150
De Dlem van 1 Sari
DONDERDAG
No. HO
55e Jaargang
1917
Üggïefirma F. VÊH GE VELDE Jr., Kleine Markt 58, VEissinpen. Telefoon Intern, 10
ÏO MEI
Verschijnt dsplijks, oitgszanderd op Mag en algemeen erkende Christelijke feestdagen
van I 1811 van een B van e"<en
JïEMEENTEBESTUUR_
KAMEROVERZICHT.
FEUILLETON
BINNENLAND
6 derwijzerssslarhen in Zeeland.
VL1SSINGSCHE COURANT
ABONNEMENTSPRIJS: Voor Vlissingen en de gemeenten op Walcheren ƒ1.45
per drie maanden. Franco door het geheele rijk ƒ1.60. Voor België ƒ2.20
Voor overige landen der Post-Unie 3.35. Afzonderlijke nummers 3 cent
ADVERTENTIEPRIJSVan 14 regels 0.48voor iedere regel meer 12 cent
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend. Bij abonnement speciale prijs
Reclames 24 ct. per regel. Dienstaanbiedingen en -aanvragen 6f£ ct. per regel
l eabonné's, in't bezit eener ft ft gulden bij levens- n f» ft gulden bij dood ft ft ft gulden bij verlies
p..lis, zijn GRATIS verze- ^|§||lj lange ongeschikt- ft i 1 door ■■■II van een
1rei tegen ongelukken voor: LUUU heid tot werken f een ongeluk (JtlU voet of oog
ullkeerlngën worden VERDUBBELD Indien de verzekerden, voorzien van geldig plaatsbewijs, een ongeluk bekomen op trein, boot ot tram.
gulden bij verlies A ft ft gulden bij verlies ft f* gulden bij verlies
een duim i.li'ÏJ' wijsvinger UW anderen vinger
De ultkeerlng wordt gewaarborgd door de „holl. Alg. Verzek. Bank" të Schiedam
PERSONEELE BELASTING
Afkondiging van het kohier der Perso-
neele belasting no. 3 dienst 1917.
De Burgemeester van Vlissingen
■maakt bekend
dat op heden bij hem ontvangen en
aan den Rijksontvanger is gezonden
liet executoir verklaarde kohier we
gens de Personeele belasting no. 3,
dienstjaar 1917.De daarop voorkomen
de belastingschuldigen worden uitge-
noodigd om hunne aanslagen op den
■bepaalden tijd aan te zuiveren, ook ter
voorkoming van vervolgingen
en herinnert
dat de bezwaarschriften binnen zes
weken na heden behooren te worden
ingediend, terwijl de aangiften ter be
koming van ontheffing, ingeval van
verhuizing, moeten worden gedaan bij
den Directeur der Directe Belastingen
in wiens directie de aanslag is vastge
steld, binnen zes weken na het verla
ten van het perceel.
En is hiervan afkondiging geschied
waar het behoort den lOen Mei 1917.
De Burgemeester voornoemd,
VAN DOORN VAN KOUDEKERKE.
Vergadering van Woensdag.
De heer Schaper heeft het zeer juist
gezegd als de Kamer iets wil doen,
stapt ze over alle bezwaren heen als
ze niet wil, stapelt ze de bezwaren
lioog-op. Wil men iets doen in de rich
ting van de motie-van Leeuwen, dan
komt de vorm, waarin dit zal geschie
den in de tweede plaats. Wie niets wil,
klemt er zich aan vast dat de vorm niet
goed is, gelijk de heer van Leeuwen
dien voorstelt. Dit deed de heer Visser
van Yzendoorn vooral heel sterk.
Het eerste werk van de commissie
moet zijn, naar het oordeel van dezen
afgevaardigde, het voortdurend aan
dringen op meer publiciteit. Minister
Loudon heeft al iets meer gedaan dan
gewoonte was, maar zijn publicaties
komen te laat. Bij het geval van het
gewapende handelschip „Princess Me-
lita" was er groote onrust in den lande.
