IVO. 2
55e Jaargang
1917
WOENSDAG
UitgaveFirma F. VAN DE VELDE Ir., Kleine Harkt 58, Vlissingen. Telefoon Interc. 10
3 JANUARI
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zondag en algemeen erkende Christelijke feestdagen
Het Jaar 1916.
FEUILLETON
EEN EDEL
VROUWENLEVEN.
BINNENLAND
Stads- en Provincienieuws
VLISSINGSCHE COURANT
ABONNEMENTSPRIJS: Voor Vlissingen en de gemeenten op Walcheren ƒ1.45
per drie maanden. Franco door het geheele rijk ƒ1.60. Voor België ƒ2.20
Voor overige landen der Post-Unie 3.35. Afzonderlijke nummers 3 cent
ADVERTENTIEPRIJS: Van 14 regelsƒ0.48; voor iedere regel meer 12cent
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend. Bij abonnement speciale prijs
Reclames 24 ct. per regel. Dienstaanbiedingen en -aanvragen 6 J4 ct. per regel
De abonné's, in 't bezit eener ft gulden bij levens- gulden bij dood ft gulden bij verlies A F* A gulden bij verlies A A A gulden bij verlies ft P* gulden bij verlies
polis, zijn GRATIS verze- M III HI I lange ongeschikt- A| I door <|l|| van een hand, I 11 van vaneen t*1 van eiken
kerd tegen ongelukken voortJ V U w heid tot werken I WW een ongeluk OUU voet of oog AwW een duim XUw wijsvinger UW anderen vinger
Deze uitkeeringen worden VERDUBBELD Indien de verzekerden, voorzien van geldig plaatsbewijs, een ongeluk bekomen op trein, boot ot tram. De uitkeering wordt gewaarborgd door de „holl. Alg. Verzek. Bank" tê Schiedam
Op andere wijze nog dan door leenen
moes. men echter trachten den Neder
landsehen Staat in staat te stellen, aan
zijn erplichtingen ;e voldoen. Daartoe
werden in de eerste plaats verschillen
de nieuwe belastingen ingesteld, die
rechtstreeks tot den oorlog in betrek
king stonden en wel de Oorlogswinst-
belasting, die, in Mei aangenomen, tot
1 Augustus 1914 terugwerkende kracht
kreeg, en de belasting tot gedeeltelijke
bestr iding van de kosten van den oor
logstoestand, de zoogenaamde verdedi
gingsbelastingen. Daarnaast strekten
ook andere wettelijke maatregelen tot
verhooging van 's lands inkomsten als
de wet tot verhooging van de briefport
en die tot verhooging van den bierac
cijns. Ook de wijziging der successie
wet moest tot dit doel dienen Maar de
tegenstand der Eerste Kamer, waarin
de rechterzijde het ontwerp afstemde,
maakte dat liet nog niet tot wet kon
worden.
Die afstemming had ons bijna in een
jaar tijds den tweeden minister van fi
nanciën gekost. In het begin van het
jaar toch had minister Treub tengevol
ge van den onwil der Tweede Kamer,
om de pensioenbelasting vóór de ouder
domsrente te behandelen, welke onwil
in een motie-Schaper tot uiting kwam,
zijn ontslag aangevraagd. Nu volgde
in het eind van het jaar zijn opvolger,
minister Van Gijn, na het votum der
Eerste Kamer, zijn voorbeeld. Maar op
aandrang van den ministerraad willigde
de Koningin het verzoek niet in. En be
wogen door den algemeenen wensch
trok daarop minister Van Gijn, cfïe men
algemeen den aangewezen man achtte
om de belastinghervorming, door mi
nister Tretib ontworpen, zij het in wat
gewijzigden vorm tot stand te brengen,
zijn ontslagaanvrage in, waarna een
gewijzigd ontwerp inzake de successie
wet bij de Tweede Kamer werd aan
hangig gemaakt en aangenomen.
