Be
is dood
UIS,
ag 17 Mei
Middelburg.
ALKOOF
bediende
WOENSDAG
16 MEI
roo. 113
33e Jaargang
1917
wijs f0.25
uur
schel.
i Zeeuwsche
;mische
Ververij
iRDING."
EDINGEN
VRAGEN.
ES R
)ode
IE,
fimi F. VaN EE VELDE Ir., Kleine Mi EB, Vlissingen. Teleioon Interc. 10
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zondag on algemeen erkende Christelijke Feestdagen
GEMEENTEBESTUUR
KAMEROVERZICHT.
FEUILLETON
BINNENLAND
aangesloten bij
zal gehouden
rtsdag)
ure in het
'ereenigingen).
al vertegenwoor-
:IEd.geb. Heer Mr.
jENDORP en den
:R.
imerdam, De De-
ten matroos, Teun
iu, Ach Marie wat
c., vindt men in
'oordrachten, Ge-
ens een boek „De
i een Waarzeg-
50 fr. tegen post-
iekh. „Excelsior",,
Amsterdam.
'pt- a.s., te Vlis-
4 kamers, keuken
met opgaaf van
no. 4575 aan het
Courant".
s. Courant.'"
d een
fctt. A. B. C. Bu-
EN.
DRES in Zeeland
ir uitstoomen en
iratorium waar-
hadelijke stoffen.
Chloor.
itijd 30 jaar, van
le alle huiswerk
in eene betrek -
efst bij heer of
„Vliss. Crt."
rerk, niet bene-
getuigen voor-
D. LUGT, café
burg.
Idrie
nacht.
Courant".
drie weken een
zindelijke
icht. Hoog loon.
Courant".
I e,
's morgens an-
34.
VUSSINGSCHE COURANT
ABONNEMENTSPRIJS: Voor Vlissingen en de gemeenten op Walcheren ƒ1.45
per drie maanden. Franco door het geheele rijk ƒ1.60. Voor België 2.20
Voor overige landen der Post-Unie 3.35. Afzonderlijke nummers 3 cent
ADVERTENTIEPRIJS Van 14 regels 0.48voor iedere regel meer 12 cent
Driemaal plaatsen wordt twee maal berekend. Bij abonnement speciale prijs
Reclames 24 ct. per regel. Dienstaanbiedingen en -aanvragen ct. per regel
De abonné's, in 't bezit eener ft gulden bij levens gulden bij dood gulden bij verlies^ ^rtgulden bij verlies 4 ft gulden bij verlies gulden bij verlies
polis, zijn GRATIS verze- #1 El lil lange ongeschikt- 11 door van een hand, I van II III van een van eiken
kcrd tegen ongelukken voor(LiU UU heid tot werken f tlU een ongeluk t|UU voet of oog ItlU een duim 1UU wijsvinger IJ%J anderen vinger
Ocze ultkeerlngên worden VERDUB3ELD indien de verzekerden, voorzien van geldig plaatsbewijs, een ongeluk bekomen op trein, boot ot tram. De uitkeerlng wordt gewaarborgd door de „Holl. Alg. Verzek. Bank" tê Schiedam
WEGENS DEN HEMELVAARTS
DAG VERSCHIJNT MORGEN GEEN
NUMMER DEZER COURANT.
BEKENDMAKING.
Burgemeester en Wethouders der
gemeente Vlissingen
maken Ibekend, dat bij Kon. Besluit
van 27 April 1917 no. 65 is goedge
keurd de Verordening op de heffing en
op de invordering eener plaatselijke di
recte belasting naar het inkomen in
deze gemeente, vastgesteld bij Raads
besluit va'n 27 November 1916 en ge
wijzigd bij Raadsbesluit van 28 Maart
1917.
Zoodra deze verordeningen in druk
zijn verschenen, zullen exemplaren
daarvan ter secretarie verkrijgbaar zijn
tegen betaling van de verschuldigde
rechten.
Vlissingen, 16 Mei 1917.
Burg. en Weth. voornoemd,
VAN DOORN VAN KOUDEKERKE.
De Secretaris,
J. P. v. ROSSUM Jr.
EERSTE KAMER.
Vergadering van Dinsdag.