Later bleek dat de Minister in dit ge
val heel sterk stond. Maar die gerust
stelling kwam heel laat. De belangstel
ling van het volk in buitenlandsche za
ken is thans zeer groot en het zou de
taak van de commissie kunnen zijn om
mede te deelen dat die belangstelling
wordt aangewakkerd. De commissie
moet niet kennis nemen van de zaken
als het afgeloopen is daarmede zou
den wij niet opschieten.
Met zijn bekende geestigheid heeft
de heer Schaper geschetst hoe aan het
hoofd van buitenlandsche zaken vaak
mannen hebben gestaan, die ons het
hart deden vasthouden, wat er van hun
beleid terecht moest komen, als de
nood aan den man mocht komen.
Slechts eenmaal stond een parlementa
riër achter de groene tafel. Het was de
heer de Beaufort. Waar de andere van
daan gekomen zijn, weet niemand, zei
DOOR
A. HANS.
85.) -o— (latlruk rerhoJet)
Florent verhaalde ook weer zijn er
varingen, en de vrouw gevoelde innig
meelijden met hem.
Uitenhage wilde de goede menschen
niet in gevaar brengen' Den volgenden
morgen vertrok hij.
Den ganschen dag hield hij zich in
de stad op. 's Avonds trok hij naar
Meerbeke.
Hij wist, dat hij met zijn leven speel
de, maar hij wilde nieuws van zijn
moeder en zuster hebben.
In den nacht bereikte hij 't dorp,
langs een omweg weer.
Florent kwam door de kasteeldrecf.
Behoedzaam sloop hij voort, zich ver
doken houdend achter de boomen. Hij
bleef stil staan, toen hij twee gestalten
zag. Zc gingen hem voorbij, en. on
danks de duisternis, herkende hij Smit
e|i Jeanne.
Uitenhage gruwde van afkeer. Voor
zichtig begaf hij zich naar de dokters
woning, ,en, evenals vroeger bij zijn
S'gen huis, sloop hij door de haag in
de heer Schaper onder daverend ge
lach. Daarin heeft hij stellig volkomen
gelijk. Des te meer kan gewaardeerd
worden het van alle zijden geprezen
beleid van Minister Loudon.
Tegen den vorm had ook al weer de
heer van Raalte bezwaar. Wat de heer
van Leeuwen wil is grondwettig of
niet. Is het niet grondwettig dan mo
gen wij dat aan de Koningin niet vra
gen is het wel grondwettig dan moet
de Kamer geen gunst vragen, doch
heeft zij een recht. Vandaar dat hij
geen parlementaire commissie wensch-
te. Hij sloot zich aan bij het denkbeeld-
Limburg een gewone Kamercommis
sie aan wie speciaal de „buitenland
sche" ontwerpen is opgedragen. Die
commissie is dan de kiem waaruit zich
wellicht iets kan ontwikkelen, gelijk de
heer van Leeuwen zich dat denkt.
Vrijwel hetzelfde standpunt nam de
heer Nolens in, die buiten de grondwet
om alleen een wijziging in den toestand
moeelijk achtte wanneer de regeering
welwillend en bereid is om hare mede
werking te verleenen. De regeering
leerde z.i. uit de discussies die thans
gehouden worden, dit ééne, dat de Ka
mer prijs stelt op meer en nauwere sa
menwerking met de regeering in zake
de buitenlandsche aangelegenheden.
Wanneer zij bereid is voeling te hou
den zal ze het wel aan de Kamer willen
overlaten te bepalen op welke wijze en
door welk orgaan zij dit het liefste wil.
De beteekenis van de motie is dus wel
zeer gering naar het oordeel van den
heer Nolens. Zij is niets dan een goed
bedoelde uiting van een pacifistisch
gestemd gemoed, aldus karakteriseer
de de heer de Savornin Lohman de mo
tie, een uiting die bestemd is als een
wijze les aan de groote naties. De
groote landen toch moeten z.i. voorgaan
'en de kleine kunnen dan volgen. Van
daar dat hij van het geheele voorstel
geen nut verwachtte, tenzij dit, evenals
de lieer van Idsinga het zich dacht een
voorbereiding is om te geraken tot een
voorstel in den geest van de heeren
Limburg en Kooien. Wat de heer van
Leeuwen wel, achtte hij in strijd met
de Grondwet.
