DINSDAG
33 JANUARI
So. 19
55e Jaargang
1917
Uitgavefirma F. VAH HE VELOE lf„ Kleine M 58, Viissmpen. Telefoon Inlerc. 10
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zondag en algemeen erkende Christelijke feestdagen
SEMEENTEBESTUUR
BINNENLAND
FEUILLETON
EEN EDEL
VROUWENLEVEN.
VLISSINGSCHE COURANT
ABONNEMENTSPRIJS; Voor Vlissingen en de gemeenten op Walcheren 1.45
per drie maanden. Franco door het geheele rijk ƒ1.60. Voor België ƒ2.20
Voor overige landen der Post-Unie 3.35. Afzonderlijke nummers 3 cent
ADVERTENTIEPRIJS Van 1 4 regels ƒ0.48; voor iedere regel meer 12 cent
Driemaal plaatsen wordt /weemaal berekend. Bij abonnement speciale prijs
Reclames 24 ct. per regel. Dienstaanbiedingen en -aanvragen 6 Jij ct. per regel
Deabonné's, in 't bezit eener QAA gulden bij levens-f9 r* gulden bij dood ft gulden bij verlies .f ^f| gulden bij verlies 4 ft gulden bij verlies r* gulden bij verlies
polis, zijn GRATIS verze- /I J III lange ongeschikt- »*|l I door <||j| van een hand, Ink IJ van B I i 1 B van een T van e!ken
kerd 'tegen ongelukken voorfaj' heid tot werken H U? een ongeluk voet of oog At/V een duim AUv wijsvinger uv anderen vinger
Oeze uitkeeringén werden VERDUBBELD Indien de verzekerden, voorzien van geldig plaatsbewijs, een ongeluk bekomen op trein, boot of tram. De uitkeering wordt gewaarborgd door de „Roll. Alg. Verzek. Bank" të Schiedam
BEKENDMAKING.
De Burgemeester van Vlissingen
brengt ter alvemeene kennis
dat door den Minister van Landbouw,
Nijverheid en Handel, krachtens art. 8,
le lid der Distributiewet 1916 is goed
gevonden vist te stellen de volgende
distributieregeling van meel en bloem
Artikel 1. Verkoop zoowel als afleve
ring van meel en bloem is vanaf heden
venboden.
Artikel 2. Van het verbod, gesteld in
art. 1, is uitgezonderd de verkoop en
dc aflevering van meel en bloem aan
hen, die meel en bloem voor de uitoefe
ning van hun bedrijf behoeven.
Artikel 3. Deze regeling houdt op van
kracht te zijn zij de inwerkingtreding
van de distributieregeling van brood,
bloem en meel en rogge dd. 27 Decem
ber 1916, no. 109441, afd. Handel.
Vlissingen, 23 Januari 1917.
De Burgemeester voornoemd,
VAN DOORN VAN KOUDEKERKE.
Begrafenis Mr. Goeman Borgesius.
Als aanvulling op hetgeen wij gister
onder „Laatste Berichten" hebben ge
meld, deelen wij nog hef volgende
mede
Minister Cort van der Linden her
dacht den ontslapene als staatsman, die
er naar gestreefd heeft in de liberale
staatkunde 't besef te doen doordrin
gen, dat de staat de enonomisch zwak
ken, de minder bedeelden door de wet
geving behoort te steunen, en roemde
hem als rnensch, die geloofde in idealen
ep als echte geloovige die idealen meer
nabij zag dan meer nuchtere menschen.
De Minister roemde het groote plichts
besef van den ontslapene en diens fijn
gevoeligheid voor vriendelijkheid, die
geen plaats kende voor rancune.
De heer De Meester sprekende na
mens de vrijzinnige Kamerleden, her
dacht Borgesius als journalist en later
als Kamerlid zooveel voor de liberale
beginselen heeft gedaan, op sociaal ge
bied de baanbreker was, die de libe
ralen wist te doordringen, dat zij het
koude laissez faire laissez aller moesten
verlaten voor het streven om de econo
misch zwakken te helpen. Hij herin
nerde er ten slotte no,g aan hoe, dank zij
die wetgeving, die Borgesius tot stand
bracht, het k'abinet-PiersonBorgesius
den eerenaam verwierf van kabinet van
sociale rechtvaardigheid.
