No. 12
55e Jaargang
MAANDAG
Uitgave Firma F. VAK DE VELDE Ir., Kleine Markt SB, Vlissingen. Telefoon Interc. 10
750
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zondag en algemeen erkende Christelijke feestdagen
FEUILLETON
EEN EDEL
VROUWENLEVEN.
Stads= en Provincienieuws
Y&Y7
VLISSINGSCHE COURANT
ABONNEMENTSPRIJSVoor Vlissingen en de gemeenten op Walcheren ƒ1.45
per drie maanden. Franco door het geheele rijk ƒ1.60. Voor België ƒ2.20
Voor overige landen der Post-Unie 3.35. Afzonderlijke nummers 3 cent
IS JANUARI
ADVERTENTIEPRIJS Van 14 regels ƒ0.48; voor iedere regel meer 12 cent
Driemaal plaatsen wordt /weemaal berekend. Bij abonnement speciale prijs
Reclames 24 ct. per regel. Dienstaanbiedingen en -aanvragen ct. per regel
De abonné's, in't bezit eener ftft ft ft gulden bij levens- rjT* ft gulden bij dood ft ft ft gulden bij verlies ij r* ft gulden bij verlies A ft ft gulden bij verlies ft gulden bij verlies
polis, zijn GRATIS verze- /IIIIII lange ongeschikt- ft 11 door van een hand, |ft|l van I 1111 van een /ft van eiken
kerd tegen ongelukken voor£J U U U heid tot werken f een ongeluk UUU voet of oog AVw een duim 1UU wijsvinger £JtJ anderen vinger
Deze ultkeeringen worden VERDUBBELD Indien de verzekerden, voorzien van geldig plaatsbewijs, een ongeluk bekomen op trein, boot of tram. De uitkeering wordt gewaarborgd door de „Holl. Alg. Verzek. Bank" tè Schiedam
Mr. Goeman Borgesius.
De toestand van mr. Goeman Borge
sius was gisterenochtend en avond nog
geheel dezelfde. De nacht werd rustig
doorgebracht.
Uitvaart jhr. Van Nispen tot Sevenaer.
In de parochiekerk van Onze Lieve
Vrouwe van Goeden Raad, aan het Be-
zuidenhout te 's Gravenhage, werd Za
terdagochtend een plechtige uitvaart
dienst gehouden voor nu wijlen jhr. J.
- W. J. C. M. van Nispen tot Sevenaer,
lid van de Tweede Kamer, van de
Provinciale Staten en hoofdredacteur
|van „De Residentiebode."
Boden van de Tweede Kamer wezen
den autoriteiten hun plaatsen aan. On
der de talrijke aanwezigen werden o.a.
opgemerkt de onder-voorzitter van de
Tweede Kamer, de heer Schaper, en tal
van Tweede Kamerleden.
Tijdens den dienst bevond zich op
het altaar een vriend van den ontsla
pene, pater Beukers, provinciaal van
de Jezuïeten in Nederland, die een stil
gebed opdroeg voor de zielerust van
den overledene.
De Mis van Requiem werd gecele
breerd door den heer J. M.J. vanRooy,
pastoor der parochie.
Het kerkelijk koor „Sursum Corda",
onder leiding van den directeur-organist
Frans Haring, voerde op zeer indruk
wekkende wijze de Requiem-Mis van
Perosi uit. Solisten waren hierbij de
heeren P. van den Oever, le tenor,
H. H. Croes, 2e tenor en Jos. Iserief,
bariton.
Onder de tonen van den treurmarsch
van Chopin werd ten slotte het stoffe
lijk overschot uit de kerk gedragen om
per automobiel te worden vervoerd naar
Zevenaar.
in de wachtkamer aan het station
kwamen verschillende vrienden van den
overledene de weduwe en de familie
hun deelneming betuigen.
De Kamerverkiezingen in 1917.
