DONDERDAG 3 JVl&ART
I Drie Honderd Gulden.
fï^o S3 S-...mmi '.qjjüiL.60© «Jaargang =a™.w-1P22»
VLISSINGSCHE COURANT
aeM'
Heden werd door ons aan abonné l. v. d. S., te Vlissingen, houder
1 van Polis No. 2719, die het ongeluk had op 20 Februari 11 aan boord
van het ss. „Zeeland" te Hansweert een zijner oogen ernstig te ver-
wonden, waardoor dit oog verloren ging, een uitkeering gedaan van
Vlissingen, 2 Maart 1922.
De Uitgevers. g
VOOR DEN NOOD IN RUSLAND.
Vorige opgave 128.70
/an V. M10.—
N. N2.50
NL—
W. M1
H. M1
Z. Z'-50
N. N1
L5—
E. M
Atona Lisejj-50
N. N-
F; H. 2:50
M. ML—
B
V. V5.—
\v. 2.50
Totaal ƒ175.20
(De tot 12 uur des middags inkomende
gitten worden in het nummer van denzelf
den dag verantwoord).
kameroverzicht.
Tweede Kamer.
Zitting van Woensdag.
Binnenlandsche Zaken, Interpellaties en
Moties.
Men kan ook van' liet goede te veel
krijgen. Twee interpellaties is al veel
vijf moties worden te veel. En nauwe
lijks was de vergadering begonnen of
de Kamer was met de zesde verrijkt.
Defieer Kolthek keurde het nl. af dat de
regeering in November 1918 een selec
tie onder de militairen had toegepast en
ongeordende troepen had verzameld
Ier verdediging van zichzelf. Dit was in
strijd met de wet, betoogde deze afge
vaardigde, wien de wet blijkbaar zeer
na aan het hart ligt. De regeering mag
wel het leger gebruiken maar niet er
een keurcorps uit het leger bijeen za
melen. Dat verbiedt de wet en aange
zien dit verbod in de kraam van den
heer Kolthek paste, keurde hij de hou
ding der regeering af.
Het eerste gezellige in deze discussie
bracht de heer Gerhard, die een psy
chologische schets gaf van de verhou
dingen te Wormerveer. De koele, kal
me burgemeester, doorkneed in het ad
ministratieve van het vak, staat daar
tegenover jonge temperamentvolle wet
houders, wie het aan schoolsche oplei
ding mankeert. Tusschen die uiteenloo-
pende figuren moest liet tot een botsing
komen. Echter meende deze afgevaar
digde, dat de burgemeester het meeste
schuld had, omdat hij als de zich hoo-
ger wanende, conflicten had moeten
voorkomen. De voorstelling van den
heer Gerhard zal wel eenigszins een
zijdig zijn en beide partijen zullen wel
schuld hebben, terwijl de oorzaak zal
liggen in de weinig bij elkaar passende
karakters.
Over de moties voor steunverleening
aan Rusland zijn de meeningen ver
deeld. Verschillende leden staan op het
standpunt, dat de Staat voor liefdadig
heid niet eer uit de schatkist mag put-
len, dan bij volkomen algemeene over
tuiging, en die bestaat in Nederland
nog niet. De regeering moet den par
ticulieren steun zooveel mogelijk terwil-
le zijn en zij kan dat op allerlei wijze
doen.
Hoe de regeering de particuliere
hulp moet steunen is niet recht duide
lijk en de heer Dresselhuijs, die daarop
aandrong, zette dit ook niet precies
uiteen. Over het algemeen bedierven de
communisten de zaak zelf het meest.
De heer Wijnkoop sprak langer dan
hem geoorloofd was, niettegenstaande
zijn drie partijgenooten reeds den vol
len maat hadden gehad. Niet dan door
voortdurend hameren wist de voorzitter
hem het zwijgen op te leggen. De voor
zitter was hier volkomen in zijn rechi
en bovendien.is hetgeen de heer Wijn-
hoop zegt zulk een onzin, dat daaraan
•eder minuut te veel is. Het mankeert
den voorzitter aan macht om een ra
zende Roland tot zwijgen te brengen.