Na den overledene geschetst te heb
ben ais krachtig, onpartijdig Kamer
president, besloot de heer De Meester
met een woord van troost tot de beide
aan het graf staande zonen.
Dr. W. P. Ruvsch als voorzitter v. d.
Raad van commissarissen van de „Eer
ste Nederlandsche", bracht dankbare
hulde aan den overledene, die door tact
en beleid de Maatschappij tot grooten
36)
—o— (Mitt rerhoflen.)
Hij nam hel verband van arm en borst
af. onderzocht den toestand van de
wonden en legde daarna een nieuw ver
band aan. U moet uw leven als een ge
nadegeschenk des hemels beschouwen
en het voorzichtig behandelen.
En toch moet ik u eene vraag
doen, dokter.
De oude heer zag hem aan
Waar kreeg ik het eerste verband,
hier of op het slagveld
Hier, ik was het zelf, die het legde.
Ik droeg iets op dc borst, een aan
denken, dat dat ik ten zeerste mis.
Was het een haarlok
Het was een lok, antwoordde dc
jonge man in diepe ontroering
Dat bosje haren heeft u gered, zei
de dokter na eene pauze. U lag een
lieelen nacht onder den blooten hemel
en zou verbloed zijn, als hei daar den
bloedstroom niet had gestild Het was
echter ook van uw hart haast niet te
verwijderen, zoo'n vaste massa vormde
het niet uw bloed.
De zieke keek naar den grond. Wat
greep hem zoo diep aan bij deze woor
den Dacht hij er aan, dat liet met de
herinnering, aan haar, wier aandenken
hem redde, ook niet anders gisteld was,
dat die niet uit het hart te scheuren
bloei heeft gebracht. Ook herdacht hij
namens den Centralen Gezondheidsraad
wat Borgesius als minister van bin-
neniandsche zaken voor de volksge
zondheid heeft gedaan en schetste wat
die op sociaal-hygiënisch gebied tot
stand heeft gebracht.
Mr. Snijder van Wissen.kerke, na
mens den „Volksbond tegen drankmis
bruik" sprekende, memoreerde hetgeen
de overledene voor die vereeniging
waarvan hij sinds 1875 lid was en in
1876 lid van het hoofdbestuur werd, tot
stand bracht.
Prof. Kraus sprak als president-com
missaris van „Het Vaderland" mede na
mens directie en hoofdredactie.
De heer Boersma sprak namens de
Liberale Centrale Kiesvereeniging te
Emmer: een woord van hartelijker dank
voor de wijze waarop Borgesius als af
gevaardigde voor liet district Eminen
zijn plicht heeft gedaan.
Dr. Plantenga voerde 't woord na
mens den Bond „Vrede door Recht",
en herdacht in den overledene den paci
fist, die ook in de vredesbeweging van
ons land een groote rol heeft gespeeld.
De heer Zelvelder bracht namens
„Volksonderwijs" eerbiedige hulde aan
de nagedachtenis van den man, die ver
klaard had, dat volksonderwijs zijn
volle liefde had. In den breede schetste
deze spreker wat de overledene voor
het volksonderwijs heeft gedaan, o.a.
door de leerplichtwet, die gebleken is
een zegen te zijn voor het volk.
De heer Hugenholtz voerde namens
de soc.-dem. Kamerfractie het woord
om den overledene te eeren als onpar
tijdig voorzitter van de Kamer en her
dacht wat hij op sociaal gebied en voor
de arbeidersklasse tot stand bracht.
De heer Smeenge sprak als,mede-af
gevaardigde voor Drente en als eere
voorzitter van „Ambachtsonderwijs in
Drente", en bracht dank voor alles wat
Borgesius voor het ambachtsonderwijs
in Drente deed.
De heer Roodhuijzen sprak ais vriend
een kort woord.
