DINSDAG IMOVBiViBBR.
GEMEENTEBESTUUR
BINNENLAND
FEUILLETON
Stads- ea Provincienieuws
ge- f^o. 262 <JftuaLt°&axig ^^.iiaija^^u^—y. ,,-i^Y7
VLISSINGSCHE COURANT
ABONNEMENTS-PRIJS
Voor Vlissingen en de gemeenten op
Walcheren 1.55 per drie maanden.
ISranco door het geheele rijk f 1.65.
Afzonderlijke nummers 3 cent.
ADVERTENTIE-PRIJS
Van 14 regels 0.60 voor iedere
regel meer 15 centplaatsing 3|2 X
$ij abonnement speciale prijs. Recla
mes 30 cent per regel. Dienstaanbledin-
jen en Dienstaanvragen 7'/2 cent pet
regel, bij contante betaling.
VERKRIJGBAARSTELLING VAN
BONNEN VOOR REPARATIELEDER.
Burg. en Weth. van Vlissingen bren
gen ter algemeene kennis dat met in
gang van 7 November 1917 van 9 uur
v.m. tot 1 uur n.m. op het Bureau
Distributiebedrijf (kamer no. 4, 2e ver
dieping Staduis) bonnen voor repara
tieleder zuilen worden verkrijgbaar ge
steld
dat voor de verstrekking van deze
bonnen aleen in aanmerking komen de
gezinnen en alleen wonende personen
welke niet in den H.O. zijn aangeslagen
en die welke op het laatst vastgestelde
kohier van den Hoofdelijken Omslag
aangeslagen zijn in de ie klasse
dat de personen welke in de le klas
se van den Hoofdelijken Omslag zijn
aangeslagen verplicht zijn hun aanslag
biljet mede te brengen.
Vlissingen, 6 November 1917.
Burg. en Weth. voornoemd,
VAN DOORN VAN KOUDEKERKE.
De Secretaris,
J. P. v. ROSSUM Jr.
ONVEILIGHEID VAARWATER.
Schietoefeningen.
De Burgemeester van Vlissingen
maakt aan zeevarenden bekend dat op
8 November a.s. en zoo noodig op vol
gende dagen in de haven van IJmuiden
schietoefeningen zullen worden gehou
den.
De voor de veiligheid te nemen voor
zorgsmaatregelen liggen voor belang
hebbenden ter Secretarie dezer ge
meente ter inzage.
Vlissingen, 6 November 1917.
De Burgemeester voornoemd,
VAN DOORN VAN KOUDEKERKE.
Burgerlijke dienstplicht en buiten
gewoon oorlogscrediet.
Het wetsontwerp betreffende een re
geling van den burgerlijken dienstplicht
is thans van den Raad van Siste terug
ontvangen bij het departement van oor
log. Eveneens het wetsontwerp nopens
eer, buitengewoon oorlogscrediet voor
het 2de halfjaar van 1917.
De indiening van beide ontwerpen bij
de Tweede Kamer is thans eerlang te
verwachten.
Het bewaren van aardappelen.
Het bureau voor inededeelingen inzake
de voedselvoorziening meldt
Het bewaren van aardappelen is, meer
dan ooit, een zaak van groot belang
voor de voedselvoorziening in de toe
komst. Daarom is van het Rijks Cen
traal Administratiekantoor voor ds dis
tributie van levensmiddelen een rond
schrijven uitgegaan aan de gemeente
besturen, waarin duidelijk uiteengezet
wordt op welke wijze de aardappelen
het best worden bewaard.
Ten deele zal dit kunnen geschieden
Een beeld der werkelijkheid.
14) (laMM wMJni.)
Beiden hadden ook alles vergeten
wat hen omringde om slechts te luiste
ren naar de wilde stemmen der ver
schillende hartstochten, welke zich is
hen verhieven.
