IER,
(diende
techf
lbode
bode.
ZATERDAG
9 JUNI
INNERLljKE GROEI
No. 134
55e Jaargang
1917
leid
iknechf
HT,
'BODE
ZEN.
>ocSe
JE
"gemeentebestuur
VROUWENBEWEGING
p3D ANTIQUE
?KEN, REISBE-
JJWE PRACHT-
IR PRINS EN-
Enz.
eken door ADR.
f7, Den Bosch.
'jlEDINGEN
IVRflGEN.
hn als
Br. lett. K, bur.
hnende scheren
IERENS, Nieuw-
rwAs.
jigsche Courant."
i van eerlijkheid.
Bureau „Vlis-
IJAN, Vlissingen.
per/j „VOLHAR-
gen, vraagt een
kan omgaan.
|Vliss. Courant."
zindelijke
dags na 12 uur
Vliss. Crt."
thenische straat
gt tegen 1 Juli
sfbode
ch aan te bieden
dd eenige nette
;sche Courant"
Courant".
Iminastraat 10.
:n de 16 jaar.
:s avonds na 8-
Courant".
VLISSINGSCHE COURANT
fï
f.
'H
ABONNEMENTSPRIJS: Voor Vlissingen en de gemeenten op Walcheren ƒ1.45
per drie maanden. Franco door het geheele rijk ƒ1.60. Voor België 2.20
Voor overige landen der Post-Unie 3.35. Afzonderlijke nummers 3 cent
gjijlHSFirmg l. !I1 IE VtLSE Jr., Mm Hikt II, ïiisépe. ïeleicon Sntero. II
ADVERTENTIEPRIJSVan 14 regels 0.48; voor iedere regel meer 12 cent
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend. Bii abonnement speciale prijs
Reclames 24 ct. per regel. Dienstaanbiedingen en -aanvragen 6 ct. per regel
Mijnt dagelijks, uitQszondsrd sp Zondag en ilgnnM gr kinds Christelijks ieestrbp
De abonné's, in 't bezit eener g tf| gulden bij levens- m gulden bij dood A ffcfï gulden bij verlies gulden bij verlies 4 gulden bij verlies ff gulden bij verlies
polis, zijn GRATIS verze- B\ 15 g lange ongeschikt- «"g 15 door "CI 11 i van een hand, *1||| van 11111 vaneen van eiker,
kerd tegen ongelukken voor: UvU tl heid tot werken S CflJ een ongeluk voet of oog JL^JU een duim iHy wijsvinger anderen vinger
Dis» altkeeringon warden VERDUBBELD Indien de verzekerden, ossrzlen »an geidlg pisetsbewljs, een engeluk bekomen op trein, boet of tram. De ultkeering wordt gewaarborgd door de „Hall. ftla. Verzek. Bank" tê Schiedam
lij im Ccurant iiitort sen Bijviagsei.
REGEERINGSGOEDEREN.
Burg. en Weth. van Vlissingen
brengen ter aligemeene' kennis
dat ingevolge hunne kennisgeving
van 28 Februari 1917, behoorende bij
de voor hunne gemeente geldende
distributieregeling van regeeringsgoe-
deren dd. 12 en 19 Februari 1917, A
no. 213, gedurende de week van 11
juni tot en met 17 Juni 1917
op bon no. 5 Peulvruchten verkrijg
baar zijn 2 H.G. (2 ons) bruine boonen
prijs 0.21 per K.G.
op bon no. 12 Rijst verkrijgbaar is 2
H.G. (2 ons) regeerinsrijst ƒ0.28 per
K.G. of 2 H.G. (2 ons) Java, Siam of
alle andere soorten dan regeeririgsrijst
prijs 0.56 per K.G.
op bon no. 14 Aardappelen verkrijg
baar zijn 3 K.G., prijs 0.06'/2 per K.G.;
op bon no. 10 Varkensvleesch ver
krijgbaar is 2 H.G. (2 ons) prijzen zoo
als zijn gepubliceerd
op bon no. 4 Bak- en Braadvet ver
krijgbaar is 1 H.G. (1 ons) prijs ƒ0,80
per K.G.
Vlissingen, 9 Juni 1917.
