1916. EOINGEN :-Fabriek. ZATERDAG Sit ïummer bBStaatuit2bladen No- 17 55e Jaargang letten oot nhuis iiende 1SJE. cisje iEISJE >0 de, üitgsvifirma F. VAN DE VELDE Ir., Kleine Markt 58, Vlissingen. Telefoon Interc. 10 20 JANUARI Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zondag en algemeen erkende Christelijke feestdagen •EMEENTEBESTUUR Vredes$ereedheid. FEUILLETON EEN EDEL VROUWENLEVEN. Brieven uit de Hofstad 1917' .tventer, embare jrradige van die rlangen ■ekenen r richten l koopt, ier U te jemees- .EN! uig. AdresBu- ant." ÏD een het centrum der jsopgaaf motto 'ourant". S 8ft en Ewoutstr. 3. ;lt zich aan voor moemde artike- beste suiker, dere zoetstoffen VEMET. )r hier ter stede d een nde werken en strekt tot aan schreven brie- inder lett. K. B. urant." i de 15 jaar. ïastraat 14. de 16 jaar. Courant." stond of met I liss. Courant." VLISSINGSCHE COURANT ABONNEMENTSPRIJSVoor Vlissingen en de gemeenten op Walcheren ƒ1.45 per drie maanden. Franco door het geheele rijk ƒ1.60. Voor België 2.20 Voor overige landen der Posl-Unie 3.35. Afzonderlijke nummers 3 cent ADVERTENTIEPRIJS Van 14 regels ƒ0.48; voor iedere regel meer 12 cent Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend. Bij abonnement speciale prijs Reclames 24 ct. per regel. Dienstaanbiedingen en -aanvragen 6% ct. per regel De abonné's, in 't bezit eener AAAn gulden bij levens- n r* gulden bij dood Q gulden bij verlies A r» gulden bij verlies A f| gulden bij verlies r* gulden bij verlies polis, zijn GRATIS verze- #111 ||l lange ongeschikt- •"\ll door van een hand, van vaneen i*\ van eiken kerd tegen ongelukken voor: UI/ beid tot werken f fjfj een ongeluk UUU voet of oog 1UU een duim AU" wijsvinger Lv anderen vinger Deze uftkeeringen worden VERDUBBELD Indien de verzekerden, voorzien van geldig plaatsbewijs, een ongeluk bekomen op trein, boot of tram. De uitkeering wordt gewaarborgd door de „Holl. Alg. Verzek. Bank" té Schiedam BEKENDMAKING. Aangifte van nieuwe leerlingen voor de Openbare Lagere Scholen. Burg. en Wcth. van Vlissingen brengen ter kennis van belangheb benden, dat op MAANDAG 12 FEBRU ARI a.s. als leerlingen tot de Scholen A (Coosje Buskenstraat), B (Hendrikstr.) en F (Joost de Moorstr.) kunnen wor den toegelaten kinderen van on- en minvermogenden, die op het tijdstip der toelating zes jaren oud zijn. De aangifte der nieuwe leer lingen kan geschieden van Maan dag 22 januari tot en met Maandag 29 Januari e. k., des voormiddags van 9 12 uren, ter Gemeente-Secretarie, (Griffie), Bij de aangifte wordt men verzocht een Trouwboekje mede te brengen. Vlissingen, 18 Januari 1917. Burg. en Weth. voornoemd, VAN DOORN VAN KOUDEKERKE. De Secretaris, J. P. v. ROSSUM Jr. De schier ondragelijke ongewis heid, waarin men thans in alle lan den verkeert omtrent hetgeen de naaste toekomst brengen zal, houdt onverpoosd aan. Al kan rmrntfgfetijtc bij het edel streven van hen, die alles er voor over hebben om de strijdende partijen tot een vergelijk te brengen, de bedoeling hebben voorgezeten, de onrust en de onzekerheid te doen toenemen, het is niettemin onloochen baar dat de, ongerustheid in het gemoed der volken in den iaatsten tijd zeer is toegenomen. Men weet thans minder dan ooit, wat mogelijk morgen reeds een feit zal zijn. Zul len wij opnieuw op alle fronten een of- dan wel defensief zien intreden, bloediger dan welke deze wereldwor- steiing er in haar lang bestaan nog aanschouwen deed, of zal plotseling en geheel onverwacht toch nog de vredeshymne kunnen weerklinken over de oorlogsvelden, de steden en dor pen, de landstreken en provinciën, in Oost en West, in Noord en Zuid Wie weet, want nog immer zijn, al is het ook onttrokken aan het oog der gewone stervelingen, machtige krach ten werkzaam ten bate van een oogen- schijnlijk onmogelijk geachten aan staanden vredestoestand. Zoo nu en 34.) -o— (Naitruk verboden.) Terwijl zij .echter aan zijn leger zat, zijn hoofd steunde en de lippen van tijd tot tijU met wijn bevochtigde, dacht zij, hoe dikwijls zijne verdorstende lippen naar een druppel water zouden hebben