500
100
25
fsrssbijnt Éplijks, nügizsniy op Mag on alosmsen standi irisieiita lossless
tü dete Souiaol behiisrt tn lijmgsc
^ÏËMÊËNTÊBESTÜtJR
Ten s t r ij d e.
BINNENLAND
No. 185
.JaMeurttanMi
VLISSINOSCHE COURANT
ABONNEMENTSPRIJS Voor Vllsiingen en de gemeenten op Walcheren 2.20
oer drie maanden. Franco door het geheele rp 2.50. Voor België ƒ4.15.
Voor overige landen der Post-Unie ƒ4.70. - Alzonderlpe nummers 5 cent
Firms F. ¥18 Bt VELDE !f„ Kliini M\ SI, ViissiBpa. féta tas.
ADVERTENTIEPRIJS: Van 1—4 regels 1.10; voor iedere regel meer 26 ct.
Familieberichten van 1—6 regels ƒ1.70. Bij abonnement speciale prijs
Reclames 52 ct. per regel. Dienstaanbiedingen en -aanvragen 13 ct. per regel
De abonné's, in 't bezit eener 4jff|f§jf|
poll», zfln 0RAT1S verze- 1191
S tegen ongelukken voorj IUU W
^^NtÉREKENING 1919.
Bur? en Weill, van Vlissingen ma-
1-en bekend, üat, ter voldoening aan
de voorschriften van artikel 219 der
Gemeentewet, de rekening van de in
komsten en uitgaven der gemeente, als
mede die van liet Havenbedrijf, het
Grondbedrijf, het bedrijf der Groente
en Fruitveiling, het bedrijf der Bgd-
exploitatie. het Distributiebedrijf en het
bedrijf der Centrale Keuken over het
dienstjaar 1919, ter Secretarie voor een*
ieder ter lezing zijn nedergelegd, en
tegen 'betaling der kosten, algemeen
verkrijgbaar worden gesteld.
Vlissingen, 6 Augustus 1920.
Burg en Wetli. voornoemd;
VAN WOELDEREN.
De Secretaris.
F. BISSCHOP.
gulden bij levens
lange ongeschikt
heid tot werken
gulden by dood
door
een ongeluk
I gulden by verlies
van een hand,
voet of oog
150
gulden bij verlies
van
een duim
gulden bij verlies
van een
wijsvinger
gulden bij verlie»
van eiken
anderen vinger
DRANKWET.
Burg. -en Weth. van Vlissingen, gelet op
art. 37 der Drankwet, doen te weten, dat
ï>ij den is ingekomen -een verzoek van
KLAAS jOURNEE, om verlof tot den ver
koop van uitsluitend alcoholvrijen drank in
perceel Peperdijk 42
dat vanaf heden gedurende veertien da
gen tegen het vefleenen van het gevraagde
verlof bezwaren kunnen worden ingebracht
•bij Burg. en Weth. voornoemd.
Vlissingen. 6 Augustus 1920.
Burg. en Weth. voornoemd,
VAN WOELDEREN.