De jonge man had ternauwernood de
noodlottige woorden geuit, die hem
ontlokt waren geworden door zijne
eigene wanhoop niet toe te kunnen ge
ven aan het onweerstaanbaar gevoel
dat hem tot Marcelle trok, of wel hij
betreurde ze reeds en zou alles gegeven
hebben om ze te herroepen. Zijn ridder
lijke natuur kwam in opstand tegen het
bewustzijn eene doodelijke beieediging
te hebben toegebracht aan eene vrouw,
en daarenboven had hij het recht wel,
haar Eduard's dood te verwijten
„Was zij zijne bruid of zijne zuster dat
z" hem rekenschap van haar leven be
hoefde af te leggen Thans, dit kon
geen twijfel lijden, waren zij voor altijd
gescheiden hij had het onherstelbare
'usschen hen gebracht maar hij vrees
ite voor den eersten volzin, die hare lip
i.n pakhuizen bij handelaren, die er ver
stand van hebben. Voor zooverre dit
rchter niet mogelijk is, wordt aanbe
volen de aardappelen te bewaren op
hoopen of in kuilen, zooals bij de
landbouwers geschiedt.
In bedoeld rondschrijven nu, wordt
nauwkeurig medegedeeld, op welke
wijze deze methode van bewaren het
best plaais vindt. Een duidelijke teeke-
ning geeft precies aan hoe de kuilen
moeten worden aangelegd.
Kolenschairschte.
De regeering heeft bepaald, dat ge
durende den winter 1917—1918 in de
lokalen der rijksgebouwen en der ge
bouwen bij het rijk in gebruik, geen
hoogere temperatuur mag heerschen dan
60 graden Fahrenheit.
De levsnsmiddelenvoorziening.
Door de centrale commissie uit de
arbeidersbeweging voor de levensmid
delenvoorziening is een adres gezonden
aan den minister van landbouw, waarin
er de nadruk op geiegd wordt, dat het
feit, dat nog altijd niet is overgegaan
tot de distributie van goedkoop rund-
vleesch, dat nog steeds de beschikking
van goedkoope brandstoffen en billijke
kleeding, schoeisel, sajet, wol, zoolleer
en klompen op zich laat wachten en
dat de toegezegde rantsoeneering van
alie spijsvetten en olieën achterwege
blijft, bijzonder ontstemming heeft ver
wekt.
Er wordt aangedrongen op een spoe
dige ten uitvoer legging van de gegeven
beloften. Geschiedt dit niet dan zijn zeer
ernstige conflicten meer dan waarschijn
lijk.
Vrouwelijk toezicht noodig.
Op initiatief van de Vrije Vrouwen
vereniging kwamen de vorige week tal
van vrouwen, ook uit andere plaatsen
van ons land te Amsterdam bijeen om
met elkaar te beraadslagen in hoeverre
de vrouwen uit alle kringen er het hare
zouden toe bijdragen.de komende moei
lijke tijden het hoofd te bieden op een
wijze, dat de taak der overheid niet
noodeloos bemoeilijkt wordt.
Men was het er algemeen over eens,
dat het niet-weten, het niet-begrijpen
van het waarom voor tal van getroffen
maatregelen een willig, althans berus
tend aanvaarden van wat noodzakelijk
geacht wordt, door de autoriteiten, in
den weg staat.
De bedoeling der vrouwen, uit de de
batten saamgevat, kwam hierop neer,
dat er in dezen tijd, nu mondjesmaat
het wachtwoord is voor héél de bur-
gerschare, meer -dan ooit streng dient
te worden gewaakt voor verkwisting
van welken aard ook. Dat het in hét le
ger ^ïog heel wat zuiniger zou kunnen
toegaan, dan thans het geval is, indien
de meer huishoudelijke aangelegenhe
den van keuken en linnenkast onder
controle van vrouwen gesteld worden,
behoeft waarlijk geen betoog.
De vergaderden meenden, dat bij een
rantsoeneering, waarbij burgerij, leger
en vloot dezelfde rechten kunnen doen
geiden, de miltairen er stellig niet op
achteruit zouden gaan, indien het voor
den soldaat uitgetrokken rantsoen hem
dan ook inderdaad ten goede kwam.
Men was van meening, dat èn bur
gers èn militairen gebaat zouden zijn
indien een vrouwencomité, beschikken
de over officieele gegevens van w,at er
in het land aanwezig en te wachten
is, de macht kreeg met raad en daad
'bijstand te yerleenen in de zoo wijd
vertakte distributie aangelegenheden.
