G AZIJN ILÖSCÏ fAL" I ZATERDAG 4 MAART 60© Jaafgang *932 .LETTE» imer Het ondergaand Europa. BINNENLAND Stads» en Provincienieuws temonnare met traat 16 brui- ^rolijk, Paling bij Van Poelje ÏSEN. Vlaart, des na- ieel) i. >en. l'/2 Londen .03—f 1.04'/2 Parijs f23.8Ö -f 0.06. >nden f 11.55 Belgische Fransche ■onen '(afgest.) H T. rid 775.2 te 748.0 te Sey- avond van 4 achtige, later Westelijke jetrokken met :lfde tempera- SSINGEN. n.m.* 4.46 5.25 DTV Jragen aloe/- 'leslagen long kleur. 1ST PLEIN 7. - HOEISEL. JRSCHOEN- prijzen. >nen worden ing geleverd. f 0.90 -0.90 - 0.60 >PEN -0.50 -0.40 - 0.60 per pond. velend U 3" rg- Breokbsni/efl. ind - 30 ct. p. ons 12 1-28 16 H arkensvleeseh nde prijzen. 8TROO inisÉsppij WH s»t jurg-Ssttsfds® jen plaatsen PASSAS1E3&, Et? VEE. t. nu. 1 Si irt 7.ÏÏ. 11! r a. 8 8 8 8 n 's morgent men N.V. Transp. ec Erven G. VOu. ie Middelburg Tel. 153 it* □OSTERHOUT, ordrecht Gebra. 3. 103. VLISSINGSCHE COURANT BIJ DIT NUMMER BEHOORT EEN BIJVOEGSEL. ADVERTENTIE-PRIJS. Van 14 regels f 1.10 voor iedere reeel meer 26 centbij abonnement spe ciale prijzen. Reclames 52 cent per regel Dienstaanbiedingen en dienstaanvragen van 1—5 regels 65 centiedere regel meer 13 cent, bij contante betaling. Familieberichten van 16 regels: 1.70, iedere regel meer 26 cent. ABONNEMENTS-PRIJS Voor Vlissingen en gemeenten op Wal cheren 2.20 per drie maanden. Franco door het geheele rijk ƒ2.50. Week-abon- nementen 17 cent, alles bij vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent. P. S. VOOR DEN NOOD IN RUSLAND. Vorige opgave ƒ255.70 Van S. A N. N. Van J J D. R Kinderen W. J. M Familie J. V. W. D. G J- D. J. M. N X I. K P. D C. P Felix en Geertje C. K Kinderen B. P. Q de H S. Mej. C Wed. M I- J- B. 1.50 1.50 3.50 1.— 1.25 2. 1.50 5.— 2.50 0.50.2.50 1.— 2.50 10.— 3.— 2. 4.— 4.50 4.25 7.50 2.50 2.50 1.— 1.50 Totaal ƒ324.70 VOOR DEN NOOD IN DE VENEN. Vorige opgaaf 3.50 Van L. J. B1- Totaal ƒ4.50 (De tot 12 uur des middags inkomende giften worden in het nummer van denzelf den dag verantwoord). Voor wie geen vreemdeling in de Engelsche bladen is en daarbij de kunst verstaat van tusschen de regels door te kunnen lezen, voor hem is het al reeds lang geen geheim meer, ja zelfs een onomstootelijk feit, dat de reis door Voor-Indië van den jongen kroonprins van het Vereenigd Koninkrijk een mis lukking is geworden. Er valt niet meer aan te twijfelen of de dreigende on weerswolken, welke zich boven het enorme Engelsch-Indische rijk samen pakken, zullen binnen afzienbaren tijd het moederland zwaar treffen. Uit den aard der zaak vermeldt de Engelsche pers breêd-uit als de jonge prins met belangstelling, in sommige streken mo gelijk met meer dan nieuwsgierigheid is ontvangen:als er tijdens de feesten eenig vreugde-betoon is geweest als er soms een feesttoon mag zijn aange heven. Maar feitelijk is dit niet het ge wone verloop van. zaken. Eerder is het tegendeel het gevai, en in talrijke plaat sen en streken, waarlangs en waar doorheen de kroonprinselijke reisroute liep, zijn heimelijke demonstraties, is een zelfs vijandelijke stemming niet te miskennen geweest. 