In de huishoudelijke vergadering van
den Bond van Vrije Liberalen werd het
volgende besluit genomen
„Bij de verkiezingen voor leden van
de Tweede Kamer der Staten-Generaal,
welke ten gevolge van de ontbinding
I met het oog op de Grondwetsherziening
in 1917 zullen moeten plaats vinden,
zal door de Vrij-liberale partij worden
gepoogd te bewerken, dat de zittende
leden geen bestrijding vinden en zoo
mogelijk bij enkele candidaatstelling
worden herkozen, waarbij echter uit
drukkelijk wordt vooropgesteld, dat ge
durende de parlementaire periode, aan
vangende de bedoelde verkiezing en
eindigende met de ontbinding ten ge
volge van de eerste verkiezing krach
tens evenredig kiesrecht, door alle par
tijen zal worden bevorderd, dat elke
beslissing zal worden vermeden over
j eenig onderwerp, dat tot politieken be
ginselstrijd zoude leiden."
29.) —o— (Nadruk verhodeD.)
Zij keek niet op, maar knikte toe
stemmend. In zijn sigarenétui droeg hij
een gouden schaartje.
Toen hij in de zachte, glanzende lok
ken greep, sidderden zijne handen. Hij
sneed een lok at, maar de verzoeking
was sterker dan zijn wil. Haar gelaat
haar adem was zoo nabij... Voor hij
het zelf wist, hoe het kwam, had hij
haar hoofd aan zich gedrukt en zijne
lippen drukten zich op hare oogen.
Toen stormde hij naar buiten.
HOOFDSTUK XVII.
Toen kwam de nacht. Tisza was te
hed gebracht en viel in een kalmen,
vasten slaap. Het had lang geduurd,
vóór men hem in het leven teruggeroe
pen had, maar de dokter gaf toch goede
hoop. Een ongestoorde slaap en eenige
dagen rust zouden bij het kind weer
alles in orde brengen.
De gravin had gedurende heel dien
t'jd Elisabeth gezien noch gesproken,
de angst bij den aanblik van den dier
baren knaap had elk ander gevoel en
belangstelling bij haar gebluseht nu
eerst had zij ondervonden, wat de kin
deren van hare overleden dochter voor
De broodregeling.
Bij de in te voeren broodregeling zal
men een aanvraag hebben in te dienen
ter verkrijging van het vereischte aantal
broodkaarten voor zijn gezin, indien men
dat beeft. In de meeste gemeenten zullen
deze aanvragen wel worden verzameld
door de bakkers. De aandacht wordt er
op gevestigd, dat het niet geoorloofd is
in het geheel meer broodkaarten aan te
vragen dan het gezin leden telt boven
een jaar en dat men niet, indien men
bijv. bij twee bakkers zijn brood pleegt
te koopen, door die beide bakkers zijne
aanvrage mag doen indienen. Een gezin
van bijv. 5 personen, mag in het geheel
nooit meer dan 5 kaarten aanvragen.
Het aanvragen of in ontvangstnemen van
meer dan een kaart per persoon, is straf
baar ingevolge artikel 21, lid I der
distributieregeling van brood, bloem,
meei en rogge en artikel 12 der
Distributiewet met een boete van ten
hoogste f 10.000, of gevangenisstraf van
ten hoogste 4 jaar.
Men is echter volstrekt niet gehouden
om van denzelfden bakker, bij wien
men zijn broodkaart aanvroeg, brood te
betrekken op de verkregen broodkaart
kan het brood ook gekocht worden,
van welken anderen bakker men ook
nemen wil.
De stagnatie in het scheepvaartbedrijf.
In de gisteren te Rotterdam gehouden
buitengewone algemeene ledenvergade
ring van den Bond van Machinisten ter
Koopvaardij werd de volgende motie met
algemeene stemmen aangenomen
„De ledenvergadering van den Bond van
Machinisten ter koopvaardij, bijeen op
14 januari 1917 in Café Riche te Rot
terdam
gezien de gevoerde telegramwisseling
tusschen het bestuur van den Bond en
den Minister van Landbouw, Nijverheid
en Handel
gehoord te ter zake door het Bestuur
gegeven toelichtingen
verklaart zich onvoorwaardelijk met
de door het Bestuur gevolgde handel
wijze te vereenigen, en, ten voile ver
trouwende op het Bestuur, de verdere
afwikkeling van de zaak aan het bestuur
over te laten."