Het zou onverantwoordelijk zijn de
hulp der vrouwen, die zich in deze
moeilijke tijden beschikbaar stellen om
te helpen, de machine met zoo min mo
gelijk schokken te doen loopen, van de
hand te wijzen. Daar er met grooten
spoed gewerkt moet worden, wees de
vergadering uit haar midden een com
missie van 7 vrouwen.aan, die op zich
namen onverwijld aan de uitvoering
van het plan 'haar beste krachten te wij
den. Uit tal van plaatsen in ons land
kwamen reeds sympathie-betuigingen
bij de secretaresse der commissie,mevr.
J. Baerveidt-Haver, Palestinastraat 19,
Amsterdam.
Verlofpassen.
De opperbevelhebber heeft de vol
gende legerorder ter kennis van de
land- en zeemacht gebracht
Meerdere commandanten, voorzien
de militairen, aan wie bewegingsvrij
heid, zonder gebruik makend van den
trein, is toegestaan, v'an een verlofpas
van het bestaande model.
Zulks geschiedt dan veelal om die
militairen in de gelegenheid te stellen
op de plaats van bestemming zich van
een broodkaart te kunnen voorzien.
Om aan onrechtmatig gebruik maken
van den trein, dat van deze handelwijze
het gevolg is geweest, een einde te ma
ken, en anderzijds den militairen toch
de gelegenheid te geven een broodkaart
te ontvangen, wordt ingaande 15 No
vember a.s. voor de bewegingsvrijheid,
waarbij niet van spoorwegvervoer mag
worden gebruik gemaakt, een nieuw
model verlofpas ingevoerd van hetzelf
de model, als hiervoren bedoeld, doch
met lichtrooden ondergrond en de aan
duiding „geen spoorwegvervoer", ech
ter zonder perforatie.
Aan militairen, die bewegingsvrijheid
zonder spoorwegvervoer genieten,
wordt zoonoodig een dergelijke verlof-
pas uitgereikt.
j Wijders wordt bepaald, dat met in-,
gang van 10 November ook onderoffi
cieren in den r,a,ng van sergeant bij ge
bruikmaking van den trein 'bij bewe-
gingsvfijheid van een geldigen verlof-
pas voorzien moeten zijn. De desbe
treffende aanschrijving dien overeen
komstig te wijzigen.
Positieverbetering officieren.
Naar de „Avondp." verneemt maakt
het bij de betrokken autoriteiten een
punt van overweging uit om de finan-
cieeie positie van de officieren te
verbaleren.
Promotie bij het leger.
Bij Kon. besluit zijn benoemd bij de
inf., tot luit.-kol., commandant van het
18e reg., de majoor E. W. Klop. van
het 19e reg.; tot majoor, ondersch. bij
het 19e reg., 6e, 25e bij het wapen en
bij hst 13e reg., de kapt. T. j. Blceker,
W. Peiler, W. Gefken, jhr. H. P. ran
del^iieden en H. Dyserincktot kapt.
de le luit. R. Boomsma, F. Plankeel,
H. J. van Steensel van der Aa, A. P.
van Velthuijsen en L. F. Apol
bij de Intendance, tot kol.-intendant,
de luit. kol. B. H. Goudriaantot luit.-
kol. de majoor C. M. de Kanter; tot
majoor-intendant de kapt.-int. A. M.
Vorstman tot kapt.-intendant de le luit.
W. Schutte
bij de kwartiermeesters, tot luit.-kol.
kwartiermeester, de majoor- kwartierm.
j. C. J. Lenta; tot majoor-kwartlerm.
de kapt.-kwartiermeesters J. H. G. Ver
meer en F. van der Steeatot kapt.-
kwartierm. de le luit.-kwartierm. G. j.
K. Rneep, J. C. Pabst, H. van de Erve
en C. de Bas
overgeplaatst in hun rang bij den
Gen. staf, de kapt. A. J. P. Zonnevijlle,
van het 22e reg. inf.bij den Plaatse!,
staf en benoemd tot plaatsel. adjudant
te Breda de kapt. L. B. G. van Aspe-
ren van het 3e reg.
Belgische vluchtelingen.
Het „Eindh. Dagbl." verneemt, dat
het aantal vluchtelingen in het kamp te
Veghel binnenkort aanmerkelijk zal
stijgen al de Belgische vluchtelingen
die in de provincie Zeeland verblijf
houden, moeten dit gewest veriaten en
zullen in het vluchtoord te Vegjiel on
dergebracht worden. De bevolking telt
thans 6500 zielen.