Dat onze volksvertegenwoordiging
nog ander werk te doen kreeg, dan wat
haar onder den drang van den oorlog
werd opgelegd, bleek reeds uit wat om
trent het ontwerp inzake ouderdoms
rente gezegd werd. Dit ontwerp, dat de
rente tot de 70-jarigen uitbreidde, werd
in Mei aangenomen. Verder werden nog
buiten eenig verband met den oorlog
het Oorlogsmolestverzekeringsontwerp,
dat betreffende een uitvoerverbod van
schepen en een ander tot tijdelijke af
wijking van de Kieswet, behoorden nog
tot de noodmaatregelen tengevolge van
den oorlog aangenomen het ont
werp ten behoeve van de bestrijding
van mond- en klauwzeer, dat tot tijde
lijke voorziening in liet eedsvraagstuk,
dat tot regeling van het meer uitge
breid en lager onderwijs en dat tot in
stelling van een Kolonialen Raad voor
Indië, terwijl o.a. een ontwerp afsluiting
en droogmaking van de Zuiderzee werd
ingediend.
De belangrijkste arbeid onzer volks
vertegenwoordiging in het afgeloopen
20—o— (NairiiK verboAeo.)
Hoe gelukkig hadden deze menschen
kunnen worden, als zij in gewone om
standigheden geboren waren. Waarom
had zich echter ook het noodlot er in
gemengd en tot een treurig einde ge
bracht, wat menschelijke verblinding
zoo gruwzaam was aangevangen? Was
het, omdat zij slechts de neiging van
haar hart hadden gevolgd, slechts de
stern der hartstocht, die tot hen sprak
Zou zij zoo hebben gehandeld"? Zoo
hebben kunnen handelen, als zij het
door smart gebogen hoofd der móeder
had gezien? Zoo kunnen handelen, na
dat zij had gezworen Misschien, in
dien de dochter den tijd had afgewacht,
hadden tijd en liefde de moeder be
keerd. De tijd De gravin zou nimmer
hebben toegestemd, al waren er jaren
over vervlogen, ja, eene innerlijke stem
zeide Elisabeth, dat, als hetzelfde op
nieuw zou gebeuren, zij, ondanks hef
groote verdriet, ondanks de harde er
varing, nog niet anders zou handelen.
Elisabeth kon ditmaal niet met hare
gedachten in het reine komen. Hare
heldere denkwijze was niet voldoende,
al de ontstemmende indrukken te ver
jaar was echter de Grondwetsherzie
ning, die kortelings haar beslag kreeg.
Reeds voor zij in behandeling kwam,
had zij haar invloed op ons volksleven
doen gelden, doordat twee belangrijke
aangelegenheden hierbij stonden gere
geld te worden, en v/el het kiesrecht-
vraagstuk en de financiëele gelijkstel
ling tusschen openbaar en bijzonder
onderwijs. Het eerste bracht zoowel de
voorstanders van algemeen kiesrecht
als ook de vrouwen, die kiesrecht be
geerden, in beweging. Te Amsterdam
hadden kiesrechtbetoogingen plaats.
En in den Haag trachtten zoo mannen
als vrouwen op onze Staten-Generaal
indruk te maken door voor algemeen
kiesrecht en vrouwenkiesrecht te be-
toogen, het laatst nog op 18 October,
toen de voorstellen tot Grondwetsher
ziening in behandeling kwamen. Het
resultaat was echter niet in allen deele
bevredigend voor de voorstanders van
vrouwenkiesrecht. Immers werd het al
gemeen kiesrecht voor mannen vastge
steld, voor de vrouwen werden alleen
de beletselen weggenomen, die haar
kiesrecht absoluut in den weg stonden.
Bleek zoo ons parlementaire leven
dus niet geheel door oorlogsrumoer
overhemd te worden, ook de verkiezin
gen voor de Provinciale Staten, die den
socialisten een belangrijke winst brach
ten, toonden het de natuur zelf
dwong in het begin van dit jaar ons wel
onze aandacht naar andere dingen te
richten. De watersnood, die verschil
lende streken van ons land teisterde,
drong zelfs een oogenblik de gedachte
aan de verschrikkingen rondom ons
terug, doordat zij nu in eigen land een
beeld van verwoesting te zien gaf. Een
heftige Noord-Westerstorm brak tal
van dijken stuk en verwoestte groote
landstreken in verschillende deelen van
ons land. Het meest hadden de kust
landen der Zuiderzee te lijder, en van
deze weer vooral de streek tusschen
Amsterdam en Purmerend. Alleen op
Marken, waar 16 menschen omkwamen
en bij Rotterdam, waar er 5 verdron
ken, vielen menschenlevens te betreu
ren. Maar de niateriëele schade, vooral
tengevolge van het verlies van vee, was
enorm. En niet alleen ons koningspaar
en onze regeering, maar ook buiten-
landsche regeeringen deden van haar
deelneming blijken.