Het wordt tijd een uitsmijter aan te
stellen.
Uit het antwoord van den Minister
od de replieken valt alleen op te mtr-
hen, dat de minister zijn verklaring
herhaalde, dat hij alle particuliere hulp
verlening aan Rusland gaarne zal
steunen. Hoe hij zich dat denkt, is al
weer niet duidelijk.
De heer Van de Laar trok zijn motie,
waarbij de regeering werd uitgenoodigd
om met de collectebus door Nederland
te gaan, in. Er blijven er dus nog vijf
over.
De motie-Wijnkoop, om twee mu-
lioen aan Rusland te geven, kreeg elf
stemmen, vier communisten en zeven
socialisten de motie-de Jonghe, om
één millioen te geven, kreeg 27 stem
men, nl. van de communisten, socialis
ten en vier verstrooiden. Het onderzoek
naar het gebeurde met den politie-agent
te Breda is niet gevraagd. De motie
werd verworpen, evenals die in zake de
tooneelcensuur, de laatste rechts tegen
links met den heer Van de Laar.
De motie-Kolthek werd verworpen.
Het resultaat was dus gering om niet
te zeggen nihil.
Bij de verdere afhankeling der be
grooting ihield de heer Zijlstra een zeer
lang betoog tegen al te ijverig streven
om gemeenten te vereenigen.
BINNENLAND
Generaal Snijders ontkent dat Poincaré
ons gewaarschuwd heeft.
Naar aanleiding van het bericht van
den Parijschen correspondent van „de
Nederlander" dat president Poincaré,
die door zijn vonk-telegram uit zee
aan H. M. de Koningin op Het Loo
verzonden, ons in staat heeft gesteld
voor alle neutralen te mobiliseeren,
zegt de oud-opperbevelhebber van
land- en zeemacht, generaal C. J. Snij
ders, goede redenen te hebben om dit
voor zuivere fantasie te verklaren.
ik kan niet aannemen, zegt generaal
Snijders, dat de toenmalige regeering in
de dagen van groote spanning in het
eind van Juli 1914, den chef van den
generalen staf, dien zij op 31 Juli tot
opperbevelhebber van land- en zee
macht zou benoemen (d.w.z. hémzelf
Red.), en met wien zij voortdurend
in nauw overleg stond over de te tref
fen maatregelen, te eenen male onkun
dig zou hebben gelaten, van een zoo
gewichtige waarschuwing. Evenmin
kan ik gelooven, dat Poincaré, die blij
kens zijn eigen werk Les Origines de la
Guerre (1921) in zee zeer onvolkomen
verbinding met zijn ministers had en
dan ook gebrekkig was ingelicht, een
in het diplomatiek verkeer zóó onge-
wonen stap zou hebben gedaan, als
een rechtstreeksche waarschuwing te
richten tot een vreemde souvereine. En
nog minder aannemelijk acht ik het,
dat onze regeering, die zich op het
standpunt van volkomen onzijdigheid
wenschte te plaatsen, op een zoo een
zijdige waarschuwing hals over kop tot
mobiliseeren zou hebben besloten.
Ik moet er overigens op wijzen, dat
Poincaré met zijn schip „France"
mede volgens vorengenoemd werk
28 Juli de Noordzee bereikte en dat
eerst toen pas Poincaré door middel
van de draadlooze telegrafie in gere
gelde verbinding met de Fransche re
geering was. Maar onze regeering had
reeds op 26 Juli f.v. de strategische
voorzorgen ingeleid ter beveiliging van
onze spoorwegbruggen en havens, ter
wijl op 27 Juli de persoonlijke waar
schuwingen aan de landweermannen
der grens- en kustwacht werden ver
zonden, om zich voor opkomst gereed
te houden,
Onze regeering had, zooals hieruit
blijkt, geen enkele waarschuwing noo-
dig om waakzaam te zijn en onze tijdi
ge gereedheid tegen bedreiging onzer
grenzen danken wij uitsluitend aan
haar doorzicht en besluitvaardigheid.
De nieuwe burgerlijke pensioenwet.