Woningnood.
Hoe nijpend het gebrek is aan wonin
gen in de groote steden, leert een staat
je in „Woningbouw", in het eerste half
jaar van 1917 nam te Amsterdam de
ingeschreven bevolking toe met 5484
zielen en daarvoor kwamen slechts 396
woningen beschikbaar. Te Rotterdam
moesten 4605 nieuwe bewoners hun
intrek nemen in 113 woningen. Te 's-
Gravenhage was het iets beter en von
den 4635 personen 449 woningen ge
reed, en te Groningen konden 695 nieu
welingen 138 woningen betrekken. Te
Haarlem was het ook al slecht en
moesten 957 menschen in 76 woningen
worden gehokt. Schrikbarend was ech
ter de toestand in Tilburg daar moes
ten 2344 zielen, waarmede de bevolking
van 1 Januari 1916 tot 1 September
1917 klom, worden gehuisvest in 15
nieuwe woningen. Dat gaf natuurlijk
een vreeselijke samenhokking in de be
staande huizen
Te Utrecht was het nog al redelijk.
Daar vonden 874 nieuwelingen 170 wo
ningen afgemaakt. Te Dordrecht moes
ten in 1916 en 1917 niet minder dan
1579 nieuwe bewoners worden gehuis
vest, en er was geen enkele woning
nieuw aangelegd. Te Leiden was het
ook misère. Daar vonden in 1916 de
533 nieuwelingen nog herberg in 131
woningen, maar in 1917 kwamen er tot
1 Juli 231 bij en die vonden het getal
woningen met 12 verminderd.
Eldorado is Arnhem. In 1916 kwamen
er 1528 zielen bij en daar had men 1033
woningen gebouwd. Toen was men
echter met bouwen voortgegaan en in
6 maanden stonden er weer 149. Maar
nu bleven de bewoners weg. In 6 maan
den kwamen er slechts 22.
Gasbesparing.
De directeur der gasfabriek te Gorin-
chem heeft het volgend systeem ter
gasbesparing bedacht
Van een staanden gasgioeilichtbran-
der plakt men met papier twee der vier
luchtgaten dichtna aansteken draait
men het gaskraantje zoover dicht tot
men het meeste licht krijgtdaarna legt
men een ijzeren plaatje (met insnijding)
zoover op het ianipeglas, tot men weer
het meeste licht krijgt.
Men heeft dan wel iets minder licht
dan van een goed gestelden brander,
doch men gebruikt ook aanmerkelijk
minder gas en het licht is meestal vol
doend. Slecht gestelde branders geven
na die behandeling zelfs beter licht.
in de plaats van het dichtplakken
van twee luchtgaten kan ieder zelf van
stijf schrijfpapier een ring maken. Dezen
ring maakt men van een strook, breed
twee centimeter, lang twintig centime
ter, waarvan men ze6 c.M, niet met lijm
(gom) insmeren moet, de rest wel.
Men moet 6eze om de buis met de
vier luchtgaten wikkelen, doch men
zorge eerst het ongelijmde stuk erop
te wikkelen, om te voorkomen, dat het
vast gaat zitten aan de buis. Na drogen
moet men met een klein mesje het pa
voor het oogenblik betreurde hij reeds
minder zich tot eene ,al te groote open
hartigheid te hebben laten verleiden.
Hij haastte zich dan ook te antwoor
den
„Hunne armoede heeft .niets in zich
dat hun tot schande kan strekken. Zij
hebben alles gedaan om te slagen,
maar niet een ieder lacht de fortuin toe,
en om over de waarde van een mensch
te beslissen komt het slechts aan op de
vraag of hij gewerkt heeft zoolang het
dag was zoowel vader als zoon heb
ben dat gedaan."
„Gij werpt u dus op ais kampioen
voor mislukte grootheden klonk het
spottend.
De jongeling schudde het hoofd en
hernam met diepen ernst
„Ik k-oester de grootste bewondering
voor de beroemde meesters, die zich
door hun arbeid en talent onsterfelijk
wisten te maken, maar grooter eerbied
nog draag ik toe aan de nederige kun
stenaars, die onbekend voortworstelen
en zich niettemin blijven wijden aan
datgeen wat nooit hunne pogingen be-
loonen zal. Er behoorde een zeldzame
moed en een groote verhevenheid van
karakter toe, om zonder opstand arm
en vergeten te blijven, terwijl andere
tijdgenooten, die u niet overtreffen,
maar slechts onder een gelukkiger ge
sternte zijn geboren, zich naar het licht
weten te dringen en in weelde baden.
