55
VLISSINGSCHE COURANT
►sen
Co.
t.
DONDERDAG
18 JANUARI
No. !£5
55e Jaargang
1917
lEffecfen.
E!JH,
HVBACEN
ian huis.
meisje
JE
ISJE
bode
iRK
II DE HEIDE Jr.
Qitgavefirma f. HM OE HEIDE Ir, Kleine fêaikt 58, VSissineen. Telefoon Interc. 18
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zondag en algemeen erkende Christelijke feestdagen
kameroverzicht.
FEUILLETON
EEN EDEL
VKOTJWENLEVEN.
BINNENLAND
Stads- en Provincienieuws
Iciiud-'
Kjiicn-
fogtsien.
fcreditlge
pals cen
Ion 17.
I'd am.
vers, f'ju'.r-
ITERMAANDEN
1 middags 24 u.
|9 uur.
bekomen
I. VISSER,
rmeei.
indermeel,
I's meel.
Indermeel.
pel.
[ndermeel.
Groote Markt.
nde NAAIEN
Courant."
huiselijk werk.
dagen. Adres:
Boulevard."
de 16 jaar.
gsche Courant."'
ied.
ke Priji.
ABONNEMENTSPRIJS: Voor Vlissingen en de gemeenten op Walcheren 1.45
per drie maanden. Franco door het geheele rijk ƒ1.60. Voor België ƒ2.20
Voor overige landen der Post-Unie 3.35. Afzonderlijke nummers 3 cent
ADVERTENTIEPRIJS Van 1—4 regels ƒ0.48; voor iedere regel meer 12 cent
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend. Bij abonnement speciale prijs
Reclames 24 ct. per regel. Dienstaanbiedingen en -aanvragen 614 ct. per regel
De abonné's in 't bezit eener ftf| f| f| gulden bij levens- rj f* f| gulden bij dood ft ft gulden bij verlies A r* ft gulden bij verlies .4 ft ft gulden bij verlies ft gulden bij verlies
oolis zijn GRATIS verze- /III III lange ongeschikt-ft l| door <1111 van een hand, |ft|| van vaneen /ft van eiken
kerd tegen ongelukken voor :£UUU heid tot werken B een ongeluk (JUU voet of oog lUU een duim 1UU wijsvinger UU anderen vinger
Deze uitkeeringen worden VERDUBBELD indien de verzekerden, voorzien van geldig plaatsbewijs, een ongeluk bekomen op trein, boot ot tram. De uitkeering wordt gewaarborgd door de „Holl. Alg. Verzek. Bank'' te Schiedam
Vergadering van Woensdag.
De bepaling van de huurgrens is stel
lig één der belangrijke punten in het
ontwerp. Het regeeringsontwerp stelt
de grens op viermaal het bedrag, ver-
eischt voor liet woningkiezerschap, ter
wijl het amendement-de Kanter die
grens op acht-maal wil stellen. De heer
de Savornin Lohman verdedigde gister
de stelling dat, als, het eenmaal eaat
tegen onredelijke opdrijving, het niet
aangaat den één wel te beschermen,
den ander niet.
Vandaag stelde de heer Roodenburg
zich op het standpunt, dat de noodza
kelijkheid voor verhooging van de
grens uit niets bleek. Er is nog vol
doende nieuwbouw van duurdere wo
ningen, zoodat deze slechts kan wor
den tegengewerkt als de beperkende
bepaling wordt gesteld. Niet verder
gaan dan strikt noodzakelijk is, was
dus zijn opvatting. Indien men zoo
redeneerde de heer Drion loslaat de
grondgedachte van het ontwerp, nl. de
bescherming van den economisch zwak
kere, dan is iedere grens willekeurig en
is hei feitelijk beter met het denkbeeld
van den heer Lohman mee te gaan, dat
althans willekeur uitsluit.
Het standpunt van den Minister is
dit de nood dringt om in te grijpen in
het eigendoms- en beschikkingsrecht.
Waar dit noodig is, blijve het beperkt
tot het strikt onvermijdelijke. Dat
schept geen rechtsongelijkheid maar
beperkt de tijdelijke afwijking van het
recht tot een minimum. Voor verhoo
ging van de grens bestond z.i. geen
reden, omdat de noodzakelijkheid daar
van niet zóó bleek, dat ze ingrijpen
eisclit.