Ook ons Indië trof een dergelijke
ramp door een overstrooming op Java.
Een andere ramp was er voor ons de
de opstand in Djambi, die zich vrij ern
stig liet aanzien, maar thans vrijwel
bedwongen lijkt.
Hadden we dus in het afgeloopen
jaar ook, als altijd, onze geheele eigene
zorgen, die met den grooten oorlog
daarbuiten geen verband hielden, toch
moest wel telkens weer opnieuw de el
lende van dien oorlog zich aan ons be
wustzijn opdringen. En waar in de laat
ste maanden zich ook ten ontzent een
nieuwe nood zich bij de andere is gaan
voegen, die zich door de voorgenomen
inkrimping van het treinenverkeer en
allerlei andere maatregelen ter bespa
ring van kolenverbruik, zoo algemeen
en openlijk zal toonen, gaan onze ge
dachten als van zelf telkens weer op-
zoenen. Doch, wat het hoofd niet wilde
gelukken, dat gelukte ten slotte het
hart. Medelijden legde zich als warm
licht over al de scherpe tegenstrijdighe
den. Zij voelde medelijden met de doch
ter, die kort liefdegeluk betaalde met
haar jonge leven, en nog meer met de
ongelukkige vrouw, die eveneens een
offer van haar stand en vooroordeel
werd, als zij het haar kind liet worden
en de wonde, die zij zichzelve had ge
slagen, bloedde langer en was dieper,
daar de dochter reeds lang alle smart
was ontrukt.
Hef slechtst kwam graaf Geza weg.
Het gevoel van deelneming, dat zacht
in haar hart was komen ontluiken, alle
onaangename herinneringen verdoeze
lend, was plotseling verdwenen. Zij zag
hem steeds weer, den ruwen, geweldi
gen, hoe hij de arme zuster mishandelde
en haar dwong tot den schrikkelijken
eed, die tot meineed moest worden
HOOFDSTUK XIII.
In het slot van graaf Palsy werd een
concert gegeven, dat bijna een natio
naal feest werd, en waaraan de adel
van het geheele comitaat deelnam. Het
was ten bate van de weduwen- en
weezenkas van de gevallenen in het
jaar 1848, en ieder wilde zijne vader
landslievende gezindheid toonen.
Ook Elisabeth's deelneming werd ge
vraagd, want haar volleerd vioolspel
was nog in levendige herinnering en die
nieuw naar
den Europeeschen oorlog,
die nog steeds zijn sombere schaduw
over de wereld werp'.
Op geen enkel der vele oorlogster
reinen hebben ook in dit afgeloopen
jaar gebeurtenissen van zoo beslissen-
den invloed plaats gehad, dat zij het
einde te voorspellen schijnen. Wel had
den de Entente-staten als hun zekere
verwachting uitgesproken, dat het hun
in dit jaar gelukken zou Duitschiand en
zijn bondgenooten op de knieën te
brengen. Maar het oorlogsgebeuren
heeft aan die verwachting allerminst
beantwoord. Want ondanks Duitsch-
land's tegenslagen op het Westelijk
front, is aan het einde van dit jaar,
vooral tengevolge van de krijgsbedrij
ven der laatste maanden, de toestand
voor de Centrale rijken gunstiger en
bemoedigender dan voor de Entente.
En het is ongetwijfeld ook in het be
wustzijn daarvan, dal zij aan hun vij
anden vredesonderhandelingen hebben
voorgesteld.
