:s.
2000
:uo i)
ilpp£ii
Ifa fan 't Sari.
DONDERDAG
gemeentebestuur
binnenland
feuilleton
55e Jaargang
1917
amer
i KHMERS.
tigers
IEDIMGEN
NVRAGEN.
bode.
firma f. Ui OEVEL8E Kleine Harkt 18, Vlissingen. Teleioon Interc. 10
12 APRIL
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zondag en algemeen erkende Christelijke feestdagen
PWO. 86
Irt van annaemie
liuwzwakte
1 lusteloos Uw
londer uitgerust
Pan is voor U de
len de zenuwen
[epen, gezonden,
Iks van treurige
1 (zenuwzwakte)
name drogisten,
pag-
)EFTUIN te
J1NTJES uit-
!00 M2., tegen
|reln, gelegen
sn de Marine
den Prins
|ian te melden
P L ABRA
it, w aarvoor
IAAT 77.
een nette
nenschen. Brieven
s. Crt."
ureau Vliss. Crt."
nen een paar nette
resbureau „Vlis-
C. HENDRIKSE,.
1 36, alhier.
;R vraagt direct
Walstraat 101.
VLISSINGSCHE COURANT
ABONNEMENTSPRIJSVoor Vlissingen en de gemeenten op Walcheren ƒ1.45
per drie maanden. Franco door het geheele rijk ƒ1.60. Voor België ƒ2.20
Voor overige landen der Post-Unie 3.35. Afzonderlijke nummers 3 cent
ADVERTENTIEPRIJSVan 14 regels ƒ0.48; voor iedere regel meer 12 cent
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend. Bij abonnement speciale prijs
Reclames 24 ct. per regel. Dienstaanbiedingen en -aanvragen 6J4 ct. per regel
I gulden bij levens- n r* gulden bij dood gulden bij verlies 4 gulden bij verlies 4 gulden bij verlies rtf* gulden bij verlies
lange ongeschikt- g R door <|||g van een hand, J**||| van gggi| vaneen van eiken
erd tegen ongelukken voor :LUUU heid tot werken g fcjr |J een ongeluk UUU voet of oog een duim iUU wijsvinger UU anderen vinger
.ltze ultkeerlngen worden VERDUBBELD Indien de verzekerden, voorzien van geldig plaatsbewijs, een ongeluk bekomen op trein, boot of tram. De ultkeerlng wordt gewaarborgd door de „Holt. Big. Verzek. Bank" të Schiedam
l lc abonné's, in 't bezit eener
zijn GRATIS verze-
STRAATBELASTING.
I Afkondiging van het uitvoerbaar ver-
klaarde kohier no. 2 van de straat
belasting voor het jaar 1917.
Burg. en Weth. van Vlissingen ma
ken bekend
dat het kohier no. 2 van de straat-
I belasting voor het jaar 1917, na door
Gedeputeerde Staten van Zeeland bij
I |inn besluit van 5 April 1917 no. 53 te
zijn goedgekeurd, op heden, in af
schrift gedurende den tijd van 5 maan
den ter Secretarie der gemeente voor
I een ieder ter lezing is nedergelegd.
En is hiervan afkondiging geschied,
waar het behoort, den 12 April 1917.
Burg. en Weth. voornoemd,
VAN DOORN VAN KOUDEKERKE.
De Secretaris,
J. P. v. ROSSUM Jr.
Ondeskundige teelt van gewassen.
Minister Posthuma schrijft, in ant
woord op desbetreffende vragen van
bet Kamerlid Sannes inzake de teelt
van gewassen, een waarschuwend woord
aan hen, die deze leiding dienen te ge
ven. Er kan niet genoeg op worden
vewezen, aldus de minister, dat de ex
ploitatie der geschikte terreinen (de
I minister noemt ongebruikte villa- en
I bouwterreinen, als ook in sommige ge-
I vallen akkerbouw- en graslanderijen)
J slechts aan zeer deskundige leiding dient
I 1e worden toevertrouwd. Geeft men den
grond bij kleine perceelen uit, dan dient
men zeer angstvallig te zijn bij de keuze
van persoijen, aan wie een perceel kan
worden toevertrouwd.