De Secretaris,
F. BISSCHOP.
Is er, imag men vragen, voor.de inner
lijke kracht van ons volk en .dus van
ons volksgeluk en volksbestaan, wel
«en vijand zóó groot .en machtig als die
kleine, voor het bloote oog onzichtbare
microscopisch slechts aanwijsbare .en te
onderkennnen splijtzwam, die .de tuber-
culose „bacil is Ontzettend groot is
nog altijd het aantal slachtoffers, dat in
ons vaderland .aan dezen volksvijand
ten offer valt. De jaarlijksche statistie
ken spreken zelfs van tien-duizend,
meest jonge of in de kracht des levens
verkeerende rn.ensch.en, die in den strijd
om leven en dood met die bacil, maar
al te vroeg he.t onderspit moesten del
ven. En wie beschrijft en omvat het
leed aan de wellicht tien maal tien-dui
zenden nabestaanden, vrienden en ma
gen dier slachtoffers berokkend, omdat
zij het dierbaar pand hunner liefde of
vriendschap maar al te vroegtijdig aan
het kille graf hebben moeten afstaan
De tuberculose, zij eischt, naast die
andere almede helaas veel verspreide
kwaal van den kanker, haar slachtof
fers in alle rangen onzer samenleving,
doch wel het meest bij hen, die econo
misch tot de zwakken behooren.Tuber-
culeus zijn feitelijk wij allen, een heel
gering percentage mogelijk uitgezon
derd. Doch daarom zijn wij nog aller
minst tuberculose-lijders. Dit hangt
vooral af van de vatbaarheid of den
aanleg of ook zeer veel van de levens
omstandigheden. Doch vatbaarheid,
aanleg en omstandigheden, wij kunnen
ze voor een overgroot gedeelte beheer-
schen en daarmede in den grond der
zaak (want voorkomen is altijd beter
dan genezen) den strijd tegen de ge
volgen, het tuberculose-lijden, aanbin
den.
Doch ook hierbij heeft de groote oor
log zwaar gezondigd. Immers, slechts
het geld van één dag oorlogvoerens
ware ;al ruimschoots voldoende geweest
om, overal waar daaraan behoefte be
staat, door het oprichten van ruime,
doeltreffend ingerichte sanatoria de
voortwoekering der kwaal te bestrijden.
Maar de verdwaasde menschheid heeft
wel honderden milliarden aan hare zelf-
verdelging roekeloos verspild, maat
voor haar zelf-behoud nog geenszins de
•miljoenen, daarvoor noodig. kunnen
vinden.
Intusschen, Iaat* ons dit toch niet
weerhouden, om den strijd voort te zet
ten of hem met hernieuwde kracht we-
aante binden. Ook met een ver
standig ipzicht kan men, zonder veel
onkosten, het zijne tot de bestrijding
doen. Lucht, licht, zonneschijn en zin
delijkheid, die moet men zoeken en zoo
veel mogelijk ten profijte aanwenden.
Het verraderlijke, sluipende, heimelijke
dezer kwaal kan men voor zulk een
groot gedeelte ondervangen door, ge
stadig en onverminderd, de wacht te
houden ter bewaking van het kostbaar
ste, dat wij bezitten, onze gezondheid.
Men wake daarbij voor het niezen,
hoesten en spuwen, dat zooveel tot ver
spreiding der ziekte kan bijdragen, daar
zij voor alles een sterk besmettelijk
karakter draagt. Men wake ook voor
het behoud eener zooveel mogelijk op
gewekte ievens-blijmoedigheid, want
zorg en verdriet, zij zijn maar al te zeer
de wegbereiders voor het kwaad. Ver
sterking van ons weerstandsvermogen
door vermijding van alles wat het
lichaam verzwakt, zij eerste plicht. En
een ieder kan bij zich zelf het best bij
eenig nadenken en zeif-contróle nagaan
wat ten deze goed, wat kwaad is. Bo
vendien daar is de kundige Neder-
landsche artsen-stand die ons tot raad
gever strekt, daar is een groot aantal
vereenigingen die den harden strijd te
gen den erf-vijand der geslachten heeft
aangebonden, daar is een schare wel
willende en ervaren huisbezoeksters,
consultatie-bureaux en „Witte- en
Groene-Kruis'Vafdeelingen.
Voor alles echter moet de krachtig
ste bestrijding in ons zeiven en in onze
levenswijze liggen dan kan, gesteund
door de toepassing der aangewezen
voorbehoedmiddelen, het voorposten
gevecht, ten nadeele van den vijand be
slecht worden. Overal waar dit niet
mogelijk is gebleken moet,wel het „Ten
Strijde" weerklinken, met alle middelen
ons dienende ten deze. De oorlog voert
in zijn nasleep reeds zooveel en zoo
velerlei ellenden en rampspoed. De ver
dere uitbreiding van het vooral buitens
lands zoo toenemende tuberculose-ge-
vaar moet gestuit en gefnuikt worden.