Zoo er iets de oorlogsgebeurtenissen
van dit voorbije jaar kenmerkte, is het
wel de opnieuw gebleken onmogelijk
heid om aan het Westelijk front een
doorslaande verandering in den toe
stand te brengen en het duidelijke stre
ven van de Centralen om daarom in
het Oosten een beslissing te zoeken.
immers het groote offensief der Fran-
schen en Engelschen
aan het Westelijk front,
dat 1 Juli begonnen, aan de hardnek
kige, maar vergeefsche pogingen der
Duitschers tot verovering van Verdun
een einde maakte, bereikte in geen en
kel opzicht het resultaat, dat de Entente
er zich van had voorgesteld. De ge
hoopte doorbraak had met plaats. Al
leen gelukte het den Fra'schen en En
gelschen zoo aan de Se .mie-als aan de
Ancre, de Duitsche linies enkele kilo
meters achteruit te dringen en een klein
deel van het bezette gebied van Noord-
Frankrijk te heroveren, terwijl ook na
het eindigen van het Duitsche offensief
bij Verdun de Franschen daar het initia
tief konden nemen en ten slotte al het
in het begin van dit jaar door de Duit
schers ten koste van ontzaglijke ver
liezen veroverde terrein, terug ver
overen.
Tweede Kamerverkiezingen in 1917.
Naar „De Fakkel" meldt, is op de
Donderdag 21 December gehouden ver
gadering van de voorzitters der verte
genwoordigende politieke partijen ge
bleken, dat alle aanwezigen bereid wa
ren onder zekere voorwaarden te be
vorderen, dat de politieke partijen zich
bij de Kamerverkiezing van 1917 van
politieken strijd zouden onthouden. Zoo
mogelijk zal vóór 15 Februari a.s. een
beslissing van de partijen worden uit
gelokt.
Aftreden van den Engelschen gezant.
Uit diplomatieke kringen vernemen
roep daarvan was door de heele streek
verbreid. Het was niet naar haar eigen
zin, want van alle publieke optreden
was zij afkeerig, zelfs wanneer, zooals
hier, een goed doel bereikt werd, maar
zij kon de uitnoodiging niet afslaan,
daar zij bemerkte hoe de gravin het
wensclite.
Ten voordeele van de weduwen en
weezen der Honved-gevallenen, wier
aanvoerder de vermoorde graaf was
geweest!... Welke herinneringen moch
ten wel opstijgen in de ziel der onge
lukkige vrouw, en hoe moest zij daar
voor gevoelen Deze gedachte gaf voor
Elisabeth den doorslag.
Eerst heette het, dat de gravin wilde
meerijden, toen echter de avond van
het concert kwam, gevoelde zij zich
zoo aangedaan, dat zij thuis moest blij
ven, en zoo reed Elisabeth alleen. Graaf
Geza was reeds des voormiddags heen
gegaan, omdat hij het feest mede moest
regelen.
Elisabeth wist, dat men haar slechts
om haar spel had uitgenoodigd, en
welke aanspraken kon zij ook maken,
om in deze kringen te verschijnen Zij
nam de zaak op, zooals ze op te nemen
was, met koele kalmte, als ten plicht,
dien men heeft op zich genomen, ter-
wille van een ander, en dien men wil
vervullen.
Welk een strijd het had gekost, eer
de twee vrienden, Geza en Endre het
hadden doorgedreven, haar te doen
wij met zekerheid dat de Engelsche ge
zant te 's-Gravenhage, sir Alan John
stone, eerlang het juiste tijdstip is
nog niet bekend zijn post bij Hr.
Ms. Htif gaat verlaten.
Sir Alan Johstone is sedert den 15en
December 1910 bij het Nederlandsche
Hof geaccrediteerd en volgde sir Henry
Howard op.
De vertrekkende gezant genoot de
reputatie van groote bekwaamheid en
was in onze regeeringskringen een zeer
geziene persoonlijkheid, die niets heeft
weggelaten om, ook in de moeilijkste
tijden, de betrekkingen tusschen ons
land en Engeland vriendschappelijk te
doen blijven.
Vliegtuigen.