Laat men grond bebouwen door per
sonen, die op land- en tuinbouwgebied
slechts luttel ervaring hebben, zoo zal
ook bij den besten wil van de verbou
wers teleurstelling niet uitblijven, in de
meeste gevallen zal slechts verspilling
van arbeid, zaai- en pootgoed en mest
het resultaat zijn, vooral indien de grond
niet zeer vruchtbaar is. In géén geval
mag voor de teelt in de stadstuintjes
deskundige leiding en toezicht ontbreken.
Bij de keuze der te verbouwen pro-
dukten dient er op gelet te worden, dat
men slechts eenvoudige culturen toepast
en dat men behalve aardappelen geen
gewassen teelt, die hier te lande in over-
groote hoeveelheden worden voortge
bracht, zooals kool, snijboonen e.d. De
aangewezen gewassen zijn late aardap
pelen en peulvruchten.
Wat nu de bestemming der te telen
producten betreft, zij opgemerkt, dat tot
dusver steeds de regel is gevolgd, dat
bij inbezitneming van levensbehoeften
aan de producenten een voorraad, vol
doende voor eigen behoefte, gelaten is
en het voornemen bestaat dezen regel
ook ten aanzien van den oogst der hier
besproken gewassen te volgen. Dit
geldt ook voor gemeenten, indien de
verbouw in eigen exploitatie geschiedt.
Een dergelijke toezegging kan echter
niet worden gedaan ten aanzien van de
DOOR
A.- HAKS.
62.)
—o(tfadrnlt wmw)
Aan het station voelde men al den
bitteren ernst der scheiding, en der va
ge onzekerheid.
In de verte naderde de trein. Hij"
reed den heuvel af en de witte rook
warrelde in de boomen.
Laatste woorden, handdrukken, kus
sen...
Moed, jongens, rap kom je weer
1 Is maar voor de grenzen
't Wordt geen oorlog
Wij zullen den oogst binnenhalen,
gij komt 't oogstfeest vieren, als 't al
gedaan is
De trein schoof binnen en stopte met
knerzend gesleep der wielen op de
rads.
Wat rap opstappen vermaanden
de wachters, want men moest op tijd
njden, de aansluitingen verzekeren.
Portieren werden mét een bons
dichtgeslagen hoofden verschenen
door de ramen.
Doe nog eens de complimenten
aan moeder.
producten, geteeld door land- en tuin
bouwers op contract voor gemeenten
en particulieren.
Kan echter worden aangetoond, dat
dergelijke contracten door gemeente
besturen zijn afgesloten voor den ver
bouw op terrein, dat voorheen niet voor
de productie van voedingsgewassen in
gebruik was, waaronder ook grasland
ware te rekenen, zoo is de minister be
reid daarvoor een uitzondering toe te
staan, mits hem tijdig (d. w. z. voor 1
Juni) alle noodige gegevens om een
behoorlijke controle uit te oefenen, wor
den verstrekt.
Ten slotte wordt opgemerkt, dat de
door de gemeentebesturen te telen hoe
veelheden producten bij een eventueele
distributie in mindering zullen worden
gebracht.
Bijzondere maatregelen met betrek
king tot de lichting 1918.
Bij de Tweede Kamer is ingekomen
een wetsontwerp tot wijziging der wet
betreffende bijzondere maatregelen met
betrekking tot de lichting 1918.
In de vergadering der Tweede Kamer
van 13 Februari II. heeft de minister van
oorlog toegezegd, te zullen overwegen
welke maatregelen alsnog zouden kun
nen worden genomen om de dienst
plichtigen van de lichting 1918, die naar
de gewone bepalingen landstormplichtig
zouden zijn geworden zonder bij de
militie dienstplichtig '0 zijn gefeest, bij
de demobilisatie van ue militie naar den
landstorm te doen overgaan.
