Mai
NEN
De Stem m 'I Bart.
andel
?res
iscn
55e .Jaargang
>eisel
enhandel,
•LBURG,
in prijs,
ranco.
ltd el
:D!NGEN
VRAGEN.
tfERK
KD,
leisje
cen.
WOENSDAG
jiinaveFirma F. VAN DE VELDE Ir, Kleine Markt 58, Vlissingsn Telefoon Interc. 10
14 FEBRUARI
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zondag en algemeen erkende Christelijke feestdagen
KAMEROVERZICHT.
FEUILLETON
sfmeisje
BINNENLAND
^O. 38
1917
wij het steeds
hoogde prijzen
ebben wij het
te vermelden,
«schouwde als
een gister ge-
deze gunst
toestaan.
erberg 9.
•ieven tegen
rband tegen
U. 500.000.
de fondsen
en belegd.
e verkrijgen
(Firma
I
'eleph. 92.
dig:
/V O
ssy Co
artell,
de Jenever,.
ïlEinlc,
caa Bols,
tz,
Zoon
n.
Beert)©.
AM.
en tijd vraagt
eau „Vliss. Crt."
afd
ubtenaar voor
tHEDEN.
en brieven met
referentiën lett.
Courant."
ter stede vraagt
eding
entie en boek
et opgave van
'gen werkkring
aan het Bureau
int."
n de 15 jaar.
Courant."
ER vraagt be-
tstraat no. 1.
VÜSSINGSCHE COURANT
ABONNEMENTSPRIJS: Voor Vlissingen en de gemeenten op Walcheren ƒ1.45
per drie maanden. Franco door het geheele rijk ƒ1.60. Voor België ƒ2.20
Voor overige landen der Post-linie 3.35. Afzonderlijke nummers 3 cent
ADVERTENTIEPRIJSVan 14 regels 0.48voor iedere regel meer 12 cent
Driemaal plaatsen wordt /weemaal berekend. Bij abonnement speciale prijs
Reclames 24 ct. per regel. Dienstaanbiedingen en -aanvragen 6 ct. per regel
Deabonné's, in 't bezit eener AA C| gulden bij levens- n r ft gulden bij dood fk ft gulden bij verlies A P* gulden bij verlies J rt gulden bij verlies i* gulden bij verlies
polis, zijn GRATIS verze-/||fl|8| lange ongeschikt- *111 door B118 I van een hand> I all van lllll van een van elken
kerd tegen ongelukken voor: U V heid tot werken f UU een ongeluk {JtkJw voet of oog JIVv een duim 1UU wijsvinger anderen vinger
B«ze ullkeerlngen warden VERDUBBELD indien de verzekerden, voorzien ven geldig plaatsbewijs, een ongeluk bekomen op trein, boot ol tram. De ultkeerlng wordt gewaarborgd door de „Holl. Alg. Verzek. Bank" te Schiedam
Vergadering van Dinsdag.
Alvorens de discussie over de Mari-
nebegrooting voort te zetten, deed de
Kamer twee wetsontwerpen af, beide
noodwetten. Het eerste bevat scherpere
bepalingen tot beteugeling van den
smokkelhandel. De belangrijkste maat
regel is die van de voorloopige aanhou
ding, gevangenneming en gevangen
houding.
Er werden geen bezwaren geopperd
tegen deze bepalingen. Alleen wezen de
heeren van Hamei en Dresselhuijs er
op dat toch met omzichtigheid moet
worden opgetreden, omdat het insti
tuut der voorloopige hechtenis nu een
maal een bedenkelijk instituut is, waar
van slechts in uiterste noodzakelijkheid
gebruik gemaakt moet worden. De Mi
nister van Justitie erkende dit, doch hij
bad ditmaal het instituut noodig om
spoedige volvoering van de straf en ze
kerheid van de straf te verkrijgen.
Na eenige juridische discussie over
ondergeschikte punten werd het ont
werp goedgekeurd.
Het tweede ontwerp bevatte de be
palingen die het mogelijk maken de
M militie-lichting 1918 vroeger op te roe
pen. In één opzicht verschilt dit voor
stel van dezelfde die gedaan zijn ten
aanzien van de lichtingen '15, '16 en
'17. Immers alle jongelui van 1918 zul
len miliciens worden en de splitsing
tusschen militie en landstorm heeft niet
meer plaats. Volgens den heer Duij-
maer van Twist is dit onbillijk en on
verstandig, omdat bij eventueele de
mobilisatie de schifting onmogelijk
wordt zonder dat onbillijkheid wordt
betracht.