verlangd, hoe dikwijls zijn dwalende hulpzoekende blik zich naar de koude, glanzende sterren mocht hebben ge richt, toen hij den heelen nacht ver bloedend daar onder den vrijen hemel lag. Toen na eenige uren de chef-arts terugkwam moest zij hem verslag doen. Ik heb geen verandering kunnen waarnemen, zei het meisje. Hij boog zich over den gewonde en hield het oor aan zijne borst. O, toch, antwoordde hij, toen hij zich na eenigen tijd oprichtte. De toe stand ié veranderd, de hartslag is be duidend sterker. Als de krachten van den man in verhouding staan tot zijne reuzengestalte, kan hij wellicht worden gered, voegde hij er aan toe. Gelooft u... dokter., dat... dat met het bewustzijn ook de geschikt heid om te herkennen zal terugkeeren l Het meisje vroeg dat met zachte stem en aarzelen, zonder den blik op te slaan. Vorschend keek de ehef-afts haar dan treft men in de telegrafische be richten waarmede thans de wereld als het ware overstelpt en onder be dekt wordt, enkelen aan, waarin een vaste aanwijzing, speciaal wat aan gaat president Wilson's waakzaamheid ten deze, onmiskenbaar is. Edoch, wat mag dit uitwerken op de algemeene mistroostige vooruitzichten Dit, dat men er vooral in de neutrale landen niet goed aan zou doen, het oorlogs einde zoo verre te stellen, dat men vooreerst met den toestand na den oorlog geen rekening zou behoeven te nemen. Wij verwijzen in dit opzicht naar het bekende oorlogsboek en de ver schillende publicaties en redevoerin gen van onzen oud-minister Treub, waarin van zulk een bij uitstek be voegde zijde, reeds nu een waar schuwend woord wordt gehoord, om gereed te zijn wanneer de vrede daar is. Gereed en toegerust met al de economische krachten waarover een wei-geordende volksgemeenschap moet kunnen beschikken, wil zij front maken tegen de dreigende schokken, die niet zullen uitblijven wanneer de wereld plotseling van een oorlogs toestand, in een vredestoestand ge raakt. Wij weten dat in alle landen de zelfde gevaren 't dagelijksch leven der volken alsdan zullen bedreigen, en dat men daarom reeds overal door de rijksregeeringen maatregelen heeft zien nemen, om door het instellen van met macht en kunde toegeruste offi- cieele commissies het economisch le ven voor nog grootere ontwrichtingen te behoeden, dan "zelfs in den oorlog plaats hadden. Want hoe langer de oorlog duurt, hoe moeilijker het wor den zal het wereldverkeer bron ader van de levensmiddelen-voorzie ning aan den gang te houden. De dit verkeer zoo zwaar bedreigende duikbooten-actie eischt nog dagelijks talrijke slachtoffers. Volgens de offi- cieele opgaven immers werden alleen nog maar in de laatste vier weken, meer dan honderd schepen van En geland, Frankrijk en Italië, en ruim vijftig alleen van Noorwegen, Dene marken en Zweden in den grond ge boord. Niet slechts de handelsvloten der Entente-mogendheden, doch ook niet minder de handelsvloten der on- zijdigen nemen nog dagelijks in aantal sterk af. Ook al wanneer de vrede tallooze thans opgelegde schepen zal vrijmaken, dan zal de reusachtige wereldvraag naar scheepsruimte daar bij toch luttel baat vinden, te minder waar immers de wereldhandelsvloot zoo aanzienlijk is afgenomen. Dat landen als het onze, die van overzee groote voorraden voor de volksvoe aan waar was de helderheid, de milde, kalme rust gebleven, waardoor zij zich anders zoozeer onderscheidde Sedert maanden was zij in haar edel beroep werkzaam en hij had het meisje lief gekregen als eene dochter. De wan klank dien de edele verschijning thans scheen te geven, maakte hem ongerust. Wat was de oorzaak van deze ver andering Waarom stelt u deze vraag mijn kind vroeg de oude heer na eene pauze. Ik., heb reden, niet terstond... heelemaal niet... herkend te willen wor den. 