Wijl onlangs weer op eigen vliegtui
gen is geschoten, heeft de Opperbevel
hebber bepaald, mede in verband met
het steeds onder de wapenen komen
van nieuwe lichtingen, dat de gegeven
orders omtrent de herkenning van eigen
en vreemde vliegtuigen opnieuw ter
kennis van de troepen moeten worden
gebracht en voortaan geregeld in her
innering moeten gebracht worden.
De Opperbevelhebber heeft ter ken
nis van de Land- en Zeemacht gebracht
dat Duitsche vliegtuigen en luchtsche
pen, welke in nood verkeeren, zoowel
bij dag als nacht noodseinen zullen ge
ven als teeken, dat zij op ons gebied
zullen landen.
Deze noodseinen zijna. voor vlieg
tuigen het afschieten van een witten
en een rooden lichtkogel, welke sein
bij korte tusschenpoozen zal worden
herhaald.
b. voor luchtschepen het vertoonen
van twee lichten, het eene wit, het an
dere rood, brandend met een zeer hel
deren gloed, welk sein bij korte tus
schenpoozen zal worden herhaald over
dag zullen bovendien kunnen woiden
ontplooid twee vlaggen, de eene wit,
de andere rood, dan wel een vlag half
wit half rood.
Op vliegtuigen en luchtschepen, welke
bovenstaande noodseinen geven en daar
mede te kennen geven, dat zij zullen
landen, mag niet geschoten worden, ook
al blijkt, dat niet aanstonds tot een lan
ding wordt overgegaan.
Bij het melden van vreemde vliegtui
gen en luchtschepen, zal tevens moeten
worden vermeld of noodseinen zijn ge
toond.
RECHTSZAKEN.
Rechtbank te Middelburg.
Op de rol voor de eerste zitting van
het jaar 1917 stonden Dinsdag een
kleine 50-tal zaken betreffende verbo
den vervoer, verboden uitvoer of pogin
gen daartoe.
De eerste der openbare zaken was die
tegen C. L. V. en den 17jarigen J. H.
de C. beiden uit Heilo (Sluis). Aan be
klaagden was ten laste gelegd het uit
voeren van zeep en wol. Zij werden
door een onderofficier en een soldaat
aangetroffen liggende onder den draad,
die gespannen is op een afstand van
en als waarschuwing voor den electri-
deelnemen aan het concert, dat ver
moedde zij waarlijk niet. Het heele
groote getal medewerkenden, dat uit
sluitend uit adellijken bestond, was er
tegen, het sterkst Endre's eigen zuster,
Comtesse Vilma, die de koningin van
het feest zou zijn. De vrienden hadden
toch hun wil doorgedreven, want, af
gezien van al het overige dat hen er
toe mocht hebben bewogen, waren zij
er van overtuigd, dat Elisabeth's num
mer het glanspunt van het concert zou
vormen.
Zij zelve vermoedde en merkte niet,
dat zij als indringster, als een vreemd
element tusschen al deze hoogklinkende
namen werd beschouwd, want de aan
geboren gastvrijheid liet niet toe, aller
eerst voor de gastgevers, haar vreemd
en koel te behandelen. Zij was genoo-
digd, en voor dit feit verdween alles.
Men begroette haar hartelijk, vooral
Endre's moeder, die den zoon' sprekend
geleek. De majoor was een en al har
telijkheid en beminnelijkheid, en ook
comtesse Vilma, met haar trotsch en
ongenaakbaar voorkomen, gunde haar
eenige vriendelijke woorden.
En de gasten, vooral de heeren, die
een veel te ridderlijk wezen hadden om
anders dan hoffelijk fe zijn, richtten
zich naar de gastheeren. En hef was
ook onmogelijk, anders dan op deze
wijze het meisje te behandelen. Zooals
zij zich door hare eenvoudige kleeding
van alle dames onderscheidde, zoo
schen draad. De waren werden door
Duitsche soldaten naar zich toegehaald.
Bekl. die vroeger bekend hadden, wilden
nu doen gelooven, dat zij van plan wa
ren iets van de Duitschers aan te nemen
voor hier wonende Belgen, doch dat
deze op het naderen der Nederlandsche
militairen de pakjes terughaalden. De
beide getuigen durfden niet te verklaren
of de bedoelde draad op Nederlandsch
of op Belgisch grondgebied loopt. Reeds
was men van plan de zaak daarom uit
te stellen, toen de beklaagden zeiden
te bekennen dat de draad op Belgisch
grondgebied loopt.
