DONDERDAG
lö NOVEMBER
iyao
bode
fcefirma F. VAN PE VELDE Ir, Kleine Markt 58, Viissingen. Telefoon luiere. 10
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zondag en algemeen erkende Christelijke feestdagen
gemeentebestuur
FEUILLETON
^MEROVERZICHT.
BINNENLAND
WO. 271
d4e ofctorgai
VEN en de eerste
HOUDING. Br. net
Bur. „Vltss. Ctt;"
cr
NAAISTER vraagt
LSTELWERK
ireau „Vliss. Crt."
tegenwoordige,
an Dishoekstr. 20.
>or dag en nacht,
iss. Courant."
VUSSINGSCHE COURANT
ABONNEMENTSPRIJSVoor Vlissingen en de gemeenten op Walcheren ƒ1.45
per drie maanden. Franco door het geheele rijk ƒ1.60. Voor België ƒ2.20
Voor overige landen der Post-Unie 3.35. Afzonderlijke nummers 3 cent
ADVERTENTIEPRIJS: Van 1—4 regels ƒ0.48; voor iedere regel meer 12 cent
Driemaal plaatsen wordt ftveemaal berekend. Bij abonnement speciale prijs
Reclames 24 ct. per regel. Dienstaanbiedingen en -aanvragen 6 ct. per regel
peabonné's, in 't bezit eener CJg"| gulden bij levens- n fl"| gulden bij dood gulden bij verlies gulden bij verlies A rt gulden bij verlies gulden bij verlies
polis, zijn GRATIS verze- /|||Bj!| lange ongeschikt- i 11 door 4||ll van een hand, van 8||B| van een van eiken
kerd tegen ongelukken voorfaf v v heid tot werken fl vU een ongeluk ()vU voet of oog lUv een duim JUJU wijsvinger MV anderen vinger
Deze uitkeeringên worden VERDUBBELD Indien de verzekerden, voorzien van geldig plaatsbewijs, een ongeluk bekomen op trein, boot ol tram. De uitkeering wordt gewaarborgd door de „Holl. Alg. Verzek. Bank" të Schiedam
maximum prijzen brood.
De Burgemeester van Vlissingen
brengt ter algemeene kennis
dat blijkens mededeeling van den
Minister van Landbouw, Nijverheid en
Handel de vastgestelde broodprijzen
zoodanig moeten worden opgevat", dat
in deze prijzen liet bezorgloon is be
grepen. zoodat liet den bakkers verbo
den is daarboven iets te berekenen voor
ihuisbezorgen.
Vlissingen, lö^November 1916.
De Burgemeester voornoemd,
VAN DOORN VAN KOUDEKERKE
LANDSTORM. KEURING.
Jaarklasse 1908.
De Burgemeester der gemeente Vlis
singen
brengt ter algemeene kennis, dat de
dienstplichtigen bij den landstorm der
jaarklasse 1908 gelegenheid hebben
zich aan eene keuring te onderwerpen
bij den keuringsraad, die zitting houdt
le Vlissingen op Maandag 4 December
1916, des voormiddags 10 uur ten raad-
huize.
Het welbegrepen eigenbelang van de
landstormplichtigen maakt het zeer
wenschelijk, dat zij zich voor deze keu
ring aanmelden, o. a. omdat zij, ingeval
zij ongeschikt mochten blijken nadat zij
in werkelijken dienst zijn gekomen en
alsdan weder huiswaarts worden ge
zonden, hiervan moeilijkheden kunnen
ondervinden ten aanzien van hun maat
schappelijke of studiebelangen. Onder
werpen zij zich aan een onderzoek bij
den keuringsraad en blijkt daarbij vol
doende van ongeschiktheid, dan wor
den zij van den dienstplicht bij dén
landstorm terstond ontslagen en staan
zij niet meer bloot aan de kans om als
landstormplichtige in werkelijken dienst
Ie worden geroepen.
Wenseht een landstormplichtige bij
een anderen keuringsraad het onder
zoek te ondergaan, dan kan de voorzit
ter van eerstbedoelden keuringsraad
hem daartoe op zijn verzoek toestem
ming verleenen.
De landstormplichtige, die meent on
geschikt voor den dienst te zijn, heeft
bovendien aan den Minister van Oorlog
ontslag van den dienstplicht te vragen
met overlegging van een door twee ge
neeskundigen afgegeven verklaring
ook kunnen worden overgelegd twee
afzonderlijke verklaringen, elk getee-
kend door één geneeskundige. Van deze
gelegenheid kan ook gebruik maken
degene, die reeds door den keurings
raad geschikt is verklaard.
