek u, laat haar niet
sterven. Luister Luistert allen
Bezorgd kwam De Sergy naar haar
toe.
Maar met fonkelende oogen zag zij
hem aan.
1Gij wilt mij van haar wegvoeren,
niet waar Welnu, ik zeg u, dat men.
als men dat wil doen, mij, zou moeten
wegsleepen langs den grond.
Met een smeekenden blik op den
gradf wees Robert hem op de stervende
LiLJ 1 J__[JUUHUm'-gg™
heeft, althans voor een tijd. Speculanten
vragen niet naar de diepere gronden,
maar zien enkel aan wat voor oogen is,
de lezer zal evenwel gaarne vernemen
hoe deze plotselinge reprise in de Duit
sche Marken moet worden verklaard,
met name of zij moet worden be
schouwd ais ee r symptoom van econo
misch herstel voor Duiischland, gelijk
sommige optimisten daar te lande reeds
(ten volke verkonden, dan wel of in-
cidenteele invloeden de oorzaak zijn, en
hoewei wij niet de pretentie willen voe
ren dc Markenmachinatieën te kunnen
doorzien, aarzelen wij toch niet de
eerstgenoemde mogelijkheid ten eenen-
maie uit te sluiten. De rijzing van den
Markenkoers is niet anders dan het
uitspelen van een der laatste troeven,
welke de regeering nog in handen hield
en zal daarom, tenzij een onvoorziene
regeling met dc geallieerden kan wor
den getroffen, slechts van tijdelijke.1)
aard kunnen zijn. De regeering heeft
namelijk sinds de laatste weken steun-
aankoopen op de devisenmarkt geëfec-
tueerd met behulp van den voorraad
buifenlandsche betaalmiddelen, wcike
zij in het vorig jaar en begin Januari
heeft bijeengebracht door- middel van
de firma Mendelssohn <S Co. werden in
het begin dezer week posten van
400.000 a 600.000 Engelsche ponden
aangeboden, waardoor uit den aard der
zaak een overweldigende vraag naar
Marken ontstond zoodat bijvoorbeeld
de Anterikaansche dollars, welke in
Januari tot 50.000 Mark waren opge-
ioopen, Dinsdag tot 27.800 Mark vie
len, terwijl Duitsche effecten tuimelin
gen van 10.000 en 40.000 maakten.
Niet alleen de regeering heeft de laat
ste dagen buitenlandsehc devisen aan
geboden, ook van particuliere zijde
heeft men „cdeivaluia" aan de markt
gebracht, zonder twijfel in vele gevallen
noodgedwongen. Doordien de Mark in
heibuitenlandsehc betalingsverkeer
meer en meer werd uitgeschakeld en
zelfs in het binnenland de laatste res
ten van zijn koopkracht prijs gaf. was
men genoodzaakt de spaarpotjes met
guldens; ponden en dollars aan te spre
ken teneinde in zijn levensbehoeften of
in den aankoop van benoodigde grond
stoffen te voorzien. Tot op zekere
hoogte hield Duitschland deze week een
liquidatie-uitverkoop van edelvaluta,
daartoe gedwongen door een tekort aan
exportgoederen. Duitschland heeft in
1922 240 millioen Dpztnr. (24 milliard
K.G.) meer aan goederen ingevoerd
dan uitgevoerd, voor een waarde van
2Z2 milliard goudmark en dit tekort
moet op de een of andere wijze worden
aangevuld, anders is daling van den
Markenkoers onvermijdelijk. Onder de
tegenwoordige omstandigheden kan
Duitschland vrijwel uitsluitend met zijn
productie betalen en waar die produc
tie ontoereikend is om de schuld' te
dekken, is men gedwongen zijn laatste
actieven te realiseeren. Het is duidelijk
dat hieraan eens een eind moet komen,
tenzij het waar is wat de Franschen be-
Angelina.
Maar Angelina hoorde of zag niets
meer zij had althans geen bewustzijn
meer van hetgeen zij wellicht nog zag
of hoorde, en Robert die haar pols had
gegrepen, voelde wel, hoe de levens
geesten bij haar wegstierven.
Balda scheen het nu eensklaps op
haar echtgenoot gemunt te hebben.
O, ik vrees u niet, mijnheer riep
zij uit. Weet gij, wie hier .heer en mees
ter is, wiens hulp ik moet afsineeken,
den man, wien alles mogelijk is Daar
staat hij
En zij wees op Robert.
Angelina gehoorzaamt mij niet,
hernam zij, Angelina gelooft mij niet
maar hij, hij heeft alle macht op haar
hij heeft haar slechts te bevelen om te
leven en zij zal leven. En wat hij ook
zeggen mag, hij is zoo sterk en zoo
geleerd, .hij heeft van de vergiften een
afzonderlijke studie gemaakt, hij heeft
het alleen te willen en Angelina is
gered
Met innige droefheid schudde Robert
het hoofd.
O, zeg niet neen riep Balda uit.
Gij kunt het, zoodra gij 't wilt Maar
ik weet wel, wat gij, om het te willen,
van mij verwacht, van mij eischt Om
de onschuldigen tot het leven terug te
roepen, moet, niet waar, moet de schul
dige zich ontmaskeren Welnu, dat zal
ze doen
Zwijg mevrouw de Sergy, zwijg
gebood Robert.