Het zonderlinge is dus, dat de heer
Drion tegen de uitbreiding is omdat de
taak der commissie er zoozeer door in
omvang zou toenemen, terwijl de Mi
nister beweert dat het aantal gevallen
te gering is. Overigens wees de Minis
ter er nog op dat bij de duurdere wo
ningen de huurder economisch-sterker
en in verhouding daarmede de verhuur
der de economisch-zwakkere is. Hij
ontried het amendement-de Kanter. Bij
de replieken verdedigde de heer Ter
■Spill alsnog het denkbeeld-Lohman. Het
gaat z.i. niet om den huurder of ver
huurder maar om onredelijkheid bij de
opdrijving. Krachtigen steun gaf de
heer Loeff aan den Minister. Verhoo
ging van huur is bij stijging van de
waarde der huizen geoorloofd, maar
wat daar boven uitgaat is onredelijk.
Wanneer de overheid tegen die onrede
lijkheid opkomt moet ze niet verder
gaan dan strikt noodzakelijk is. Waar
de grens ligt, kon hij niet zeggen, maar
hij aanvaardde de opvatting van den
Minister.
Met 41 tegen 16 stemmen werd het
amendement verworpen en met 46 te
gen 20 stemmen werd het artikel goed
gekeurd.
De wet is afgehandeld.
32.) —o— (Mint Terhodei.)
Gravin Helene had met alle mogelijke
wapenen gestreden. Zij had beleedigd
en gevleid, gedreigd en gesmeekt, zij
had gestreden met den vertwijfelden
moed eener moeder, voor wie alles op
het spel staat, en toch maakte de over
winning haar het eerste oogenblik ver
legen. En zoo groot was haar vertrou
wen in de hooghartigheid en grootheid
van hare tegenstandster dat zij zelf niet
vroeg om de herhaling van wat deze
gezegd had.
- U is een edel meisje Elisabeth, en
ik zal dat nimmer vergeten. Zij stak
de hand naar haar uit, maar het meisje
scheen het niet te bemerken. Hei is
beter indien u nog vannacht afreist.
Overdag ging dat moeielijk onbemerkt.
Ik zal Misko waarschuwen. Met twee
uur zal hij aan den kruisweg bij de
groote linde stilhouden. Ik breng u zelf
naar de aangeduide plaats. Uwe koffers
worden u nagezonden als u het adres
hier achterlaat.
Zwijgend trad Elisabeth aan de tafel
en schreef het adres daarna keerde zij
zich af, om heen te gaan. Hare gestalte
scheen te wankelen, toen zij door de
Het lid van den Raad van State.
Bij Kon. besluit is benoemd tot lid
van den Raad van State, mr. dr. O. F.
M. baron Van Hugenpoth tot Aerdt.
Uitvoering van de Distributiewet.
De centrale commissie inzake de rich-
tige uitvoering van de Distributiewet,
in het leven geroepen door de ver
schillende arbeidersorganisaties en ar-
beiderscoöperates te Arnhem, heeft aan
den minister van landbouw een adres
gezonden, waarin eenige klachten aan
gaande de uitvoering worden geuit.
Door den onvoldoenden aanvoer van
regeeringspeulvruchten zijn te Arnhem
vrijwel geen peulvruchten op bons ver
krijgbaar, terwijl de prijzen dier artike
len in den vrijen handel zoo exhorbitant
hoog zijn, dat zij buiten het bereik van
de arbeiders vallen. Tevens wijst bet
adres erop, dat het in Arnhem ver
kochte vee, bij mislukte smokkelpoging
in beslag wordt genomen, steeds weer
door smokkelaars wordt opgekocht, en
vraagt dit vee zoo te verkoopen, dat
het aan de gemeenschap ten goede komt.
Een onderscheiding.
Ter erkenning zijner verdiensten over
den Rooden Kruis arbeid in ons land
heeft gisteren Z.K.H. de Prins het kruis
van verdienste persoonlijk overhandigd
aan den voórzitter der Eerste Kamer,
baron van Voorst tot Voorst, in diens
kabinet in het Eerste Kamergebouw.
