MAANDAG
No. 298
54e Jaargang
1916
UitgaveFirma F. VAN DE VELDE Jr., Kleine Markt 58, Vlissingen. Telefoon lolara. 10
Verschijnt dagolijks, uitgezonderd op Zondag en algemeen erkende Christelijke feestdagen
BINNENLAND
ge"'
FEUILLETON
EEN EDEL
VEO UWENLEVEN.
VLISSINGSCHE COURANT
ABONNEMENTSPRIJS: Voor Vlissingen en de gemeenten op Walcheren ƒ1:45
per drie maanden. Franco door het geheele rijk ƒ1.60. Voor België ƒ2.20
Voor overige landen der Post-Unie 3.35. Afzonderlijke nummers 3 cent
ADVERTENTIEPRIJS Van 14 regels ƒ0.48; voor iedere regel meer 12 cent
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend. Bij abonnement speciale prijs
Reclames 24 ct. per regel. Dienstaanbiedingen en -aanvragen 6 ct. per regel
De abenné's, in 't bezit eener ft ft ft ft gulden bij levens- fj F* ft gulden bij dood ftft ft gulden bij verlies <M ft gulden bij verlies A ft ft gulden bij verlies ft r* gulden bij verlies
polis, zijn GRATIS verze- IIIII lange ongeschikt- ft 11 door <|l|l van een hand, Iftll van II III vaneen M*\ van eiken
kerd tegen ongelukken voorLA W w w heid tot werken l UU een ongeluk UUU voet of oog J.vU een duim 1UU wijsvinger mV anderen vinger
Deze altkeeringen worden VERDUBBELD Indien de verzekerden, voorzien van geldig plaatsbewijs, een ongeluk bekomen op trein, boot of tram. De uitkeering wordt gewaarborgd door de „Holl. Alg. Verzek. Bank" tê Schiedam
Bijeenhouden van de weermacht.
Naar aanleiding van de zinspeling in
de vergadering der Tweede Kanier van
Vrijdag door den voorzitter gemaakt op
een mogelijk nog voor het Kerstreces
te houden comité-generaal der Kamer,
in verband met eene bespreking over
het bijeenhouden der weermacht, ver
neemt jnen in particuliere kringen, dat
liet hier slechts een zeer vaag plan tot
het houden van zulk een besloten ver
gadering betreft.
De kwestie zit eigenlijk zoo, dat de
voorzitter aanvankalijk, met het oog op
het tijdgebrek, onder de bij het houden
van het algemeen debat over de Staats-
begrooting uit te schakelen onderwer
pen, ook de bespreking van het vraag
stuk der landsverdediging tot een Jater
tijdstip wilde verschoven zien. Hiertegen
werden echter uit de kringen der rech
terzijde, o.a. door den heer Duymaer
van Twist, en minder door den heer
Snoeck Henkemans en diens politieke
vrienden, zooals uit de woorden van den
president zou zijn op te maken be
zwaren kenbaar gemaakt,, welke den
voorzitter op dit punt nader deden af
zien van een voorstel tot uitschakeling
ook van dit punt. Bij de besprekingen
nu, die in verband met het boven
staande plaats hadden, werd uiteraard
de mogelijkheid geopperd van de even-
tueele noodzakelijkheid van een cómité-
generaa) bij of tijdens het defensie-
debat. Maar, zooals gezegd, staat hier
door het inderdaad plaats hebben van
het comité-generaal allerminst vast.
De Successiewet.
Het Voorloopig Verslag der Tweede
Kamer over het nieuwe ontwerp-Suc-
cessiewet is verschenen.
Er blijkt uit, dat het besluit van den
minister om zijn verzoek tot ontslag
terug te nemen geen algemeene instem
ming vond. Wel spraken „zeer vele
leden" er hun voldoening over uit, maar
„enkele andere leden" verklaarden, dat
liet inconstitutioneel is om eerst de por
tefeuille-kwestie te stellen en daarna
toch aan te blijven.