Dit is het geval met mijn ouden vriend,
pier langs de gaatjes insnijden, aldus
krijgt men een papieren cylinder met
vier gaatjes, draaibaar passend om de
koperen buis met de vier luchtgaten.
Voor het gemakkelijk draaien moet men
wat krijt of poederkalk aan de koperen
buis wrijven.
Door te draaien kan men de vier
gaatjes half afsluiten en bereikt men
daardoor hetzelfde ais met het geheel
dichtplakken van twee der gaten.
Men heeft echter het voordeel ook
zonder het ijzeren plaatje de lamp op
volle lichtsterkte te kunnen gebruiken.
Bij branders met een gasregelschroef
kan met de schroef de gastoevoer klei
ner gesteld worden, zooals boven met
het kraantje is aangegeven.
Voor gasverbruikers is een ijzeren be
zuinigingsplaatje beschikbaar.
Oorlogswinst te Amsterdam.
In den gemeenteraad te Amsterdam
heeft de wethouder de Vries eenige cijfers
gegeven betreffende de toeneming van
de inkomens daar ter stede, sedert 1913-
1914, dan sinds het begin van den oorlog.
Ziehier het welsprekend staaltje Het
aantal inkomens van f 10 000— l 20.000
is toegenomen van 1320 tot 1691 dat
van f20 000 tot f30.000 van 343—442;
dat van f30.000 tot f40.000 van 196—
255dat van f 40.000 tot f 50.000 van
76 tot 146dal van 150.000 tot f 100.000
van 135 tot 282, en dat van boven de
f 100.000 van 62 tot 167. Ai deze cijfers
betreffen de ingezetenen zonder de fo
rensen.
Dat met deze geweldige toeneming
der vermogens door oorlogswinst ook
gepaard ging, bij sommigen, eene poging
op minder groote schaal, tot belasting
ontduiking, spreekt wei van zelf. Ook
hiervan gaf de wethouder treffende staal
tjes. Zoo noteerden wij o.a. een stad
genoot die zeide dat hij niets extra's
verdiend had, en die bleek een winst
te hebben gemaaid van f 56.000een
ander gaf op f 120.000, maar toe» de
inspectie hem de duimschroeven aan
legde, bleek het niet minder dan f 250.000
te zijn. Eaz. Wij sputteren zoo vaak op
den fiscus, maar hier verdienen de amb
tenaren toch wel hulde en dank voor
hun ijver.
VLISSINGEN, 6 NOVEMBER.
De 32e broodkaart.
De 32ê broodkaart is geldig van 7 tot
en met 17 November.
De Centrale Voedingskeuken.
Zooals wij reeds hebben medege
deeld, komt er voor den aanstaanden
winter van gemeentewege een centrale
keuken. Het is thans wel zeker, dat de
gas- en brandstoffen-rantsoeneering in
de wintermaanden, die in aantocht zijn,
zóó krap-aan zal worden, dat bet voor
honderden gezinnen héél wat getob zal
gaan opleveren, om op gastoestelien of
op kachels, het middagmaal te berei
den. De algemeene besparing, zoo
vreest men, zal zóó streng moeten wor
den doorgevoerd, dat men voor kook-
doeleinden héél, héél zuinig met z'n
gas of cokes te werk zal moeten gaan,
en dat zal in een massa gezinnen de
harde verplichting opleggen, om het
middagmaal van elders' te betrekken.
Wij zeggen een harde verplichting.
Want natuurlijk zal iedere huisvrouw
het middageten zoo lang mogelijk zelf
willen koken. Dat is héél begrijpelijk en
strekt onze huismoeders tot eer. Dit
deel van de huishouding geeft men niet
die niet eens rijk genoeg was om eene
laatste maal zijn kind te gaan omhel
zen. Nooit ontsnapte hem eene klacht
onderworpen aan God's wil zet hij zijne
ondankbare taak voort en zal hij nog
werken, den dag waarop ziekte en
ouderdom hem ter neder werpen."