Tijdons zijn rede deed zich een inci
dent voor. De afgevaardigde wees er
op dat de achttien-jarigen aan veie ge
varen en verderfelijke invloeden zullen
blootstaan. Wat zal de Minister daar
tegen doen Gezien de voorstellingen
bij Carré, tot welker bijwoning de mili
tairen worden gedwongen, verwachtte
bij niet veel. Hierop vatte de Minister
vlam. Hij sloeg op de tafel en riep den
voorzitter toe dat het uit moest zijn met
de beleedigingen zonder grond. Het ge
val verrastte den voorzitter, die niet
aanstonds ingreep. Overigens was het
incident van geringe beteekenis.
Van alle zijden verzette men zich te
gen dit wetsontwerp allemaal op
grond van het nalaten der splitsing van
militie en landstorm. Zelfs d" heer
Scheurer die door dik en dun aiies
steunt wat leiden kan tot versterking
van onze legermacht, verklaarde
zich er tegen. Hef leger is niet paraat
meende hij en met de toevoeging van
de lichting 1918 aan het leger wordt dit
biet versterkt.
De heeren Juten, Ter Laan, Marchant
verklaarden zich allen op dezelfde
gronden er tegen. De laatste ried aan
de discussie te schorsen, teneinde de
regeering in de gelegenheid te stellen
haar ontwerp te herzien.
De Minister had geen enkel argument
voor zijn voorstel dan dat, dat hij de
DOOR
A- HANS.
14.)
-o— (Nadruk vertinden.
DE BRUIJNE,
Zeeland."
Maar gisteren moest ik haar toch
dikwijls met Jeanne vergelijken. Kan ik
nu trouwen tegen m'n hart
Neen, jongen
Mathilde is gelukkiger. Ze ver
keert in stilte met Raimond... en vader
weet er toch iets van, maar verzet er
zich niet tegen.
Raimond is een brave jongen en
van goede familie. Sprak hij op die
Hollandsche reis nog van Mathilde
Niet veel hij verbergt die ge
dachten.
Ze heeft haar veel zichtkaarten
gezonden.
Ja, dat weet ik... maar ik Jean
ne geen. 'k Heb op haar zelfs niet ge
peinsd... En ik kom thuis... en ja, va
der heeft voordien wel eens van haar
gesproken, van den goudvink, maar nu
wil ie het huwelijk rap doorzetten.
't Is zonderlingMaar ie zal wel
veranderen
~'De goudvink 't Zijn drie goud
vinken, Lief,tink, z'n vrouw en z'n doch
beschikking over deze lichting moet
hebben, omdat z.i. de politieke omstan
digheden dit als eisch stellen. Vóór Juli
kan hij de splitsing niet aanbrengen.
Even later had hij een geheel ander ar
gument. Bij eventueele demobilisatie zal
hij een groote lichting in de kazernes
moeten hebben om met de lichting 1917
en 1918 den „staart" van de mobilisatie
te dragen. Hieruit bleek dus dat het niet
alleen een formeele kwestie was die de
scheiding tegenhield.
Als derde argument... rammelde hij
met de portefeuille. Hij kon de verant
woordelijkheid niet aanvaarden als hij
deze wet niet kreeg.
Dit gerammel imponeerde de Kamer
niet bijster, integendeel de heeren
Scheurer en iDuijmaer van Twist ver
klaarden zich vierkant tegen het ont
werp. En het was de heer Marchant
die hem den reddingsgordel toewierp.
Indien de Minister geen .tijd meer heeft
vóór de oproeping de splitsing in mili
tie en landstorm tot stand te brengen,
wilde hij daarin berusten, mits de Minis
ter toezegde dat hij dan na den op
roep de splitsing alsnog wilde aanbren
gen. In dien geest sprak ook de heer
Ter Laan, die den Minister verweef, dat
hij met zijn weigering in de kaart speelt
van hen die om andere redenen een
crisis willen.
De Minister koos onmiddellijk eieren
voor zijn geld en zegde toe wat de heer
Marchant vroeg.