1 Natuurlijk komt het ginds niet spoedig tot uitbarstingen van onverholen verzet en gramschap, gelijk bij een overeenkomstige stem ming in westersche landen het geval zou zijn; de ingeboren Oostersche lank moedigheid, de vasthoudendheid aan een plichtmatige hoffelijkheid bedekken ginds zoowel onder de groofen als onder het volk van millioenen, de wilde hartstocht, het onweerstaanbaar opko mend verzet, de haat en vijandschap, die er op den bodem van. hun verbitter de gemoederen misschien gist en ziedt. Ue Oosterling is van nature zoo ge neigd zich voor zijn vorst neer te knie len en tot hem als tot een heilige op te zien, dat de zeer geringe belangstel- 'mg, de groote lijdelijkheid waarmede de Europeesche troonopvolger bijna overal wordt ontvangen, die toch een maal geroepen zal worden vQrst van hun vorsten te zijn, boekdeelen spreken, engeland's grootheid in hef Indische 'ijk is sterk aan het tanen, eni de uit barsting dier veranderde stemming kan n°g maar een kwestie van tijd zijn. Als we voor deze belangrijke feiten "aar de gronden zoeken, dan vinden Wc zoomin een plotselinge oorzaak als een onverwachte aanleiding. Feitelijk 2|jn de kiemen van hetgeen wij nu zien gebeuren al aanwezig geweest van af den dag, waarop eeuwen geleden de ugeischen het Voor-Indische rijk in ezit namen. Het is slechts een kwestie van groei, van geleidelijken wasdom dier aam het Engelsche gezag onder worpen bevolking van millioenen te noemen een ontgroeiing aan vreemde heerschappij en overmacht, welke jaren lang heeft plaats gehad, en welke nu tot rijpheid schijnt te komen. Wellicht heeft de groote Europeesche oorlog, die eenenzijds het hoofd van den Moham- medaanschen godsdienst, de sultan van Turkije tot een onmachtigen vazal van den wil der Entente maakte, en die an derzijds de hulp der gekleurde rassen noodig had om den strijd uit te vech ten, althans te helpen uitvechten, er in niet' geringe mate toe bijgedragen het tijdstip van den voldragen groei wat te verhaasten doch overwegend op den gang van het groote proces der be wustwording van eigen kracht, is het bij die volken toch niet kunnen zijn. Want het gaat met volken en wereid- deelen als met de menschen en de nienschengeslachten zij ontstaan en zij gaan henen, zij komen- op, groeien tot groote hoogte, bereiken vervolgens het toppunt, om dan onverbiddelijk te dalen en terug te gaan.. Zoo ging het eenmaal met de groote wereldrijken der oudheid, met Griekenland, Carthago en het onmetelijke Romeinsche rijk zoo ging het nadien, met de machtige landen der midden-geschiedenis, met het rijke Venetië, met het overmachtige Spanje, met het koloniaal bloeiende Portugal, met, later, het gemeentebest der Neder landen, met het groote koninkrijk Po len zoo Zal het nu de beurt gaan wor den van Engeland, gelijk ook voor Frankrijk het uur geslagen schijnt. De wereldheerschappij ontzinkt aan de handen van het aan overbeschaving en feilen krijg verzwakte en te gronde gaande Europa zijn naam die eenmaal met eerbied en ontzag alle volkeren der aarde vervulde, ziet zijn glorie verblee- ken, zijn ontzag verguisd, zijn macht te niet gedaan worden. Wat ginds den jongen Engelschen prins weervaart, weervaart in hem- het Europeesche overwicht in het wereld-bestek de volken van Voor-Indië, gelijk ook de volken elders, die onder koloniale re geermacht leven, zij gevoelen dat het gedaan raakt met de onaantastbaarheid, van Europa's krachtzij weten hel maar al te goed en maken er gebruik van, dat andere wereldrijken, aan het opkomen zijn, dat zoowel het steeds machtiger wordend Amerika, als het steeds in kracht toenemende Japan ge reed staan, den draad der wereldge schiedenis te vervolgen, der wereld geschiedenis, die, dat leert ons het zich zelf verterend Europa, elk uur van eiken dag, ook het wereld-gericht beteekent. KAMEROVERZICHT. Tweede Kamer. Vergadering van Vrijdag. Binnenlandsche Zaken. De heer Bijlevelt is bezuinigingskam pioen vandaag trad hij weer op tegen de enorme uitbreiding van het Centraal Bureau voor de Statistiek. De minister heeft de vlucht reeds aan banden ge legd en verdere uitbreiding tegenge gaan. In 1921 zijn weer tal van nieuwe ambtenaren