DE HOLLANDSCHE BOERIN ZATERDAG 13 JANUARI Eerste Blad Toezicht. Ho 11 i-L61e Janrtlnng t-u-ui-1 -»1923 In dezen duren tijd moet men op de kleintjes passen. Allerfijnste Melange PEüILLETON De Braziliaansche VLISSINGSCHE COURANT 8WGEZOKPEN IWEDEDEEUNGEN Vraagt daarom uw Winkelier ter vervanging van dare Boter DE PITTIGE NATUURBOTERSMAAK PROEFT EEN IEDER ONMIDDELLIJK. HT Prijs 85 cent per pond. HfcW VorinSghanr te VIBSINGXN bij ANBRÏBSSKff, BEBK, v. BERG, KLAM98E, J. «LAR1KSE. Wei SOMMISSE, SÖEDBtOED. GOETHEER, Wei. GODSBCHALK, GOOT» .TANSïtS, KOBMJ, LOÜS, MASS. MJCHRM, v. MRFBBESS, OVAA, v. PLOH TOSll' WUB, ÏIJvIlERg, SI&BOBS, SMIT, TIXLROOY, T. YRRBS, VIMEK, ZAUBÉE. Dit nantfnar bestaat uit 2 bladen Ook voor wie zich verre van het beurs beet rijf verwijderd houden, is het allerminst een onbekend feit. hoe in 4cloop der laatste jaren het algemeen Voerspeil, dat dus wil zeggen, 'Ie aige meene waardebepaling, de aigemeene waardeering, aanzienlijk is gedaald. Schier ontelbaar is het aantal onder nemingen, wier aandeelen al dan niet iu de officieele prijscourant vermeld staan, die blijkens het huidig koers- niveau, allesbehalve hoog in de mee rling van het publiek staan aange schreven. Dat hef met veel zaken, groote en kleinere naamlooze vennoot schappen in den lande evenzoo gesteld is, ligt voor de hand. De enorme ma- laise-tijd, welken ons land, en natuur lijk ons land niet alleen, doormaakt is daarvan de voornaamste oorzaak. De voornaamste inderdaad, maar geens zins de eenige. Want w'e geen vreem deling is op het uitgestrekt gebied van handel en bedrijf, weet maar al te zeer, hoe in fai van ondernemingen de ach teruitgang, wel verre van te zijn tegen gehouden. integendeel roekeloos en on verstandig in de hand gewerkt is ge worden door menige leiding, menig bestuur, menige directie, menigen raad van commissarissen, die nu het er op aankwam voor alles doorzicht, geest kracht en bekwaamheid te toonen. zoo wel in het een als in het ander schro melijk te kort geschoten zijn. En menige .groote naam in de wereld van het fi- ■aancie-wezen, industrieel-bedrlif of groot-koopmanschap heeft in deze ja- «e* van felle crisis op economisch ge bied een knauw ontvangen, van welke hij nimmermeer zal kunnen opkomen. Die zoogenaamde voortreffelijke leiders en beheerders, ze zijn voorgoed van het zakentooneel verdwenen, maar niet verdwenen zijn de enorme verliezen, «iet verdwenen zijn de ontzaggelijke aadcelen aan de naamlooze vennoot schappen, aan welker hoofd zij ston den. Neen, gebleven zijn al de rampen, al de teleurstellingen, al de poovere «sulfaten voor degenen, pubhek of aandeelhouders, die zich financieel bij deze vennootschappen geïnteresseerd badden. Met name is het boven ge schetste euvel op scherpe wijze in het verzekeringswezen aan het licht ge- Weden. Dit euvel is dezer dagen opmeuw de aandacht komen vragen, door het uit gebreide, lijvige rapport door den rech- fcr-commissaris in zake de débacie der Aigemeene Maatschappij van Levens bat Pnu»ch van A. MATTHEIJ. 