Een zoon van den overledene bracht
dank aan de Kon. familie voor hare be
langstelling ook tijdens de ziekte van
zijn vader en verder den minister Cort
van der Linden en verdere aanwezigen,
terwijl hij ten slotte een diepgevoeld
woord van dank bracht tot zijn ontsla
pen ouders, voor alles wat zij voor hun
kinderen hadden gedaan.
Aangehouden mail.
Van officieuse zijde wordt medege
deeld
Het stoomschip „Prins Hendrik" van
de Maatschappij „Zeeland," op 19 dezer
van Vlissingen naar Engeland vertrok
ken, heeft te Zeebrugge, op last van de
Duitsche militaire autoriteiten, de geheele
mail met uitzondering van die voor
krijgsgevangenen moeten lossen.
Die mail bestond uit de brief-en pak-
ketpost, welke na de verzending in aan
sluiting op het 17 dezer van Vlissingen
naar Engeland vertrokken stoomschip
was, dat zij was vergroeid md heel zijn
leven
Hebt u dien lok, dokter vroeg
hij na lang zwijgen.
Ik heb hem niet, maar zal navra
gen. Misschien heeft een der doctoren,
die er bij waren, hem bewaard.
Toen hij des avonds met z.ister Clia-
ritas samen was, deelde hij haar 't ver
langen van den jongen man mee.
Het zou mij spijten, wanneer de
lok verloren geraakt was, voegde hij
er aan toe, de arme man hecht eene
waarde aan dat bosje gele haren, alsof
er zijn leven aan hing.
Ik heb den lok bewaard, ant
woordde het meisje, en deed vruchte
loos moeite, onbevangen te schijnen. Ik
dacht, de... de gewonde kon hen; mis
schien terugverlangen, indien hij in le
ven bleef.
U is zorgzaam als altoos en op al
les en nog wat bedacht. De 'oon klonk
goedig als gewoonlijk, maar eene lichte
vroolijke plagerij viel er niet in te ont
kennen.
Zij ijlde weg, minder uit verlangen
om het gevraagde te halen, dan om uit
zijne spottende nabijheid te komen.
U hebt mij lang laten wachten, zei
de oude heer, toen zij met den lok te
rugkwam.
Ik kon den haarlok niet terstond
vinden.
Hei gezicht er van vergoedt alles.
Wat een pracht Hij hield ze tegen het
licht. Hoe lang, hoe zacht en van wat
wonderbare kleur Nu kan ik het den
armen drommel niet kwalijk nemen, dat
der Maatschappij Zeeland in Nederland
is ter post bezorgd.
Prinses Juliana op schaatsen.
Prinses Juliana had gisteren reeds de
schaatsen ondergebonden. Na de lesuren
in het Huis ten Bosch, begaf zij zich te
gen half twaalf, vergezeld door freule
Van de Poll en hare gouvernante naar
de Ijsbaan, waar zij zich een half uurtje
op het ijs vermaakte en dat het haar
goed beviel, bleek, toen zij gistermiddag
weer met haar Koninklijke Moeder mee
naar de Ijsbaan ging. Ook Hare Majes
teit, begeleid door enkele dames en
heeren van het gevolg, heeft toen een
uurtje te midden der overige leden van
de Baan gereden.
Ooriogswinstbelasting.
Naar aanleiding van eene mededee-
ling, voorkomende in het verslag van
eene onlangs te Amsterdam gehouden
lezing over de Oorlogswinstbelasting,
dat elke f130 Oorlogswinst mag 4vor-
den verminderd met f30 voor verschul
digde Oorlogswinstbelasting, verzoekt
men er op te wijzen, dat die opvatting
onjuist is.
Bij de berekening van het belastbaar
bedrag is aftrek voor te betalen of be
taalde ooriogswinstbelasting niet toe
gelaten.
Verlof bij stremming van de ge
meenschap te water.
De minister van oorlog heeft be
paald
Zoodra tengevolge van het invallen
van de vorst de scheepvaart door ijs
gestremd wordt, moeten de aan de
dienstplichtigen, behoorende tot de
groepen 3c en 3e van de gewijzigde
Legerorder 1916 B 131 verleende bij
zondere verloven tot het uitoefenen van
de binnenschipperij duöi compagnies-
(esk.-batlerij-fort-detachements-) com
mandanten worden geschorst.
