VLISS1NGSCHE COURANT
1000
150
100
25
DINSDAG
60e Jaarg^oJ
UitgaveFirma F. VAD DE VELDE Jr Jalstraat 58, Vlissingen. Tel. Interc. 10. Postrekening 6628T.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zondag en algemeen erkende Christelijke Feestdagen.
Knn<' 'inn
OEMEENTEBESTUUR
BINNENLAND
FEUILLETON
Voor eer en recht
No 203:
ABONNEMENTSPRIJS Voor Vlissingen en de gemeenten op Walcheren 2.20
per 3 maanden. Franco door het geheele rijk 2.50. Voor België 4.15.
Voor overige landen der Post-Unie 4.70.—Afzonderlijke nummers 5 cent.
ADVERTENTIEPRIJS Van 14 regels ƒ1.10; voor iederen regel meer 26 ct.
Familieberichten van 16 regels 1.70. Bij abonnement speciale prijs.
Reclames 52 cent per regel. Dienstaanbiedingen en -aanvragen 13 ct. per regel
De abonné's in 't bezit eener
Polis, zijn GRATIS verze
kerd tegen ongelukken voor:
gulden bij levens
lange ongeschikt
heid tot werken.
«JUU een ongeluk. UUU
gulden bij verlies
van een hand,
voet of oog.
gulden bij verlies
van
een duim.
gulden bij verlies
van een
wijsvinger.
gulden bij verlies
van eiken
anderen vinger.
BEKENDMAKING.
Burg. en Weth. van Vlissingen maken
belanghebbenden in hun eigen belang op
merkzaam op de gelegenheid voor werk
zoekenden, om zich te doen inschrijven bij
de Arbeidsbeurs, waartoe eiken Maandag
en Donderdag van 56 uur n,m. gelegen
heid bestaat ten gemeentehuize, 2e ver
dieping, 2e afdeeling.
Werkgevers kunnen te allen tijde schrif
telijk hunne aanvragen om werkkrachten
tot het correspondentschap der Arbeids
beurs richten en mondeling gedurende de
uren, waarop het gemeentehuis voor het
publiek is opengesteld.
Vlissingen, 29 Augustus 1922.
Burg. en Weth. voornoemd,,
VAN WOELDEREN.
De Secretaris,
F. BISSCHOP.
De kabinetscrisis.
Het „Hibl." had vernomen, dat de
conferentie, die de tijdelijke voorzitter
van den ministerraad.'jhr. Ruys de Bee-
renbrouck, in den loop der vorige week
heeft gehouden met de vertegenwoordi
gers der drie rechtsche partijen, de hee-
ren Nolens, Schokking en De Monté
Verloren, onderbroken was om ver
nieuwd zelfstandig overleg der fracties
mogelijk te maken.
Hoewel wij omtrent dit gerucht geen
bevestiging konden verkrijgen, wijst het
feit, dat de heer H. Colijn, die gisteren
ochtend vroeg uit Verdun in de resi
dentie is aangekomen, zijn vacantie
heeft onderbroken om een vergadering
ider anti-revolutionnaire fractie bij te
wonen, gewijd aan de crisis, er op, dat
wij wèl zijn ingelicht. De heer Colijn
vertrok gisterennamiddag met den trein
van 7 uur naar Parijs.
Van doorgaans goedingelichte zijde
verneemt het „Hbl." verder, dat. de gis
terenmiddag te 's-Gravenhage gehou
den vergadering der antirevolutionnaire
Kamerclub de oplossing der -kabinets
crisis een belangrijke schrede verder
heeft gebracht. E,r zal nog eenig over
leg worden gepleegd imet -de vertegen
woordigers -der Ghristelijk-Historisehe
en Roomsch-Katholieke fracties. Doch
het staat thans vrijwel vast, dat over
eenstemming omtrent het werkprogram
van de op de drie rechtsche partijen
steunende regeering zal worden verkre
gen. Bezuiniging op de staatsuitgaven
en versobering in den openbaren dienst
staan in dat werkprogram op den voor
grond.