'n Heete gloed vloog plotseling over geheel haar gelaat. Dat hebt u voorloopig niet te vree zen, zei hij bedaard, alsof hij hare ver warring niet merkte. Het zijn eerst de zuiver mechanische verschijnselen, die we zullen waarnemen, wanneer hef le ven weer geregeld wordt en de machine weer loopt, en dan zijn alle krachten der ziel in verwarring en verdooving. Indien onderstellingen zich niet moch ten waar maken, dan kan eene zieken zuster u vervangen. Beter zou het ech ter zijn, dat de verpleging de eerste da gen in uw handen bleef bij zoo'n moeilijk geval zijn voorzichtigheid en volharding hoofdzaak. Zij werden echter letterlijk vervuld, de gevolgtrekkingen van den ouden heer, alsof hij het geschokte leven tot in het diepst verborgen had doorvorscht en nagespeurd. Tegen den avond vertoonden zich de ding moeten betrekken, daarbij allicht nog meer in het gedrang komen, dan thans reeds het geval is, behoort geenszins tot de onmogelijkheden. En het is met die mogelijkheden, dat het ware regeerings-inzicht zich bezig houden moet. Dat de rijksoverheid nu reeds maatregelen berame Het is haar plicht. Inmiddels, als wij onzen blik voor uit werpen naar dien onzekeren ge zichtseinder, aan welks horizon toch eenmaal de vrede rijzen moet zij het ook op een tijdstip, dal mogelijk aan staande, 'mogelijk nog veraf is, dan gloort bij alle gerechtvaardigde be zorgdheid, toch ook nog een licht straal. Het is deze, dat wanneer de volken vrede gesloten hebben, zij allicht den diepen haat waaronder zij nu leven, plaats voor mildere ge voelens doen maken. Echter nog lan gen tijd zal wrok en wrevel onder hen levendig blijven, en zal, is de bloedige oorlog ten einde, de on bloedige, de economische oorlog nog jarenlang worden voortgezet. Reeds nu bereidt men zich over en weer daartoe ten scherpste voor. De neutralen zullen echter van dien toe stand minder behoeven te lijden, naar mate zij van de omstandigheden weten partij te trekken. En-het is altijd een te waardeeren trek in ons volk als handelsnatie geweest 't zijn buitenland- schen afnemers naar den zin te kun nen maken. Dit kan ook nu ge schieden wij zijn immers van ouds de vrachtvaarders van Europa ge weest en ook nu staat ons weinig in den weg om voor om opnieuw een voordeeligë positie ails bemidde laars te scheppen tusschen de lan dengroepen, die elkander het licht in de oogen niet gunnen zullen. Daartoe zijn handelsdurf, koopmansenergie en groote kapitalen van noode. Welnu aan de laatste ontbreekt het hier niet, de reusachtige oorlogs-winsten hebben zulk een overvloed van voor allerlei ondernemingen beschik baar kapitaal doen ontstaan,, dat het daaraan niet mangelen kan en de eerste, daarvoor staat ons reeds nu de krachtige herleving van den ouden handelsgeest in tal van vaderlandsche bedrijven aan den dag gelegd, borg. Bij een gelukkkig samengaan van regeeringszorg en rijksoverheidsin- zicht met particulieren ondernemings geest en voldoende beschikbare geld middelen, valt het niet te betwijfelen of ook Nederland zal, treedt eenmaal vrede opnieuw binnen, zich zijn taak zien aangewezen en zal het deze kun nen volbrengen naar inzicht en ver mogen. Laat niemand onzer daarom mee- nen, dat hem 's lands economische eerste sporen van het nieuw ontwaakte leven. Het bewustzijn uitte zich voor eerst in een zacht bewegen en in een licht kreunen. Gedurende den nacht werden de verschijnselen duidelijker en scherper, de bewegingen werden ster ker, de geluiden luider èn begeerig dronk hij,' wat men hem reikte. Den volgenden dag kwam de wondkoorts en de gloed, die door zijn aderen joeg, die den slag van zijn hart verhoogde, versterkte ook schijnbaar alle ziele- kraehten, en wekte de zielswerkzaam- lieid, maar duister en verward. Het zachte beven der lippen was eerst fluis teren en daarna luid spreken geworden. De verpleegster scheen hare krach ten te verdubbelen, zij moest den tijd tusschen den ouden, en den nieuw op zich genomen plicht verdeelen. Zij kon hare werkzaamheid niet geheel ont trekken aan de zaal, die onder bijzon der toezicht stond, daar de zieken meest naar haar verlangden. Alleen haar aan blik was reeds eene verlichting voor de lijdenden geweest, hoe had men haar dan geheel kunnen missen De chef arts had dat niet toegestaan en zij had -het zelve niet gewild, hoezeer zij ook -met heel haar gevoelen en denken bij den zieke in de eenzame cel mocht zijn. Het