Het overleg, dat hij daaromtrent met
zijn bij deze zaak mede betrokken am bt-
genooten heeft gehouden, heeft geleid
tot de indiening van het thans aange
boden ontwerp.
De leidende gedachte bij de samen
stelling van het ontwerp is geweest
dezehet beoogde doei te bereiken op
een wijze, waarbij de normale gang van
zaken zooveel mogelijk wordt gevolgd.
Vandaar de strekking van het ontwerp
om de vrijstellingen, die zouden ver
vallen, wél te verlee .en en het recht
op vrijstelling, voor zooveel volgens de
Militiewet de militieraden daaromtrent
uitspraak doen, ook nu te doen beoor-
deelen door die raden, een en ander
met deze afwijking alleen, dat de meeste
vrijstellingen later dan gewoonlijk zul
len worden verleend en dat zij niet da
del ijk zullen ingaan.
Van de bevoegdheid tot het inbren
gen van bezwaren en het instellen van
beroep tegen gedane uitspraken zal op de
gewone wijze gebruik kunnen worden
gemaakt.
De bedoeling bestaat om, nadat de
provinciale adjudanten en de burge
meesters het voor de indeeling en de
oproeping noodige gebruik hebben ge
maakt van de registers, waarin de keu-
ringsraad zijn uitspraken heeft vermeld,
deze registers aan de militieraden te doen
toekomen en als dan de zitting dier
raden te doen aanvangen, /ermoedelijk
in de maand Augustus, ten tijde waarop
de militieraden gewoonlijk hun tweede
zitting openen.
De overgang naar den landstorm be
hoeft in de voorgestelde wet niet te
Zeg Wieze, dat ze goed op de
kinderen let, ik zal alle dagen nieuws
zenden riep de jonge weduwnaar tot
een kennis.
En zoo veel moest nog van 't harte,
maar ,een fluitje klonk scherp boven 't
stemmengedruisch, de trein kwam in
beweging, vertrok en weer galmde het:
,,Zij zullen hem niet temmen
den fieren Vlaamschen Leeuw."
En plots was de stilte over Meerbeke
gevallen. Rustig stond daar de oude
toren, rijzend boven de boomen en roo-
de daken, schouwend over de velden,
waar de achterblijvenden den arbeid
hernamen.
Maar in hoeveel harten was angst
en droefheid
En 's Zondags ook lag het dorp daar
als verlaten. O, wat werd er veel ge
beden om afwending van 't gevaar en
den veiligen terugkeer der soldaten
Men zag niet hoe in de groote steden
allerlei toebereidselen werden geno
men, men hoorde niet 't gedaver van 't
geschut, van oortogs- en' roode kruis
wagens over de keien en 't bleef hier
verborgen, hoe België zich voor den
oorlog toebereidde.
XXV11.
't Was Maandagmiddag. Florent
stapte van den trein. Hij was naar
Oostende geweest, hopend Louise nóg
te zien. Doch 't meisje had niet tang
worden geregeld, omdat de vrijstelling
reeds zal medebrengen ontslag uit den
dienst bij de militie en dit ontslag ten
gevolge zal hebben dienstplicht bij den
landstorm.
Ten aanzien van diegenen, die op het
tijdstip waarop de vrijstelliing ingaat,
nog niet bij de militie mochten zijn in
gelijfd, is een bijzondere voorziening
voor hun opneming in^den landstorm
evenmin noodig. Ook hun landstormplich-
tigheid vloeit dan reeds uit de landstorm
wet voort.
De concentratie.
Onlangs hebben wij een paar uitin
gen weergegeven van Unie- en vrij-
liberale zijde omtrent de opzegging van
het concentratieverbond door de vrijz.
democraten. Thans laten wij volgen,
wat van de zijde der vrijz. dem. bij
monde van den heer Marchant (in „De
VrijzinnigjDemocraat") wordt in het
midden gebracht.