Hiervan is telegrafisch kennis gegeven
aan den minister van landbouw, nijver
heid en handel en aan het Bestuur der
Scheepvaart Vereeniging.
De machinistenstaking is thans dus
definitief geëindigd.
Het systeem van de Distributiewet.
Het „Hbld." meldt, dat er onder een
aantal Tweede Kamerleden van ver
schillende richtingen een vrij sterke
strooming bestaat in de richting van
een totale omwenteling in het systeem
van de distributiewet. Bij de eerste de
beste gelegenheid zou dit tot uiting
worden gebracht. De hier bedoelde leden
zijn van oordeel, dat, daar het thans
meer en meer gaat om schaarschte en
niet slechts om duurte van levensmid
delen, een zoo zuinig mogelijk gebruik
een eerste eisch is geworden. Het gaat
haar waren. Zij had naar de moedige
redster gevraagd en vernomen, dat de
graaf haar in het slot had gebracht,
waar zij weer bijgekomen was. Toen de
dokter kwam en bij Tisza niets meer
te doen was, zond zij hem naar Elisa
beth, en ook hij stelde haar gerust, het
meisje was nog wel afgemat, maar ge
heel hersteld.
Thans, nu zij de rustige slaap van
den knaap zag, besloot zij zelve naar
hare gezelschapsdame om te gaan zien,
om haar voor Tisza's redding te dan
ken, Juist wilde zij zacht de kamer
verlaten, toen de deur openging en de
datka binnentrad.
Heb je geslapen, Sanna, en ben je
weer wat beter -
O, gravin, het zit hier als een
steen, en zij wees op haar hart. Het is
zeker de schrik, die zich daar heeft
vastgezet.
Het gezicht van de oude getrouwe
zag er even aangedaan uit als dat van
de naaste verwanten. Dat ook haar dit
moest overkomen, de trouwe, oude
zorg Zij had na het ongeval aan de
voeten der gravin gelegen en gesmeekt,
haar met schimp en schande van het
slot te jagen, zij was zoo buiten zich-
zelve geweest, zoodat de gravin haar
geruststellen en met zachte woordjes
troosten moest, zoodat zij ook nu zei
Blijf hier, ik laat je door Janko
een glas wijn brengen. Blijf hier bij
Tisza, tot ik terugkom, ik wil naar
juffrouw Werner,
daarom hun inziens niet langer aan,
levensmiddelen tegen matigen prijs op
's rijks kosten te verstrekken, ook zelfs
aan hen, die door den oorlog in betere
omstandigheden zijn gekomen. Zij willen
een ander stelsel toepassen, een stelsel
dat, volgens hen, in Denemarken werkt
en dat is toegespitst op een zuinig ver
bruik. Volgens dat systeem zou de dis
tributie van levensmiddelen in het ver
volg niet meer plaats hebben tegen ver
minderde prijzen (dank zij den millioe-
nen uit 's rijks schatkist,) maar tegen
de inkoopsprijzen van dezen tijd. Die
genen echter, die kunnen aantoonen, of-
althans aannemelijk maken, dat hun in
komen tijdens den oorlog niet is ver
meerderd kunnen, ter tegemoetkoming
in de duurte, een geldelijke uitkeering
krijgen uit 's rijks kas.
Een ministerie van onderwijs?
In verband met de actie, die door
professor B. Symons te Groningen, op
touw schijnt te worden gezet, ten einde
te komen tot de oprching van een
afzonderlijk ministerie van onderwijs,
kan de „Tel." mededeelen, dat in den
laatsten tijd in meer kringen het plan
is opgevat, om daarvoor een beweging
uit te lokken. Het denkbeeld is op
zichzelf trouwens niet heelemaal nieuw.
Integendeel. Vroeger is het reeds
meer dan eens ter sprake gebracht, af
en toe ook in de Kamer, maar de sti
mulans er voor ontbrak eigenlijk en
een krachtige stoot is dan ook nog
nimmer aan het denkbeeld gegeven.