Burg. en Weth. voornoemd,
VAN DOORN VAN KOUDEKERKE.
De Secretaris,
J. P. v. ROSSUM Jr.
Meer dan ooit staat thans het staat
kundig leven der volken in het was
send teeken der democratie. En geen
wonderde grootste wereldoorlog,
die menschenoogen ooit aanschouw
den, hij mag dan in stilte voorbereid
en ontketend zijn door hel listige
overleg van slechts enkelen, de volle
zwaarte van het reusachtig gewicht
der oorlogslasten en der oorlogsram
pen komt uitsluitend neder op de
volkeren zeiven, in hun ganschen
omvang. Op hunne schouders is die
centenaren-zware druk gelegd, die
nu reeds bijna drie volle oorlogsjaren
hun te torschen gaven, en, oorlog of
vrede, in de eerstvolgende tientallen
jaren zullen zij de ontzaggelijke lasten
van dezen krijg ruimschoots te tor
schen hebben. Waar zulke ontzettende
zware plichten aan de volken zijn op
gelegd, spreekt het schier van zelf,
dat daartegenover meerdere rechten
in de plaats treden, meerder recht
van medespreken in aangelegenheden,
die 's volks hoogste belangen raken,
meerder recht van handelen, waar
zulks mogelijk geboden is, ten einde
te voorkomen, dat niet nogmaals zal
kunnen plaatsvinden, wat zoo plot
seling en in verbijsterende snelheid
gebeuren kon in die onvergetelijke
FEUILLETO N
Roman door
M. C. VAN DEN ENDE.
li.) —o— (Mummiën)
Hij leest veel, en is daardoor van
veel zaken goed op de hoogte zei
Rika.
Charles glimlachte. Eigenlijk legt
iedereen hier goede getuigenis van hem
af. Ik ga morgen 'toch eens met heni
kennismaken, als Rika' er heen gaat 1
zei hij. Zijn heer prijst hem als een
trouwe dienstknecht, terwijl 't dominé
moet verheugen, dat de man door lezen
en nadenken tot zelfstandig oordeelen
komt!
Mijnheer, houdt het mij ten goede,
als ik van meening verschil antwoord
de ds. Loos, terwijl hij den grondbezit
ter Landman aanzag, en opstond.
Het spijt me, dat mijn tijd beperkt is, ik
moet weg. Doch dit wilde ik nog zeg
gen Mejuffrouw Rika doet er heel
verkeerd aan, zooals ik haar vaak heb
gezegd, dien man en andere menschen
boeken en couranten en tijdschriften
handen te geven, omdat die eenvou
dige zielen niet kunnen lezen naar be-
hooren. Zij zijn niet ontwikkeld genoeg,
om te onderzoeken de dingen en... 't
zomermaanden van 1914. Dat recht
op meerder medezeggingsschap in
eigene aangelegenheden, wij zagen
reeds, hoe het lang geknechte Russi
sche volk in een plotseling onweder-
staanbaar geworden drang zich zulks
te verwerven wistwij zagen, hoe in
de in binnenlandsch staatkundig op
zicht zoo zeer ten achterstaande Do-
nau-monarchie sedert eenigen tijd een
nieuwe phase in de verhouding tus-
schèn volk en regeering aan het op
komen iswij zagen, hoe in het
meest reactionnaire bolwerk tegen
elke volksinmenging bij 's lands re-
geerings-aangelegenheden, het ko
ninkrijk Pruisen, dat zijn Gouverne
menteel stempel op het staatkundig
leven van geheel Duitschland drukt,
naar een nieuwe stem geluisterd
wordt, die van den ondanks alle dis
cipline en dwang baanbrekenden
volkswil wij zagen en zien, óók in
de parlementen van Engeland en
Frankrijk, een toenemenden drang bij
de volksvertegenwoordiging, naar een
erkenning door de machthebbers van
de in breede lagen des vólks tot uiting
komende behoeften aan eigen lotsbe-
paling. Deze in de volkeren sluime
rende begeerten zijn in het volksge
moed weliswaar immer aanwezig ge
weest, doch het is slechts aan de
groote beroeringen op allerlei gebied
van het volksbestaan, die wij thans
beleven, voorbeschikt en mogelijk
geweest, in zulk een snel tempo deze
verlangens tot ontwikkeling en was
dom te brengen.