„Van onze concentratievrienden heb
ben wij met de vrije liberalen altijd het
best kunnen argumenteeren. Wij heb
ben elkander wel eens onaangename
dingen moeten zeggen, maar wij be
grepen elkander. Anders was het met
de liberale Unie. Of het lag aan de
dichte nabuurschap, aan de verbroken
banden, of aan den ffl-r'-c-.oer, dien
men van ,.,jue steeds aan het woord
,ieï, wij zullen het niet onderzoeken
een feit is, dat de woordenwisseling bij
verschil van meening als regel hoogst
onaangenaam was. Daarom hebben wij
polemiek in die richting zooveel moge
lijk vermeden.
Hetzelfde verschijnsel doet zich ook
nu voor, waar twee organen van onze
concentratiegenooten over onze terug
trekkende beweging zich laten hooren:
„De Nieuwe Courant" i« heusch, „Het
Vaderland" maakt zich door arrogantie
belachelijk.
De redactie van „Het Vaderland" is
vergeten, dat zoowel vrije als Unie-li
beralen den strijd zoowel voor verhoo
ging der directe belastingen als voor de
onverkorte rechten van de Volksverte
genwoordiging aan ons alleen hebben
overgelaten is vergeten, dat de vrije
liberalen de onderwijsvoorstellen der
Staatscommissie hebben gebrandmerkt
als verderfelijk voor het volk.
Van waar dan die zure toon van
„Het Vaderland"? De oorzaak is niet
ver te zoeken. Het blad meent wel met
ons, dat de organisatie der vrijzinnigen
„zuiverder zou zijn, indien er twee
groepen bestonden in plaats van drie,
een behoudend liberale en een demo
cratisch vrijzinnige", maar de methode
om hiertoe te geraken .is een weder op
gaan van de vrijzinnig-democraten in
de liberale Unie.
Er is weinig scherpzinnigheid noodig
om uit hetzelfde betoog van „Hef Va
derland" te lezen, dat dit onmogelijk is.
Wij hernemen onze zelfstandigheid,
omdat samengaan met behoudende ele
menten door ons wordt verworpen.
„Het Vaderland" vraagt ons, op te
gaan fn de Unie, die in hetzelfde sa
mengaan het behoud ziet van „de vrij
zinnigheid en de democratie". Wij ach-
in de badstad vertoefd.
Slecht nieuwst zei Florent tot den
man, die kaartjes nam. We zijn in oor
log.
't Is toch geen waar zeker
Ja. Duitschland heeft gevraagd
door ons land te mogen trekken, om
naar Frankrijk te gaan. Onze Koning
en de regeering hebben geweigerd.
Duitschland heeft ons nu den oorlog
verklaard.
En ontroerd liep de jongeling heen.
't Was of hij hier, op zijn dorp, waar
hij alles kende en liefhad, nog beter 't
tragische van den toestand gevoelde.
Op 't plein zag hij den graaf en den
secretaris. Hun gelaat teekende ernst.
Komt ge van Brugge vroeg de
graaf aan Uitenhage.
Alle vijandschap of oneenigheid
scheen plots gevallen.
Van Oostende, meneer de graaf.
Ge weet 't nieuws dan We heb
ben oorlog. Ge hebt nog bijzonderhe
den gehoord
Florent haalde een dagblad te voor
schijn, een speciale uitgave.
Veel bijzonderheden kende men nog
niet, maar 't nieuws was ontzettend ge
noeg en trof als een zware slag de
harte van 'f volk.
't Leek onmogelijk 't Kleine België,
dat nooit een ander land iets had mis
daan, dat naar geen macht of heersch-
zucht streefde, in oorlog Zijn zonen
bedreigd in 't bloeiend leven. Vijanden
ten de cristalldsatie in twee groepen een
verbetering, omdat er tweeërlei begin
selen, tweeërlei aanleg, tweeërlei maat
schappelijke groepeering is. „Het Va
derland" noodigt ons uit, toe te treden
tot een organisatie, die steeds als haar
hoogste taak heeft beschouwd, dat be-
ginselverschil te verdoezelen.
Wij zullen het maar ronduit zeggen
van de oprechtheid der Unie-begeerte
naar een andere partijgroepeering ge-
looven wij niets.