Men sluite zich daartoe aaneen, worde
lid van bestaande vereenigingen, de
indamming van het kwaad ten doe!
hebbende, of yergroote zijn bijdrage
men geve het voorbeeld van een een
voudige, gezonde, heilzame levenswij
ze en ten slotte, men helpe met raad
en bijstand, met hand en hart al dege
nen, die bijstand van noode hebben
.doordien zij noch uit ziel) zeiif noch uit
hun levensomstandigheden, de kracht
en de waarborgen kunnen putten om,
voor zich en voor anderen, mede op te
trekken ten strijde tegen die nog im
mer zoo -groote volksziekte.
Ziekenvenorginrg.
Bij de Tw.eede Kamer is ingediend
een wetsontwerp tet regeling der zie
kenverzorging.
I» de Memorie van Toelichting her
innert de minister van arbeid er aap,
dat minister Takna indertijd san mee
ning was, dat de verschaffing van be
hoorlijke geneeskundige verzorging een
volksbelang en .niet uitsluitend een
arbeidersbelang is en daarom meende
in de Ziektewet, welke uitsluitend op
de vaste arbeiders in ondernemingen
betrekking heeft, niet de geneeskundige
behandeling te moeten regelen.
Ook het huidige kabinet meent vo
renbedoeld vraagstuk van dit standpunt
te moeten bezien.
Voorts stelt de regeering zich op het
standpunt, dat een goede ziekenverzor
ging niet mogelijk is, wanneer die zich
n d °ver het geheeie gezin uitstrekt.
behoudens enkele geringe afwijkin
gen, vereenigt de regeering zich met de
ïegehng, ontworpen door de Staats
commissie van 11 Juni 1919 tot het uit
brengen van advies aangaande de
meest wenschelijke wijze waarop de
ziekenverzorging van arbeiders en van
in economisch opzicht met arbeiders
gelijkstaanden, al of niet in aansluiting
aan de bij de Ziektewet (wet van 5
juni '913) geregelde ziekteverzekering
zou kunnen worden geregeld. Wat be
treft de vraag of degenen', die behooreri
tot den kring, voor welken de Staat de
ziekenverzorging in het bijzonder gaat
steunen, wettelijk moeten verplicht
worden, zich geneeskundige behande
ling te verzekeren, meent de regeering
dat, waar de zeden van een volk ten
deze in de goede richting wijzen, de
Staat zich van het opleggen eener ver
plichting kan onthouden.
Voor al diegenen, die niet kapitaal
krachtig genoeg zijn om zelf in geva'
van ziekte zich de vereischte hulp te
verschaffen, moet de toetreding tot een
fonds openstaan. Vastlegging van de
weistandsgrens in de wet koir.t echter
minder practisch voor. Een algemeen
maximum van 2500 staat echter voor
oogen.
De zoogenaamde beperkt vrije art
senkeus is in het ontwerp neergelegd.
Alle artsen, die den wensch daartoe te
kennen geven, heBben recht zich aan
een fonds te verbinden de verzekerden
hebben uit die artsen de keuze. Deze
regeling getdt ook voor apothekers en
tandartsen. De mogelijkheid is niet uit
gesloten sfat minder goed ter naam en
faam bekend staande doktoren enz.
zfch aan 't fonds wenschen te verbin
den. Het fonds tnpet niet verplicht zijn
die personen roe ïe lattin. De belangen
van de patiënten worden gewoonlijk
door een geneesheer die het bovenma
tig druk heeft, niet naar behooren be
hartigd. Mitsdien is het noodzakelijk te
bepalen, dat ten name van een genees
heer slechts een bepaald aantal patiën
ten mag ingeschreven staan. In hef al
gemeen moet worden aangenomen dat
een getal van 4000 verzekerden wel het
maximum is, dat ten name van een
zelfden geneesheer mag worden inge
schreven. Voor artsen, die een aanzien
lijke praktijk buiten de fondsenmarkt
bezitten, za! een getal van 4000 vee! te
hoog zijn.
gegeven worden voor woningen, die
niet meer dan 450 ML inhoud hebben,
gemeten als hierboven aangegeven. In
den regel behoeven de woningen niet
zoo ruim te zijn, maar kunnen zij min
of meer beduidend beneden deze grens
blijven.