De heer de Vos v. Steenwijk was als
de 4e spreker aangekondigd over de
Grondwetsherziening. Dat hij tot de
oppositie behoorde, was bekend. Maar
toch zal hij zijn stem aan de ontwer
pen geven. Inmiddels heeft hij ze stuk
voor stuk afgekamd. Vooral het vrou
wenkiesrecht heeft het moeten ontgel
den. Vrouwen staan hij heeft het on
omwonden gezegd bij hem nog op
de zelfde lijn als kinderen en idioten.
Voor soldaat is een vrouw fysiek on
geschikt waarom zou ze voor het
kiesrecht niet geestelijk ongeschikt
kunnen zijn, vroeg hij. De wereld vin
den de kiesrechtdames leelijk, maar zij
vergeten dat zij die wereld leelijk ma
ken omdat zij zelf zoo leelijk zijn. Zie
daar de „moderne" ideeën van den heer
de Vos van Sfeenwijk.
Algemeen kiesrecht „slikt" hij, in de
hoop dat daarna nog eens het orga
nisch kiesrecht zal komen. Stemplicht
is hem een gruwel, evenredige verte
genwoordiging vindt hij vreeselijk. De
schoolstrijd zal niet uit zijn, zoolang
middelbaar en gymnasiaal onderwijs
niet gepacificeerd zijn.
Ondanks al die bezwaren stapt hij
er echter overheen waarom hij dat
doet, was het minst duidelijk in zijn
rede. Van veel gewicht achtte hij het
feit, dat de Tweede Kamer de ontwer
pen eenparig goedkeurde.
Een gevoelige les voor zijn dwaas
heden in zake het vrouwenkiesrecht
kreeg deze afgevaardigde onmiddellijk
van den heer Bavinck, die een voor
treffelijke historische schets van de
plaats der vrouw in de maatschappij
gaf. Door de verandering in haar po
sitie, in de maatschappij en in de werk-
DOOR
den de 14 jaar.
tsen 18.
A. HANS,
911 —o(Kalms winnen)
Ja... en een eindje verder ligt
Sluis. Ga daar maar heen
Ook de aviator begreep, dat hij op
veiligen bodem was en hij wierp den
revolver, die hij reeds tot verdediging
gereed hield, weg.
't Best is, dat je naar Sluis gaat,
hernam de schildwacht. Sint-Anna is
eigenlijk maar een gehucht.
Aan de overzijde naderden gestalten.
Florent hoorde Duitsch.
Ha, ze zijn daar sprak hij opge
wonden, ze zijn daar, die ons als hon
den wilden neerschieten Gemist, man
nen, gemist, zooals je ook aan den Yzer
juist Saluut, we zijn aan de Duitsche
tyrannen en moorderij ontsnapt
Ga nu naar Sluis, drong de Hol-
landsche soldaat aan, anders ontstaat
er hier ook nog ruzie.
Een Duifscher vloekte en sprak op
uarschen toon tot zijn makkers.
De beide gevluchten gingen heen en
v°lgden nu den straatweg naar Sluis.
zaamheden van den Staat is haar
plaats een geheel andere geworden.
Zij komt in nauwer contact met den
Staat en stelt daarom meer belang in
en heeft meer belang bij den Staat.
Niet langer is het feminisme van
1860, dat de gelijkstelling van man en
vrouw vroeg, de richtsnoer voor het
vrouwenkiesrecht. Juist de ongelijkheid
tusschen beide wordt als uitgangspunt
voor het kiesrecht genomen. Daardoor
staat de heer Bavinck veel sympa
thieker tegenover het vrouwenkies
recht, dat z.i. door den Bijbel niet
wordt verboden. Hoe de ontwikkeling
op dit gebied zal zijn, in het midden
latend, wenschte hij niet de mogelijk
heid om het in te voeren, uit te sluiten.
In afwachting van die zelfde historische
ontwikkeling aanvaardde hij ook het
algemeen kiesrecht. Z.i. zal de socialis
tische partij, die de actie daarvoor
voerde, ervaren dat de bereiking van
het doel ook op haar van invloed zal
zijn. Hoe meer zij van Marx afgaat,
hoe meer zij een gewone partij wordt
en hoe meer zij zal inzien dat het alge
meen kiesrecht niet het ware is.