aangesteld. Hetzelfde wat zich altijd bij de prak tijk van de bezuiniging voordoet, zagen wij ook nu weer. Nauwelijks had de heer Bijlevelt zijn aanvallen op het dure Bureau gericht of de heer Van der Waerden sprong op de bres om het groote belang, met dit bureau gemoeid, te verdedigen. Juist op dit bureau mocht z.i. niets bezuinigd worden, omdat de gegevens, die daardoor worden, verza meld, voor de ontwikkeling van de eco nomische politiek van veel gewicht zijn. De statistiek is geen luxe maar de boek houding van den Staat en zonder deze is een inzicht in het leven van den Staat niet mogelijk. Na den heer Van der Waerden kwa men nog drie leden hun liefde voor de statistiek belijden. Het waren de heeren Deckers, Van Beresfeijn en Marchant. Alleen de heer Gerritson fluisterde vrij wel onverstaanbaar eenige woorden van steun voor den lieer Bijleveld. De minister had het daardoor gemak kelijk en verklaarde leuk-weg dat hij het juiste midden tusschen het noodza kelijke van de statistiek en het wen- schelijke van bezuiniging had weten te houden. Verder gaat de minister niet in zijn bezuinigingen. Over de burgerwachten hebben wij weer een grappig debatje gehad. Vol gens den heer Van Ravesteijn is er nooit een voorbereiding van revolutie geweest. In November 1918 heeft vol gens hem de regeering alleen zich voor bereid tot een burgeroorlog tegenover een macht die er niet was. Tegen „lucht" vocht de regeering. Zijn bewe ring lokte voortdurend hoongelach uit. Het was volgens hem het slechtste deel der burgerlijke partijen dat zich aan de burgerwacht heeft gegeven, met geen ander doel dan om de moordzucht bot te vieren. Daartegenover betoogde de heer Snoeck Henkemans, dat de op roerige rede van mr. Troelstra voldoen de aanleiding was voor een bewape ning. De lieer Duijs kwam even daveren over de rede van mr. Troelstra, die zooveel goede gevolgen heeft gehad. Onomwonden zeide de minister, dat de S. D. A. P. zich te gemakkelijk op sleeptouw liet nemen. Als het er op aankomt zijn de communisten de lei ders. Als de regeering in 1918 was op gestapt, zou de lieer Duijs zeker de lei ding niet behoudep. hebben, maar was die op Wijnkoop overgesprongen. Uit hetgeen de minister thans had gehoord concludeerde hij dat het het beste was de burgerwachten nog maar te hand haven. De posten voor de burgerwach ten en de vrijwillige landstorm werden goedgekeurd met 45 tegen 17 stemmen. Een oogenblik laaide het November- stormpje weer op en het schijnt alsof zekere groepen dit niet prettig vinden. Zij zijn dan altijd wat zenuwachtig en niet op hun gemak. Natuurlijk had de heer Wijnkoop zijn vreugde in het geval en wellicht had hij den minister nog nooit met zooveel genoegen gehoord als nu. Ook de politietroepen zijn behouden, ondanks een rede van den heer K. Ter Laan, die niet begreep wat men eigen lijk met die troepen wil. De minister heeft toegezegd, dat hij zal nagaan of vermindering der kosten mogelijk is, gelijk hij volgens zijn zeggen steeds weer iederen post beziet of er iets af kan. Voor een ruimere steunregeling pleitten de heeren Hiemstra en Van Vuuren, voor steun aan de noodlijden de kunstenaars de heer Van Beresteijn. De heer Braat verdedigde zich. Het ontwerp is afgehandeld. Een uitnoodiging aan den Prins van Wales. Naar wij. vernemen had onze regee ring ter gelegenheid van het verblijf van den Prins van Wales in Indië de zen te Londen laten uitnoodigen tot een bezoek aan Ned. Indië. De onmogelijkheid om het reeds vastgestelde reisplaiHn dien zin te wij zigen, heeft dein Prins verhinderd ge volg te geven aan de uitnoodiging, die desniettemin bij de Brifsche regeering warme waardeering