Bij den verderen gang van zaken zal
met bekwamen spoed worden gehan
deld. Het ligt namelijk in de bedoeling
met de kabinetsformatie gereed te ko
men voor de Koningin de Scandinavi
sche reis aanvaardt.
Roman van O. ELSTER.
38)
HOOFDSTUK XIX.
Sinds het onderzoek in zake den
diefstal op het slot Ham,bach geopend
was, had Fritz Bom zijn landgoed niet
meer verlaten, behalve wanneer hij
voor den rechter-com-missaris moest
komen of wanneer hij dr. Fischer, zijn
advocaat, wilde raadplegen. Hij zag
niemand, hij bemoeide zich alleen met
het bestuur van zij-n- nieuwe bezitting
feestdagen voor hem waren het, waar
op een brief uit Berlijn van Erika kwam
waarin zij hem telkens opnieuw verze
kerde, hoe gelukkig en veilig zij zich bij
zijn ouders thuis voelde en dat zij reeds
innige vriendschap met zijn zusters had
gesloten. Twijfel aan den gelukkigen
afloop van het proces, twijfel aan hun
Spoedige vereeniging, berouw over den
stap dien zij gedaan had en die haar
v.an haar ouderlijk huis scheidde, uitte
Jij nimmer, integendeel, zij vroolijkte
'hem steeds op en bezwoer hém, moedig
V°1 te houden, het ging om hun beider
geluk. Door die 'brieven kreeg hij steeds
nieuwen moed, wanneer hij soms zich
gedrukt voelde.
Inderdaad stonden de zaken niet zoo
gunstig als Erika hoopte. De acten van
het voorloopig onderzoek waren in$,et
bezit van den officier van justitie, xfie
thans de beslissing aan zich had, een
Departementale bezuiniging.
Naar „de Avondpost" uit goede bron
verneemt, is een door het -departement
van marine aangevraagd bedrag van
ruim 2.330000 voor reserve-munitie
ten dienste van de verdediging van
Ned.-Indië niet toegestaan en wordt
dit van de begrooting afgevoerd.
Premiestorting voor ambtenaarspensioen.
In leidende kringen van de R. Kath.
vakbeweging verfu idt, dat de regeering
besloten heeft met ingang van I Janu
ari 1923 weder de pensioenstorting te
heffen van de rijksambtenaren.
De Nederlandsche belangen bij Duitsche
Verzekeringsmaatschappijen.
De Haagsche correspondent van het
„HM." sohrijf.t
Volgens de jonigste berichten schijnt
de Zwitsersche regeering er thans in
geslaagd te zijn, om een overeenkomst
met de Duitsche regeering te sluiten,
ter behartiging van de belangen der bij
Duitsche maatschappijen verzekerde
Zwitsers. In zooverre wordt thans ook
de positie der Nederlandsche belang
hebbenden dus anders, omdat er voor
onze regeering -nu ongetwijfeld alle
aanleiding is, om -na te gaan, in hoe
verre ook voor haar bereikbaar is, wat
die Zwitsersche regee-ring wist te be
werken.
De uitslag der volkstelling.
Volgens den officieelen uitslag der
volkstelling in 1920, was de bevolking
van ons land op 31 December 1920 als
volgt verdeeld
Hervormde kerk 2.835.597
Roomsche kerk 2.444.582
Gerefkerken 571.835
Israëlieten 115.222
Lutherschen 102.517
Kleinere Prot. kenken 260.838
Zonder kerk 533.714
Op een totaal van 6.865.314 en ge
rangschikt onder vier hoofden levert
dit in percenten het navolgende beeld
Protestanten 54.96
Roomschen 35.60
Israëlieten 1.67
Kerkiloozen 7.77
Tien jaar geleden waren de percen
ten aldus
Protestanten 58.18
Roomschen 35.04
Israëlieten 1.81
Kerkioozen 4.96
De kerkioozen worden hoofdzakelijk
in de steden gevonden en voornamelijk
in de groote steden. Te Amsterdam zijn
ongeveer 150.000 personen die tot geen
godsdienst behooren of 21.73 pet. der
bevolking.