Ook in de onzijdig gebleven lan
den, ook met name in ons eigen land^
is zulk een innerlijke groei van het
volksgemoed onloochenbaar, en
meer en meer zien wij zulks dan
ook in de organen van het opénbare
leven tot uiting kómen. De thans ge
sloten zitting van het orgaan bij uit
nemendheid van ons publiek, staafkun-
digleven, hetvaderlandscheparlement,
heeft daarvan sedert geruimen tijd
blijk gegeven, bij meer dan eene ge
legenheid. Inzonderheid kenmerkte
liet laatste gedeelte van het zittings
jaar zich door een toenemende be
geerte naar meerdere medezeggings
schap, meerdere raadpleging, meerder
overleg ten aanzien van de hoofd
lijnen van het regeeringsbeleid, tus-
schen het vertegenwoordigend lichaam
des volks en 's lands bestuurders.
Vooral in de laatste weken harer
werkzaamheid is, wij hebben daar
voor waarlijk geen retrospectieve be
schouwen van noode is in menige
redevoering, in menig parlementair
tournooi, aan den dag getreden, dat,
gelijk het buitenlandsche voorbeeld
ten deze de richting wijst, ook te
ontzeilt door velen een verlegging
van het zwaartepunt van het regee-
geeringsbeleid in de richting der
goede te behouden. Zij zijn niet rijp ge
noeg, om te zien, waarheen de tijdgeest
hen voert. Zij worden uit hun rust op
geschrikt en beginnen zich ontevreden
met hun lot te gevoelen. Ik ken ze en
ken hun nooden en behoeften. Voor
mijn parochianen is liet het béste dat
ze door mijn bril zien, dat ze zich aan
mijn leiding toevertrouwen blindelings,
wijl die gericht is op hun eeuwig heil.
O, mochten de oogen van de juffrouw
toch opengaan voor het verkeerde van
haar streven. Ik kan u de heilige ver
zekering geven, dat de groote steden
de broeinesten zijn van goddeloosheid.
En dat komt nergens anders door, dan
door verderfelijke lectuur en- lezingen
van volksmenners, die langs den rug
der onmondige volksmassa willen op
klimmen.
Mijnheer is, als ik goed begrijp,
een tegenstander van beschaving en
vooruitgang bracht Charles protes-
teerend in.
Integendeel, ik wil de godsdienst-
loosheid tegengaan. De aanhangers der
Christelijke leer alleen kunnen, naar
mijn overtuiging, beschaafd zijn en ze
delijk vooruitgaan. En de juffrouw, die
niet noodig heeft naar eer of stoffelijk
voordeel jagen, zou weldoen, zich
meer naar >den wensch van haar ouden
vader te voegen.
Met schrik vernam ik, dat u Zater
dag in W. een lezing gaat houden over
volksvertegenwoordiging gewenscht,
ja noodzakelijk wordt geacht.
Bij al 'het onmiskenbaar goede, het
welk de in haar groei zoo snel toe
nemende democratische strooming in
alle landen kenmerkt, dientjiiettemin
voor overdrijving in de juiste richting,
althans voor overijling, gewaakt te
worden. Hebben voortaan, met name
onze vaderlandsche ministers eenvou
dig te dansen naar de pijpen der
Tweede Kamer? Ons dunkt, deze
vraag te stellen, is haar reeds be
antwoorden. Immers onze landsbe-
windvoerders zijn, wel verre van auto
cratische ministers en onverantwoor
delijke machthebbe-s te zijn, van al
hun daden aan de beide Kamers onzer
volksvertegenwoordiging ten volle ver
antwoording schuldig zij kunnen zoo
min handelen in strijd met 's lands
wetten, als tot maatregelen overgaan
waarvoor het parlement zijn goedkeu
ring niet heeft verleend, of datzelfde
parlement is volkomen gerechtigd en
in staat, door verwerping der begroo
ting de ministers tot heengaan te dwin
gen, ofwel zelf heen te gaan. Doch
zoo het ontbonden parlement waarlijk
den volkswil weerspiegelt, dan zal
het nieuwe parlement geen andere
houding dan de ontbondene Kamer
kunnen aannemen. Aan deze laatste
blijft ten slotte ook het laatste woord.