De huisvesting van militairen.
Minister Bosboom heeft in verband
met het rapport der leger-commissie, in
zake de huisvesting van militairen be
paald, dat ten spoedigste moet worden
voorzien in de daarin genoemde minder
geschetste toestanden, voor zoover dit
mogelijk is met de ter beschikking staande
hulpmiddelen.
Ten aanzien van de overige noodza
kelijke verbeteringen van grooteren om
vang, moeten de commandeerende offi
cieren voorstellen met begrooting indie
nen aan den opperbevelhebber van land
en zeemacht vóór 15 Februari e.k.
Onze koopvaardijvloot.
In de Staatscourant van heden komt
een vergelijkende staat voor van de
Nederlandsche Koopvaardijvloot. Op 31
December 1916 was de staat als volgt
349 stoomschepen, metende 2,025,422.91,
57 sleepbooten, metende 1,399.75,
15 motorbooten, 26,726,69, 50 schoeners,
17,245.36, 208 tjalken, 35,839.56, 3 kof
fen, 791 en alle andere soorten van
zeilschepen 43,256.22 M3 netto.
In 1916 werden aan hier te lande ge
bouwde en van het buitenland inge
voerde schepen voor het eerst zeebrie
ven verstrekt: 4 schoeners, 1509.72, 4
andere zeischepen, 2713.26, 6 motor
schepen, 3254.15 en 53 stoomschepen,
177,730.60 M3 netto.
De „Oldambt."
Zooals reeds meermalen is gemeld,
heeft de opbrenging door Duitsche strijd
hamer ging, bij de deur bleef zij een
oogenblik staan. Haar gelaat was
zeer bleek.
Vaarwel mevrouw de gravin, en
moge dit uur u nooit berouwen. Maar
u is immers de moeder en hij... uwe
eenige zoon.
De deur ging open en sloot zich
weer... en de gravin was alleen,
HOOFDSTUK XVIII.
Men schreef 1870. De zon was onder
gegaan en zwakke, doorzichtige nevel
sluiers golfden door de lucht, zij omhul
den de zachtrijzende heuvelketens, be
dekten het liefelijke dal, dat daartus-
schen lag, en omspanden elke aardgol-
ving, eiken boom en struik, alsof zij het
stille heilige werken van de natuur be
schermen wilden tegen de ruwe scha
duw van den nacht Hoe rustig het
landschap echter scheen, toch speelde
zich in dit oogenblik op geringen af
stand een geweldige gebeurtenis af, die
voor de wereld van groote beteekenis
was. Aan de andere zijde van de heu
velketen, geen uur verwijderd, woedde
de slag, en de vuren, die den horizon
rood deden schijnen, het doffe gedon
der, dat van tijd tot tijd de lucht deed
daveren en mijlen ver in het rond de
aarde deed beven en trillen, dat was het
rumoer van den strijd voor Sedan.
Aan den voet van een heuvel, door
een klein, maar licht bosch gedekt,
stond een hoog statig gebouw, een
krachten van het Nederlandsche stoom
schip „Oldambt" plaats gehad onder
gevaarlijke omstandigheden. Daar ook
de veronderstelling is geuit dat de be
schieting waaraan het schip heeft bloot
gestaan door luchtstrijdkrachten ge
beurde, deelt „de Avondp." uit goede
bron mede dat de beschieting van het
vaartuig heeft plaats gehad van de
Belgische kust uit door de Duitschers,
die de „Oldambt" aanvankelijk vooreen
vreemd vaartuig met verdachte bedoe
lingen hielden.
Rantsoeneering.
Het Kamerlid Sannes heeft, naar
„Het Volk" meldt, tot den minister van
landbouw eenige vragen gericht, be
treffende de wenschelijkheid en nood
zakelijkheid om ook voor eenige andere
levensmiddelen dan brood tof rantsoe
neering over te gaan.
Niet bemoedigend.
Door den voorzitter der onderofficiers-
vereeniging „Ons Belang" werd aan
den opperbevelhebber in een zeer uit
voerig schrijven diens steun en mede
werking verzocht tot het verkrijgen van
een duurtetoeslag voor de onderofficie
ren. Tevens werd eene audiëntie ge
vraagd om mondeling de noodzakelijk
heid nader te kunnen aantoonen.