Indexcijfer van groothandelsprijzen.
Blijkens mededeeling van -het Cen
traal Bureau voor de Statistiek was het
indexcijfer van de prijzen van 53 arti
kelen in den groothandel in Juli 1922,
185 tegen 190 in Juni 1922 en 201 in
vervolging tegen Fritz in te stellen of
niet. Een korte rustpoos trad in, die
allen, die in het proces betrokken wa
ren-, in groote spanning hield.
Ook Fritz kon zijn zenuwen niet ge
heel -bedwingen. In groote ongerustheid
bracht hij de dagen door en in zijn sla-
pelooze nachten dacht hij na over de
oplossing van het raadsel. Steeds weer
kwam de gedachte terug, dat Stanis
laus de oorzaak was van deze intrige
tegen hem, wanneer hij niet zeif de dief
was geweest. Het is waar, er waren
absoluut geen bewijzen voor deze ver
denking alleen de omstandigheid, dat
Stanislaus met een verdacht persoon
zaken had gedaan en dat Fritz liem den
-morgen van zijn vertrek in zijn kamer
-had aangetroffen^ gaven zeer zwakke
punten van houvast, die échter lang
niet voldoende waren, om verdenking
tegen Prokowski te wekken. Peinzend
ovgr dit raadsel stond Fritz voor het
raam van zijn werkkamer en zag in den
tuin, waar slechts Hector, Fritz' jacht
hond, zich in de zon- lag te koesteren.
Plotseling stond de hond op en liet een
dreigend geblaf hooren.
Een slecht uitziend en armoedig ge
kleed persoon trad voorzichtig door het
zijhek den tuin binnen.
Aan den verwarden, rooden baard,
'die het vermagerde gelaat vaniden man
half bedekte, herkende Fritz houtvester
Rother. Wat zou die op „Neuhof" wil
len Sinds dien avond in „Het Witte
Paard" had- Fritz hem niet weergezien.
Kort daarop was Rother door graaf
Hennersdorf ontslagen^ omdat hij, naar
Juli 1921. Voor voedingsmiddelen e. d.
a-Heen bedroegen deze cijfers resp. 181,
189 en 202.
Indexcijfer
Voedings-
Algemeen indexcijfer middelen e. d.
1901—1910 100 100
1913 114 113
1918 447 330
1919 338 318
1920 320 276
1921 206 206
Januari 1921 243 227
April 1921 201 204
Juli 1921 201 202
October 1921 193 191
Januari 1922 183 179
April 1922 183 179
Juni 1922 190 189
J-uli 1922 185 181
De daling van het algemeen index
cijfer in Juli 1922 ten aanzien van Juni
1922 komt in hoofdzaak voor rekening
van verschillende voedingsmiddelen,
hetwelk reeds blijkt uit het indexcijfer
voor voedingsmiddelen ejd. dat alleen
in Juli 1922 terugliep tot 181 tegen 189
in Juni 1922. De indexcijfers voor ha
ring, hooi en tabak daalden wel het
meest, nl. met resp. 140, 100 en 49 pun
ten. Voorts daalden in prijs zalm met
30 punten, leder 23, rogge 15, aardap
pelen 14, macaroni 13, eieren 13, paar
denhuiden en alcohol 9, thee en kalfs-
vleesch 6, zemelen 3, hennep 2, en
sago 2.
Daarentegen stegen in prijs terpen-
fijn met 23 punten, kaas 21, zwavel
zure ammoniak 20, melk 18, petroleum
12, lijnolie, runderhuiden en -boter elk
met 11, benevens een 13-tal andere ar
tikelen die echter slechts 18 punten
meer aanwezen -dan de vorige maand.
Een gedenkraam in de D.. Kuyper-school.