En waarom.zou ik moeten zwij
weren, dat Duitschtand heimelijk veel
meer uitvoert dan liet in de statistieken
verantwoordt. Het zotte Markenspel
lean echter nog wel eenigen tijd voort
duren. zoolang het publiek in de neu
trale landen dit papier nog als specu
latie-object ambieert en dat het dit
doet, is deze week nog eens gebleken,
want men kocht Marken bii millioenen.
zoodat de koopers hier en daar moesten
worden „gerantsoeneerd". Intusscbén
doet de Duitsche regeering haar best
om de dringende vraag naar het pro
duet van haar papierfabriek te bevredi
gen en in de afgeloopen week kwam zij
met een nieuwen voorraad van niet
minder dan 270 milliard ter markt 1
Maar men vraagt zich toch in gemoede
af waar dit met Duitschland heen moet
Trouwens, ook de Frankenkoers toont
meer en meer neigingen om de verkeer
de richting in te slaan van 10 tot 14
Februari liep hij terug van 15.70 tot
15.22)4, de Belgische franc van 13.80
tot 13.42 J4 ct.
Bracht de stijging der Marken onder
de speculanten emotie teweeg, de
stemming op de locale afdeelingen be
reikte in het begin der week, met name
op Woensdag het kookpunt, toen Sui
kerwaarden en Tabakswaarden ais cu
riositeiten van dc beurs werden wegge
kocht en*Vte koersen bij 10 en 20 te
gelijk naar boven sprongen. Wij wezen
er reeds eenigc malen op. dat. ondanks
de weinige affaires, op deze afdeelin
gen een vaste ondergrond viel te con-
stateeren, toen Amerika eiken dag hoo-
gere suikerprijzen seinde en op één dag
zelfs een rijzing van 100 dollarcent
per 100 Am. pond forceerde, werd de
opwinding hier ter beurze onbeschrijfe
lijk en was het, zooals „de Telegraaf"
schreef, soms „om te gillen". Er werd
niet meer geredeneerd, niet meer gecij
ferd, niet meer gewikt en gewogen, er
werd nog slechts gekocht, zonder dat
men zich om dén prijs bekommerde, al
les wat suiker was scheen opeens een
onbegrensde waarde te hebben gekre
gen men oordeele.
Dec.'22 Febr. Febr.
31 10 14
Koloniale Bank 135 l54!/2 180
Nederl. ind. Handelsb. I04J2 l20'/2 141
Gew-Aand. Vorstenlanden 160 167% 192
Actions Idem 133 139 173
Handeisver. A'dani 390 427 490
Javasche Cultuur 318 333 368
Kalibagor 238 265 295
Kaliw. Plantaran 172 177 230
Pagottan 166',2 192'/2 220
Sentanen Lor 210 226'/-> 250
Suiker Cultuur i/9 203 236
Tjepper 424'/2 462 538
Tjeweng Lestari i.37V2 207250
Tjoekir 314 355 400
Watoet. Poppoh 437 500 585
Deze phenomenale rijzing hield, gelijk
we zeiden, verband met de stijging van
den suikerprijs te New-York, waar in
Januari nog 3.31 dollarcent per pond
ruwe suiker genoteerd werd, levering
Maart, begin Februari 3.54, vervolgens
op 10 Februari 4.43 en op 14 Februari
5.43, waarop den volgenden dag een
gen, mijnheer vroeg Balda met een
hoonlach. Om u altijd het recht te laten
mij te straffen, mij te verooTdeelen tot
den dood van mijn kind Neen, neen.
dat wil ik niet ik zal spreken. Daarna
zult ge mij wel moeten treffen, 'mij al
leen. niet haar! Luistert allen!
Eerst de dood van mevrouw De Sergy.
O, riep Robert uit, ik hoop ik
geloof het ook dat de stervende niets
meer hoort, maar ik moet mijnheer De
Sergy, u, Lucie en ook u, Lucien, drin
gend verzoeken om heen te gaan.
Zoolang zij. nog leeft, kan ik haar
niet verlaten zeide Lucie schreiend.
Ja, blijf, blijfriep Balda, gij moet
allen er bij zijn, dan is mijn boete het
zwaarst, maar ook een ware boete. Ik
zeg u dus De dood van mevrouw De
Sergy werd niet veroorzaakt door haar
kwaaL De gesluierde vrouw, dokter
Robert, die u kwamvragen of het
doodsbericht van den geliefden zoon de
zieke doodelijk zou treffen, die vrouw
was ik De ongelukkige, die den doo-
delijken slag aan mevrouw De Sergv
heeft toegebracht, met het leugenachtig
bericht, ik was het.
Gij riep Lucien. Mijn moeder ver
moord En hij stond op het punt om
Balda aan te vliegen, doch Robert
hield hem met krachtigen arm tegen en
fluisterde hem iets toe, wat hem ter
stond deed afzien van zijn plan.
Mijnheer De Sergy, die op een stoei
was neergezonken, hield het gelaat met
beide handen bedekt.
De snikken van Lucie, die voortdu-