Gedurende dat tijdvak kan door deze
militiechefs, met inachtneming van de
grens voor toelaatbare afwezigheid voor
bijzondere verloven (20 pet.) aan hen,
die in gewone tijden transportmiddelen
te land leiden of bedienen een bijzon
der verlof worden toegestaan, wanneer
deze dienstplichtigen tijdens dat ver
lof in hun maatschappelijken werkkring
noodig zijn.
Voorts zal bij voldoende sterkte van
het ijs en dan bij voorkeur zoo spoe
dig mogelijk door genoemde militaire
chefs met inachtneming van bedoelde
grens van toelaatbare afwezigheid een
kort verblijf kunnen worden verleend
aan rietsnijders (landbouwers), teneinde
gelegenheid te hebben de dikwijls groote
hoeveelheid riet in poelen en plassen te
kunnen oogsten.
Bevordering van den verbouw van
voedingsgewassen.
De minister van landbouw, nijverheid
en handel brengt ter algemeene kennis,
dat het voornemen bestaat aan de maat
regelen, genomen ingevolge artikel 7
hij ze niet wilde missen.
Maar weet u, vervolgde hij, en zijne
grijze oogen fonkelden met de bekende
uitdrukking achter de brilleglazen, dat
haar gelijkt op het uwe als de eene
droppel water op den andere Merk
waardig, heel merkwaardig Toen
lachte hij stil voor zich heen, zooals
zijne gewoonte was, als hij innerlijk
diep iets gevoelde, streelde haar de
wangen en verwijderde zich.
HOOFDSTUK XX.
Den volgenden dag gaf de arts den
patiënt het verlorene en deze dankte
Item in zoo diepbewogen woorden, als
of hij hem het dierbaarste teruggegeven
had. Eenige dagen werkte het terugge
vondene kalmeerend op hem, ja, men
zag, hoe hij zienderoogen in beterschap
toenam. Maar dat duurde niet lang. De
oude onrust trad weer op, die toenam
tot koortsachtige opwinding. Er kwelde
hem iets. Hij scheen iets te verwachten,
iets, dat gebeuren moest. Zoo dikwijls
de deur openging, hief hij het hoofd op
met de uitdrukking van verwachting,
waarop dan diepe teleurstelling volgde.
Dikwijls vroeg hij zijne verpleegster
naar de andere zuster, die vroeger met
haar in de verpleging afwisselde en die
nu, sedert hij begon te herstellen, de cel
niet weder betreden had. Zuster Martha
zei, dat er eenige zwaarzieken in het
klooster waren, en daar zuster Charitas
het hoogste vertrouwen genoot, lag bij
dergelijke gevallen de verpleging heele-
maal in hare handen ook ging zij dik
wijls naar de nabijgelegen pachthoeven
der distributiewet 1916, met betrekking
tot de beperking van den verbouw van
gewassen, die voor de volksvoeding
geen of weinig waarde hebben, verdere
uitbreiding te geven.
Bepaalden deze maatregelen, zich tot
nu toe tot de gewassenvlas, suiker
bieten, geel en bruin mosterdzaad, kar-
wijzaad, kanariezaad, blauw maanzaad,
spinaziezaad, zaaiuien, thans zijn maat
regelen in voorbereiding om ook deD
verbouw van cichorei, peen, koolrapen,
knollen, kool, spinazie, snijboonen, sper-
cieboonen, radijszaad, Westerwoldsch
Raygraszaad, sluitkool- en bloemkool-
zaad, koolzaad- en knollenzaad te be
perken.
Den land- en tuinbouwers wordt in
overweging gegeven bij het opmaken
van hun bouwplan voor 1917 hiermede
ernstig rekening te houden.
Tevens kan worden opgemerkt, dat
in gevallen, waar het niet doenlijk is
met behulp van de Distributiewet den
verbouw van speciale gewassen te be
perken, waarvan de verbouw voor de
volksvoeding van g en belang is of
waarvan belangrijk meer geteeld wordt
dan er in 't land zelf noodig is, de uit
voer zoodanig geregeld zal worden, dat
de teelt van deze z.g. exportgewassen
niet winstgevender zij dan die van de
voedingsgewassen.