In September zal -in de Schelriestraat
te 's-Gravenhage geopend worden de
dr. A. Kuyperschool. In deze school
wordt een gedenkraam geplaatst, ge
wijd aan het -leven en den arbeid van
hem, wiens naam de school draagt en
die in het bijzonder in de residentie
zoovele van zijn meest vruchtbare jaren
heeft doorleefd. Als straks de school
geopend wordit, kan er aan -dit gedenk
raam misschien -niet de noodige aan
dacht word'en besteed en daarom ves
tigt -de schrijver van de „Haagsche Brie
ven" in -de „Stand." er -nu reeds de aan
dacht op.
Het raam is 3.88 M. lang en 1.87 M.
breed en geeft -dus een geheel van ruim
7 vierk. M. In het midden leest men bo
venaan
Dr. ABRAHAM KUYPER
Strijder voor, de vrijmaking van het
onderwijs in Nederland.
Rechts s-taat -de -uil, als symbool der
wetenschap en links een opengeslagen
boek (-de Bij-bel). Daaronder in het
midden -de bekende Kuyperkop, -geflan
keerd door 'de vier emblemen 'der we
tenschappen theologie, rechtsweten-
men zeide, onregelmatigheden had be
gaan bij de afrekening over de houtver-
kooping in zijn houtvestersgebied.
Precies wist men het niet, daar graaf
Hennersdorf de politie niet in de zaak
had gemengd en Rother spoedig daarop
was verdwenen.
De vroegere houtvester trachtte den
hond te kalmeeren. Fritz opende het
raam en riep den hond toe, zich stil te
houden.
Hiivroeg den houtvester dan Is u
het, Rother En, wat wilt ge hier
Deze -nam den- versleten hoed af.
Ik zou u gaarne over zaken willen
spreken, meneer Born, was het ant
woord.
Ik wist niet, dat ik zaken met u
had, maar kom binnen.
Fritz dacht dat Rother hem om een
klein bedrag kwam vragen. Misschien
had de man wel honger, want hij zag
er tamelijk uitgeput uit. Fritz wilde hem
niet lompweg heen sturen en liet hem
binnenkomen.
Ge ziet er slecht uit, Rother, zeide
Born, Is het je slecht gegaan
Nou, dat zou ik meenen-, knorde
de ex-houtvester. Ik -heb een half
jaar achter de tralies gezeten.
Wat in de gevangenis
Ja...
Dat is erg, Rother. Maar wat had
je dan uitgevoerd
Ach, die schurk van een Krum-
macher heeft mij er ingedraaid.
-Wie is dat
Nu. mijn compagnon, zeide Rother
ontwijkend-. Ik heb met hem im Berlijn
schappen en de staatswetenschappen.
Boven het -portret van dr. Kuyper zelf
met het onderschrift Terar dum pro-
sim.
Onder den Kuyper-kop Maassluis
1837's-Gravenhage 1920 en <$lan het
woord, eens door Kuyper tot -de chri-ste
lij'ke onderwijzers -gesproken „Gij -hebt
met het kind dn de armen -de wacht bij
het -kruis betrok-ken laat -dat kind nooit
tos en laat -dat kruis -nooit los
-Daaronder volgt een stuk, waarop te
zien is het -geboortehuis van dr. Kuyper
te Maassluis en -daarnaast het eerste
optreden van -dr. Kuyper -in -de Nieuwe
Keric te Amsterdam. In een volgend
stuk het gebouw -der Vrije Universiteit
te Amsterdam en het huis van dr. Kuy
per te Amsterdam.
Het onderste vak geeft de nieuwe dr.
Kuyperschool te zien en aan de zijden
vin-den wij afgebeeld de Standaard en
de Heraut (d.w.z. niet -de Maden van
dezen naam, maar -de figuren te paard,
id-ie als heraut dienst -doen en de stan
daard opheffen). Verder vindt -men aan
-de zijkanten het wapen van Utrecht
en -de Dom het wapen van Den Haag
-en het z.g.n. K-uyperhuis het wapen
van Beesd en het 'kerkje -daar en het
Nederlandsche wapen met het Torentje
op het Binnenhof.
MODERNE RECHTBANKSCHETSEN.