Hij blijft dus Tegen het wetsont
werp stemde de geheele rechterzijde op
vier na, nl. de heeren de Savornin Loh-
man, Bichon van Yselmonde, Snoeck
Henkemans en de Visser. Dat de heer
de Visser vóór stemde is zeer typee-
rend. De rechterzijde verzette zich er
vooral tegen omdat haars inziens de
geestelijke verzorging van de militairen
niet voldoende is. En de heer de Visser
is het- hoofd der veldpredikers
Daarna werd nog wat over de Ma-
rinebeg.rooting gepraat.
Onze scheepvaart.
De N. O. T. bericht dat er uitzicht is
dat binnen zeer afzienbaren tijd onze
vrachtscheepvaart weer zal kunnen wor
den hervat. Over verbreeding van de
vrije vaargeul tusschen de mijnenvelden
worden nog onderhandelingen gevoerd,
ten einde een onder de gegeven om
standigheden zoo veilig mogelijke door
tocht aan onze schepen te verzekeren.
Dezelfde regeling welke is getroffen
voor onze schepen welke uitvaren van
de Vereenigde Staten naar ons land,
zullen in beginsel ook voor onze sche
pen worden getroffen en in uitzicht is
gesteld dat ze ook voor onze van en
naar Indië varende schepen zal tot
stand komen.
Een en ander heeft echter alleen be
trekking op vrachtschepen. Voorloopig
zijn uitgesloten de passagierschepen,
waarvoor men intusschen ook hoopt
een bevredigende oplossing te zullen
vinden.
ter...
Er kwam bezoek. Dries Meulenare
moest Uitenhage spreken en zou wat
op den koopman wachten.
'k Heb me gisteravond goed ge
amuseerd, zei hij. Fijne tricot Jam
nier van die ruzie
Och die geweldige politiek sprak
de vrouw des huizes.
't Is waar, madam... ik ben ge
meenteraadslid, maar politiek moest
niet bestaan Dat zagen we gisteren
weer. Ik moest dezen noen op 't kasteel
komen.
Bij den graaf
ja, en ie wist alles Zulke gasten
blazen ze 't rap .genoeg in de ooren, dat
versta je. Ik moest ook 't voorval ver
tellen. 'k Zei van eigen, dat .ik rap ver
trokken was. Maar ie wist al dat 't niet
waar was. en bekeef me. Hij sprak z'n
schoone taal. „Meuleneer, zei ie, dat
en is nikske keen recommandatie, kij
daar blijven bij m'n ennemis... bij de
méchant Lieftink." 'k Peinsde, ze zoün
ons beter een burgemeester geven, die
Vlaamsch kent, maar ja, ik moest me
deemoedig houden als een dibbetje. Als
ie nu maar m'n land niet opslaat, want
die kasteelheeren zijn vieze gasten. Zoo
'k beloofde braaf te zijn en 'k mocht
vertrekken met de absolutie. Ja, ja, die
politiek, 't is de achtste doodzonde zeg
ik, maar .d.e meesten doen er aan, en de
een noemt ze relegie en d'ander affai
re's, en de derde naastenliefde en wat
Toevoer naar Nederland.
Door den heer De Meester zijn aan
de regeering een aantal vragen gesteld,
waarop naar men mag aannemen het
Nederlandsche publiek met groote be
langstelling het antwoord verwachtte.
De heer De Meester vroeg namelijk,
wat de regeering gedaan heeft of denkt
te doen om de moeilijkheden in ver
band met de voorziening van levens
middelen, brandstoffen enz. uit den weg
te ruimen.
Het beeld van misère, dat de minis
ters Posthuma en Loudon van den eco-
nomischen toestand ophangen, is zoo
welsprekend dat het allicht tot
tegenspraak aanleiding zal geven.
Nadat kort melding is gemaakt van
den kolennood, wordt de toestand van
een aantal industrieën nagegaan.
Het korter of langer uitblijven van
grondstoffen heeft natuurlijk allerlei be
drijfsstoringen voor onze nijverheid met
zich gebracht.