5D Men herinnert zich, dat Lucicn de getuigen van mijnheer De Maugiron wachtende was. De heeren Heten hem *lfs de kans niet, die hij zou hebben aangegrepen, om nog ter elfder ure ■iet den loop der zaken geen genoegen Ie nemen, want ze verzochten hem uit drukkelijk om 't bedoelde proccs-ver- ftaal zelf op te maken en toen het ge reed was, teekenden zij inet Louis de Marvejols het stuk, zonder er een enkele aanmerking op te hebben ge maakt. Zoodra hij vrij was. begaf l.ucien «te Sergy zich naar zijn vriend. Robert was natuurlijk zeer ontMemd maar niet al te zeer verwonderd over de hem verstrekte oplossing van de overigens zoo onbegrijpelijke verkla ring, die een vechtersbaas als De Mau giron hem had gegeven. Wat te doen vroeg Lucier Tot de officieele verklaring van mijnheer De Sergy. niets anders dan ens gereed houden, V— Hoor eens, Robert, voor u is hef onmogelijk geworden om de zaak met De Maugiron van voren af aan weer te beginnen, mAar voor mij is het dat «iet. En zoo hij mij doodt of ik het hem doe in beide gevallen kan er van een huwelijk tusschen hein en mijn zuster niets komen 1 O, wat ik u bidden mag, beste kerel, spreek zoo niet 1 riep Robert verschrikt uit. Speel niet blindelings zulk een spel, jongmensch, met uw al Ie lichtvaardige woorden. Meer dan ooit werd thans Balda door Robert gewantrouwd en reeds Wad Lucien, zonder het te we'en, in den noodlottige» cirkel, door haar om verzekering en Lijfrente saamgestrld en is het licht gegeven. De rapporteui steit daarin op zeer uitvoerige en kun dige wijze uiteen, hoe ontoereikend door de daartoe aangewezenen, met name de commissarissen, toezichi uit geoefend is op, of handelingen zijn on derzocht van directeuren, waardoor ten slotte de bekende catastrophe niet is kunnen uitblijven. Weliswaar zal beter iaat dan nooit de nieuwe wet op de levensverzekeringen diergelijke feiten voortaan onmogelijk maken, het reeds gestichte kwaad onvoldoende toezicht op vreemdsoortige manipula ties, is daarmede niet weer goed te maken. Nu beperkt zich dat kwaad aller minst tot bovengenoemde» tak van be drijf. Verre van dien, vindt men het op allerlei gebied van het, in den vorm van op aandeelen gestichte naamlooze ven nootschappen, wijdvertakte zaken-le ven. En nu dunkt ons een grootc fout, zoo niet de grootste hierbij deze, dat juist die houders van aandeelen zich, door de bank, zoo weinig, om niet te zeggen in het geheel niet, inlaten inet hun eigene maatschappij of vennoot schap. Zeker, ze zitten nauwkeurig uit te zien naar de bladen of per circulaire aangekoidigde dividend-uitkeeringen zoo die er ten minste zijn. Ze zijn in hun nopjes als deze hoog, zijn teleur gesteld en ontevreden als deze laag zijn of geheel wegblijven, maar noch in het ecne, noch in het andere geval, zal zich hun bemoeiing anders dan in een zeer platonische goed- of afkeuring uiten. Ter vergadering om te beginnen, komt zoo goed als geen enkele aandeelhou der. Ruim geschat zullen het er een paar op de honderd zijn, en v/at de verdere bemoeiingen betreft, misschien een paar op de duizend. Feitelijk ontbreekt aan de zijde dezer, bij de zaken toch wel zéér belanghebbenden, meestentijds elk bewijs van belangstel ling en vrijwel steeds elke poging tot toezicht. Nu dient, vooral wat dit laat ste betreft, niet vergeten te worden, dat de wetten op de naamloos* vennoot schappen eenerzqds, de statuten der meeste maatschappijen anderzijds, het ten naast-aan betrokkenen verre van gemakkelijk en in vele gevallen schier ondoenlijk maken, zoodanig toezicht als oorbaar en noodig is, uit te oefenen. Maar zulks neemt niet weg, dat zooal niet aanstonds in materieel opzicht, dan toch zeker uit moreel oogpunt door het toonen van grootere belangstelling, het meer medeleven met den gang van zaken, het