Minister Loudon betwijfelde of de
lieer van Leeuwen de constitutioraeele
klippen had ontzeild. De Kroon heeft
uitsluitend het bestuur der buitenland
sche zaken en als de Kroon een ac-
coord aanging met de Kamer om daar
in wijziging aan te brengen, handelt zij
inconstitutioneel. Overleg zou den ver
antwoordelijkheidszin der regeering
verflauwen. Naar het oordeel van den
Minister ligt de oorzaak van den oor
log veel dieper dan in het „gekonkel"
van de diplomatie. Deze hebben juist
getracht den oorlog tegen te houden.
De Minister gelooft niet dat het volk
belangstelt in de buitenlandsche zaken.
■Het volk vertrouwt de regeering. Met
zijn mededeelingen is de Minister wel
laat gekomen maar niet later dan ge-
wenscht is in 's lands belang. De Mi
nister gaat hiermede voort en zegt zijn
oordeel over de motie... echter niet.
Minister Cort van der Linden be
toogde nog eens dat het gevraagde in
strijd is met de Grondwet. De Koning
den hof.
Lang duurde het, eer hij gehoor
kreeg. De dokter kon een kreet van
vreugde niet weerhouden, toen hij Flo
rent voor zich zag.
Gij, gij stamelde hij.
Ja... O, hoe is 't met moeder en
Mathiïde
Tamelijk goed. Maar zijt ge waar
lijk ontvlucht
De goede dokter kon nauwelijks zijn
oogen gelooven. Hij leidde den jonge
ling in de kamer, nadat hij voorzichtig
de tijding aan madam Uitenhage en
haar dochter had meegedeeld.
't Was een treffend weerzien, al had
de scheiding niet zoo lang geduurd
Met wat al angst en droefheid was die
scheiding dan toch geweest 1
Maar kan Florent nu op 't dorp
blijven vroeg de doktersvrouw.
Och, Smit gaat morgen weg, ant
woordde haar man. Hij vertrekt naar 't
front.
Zoo Daarom zeker deed hij nog
een wandeling met Jeanne Lieftink, zei
Florent en hij vertelde, wat hij in de
Kasteeldreef had gezien.
Ja, hernam de geneesheer, die
omgang is een openbaar schandaal.
Jeanne zal verdriet hebben, omdat haar
vriend vertrekt, 't Is ver gekomen met
die vrouw. Ze staat gelijk met de
deernen uit de „Koornbloem", een
kroegje te lande, waar Duitsche solda
ten eiken avond dansen.
alleen oefent de bestuursmacht uit en
hij kan deze niet deelen met een parle
mentaire commissie. Voor de democra
tiseering gevoelde de Minister niet veel.
Wie zal de democratie leiden vroeg
hij. Zij die luisteren naar de stem des
volks, luisteren vaak naar de echo van
hun eigen stem. Van meer publiciteit
moet de Kamer zich niet te veel voor
stellen, aldus zijn slotconclusie.
M. a. w. doe wat je wil, de regeering
doet niets.
De Kamer verleende den heer Mar-
chant verlof tot den Minister van Oor
log vragen te stellen in zake het op
roepen van de landstorm-jaarklasse
1908.
De interpellatie zal spoedig aan de
orde komen, aangezien ze vooraan op
de agenda is geplaatst.
Verhooging spoorwegtarieven.
Door de Mij. tot Exploitatie der S.S.,
de H. IJ. S. M., de N. C. S. en de N.