heeft gevonden. Wijziging van de Kieswet. Verschenen is het voorloopig verslag van de afdeelingen der Tweede Kamer op het voorstel van wet van den heer Albarda c.s. tot wijziging van de Kies wet. Verscheidene leden verklaarden zich zeer ingenomen met dit voorstel. Andere leden waren minder gunstig tegenover het voorstel gestemd. Deze leden spraken de vrees uit, dat een tot standkoming van de daarin vervatte bepalingen tot het ontstaan van kwade practfjken zou leiden. Bovendien zou, naar het oordeel dezer leden van de toegekende bevoegdheid door de kie zers hoogstwaarschijnlijk slechts zeer weinig gebruik worden gemaakt, omdat het verlangen om in een andere ge meente te stemmen, 14 dagen van te voren moet worden kenbaar gemaakt, terwijl de beslissing dienaangaande bindend is. Waar deze leden hun stem niet aan het foorstel in zijn geheel kunnen geven, zouden zij in zooverre met de voorstellers kunnen meegaan, dat zij het in het voorstel neergelegde systeem zouden kunnen aanvaarden, uitsluitend ten behoeve van hen, die op den dag der stemming niet meer zijn gevestigd in de gemeente, op welker kiezerslijst zij voorkomen en uiterlijk één maand vóór den dag der stemming hun verhuisbiljet ter secretarie van hun nieuwe woonplaats hebben ingeleverd. Verscheidene leden zage<* hierin een bezwaar tegen de voorgestelde rege ling, dat het vraagstuk, hetwelk het hier betreft,'daardoor slechts ten halve wordt opgelost. Het meerendeel der visschers en schippers toch zal van deze regeling niet kunnen profiteeren. In dit verband zou zelfs de vraag kunnen rijzen, of het voorstel niet min of meer een anti-nationaal karakter draagt. Deze leden waren van oordeel, dat het de voorkeur verdient, de gele genheid open te stellen, dat de kiezer een machtiging afgeeft op een bepaald persoon, die namens hem zijn stem zal uitbrengen. De destijds aangevoerde bedenking, dat hierdoor eenigermate het geheim der stemming zou worden geschonden, achtten zij niet van groot gewicht. Voor een deel der leden, hier aan het woord, was de door hen ter sprake gebrachte beperkte werking van het voorstel een reden, om zich hun stem daarover voor te behouden. Enkele leden zouden de voorkeur geven aan een regeling, waarbij een centraal bureau zou worden aangewe zen, waar men zich zou kunnen aan melden om eeo kaart te bekomen, welke de bevoegdheid1 zou geven elders, waar dan ook, te gaan stemmen. Dit denk beeld werd echter door vele leden be streden, die erop wezen, dat een stelsel als het hierbedoelde tot allerlei mis bruiken aanleiding zou geven. Ook werd het systeem van toezen ding van het ingevulde en toegezonden stembiljet per aangeteekenden brief aan den- voorzitter van het stembureau, die het dan zonder het open te vouwen in de stembus zou deponeeren, ter sprake gebracht. Vond dit systeem bij sommige leden verdediging, verschil lende andere leden hadden daartegen ernstig bezwaar. Sommige leden gaven uiting aan hun vrees, dat, wijl talrijke forensen het ge makkelijker zullen vinden te stemmen in de gemeente hunner zaken dan in die hunner inwoning, de stembureaux in de handelscentra in moeilijkheden zullen geraken tengevolge van het belangrijk grootere aantal kiezers, dat -zich daar zal aanmelden. Andere leden achtten deze vrees niet gegrond. Al moge aan enkele bureaux op een bepaald oogen blik de toevloed, van kiezers eens wat groot zijn, waar de stemming over een zoo groot aantal uren van 8 uur voormiddags tot 5 uur namiddags verdeeld is, kunnen huns inziens van de hierbedoelde vermeerdering van de werkzaamheden der stembureaux geen noemenswaardige moeilijkheden wor den verwacht. Het verlies op de