Ook ten aanzien van art. 192 nam
deze afgevaardigde een afzonderlijk
standpunt in. Niet de financieele gelijk
stelling die daarin vervat is, was voor
hem de hoofdzaak. Hij wenschte voor
al in de richting der vrije school te
streven. De school behoort de ouders.
En in die richting gaat ook dit artikel.
De strijd die daarna zal komen, zal een
ideëele strijd zijn om de beste schooi.
De beste opvoeding voor de kinderen
zal de strijdvraag zijn, en alleen wan
neer in dien geest de wedstrijd tus-
schen openbaar en bijzonder onder
wijs zal geschieden, zal het onderwijs
gediend worden.
Weer een geheel ander geluid was
het dat de heer Polak deed hooren, die
de rede van den heer Fokker bestreed.
De grondwetsherziening sluit een pe
riode af, waarin de machtsverhoudin
gen fusschen de verschillende klassen
van het volk zich gewijzigd hebben. In
1848, 1887 was dit het geval en in 1917
komt ook de herziening als een poli
tieke noodzakelijkheid. Dat de herzie
ning niet meer punten omvatte, be
treurde hij ook, maar hij achtte het
toch een bewijs van staatsmanswijs
heid dat de Minister niet meer hooi op
zijn vork nam.
TWEEDE KAMER.
Vergadering van Dinsdag.
De Tweede Kamer heeft nog eenige
belangrijke ontwerpen af te doen. In de
eerste plaats keurde zij goed het wets
ontwerp dat pensioen brengt aan de
z.g. oude onderwijzers-weduwen. Nie
mand had daar bezwaar tegen.
Vervolgens was aan de orde de wij
ziging van de radenwet en in verband
daarmede het ineenschakeiingswetje
tusschen de invaliditeitswet en de
ouderdomswet. Dit verband moet de
kans vergrooten dat de Eerste Kamer
tepen de laatste wet geen bezwaar zal
maken. iDe heer Patijn die de discussie
inleidde sprak dan ook zijn ingenomen
heid met deze ineenschakeling uit. Ze
berust op een compromis, dat de aan-
Ze hadden elkander in vreugde de
hand gedrukt, en de aviator dankte
Florent voor al zijn' hulp na de daling
van de aeroplaan.
Weldra vlieg ik weer, zei hij la
chend. Mijn makkers denken natuurlijk,
dat ik in een Duitsch kamp gevangen
zit. En ik loop hier weer als vrij man.
Ze zullen raar opkijken, als ik weer
voor hen verschijn.
Na een korte wandeling bereikten de
ontsnapten de kleine stad, die toen vol
vluchtelingen was, zoodat het moeilijk
viel een onderdak te vinden. Eindelijk
kregen Florent en de vlieger een bed in
een herberg.
Uitenhage sliep echter weinig dien
i nacht. De opwinding over 't ontkomen
gevaar was voorbij en ,nu kwam de
j herinnering aan huis. In zijn kamer
i hoorde hij 't ver gedreun van 't ge-
schut. De stem uit Vlaanderen, een
I stem, die hem zoo* levendig herinnerde
aan al het leed, dat hij doorgemaakt
en aanschouwd had, hem herinnerde
vooral aan moeder en zuster, die nabij
het oorlogsveld achtergebleven waren.
Wanneer zou hij hen terugzien? Zou
moeder sterk genoeg zijn, om ook de
nieuwe beproevingen te boven te ko
men En weer rezen al die vragen op.
's Morgens sprak Florent met den
baas van de herberg. Hij vertelde zijn
lotgevallen, maar verzweeg die van zijn
makker.
neming van de ouderdomswet moet
bevorderen. Een lokmiddel noemde de
heer de Visser het en als zoodanig had
hij er zijn bezwaren tegen. De heer
Sannes stelde een motie voor uitspre
kende dat de onderdomsverzekering uit
de invaliditeitswet behoort te verdwij
nen.
De rechterzijde blijft zich tegen het
ontwerp verzetten omdat het daarin
een poging ziet om de wet-Talma op
zij te zetten en toch het staatspensioen
binnen te loodsen. Het was de schuld
van de linkerzijde, meende de heer
Kooien dat de ouderdomswet niet ver
der komt dan de Eerste Kamer. De heer
Limburg vond het ontwerp wel een
compromis, maar was tegen gelden uit
trekken voor de Radenwet.