De handteekening van den genees
kundige op de verklaring moet gelega
liseerd zijn door den burgemeester der
gemeente, waar de geneeskundige
woonplaats heeft. Is de landstormplich
tige in het buitenland gevestigd dan
mag de verklaring ook zijn afgegeven
door twee personen, bevoegd tot uit
oefening van de geneeskunde in het
rijk, waar hij gevestigd is. De verkla
ring moet evenzeer behoorlijk gelegali
seerd zijn.
De tijd, waarop de landstormplichti-
door
M. C. VAN DEN ENDE.
20.) o
Netje kwam tot bezinning. Zij kreeg
kaar kalmte van geest terug. Zij stond
ploseling op met een
Laat ons gaan, Dolf
Hij begreep en was niet boos. En
onderlinge hoogachting is 't hechtste
fundament voor blijvende liefde.
Zwijgend daalden zij landwaarts af.
De betoovering was gebroken. Zij kwa
men weer meer onder de menschen.
Verder verwijderd klonk nog na 't dof
fer golfgeklots, tot ook dat hun oor
"iet meer bereikte.
Bij 't vallen van den avond waren
de geheven weer teruggekeerd tot hun
uitgangspunt.
Op haar kamertje zat 's avonds Iaat
in 't donker voor 't raam Netje,
droomend van haar geluk. Achterover
leunend, de gevouwen handen over
een knie geslagen, liet ze gelukkig
glimlachend de gebeurtenissen van den
"ag aan haar geest voorbijgaan. Al de
toneeltjes passeerden de revue als een
'dm, helder en getrouw.
gen van jaarklasse 1908 in werkelijken
dienst zullen moeten komen, zal nader
worden bepaald.
Vlissingen, 16 November 1916.
De Burgemeester voornoemd,
VAN DOORN VAN KOUDEKERKE.
VERMALING AARDAPPELEN.
De Burgemeester van Vlissingen
brengt ter algemeene kennis
dat blijkens mededeeling van den
Minister van Landbouw, Nijverheid en
Handel, het verbod tot vermaling en
verwerking van aardappelen, dat tot
dusver beperkt was tot de geelvleezige
soorten ook over de witvleezige soor
ten is uitgebreid.
Vlissingen, 16 November 1916.
De Burgemeester voornoemd,
VAN DOORN VAN KOUDEKERKE.
LEVENSMIDDELEN UITSLUITEND
VOOR MENSCHELIJK VOEDSEL.
De Burgemeester van Vlissingen
brengt ter algemeene kennis
dat krachtens artikel 6, le lid der
Distributiewet 1916 door den Minister
van Landbouw, Nijverheid en Handel
is verboden dat zonder zijne schrifte
lijke toestemming rijst, gort en haver
mout anders mag worden gebruikt dan
voor menschelijk voedsel.
Vlissingen, 16 November 1916.
De Burgemeester voornoemd,
VAN DOORN VAN KOUDEKERKE.
PLUIMVEEBESLUIT 1916.
De Burgemeester van Vlissingen
brengt ter algemeene kennis
dat door den Minister van Landbouw,
Nijverheid en Handel het pluimveebe-
sluit 1916 is gewijzigd als volgt
Artikel 5 wordt gelezen
Voor de maand December 1916 die
nen de winkeliers bij het veevoeder
bureau hunner woonplaats uiterlijk
Donderdag 23 November a.s. in
a. eene aanvrage volgens formulier,
verkrijgbaar bij elk veevoederbureau
b. eene gelijke verklaring als ver-:
plichtend was gesteld voor de maand
November 1916 van het Gemeentebe
stuur hunner woonplaats, houdende
opgaven van de hoeveelheid pluimvee
voeder, welke door de winkeliers uit
de distributie betrokken kan worden
5bis. Voor de maanden Januari 1917
en volgende dienen de winkeliers bij
het veevoederbureau hunner woon
plaats uiterlijk den I5den van elke
voorafgaande maand in
a. eene verklaring van of vanwege
het Gemeentebestuur hunner woon
plaats, dat zij aangewezen zijn als be
doeld onder artikel 3
b. bons, bij hen tot dien datum inge
leverd, vermeldende eene gelijke hoe
veelheid veevoeder als in hun aanvraag
vermeid.
Vlissingen, 16 November 1916.
De Burgemeester voornoemd,
VAN DOORN VAN KOUDEKERKE.
Vergadering van Woensdag.
Zuiver links tegen rechts, 44 tegen 36
is het amendement-Troelstra, dat ieder
De naastbijzijnde torenklok liet dof-
klinkend elf zware slagen hooren. Zij
schrikte. Nu voelde zij de kilheid en
de stilte van den nacht. En snel maak
te zij aanstalten, om haar bed op te
zoeken.