De huur moet voortaan berekend
worden op den grondslag van 170 a 200
van de bouwkosten van 1914.
Nadere voorschriften voor
woningbouw.
De minister-van arbeid heeft een cir
culaire tot de-gemeentebesturen gericht,
waarin o.a. gezegd wordt
De ervaring heeft geleerd, dat het
voqr woningbouw-vereenigingen en ge
meentebesturen 'wenschclijk is, eenige
normen te hebben, waaraan zij zich bij
het ontwerpen van bouwplannen van
arbeiderswoningen kunnen houden.
Dit geldt in het bijzonder de inhouds-
- ruimte van woningen en de verhouding
tusschen exploitatiekosten en huurprij
zen.
Ik ben daarom voornemens in het
-vervolg de volgende schaal toe te pas
sen bij de beoordeeling van woning
plannen.
Woningen met een inhoud van mir-
der.dan.225 ML moeten in den regel op
brengen aan huur ten minste 70 van
de exploitatiekosten woningen niet
een inhoud van 226275 ML in den
regel ten minste 60 van de exploita
tiekosten woningen met een inhoud
van 276300 ML in den regel ten min
ste '70 van de exploitatiekosten. Voor
■woningen met grooteren inhoud wor
den voorschotten en bijdragen niet
werleend.
lik vestig uitdrukkelijk uwe aandacht
tr op, dat bovenstaande percentages,
die aan huren moeten worden opge
bracht, minima zijn en dat bij de vast
stelling van de definitieve huren reke
ning moet worden gehouden met de
hoogere draagkracht ran de huurders.
Winkels vatten buiten deze regeling
zij worden met -de daarboven liggende
woningen ais een geheel beschouwd,
dat een huttr moet opbrengen, die de
■exploitatiekosten dekt.
Voor woningen voor groete gezinnen
!ben ik bereid eenige afwijking van deze
schaal, zoowel wat inhoud ais wat huur
betreft, toe te staan.
De inhoud van de woningen wordt
gemeten buitenwerks van der. boven
kant van den vloer heeft de -woning
een -schuine kap dan tot de halve kap-
hoogte. Opdat zooveel mogelijk nut
tige woonruimte worde verkregen, ver
dient °t aanbeveling geen hooge schui
ne, maar lage gebroken kappen.
Voor hoogte van woonverdiepingen
moet ais regel worden aangenomen 2.70
M., voor hoogte van slaapverdiepingen
2.40 M.
Bij de 'berekening van den inhoud
van de woningen worden buiten reke
ning gelaten schuren en kelders, bij
verdiepingswoningen bovendien een
matige bergruimte op den zolder. Kel
ders kunnen wegens de hoogere kosten
slechts bij uitzondering worden toege
laten en dan nog alleen indien de
meerdere bouwkosten van de kelders
door hoogere huuropbrengst worden
gedekt, in den regel kan met kelder
kasten worden volstaan.
Met betrekking tot den bouw van
middenstandswoningen merkt de minis
ter het volgende op
in het vervolg zal subsidie alleen
Arbeidsvoorwaarden bij den rijks
waterstaat.
Naar men meldt, heeft het hoofdbe
stuur van den Centr. Nederl. Ambte-
naarsbond bezwaar gemaakt tegen de
eenzijdige samenstelling der pas inge
stelde commissie van advies met Je
opdracht om den minister van water
staat een ontwerp voor te leggen voor
de regeling der dienst-, arbeids- er.
rusttijden van lagere ambtenaren en
beambten bij den rijkswaterstaat, en er
bij den minister van waterstaat op aan
gedrongen, alsnog een vertegenwoordi
ger van "den C. N. A. B. aan deze com
missie toe te voegen.
Gereformeerde Vereeniging voor
Drankbestrijding.