Blijkens eenige passages in het ver
slag, werd door de leden van Rechts
geklaagd, dat de aangebrachte wijzigin
gen niet van veel belang zijn. Het zijn
„uiterst geringe concessies." Leden die
tegen het eerste ontwerp hadden ge
stemd, verklaarden dat de wijzigingen
hun bezwaren niet konden wegnemen.
Enkele van hen behielden zich echter
hun stem nog voor.
Met nadruk werd gevraagd, hoeveel
minder het ontwerp thans zou opbren-
Broodrantsoenen.
Het Haagsche Correspondentiebureau
meldt
In de bladen zijn uit liet „Handelsblad"
mededeelingen overgenomen omtrent de
op handen zijnde regeling der brood-
rantsoeneering.
Naar wij van wel ingelichte zijde
vernemen is deze openbaarmaking even
onbescheiden als voorbarig.
10.) —o— (Saint TErtoJei.)
Een Csardas mejuffrouw. Het zat
de heeren en dames verrassen, onzen
lievelingsdans door eene Duifsche te
hooren spelen.
Elisabeth speet het, dezen wenscli
niet te kunnen vervullen, daar zij geene
muziek had voor dézen dans.
O, die kan ik u verschaffen, riep
de majoor levendig. Hij verwijderde
ziph en kwam spoedig met een heelen
bundel terug.
Mijn vriend Geza speelt nok viool,
cn hartstochtelijk graag, zei hij, terwijl
hij gedienstig de muziek voor haar te-
rechtiegde.
Zij keek hem ongeloovig in het ge
laat. Sedert heel den tijd had zij hem
niet hooren spelen.
Niet altoos, verklaarde hij, als be
greep hij de uitdrukking in haar gelaat.
Er zijn tijden, dat hij het instrument
niet aanraakt en dagen en weken, dat
hij er niet van kan scheiden.
Er is lieelemaal veel ongeregelds
en onklaars in uw vriend, kon zij niet
nalaten te zeggen.
Geloof mij ook menige goedé
Het openbaar gemaakte stuk is een
in onderdeelen van principieele be-
teekenis nog onnauwkeurig geciteerd
voorontwerp, dat ter geheime kennis
neming werd toegezonden aan bepaalde
categorieën van belanghebbenden bij de
distributieregeling dit vóórontwerp was
slechts in zooverre volledig als het van
belang was voor die bepaalde groepen
van belanghebbenden.
Dat overigens een vóórontwerp nog
voor wijzigingen, ook van principieelen
aard vafbaar is, zal wel geen afzon
derlijke vermelding behoeven.
Reservekader onbereden korpsen.
fn aansluiting met de mededeeiing
van 16 November j.l. in de Staatscou
rant van 14 November d. a. v., wordt
ter kennis gebracht dat jongelieden, die
vóór 16 December 1916 in het bezit
waren van alle voor de verbintenis bij
het reservekader benoodigde bescheiden
met uitzondering evenwel van het ge
tuigschrift model E. (mode] O), alsnog
tot en met 30 December 1916 in de ge
legenheid zullen worden gesteld om het
examen af te leggen ter verkrijging van
dat getuigschrift.
Bij slagen van dat examen zal hun
alsdan worden vergund zich bij het re
servekader te verbinden onder de' gun
stige bepalingen van L. O. 1915, B.K. 8.
Regeeringszeep.
De minister van landbouw heeft den
burgemeesters medegedeeld, dat, in ver
band met moeilijkheden in zake de ver
krijging van de benoodigde grondstoffen
met de beschikbaarstelling van regee
ringszeep niet op 11 dezer is kunnen
worden aangevangen. Het ligt thans in
het voornemen, die beschikbaarstelling
op 2 Januari a.s, een aanvang te doen
nemen.
Vereeniging voor Vrouwenkiesrecht.