In verband met het weder indienen
van het ontwerp-Pensioenwet heeft de
R. K. Centrale van burgerlijk overheids
personeel een adres gezonden aan de
Eerste en Tweede Kamer, waarin zij de
medewerking der leden der Staten-
Generaal inroept, opdat bij de behan
deling van het ontwerp voldoende ko
ine vast te staan, dat van de thans in
dienst zijnde ambtenaren geen premie
zal worden gevorderd.
Het adres gaat vergezeld van een
toelichting.
Aardappelen.
De heer Sannes heeft den minister
van landbouw de volgende vragen
gesteld
lo. Heeft de minister een onderzoek
ingesteld naar de oorzaken der buiten
gewoon hooge verbruikersprijzen van
aardappelen en groenten, alsmede naar
de vraag, of er voldoende zekerheid
bestaat, dat goede consumptie-aard
appelen in voldoende .hoeveelheid tot
den nieuwen oogst verkrijgbaar zullen
zijn
2o. Zoo ja, wil de minister de resul
taten van dit onderzoek mededeelen
Is de minister voornemens maatregelen
te treffen, die q. tot prijsdaling kunnen
leiden b. in de vraag lo. bedoelde
zekerheid zooveel mogelijk kunnen
waarborgen, met name door beperking
of stopzetting van den uitvoer van
aardappelen
3o. Indien het antwoord op vraag lo.
ontkennend luidt, is de minister alsdan
bereid, een onderzoek als in vraag lo.
bedoeld met spoed te doen plaats heb
ben en in afwachting van de uitkomst
van dit onderzoek den uitvoer van
aardappelen te doen ophouden
De tabaksbelasting.
Hef moet in het voornemen ligger, de
tabaksbelasting, die eerst met i Maart
zou ingevoerd worden, pas 1 Mei in
werking te doen treden.
De Kamerverkiezingen,
De Algem. Nederlandsche Vrouwen
organisatie heeft nu reeds definitief de
lijst voor de a.s. Tweede Kamerverkie
zingen vastgesteld. Deze luidt1. Nine
Minnema, Zandvoort 2. C. B. Min
derhout, Rotterdam 3. A. Schurer
Rutters, Amsterdam 4. Tine Rozen-
daal, Wormerveer.
Opheffing der huurcommisdiewef
verzocht.
■Het bestuur van den Nederlandschen
Bond van Huis- en Grondeigenaren en
Bouwkundigen heeft zich gewend tot
de ministers van arbeid en justitie, met
het verzoek om tot opheffing van de
Huurcommissiewet over te gaan. Dit
verzoek is daarop gemotiveerd, dat het
laag houden der huren van. reeds ge
stichte woningen een steeds ernstiger
belemmering blijft voor den bouw van
nieuwe woningen, daar de huurders
aan de goedkoope oude woningen bo
ven de nieuwe, veel duurdere, de voor
keur geven.
De kosten der Huurcommissies zou
den door dezen maatregel zeer aanmer
kelijk kunnen worden verminderd. De
aldus vrijkomende geiden waren ten
behoeve van de woningvoorziening
voor de allerarmsten te besteden. De
billijkheid van de afschaffing der Huur
commissiewet is reeds in deze wet zelf
door de artt. 5 en 13 erkend. Bovendien
zal deze afschaffing ten gevolge heb
ben, dat het kapitaal-beleggend publiek
weer op de markt van onroerende goe
deren verschijnt, hetgeen kan leiden tot
vermindering van de door de overheid
voor den woningbouw verstrekte gel
den.
Scheepsbouw.
Op de reede te Belfast werd een
proeftocht gehouden met het nieuwe
passagiers- en maiistoomschip „Ora-
nia", een schip van 9500 ton, gebouwd
op de werf der firma Workman, Clark
<S Co. Ltd. re Belfast, voor rekening
van den Kon. Holt. Lloyd te Amster
dam en bestemd voor de vaart op
Zuid-Amerika. De „Orania" is een dub-
belschroefschip van 470' X 59' X 44'6"
met machines, welke 6250 I.P.K. ont
wikkelen.