Ruim een maand later ontving adres
sant bericht, dat nadere toelichting on-
noodig werd geacht en hij niet kon wor
den toegelaten, doch zijn belangen zou
den worden behartigd.
Ook aan den minister van oorlog ver
zocht de adressant, tot eene particuliere
audiëntie te worden toegelaten.
Van den minister ontving hij echter
bericht, dat gedurende de buitengewone
omstandigheden geen audiëntie kon wor
den verleend en hij zijn belangen schrif
telijk kon voorgedrage:-
Dit laatste is geschied. Bericht kwam
nog niet in, maar wel zijn de onderoffi
cieren blijkens de Staatsbegrooting
wederom uitgesloten van duurtetoe
slag. („Avondp.")
Brievengaarders.
Voor de brievengaarders en brieven-
gaarsters is thans de volgende regeling
vastgesteld ingeval van waarneming van
hun kantoren bij afwezigheid wegens
ziekte en verlof door huisgenooten
lo. Ziekte, a. bij verpleging thuis van
de brievengaarster of brievengaarder
ontvangt de huisgenoot-vervanger geen
belooning. Mocht echter in dit geval
tengevolge van de vervanging door den
huisgenoot hulp in de huishouding noo
dig en verleend zijn, dan kan, indien
zulks extra-kosten met zich medebracht,
voorgesteld worden, den brievengaarder
of de brievengaarster voor een vergoe
ding in aanmerking te brengen b. bij
verpleging buitenshuis ontvangt de huis
genoot-vervanger voor waarneming van
het hulpkantoor belooning
2o. Verlof. Gedurende het reglemen
taire verlof of extra-verlof wordt aan
den huisgenoot-vervanger steeds beloo
ning gegeven, onafhankelijk of de be
trokken beambte in of buiten zijn stand
plaats het verlof doorbrengt.
ringmuur scheidde liet van de omge
ving. De muren waren dik en van
ouderdom zwart geworden, lange spits
boogvensters, met dicht traliewerk
voorzien, waren aan alle zijden.
Aan de zijde was een aanbouw als
eene kapel met een toren. Dit gebouw
was het nonnenklooster te Sint Anna,
dat nu in een lazaret was veranderd. In
de cellen, waar anders vrome nonnen
baden, in de zalen, waar zij voor ge-
meenschappélijken arbeid of maaltijden
samen kwamen, in de gangen, waar
haar zachte, gedempte schreden weer
klonken, daar lagen thans gewonde
krijgers.
Sedert de oorlog in deze streken
woedde, had het klooster deze bestem
ming gehad. Een deel der nonnen was
weggevlucht, de anderen waren geble
ven en hadden zich aangeboden als
hulp voor de artsen en liefdezusters.
De dag van Sedan had het aantal ge
wonden aanzienlijk vermeerderd, zoo
dat velen in de omliggende dorpen,
landhuizen en boerderijen waren onder
gebracht.
Het was nacht. Buiten waren de lich
ten aan den hemel gebluscht, het ge
donder in de lucht was opgehouden,
ondoordringbaar diepe duisternis lag
over veld en wei in de zalen van liet
klooster brandde mat, gedempt licht,
met nauwelijks hoorbare bewegingen
zorgden de artsen en verpleegsters aan
de ziekbedden.
Onder huisgenooten zijn te verstaan
de inwonende kinderen en de echtge-
noote van den brievengaarder, c.q. de
echtgenoot van de brievengaarster.
De woningnood te Amsterdam.
Uit den staat, meldende het aantal
woningen en het aantal, dat daarvan
onbewoond was op het einde van De
cember 1916, blijkt, dat in de oude stad
van de 48.359 woningen, onbewoond
zijn 132, d.i. 0.27 pet. In de nieuwe stad
zijn de cijfers 90.166 woningen, waar
van 184 onbewoond, d.i. 0.20 pet., voor
de geheele stad 138.525 woningen,
waarvan 316 onbewoond of 0.27 pet.
Het aantal woningen op nieuw ter
rein in aanbouw op 1 Januari 1917 oe-
draagt 1262.