Indien dus over het algemeen beleid
der regeering in de Kamer ontevre
denheid heerscht, is deze volkomen
bij machte daaraan uiting te geven en
aan deze uiting kracht bij te zetten.
Doch binnen de ^grenzen van dit
beleid moet dan ook' aan elke regee
ring de vrijheid worden gelaten, die
maatregelen te nemen, welke zij oir-
baar en noodzakelijk acht ter uitvoe
ring der wetten. Voor eiken maatregel
echter blijft zij ten volle verantwoor
delijk en komt aan de Kamer het on
verkort recht toe, daarop de critiek
uitte oefenen, waarbij deze zoo noodig
blijk kan geven, dat zij op verdere
samenwerking met den betrokken mi
nister geen prijs steit, met al de
grondwettelijke gevolgen van dien.
Doch voor een nevenregeering door
een daartoe niet aangewezen, en ook
niet daarvoor door de kiezers gekozen
volksvertegenwoordiging is in ons
parlementair stelsel geen plaats.
Het dacht ons niet ondienstig op
een en ander dén nadruk te leggen
in het licht van de debatten, die het
slot vormden van het jongste zitting
jaar. Immers „bij het scheiden van de
markt, leert men de kooplui kennen,"
doch nu willen de bijzondere omstan
digheden waarin wij leven, dat ver
reweg het grootste deel dezer lieden
wederom terzelfder plaatse terug wil
len keeren. Reeds hebben deze week
51 afgevaardigden hun mandaat ver
lengd gezien en ongetwijfeld zullen
„De Vrouw". Hoe kunt ge dat toch in
ernst meenen. 't Woord zegt toch op
verschillende plaatsen duidelijk Dat
de vrouw stil zij 1...
"Rika.scheen hem zeer kalm en wel
willend aan te hooren, en antwoordde
Ik waardeer .het zeer, dominé, dat
u een ernstige zaak ernstig behandelt.
Mijn neef kan dat van u leeren. Doch 't
zou van uw tijd, die zoo beperkt is, te
veel gevergd zijn, om een en ander te
verklaren of te weerleggen. Indien ge
mij Zaterdag de eer van uw tegen
woordigheid gunt, beloof i>k u echter
debat toe te staan
Mejuffrouw Rika, Zaterdag be
reid ik me voor den dienst voor, doch
indien ik over mijn tijd naar welge
vallen had te beschikken, zoo zou ik
toch nimmer willen luisteren naar een
vrouw, die haar plaats en bestemming
vergeet
Ijlings nam hij afscheid. Rika groette
hem koe!. Haar vader scheen 't heden
minder erg te vinden, dat ds. Loos boos
wegliep. Ongemerkt leefde hij door 't
samenzijn met zijn neef weer wat op.
Frisscher geest zweefde door 't oude
huis. De gesprekken met Charles ver
kwikten zijn ziel. Een onderhoud met
ds. Loos sloeg zijn hart wonden. De
een liet telkens uitkomen :"God, onze
Vader, is liefde, terwijl de ander op de
ziel bond God is Rechter.
Er werd nog lang over de meening
zeer velen nog volgen. In eigenlijken
zin behoeft dus met een bepaalde ver
andering in de samenstelling en het
karakter van ons corps „deputé's"
geen rekening te worden gehouden
vandaar dan ook dat het zeer zijn.nut
kan hebben een stonde bij de ziens
wijze stil te staan van hen, die bij
het afloopen der markt zich zoo plot
seling doende kennen, wel zeer waar
schijnlijk ook den volgenden keer op
nieuw present zullen zijn.
Ter wille der buitengewone tijds
omstandigheden is het thans meer
dan ooit zaak, om alles na te laten,
wat de taak der regeering slechts be
moeilijken en het land geen voordeel
brengen kan de regeering heeft een
breed gezag in den lande van noode,
dat niet doelloos ondermijnd mag
worden, en de Kamer blijve hande
len in den geest, waarin de kiezers
zich hebben uitgesproken. Daarbij zal
de innerlijke groei eener gezonde
democratie niet anders dan wél va
ren, ten bate van ons allen, en ten
oorbaar van het vaderlandsch gemee-
nebest.