B. D. S. Mijen wordt het volgende be
kend gemaakt
Aangezien de kolenvoorraad niet toe
laat den reizigersdienst uit te breiden,
worden met het oog op de nadering
van het zomerseizoen de navolgende
maatregelen genomen, ten einde een
toeneming van het aantal reizigers tegen
te gaan
lo. met ingang van heden wordt de
afgifte van gewone kilometerboekjes
van 500 en 1000 K.M., van kilometer
boekjes voor vaste reizen en van land
verhuizersbiljetten tot nadere aankondi
ging gestaakt, terwijl de prijzen der kilo-
meterkaarten worden verhoogd tot f 16
voor de Ie, f 12 voor de 2e klas en f8
voor de 3e klas;
2o. gedurende de, maanden Juli,
Augustus en September wordt voor
de enkele reiskaarten en plaatsbewij
zen voor buurtverkeer, alsmede voor
bagage, de op 1 Januari 1917 inge
voerde toeslag van 20 pet. verhoogd tot
50 pet.
De afgifte van tienrittenboekjes voor
buurtverkeer wordt met ingang van he
den gestaakt en zai op I Juli 1917 of
eerder tegen de verhoogde prijzen wor
den hervat,
3o. Gezelschapsbiljetten voor een en
kele reis en voor een reis heen en terug,
benevens gezelschapsbiljetten voor uit
stapjes van kinderen, worden gedurende
de maanden Juli, Augustus en September
niet afgegeven
4o. tot nadere aankondiging worden
extra-treinen niet meer beschikbaar ge
steld, terwijl geen gelegenheid meer kan
worden gegeven om geheele voertuigen
en rijtuigafdeelingen af te huren.
Deze maatregelen werden goedge
keurd bij beschikking van den minister
van waterstaat.
De geldigheid van reeds afgegeven
kilometerboekjes, kilometerkaarten en
tienrittenboekjes voor buurtverkeer, on
dergaat geen wijziging.
Kaarsen en schemerlichten.
De minister van landbouw heeft den
Zoo, gaat Smit weg vroeg Flo
rent weer.
Ja-
Dan kan ik blijven.
Er komt natuurlijk een andere
commandant. Maar die zal misschien
je geschiedenis niet weten In elk ge-
.val moet je voorzichtig zijn.
Ik weet raad ik ga me verdui
ken bij den vriend, die aan onzen ar
men vader zoo roerend de laatste eer
bewees.
Ja, dat is een gedacht!
Weer was er toch wat geluk bij deze
menschen Madam Uitenhage hield
haar zoon dicht bij zich, alsof zc hem
uit den dood teruggekregen had. De
diep beproefde vrouw droeg op haar
gelaat de sporen van al 't doorgestane
leed. Ook Mathilde zag bleek. Ze treur
de over haar vader en was zeer onge
rust omtrent Raimond, van wien ze se
dert Antwerpen's val niets had ge
hoord.
Florent overnachtte in 't doktershuis.
Den volgenden morgen heerschte er al
vroeg drukte op 't dorp. 't Garnizoen
trok af.
Uitenhage bespiedde liet toonccl
vanachter een gordijn. Niemand kun
hem van buiten zien. Sommige solda
ten waren opgewonden, maar velen
stonden somber en triestig.
Florent zag eenige deernen, die met
militairen stonden te schertsen en te
lachen, 't Waren de dochters uit de
burgemeesters medegedeeld, dat hij een
regeling denkt te treffen voor de dis
tributie van kaarsen, schemerlichten,
enz. Daarvoor is een toewijzingscom
missie ingesteld, gezeteld Parkstraat 109
te 's Gravenhage. De plaatselijke dis
tributie van deze artikelen is aan de
burgemeesters opgedragen, waarbij er
rekening mede zal moeten worden ge
houden, dat zooveel mogelijk gebruik
wordt gemaakt van den bestaanden tus-
schenhandel. Derhalve moet worden
nagegaan hoeveel kaarsen, schemerlich-
ien, enz. elke gemeente benoodigd heeft
en op welke wijze deze het best kun
nen worden gedistribueerd, terwijl aan
vragen om toezending van de benoo-
digde hoeveelheden kunnen worden ge
richt tot de toewijzingscommissie.