Na de pauze had de eindstemming
moeten plaats hebben over het voor-
stel-Marchant in zake de onderwijzers-
salarissen. Op verzoek van den heer
Visser van Yzendoorn werd deze uit
gesteld omdat men nog de meening
van den Minister van financiën wensch
te te vernemen. Hoewel enkele leden
van meening waren dat diens meening
niet zou afwijken van die van zijn col
lega, werd toch aan het verzoek vol
daan. De stemming zal nu morgenmid
dag plaats hebben.
Avondvergadering.
De derde interpeilatie-Marchant.
Thans zal hij tot den tijdelijken
Voorzitter van den Ministerraad vra
gen richten over de tijdelijke voorzie
ning in de crisis aan het departement
van oorlog en de maatregelen door de
regeering genomen ten aanzien van de
oproeping der landstormjaarklasse
1908.
Woensdag zal op het verzoek tot het
houden van de inferpel'"tie worden be
slist.
Bij de voortzetting van de discussie
van de dagvergadering heeft Minister
Lely op de hem eigen, bijna humoristi
sche wijze zijn aanpassingswetje ver
dedigd. Het was alleen zijn bedoeling
een compromis tot stand te brengen
tusschen rechts en links. Geen politiek
leidt hem daarbij, doch slechts het be
lang van duizenden arme ouden. Als
links nu de invaliditeitswet aanvaardt
en rechts de ouderdomswet slikt, dan
zijn we er, aldus orakelde hij onder
hartelijk gelach der Kamer. Om dat nu
gedaan te krijgen had hij het aanpas
singswetje ingediend. Dat was alles.
En die simpele oplossing kleedde hij in
het beminnelijkste gewaad. Als de Ka
mer vrede wil, heeft ze dien nu voor
het grijpen. Met de indiening van de
memorie van antwoord op het Voor-
loopig Verslag der Ouderdomswet in
de Eerste Kamer heeft de Minister juist
gewacht, omdat hij de velen, die op een
compromis hoopten, wilden tevreden
stellen. Juist nu hij aan den vrede toe
is, wil de Kamer den strijd hervatten.
De arme ouden worden daarvan de
dupe. En voor hen kwam de Minister
op. De motie-Sannes achtte hij over
bodig omdat de toekomst wel den weg
zal wijzen, die bij de splitsing van de
invaliditeitswet gevolgd moet worden.
Ksn ik nu maar (huis laten weten,
dat ik in Holland zit zei hij.
O, dat kunt ge wel. Schrijf een
brief, en geef hem mij, ik zal hem aan
een koerier bezorgen, sprak de waard.
F.n hij vertelde, hoe de duizenden
brieven naar België en Noord-Frankrijk
gesmokkeld werden.
Uitenhage schreef een langen brief
en hij legde er ai de liefde in, die hij
voor moeder en Mathilde gevoelde, al
ziin dankbaarheid jegens dén dokter en
zijn vrouw voor de bewezen hulp.
Met een bede in 't harte, dat de brief
in moeders handen komen zou, sloot
hij de enveloppe.
Nu werd het tijd naar Vlissingen te
reizen.
XL.
iDe tram reed door zindelijke dorpen,
die reeds een echt Hollandsch uitzicht
In 1914 ging het nog betrekkelijk
gemakkelijk de grens te overschrijden.
Later werd de békende electrische ver
sperring opgericht. We hebben die zien
bouwen, zonder nog te vermoeden,
welke drama's zij verwekken zou. Dat
hebben we .pas gevoeld, toen arme
vluchtelingen na een gevaarlijke reis
aan den draad bleven hangen, en eens
klaps uit het leven geslingerd werden,
als 't ware met een hand reeds op 't
vrije land.
Het politiek geharrewar kunnen wij
laten rusten.
Bij de stemming over de mo'tie-San-
nes bleek slechts een 48-tai leden aan
wezig, zoodat de vergadering weer een
ontijdig slot had.
Tweede Kamerverkiezing Den Helder.
Gisteren had de stemming plaats voor
een lid der Tweede Kamer in het dis
trict Den Helder.
Aantal kiezers 9956, uitgebracht 6454
stemmen van onwaarde 69volstrekte
meerderheid 3193. Hiervan verkregen
de heeren P. J. Oud (Vrijz.) 2264, A.