Van ernstigen aard zijn deze vooral
geweest voor de cacao-, de leder-, de
katoen-, de wol- en de jute-industrie
en niet minder ernstig ook voor de
zeep-industiie; een en ander in verband
met den langen duur der onderhande
lingen, welke, wat de eerstgenoemde
bedrijven betreft, naar Ententezijde, en
wat de zeepindustrie betreft met het
oog op de totstandkoming der giyeeri-
ne-regeling zoowel naar Entente-, ais
naar Centralen kant gevoerd moesten
worden.
Andere bedrijven ondervonden, resp.
ondervinden het bezwaar, dat de aan
voer van voor die bedrijven absoluut
noodige artikelen, welke van overzee
betrokken worden moeten, geheel is
stopgezet.
De rijwiel- en automobiel-industrie
ondervond en ondervindt nog de na-
deelige gevolgen van het algeheel stop
zetten van den aanvoer van banden,en
al is te verwachten, dat door de in-
landsche banden-industrie al het moge
lijke zal worden gedaan, om in de be
hoefte van de Nederlandsche rijwiel- en
automobiel-industrie te voorzien, ten
volle gedekt zal deze behoefte stellig
niet, althans niet tijdig, kunnen worden.
Terwijl tot voor enkele maanden de
handel in tabak, koffie en kinabast uit
Nederlandsch-lndië vrij was, d.w.z. deze
artikelen niet aan de N. O. T. gecon
signeerd behoefden te worden, is daarin
voor de beide eerstgenoemde verande
ring gekomen. Deze verandering ver
dient de aandacht wat het artikel tabak
betreft in verband met de moeilijkheden
welke zich in de tabak- en sigaren-in
dustrie hebben voorgedaan.
Heeft behoefte aan goedkoope tabak
voor de sigarenindustrie aanvankelijk
geleid tot de regeling, waardoor zulke
tabak gedistribueerd kon worden, thans
zal het feit, dat tabak in ruime mate
aan de N. O. T. geconsigneerd moet
worden, er toe kunnen bijdragen, dat
de tabakverwerkende industrieën eerlang
over ruimer voorraden zullen kunnen
beschikken, wanneer althans de aan
voer in voldoende mate zal kunnen
plaats vinden.
Terwijl de aanvoer van overzee van
weet ik al, maar 't is een verduivelde
le el ij ke uitvinding, die ruzie stookt en
een mensch z'n ruste beneemt. Ik zou
geen vlieg kwaad doen, maar toen ik
gekozen moest worden, hebben ze me
in de gazette van de andere partij uit
gemaakt voor slippedrager, dronkaard,
bedrieger, bij kants voor een moorde
naar. Dat is politiek En 'k moest me
wel laten kiezen, omdat de graaf het
wilde en ik van z'n land m'n brood eet.
Fiorent hoorde niet veel van alles
wat Dries vertelde, want hij was weer
in gedachten verzonken.
Dat eerste gesprek met zijn moeder,
na de openbaring van 't vreeselijk ge
heim,' het was reeds veinzen en liegen
geweest en zoo zou het nu alle dagen
zijn, tot de geweldige storm losbrak,
of hij de grootste huichelarij pleegde,
door voor 't altaar zich aan een vrouw
te verbinden, die hij haatte, want haten
zou hij haar, als de belaagster van zijn
geluk.
Weigeren... de ruïne... en allerlei
rampen. Rond die keus woelde zijn ge
dachten, waarin de bezoeker hem eens
klaps stoorde, door te vragen
Dub je weer al over 't liefke, me
neer Fiorent Ja, verliefdheid is een
ziekte en de 'bruiloft is de remedie
Madam, ook proficiat Schoon huwe
lijk te wege
Maar Dries, er is nog niets van
bepaald.
Neen, neen, ze hangen nog niet
tabak eerst in de laatste maanden den
druk der maatregelen van Britsche zijde
ondervond, is voor onze tabakshandel
en voor onze tabaksindustrie het door
Duitschland uitvaardigen van uitvoer
verboden voor tabak en sigaren en voorts
het doorvoerverbod, belettend onzen
uitvoer naar Zwitserland, zeer nadeelig
geweest.
Stopzetten van den uitvoer van koffie
en van thee en van buitengewoon lang
tegenhouden van de aflevering van hier
te lande reeds aangevoerde partijen dier
artikelen is voor den handel in deze
verbruiksartikelen van zeer groot nadeel
geweest.