Het stoomschip heeft vijf dekken,
waarvan 4 voor het vervoer van passa
giers ingericht zijn en plaats bicden
aan 200 eerste, 100 tweede, 80 toege
voegde tweede- en 850 derde klasse
passagiers. De los- en laadinrichtingen
voldoen aan de hoogste eischen. Bij
elk luikhoofd bevinden zich twee krach
tige hydraulische kranen, waardoor
vlug cn geruischloos verwerken der
lading verzekerd is.
De „Orania" vertrok naar Amster
dam om na het embarkeeren van passa
giers de eerste reis naar Zuid-Amerika
te aanvaarden.
Een legaat voor een ziekenhuis
te Denekamp.
Door wijlen mej. Laan, voor enkele
weken overleden, is 50.000 gelega
teerd voor een nieuw ziekenhuis in die
gemeente.
Congres van „Mercurius".
Op het congres dat door den. Natio-
nalen Bond van Handels- en Kantoor
bedienden „Mercurius" en den alge-
meenen Nederlandschen bond van Han
dels- en Kantoorbedienden op Zondag
12 Maart a.s. in de groote Doelezaai te
Rotterdam wordt gehouden, zal in de
ochtendzitting ais spreker optreden de
voorzitter van het internationaal Ver
bond van Handelsbedienden en Tech
nici, de heer O. Urbau uit Berlijn. Hij
zal een en ander meded.eeien omtrent
de ontwikkeling der vakbeweging bij
onze Oostelijke naburen na de revolu
tie, de werking der Betrieberate en de
verwachtingen, die in Duitschiand om
trent de maatschappelijke samenwer
king in de naaste toekomst gekoesterd
worden.
in de namiddagzitting zullen als spre
kers optreden de beide 'bondsvoorzit
ters Jac. Bakker (Mercurius) en G. J.
A. Smit Jr.' (Alg. Bond). De openings
rede zal gehouden worden door den
heer H. C. Snel, vice-voorzitter van
„Mercurius", de slotrede door den heer
H. Schutjes, vice-voorzitter van den
Alg. Bond.
Voorloopig overzicht van het weer in
Februari.
Het Koninklijk Nederlandsche Mete
orologisch Instituut te De Bildt geeft
het volgende
Gemiddeld over de geheele maand
was de dagelijksche minimum tempera
tuur 1 gr. Celsius beneden normaal en
het maximum ongeveer er aan gelijk.
De eerste helft was zeer koud cn van
den 4den tot den 8sten was de tempe
ratuur bijna voortdurend beneden het
vriespunt. Na den 15en kwam de vorst
nagenoeg niet meer voor. De hoeveel
heid neerslag bedroeg gemiddeld 55
m.M. tegen 40 m.M. normale maand-
som. Het aantal uren met zonneschijn
lie De Bildt bedroeg.99 tegen 70 uren
normaal.
EEN FILM-VERTOONING VOOR DEN
DUITSCHEN EX-KEIZER.
Een redacteur van het te Antwerpen
verschijnend blad. „Neptune" heeft
aldus meldt een Belga-telegram in
zijn blad verslag gegeven van een fami
liefeest, dat graaf Bentinck in zijn
kasteel te Amersngen heeft gegeven en
dat ex-keizer Wilhelm, alsmede zijn
zuster, de ex-kroonprins en prins Adal
bert van Pruisen hebben bijgewoond.
De journalist kon, dit feest bijwonen,
vermomd als hulp van een filmopera
teur, daar vertoond werd de vermaarde
film van de laatste Zuidpoolexpeditie
van Shackfeton. De journalist vergezel
de den conferencier-operateur, evenals
twee musici uit Den Haag, die het doel
der reis niet kenden voor zij te Zeist
uitstapten. Daar werden zij ontvangen
door een vertegenwoordiger van graaf
Bentinck. Op den weg naar Amerongen
werd het kleine gezelschap driemaal
aangehouden door boschwachters,
Duitsche oud-gedienden, en de toe
gangskaarten werden ernstig gecontro
leerd. De dienst in het kasteel werd
waargenomen door lakeien in groot
uniform.