zich op de hoogte stellen van wat er gebeurt en omgaat, de aandeelhouders van tal van onderne mingen op elk gebied, zich een invloed kunnen verwerven, waarmede bestuur ders en leiders wei degelijk reken ng te houden zullen hebben. Hoeveel aandeel houders nemen de moeite de ter inzage liggende balansen, jaarverslagen en broeder en zuster getrokken. Door lang en ernstig bij hem aan te houden, kreeg Robert het eindelijk cn ten laatste van Lucien gedaan, dat deze hem op zijn woord beloofde niets te zullen wagen, ja zelfs niets te zullen doen zonder zijn advies te hebben in gewonnen. Zij kwamen ook overeen om tot nader order niets tot Lucie te zeggen. Robert schreef dadelijk een briefje aan Octave Marousset om haar te vragen of zij dien avond alleen was en hem een oogenblik te woord zou kun nen staan. Zij antwoordde den dokter, dat zij hem met genoegen zou ontvangen. De Maugiron had haar laten weten, aat hij niet voor den volgenden dag ten harent kon komen en ieder ander bezoeker zou ze belet geven. En dien avond, openhartigheid met openhartigheid vergeldend, vertelde Robert mevrouw Marousset alles wat haar nog onbekend was gebleven en wat voor haar nochtans zulk een groo- te beteekenis had zijn liefde voor Lu cie de Sergy, het medeminnaarschap van De Maugiron, alles, tot iict mis lukte duel van dien eigen morgen, tot het toestemmend antwoord van Lucie's vader op het aanzoek van De Maugi ron toe. Met groote oogen luisterde Octave toe, wel verschrikt, wc! ontsteld, maar nochtans moedig. Toen Robert had uitgesproken, bleef zij een tijdlang in gedachten verdiept en vroeg daarop Welke slotsom, mijn waarde dok ter, heb ik thans, volgens u, uit die wej wat late onthullingen op te maken. Pardon, mevrouw, maar daarin geef ik u geen raad Ge dient zelf de conclusie te maken. Er behooren bij die zaak naar mijn beseheiden mecning, twee conclu- sie's, dokter, één voor mij, maar ook één voor u 1 Wat mii betreft, ik zie in, diergelijke bescheiden zelfs in te zien Het zijn er altoos zeer luttele in getal. Nu verbetering van toezicht alleszins noodig blijkt, dient begrepen te wor den, dat niet alles en uitsluitend uit eer. herziende wet kan komen, die zonder de levenwekkende kracht van buiten, maar al te spoedig een cloode letter worden kan, maar dat voor alles de aandeelhouders zelf, de het meest be trokkenen dus, zich te herzien hebben laten zij blijk geven, door de droevige ervaringen der laatste jaren, te hebben geleerd, hoe ook bij hen, en zulks niet in de laatste plaats, een grondige her ziening in hun houding noodzakelijk is. BEURSBESCHOUWfNOEN. Frankrijk's laatste troej. De beurs in evenwicht. Marken flauw maar dollars, guldens en ponden stabiel. Amerikcfs prosperiteit.Ne'Urland's voor uitzichten. De rijzing van scheepvaartaandee'en. Ru- meensehe olieaandeelen hooger. De emissies van Moederland en Koloniën. Ofschoon men zou zeggen dat iedere dag tegenwoordig wereldschokkende feiten brengt, hebben de beurzen een kalm en rnstig verloop en geven zij de betere stemming, waarmede zij het nieuwe jaar zijn ingegaan, niet prijs. Dit wijst, behalve op een veranderde psychologische gesteldheid bij de mas sa, die de laatste jaren in de even- wichtsfeer groote vorderingen maakte, op de aanwezigheid van het vertrou wen, dat Frankrijk in zijn draconische politiek ten opzichte van Duitschland, vrijwel alleen staal, en de aigemeene toestand