Over de bezwaren waarvoor de ijzer
en staaiwerkende industrieën in ons
land zich gesteld zien door stopzetten
van den aanvoer uit Duitschland, laat
zich een denkbeeld vormen bij het over
wegen van de omstandigheid, dat deze
industrieën vrijwel geheel voor de door
haar benoodigde grondstoffen in hare
groote verscheidenheid van soorten en
speciaaifabrikaten van Duitschland afhan
kelijk zijn. Een regeling, waardoor in
de behoefte der vele betrokken bedrij
ven zal kunnen worden voorzien, is nog
niet tot stand gekomen, en het is te
verwachten, dat in deze bedrijven de
stagnatie nog geruimen tijd zal duren en
een ernstige zal zijn.
Het lang vasthouden door Engeland
van ladingen pyriet, bestemd om in
zwavelzuur- en kunstmestfabrieken ver
werkt te worden, heeft niet alleen de
betrokken industrie, doch ook de dis
tributie van kunstmest en dus de daar
van afhankelijke land- en tuinbouwbe-
langen geschaad, terwijl het niet vrij
geven dan na langdurig oponthoud in
Britsche wateren van ladingen kunst
mest in hetzelfde opzicht nadeelig heeft
gewerkt en nog werkt.
Moeilijkheden in den weg gelegd aan
zendingen landbouwwerktuigen, hebben
al meer haar schadelijken invloed gehad
op den gang van zaken in de betrokken
bedrijven.
De kolenrantsoeneering en de
industrie.
De minister van landbouw heeft in
een circulaire aan de burgemeesters
medegedeeld, dat hij zich genoodzaakt
ziet te bepalen, dat met ingang van 15
Februari aan alle industrieele bedrijven
in Nederland slechts is toegestaan een
verbruik van brandstoffen, overeenko
mend met 75 pet. van de verbruikte
hoeveelheid in een overeenkomstig tijd
vak van de maand November 1916.
Deze rantsoeneering geldt ook voor le
vering van eiectrischen stroom, al mocht
daarvoor thans nog door den directeur
der rijkskolendistributie ontheffing zijn
verleend.
Behalve voor fabrieken van levens
middelen, voor volksvoeding en voor
legerbehoeften, zal slechts bij hooge
uitzondering ontheffing van deze rege
ling worden verleend.
in 't kaske van 't gemeentehuis, maar
dat komt op z'n tijd. Ja, Fiorent, e;
moeten zich nog veel menschen met je
bemoeien, eer de keten gelegd is de
pastor, de notaris, de secretaris, de
schepene van den burgerlijken stand,
de kleermaker, en de dibbetjes niet te
vergeten, die een mensch met hun lan
ge,' puntige tongen bespreken, als ie
trouwt of' sterft. De menschen klappen
er nu al van.
Van mij? vroeg Floren als ver
schrikt.
Van jou en Jeanne Kan dat mis
sen, als Lieftink 't zoo klaar zegt De
graaf begon er ook over, die wist het
waarlijk ook al, maar da.t kan van
schepen Vincke niet zijn, want die was
al weg. Ja, ze bespreken een mensch
ais ie trouwt en sterft Ze klappen ook
over Klara Van Eename, die arme duts
heeft heur lepel weggesmeten. Ze zeg
gen, dat Gust Daalmans bijkants zot
is van verdriet.
't Is een triestig geval, bekende
madam Uitenhage.
't Was te voorzien. Jeanne Lief
tink gaat rond bij de congregatieleden
om geld voor een krone.
Een krone voor Klara En gaat
Jeanne rond vroeg Fiorent heftig.
Ja.
De jongeling zweeg, maar bittere
overwegingen kwamen bij hem op.
Zij ook, dacht hij. Gisteren moch
ten we niet over de stervende spreken,
VERSLAG DER GEZONDHEIDS
COMMISSIE.
in de hedenmiddag gehouden open
bare vergadering van de gezondheids
commissie alhier, werd het jaarverslag
over 1916 uitgebracht, waaraan wij het
volgende ontl^©>:
In de san^^^Kng der commissie
kwam geen^^^Hering. Er werden 7
gewone vergt^^mgen gehouden, een
openbare en een buitengewone tot het
behandelen van de ingekomen bouw-
aanvraag van de „Vereeniging tot ver
betering der Volkshuisvesting voor
Vlissingen en omstreken" voor het bou
wen van 200 arbeiderswoningen.