In de te Leeuwarden voortgezette
vergadering van bovengenoemde ver
eeniging, heeft ds. W. H. Gispen uit
Scheveningfn over „Gereformeerd of
algemeen christelijk" gesproken.
Spreker zette uiteen de groote be-
teekenis van de Nat. Chr. Geheel Ont-
houdersvereeniging met haar 13,000
leden, en zeer veelzijdigen arbeid. Toch
konden de Gereformeerden in groote
meerderheid met den grondslag van
deze vereeniging zich niet vereenigen,
waarom ds. Dekker in 1900, toenmaals
predikant bij de Geref. Kerk van Hoo-
geveen een oproep plaatste om de Ge
reformeerden onder eigen banier te or-
ganiseeren.
Thans, 20 jaar later, nu de Geref.
Vereen, yoor Drankbestrijding ook het
standpunt van absolute onthouding in
neemt, rijst de vraag of het bestaan
van die twee christelijke vereenigingen
nog gemotiveerd is. Spreker beant
woordt deze vraag bevestigend. Het
Geref.' volk voelt dogmatisch en de
Geref. Vereen, voor Drankbestrijding
heeft een veel zwaarder strijd, omdat
zij in beginsel 'haar geloofsgenooten
moet overtuigen.
mi ProYmdeoïewwg
VLISSINGEN, 7 AUGUSTUS.
Suikerkaart.
De minister van landbouw, nijver
heid en handel maakt bekend, dat in
het tijdvak van Maandag 9 Augustus
tot en met Zondag 15 Augustus e.k.
:geldig zullen zijn de bons nos. 44 en 45
van de rijkssuikerkaart.
Een wijdingsavond.
In de wijdisgsavond, die Maandag
a.s. in de Groote Kerk alhier gehouden
zai worden, wordt het volgende pro
gramma gevolgd
1. Gemeenschappelijke zang: Ps. 42
3, 4 en 5.
2. 'teorgebed.
3. Lezen Psalm 57.
4. Soliste „Fromme Andacht, from-
me T.hran'." uit Judas Maccabaeus van
G. F. Handel.
„Leb' wohl, du klarer Bach", uit
„jephta", van G, F. Handel.
5. Orgelsolo „Adagio" van Rhein-
berger.
6. Lezen Rom. 6 311Gal. 2 20.
7. Soliste ,,Ich bin der Welt abhan-
den gekommen". Gedicht van Fr. Rü-
ckert, muziek van Gustav Mahler.
8. Orgelsolo „Fuga" van J. S. Bach.
9. Lezen Matth. 23 1—12, 29—39.
10. Soliste „Benedictus", van J. A.
Hasse.
11. Orgelsolo: „Allegretto" van
Mendelsshon.
Lezen Psalm 84.
13. Solist„„Komm, Gnadentau, be-
feuchfe mich", van Johann Wolfgang
Franck.
„Jezus, unser Trost und Leben", van
J. S. Bach.
14. Nagebed.
15. Gemeenschappelijk gezang Gez.
49 5.
Kerk-Concert Tilly Koenen
Louis Robert.
Voor de tweede maal hebben boven
genoemde kunstenaars Vlissingen be
zocht cn in de Groote Kerk een concert
gegeven. Vroeger was Middelburg
steeds in de rondreis opgenomen, doch
we hebben er niet op tegen, dat het
bekende tweetal opnieuw naar hier
kwam, daar het een gelegenheid te
meer was van het schoone orgel te
genieten. Uitsluitend orgelbespelingen
vinden te dezer stede maar matige be
langstelling worden zij aangevuld met
zang of instrumentaal, dan is het suc
ces grooter. Zoo ook nu was er tamelijk
veel publiek aanwezig. De namen Tilly
Koenen en Robert zeggen voldoende
om van een goed programma en een
goed uitgevoerd programma verzekerd
te zijn. Toch duurde het geruimen tijd
eer de zang en het orgel den gewensch-
ten indruk maakten.