Zaakwaarnemer.
'si Fijne menheer, die menheer van
Dalen, ik bemoei me anders nooit met
andermans zaken, ik seg maar 'n
mensch het genoeg an z'n eigen selvers,
maa-r nou u 't me zoo op de man af
vraagt seg Ik, ik feliciteer u er mee dat
er toevallig geen mensch thuis is en dat
-u mij gevraagd hebt, wat voor een soort
man hij is. Nou, u weet 't nou, -nou
moet u selfers maar weten wat u doet.
Al-s ik uwes was, J-iet ik me niet linken,
want hij is zoo nakend als een kerkrot
en 't -is hem alleen te doen om af te
zetten. Maar ik blijf er buiten."
Juffrouw Jongsteen ging weg, haar
hoop binnenkort uit hoogst onaangena
me geldverlegenheid te komen was de
bodem ingeslagen. Hoewel haar man
vast werk -had en nooit aan haar huis
houdgeld kwam, had zij geen 'kans ge
zien er het laatste jaar mee rond te
tomen. Ze had ook kleine schuldjes
gemaakt, misschien nog geen twee hon
derd gulden tesamen, maar al die
menschjes die -haar „gepoft" hadden,
vijf, tien, vijf en twintig gulden maak
ten haar het leven danig zuur, wilden
allemaal hun geld hebben. -De bakker
had er maling aan of -ze net den melk
boer had betaald en je kunt toch maar
één teer uitgeven. Toen had ze de ad
vertentie in de courant gelezen, waarin
zonder borg geld ter 'leen werd aange
boden. Ze had wel mieer van -die geld
schieters géhoord, maar ze wist ze niet
te wonen. Als ze zoo „piek" ter leen kon
krijgen en alle weken 5 kon afbetalen
zaken gedreven, toen de graaf mij had
ontslagen en daarbij heeft hij mij er in
laten loopen.
Nou, dat is een fraaie zakenvriend,
zeide Fritz lachend. Maar wat voert
je tot mij Half, je hebt zeker honger
Voor alles heb ik dorst.
Daar staat een flesch Moezelwijn,
schenk je maar in.
Rother schonk een groot glas wijn in
en dronk het in één teug leeg.
Dat is goed voor den dorst, zeide
hij grijnzend, een cognacje is echter
ook niet verkeerd.
Later. Zeg me nu eerst eens,
waarom je hier komt. Je sprak van
zaken
Nu-, zaken 'heb ik juist -niet met u,
ik wilde gaarne een-ige inlichtingen van
u hebben-. Mag ik echter niet gaan zit
ten Ik kom direct van het station
te voet anderhalf uur loopen
Ga zitten.
Rother nam bij de tafel plaats en
trok de flesch- wijn naar zich toe hij
schonk zich- een tweede glas in.
Nu, wat wil je dan weten vroeg
Fritz, .ietwat ongeduldig.
Pardon ja, ik wilde u het adres
van den heer Hugo Wietholz vragen,
van wien u Neuhof hebt gekocht.
Wat wil je van dien heer?
Ik heb zaken met hem
Hoor eens, Rother, je doet al bij
zonder vreemd. Ik antwoord niet eerder
op je vraag, voor je me gezegd hebt,
wat voor zaken- jij met den heer Wiet
holz hebt.
Wel, voor den drommel, zei Ro-
met rente, -dan was ze van de heele
soesah af en ton al haar kleine beestjes
de muil stillen. D'r man mocht natuur
lijk nergens van weten. Ze schreef een
briefje, -kreeg antwoord, ging naar de
Egelantiers-gracht, maakte kennis met
mijnheer van Dalen. Een kalm bezadigd
man, 'n nette Israëldet, heelemaal niet
dikdoenerig. Hoorde rustig haar geval
aan, informeerde belangstellend naar
lia-a-r mans betrekking en -gaf hoop dat
de zaak wei in orde zou komen. Vijf
gulden afbetalen per week daar was
geen -bezwaar tegen, dan moest ze 1
rente betalen altijd per week dat
was dus tesamen 7. Dit vond j uftrouw
Jongsteen best. Maar -dan was er nog
een kleinigheid aan verbonden, ze moest
beginnen met vijf pop te storten voor
informatie- en administratiekosten.