De vluchtoorden.
De minister van binnenlandsche za
ken heelt bij de Eerste Kamer een nota
ingediend betreffende de uitgaven voor
de verschillende vluchtoorden.
Wij ontleenen daaraan het volgende
De bedrijfsuitgaven, berekend voor
Nunspeet over September 1914 tot en
met October 1916, beliepen J0.46'/2 per
persoon en per dag voor Ede, bere
kend van December 1914 tot en met
October 1916, f 0.57/2 per persoon err
per dag.
De oprichtingskosten (bouw- en re
paratiekosten) bedroegen voor Nun
speet ƒ517.388.98, Ede ƒ747.917.67,
waarbij in aanmerking is te nemen, dat
Nunspeet aanvankelijk voor 13.000
vluchtelingen, Ede voor slechts 9000
bestemd was.
De uitgaven voor het Nederlandsch
personeel bedroegen in Nunspeet, van
September 1914 tot en met October
1916 per maand plm. ƒ4482 in Ede
pint. ƒ6419 per maand.
De zomertijd.
Nu binnenkort het vraagstuk van den
zomertijd weer aan de orde komt, be
toogt prof. A. A. Nijland in het „Utr.
Dagbl." de wenschelijkheid om niet op
1 Mei, maar reeds op 1 April dien zo
mertijd in te voeren. Hij begrijpt niet,
waarom men daarmede niet reeds op
1 April kan beginner., omdat toch het
zomerhalfjaar eigenlijk al op 30 Maart
(dag- en nacht-evening) aanvangt.
Voor dien zomertijd beveelt hij aan
den Midden-Europeeschen tijd (dus niet
een uur later dag, maar 40 minuten) en
dan zou hij op 1 October willen zien
en landhuizen, waar eveneens veel ge
wonden waren onder dak gebracht.
Op zekeren dag vroeg hij den chef-
arts, wie den haarlok bewaard had.
Eene der zusters, gaf deze ten ant
woord
De chef-arts verkeerde eenigszins in
verlegenheid. Hij wist, dat het meisje
niet herkend wilde worden. Hij kende
de reden voor deze handelwijze niet,
maar haar karakter kende hij genoeg,
om dit verlangen te eeren, zonder de
reden te kennen.
Schenk mij nog een paar minuten
vroeg de jonge man en richtte zijne
donkere oogen vorschend op het gelaat
van den arts. Is het mogelijk, dat wij in
eene ziekte, waarin al onze zinnen van
dichten nevel omhuld zijn, voor één
ding een vaag bewustzijn hebben en dit
punt vasthouden onder al de verwar
ring en den schrik, die onze zieke her
sens te voorschijn brengen, ja, hem
als eerste gedachte overdragen in het
nieuw ontwaakte bewustzijn
- Als het eene gedachte was, die
vóór de ziekte 't heele zieleleven be-
heersebt heeft, dan behoort zoo'n ver
schijnsel niet tot de onmogelijkheden,
antwoordde de dokter, bij wien thans
de belangstelling geprikkeld weid.
- Dan heb ik niet gedroomd, riep de
jonge man op vast overtuigden toon.
Waarvan spreekt u vroeg de
oude heer.
U moet het weten, dokter, zei de
vreemde na eene poos, want eenmaal
moet het toch licht voor mij worden, als
ik zal leven Ik volg reeds sedert vier
ingevoerd den West-Europeeschen of
Oreenwichtijd. Men zou dan hebben
van 1 April tot 1 October den Midden
Europeeschen en van 1 April den West-
Europeeschen tijd, beide telkens voor
een half jaar.