Nu echter schijnt wat men noemt het
psychologisch oogenblik er voor aan te
breken. Als het nieuwe art. 192 der
Grondwet tot stand komt, en in de na
bije toekomst onze gan:,che onderwijs-
wetgeving op nieuwen en breederen
grondslag moet worden opgebouwd, is
het een ongezochte gelegenheid voor
het onderwijs een e.^cii departement
op te richten.
Vandaar dat reeds, onafhankelijk van
de poging van prof. Symons, het plan
was opgevat deze aangelegenheid dui
delijk aan de orde te stellen. Nu het
van Groningen uit schijnt te gebeuren,
is er alle reden de beweging met kracht
te steunen en aan te dringen op
de toekomstige benoeming van een
minister van onderwijs.
Dienstplichtige burgemeesters.
Het legerbestuur heeft bepaald,
dat van 10 januari af, de dienstplich
tige burgemeesters, die in het genot
van onbepaald(klein) verlof zijm ge
acht moeten worden als met groot ver
lof te zijn gezonden en dat ook zoo zal
moeten gehandeld worden met dienst
plichtigen, die nog tot burgemeester
mochten worden benoemd.
Deze burgemeesters blijven in hunne
gemeente werkzaam en keeren alleen
onder de wapens terug bij nadere op
roeping.
Verstrekking brood voor het leger.
De Opperbevelhebber heeft ter ken
nis van de autoriteiten van de land
macht gebracht, dat bij enkele onder-
De juffrouw heeft mij juist naar
de gravin gestuurd, zij wilde de gravin
gaarne spreken.
Mij vroeg de gravin bevreemd,
en op dit uur
Ja, de Kisaszony liet de gravin
dringend vragen, het moest nog heden
zijn.
Wat zou dat beduiden Wat kon de
gezelschapsdame haar gewichtigs mee
te deelen hebben
Toen zij van den arts hoorde, dat
Tisza sliep, vervolgde Sanna... en er
niets voor hem te vreezen was, stuurde
zij mij terstond met de boodschap naar
de gravin.
Zeg haar naar den salon te ko
men, ik zal er terstond heengaan, zei
de gravin.
Toen zij kort daarna den salon be-
tiad, was Elisabeth daar reeds. Wat
de gravin terstond bij den eersten blik
opviel, was de diep ernstige en verwar
de uitdrukking in het gelaat van het
meisje.
U wilde mij spreken, juffrouw
Werner, zei de gravin, en het moet wel
iets gewichtigs zijn, daar u dezen dag
en dit uur daarvoor kiest. Laat mij u
echte:' eerst bedanken voor de redding
van mijn kleinzoon, ik wilde juist tot
ti gaan toen de datka mij uw verzoek
bracht. U is een moedig meisje, Elisa
beth, en ik sta bij u in groote schuld.
Het was de eerste maal, dat de gravin
haar bij haar naam noemde, ook klonk
hare trotsche stem zeldzaam zacht en
deelen van het leger, in afwijking van
de bestaande gewoonte om het brood
per ration te verstrekken op de voor
de verschillende maaltijden aangegeven
tijdstippen een hoeveelheid gesneden
brood, onder behoorlijk toezicht be
schikbaar werd gesteld. Deze hoeveel
heid werd zóó genomen, dat zij geheel
werd genuttigd.
Aangezien hiermede eene besparing
in de verstrekking van brood werd ver
kregen van 10 tot 20 pet. zijn alle troe
pencommandanten uitgenoodigd de bo
vengenoemde verstrekking van brood,
voor zoover zulks mogelijk en gewenscht
is, in toepassing te brengen.
Locaalspoor Tholen-West-Noord-
Brabant.
In een vergadering van belangheb
benden bij de totstandkoming van het
bovengenoemde locaalspoor te Tholen
gehouden, werd medegedeeld dat over
wogen wordt om den provincialen stei
ger te Stavenisse te verplaatsen en dan
ernstig te overwegen om het eindpunt
der lijn te St. Annaland te doen zijn,
indien er te Stavenisse geen medewer
king is.