De Vereeniging voor Vrouwenkies
recht heeft in hotel „De Witte Brug"
te 'sGravenhage haar 25e jaarvergade
ring gehouden. De vergadering werd
Zaterdagmiddag, in tegenwoordigheid
van vele afgevaardigden met een rede
van de presidente, dr. Aletta H. Jacobs,
geopend. Spreekster uitte haar teleur
stelling over de houding van den mi
nister en van de Kamerleden. Breed
voerig wees zij op den plicht der vrou
wen om den strijd voor het kiesrecht
met groote vasthoudendheid te blijven
voeren. De presidente besloot meteen
opwekking tot een taai volharden in
den strijd en tot het brengen van nog
grooter offers. Nadat door een dames
comité het vereenigingslied ten gehoore
was gebracht, wat door de vereeniging
staande werd aangehoord, werd met de
behandeling van den beschrijvingsbrief
begonnen.
Zakentelegrammen.
Het hoofdbestuur der posterijen en
telegrafie heeft bepaald, dat onder za
kentelegrammen zullen worden geacht
te behooren, de telegrammen, bevattende
opgaaf van beurskoersen, orders tot of
mededeeiing van koop of verkoop van
schuldbrieven en daarmede in verband
eigenschap ik ben zijn vriend en ken
hem, antwoordde Endre met warmte
en overtuiging.
Zijn eenige voordeel zal wel zijn,
dat de vriendschap zoo warm voor
hem kan spreken, zei ze en legde de
hand op de toetsen. Als aan een orgel
ontsprongen de tonen onder hare vin
gers, ats uitgelaten kobolden nu hier,
dan daar springend, dan zich oplossend
in enkele tonen ats druppels, dan in
gesloten rijen, als een stroom voort
bruisend, zooals de dans zelf zich veel
vormig ontvouwde.
Geza was bekend als goed danser
en moest als heer des huizes zijne dame
kiezen, hij deed dit eerst laat, toen...
Endre bij Elisabeth wegging en zich
tusschen de dansenden mengde.
Hij verkeerde in eene zeldzame op
winding, zijn gelaat was bleek, onder
de dichte wenkbrauwen trok het heet
en zwoel als opkomend onweer. Hij
waagde niet, de plaats te naderen,
waar Endre met Elisabeth sprak, maar
een knagend gevoel van ijverzucht
was in zijn hart en zoo dikwijls hij bij
den dans langs haar stoet kwam, rust
ten zijne donkere oogen op haar met
een uitdrukking vol gloed.
Nadat het gezélschap van het dan
sen genoeg had, ging Elisabeth naar
hare kamer om de viool te halen. Niet
zonder ontroering nam zij ze in handen.
Het was een erfstuk haars vaders. Hij
staande inededeeiingen van staatkundige
of andere gebeurtenissen, alsmede tele-
grammer op den handel in het alge
meen en op de scheepvaart betrekking
hebbende. Telegrammen over loterij,
aanbestedingen of het plaatsen van ad-
vertentiën in dagbladen, alsmede tele
grammen met de Nederlandsche Bank
over geldverzendingen en dergelijken
gewisseld, zijn eveneens als zakentele
grammen te boeken.
Onderofficieren in de koloniën.
Het hoofdbestuur van den Algemee-
nen Bond van Onderofficieren der Ko
ninklijke Marine en h et korps mariniers
heeft aan den minister van koloniën een
adres gezonden, waarin verzocht wordt,
de soldijen binnen de keerkringen van
de onderofficieren der Kon. Marine en
het korps mariniers zoodanig te ver-
hoogen, dat de verhouding van hun
soldij in Nederland dezelfde wordt als
de tractementen der officieren binnen
de keerkringen staan tot hun tracte
menten in Nederland.
De Ned. Anti-Oorlograad en het
vredesvoorstel.
Verschillende buitenlandsche bladen,
met name de „Daily Mail", de „Berliner
l^okalanz." en de „New-York World",
hebben dezer dagen de meening van het
bestuur van den Nederl. Anti Oorlog
Raad gevraagd omtrent het Duitsche
vredesaanbod. Het bestuur heeft het vol
gende als zijn standpunt te kennen ge
geven.
Het vredesaanbod van den Duitschen
keizer heeft in Nederland diepen indruk
gemaakt en de algemeene overtuiging
gewekt, dat daarmede inderdaad een
ernstig aanbod is bedoeld.