van Europa niet in die mate er door zal worden beïnvloed, als het geval zou zijn, wanneer het initiatief tot de uitbreiding der militaire bezet ting van het Ruhrgebied mede van En geland en Amerika ware uitgegaan. Frankrijk gaat thans zijn eigen weg, maar dit geldt allicht in niet mindere mate van Engeland en Amerika, welke nu ten opzichte van Duitschland een grootere mate ys- u'HIwid hebben ver kregen en daarvan gebruik zullen ma ken op een wijze die Frankrijk zeker niet sympathiek zal zijn. Amerika heeft reeds zijn duizend soldaten uit de Rijn streek teruggeroepen en volgens een Duitsch blad zou Engeland van een handelsovereenkomst met Duitschland niet afkeerig zijn wij zouden zoo zeg gen, dat het op die manier wei in de goede richting gaat, maar ontveinzen ons toch ook niet, dat de bezetting van het Duitsche kolencentrum in Duitsch land tot conflicten en in de Europee- sche politiek tot complicaties leiden kan, welke ernstige gevolgen kunnen hebben. Wat de toepassing der Fran- sche sancties beteekent kan ondermeer hieruit blijken, dat thans reeds 48 f der ijzerertsgebieden van het geheele con tinent, 33 der ijzer-produceerende ge bieden en 31.86 der kolenvelden zich direct en indirect in Fransche handen dat het mijn plicht is geworden om uit alles, wat mij door u werd medege deeld, de kracht te putten, om, zonder spijt, zonder kans tot bijlegging, eens en voor goed, alle relaties met dien man te verbreken. Bravo, mevrouw zeïde Robert goedkeurend, terwijl hij haar hartelijk de hand reikte. Wat ii betreft, dokter, hernam Octave, ik heb u een verwijt te detn en mijzelf eigenlijk ook, omdat ik u beter had behooren te doorgronden Hoe hebt gij u zoo kunnen blootstellen zon der mij te hebben gewaarschuwd, zon der er mij een woord van gezegd te hebben, zonder mij door taal of fceken iets te laten gissen Ik had dat duel weten te voorkomen, daar sta ik voor in, en wel veel zekerder en tot vee! minder prijs dan mijnheer De Sergy nu heeft betaald. Maar 't is ook gedeelte lijk mijn schuld, niet alleen omdat ik u niet genoegzaam had doorgrond, maar ook omdat ik u, van mijn kant, niet ai- les had gezegd, omdat Ik 't u niet duidelijk genoeg had verklaard, dat uw edelmoedige tusschenkomst in mijn zaak voor u niet het minste gevaar moest hebben en ook niet zou gehad hebben, evenmin als voor dokter Du- rantel. Maar dat hebt gij immers heel duidelijk gezegd, stel u daaiomtrent gerust, mevrouw, verzekerde Robert glimlachend ik heb eenvoudig, dat beken ik, niet genoeg naar u willen luisteren. Maar waarom ontziet mijn heer De Maugiron u niet veei meer, als hij toch weef, dat in uw hand de macht berust om hem in slechte han delingen paal en perk te stellen O, ik kan veel meer doen dan dat. Ik bezit de macht om hem in 't ongeluk te storten, te verderven 1 Maar dat weet hij niet. En wat zal ik u zeg gen ik ben niet boosaardig van na tuur, doch om u te redden zou ik niets ontzien hebben. Mijn wapen, weet go. bevindt, doch dat bij doorvoering van Poincaré's plannen, al het ijzererts van het vaste land, Zweden uitgezonderd, 60 der productiegebieden en 69 der kolenvelden door Frankrijk zou worden gecontroleerd, een toestand waarmede Engeland moeilijk vrede kan hebben. De hoop blijft echter bestaan dat uit deze nieuwe crisis straks voor Europa hetero verhoudingen zullen voortko men, met name wat betreft Engeland, Amerika en Duitschland en het is