De bevolking van Arnhem.
Ook Arnhem is een van de steden
in ons land waar de bevolking voort
durend vermeerdert. Het afgeloopen jaar
nam de bevolking weer met 1528 per
sonen toe en op 1 Januari jl. telde de
Geldersche hoofdstad 68624 zielen, nl.
32597 mannen en 36027 vrouwen.
Bestrijding der smokkelarij.
Men schrijft van de Geldersche grens
De jongste verordening van den ter-
ritorialen bevelhebber, om geen enkelen
vreemdeling op Nederlandsch gebied toe
te laten, als hij niet van een deugdelij-
ken pas voorzien is en de reden van
zijn verblijf kan opgaven, blijkt een zeer
krachtige en doeltreffende maatregel te
zijnwant werden tot dusverre smokke
lende Duitschers aangehouden en ter
stond naar de grens teruggebracht, de
maatregel gaat nu vrij wat verder, vooral
nu ook de grenswacht belast is met het
jachtmaken op dergelijke personen. Vele
Duitschers schijnen de nieuwe bepaling
nog niet te kennen, trachten nog op de
oude wijze de smokkelwaar te halen.
Zoodoende werden bv. Zondag te Win
terswijk 20 Duitschers aangehouden,
waaronder een paar spoorbeambten en
onder militaire bewaking gesteld. De
lieden worden eenige dagen in arrest
gehouden, krijgen dan een uitwijzings
bevel van den territorialen bevelhebber.
Ze mogen dan tijdens den oorlog niet
meer in ons land komen.
Een nationaal handelspaleis.
Er bestaan plannen om het Paleis
voor Volksvlijt te Amsterdam in te rich
ten tot een internationaal handelspaleis.
Het doel van de daartoe opgerichte
vennootschap is hoofdzakelijk het tot
stand brengen van een permanente
internationale tentoonstelling van han
delsartikelen en nijverheidsproducten op
elk gebied, uit binnen- en buitenland,
en tevens een gelegenheid te scheppen,
waar exposanten, koopers en verkoopers
elkaar ontmoeten en anderzijds met hun
artikelen en voortbrengselen kunnen
kennismaken.
Tegen het inslaan van levensmiddelen.
Door den burgemeester van Delft is
in een proclamatie den ingezetenen me
degedeeld, dat hij bij eventueel gebrek
lil een der zalen ging eene jonge
dame van bed tot bed. Dezen legde zij
het kussen terecht, dien wiesch zij het
zweet van het gelaat, bij den een keek
zij na, of het verband nog vast zat, een
ander gaf zij te drinken, en aan het bed,
waaraan zij stond, trad tenminste voor
een .oogenblik verzachting in.
De liooge slanke figuur, droeg 'n een
voudig grijs kleed, haar dicht, goud
blond haar lag in twee eenvoudige
vlechten om het edel hoofd, aan den
nek en op het voorhoofd een paar
weerspannige lokjes vrijlatend.
De bekoorlijkheid van de eerste jeugd
lag achter haar, maar de adel van haar
gelaat, de helderheid van de blauwe
oogen met hun diepen, warmen glans,
de hooge, bijna plechtige ernst, die op
haar voorhoofd zetelde, vergolden rij
kelijk deze vluchtige bekoring.
De dame ging van zaal tot zaal, van
cel tof cel, keek, of alles in orde was,
of de verpleegsters nauwkeurig de
voorschriften van de artsen opvolgden,
of geen nalatigheid te berispen of te
herstellen was. Zij was de ziel van alles,
eene verkwikking voor de gewonden,
eene geruststelling voor de artsen en
een schitterend voorbeeld voor de ove
rige verpleegsters. Zij was zoo kalm en
verstandig in alles, wat zij deed, van
zoo'n stille, milde vriendelijkheid, zoo
onvermoeid in haar liefdediensten zij
wist steeds, wat iemand aangenaam
was, dat alleen reeds hare aanwezig
aan levensmiddelen zich het recht voor
behoudt de door particulieren opgesla
gen en niet voor direct gebruik be
stemde levensmiddelen in beslag te
doen némen, zulks niet het oog op de
omstandigheid dat door tal van inge
zetenen groote hoeveelheden regee-
ringsartikelen, waarvan geen rantsoen
is vastgesteld, worden ingekocht en op
geslagen.