Het standpunt van den Nederl. Anti-
Oorlog Raad is steeds dit geweest, dat
het enkele feit, dat dëuorlogvoerenden
over vredesmogelijkheden in onderhan-
ling zouden treden, weldra tot vrede
zou moeten leiden. Naar zijn overtui
ging toch zal de integriteit der kleine
staten en de wil om waarborgen te
scheppen voor een duurzamen vrede,
welke eischen van de zijde der Entente
steeds als hoofddoel van den Strijd naar
voren zijn gebracht, van de zijde der
Midden-Staten geen wezenlijke bestrij
ding vinden. Waar misschien innerlijke
overeenstemming bestaat over deze
hoofdpunten, zal het verschil zich kun
nen beperken tot de bepaling hoe die
beginselen zullen worden uitgewerkt.
Indien wezenlijk bij beide groepen de
ernstige wil voorzit, om bij bet vredes
verdrag de beginselen van een nieuw
volkenrecht, zooals die in het door alle
pacifisten vrijwel algemeen aanvaard
minimum-program zijn nedergelegd te
erkennen, kan die uitwerking niet op
blijvende verschillen afstuiten.
In ieder geval mag worden verwacht,
dat de regeeringen der Entente in het
belang der menschheid niet de moge
lijkheid van vredesgedachten thans bij
voorbaat zullen afwijzen. Waar het oor
deel van de geheele wereld uiteraard
den ernstigen wil tot vrede van Duit
sche zijde zal toetsen aan de gematigd
heid der komende Duitsche voorwaar-
was een kunstenaar op dit instrument
geweest. Ook haar oom speelde en
minde de viooi, hij had haar daarin
les gegeven en beweerd, dat zij den
kunstzin haars vaders had geërfd. Se
dert zij op het slot was, had zij het
dierbare instrument niet aangeroerd
zij had. te weinig vrijen tijd voor zich
zelf gehad, en 'zij had ook gevreesd,
daarmee opzien te wekken, en daar
voor vreesde haar schuwe, eenvoudige
natuur. Nu was het iets anders, nu
had men het gevraagd.
Toen zij uit de deur van haar kamer
kwam, stond graaf Geza voor haar.
Het was geen toeval, hij had haar op
gewacht.
Juffrouw Werner, zei hij en kwam
iróg eene schrede nader. Zijn donker,
baardig gelaat was bleek van ontroe
ring, terwijl eene uitdruking van de
pijnlijkste verlegenheid in de krachtige,
maar niet mooie (rekken lag. Juffrouw
Werner... Het is vandaag mijn verjaar
dag. Ieder heeft een wensch voor mij.
slechts u.. niet.
Ik zou niet weten, hoe ik daartoe
komen zou mijnheer de graaf, ant
woordde zij ijzig koel.
En toch hebt u heden zooveel
moeite voor mij gedaan.
Voor u U vergist zich, heer
graaf. Ik deed het, omdat ik uwe moe
der den last wilde verlichten. Aan uw
persoon heb ik daarbij waarlijk niet ge-
den, mag immers worden verondersteld
dat de inhoud dier voorwaarden zoo
danig blijk geeft van erkenning van de
evens onverzwakte macht der gealli
eerden en hun rechtmatige eischen voor
de door hen vertegenwoordigde groe
pen, dat deze in ieder geval een reëele
basis kunnen vormen voor onderhan
deling.
De weinig gelukkige toon, waarin het
vredesaanbod van Duitsche zijde is aan
gekondigd, zal bij de onzijdigen de hoop
dat hiermede de kiem is gelegd van het
gezamenlijk voortbrengen van een recht
matiger! en duurzamen vrede, niet kun
nen vernietigen.
De ondergang van het stoomschip
„Kediri".
Te kwart voor zeven kwam Zaterdag
avond te Rotterdam het stoomschip
„Rindjani" aan het terrein van den Rot-
terdamschen Lloyd met de bemanning
van het stoomschip „Kediri". Zooals
men zich herinnert, was dit vaartuig
van dezelfde maatschappij, op Donder
dag 30 November nabij Las Palmas
door een Duitsche duikboot tot zinken
gebracht.