De minister heeft verder bepaald, dat
het aan fabrikanten van kaarsen, sche
merlichten en dergelijke verboden is te
verkoopen of af te leverena. kaarsen,
schemerlichten en dergelijkeb. de
grondstoffen, die zich onder hunne be
rusting vinden en welke dienen voor
het fabriceeren van deze producten, ten
zij door de toewijzingscommissie voor
kaarsen, schemerlichten en dergelijke
daartoe vergunning is verleend.
Het broodrantsoen.
Door den Minister van Landbouw is
den gemeentebesturen machtiging ver
leend een tweede aanvullingsbroodkaart
uit te reiken aan de hieronder genoemde
personen, voor zooverre door hen als
zoodanig zeer zware lichamelijke arbeid
wordt verricht en zij, in verband met de
normale levenswijze, niet in staat zijn in
den loop van den arbeidsdag een warm
middagmaal te gebruiken turfgravers en
veenarbeiders, polder-, grond- en dijk
werkers, steenfabriekarbeiders, smeden,
stokers, arbeiders in glas- en aardewerk-
jabrieken en in ijzergieterijen, bootwer
kers en sjouwers.
Wanneer men bedenkt, dat deze
klasse van mensen, aan wie wij
de opvoeding van onze kinderen
toevertrouwen, met een honger
loon betaald wordt dat zij ge
slachten na geslachten vruchteloos
moesten aandringen op verbete
ring der positie tot een behoorlik
bestaan, dan moet men kloek be
sluiten het zal uit zijn
„Vragen van den Dag".
Begin Maart werd door het H.B. aan
Ged. Staten van de provinciën een
adres met memorie verzonden, waarin
zij deze verzoeken, in navolging van
het Kollege van Ged. Staten van N.
Brabant, er bij de gemeentebesturen
op aan te dringen alle jaarwedden-re-
gelingen van de onderwijzers te her
zien en daarbij te bevorderen, dat
lo. liet aanvangssalaris op niet lager
dan 800 wordt bepaald.
2o. voor een behoorlik stelsel van
verhogingen wordt gezorgd.
3o. een vergoeding wordt toegekend
voor het geven van onderwijs buiten
de gewone schooluren.
„Koornbloem".
Och, ze gedragen zich, zooals ze
opgekweekt zijn, zei de geneesheer, die
achter Uitenhage genaderd was en de
meisjes zag. Opgekweekt zonder eer-
en schaamtegevoel... aan zichzelf over
gelaten in een slechte omgeving; Maar
kijk ginder eens 1
Ja, ik zie ze wel.
Jeanne zat naast Smit in een auto,
die toetend en snuivend 't dorp opreed.
Eenige officieren omringden haar.
Ja, die deernen van de „Koorn
bloem" zijn onverantwoordelijk voor
hun daden, hernam de dokter. Zij we
ten niet wat vaderland, en eer en recht
is. Maar Jeanne Lieftink wilde de eerste
van 't dorp zijn en was beleedigd, als
men haar als zoodanig niet herkende.
En haar vader pas begraven
Och, alles kan je van die vrouw
verwachten. En ik waarschuw je, Flo
rent, als je hier blijft, pas op voor haar!
Ze is wraakzuchtig.
O, ik weet liet, dokter
En ze haat je
Dat heb ik gevoeld.
Dat heeft ze, toen je weg was,
nog laten blijken.
Hoe dan
O, in gesprekken met dorpelin
gen Met bazin Lieftink heb ik deer
nis, die heeft veel verdriet... en
schaamte.
Schaamte ook
Ja... ze heeft het haar man en
Ook in onze provincie zullen Ged.
Staten naar aanleiding van dit verzoek
van 't H.B. moeten overwegen of voor
Zeeland de toestand van de salariëring
der onderwijzers van dien aard is, dat
een ingrijpen van Ged. Staten noodza-
kelik en gewettigd is.