Maatschappij Radio-Holland.
Te Amsterdam is opgericht deNeder-
landsche Telegraafmaatschappij „Radio-
Holland", die de installatie en het be
heer van draadlooze stations aan boord
van Nederlandsche schepen gaat op zich
nemen en die daardoor bestemd is, het
geheele Nederlandsche scheepstelegram-
verkeer ook onder zuivere Nederlandsche
controle te brengen.
De grooteNederlandsclie Scheepvaart
ondernemingen zijn zelf opgetreden als
oprichters en aandeelhouders van de
nieuwe maatschappij, die een kapitaal
heeft van 1 niillioen, (waarvan f200.000
uitgegeven).
Als directeur treedt op de hter L. H.
F. Wackers, te Amsterdam, terwijl tot
inspecteur is benoemd onze vroegere
stadgenoot de heer A. Walrave te 's Gra
venhage.
VLISSINGEN, 15 JANUARI.
Een Duitsche onderzeeër aangehouden
en weer vrijgelaten
Hedennacht werd een Duitsche onder
zeeër in onze territoriale wateren aan
getroffen, die werd aangehouden door
marine-vaartuigen en naar hier werd
overgebracht. De onderzeeër, bemand
met 25 koppen, werd geschut en nam
ligplaats in de binnenhaven.
Hedenmiddag werd de onderzeeër door
de marine-autoriteiten weer vrijgelaten
en naar buiten gebracht.
Het Belgisch generaal-consulaat alhier
dat op 1 Februari tijdelijk naar Breda
zou worden verplaatst, blijft voorloopig
hier gevestigd.
bewogen.
Elisabetli zag naar den vloer.
Houd uw dank terug, gravin, ant
woordde zij na eene pauze met zachte,
beklemde stem, want ik vrees ten zeer
ste, dat u ze terugnemen zou, zoodra
u mij hebt gehoord.
Getroffen keek de gravin haar aan.
Wat moest dat beteekenen Was liet
eene eenvoudige opzegging En dacht
zij daardoor zoo'n uitwerking te voor
schijn te roepen De trots, dat nooit
sluimerende gevoel, werd wakker.
Het zou mij zeer leed doen, indien
u ons wilde verlaten, juffrouw Werner,
zei ze plotseling droog en koel, maar
ik zou me daarin moeten schikken.
Nu was de verbazing aan Elisabeth.
Was Geza haar voor geweest Wist de
gravin alles En sneed zij alle verdere
verklaring op deze wijze af? Maar
neen, dat was niet mogelijk. Zou de
gravin haar zoo hartelijk begroet heb
ben, indien zij het wist
Wat bedoelt uwe excellentie daar
mee vroeg Elisabeth na kort zwijgen.
Ik meen, dat u doelde op eene op-
zegging uwerzijds.
Dat was mijne bedoeling niet en
het zou aanmatigend zijn, te gelooven,
dat die gebeurtenis zulke gevoelens bij
mevrouw de gravin zou te voorschijn
roepen.
Wat is het dan Verklaar u dui
delijker zei de gravin met eene bewe
ging van ongeduld, terwijl zij hare
droevige oogen met een uitdrukking
Het Opera Solisten-Ensemble.
Het opera solisten-ensemble gaf Za
terdagavond in de schouwburgzaal op
de Groote Markt voor een vrij goed be
zette zaal een buitengewone uitvoering
van de „Cavalleria Rusticana", opera in
één acte en daarna „Paljas", opera in
twee acten. De inhoud van de „Caval
leria Rusticana" komt op het volgende
neer: Santuzza is de verloofde van
Turridu, Lola de vrouw van Alfio. Een
oude liefde brengt Turridu en Lola te
samen. Alfio ontdekt die, er ontstaat
twist tusschen Turridu en Alfio, die
eindigt met den dood van den eerste.