Kapitein Smit, van het stoomschip
„Kediri", weigerde pertinent inlichtingen
te geven, over het gebeurde. Ook de
43 leden der bemanning hadden strenge
orders gekregen, niets te zeggen.
Wat opvarenden toch verteld hebben,
komt volgens de „N. R. Ct." op het
volgende neer:
Den 30sten November 's morgens om
streeks 8 uur was het stoomschip „Ke
diri" van den Rotterdamschen Lloyd nog
ongeveer 15 of 20 mijl van Las Palmas
af. Zoowat een maand te voren had het
schip, afgeladen met coprah, arak, peper,
tin, kruidnagelen; enz. Padang verla
ten; de deklast bestond onder meer
uit kisten met gasoline. Dat er ook suiker
onder de lading was, daarvan was onzen
zegslieden niets bekend.
Van Padang ging het rond Kaap de
Goede Hoop naar Las Palmas, waar
vruchten bijgeladen moesten worden.
Heel de lading was bestemd voor Mar
seille en van daar zou men na lossing
in ballast naar Buenos Ayres stoomen
om een lading regeeringsgraan te halen.
De „Kediri" was niet van draadlooze
telegrafie voorzien.
Op bovengemeld uur kreeg het schip
een schot voor langs den boeg. Dit schot
viel yan een groote Duitsche duikboot,
bewapend met twee kanonnen. De „Ke
diri" draaide bij, en haar eerste officier
begaf zich met vier matrozen naar de
duikboot, van waar zij met een officier
en drie manschappen van de duikboot
terugkeerden. Aan boord van de „Kediri"
werden de papieren onderzocht; er werd
in de ruimen gekeken en na een korte
bespreking kregen allen bevel in de
booten te gaan. Er werd een kwartier
tijd gegeven om de kleeding bijeen te
zoeken.
In vier reddingbooten verliet de be
manning het schip. De duikboot sleepte
deze booten tot op een afstand van
ongeveer drie mijl van den vuurtoren
van Punta de Mas Palomasvan daar
roeide de bemanning naar den <wal. De
dacht.
Een donkere gloed vloog in zijn ge-
laaf, daarna werd hij bleek, en toen
zij hem voorbij wilde gaan, hief hij
bijna smeekend de handen op.
Waarom is u zoo hard tegen mij
Mijn gedrag tegen u brandt brandt
als vuur. Kan u niet vergeven
Neen, antwoordde zij en het rood
van schaamte steeg bij de herinnering
weer in hare wangen Toen ging zij
snel hem voorbij en de trap af.
Zij was opgewonden, toen zij de zaal
betrad, meer dan zij zichzelven beken
nen wilde. Wat wilde hij van haar, de
ruwe onbeschaamde man? Was liet
opdringen onder het masker van be
rouw, of had hij werkelijk spijt Hij
zag er zoo opgewonden, zoo terneer
geslagen uit. Gedurende den tijd, dien
zij met hem in het slot was, had hij
geen woord, nauwelijks een stommen
groet gewaagd. Wat wilde hij thans?
Zij was opgewonden, maar toen zij
den strijkstok nam, en de eerste zachte
streken over de snaren deed, verzonk
alles voor en achter haar, als voor den
reiziger de nevelbedekte diepten ver
dwijnen, als hij naar de hoogten gaat,
waarboven de lichtende zon opkomt.
Zij speelde uit Mozart's Zauberflöte,
en toovertonen waren het, die als gees
ten over de snaren der viool trokken,
nu machtig, een breeden stroom vor
mend, voortbruisend, zich verheffend
zee was kalm. Bij liet op het strand
loopen stootte een der reddingbooten
lek. 's Morgens ongeveer 11 uur had men
de „Kediri" verlaten en 's namiddags
ongeveer 3 uur had men land onder de
voeten. Heel de bemanning kreeg op
den vuurtoren,onderdak.
Kapitein Sniit is toen vergezeld van
een gids, op een ezel gereden naar een
telefoonstation een tochtje van 4 uur
van waar naar Las Palmas kon wor
den getelefoneerd.