Prof. Nijland licht dit voorstel als
volg toe
„De oude zomertijd gaf gedurende
vijf maanden een kunstlichtbesparing
van een uur, d. i. dus gemiddeld per
maand 25 minuten. De voorgestelde
regeling geeft in de zes zomermaanden
19,5 minuten verlies, en dus gemiddeld
per maand 10,5 min. wins't. De licht-
besparing is dus belangrijk veel minder
dan in het vroegere systeem van den
zomertijd. Daartegenover dient te wor
den opgemerkt:
1. dat met 't verschil van 19.5 m. tus-
schen den ouden en den nieuwen zo
mertijd de bezwaren der boeren en
veehouders voor een groot deel zullen
worden weggenomen
2. dat in de drie donkere winter
maanden November, December en Janu
ari het lichtverlies practisch nihil is,
hetgeen het jaargemiddelde van de
winst van 10,5 m. op meer dan 15 m.
brengt. In deze maanden toch gaat
de zon gemiddeld te 7 u. 52 m. op,
zoodat dan 's morgens zooveel werk
met kunstlicht verricht moet worden, dat
men door het achteruitzetten van de
klok weer wint, wat 's avonds aan
daglicht verloren gaat
3. dat Nederland uit zijn isolement
wordt bevrijd en zich, zonder de voor
deden van den zomertijd geheel op te
offeren, bij het wereldstelsel aansluit."
Centraal Broodkantoor.
De Centrale Broodcommissie wordt
met 1 Febr. ontbonden.
Het Centraal Broodkantoor wordt ge
vormd dooréén afgevaardigde uit eik
der Prov. Broodcommissies ter vervan
ging voor zoover noodig van deze
afgevaardigden zal elke Prov. Brood
commissie een ander harer leden als
plaatsvervangend lid aanwijzen, nl.
de voorzitters van de Vereeniging van
Meelfabrikanten, den Alg. Nederl.
Molenaarsbondden Ned. Bond van
Graan- en Meelhandelarende Coöp.
Handelsvereniging voor Molenaars te
Rotterdam de Ned. Ver. voor Hande
laren in buitenlandsch meelden Bond
van Ned. Meel importeursde Ned.
Ver. van Meelagentende Ver. van
Biscuitfabrikanten in Nederland de Ned.
Ver. van Werkgevers in het Bakkers
bedrijf den Ned. Brood-, Koek- en Ban-
ketbakkersbondde Ver. van banket
bakkers de Coöp. Groothandelsvereeni-
ging „de Handelskamer," te Rotterdam;
welke corporaties ter vervanging voor
zoover noodig van haar voorzitter een
harer bestuursleden als plaatsvervangend
lid zullen aanwijzen.
De kosten van het Centraal Brood
kantoor worden voldaan uit een heffing
van f 1.40 voor elke 100 K.G. tarwe
bloem, en voor elke 100 K.G. van rogge
afkomstige grondstof ten gebruikte voor
jaren het spoor van een meisje zon
der het te vinden. Dit doel deed mij den
dienst van mijn keizer verlaten... ik ben
Oostenrijksch officier en wilde aan den
oorlog deelnemen, want ik dacht, waar
zelfopoffering en offerwillige toewij
ding' te vinden zijn, daar., daar moet
ook zij zijn en zoo zou mij dan mis
schien een gunstig lot inet haar samen
brengen... En ziet u, dokter, vervolgde
de jonge man, terwijl zijne bleeke wan
gen rood werden, van diepe, innerlijke
ontroering, terstond in de eerste dagen,
toen ik zonder bewustzijn hier lag, had
ik het duister gevoel van hare nabij
heid. Al lag het als nev&l om mijne ziel,
ai stroomde het mij als gloeiend vuur
door de aderen, ai beangstigden mij
schrikgestalten, steeds zag ik hare trek
ken, dikwijls vaag en onduidelijk, soms
ook helderder en klaar, maar altoos
was het haar gelaat. En eens, toen het
op het allerergste was, toen levend vuur
■mij verteerde en de afschuwelijkste
angstvoorstellingen mij bedreigden,
toen voelde ik heel duidelijk de licht
straal van haar oog, en hoorde ik in
mijn binnenste duidelijk haar fluisteren:
„Wees rustig, ik ben bij je". En ik werd
rustig. Het was mij, alsof plotseling
eene lieve, sterke hand mij uit ai deze
verschrikkingen ophief, mijn wild ra
zend bloed werd kalmer, een moe, ver
kwikkend iets legde zich op mijne zin
nen, toen verdween alle bewustzijn.
(Wordt vervolgd.