Een zoet winstje.
In 't noorden van ons land is voor
eigen rekening op een der werven een
ijzeren schip gebouwd, waarvoor als
koopsom f 90.000 gevraagd is. Een
Deensche reederij bood f 800.000, maar
dit was te weinig.
Eenige dagen informeerde de belang
stellende of de fabrikant geneigd was
het schip te gunnen maar wederom was
't mis. Nu werd f 90.000 toegezegd, maar
't ijzer was in dezen tijd zooveel duur
der geworden, dat 't zelfde schip thans
voor f 160.000 te koop was. En ziet. de
reederij bedenkende „beter laat dan
nooit" nam het aan voor dit bedrag.
VLISSINGEN, 18 JANUARI.
De mailboot „Prins Hendrik" wordt
hier hedenavond ongeveer 6 uur uit
Engeland verwacht.
Onderstaande cijfers genomen uit het
jaarverslag der Nutsspaarbank over 1916
toonen dat de spaarbank zich in een
gestadigen bloei blijft verheugen en het
aantal inleggers zoowel als het ver
schuldigd kapitaal geregeld toeneemt.
In 1916 werden 5824 inlagen gedaan tot
een bedrag van f225,350,13 en 1866
terugbetalingen tot een bedrag van
f 186,833,10. Er werden in dat jaar 324
nieuwe inleggers ingeschreven en 211
spaarboekjes geheel afbetaald. De rente
over 1916, zijnde f 11,617,87, werd aan
het tegoed der inleggers toegevoegd.
Het aantal spaarders op 1 Januari 1917
bedroeg 3105 en hun tegoed f 446,794.95.
Er werden 65 nieuwe spaarbusjes
uitgegeven en 604 ter lediging aange
boden, inhoudende f 4276,90. Het aan
tal spaarbusjes in omloop bedraagt 324.
Met 10.724 spaarzegels werd bespaard
f423,15, welk bedrag op de spaarboek
jes werd bijgeschreven.
Op het bijkantoor te Souburg werd in
1916 ingelegd f5705,66 en terugbetaald
f4112,39. Het aantal spaarders op 1
Januari bedroeg aldaar 107 en hun te
goed f 13,544,80.
Naar wij vernemen zal het aantal
Duitsche geïnterneerden, dat iedere reis
met de mailboot medekomt, binnenkort
stijgen van 50 tot ongeveer 100.
Bij Kon. besluit is aan G. J. Boogaart,
commies ter gemeente-secretarie te Mid
delburg, een pensioen toegekend van
f511.
heid voor de lijdenden een geruststel
ling was.
De chef-arts was gewoon van haar
te zeggen, dat de warme straal, die uit
haar hart kwam, haar tot in de vinger
toppen stroomde, dat daarom alleen
reeds de aanraking van hare hand zoo
verzachtend en kalmeerend werkte.
Men stelde in haar het hoogste vertrou
wen.
De chef-arts had haar den naam
Zuster Charitas gegeven, en zoo werd
zij algemeen in het lazaret genoemd
door zieken en verpleegsters, omdat
die naam in volkomen overeenstemming
was met hare onvermoeide liefdewer
ken.
Een uur mocht verloopen zijn, toen
zuster Charitas weer de zaal betrad,
die aan hare bijzondere zorg was toe
vertrouwd, omdat daar de zwaarstge-
wonden lagen. Zij liet zich door de
jonge, bleeke verpleegster, eene non,
die zoolang hare plaats had ingenoment
bericht geven en ging toen naar het
boveneind van de zaal, waar terzijde
van anderen een enkel bed stond.
Daarin lag een zwaargewonde, wiens
toestand sedert dagen reeds hopeloos
was en wien de artsen nog nauwelijks
een nacht durfden voorspellen. Zij vond
hem onveranderd, doodsbleek was zijn
gelaat, stijf en onbewogen de trekken,
en toch leefde hij, want toen zij het oor
aan zijne borst legde, voelde zij de
nauw merkbare ademhaling.
(Wordt vervolgd.)