„Dat is werkelijk heel verdienstelijk,
maar gij zult moeten toegeven dat zijn
zoon niet zoo gelaten was ais hij, of
hij wel zijn lot tot het eind toe zou
hebben gedragen."
„Gij weet zeer goed, dat Eduard^niet
gestorven is om zijne kunst."
„Neen, maar toch om iets dat hem
eveneens ontzegd was. Een waarlijk
krachtig gemoed zet zich over dergelij
ke teleurstellingen heen."
„O Ik ben er verre v.an zijne daad
te billijken. Hij had het recht niet aan
zijne wanhoop toe te geven maar ik
begrijp dat er omstandigheden zijn, in
welke wij tot vertwijfeling geraken. In
dien hij gestorven ware louter als een
ondeugend kind, dat zich driftig maakt
omdat het niet aan de maan kan raken,
dan zou ik hem niet eens kunnen bekla
gen, maar hij heeft den moed gemist
voor zijne oogen het ideaal te zien ster
ven/dat hij zich van vrouwelijke deugd
gevormd had hij heeft u vergeven met
hem gespeeld te hebben, hij kon het
niet dragen dat gij daartoe in staat
waart."
(Wordt vervolgd.)
pen zouden uitbrengen voor het af
scheid dat zij hem toe zou voegen hij
had van daar willen vluchten, om haar
nooit weder te zien.
W.at het jonge meisje betreft, hare
hand Jeundé zwaar op den rand der
verschansing. Eene zee van gewaar
wordingen bruiste in ha'ar gemoed. O
dat schrikbeeld, het had haar maanden
lang achtervolgd en rust noch duur ge
laten daar .had zij tot zichzelve gezegd
dat men niet aansprakelijk is voor de
daden van anderen dat eene vrouw
toch niet gedwongen is den eersten den
besten .man te trouwen, die haar ten
huwelijk vraagt, -en zij was .er toe ge
komen haar geweten zoo volkomen in
slaap te zingen, slat zij nog slechts
wrok koesterde.
Zij gevoelde dan ook zeer goed hoe
veel nadeel die gansebe geschiedenis
haar berokkend had. Hare zusters wa
ren jonger en minder mooi dan zij in
dien zij vóór haar getrouwd waren,
dan viel dit alleen toe te schrijven aan
de vrees die de meeste jongelieden
koesterden dat zij ook met hunne liefde
zou spelen. Bij het weerzien van Hol-
dius, die nu zoo schitterend zijne loop
baan vervolgde, had zich eene groote
blijdschap van haar meester gemaakt,
dank zij de overtuiging dat hij tenmin
ste niets van het gebeurde afwist.
Helmveld was zijn landgenoot geweest,
maar zij herinnerde zich zeer goed dat
Eduard haar gezegd had hem niet te
kennen, en het was niet waarschijnlijk
dat zijne geschiedenis de grenzen van
Frankrijk zou hebben overschreden.
En nu wist Onno het toch, en wat
meer zegt, hij durfde te doen wat .nie
mand tot dusver gewaagd had het
haar verwijten Zij haatte hem bijna
om die vermetelheid, en trotsch het
hoofd .achterover werpende, terwijl er
een sombere gloed in hare oogen
kwam, vroeg zij, op van toom beven-
d<en toon
„En wie rechtigt u mij verantwoor
ding van mijne daden te vragen
„Niemand of niets", gaf hij met doffe
stem ten antwoord. „Ik vraag u dan
ook geen opheldering gij hebt willen
weten wat zich tusschen ons gedrongen
had, en ik erken dat het beter ware ge
weest u te verzekeren dat gij u vergis-
tef, dat er niets was, in het geheel niets;_
maar ik achtte de leugens der wereld'
beneden ons beiden, èn ik heb u de
waarheid gezegd."
„En mag ik u vragen op welke wijze
gij dat... verhaal' gehoord hebt?"
sprak zij kortaf.
,.Ik leerde Helmveld's ouders van na-
bi; kennen."
„O ja, hij had een vader die ook
toonkunstenaar was, als ik mij wel
herinner, en die het, evenals hij, nooit
verder in het leven had gebracht dan
gebrek te lijden."
Deze minachtende woorden vervul
den Onno van verontwaardiging, en