is merkwaardig, zei de arts op zekeren dag tot de zuster, toen hij bij den zieke was, dat hij maar altoos denzelfden naam herhaalt. En de merk waardige slotzin, dien hij er aan toe voegt, en waarop dan gewoonlijk da gen van doodelijke ontspanning voi- toekomst weinig deertgeen enkele burger onttrekt zich straffeloos aan den plicht het algemeen welzijn te bevorderen. Het „elk voor zich" ont aardt zoo spoedig in een zich ont trekken aan den last, die het burger schap, nevens den lust, nu eenmaal medebrengt. Al zijn de lasten in deze tijden van zorg en ongewisheid dub bel groot, zij zijn onvermijdelijk te dragen, maar tevens ook lichter naar mate wij allen, geen onzer uitgezon derd, er zijn schouders mede helpen onder zetten. Juist de kwellende onzekerheid, die thans gelijk wij in den aanvang hiervoren opmerkten, zich zoo dub bel laat gevoelen, sedert oogen- s c h ij n 1 ij k het nog zwakke geluid van een spoedig naderenden vrede doo r het brullend oorlogswoord van de Entente en van de Midden-Rij ken werd overstemd, juist die onze kerheid moet ons allen een reden te meer zijn, om kalm en beraden de komende gebeurtenissen te gemoet te zien en hun eigenlijke factoren te leeren onderkennen. Wij moeten ons gereed maken om met al de kracht waar over een land als het onze, dat slechts in economischen zin door den oorlog werd gekweld, te beschikken heeft, den rang in de rij der staten te blij ven innemen, dien het aan den vasten gemeenschapszin, aan den alouden handelsgeest en aan het verhelderd inzicht zijner burgers in den nieuwen wereidtoestand verschuldigd is. Alleen zoo zullen wij in vredesgereedheid bij geen der volkeren, die ons om ringen, behoeven achter te staan. Twee baasjes. Distributie-misère. Eenigen tijd geleden is een directrice van de H. B. S. voor meisjes hier ter stede door den gemeenteraad benoemd buiten de voordracht om jl. Maandag is de directeur der driejarige H. B. S. op dezelfde wijze aangesteld. Het moet op den buitenstaander wel een eenigs- zins zonderlingen indruk maken en den schijn wekken, dat de harmonie in het bestuur der gemeente verre is te zoe ken. De zaak is echter eenvoudig. Ter onzaliger ure heeft de raad een inspec teur voor liet onderwijs aangesteld, waarvan het de bedoeling was dat hij speciaal het lager onderwijs onder zijn hoede zou nemen. De wethouder van onderwijs in de vorstelijke residentie is een stumperige meester in de rechten, wien het gemis aan eenig talent of eenige capaciteit op het gelaat staat te lezen. Bij ongeluk werd hij wethouder, bij gebrek aan be ter. Van stonde af, dat hij optrad, heeft hij een taktiek gevolgd, die van de miserabelste soort was. Voor het on geil. Hij schijnt iemand te zoeken en is door die gedachte overheerscht, zoo dat ze geheel zijn zieleieven vervult. Het is een heel merkwaardig geval, zooals ik in mijne praktijk nog nooit heb beleefd. HOOFDSTUK XVIii. Eenige dagen later tegen het avond uur trad de chef-arts, door de jonge non vergezeld, in de cel van den zieke. Buiten schudde een zachte wind de boomen en de takken sloegen ruischend tegen de ramen, binnen lag de gewonde man stil en onbewegelijk op zijn bed geen beweging, niet het minste trek ken van eene spier toonde, dat hij nog onder de levenden behoorde. De crisis zal vóór middernacht niet intreden, zei de arts, nadat hij hem lang had waargenomen. U kan zicü een paar uren rust gunnen, wendde hij zich toen tot zuster Charitas. ik ben gewend te waken, dokter. Dat weet ik, maar ik wee* ook, dat u nu liet uiterste daarin gedaan hebt en dat uwe gelaatskleur lia^st niets be ter is dan die van den zieke. Wij kun nen daarenboven niets doen, noch u, noch ik, noch iemand anders alleen zijn gestel kan hem redden. Doe u het het terwille van mij, mijn kind, en gun uwe uitgeputte natuur een uurtje slaap. Zijn toon was zoo vaderlijk goedig, dat zij den flinken man niet wilde te genstreven. Zwijgend stond zij op en ging in de kamer daarnaast, de deur achter zich sluitend. derwijs heeft hij nog niets beteekend. Het eenige wat hij deed was baaisje- spelen, gezagsfanaticus