De eisch luidde voor V. 14 dagen
gevangenissstraf en voor de C. voor
waardelijke tuchtschool van een maand
met een jaar proeftijd.
De verdediger van V., mr. P. J. van
Bortel zeide dat niet is ten laste gelegd
het uitvoeren van een plaats in het
binnenland tot over de rijksgrens en
dat daarom een der factoren van ver
boden uitvoer ontbreekt, zooals de Hooge
Raad heeft uitgemaakt. Ook meende
hij dat de thans door beide beklaagden
gegeven voorstelling zeer aannemelijk is,
en dat zij zullen moeten worden vrijge
sproken.
De aan de C. toevertrouwde raadsman,
de heer mr. j. Adriaanse, sloot zich bij
het wat hij noemde, welsprekende plei
dooi, van zijn collega aan.
Nog werd o.a. voortgezet de behan
deling van de zaak tegen S. uit Clinge,
die reeds veroordeeld was tot een maand
wegens uitvoer van maïs. Hij was in
verzet gekomen. Nu bleek, dat het huis
van bekl. voor een deel op Hollandsch
en voor het andere op Belgisch ligt.
Bekl. en zijn verdediger mr. Adriaanse,
zeiden dat de mais voor kippenvoer
moest dienen. Laatstgenoemde zeide
bovendien, dat bekl. bij den dienstleider
der commiezen en marechaussee goed
staat aangeschreven, terwijl echter de
commies-getuige er anders over sprak.
De officier eischte bevestiging van het
verstek vonnis.
Van de andere zaken noemen wij nog
de drie betreffende het doen vervoeren
van meer visch, dan waarvoor consent
was gegeven. Het bleek dan te Ter
Neuzen, dat de zending meer woog, dan
het consent aangaf. Slechts een dezer
beklaagden was verschenen, namelijk
E. B. vischhandelaar te ljmuiden. Hij
verzekerde dat het overwicht hem niet
bekend was. De officier nam dit aan
en vroeg slechts f 5 boete of 10 dagen
hechtenis en terugbetaling van het geld
dat de in belag genomen visch heeft
opgebracht.
VLISSINGEN, 3 JANUARI.
Omtrent het ongeluk dat hier plaats
had met een der torpedojagers onzer
marine wordt door het Correspondentie
bureau alzoo van officieuse zijde
medegedeeld dat het geschiedde op
Oudejaarsmorgen ten half 7.
overtrof zij ze allen door den adel van
hare verschijning. Weliswaar kon zij
zich in den beginne moeilijk terechfvin-
den. Haar zin was gericht op het groote
en stille, daarom hiek; zij van eenvou
dige kleuren De rijkdom en glans rond
om haar, verblindden en verwarden
haar bijna. Zij waande zich in eene
tooverwereld verplaatst. Welk eene
pracht in de zalen en niets dan goud en
edelgesteenten en fluweel bij de dames
en heeren Een eenvoudige zwarte- frak
ware een rustpunt voor haar oog ge
weest, in plaats daarvan flikkerden en
schemerden de met goud doorwerkte
dolmans en attila's der heeren en de
met goud geborduurde atlas- en flu-
weelf-n sleepen der dames in stroomen
van licht. Zelfs de bedienden droegen
livreien met zilveren snoeren. De veie
zalen waren reeds geheel gevu'd en nog
steeds kwamen nieuwe koetsen met
gasten aanrollen. He' was eei. welvoor
zien programma voordrachten, ge
zang, spel, en de laatste u 'en zouden
rog door dansen in beslag worden ge
nomen.
Om negen uur begonnen de voor-
drachien. Zij werden in het Hongaarsch
gehouden, dat Elisabeth niet verstond,
doelt het levendige gebarenspel, het
vuur en de kracht vu: uitdrukking trok
ken hare grootste belangstelling. Zoo
ging het ook bij dc declamatie
(Wordt vervolgd.)