Inmiddels was de „Rindjani" in liet
zicht van de „Kediri" gekomen. Ook dit
stoomschip werd door een Duitsche
duikboot aangehouden. Er hielden zich
daar ter plaatse toen drie duikbooten op.
Het eerst, waarnaar de Duitschers op
de „Rindjani", vroegen, -was, of men
ook het stoomschip „Lombok" gezien
bad, met contrabande op weg naar
Londen.
De „Kediri" is door de Duitschers in
den grond geschoten eerst werd er aan
stuurboord en toen aan bakboord op
geschoten, wat van de „Rindjani" waar
genomen werd. De „Ridjani" is daarop
doorgestoomd naar Las Palmas, van waar
een Spaansche sleepboot, met een van
de officieren van de „Rindjani" aan
boord, op zoek is gegaan naar de sche
pelingen van de „Kediri".
Den volgenden dag in den namiddag
trof men dezen op den vuurtoren Punta
de Mas Palomas aan, waar zij bijna 24
uren doorbrachten.
Dienzelfden dag vervolgde de „Rind
jani" de thuisreis. Den nacht voormen
te Falmouth binnenliep, werden in de
Golf van Biscaye nog twee sloepen op
gepikt, waarin zich de uit 24 personen
bestaande bemanning van het Sjaansche
stoomschip „Gerona" bevond. Dit schip,
dat voor Cardiff was bestemd, was ook
door een Duitsche duikboot in den grond
geboord. De deklast van de „Gerona"
bestond uit hout. De bemanning van de
„Gerona" verliet te Falmouth de „Rind
jani".
Dure schoenen en leer.
De besturen der Armenraden te Rot-"
terdam, Delft, Groningen, Amsterdam,
Utrecht en Arnhem hebben gezamenlijk
aan den minister van landbouw, nijver
heid en handel een adres gezonden,
waarin zij verklaren het te betreuren
dat in de lijst van artikelen, vastgesteld
in gevolge de bepalingen der Distribu-
tiewet, niet voorkomt liet artikel
„schoenen" terwijl tot nu niet bekend
geworden is, dat het in het voornemen
ligt maatregelen te treffen ten aanzien
van dit artikel.
De prijs van schoenwerk is zóó bui
tengewoon gestegen, zeggen zij verder,
dat de aanschaffing er van voor velen
hoogst bezwaarlijk is geworden. Dit
wordt nog te sterker gevoeld, doordat
tengevolge van de hooge lederprijzen,
het in den rege! evenmin mogelijk is
gebruikt schoenwerk zelf te herstellen,
gelijk men in hier bedoelde kringen in
vele gevallen pleegt te doen.
De gevolgen van dezen toestand
worden zeer pijnlijk gevoeld door de
onvermogenden en dat wel alleen door
die onvermogenden, welke behooren tot
de geregeld ondersteunden van de in-
tot hoogste vreugde in de huivering van
den hartstocht, dan weer klagend
zacht, als weenende mensehenstemmen
in tranen en zuchten verstervend. Elke
polsslag van het meisje scheen met de
tonen samengeweven. Dit bleek meer
en meer hoe geweldiger haar stok de
melodieën te voorschijn tooverde, des
te rijker bruisten zij om haar heen. Nu
waren hare wangen wit als sneeuw,
dan kleurden zij weer in het schoonste
rood van kunstenaarsgeestdrift, terwijl
hare groote, diepblauwe oogen dezelf
de afwisseling van uitdrukking ver
toonden.
Diepe ademlooze stilte heerschte in
de zaal. Elk oor luisterde ingespannen
naar het zeldzaam schoone spel, elk
oog hing geboeid aan de edele meis
jesverschijning.
Eenmaal had zij onder haar spel op
gezien, maar daarna niet weer. Recht
tegenover haar, tegen den marmeren
schoorsteen geleund, stond graaf Geza
en zag haar aan.
Leek het haar zoo, of was zijn ge
laat werkelijk zoo veranderd. Dé trek
ken waren om zoo te zeggen veredeld,
verdiept door de uitdrukking van smart,
ontroering en verrukking, die er in lag.
(Wordt vervolgd.)