P. Staalman (C.-D.) 1993, C. Thomas
sen (S.D.A.P.) 2128 stemmen, zoodat
herstemming moet plaats vinden tus
schen de heeren Oud en Thomassen.
De ministercrisis aan oorlog.
Bij Kon. besluit is met 15 dezer op
zijn verzoek, eervol ontslag verleend
aan den generaal-majoor N. Bosboom,
als minister van oorlog, onder dankbe
tuiging voor de vele en gewichtige
diensten den lande in bijzonder moei
lijke omstandigheden bewezen en is
tijdens de ontstentenis van een minister
van oorlog, het beheer van het depar
tement van oorlog, ad interim, opge
dragen aan den minister van marine,
den kapt. ter zee J. J. Rambonnet.
Bommen op Zierikzee.
(Officieel). Het Ministerie van Bui-
tenlandsche Zaken deelt het volgende
mede
Gelijk reeds gemeld werd, was uit
het door de bevoegde autoriteiten inge
steld onderzoek gebleken, dat de te
Zierikzee gevonden bomscherven van
Engelsch maaksel waren, zooals ook de
Britsche marine-attaché erkende.
Toen, na enkele dagen, van de Brit
sche regeering niets ter zake vernomen
was, deelde de Regeering aan de Brit
sche regeering mede, dat zij, wegens
de Britsche herkomst van bomscherven
zich in de eerste plaats tot haar wendde
met de vraag om een onderzoek in te
stellen.
De Britsche regeering antwoordde
daarop, dat zij de rapporten van haren
marine-attaché niet afdoende achtte om
harerzijds te kunnen erkennen, dat de
bommen, hoewel blijkbaar van Britsch
maaksel, uit een Britsch vliegtuig waren
geworpen.
intusschen werd het onderzoek met
den grootsten spoed voortgezet.
Thans heeft de Britsche regeering me
degedeeld, dat blijkens het onderzoek
de bommen niet door eenig Britsch
vliegtuig kunnen zijn geworpen.
De eenige Britsche luchtstrijdkrachten,
die bij het incident hadden kunnen be
trokken zijn, waren twee marine-vlieg-
tuigen, die in den nacht van 29 op 30
April in de buurt van Duinkerken op
stegen om een aanval te doen op den
havendam van Zeebrugge, welken zij
inderdaad aanvielen en waarop zij 16
bommen wierpen.
Beide vliegtuigen hadden denzelfden
hadden, maar allen telden nu meer Bel
gische dan Nederlandsche inwoners,
want, toen Meerbeke de eerste terreur
van den verschenen vijand ondervond,
geschiedde in Antwerpen en Vlaande
ren de uittocht van bijna een gansch
volk. En duizenden verdreven Belgen
vertoefden nu ook in Zeeuwsch-Vlaan-
deren.
Thans was de stroom geluwd, en
had hij zich over alle gemeenten en ge
huchten verdeeld, en -was, steeds smal
ler wordend, voortgevloeid over de
Schelde, de Zeeuwsche eilanden, Bra
bant, Holland, tot in Friesland en Gro
ningen toe.
Nog steeds bracht de Vlissingsche
mailboot honderden en honderden
vluchtelingen over de zee.
Ontroerd stond Florent wat later op
de provinciale boot van Breskens naar
Vlissingen.
Zoo lang was 't nog niet geleden,
dat hij hier den schoonen vloed aan
schouwde, toen hij om rust en ver
strooiing naar Vlissingen ging. Dan
had hij 'bekommernis om de zaken ge
voeld en zich afgevraagd wat het ein
de zou zijn.
Maar dit einde had hij niet kunnen
vermoeden De oorlog was eensklaps
gekomen en had zooveel dat vast
stond, omverre gedonderd, en heel an
dere zorgen gebracht, had niet een fa
milie, maar duizenden gezinnen getrof-
tijd, n.l. minder dan 14 minuten, noodig,
orn het doel fe bereiken. Beide waren
langzaam bewegende vliegtuigen en er
was een N.-O. tegenwind met een snel
heid van ongeveer 20 mijlen per uur.
De tijd door beide gebruikt om hunne
bestemming te bereiken, doet het geheel
onmogelijk zijn zoo vervolgt de Brit
sche regeering dat een hunner zoo
ver Oostwaarts als Zierikzee kon zijn
gekomen.