kolenvoorziening. Volgens het voorloopig verslag der Tweede Kamer op het wetsontwerp tot aanvulling en verhooging van hoofd stuk X der Staatsbegrooting 1922 (dek king van het verlies op de kolenvoor ziening) klaagden verscheidene leden over het groote bedrag, dat wordt aan gevraagd om het verlies op de kolen- voorziening te dekken. Zij hadden met teleurstelling van dit wetsontwerp ken nis genomen en vroegen, of dit verliës niet te voorkomen zou zijn geweest. Bezwaarlijk kan worden beweerd, zoo merkten zij op, dat de centrale regeling van de kolenvoorziening tot de beschik king over betrekkelijk goedkoope kolen voor huisbrand en bedrijf heeft geleid. Integendeel, deze voorziening was duur en slecht. Dat thans een zoo groot be drag moet worden aangevraagd, om de geleden verliezen te dekken, had bij deze leden veel ontstemming gewekt. Zij achtten het in ieder geval niet ge motiveerd, dat aan hen die dit verlies niet hebben weten te voorkomen, in de memorie van toelichting dank wordt gebracht voor hun bemoeiingen. Andere leden konden zich met deze opvattingen niet vereenigen. De steen- kolenvoorziening is een tak van crisis- zorg geweest, die meer bevredigend heeft gewerkt dan de meeste andere. Dat ten slotte groote verliezen werden geleden, kan bezwaarlijk aan het beleid van de leiders van deze voorziening worden geweten. Sommige leden betreurden het, dat de Staat aan het C. V. B. garantie heeft verleend van zoo verstrekkende gevol gen. Zij merkten op, dat dit niet zonder medewerking van de Staten-Generaal had mogen geschieden. Verscheidene leden vestigden de aandacht op een aan deze Kamer ge richt adres van de N.V. „Exploitatie Louise Groeve" te Heerlen, waarbij de- zij zich beklaagt, dat zij door willekeu rige handelingen van de R. K. D. ten aanzien van de exploitatie van haar bruinkooiveld Graetheide belangrijk nadeel heeft geleden. Zij vroegen, of de grieven van deze vennootschap juist zijn en of zij inderdaad aanspraak kan maken op schadevergoeding. Verscheidene leden spraken er hun teleurstelling over uit, dat, naar uit de memorie van toelichting schijnt te moe ten worden opgemaakt, het geschil tus schen de regeering en het C. V. B. over de bestemming van het zgn. restitutie fonds aan de beslissing van de rechter lijke macht zal worden onderworpen. Zij meenden te mogen verwachten, dat de grootverbruikers ten, slotte wei genoegen zouden hebben genomen met de restitutie van het destijds geheven bedrag van 9.25 per ton, waardoor zij toch nog beter uit zouden zijn, dan de overige afnemers, die op .de betaalde risico-premie van 3.75 per ton geen verhaal hebben. Andere leden waren van oordeel, dat voor deze verwachting geen grond be staat de groot-verbruikers eischen 't bedrag, waarop zij meenen recht te hebben. De tabaksbelasting. Het „Vad." zegt dat nog niet met zekerheid valt te zeggen wanneer de tabaksbelasting zal worden ingevoerd. Het lijkt het blad. in ieder geval ver standig aan een korten termijn te den ken, omdat de minister hoopt zooals men weet, 60.00090.000 per dag uit de nieuwe belasting te trekken. Voor den minister is dus ook elke dag er één Dat sigaren en tabak duurder zullen moeten worden, staat vast. Onze ta baksindustrie (al twee jaar staat de uitvoer nagenoeg stil en er is invoer uit Duitschland) heeft een zeer kwaden tijd en de sigarenmakers nemen een groote plaats in in het leger der werkeloozen. Van den dag der invoering af worden alle winkelvoorraden onder controle van den fiscus gebracht. Men zal dus vermoedelijk ook voor ongebanderol- leerd goed van dien dies ater af voor de rookwereld een 10 of 15 meer moeten betalen. Bezuiniging bij openbare