Op de stem der zangeres is niet de
minste aanmerking te maken. Zij zet
goed in en zingt onberispelijk zuiver.
De eerste twee zangnutnmesr waren
schoon van voordracht en teer van in
houd. maar de kwaliteiten van de stem
leken wel vereenigd en tot uitdrukking
te komen in de Aria uit het Requiem
van Verdi. Dit zangnummer was tref
fend mooi en werd, mede door de unie
ke orgelbegeleiding, van de zangnum
mers het beste. De bekende liederen
van Catharina van Rennes voldeden
goed jammer dat het klokkenspel om
negen uur hinderlijk aandeed. Nog een
effectvol zangnummer was „Le soir",
waarin een mooi fluit-register boven
de overige begeleiding, uitkwam. Het
accontpa'gnement van de zangmuziek
heeft herhaaldelijk getoond, welke fijne
8 voetsgeluiden het orgel heeft. En
naast beschaafde strijkende stemmen
trokken de fluitregisters de aandacht.
De alt-zangeres en de organist weten
nauwgezet samen te werken. Door ja
renlange ervaring is ook niet anders te
verwachten.
De fuga van Bach, waarmede de or
ganist opende, -had nu niet zoo'n inte
ressant thema. De uitvoering was
hoogst correct, zooais we dat van Ro
bert gewoon zijn Streng maatvast,
benijdenswaardige techniek en gelukki
ge keuze van registreering. De opvat
ting is trouwens wei algemeen in het
be-registreeren van Bach's fuga's. Zei
den hoort men het anders. Het slot van
dit nummer was weer strikt persoon
lijk origineel, niet droog zooals een
fuga zijn kan. maar frisch en opge
wekt, daarbij niet de majesteit van het
orgel vergetend en eindigend in één
zware pedaalnoot.
Het Prélude van César< Franck werd
niet een solo-tongwerk uitgevoerd en
de klankkleur, de register-combinaties
maakten, dat men het orgel weer eens
van een anderen kant beluisterde het
orgel trok weer eens een ander gezicht.
Natuurlijk werkte het gente muziek me
de, maar als men eens een andere stijl
'hoort, is het of men nooit gehoorde
registers ontmoet. Een orgel is een
eigenaardig instrument. Hetzelfde num
mer zal op het eene orgel beter klinken
dan op het andere. Andere registers
dan ge gewoon zijt zullen U inspiree-
ren en aan het improviseeren zetten.
Waarom klinkt eeu koraal in as mooier
dan in g
We mogen hierover niet doorschrij
ven. Robert heeft persoonlijk gespeeld.
De Variation was ook het beluisteren
overwaard.
En toch Waar bleef Robert Hij
heeft ons lang laten wachten en we
willen haast niet weten, dat er een
beetje teleurstelling was totdat
hij het goed heeft gemaakt met Bossi.
Daar was Robert, zooais we hem van
zijn imposant Haarlemsch orgel ken
nen. Nu brak hij los en smeet met ac-
coorden, loopjes, techniek, pedaal-par
tijen om verstomd van te verstaan.
Daar was Robert, die zijn tweede kla
vier als de echo, als de logica, als het
antwoord van zijn eerste gebruikte, die
11 het programma uit de hand deed
U
feggen en maakte, dat ge U overgaf aan
het orgel. Prozaïsche opmerkingen en
critiek worden dan even op zij gezet.
Daar was Robert, hij was dan toch
verschenen, zooals we maar één Louis
Robert kennen. Geholpen met registree-
Ten door twee assisten vloeide ook deze
Toccata in bewonderenswaardige ge
lijkmatigheid en ongestoorde nauwge
zetheid.
Tilly Koenen en Louis Robert zijn
Hoilandsche standaard-musici. Wij ho
pen bij de veertiende tournée weder
bedacht te worden, al zou het wel kun
nen, dat dan Middelburg bezocht werd.
Met ingang van 1 September wordt
de verificateur der invoerrechten en
accijnzen K. Tot overgeplaatst van
Vlissingen (haven) naar Rotterdam.