Elk vliegtuig droeg acht bommen,
welke als gemeld op den haven-
dam van Zeebrugge werden geworpen.
Een sindsdien verschenen officieel
Duitsch bericht, overgenomen door de
Nederlandsche pers, meldde dat in den
bedoelden nacht 15 bommen door En-
gelsche vliegtuigen waren geworpen en
in het water vielen vlak bij de fe Zee
brugge liggende schepen.
Dit zegt de Britsche regeering
bewijst dat Britsche vliegtuigen niet
hun bommen konden hebben geworpen
op Zierikzee, waar naar het schijnt zes
bommen vielen. Het bewijst tevens dat
de Britsche vliegers inderdaad hun bom
men op Zeebrugge wierpen, zooals zij
rapporteerden. Wat betreft de stukken
van bommen, die door Nederlandsche
autoriteiten te Zierikzee zijn gevonden,
kunnen zekere teekenen daarop voor
komende vermoedelijk als Britsche mer
ken of als nabootsingen daarvan wor
den aangemerkt. Andere kunnen niet
worden vastgesteld en gelijken in geen
enkel opzicht op eenig bekend Engelsch
merk.
De mededeeling der Britscjie regee
ring bevat voorts de in het officieel
Reuter-bericht opgenomen beschouwin
gen over de mogelijkheid dat de bommen
door eer. vliegtuig van andere nationa
liteit zouden zijn geworpen.
Ten slotte geeft de Britsche regee
ring uitdrukking aan hare gevoelens van
hartelijke deelneming zoowel wegens
de te Zierikzee toegebrachte stoffelijke
schade als wegens het betreurenswaar
dige verlies van onschuldige levens.
Omtrent de verdere stappen door de
regeering te doen ten einde in deze duis
tere zaak klaarheid te verkrijgen, zal
een nadere mededeeling volgen.
Het Wolff-bureau meldt
In verband met het (officieele) bericht
van Reuter over den aanval op Zierik
zee vernemen wij van bevoegde zijde
Het van Duitsche zijde ingestelde on
derzoek heeft uitgemaakt, dat een vlieg
tuig van Centralen den aanval op Zie
rikzee niet heeft gedaan. De Nederlan
ders mogen zich herinneren, dat de
stukken der gevonden bommen blijkens
het door Nederland ingestelde onderzoek
van Engelschen oorsprong waren en dat
de meerderheid van de oordeelvellingen
in Nederland van den beginne tot de
slotsom leidde, dat een vliegtuig der
geallieerden voornemens een aanval op
Zeebrugge te doen, Zierikzee voor Zee
brugge heeft aangezien.
Misschien ligt de eenvoudigste ver
klaring voor de ontkenning der Engel
schen in de omstandigheid, dat daarin
slechts van eer. Engelsch vlieger sprake
is. Kan het misschien geen Fransche,
Belgische, Italiaansche, Portugeesche,
Servische, Roemeensche, Russische, Ja-
fen met verdriet, ruïne en wanhoop.
De boot schoot over den stroom, die
daar zoo somber lag onder den grau
wen hemel, als ware de rivier zelve ook
in 'n rouwsluier gehuld om de doodsche
stilte, de verdwenen scheepvaart en de
ramp, 'die Antwerpen had getroffen.
O, die booten, zij hadden eveneens
een rol vervuld in het drama. Niet al
leen vluchtelingen, maar eveneens dui
zenden Belgische soldaten vervoerden
ze in die roerige dagen van Antwer-
pen's val. Gewonden' hadden er gele
gen, geklaagd en nog gehoopt, en
sommigen kwamen slechts op 't schoo-
ne Walcheren om er te sterven en ter
ruste te gaan in den vreemden grond.
Florent' zag Vlissingen naderen, niet
vroolijk nu in de zomerzon, maar grau
we, grauw als de lucht, de nevel en de
vloed, grauw als de stemming van den
tijd, grauw als 't leed van zoovelen, die
somber neerzaten in hun vluchteling-
kamer.
De boot legde aan en de reizigers
stapten af.
'De aviator wilde eerst naar Rotter
dam, waar hij kennissen had hij zou
vóór zijn vertrek Uitenhage nog bezoe
ken en schreef 't adres van zijn familie
te Vlissingen op.
(Wordt vervolgd.)