BINNENLAND
De Kamerverkiezingen.
In een bijeenkomst van voorzitters der
volgende in de Tweede Kamer vertegen
woordigde politieke partijen Anti-re-
volutionnairen, Christ. Historischen, S.
D. A. P., Vrijz. Democraten, Unie-Libe
ralen en Vrije-Liberalen, op 7 Juni 1917
is, tengevolge van de vroegere bespre
kingen, waarbij was overeengekomen de
partijen aan te' raden bij de thans plaats
vindende verkiezing van leden der Twee
de Kamer, de aftredende leden niet te
bestrijden, de vraag behandeld, welkt
houding door hen zou behooren te
worden aanbevolen aan hunne geest
verwanten in die districten, waarbinnen
de verkiezing niet bij enkele candidaat-
stelling is afgeloopen, en dus een stem
ming noodzakelijk is geworden.
In overweging nemende, dat 's lands
belang medebrengt, dat de aanhangige
grondwetsherziening tot stand komt,
sprak men eenparig de wenschelijkheid
uit, dat deze partijen zich tot hare kies
verenigingen of afdeelingen zullen wen
den, met verzoek ten krachtigste te
bevorderen, dat de aftredende leden niet
alleen door hunne geestverwanten, maar
ook door de andere partijen, wier ver
tegenwoordigers zich in de Kamer voor
de herziening hebben verklaard, zullen
worden gesteund en gestemd.
De Koninklijke trein ontspoord.
De minister van waterstaat heeft ge
bruik gemaakt van zijn bevoegdheid om
te bevelen, dat een onderzoek in het
openbaar zal geschieden ten aanzien van
de eergister voorgevallen ontsporing bij
Houten, medebrengende de instelling
van een commissie van onderzoek, die
den minister verslag heeft uit te bren
gen, bestaande uit de heeren dr. Kraus
van ds. Loos gesproken, en Rika moest
wel vast in de schoenen staan, om bij
haar voornemen te volharden, want
ook haar vader keurde haar optreden
in 't publiek af. Doch per slot van reke
ning liet hij haar vrij.
Charles zweeg. Dat beviel Rika niet.
Zij wilde weten, hoe hij daarover dacht.
Ik wil je dat wel zeggen, Rika-
lief, gaf hij ten antwoord. Maar een
kort vóór en tegen kan je in dezen im
mers niet bevredigen Ik wil nu eens
heel ernstig zijn over dit onderwerp,
zoodat mij geen verwijt treffen kan in
dit opzicht. Een dominé als Loos kan
geen tegenspraak dulden, en zal even
min in debat treden. Dat verwondert
me niets. Maar ik kan dat wel. Ik zal
dan ook uw lezing bijwonen en daar
zal ik van de gelegenheid gebruik ma
ken, om critiek op uw woorden uit te
oefenen
.Rika keek hem vragend aan.
Maar ben je nu eigenlijk vóór- of
ook tegenstander van de vrouwenbe
weging? Uit je spotternij van dezen
vooravond kan ik 't wel raden
Ja, ik erken tegenstander te zijn.
Ik kan niet begrijpen, hoe één man de
vrouwenbeweging steunen kan. in mijn
oog slaan de mannen hun eigen ruiten
in, breken ze hun eigen gebouw af, ge
ven ze vrijwillig hun macht over Wil
je nog meer vergelijkingen Daaren
tegen kan ik me best begrijpen, dat de
lid van de Eerste Kamer en oud-minis
ter van waterstaat, prof. Everts, hoog
leeraar aan de Technische Hoogeschool
en Roessingh van Iterson, hoofd van de
diensttractie der H. IJ. S. M. in Den
Haag.
Dr. Kraus is reeds naar Houten ge
gaan ter opneming van den toestand
van weg en materiaal.