on getwijfeld die hoop geweest, welke de politieke barometer de wisselkoer sen voor een ernstige daling heeft behoed. Dat de Markenkoers onder den druk der omstandigheden nieuwe verliezen leed, kan niet verwonderen waar de economische toestand van het Duitsche rijk door de occupatie van zoo produc tieve gebieden, zoo mogelijk nog slech ter wordt en de kans op financieel re dres daardoor vooreerst uit het gezicht verefwijnt. De aanmaak van Markenbil jetten gaat bovendien in zulk een tem po, dat men zich over de „waarde" var. het Duitsche bankpapier nog verwonde ren moet in één week wordt de cir culatie met b.v. 138 milliard vermeer derd en een verdere daling van den koers in het buitenland kan dat niet bevreemden. Tc Berlijn is de dollar tot boven 10.000 Mark cpgeloopen. ten onzent is de koers sedert het einde van 1022 van 0.0338 tot 0.02375 per Mk. 100, dat is met circa 30 gedaald, ter wijf ook de Fransche cn Belgische francs retireerden, de eerste van 18.30 tot 17.30, de laatste van 16.80 tot 15.85. Opmerkelijk daarbij is dat de dollar koers, waarin zfch de financieele posi tie van ons land tot op zekere hoogte afspiegelt, hier niet gestegen is en dat de noteering van den Engelschen wissel te New-York sinds begin Januari eer der een lichte verbetering aanwijst, waaruit mag worden afgeleid dat men in financieele kringen te New-York door de jongste gebeurtenissen het ver trouwen in Engeland en de neutrale staten heeft verloren. Wel heeft ook de New-Yorksehe fondsenbeurs den in vloed dier gebeurtenissen ondervonden, die invloed was zeer gering en in de koersen der fondsen nauwelijks ziebt- is zoo verschrikkelijk, dat ik er mij niet dan in het uiterste geval - uw duel bijv. van zou bediend hebben, of ooit van bedienen zal. HOOFDSTUK XXXVI Verbroken banden. Toen den volgenden dag, ais ge woonlijk na het middaguur, De Mau giron bij Octave een bezoek kwam afleggen, ontving zij hem met zoovee! ernstige koelheid, dat het hem wel een weinig te denken gaf. Terwijl hij binnentrad, gaf zij den ouden bediende, die hem naar het sa lon had geleid, een wenk met het hoofd, als om hem aan een reeds vroe ger gegeven last te herinneren, waarop de bediende zelf een feeken gaf, dat zeggen wilde Ik zal het niet vergeten. Ik kom met duizend excuses, rie.p De Maugiron uit. Drie lange dagen achtereen ben ik geheel buiten de mo gelijkheid geweest u te bezoeken gisteren had ik zoo gaarne willen ko men, doch het was mij helaas met ver gund Kunt ge 't mij vergeven V O, welzeker ik weet zelf ook wel, dat het u gisteren niet doenlijk was, om naar de Voltaire-kade te ko men. Maar laat me u zeggen, dat ge u in 't geheel niet meer om mij zult behoeven te dérangeeren. Ik ga Parijs verlaten, althans voor eenigen tiid. Ik heb voor bet volgende seizoen een huis met een mooien tuin gehuurd in den omtrek van Mantes. Van Mantes? herhaalde De Maugi ron maar dan wordt het een heele reis nui u een visite ie komen maken. Had ge mij niet gesproken van Beilevue of van Ville d'Avray? En ge hadt mij verklaard, dat ge mij zeffs daar niet dikwijls zoudt kun nen opzoeken. Maar de buitenlicht is noodig voor mijn zoontje. Ik heb van morgen een telegram afgezonden, om het bedoelde huis dat ik reeds op het oog had, voor mij disponibel ie houden. baar. Men is het er in de Vereen. Staten vrij goed over eens dat de phösperiteif daar aanhoudt, hetgeen o.m. uit de langzame