Dagelijks werd door den secretaris
van des v.m. 9.30 tot 11.30 ten stad-
huize zitting gehouden voor het geven
van inlichtingen omtrent de Gezond
heidswet en de Woningwet en voor het
in ontvangst nemen van klachten, de
toepassing der wetten betreffende. Ook
dit jaar werd bij aangiften van geboor
ten ten stadhuize aan de betrokken per
sonen de brochure „De Verzorging van
den Zuigeling" uitgereikt.
In het verslag is opgenomen de reeds
vroeger vermelde loop der bevolking
en vervolgens een staat, waarin wordt
vermeld het aantal overledenen per
1000 inwoners. In 1907 was dit 11.07
in 1908 11.6 in 1909 11.9 in 1910 9.9;
in 1911 12.5 in 1912 8.2 in 1913 9.36;
in 1914 ruim 9 in 1915 12.38 en in 1916
9.36. Alzoo een gemiddeld cijfer over 10
jaren van 16.52 per 1000 inwoners.
Beneden het jaar stierven in 1916 34
kinderen, tegen 60 in 1915 van 1-4 jaar
16 tegen 40, van 5-10 jaar 8 tegen 7,
van 14-19 jaar 10 personen tegen 14 in
1915 van 20-29 jaar 18 tegen 16 van
30-39 jaar 12 tegen 10 van 40-49 jaar
17 tegen 15 van. 50-64 jaar 28 tegen
34 van 65-79 jaar 42 tegen 54 en van
80 jaar en ouder 24 tegen 22.
Aan Burg. en Weth. werden twee
klachten over gebrekkigen afvoer van
faecaiiën gerapporteerd en wel in de
perceelen Waaigat 1 en Nieuwstraat
25. Beide afvoerleidingen zijn door de
betrokken eigenaren in orde gebracht.
Op advies der commissie werden aan
de navolgende perceelen verbeteringen
aangebracht Nieuwstraat 25, Wai-
straat 45, Nieuwstraat 58, Kol venier-
straat 38, Groenewoud 70, Waalsche
Kerkstraat 5 en Coosje Buskenstraat 58.
Door Burg. en Weth. werd het ad
vies der commissie gevraagd omtrent
3 verbouwingen en een aanvraag van
de „Vereeniging tot Verbetering der
Volkshuisvesting voor Vlissingen en
omstreken" inzake de stichting der 200
arbeiderswoningen. Op het einde van
het verslagjaar waren 142 dezer wonin
gen onder de kap, en 76 waren afge
timmerd en gestucadoord en 57 geheel
tot bewoning gereed.
De indeeling is als volgt iedere wo
ning heeft een voorkamertje met een.
bedstede, voorzien van een raant, direct
verbinding gevende met de buitenlucht,
een achterkamer tevens woonkamer en
keuken, een spoelhok, waarin kolenhok
en privaat de zolder is door een 2 M.
hoog separatiemuurtje in twee deelen
verdeeld welke voor slaapplaatsen
't was feest. Nu gaat ze rond, om den
naam te hebben,'gevoelig te zijn, om
zich te onderscheiden, om eere te win
nen door de doode. Ze zal verdriet vein
zen, maar alles laat haar hart koud. En
zoo een moet m'n vrouw worden, daar
mee moet ik dagelijks .leven... O, God,
vader, wat eischt ge
En Dries vertelde verder het dorps-
nieuws, doch Floren.t luisterde niet
meer, mijmerde maar, en 't werd som
berder in zijn gemoed.
Mathilde was bij de familie van Rai
mond geweest. Ze had Raimond's zus
ters tot vriendinnen. Ze kwant nu thuis.
Heb je vader niet gezien vroeg
haar moeder.
Vader is zoo juist met Lieftink
naar „De Meidoorn" gegaan.
Ha, is meneer Uitenhage in „De
Meidoorn" zei Dries. Dan zal ik hem
wel vinden. Elk 'n goën avond.
Meulenare vertrok.
Weer met Lieftink merkte Fio
rent spottend op.
Dikke vrienden, schertste Mathil
de.
Stil, kinderen, vader is meester
van z'n doen en laten, vermaande Ma
dam Uitenhage. Je moet hem altijd eer
bied betoonen.
(Wordt vervolgd).