De bevoegdheid van den minister om
te bevelen dat een onderzoek in het
openbaar zal geschieden, is, zooals men
zich wellicht herinnert, in het levenge
roepen naar aanleiding van het ernstige
spoorwegongeluk, dat op 24 December
1913 tusschen Hooghalen en Beilen nabij
het Oranjekanaal plaats had.
Het bevel van den minister brengt
mede het instellen van een commissie
van onderzoek, voor welke een ieder
die als getuige of deskundige wordt op
geroepen, verplicht is te verschijnen en
getuigenis van de waarheid af te leggen
of voorlichting te geven. De zitting is
openbaar, voor zoover de commissie
niet in het algemeen belang het tegen
deel noodig vindt. Zij brengt verslag uit
aan den minister, die omtrent de wijze
van openbaarmaking van het verslag
beslist.
Een ooggetuige gaf aan de „Tel." nog
eenige bijzonderheden, waaraan we o.m.
het volgende ontleenen:
Al heel spoedig richtte zich de aan
dacht op de hooge medereizigster onze
Koningin. En toen ze ongedeerd uit den
salonwagen stapte, ging er algemeen
een spontaan „Leve de Koningin op.
Niets was er aan haar te zien. Direct
stelde ze zich persoonlijk op de hoogte
van den toestand van de reizigers en
den omvang van 't ongeluk. Men maet
de Koningin bij dergelijke omstandig
heden hebben gezien, om ten volle te
waardeeren, wat we aan haar hebben.
Bewonderenswaardig was haar tegen
woordigheid van geest. Als voorbeeld
zal ik vertellen, wat de machinist van
een volg-locomotief met bagagewagen,
die direct aanwezig was, mij persoon
lijk hieromtrent vertelde
„Toen ik direct op den sneltrein, in
Schalkwijk aankwam, kon de chef daar
't uitrijsein niet veilig krijgen. Daar ik
destijds in Beilen en bij Roermond een
spQorwegongevalhad meegemaakt, kwam
ik direct op het idee er zal iets ge
beurd zijn. Tegen mijn maat zei ik: „we
zullen de zaag en bijl maar meenemen
men kan nooit weten. Spoedig zag ik
den geheeien trein uit de rails liggen.
Daar we achterop reden, waren we 't eerst
bij deHofrijtuigen. Juist stapte deKoningin
uitprecies, mijnheer, of er nitts gebeurd
was. Teger, een dame van't gevolg riep
ze Haal direct mijn verbandkist en de
flesch eau-de-cologne, die er naast staat
Met een koevoet opende ik de deur-
van het volgrijtuig. Mijn maat en ik
waren de eersten die een scheut eau-
de-cologne op onze vuile zakdoeken
kregen en toen ging de Koningin aan
't werk. Zelf verbond ze een patient
informeerde overal en haar toewijding
ging zoo ver, dat 't personeel van den
trein, dat niet meer wegkon, uit haar
eigen handen broodkaarten ontving.
vrouwen strijden voor lotsverbetering
en gelijke rechten. Maar verkondig je
leeE treed Zaterdag op en ik word
misschien- bekeerling, wie weet
VI.
Dat ernst ook deel nam in 't ge-
gesprek,
Getuigden blik en wezentrek.
Mr. A. Boogaers.
'Den volgenden morgen bracht de
postbode voor Charles veel nieuws. En
zijn belangstelling was zoo groot, dat
hij Rika voorstelde, om pas een uur na
het ontbijt naar de jachtopzienefswo-
ning te wandelen. Op zijn kamer geko
men, keek hij eiken brief eerst even
scherp aan. Aan één adres herkende hij
de hand van Eduard, Eenigszins ner
veus verbrak hij 't zegel. Haastig
vouwde hij 't velletje postpapier open.
Wat zal T zijn, goed of kwaad? Le
zend klaarde zijn gezicht meer en -meer
op.
De offcieele verloving zou volgende
week tot stand komen. De ouders van
Duifje, evenals de zijne, konden die
niet langer tegenhouden. Bduard
scheen in zijn geluk alle twist met
Charles vergeten. Hij schreef, dat zijn
promotie nu slechts een kwestie van
enkele dagen meer was, en als kapi
tein kon hij met gerustheid een eigen
huishoudentje opzetten.
(Wordt vervolgd.)