De ex-keizer droeg een officiers-uni
form met ordeteekenen behangen, en
militaire laarzen, waartegen hij nerveus
met een karwats tikte.
Trots zijn witte snor, wat minder
opgestreken dan vroeger, en witten sik
had de keizer zijn schneidige en hoog
hartige houding behouden. Wie over
hem spreken als over een terneergesla
gen, wereldhatend mensch, vergissen,
zich heelenal.
De voorstelling van de film kenmerkte
zich door twee incidenten. Een bij het
begin van de mondelinge toelichting,
toen de spreker verhaalde, hoe op het
oogenblik, dat de „Endurance" het an
ker lichtte, de rampspoedige tijding
kwam, dat de oorlog was uitgebroken
en Engeland aan Frankrijk zijn steun
had toegezegd. Die zin verwekte een
oogenblik van stilte. Een ander oogen
blik dat zekere beklemdheid ontstond,
was bij liet derde deel, toen de ontdek
kingsreizigers de Engelsche vlag he-
schen en het orkestje God save the king
aanhief.
Na afloop van den avond werd den
operateurs op het hart gedrukt niets
aan de pers mede te deelen.
Het „Vad." schrijft naar aanleiding
van bovenstaand bericht van het Ant-
werpsche blad het volgende
Er is aan dit bericht maar één ding
waar en de rest is volkomen fantasie.
Waar is namelijk, dat de Shackleton-
film aan den ex-keizer is vertoond. Wij
Wisten dif a! vóór de vertooning, maar
verzwegen het nieuws op verzoek.
De redacteur van de „Neptune" liegt,
dat hij bij de opvoering tegenwoordig
is geweest. De vertooner van de film
heeft het vertrouwen, in hem gesteld,
niet -beschaamd. Er is geen vermomde
operateur mee geweest. De ex-keizer
droeg geen uniform. Verder viel cr geen
enkel incident voor en is het „God save
the king" niet gespeeld. Wij kunnen
hier nog bijvoegen, dat de keizer met
buitengewoon groote belangstelling de
film volgde en in een gesprek met den
vertooner verrassende Pool-kennis aan
den dag legde.
De op de een of andere wijze uitge
lekte gebeurtenis is reeds meer dan drie
maanden oud.
Stads- en Provincienieuwg
VLISSINGEN, 2 MAART.
Schoon Brugge.
Aldus luidde de titel van de lezing,
die de heer Achilles E. Daled gisteren
avond gehouden heeft voor A. G. O.
De spreker, door zijn ambt door en
door kenner van de schoonheid der
oude Vlaamsche stad, begon te herin
neren aan twee Vlaamsche spreekwoor
den Beter laat dan nooit en Derde
keer is goe keer. Hiermee doelde hij op
de telkens door ziekte uitgestelde voor
dracht. De stof, waaruit hij kon putten,
INGEZONDEN MEDEDEELINOEN.
Ook voor kinderen
zijn Fosters's Maagpillen het ideale
laxeermiddel, gemakkelijk in te nemen
en aangenaam van smaak. Prijs 0.65
per flacon, alom verkrijgbaar.
was zoo uitgebreid, dat hij zich voor
dezen avond beperken moest en daar
om zijn lezing liever betitelde met
praatjes bij plaatjes. Hij zou ons in
gedachten een wandeling door Brugge
laten maken en daarbij het mooiste too-
nen. Daardoor kreeg de spreker gele
genheid het een er ander te vertellen
over de Vlaamsche school, waarvan hij
hoofdzakelijk schilderijen liet zien, ver
vaardigd door Memling. Hoewel over
dezen kunstenaar de zonderlingste ver
halen gingen, als zou hij een dronkaard
zijn, die in zijn dronkenschap de fraai
ste schilderstukken vervaardigde, en hij
een andermaal voor een ruw krijgsman
werd uitgekreten, die, ziek geworden,
in een ziekenhuis te Brugge verpleegd
werd en daar voor de hem verplegende
zuster een schilderij vervaardigde, is,
na veel studie, door een Engelschman
bewezen, dat hij onvervaischt „Brugge
ling" was. En tegenover dezen verte
genwoordiger van de Vlaamsche school,
die idealist was in het weergeven van
gelaatstrekken en lichaamsvormen,
plaatste spreker Jan van Eyck, een der
gebroeders, die realistisch weergaf.