zijn tegenover liet onderwijs-personeel. In plaats van beleefde uitnoodigingen te' zenden, wanneer hij iemand wenscht te spreken, zendt hij sommaties, in plaats van zijn positie als uitvoerder van de raadsbe sluiten te kennen, noemt hij Burg. ert Weth. de suprieuren van het onderwijs personeel. Herhaaldelijk is hij in con flict geweest met onderwijzers en leera ren en bij hen allen is hij gezien als een zekere kool bij den groenteboer. Sinds een paar jaar bezit hij nu den inspecteur van het onderwijs als adju dant naast zich. Deze is reeds geheel door hem aangestoken en tracht op alle wijze zich dezelfde impopulariteit te verschaffen die zijn „baas" bezit. Maar van dit raads-knechtje willen de leera ren heelemaal niets gezegd worden. Bo vendien steekt deze man zijn neus in zaken, die buiten zijn sfeer liggen. Bij beide voordrachten is deze man de „béte noir" geweest, die getracht heeft een bepaalden persoon te weren, omdat die waarschijnlijk niet zoo kneedbaar zal zijn als hij wel wenschte. De inspecteur van het onderwijs heeft indertijd bij zijn sollicitatie van zich zelf een levensbeschrijving gegeven, die waarlijk de moeite van het lezen waard is. Wij zijn in het gelukkige bezit van een afschrift. Hij werd in de Noord- brabantsche klei geboren, te 's Greven- duin Capelle. Daar ter plaatse kreeg hij onderwijs, vrijwel parallel ioopend met dat eener H. B. S. 5-jarigen cursus. Wat voor soort onderwijs dat was, is een raadsel. Daarna ging hij naar een rijks-normaalschool. Hij werd onder wijzer en begon zijn „ambtelijk" leven te Goes. Via Hazerswoude ging hij naar den Bosch, Rotterdam en daarna naar... 's Grevenduin Capelle, waar hij veel met zijn pa over onderwijs boomde. Hij ging middelerwijl voor Fransch M. O. studeeren en slaagde. Daarna hield hij op met studeeren omdat hij zich zette aan het bestudeeren van de vele ge wichtige onderwijs-vraagstukken. Vervolgens was hij op verschillende scholen leeraar. Het merkwaardige in deze auto-bio grafie is wel dit, dat de sollicitant zelf vooral zich laat voorstaan op zijn bij zondere kennis van het lager onder wijs, waaruit blijkt, dat hij de bedoe ling ook niet anders vatte dan dat het speciaal voor het lager onderwijs was, dat een inspecteur gevraagd werd. De 's Grevenduin-Capelle-sche wijs heid wordt nu in den Haag genoten in den vorm van een eigenaardige pedan te zelfingenomenheid van dezen tra want van een zwakken wethouder, die achter zijn vriendje wegkruipt en hem als bliksem-afleider gebruikt. De gemeenteraad van 's-Gravenhage bestaal nu niet uit zulke eerste klas specialiteiten, maar hij heeft één eigen schap, dat hij zich niet graag laa in- gelooren. En wie daartoe een poging waagt, krijgt zijn slagen thuis. Toen nu ten tweede male getracht werd fot het ik moest haar verwijderen, zei de arts na eene pauze, toen hij met de non alleen was. Zij moet bij zijn dood strijd niet tegenwoordig zijn. -- Er is dus geene hoop? vroeg de jonge, bleeke non met zachte, deelne mende stem. - De koorts heeft zijne krachten geheel verteerd, liet einde kan elke mi nuut komen. Indien God geen wonder doet, is hij verloren, menschelijke kunst vermag hier niets meer, en toch... ik had hem willen redden, zoo gaarne, hem bovenal De laatste uitroep was meer tot zich zelf, dan tot de jonge verpleegster ge richt, hij nam zijn bril af en wreef de glazen, wat altoos een teeken van in nerlijke ontroering was, toen nam li ij een stoel, trok dien bij liet bed en nani plaats. Geen tien minuten had hij gezeten, toen zacht de deur van de naaste ka nier open ging en zuster Charitas op den drempel verscheen. - Ik kon niet inslapen, zei ze. Zij zei dat zacht en eentonig, maar er lag zoo'n stil smeekende uitdrukking in hare trekken, in haar oogen, dat hij zacht toestemmend knikte en plaats voor haar maakte. Ik moet nog bij een patiënt gaan kijken, zei hij toen. Ik kom met een uur terug indien u mij vroeger noodig hebt, laat mij dan door zuster Martha halen, ik ben in zaal C. (Wordt vervolgd.)

Krantenbank Zeeland

Vlissingse Courant | 1917 | | pagina 1