lichamen. De Raad van Arbeid te Dordrecht heeft tegen 1 Mei aan drie tijdelijke ambtenaren ontslag aangezegd. Ofschoon als norm wordt aangeno men, zooals ook de oorspronkelijke ra ming was, dat voor iedere duizend ver zekerden één ambtenaar noodig is, had deze Raad van Arbeid tot dusver voor 49.960 verzekerden (45.579 verplicht en 4381 vrijwillig verzekerden) 36 ambte naren, concierge en loopjongen inbe grepen. Op iedere 1387 verzekerden was dus één ambtenaar noodig, en thans wordt dit cijfer tot 1513 opge voerd. Door mogelijk gebleken regeling van de werkzaamheden heeft mén dit bezuinigingsresultaat kunnen bereiken. Hooge belastingen. Te Gorinchem is de gemeente-belas ting tot 15 pet. van het zuiver inkomen gestegen tegen deze drukkende lasten zijn vele stemmen van belastingplich tigen' opgegaan. Men 'heeft thans een z.g. „bezuinigingspartij", aanvankelijk met 133 leden opgericht die kleurlooze candidaten voor den gemeenteraad zal stellen. Uit verschillende gezindten werd een bestuur gekozen. Wat willen wij Door het algemeen hoofdbestuur van de Federatie van Werkgeversorganisa- tiën in het Boekdrukkersbedrijf is een brochure uitgegeven „Wat willen wij een woord van toelichting tot den ver bruiker van drukwerk. Uit het voorwoord dezer brochure, welke op zeer ruime schaal zal worden verspreid, nemen wij het volgende over: In het land, waarvan wij Nederlan ders leeren, dat de boekdrukkunst is uitgevonden door Laurens Janszoon Cosfer, worden de volgelingen van den grooten Coster in den laatsten tijd her haaldelijk voor „uitbuiters" uitgemaakt. Niet op grond van deugdelijke bewij zen, maar meestal omdat „men" het zoo zegt. U, lezer, die ook van die opinie mocht zijn, noodigen wij met aandrang uit van deze brochure kennis te nemen. En wanneer gij U daarbij laat leiden door de gedachte van het Oud-Holland- sche versje Treek U niet aan, wat yeder seght, Maar doet dat billyck is en recht, dan twijfelen wij niet of gij zult deze brochure wegleggen met een opvatting over de drukkersorganisatie, tegenover gesteld aan die, waarmee gij haar op- naami Ons antwoord op de vraag wat wij willen, is 1. Een menschwaardig bestaan voor den producent. 2. Een zoo laag mogelijken prijs voor den afnemer. 3. Een keurige afwerking van het product. 4. Een zuinig beheer der productieve kracht. 5. Een afdoende rechtspraak voor de behandeling van geschillen. 6. Een onmiddellijk einde van over bodige staatsinmenging. Over eik dezer punten geeft de bro chure een kort, maar daarom niet min der duidelijk woord. Broekhuijs tegen substituut-officier mr. Rombach. De heer Broebhuys heeft bij den mi nister van justitie een telegrafische klacht ingediend tegen den substituut oficier van justitie te Rotterdam, mr. Rombach. Hij protesteert daarin met kracht te gen het willekeurig en absoluut on rechtvaardig optreden van mr. Rom bach, die artikel 159 der grondwet heeft geschonden, evenals de postwet, terwijl hij heeft uitgelokt het misdrijf, strafbaar gesteld bij artikel 371 Wet boek van Strafrecht. „Ik weet dat Rombach's chef, de procureur-generaal Mazel, aldus zegt Broekhuys, hem zal dekken met zijn volle verantwoordelijkheid, doch ver trouw dat u even hoog zult staan als het gerechtshof en u niet zult laten mis leiden." VLSSINGEN, 4 MAART. De „Zeeland". De geruchten die weder hebben ge- loopen over een verplaatsing van de maatschappij „Zeeland" naar Hoek van Holland, hebben begrijpelijkerwijze eenige ongerustheid' veroorzaakt en wij hebben daarom getracht omtrent de aanhangige xeorganisatie-plannen iets meer te weten te komen. Dat is ons

Krantenbank Zeeland

Vlissingse Courant | 1922 | | pagina 1