prijsstijging der voornaam ste artikelen blijkt. Er heerscht In alle centra van handel en industrie een groote bedrijvigheid, veie fabrieken werken met 90 a 100 van hun capa citeit en de graanoogst brengt, wegens de hoogere prijzen, circa een derde deel meer op dan verleden jaar al leen het tekort aan werkkrachten is de schaduw van dit lichtbeeld, althans uit economisch oogpunt bezien, want de arbeidersklasse vaart er uiteraard wel bij, zoodat zelfs het voorstel reeds in den Senaat gedaan werd om de immi gratie sjeheel stop te zetten verruk ming der immigratiemogelijkheid lijkt ons echter meer waarschijnlijk. v Waar de buitenlandsche beurzen van geen zenuwachtige stemming blijk ga ven, hield men ook te Amsterdam het hoofd koel en liet men zich door de politieke strubbelingen niet al te zeer beïnvloeden, maar richtte het oog meer naar den toestand in eigen land, welke men allengs wat gunstiger begint te beschouwen. De Rotterdamsche Bank- vereeniging heeft daartoe het hare bij- gedrage» door in het jongste maand bericht den economischen toestand des lands door den optimistischen bril te bezien, al kan men zich niet losmaken van den indruk dat de gedachte en de wensch van den schrijver wat al te nauw geparenteerd zijn, want zoo mooi als de schrijver van bedoeld maandbe richt de zaken voorstelt, lijken ze ons nu juist nog niet. Dit is trouwens tot op zekere hoogte een quaestie van pe«- soonlijk inzicht en in het algemeen moet worden toegegeven dat de voor uitzichten van 1923 heel wat beter zijn dan die voor 1922 waren. Wij hebben een vorig maal gewezen op de betere handelscijfers van ons land e" vestigen thans de aandacht op de aanmerkelijk verbeterde marktpositie van Scheep- vaartaandeelen, welke in verband ge bracht wordt met een gunstiger ver houding op de vrachtenmarkt tenge volge van een ietwat levendiger han delsverkeer en de vrachtverlagingen waartoe de reederijen den laatsten tijd Morgen ga ik op reis I Morgen riep De Maugiron Ja, morgen. Het bezoek, dat ge zoo beleefd zijt bij mij af te 'eggen, kunt ge tevens beschouwen als een afscheidsbezoek. Mijn hemel, hoe bedoelt ge dat vroeg hij, een weinig ongerust. Nu gij geen medelijden hebt met iemand, die zoo druk in de bezigheden is, voegde hij cr. met een poging om te scnertsen. bij, zal men zich de moeite getroosten om ook van tijd tot tijd naar Mantes te gaan, dat is alles Getroost u die moeite maar niet, antwoordde Octave, en niet zonder vrouwelijke waardigheid voegde zij er bij Ge ziet mij vandaag voor het laatst. Octave 1 riep De Maugiron, tege lijk op een toon van jammer en ge kwetste majesteit. Hij mocht we! iemand verlaten maar hij kon niet hebben, dat Iemand hem verliet. Wat bedoelt ge, mijnheer? vroeg de weduwe uit de hoogte. sPardon, maar waf ge daar zoo zonder de geringste aandoening zegt, is als ik het wel heb niet meer of minder dan een scheiding voor goed En staat gij daar zoo versteld van Tot een scheiding zou het dezer dagen toch gekomen zijn, niet waar. en dus is het maar het beste, dat ik daartoe het initiatief neem. Hoe komt ge daartoe Wat weet ge dan Ik weet, zeide Octave, hem goed in de oogen ziende, ik weet, dat ge plannen hebt, die niet alleen een groot gedeelte van uw tijd in beslag nemen, maar geheel uw volgend leven 1 Meer weet ik niet, maar dit is. dunkt me. genoeg. (Word) vervolgd.)

Krantenbank Zeeland

Vlissingse Courant | 1923 | | pagina 1