Waren de informaties goed, dan kon de
juffrouw over een week het geld krij
gen.
Nou trof het ongelukkig dat juffrouw
Jongsteen toevallig die 5 niej bij zich
had. Ze zou ze morgen komen brengen,
maar toen -had zij ze ook niet. En over
morgen, toen ze ze wèl had, ging ze
direct naar -de Egelantiersgracht, trof
de heele familie van Dalen niet thuis,
maakte kennis met een nieuwsgierige
en -praatgrage büvrouw, aan wie ze
confi-dentieele mededeelin-gen deed en
die vertrouwend beantwoordde. Hoeveel
spijt zij er ook over had dat zij haar
200 pop in rook zag vervliegen, zij was
toch maar blij dat zij haar twee riksen
gered -had. Want ze was nu op de
-hoogte. M'neer van Dalen was een
zaakwaarnemer van 't oude, eenigszins
uitstervende ras, een man die wel aller
lei foefjes kende om de strafwet te ont
duiken, maar een -keer toch tegen de
lam-p was -geloopen en voor oplichting
had gezeten, 'n Rechtskundige, die geld
aanbood dat hij nooit verstrekte, die
een handje hielp -bij echtscheidingsza
ken en dan een verloopen procureur
-had, die de zaak verder afwikkelde, die
geld incasseerde, desnoods met vonnis
en bes-lag, maar het meeste zelf in be-
siag nam-, een veelzijdig ontwikkeld
talent dus dat van alle markten thuis
was. En heelemaal niet grossig. Hij be
zoekt de kleinste kroegjes in de Jor-
daan, veriofzaakjes waar jonge jon
gens zaten te kaarten. Er waren er, die
een baas maar ook geen baas ha-dden.
Maar geld hadden ze meestal wei. En
als ze 't niet hadden, dan betaalde
mijnheer van Dalen wel een potje bier
voor hen of leende hen een kleinigheid.
Dat kwam dan wel terecht, -niet met de
huur, maar als zij wat te verkoopen
hadden, waar wat aan te verdienen
was. Mijnheer van Dalen wist hen ook
wel eens een tip te geven om aan
-koopwaar te tomen. En wat 't ook was,
als 't bij hem in huis was, wist hij er al
tijd raad mee.
'i Was dan ook heelemaal niets bui
tengewoons toen twee jongelingen
Buderveld en Engel zich op zekeren
middag met een beladen handkar op de
ther wrevelig, ik wil een wissel bij
hem incasseeren.
Je hebt een wissel, die door Wiet
holz geïncasseerd is vroeg Fritz ver-
baasct
O, ik heb- no-g meer dergelijke pa
pieren, zei de ex-houtvester met ho-
nenden- lach. Op het slot Hambach
moet ik ook-nog een wissel incasseeren.
Op 't slot Hambach
Ja.
Bij wie dan
Wel, bii den rentmeester...
Onmogelijk, die heeft nooit wis
sels uitgegeven.
Ja 'bij wien zal ik den wissel
anders incasseeren, de oude baron is
immers dood
De baron heeft den wissel uitge
schreven
Ja
Hoe hoog
Duizend mark.
Hoor eens. Rother, dat is onmo
gelijk. Voor duizend mark hoefde de
baro-n geen wissel uit te schrijven.
Zoo'.n bedrag kon hij ten allen tijde bij
gijn- bankier opnemen-. Zijn dat soms
weer vuile zaakjes, waartoe je com
pagnon je heeft aangezet
Het zijn goede en geaccepteerde
wissels, bromde Rother. Krummacher
heeft ze mij gegeven als schadeloos
stelling en en n.u, dat ik den mond
-over zekere dingen houd. Tot u durf ik
openlijk spreken u is immers ook in
een proces gewikkeld...
(Wordt vervolgd.)