In „Paljas" komt een reizende kermis
troep op. Tonio, de knecht verklaart
zijn liefde aan Nedda, de vrouw van
Canio, den Paljas. Zij heeft echter haar
liefde geschonken aan Silvio, een rijken
boer, die met haar vluchten wil. Uit
jaloezie doodt Canio zijn vrouw en
Silvio.
Zooals men ziet twee werken van
ontróerenden liefdesweemoed. Mej. Cos-
man, die eerst als Santuzza, later ais
Nedda speelde, kon ons niet bekoren.
Ze bleef beneden de maat. Haar klank
is scherp, soms schril, en onverstaan
baar in de uitspraak der woorden. Vooral
in het eerste stuk was zij zonder tekst
boekje niet te volgen.
In „Paljas" was dat beter. Het kleine
duetje met Silvio klonk zuiver.
Beter bevielen ons de dames Ditmar
en Breson. Haar geluid was heider van
klank, de uitspraak der woorden duide
lijk en de voordracht viel te loven.
De heer Mastenbroek als Turridu,
later als Canio, had een zware rol te
vervullen, en uit de bijvalsbetuigingen
van het publiek is hem gebleken, dat
hij met succes gewerkt heeft. Vooral in
den slotzang van de „Cavalleria Rusti
cana" werd hij geestdriftig toegejuicht.
Ook de heer Schumacher kan tevre
den zijn. Een aangrijpend oogenblik was
dat in „Cavalleria," toen hij wraak
zwoer.
Hij beschikt over een warm bariton
geluid, wat het beste bleek bij de pro
loog van „Paljas". Zoowel voordracht
als geluid waren prachtig. De heer
Leenders als bas-solist vervulde zijn
rol goed.
Als muzikaal leider trad op de heer
j. van Duinen en aan hem komt voor
zeker een groot deel van het succes
toe, bij de uitvoering behaald. Zijn spel
was streng rythmisch, geen enkel trekje
uit de muziek werd verwaarloosd. Aan
het slot der uitvoering golden dan ook
de toejuichingen mede hem.
De mailboot „Koningin Regentes"
kwam, daar zij wegens het vegen van
mijnen door de Engelsche marine, twee
uur op de Theems was opgehouden,
gisteren avond eerst te ruim half zeven
op de haven. Er waren ditmaal slechts
28 passagiers aan boord, onder wie een
dame en twee kinderen voor Goch. Ver
der waren aan boord 250 zakken mail.
Bij de Noord Hinder werden twee mijnen
gepasseerd, waarvan een op een 50
nieter afstand.
Heden vertrok de „Prins Hendrik"
van ongerustheid op Elisabeth's gelaat
sloeg.
Ik heb nagedacht, excellentie, in
welken vorm ik u de mededeeling zou
doen, maar kan het rechte woord niet
vinden. U dringt echter mij zelf tot eene
verklaring en u hebt recht, het verlos
sende woord is toch altoos het beste...
mevrouw de gravin... Elisabeth stond
voor haar met neergeslagen oogleden,
de eene blos verjoeg den anderen op
hare wangen en hoe onrustig gravin
Helene, hoe onzeker de blik van hare
cogen was, zoo moest zij toch erken
nen, nooit een edeler en schooner ge
laat te hebben gezien. Mevrouw de
gravin, in korte woorden... mijnheer
de graaf, uw zoon, heeft mij lief en
heeft mij zijne hand en zijn naam aan
geboden. i
De oogen der gravin namen een stij
ve, bijna doode uitdrukking aan, het
was, alsof elke spier en lijn van haar
gelaat verlamde, zoo'n onbeweeglijk
heid verbreidde er zich over. Dezelfde
stijfheid scheen zich aan haar lichaam
te hebben medegedeeld, want zij stond
geheel roerloos. Zooals een vlammende
bliksemstraal met verblindende helder
heid secondenlang eene streek verlicht,
die te voren in nacht en duisternis lag,
zoo gaven deze paar woorden den sleu
tel tot alles, wat zich van dag tot dag
telkens opnieuw aan haar had opge
drongen... de veranderde toestand van
haar zoon.
(Wordt vervolgd).