Spreker wees op het weergeven van
handen en voeten, naar hij meedeelde
de moeilijkste materie voor een schilder
of beeldhouwer. We zeggen beeldhou
wer, want ook van deze groep kunste
naars werden werken getoond. Hierbij
denken we dan aan die kerken en kathe
dralen, die vaak gebouwd werden op
last van vorstelijke personen als Johan
na van Constantinopel, en waarvan
schitterende staaltjes werden getoond
in de Kerk van Sint Salvator, maar ook
van die geveltjes van de tal van grach
ten, daar reien genoemd. En ook toonde
spreker ons die eigenaardige, schilder
achtige kiekjes gevormd door de brug
gen over het Minnewater. Hierbij vond
spreker, als Vlaming in hart en nieren,
gelegenheid, de vertaalzueht der Fran-
schen te hekelen, die van dit minnewa
ter „lac d'amour" maakten, terwijl het
de verbastering blijkt te zijn van mid
denwater. Al verder en verder werden
we onder zijn praatjes bij plaatjes ge
leid door de oud-Vlaamsche stad, waar
bij hij ons bracht op de Begijnenhofjes.
Hij vertelde ons, dat die gesticht waren
door patricische families voor deftige
vrouwelijke familieleden, die daar on
gestoord konden leven als juffrouwen,
die een, twee of meer gedienstigen had
den, welke woonden in hare buurt in
godshuisjes. Ze droegen wel nonnen-
Weeren, maar hadden geen gelofte ge
daan en konden vrij uitgaan, mits ze 2
of 3 keer per dag den kerkdienst bij
woonden en naar we spreker meen
den te hooren vertellen 's Zondags
thuis aten. Van die in en ïn rustige
buurt bracht de spreker ons naar het
gedeelte, waar 't stadhuis en de Bloed-
kapel staan,, waarvan hij ons niet al
leen het uitwendige maar ook het in
wendige liet zien. En daarbij trad weer
een andere merkwaardige uiting van
kunstarbeid naar voren in de „schrijn"
van het heilige bloed, welke in de
Bloedprocessie door de straten van
Brugge elk jaar wordt rondgedragen.
Maar spreker had ons al eerder staal
tjes van die kunstsmeedkunst laten zien
in de Lieve Vrouwekerk, buiten, reeds
bij den ingangspoort „het Paradijs"
genoemd, reeds zoo merkwaardig. In
die kerk toch bevinden zich de graf
tomben van Maria de Rijke en Karei
de Stoute, wier beeltenissen het dek
sel versieren.
Alle plaatjes, die op het doek gepro
jecteerd werden, te noemen, is ondoen
lijk, want dan zou ons verslag te groot
worden. Wij hebben daarom maar hier
en daar een greep gedaan.
Vermelden we ten slotte, dat de spre
ker den achteruitgang van Brugge
weet aan het verzanden van het Zwin,
dat deze stad oorspronkelijk met de
zee verbond, waardoor de handel zich
verplaatste van hier naar Antwerpen,
wat tengevolge had, dat het aantal in
woners van 250.000 terugliep tot 53000,
dan kunnen we gevoegelijk ons verslag
besluiten met de opmerking, dat de
rede, die veel interessants te bewonde
ren gaf, een succes was voor den spre
ker, die door luid applaus der talrijke
aanwezigen bedankt werd.
Op de I. T. H. I. K. A. (internationale
tentoonstelling van haardrachten, inte
rieur en kleeding te Amsterdam) is on
ze stadgenoot, de heer A. E. Goor-
maclitig, bekroond met een 2en prijs,
diploma en onderscheiding, in de af-
deeling kunsthaarwerken en bijzondere
haarwerken.
Voor het tweede gedeelte van het
practisch examen voor apotheker is
geslaagd J. C. Sutherland alhier.