En wij dachten toen aan bovenstaand
citaat en vooral aan het „men moet
kloek besluiten het zal uit zijn
Maar met schrik herinnerden wij ons
terzelfdertijd dat Ged. Staten de nieu
we salarisverordening te Vlissingen die
de onderwijzers in 1920 een bescheiden
inkomen waarborgde, niet hebben
goedgekeurd. En wij vroegen onszelf
af, zullen Ged. Staten van Zeeland wel
de mannen zijn, die kloekweg er aan
zullen meewerken, om aan de in-treuri-
ge salariëring van de onderwijzers in
Zeeland een einde te maken. Afgaande
op dit jongste besluit vrezen we er wel
een weinig voor.
En toch, in-treurig is het met de sa
larissen hier gesteld. Ze schreeuwen
om herziening.
Wat een ellende, wat een zorgen de
koliega's met hun gezinnen hier door
maken'is niet te begrijpen.
We willen proberen met enkele cij
fers aan te tonen, hoe bar droevig het
hier is, en hoe een kloek „het zal uit
zijn" dringend nodig is.
Zeeland telt 109 gemeenten. Dit zijn
zowat alle plattelandsgemeenten,waar
onder verscheidene rijke, bloeiende
landbouwdorpen. De gemeenteraden
schijnen echter niet het minste begrip
te hebben, van datgene, waarop een
onderwijzer aan salaris recht heeft. En
niet voor niemendal klagen onze kol
lega's, dat er met 'die „boerengemeen-
teraadsleden" niets te beginnen is daar
ze voor een behoorlike salariëring niets
gevoelen. Als ze er van hogerhand
niet op gewezen worden en niet een
zachte drang op hen uitgeoefend wordt
kan het nog jaren en jaren duren eer
de onderwijzers in deze 109 Zeeuwsche
gemeenten een behoorlik salaris krij
gen.
En zoals het nu is, kan liet werkelik
niet langer. Bij de 90 van de 109 ge
meenten, waarvan ons gegevens wer
den verstrekt, zijn er 31, dat is dus Vs
deel, die de minima-jaarwedden, ƒ500-
825 uitkeren.
■Nemen wij nu aan, dat van de 19
gemeenten, en dit zijn de kleinste,
waarvan ons geen gegevens ten dienste
staan, de helft ook de minima uitkeren,
dan kunnen we dat veilig zeggen, dat
in 40 gemeenten salarissen van 500
825 worden uitgekeerd.
39 van de 90 gemeenten gaan niet
boven het maximum van 825. Nemen
we aan, dat */s van de 19 overige ge
meenten dit ook doen, dan zijn er dus
ongeveer 50 gemeenten, die niet boven
825 gaan.
In 64 gemeenten is het aanvangssala
ris minder dan 600.
In 80 gemeenten is liet eindsalaris
minder dan 950. Tellen we nu in
dezelfde verhouding genomen van
de 19 gemeenten hierbij respectievelik
14 en 17 gemeenten op, dan blijkt dus,
dat in ongeveer 80 (64 14) gemeen
ten in Zeeland hef aanvangssalaris
haar dochter genoeg gezegd.
En hoort ge nog van madam Van-
bussche
Die heeft gisteren een dag vast
gezeten, om met haar stok een Duitsch
soldaat een klap gegeven te hebben.
Dat is tenminste nog eens een
goede daad van haar.
Ja. Met een boete is ze vrijgeko
men.
Dat is een zware straf voor haar.
Een zeer zware straf. Och, je zult
't zien, zij gaat ook naar Duitschland 1
Bij de rekwisitie's zal ze niet kunnen
zwijgen.
En Antoine
'k Heb gehoord, dat hij heele da
gen in huis zit. Maar veel nieuws weet
ik van Lembosch niet. We wonen nu
allemaal afgezonderd op ons dorp.
Kijk, er komt scheut in de soldaten.
Hoornsignalen klonken, en de mili
tairen stelden zich op rang. Een offi
cier inspecteerde hen en hield een toe
spraak.
't Is of hij een lijkrede uitspreekt,
zei de dokter. Ik versta wel niet, wat
hij zegt, maar ik hoor 't kanon en denk
aan den stroom gewonden. Gisteren
morgen moest ik hier in de school ko
men helpen.
Liggen er ook gewonden
Alle klassen vol', en in 't klooster
ook.
(Wordt vervolgd).