De sympathiebetuigingen voor split
sing in tweeën en voor andere groe-
neering zijn niets dan praatjes voor de
vaak, pogingen om hen, die in ernst
ervoor gevoelen, aan het lijntje te hou
den. De tegenstand in Unie-kringen is
gemakkelijk te verklaren het gaat om
het bestaan dier organisatie zelf. De
neringziekte heeft haar te pakken de
moed der zelfopoffering ontbreekt. Met
de erkenning van de noodzakelijke
groepeering in tweeën erkent de Unie
haar eigen overbodigheid. Dat is niet
gemakkelijk. Daarvoor moeten wij haar
tijd laten. Het proces wordt toch vol
trokken door kunstmiddelen behoeft
het niet te worden verhaast."
Congres S. D. A. P.
Op den derden C -.g:e„Eag awam i,n
oespreking een voorstel van Amsterdam
IX, een spoedige uitspraak vragend over't
ministerialisme in verband met de geop
perde inneming van een ministerszetel
door een socialist, wanneer de burger
lijke ministers hun taak niet naar wensch
verrichten. Aan dit voorstel zat gevolg
gegeven worden.
Besloten wordt het volgend Congres
te Utrecht te houden. De heer Vliegen
wordt als voorzitter herkozen.
Hoofdcursus.
Voor het in 1917 te houden examen
voor toelating tot den hoofdcursus, ter
opleiding van onderofficieren voor den
rang van tweede luitenant-kwartier-
meester, resp. voor den dienst hier te
lande en voor den dienst in Ned. Indië,
worden de volgende aantallen plaatsen
opengesteld I. voor het leger hier te
lande infanterie 22, administratie 6 II.
voor het leger in Ned.-Indië: infanterie
12, administratie 2.
Cadettenschool.
In de maanden Juii en Augustus e.k.
zal een examen worden gehouden voor
toelating van jongelieden als cadet bij de
Cadettenschool te Alkmaar.
Voor dit examen worden opengesteld
a. 40 plaatsen voor jongelieden met be
stemming om te worden opgeleid voor
den dienst hier te landeb. 22 plaatsen
voor jongelieden, met bestemming om te
worden opgeleid voor den dienst in Ned.
Indië, waaronder één plaats voor inland-
sche of daarmede gelijk gestelde jonge
lieden.
Uitvaren der visschersschepen.
De minister van landbouw, nijverheid
en handel brengt ter kennis van be
langhebbenden, dat alsnog door hem
zijn, aangewezen tot het uitgeven van
uitvaarvergunningen aan visscherssche-
op ons grondgebied, Duitschers, die
gisteren hier nog als eigen onderdanen
gastvrijheid en bescherming der wetten
genoten, er 't dagelijksch' brood ver
dienden, handel dreven, nijverheid be
oefenden.
En nu zoo verraderlijk het onschul
dig land in een oorlog gesleurd, omdat
België zijn eer niet met voeten trad en
geen wegen en voorraden afstond, om
een ander buurvolk in 't harte te laten
treffen
En na de eerste verbazing en ver
bijstering sloeg heftig de verontwaar
diging op.
Florent ging naar huis.
Moeder kwam hem in de gang tege
moet.
Er is slecht nieuws, zei ze. Ik zie
het aan de doening buiten.
Ja, moeder, 't is oorlog.
Och, iHeere, oorlog in ons land
De zoon vertelde wat hij vernomen
had.
En geen hoop meer vroeg de
vrouw.
Neen, moeder...
O, Florent, we moeten vader naar
huis halen! Seffens, Florent... in zulk
een tijd moeten we samen zijn.
Moeder, iaten we eersf mef den
dokter spreken.
Maar waarom Ik wil vader hier
hebben, wat de dokter ook zegt.
'f Is goed, moeder.
Vertrek vandaag nog Dan kunt
pen de waterschouten of fungeerende
waterschouten te Breskens, Philippine,
Terneuzen, Veere, Brouwershaven, Zie-
rikzee en Vlissingen.
De tuchteloosheid.
Het algemeen bestuur der Tucfit-Unie
heeft aan den minister van Binnenland-
sche Zaken thans, in opdracht van de
ledenvergadering een tweetal adressen
gezonden.
In het eene adres wijst het bestuur er
op, dat niet alleen behoefte bestaat aan
nieuwe verordeningen tot beteugeling
der tuchteloosheid, maar ook een ern
stige, volhardende toepassing van be
staande verordeningen.
Het bestuur verzocht aan den minister
maatregelen te treffen om door tus-
schenkomst van de Commissarissen der
Koningin, de gemeentebesturen en de
hoofden van politie in dier voege te be-
invloeden, dat streng, oplettend en zon
der onderscheid de hand worde gehou
den aan alle bestaande wetten, veror
deningen en voorschriften.
In het andere adres wordt verzocht
een staatscommissie in te stelten, die
ten doel heeft het onderwerp der tuch
teloosheid en hare bestrijding te be-
studeeren.
Censuur op de tooneel- en bioscoop
voorstellingen voor militairen.
In de vorige week werden medege
deeld de maatregelen, door het leger
bestuur genomen, om ongewenschte en
aanstoot gevende voorstellingen te we
ren uit vertooningen op tooneel of bios
coop, den militairen ter ontwikkeling
en ontspanning aangeboden.
Zoo was er o.a. een klacht geuit, dat
bij een opvoering, die zou hebben
plaats gevonden in de onderofficiers-
cantine te Amersfoort op de Vlasak
kers, gemeene taal, vloeken en zede-
looze vertooningen op het tooneel
schering en inslag zouden zijn geweest.
Een en ander nu is door de militaire
autoriteiten onderzocht, bij welk onder
zoek, naar het Haagsch Corresponden
tiebureau mededeelt, gebleken is dat
van al hetgeen werd verteld niets over
bleef en dat al mocht het stuk, ware
het gemeten met den gestrengen maat
staf der bovengenoemde (later gege
ven) bevelen van den opperbevelheb
ber, voor wat zijne strekking aangaat
eenigszins aanvechtbaar zijn geweest
in elk geval vaststaat dat nóch ge
meene taal, nóch vloeken, nóch zede-
looze voorstellingen van het tooneel
hebben geklonken of daarop zijn ver
toond.
Ten slotte wordt medegedeeld, dat
de commandant ter plaatse persoonlijk,
evenals van alle, zich ook van den in
houd van dit stuk te voren had over
tuigd.
Inlevering dekens.
De opperbevelhebber heeft bepaald
dat door de troepen de z.g. „derde de
ken" einde April of begin Mei moet
worden ingeleverd en de z.g. „tweede
deken" einde Mei of begin juni.
Na dien tijd zal elk militair slechts in
het bezit mogen zijn van één deken
ge morgen met vader terugkeeren.
Misschien wil de dokter meegaan.
Vraag het hem ga er nu heen
Florent voldeed aan 't verzoek. De
dokter kwam eens met madam Uiten
hage spreken. Ze moest kalmer zijn en
wat nader nieuws afwachten. Haar
man was in 't sanatorium zoo veilig als
hier. Er was nog niets zekers. En zoo
sprak hij en overreedde de vrouw haar
plan voorloopig uit te stellen.
Er werd dien namiddag en dien
avond in menige woning geschreid.
Den volgenden morgen vernam men,
dat er bij Luik reeds gestreden was.
De eerste post bracht bij de Uiten-
h.age's een brief, waarin de notaris, die
de zaken regelde, meldde de vergade
ring uitgesteld was. Sommige belang
hebbenden waren gemobiliseerd, en
hadden nog geen instruct.ie's kunnen
geven.
De toestand der firma Wat leek
dat alles nu klein bij den toestand van
het land
In den voormiddag hield een rijtuig
voor de woning stil. Madam V.anbus-
sche stapte er uit en moest madam
Uitenhage spreken. Florent stond haar
te woord.
Moeder kan niet komen, zei hij.
Bovendien, ik neem de zaken waar.
(Wordt vervolgd).