Met de gedachte aan haar ouders
op 't stille, vredige duindorpje kroop
zij onder de dekens, .Nog moest zij
dénken. Wat zouden vader en moeder
opzien bij 't bericht. Met welk ver
langen zag zij 't groote oogenblik te
gemoet, waarop zij haar Dolf de ouder
lijke woning binnenleiden zou. Na en
kele dagen, met Pinksteren reeds zou
den zij deel hebben aan haar geluk.
Met gesloten oogen zag ze, hoe zij
aan den arm van haar knappen Dolf
van 'sGravenkerke naar Geestland wan
delde langs de welbekende, zonnige
wegen, slingerend door bloeiende geu
rige velden in voorjaarsdos.
Zoo sliep ze in en met eenige teleur
stelling werd ze wakker. Haar droom
was zoo schoon geweest, haar toe
komstdroom. En nu kwam ze tot de
werkelijkheid terug Zij was niet in
Geestland, maar in Den Haag, waar
nu geen tijd was voor liefdesaangele
genheden 'op 't moment. Haar plicht,
haar taak, riep haar, haar roeping!...
Haar roeping O, volijverig, met toe
wijding ging ze op in haar werk. Maar
zij gevoelde, dat haar roeping sedert
gisteren in andere baan, in andere
kiezer slechts één stem zal uitbrengen,
aangenomen. Hét amendement-de Geer
was daarmede vanzelf van de baan.
Deze partijbeslissing is de eerste bij
deze discussies. Ze heeft de stemming
in de Kamer er een oogenblik niet beter
op gemaakt. Het wederzijdsch vertrou
wen is er even door geschokt, omdat
men links ongerust was over de be
doeling van rechts en men rechts een
onaangenaam gevoel .had, dat men ter
linkerzijde alle deuren, voor afwijking
van het algemeen kiesrecht wilde
sluiten.
Het heeft ten slotte niets afgedaan
aan de broederlijke eensgezindheid,
want zonder hoofdelijke stemming werd
artikel 80 goedgekeurd, nadat de heer
Van der Voort van Zijp nog had ver
klaard dat zijn partij niettegenstaande
haar principieele bezwaren tegen het
individualistische kiesrecht, tegen de
mogelijkheid van vrouwenkiesrecht en
tegen stemplicht, toch haar stem gaf
aan het artikel om de grondwetsherzie
ning niet onmogelijk te maken.
Zoo is dan' het eerste belangrijke
punt, het kiesrecht afgedaan. Met bra-
vo's werd de eindbeslissing van de Ka
mer begroet.
Het amendement-Hugenholtz om in
bijzondere gevallen aan alle miitairen
bet kiesrecht te kunnen ontnemen bij
noodwet werd verworpen. Aangenomen
werd het amendement—Duymaer van
Twist, dat de Kroon deze macht geeft,
maar dan ook voor alle militairen ge
lijkelijk.
Na art. 80, art, 81 het evenredig kies
recht, waarbij de heer Rink een lange
rede hield om de groote voordeelen van
dat stelsel nog eens in het licht te zet
ten. Alsof nog nooit iemand iets daar
van had gehoord, heeft hij tot in fines
ses met veel paedagogisch talent, ge-
leeraard. 't Was alleen jammer dat het
allemaal oude koek was. Alleen de heer
Albarda hoorde dat altes waarschijnlijk
voor het eerst, want bijhtoemde de rede
belangrijk en bij vertelde daarna nog
eens precies hetzelfde met een beetje
andere woorden.
Natuurlijk wees de Minister het
amendement-Eerdmans om de evenre
dige vertegenwoordiging facultatief te
stellen af. Dit instituut maakt een zeer
belangrijk deel uit van het geheele
kiesrecht-stelsel. Het is een correctief
van het algemeen kiesrecht en tevens
een complement daarvan. Als men de
evenredige vertegenwoordiging er uit
licht wordt het geheele stelsel ver
minkt. Daarom moet het in de Grond
wet worden vastgelegd.
Thans kan men als objectief oordee-
len over de evenredige vertegenwoor
diging. Het is een beginsel van alge
meene politiek en niet van partijpoli
tiek. Het is daarnaast een kwestie van
recht, is eenmaal een stelsel ingevoerd,
dan zal het altijd vrijwel onmogelijk
zijn er op terug te komen. Daarom wees
hij de facultatiefstelling beslist af.
De heer Eerdmans'trok het amen
dement natuurlijk in. Art. 81 werd
goedgekeurd.
Daarna fulmineerde de heer Schaper
tegen de Eerste Kamer, doch hij moest
er zich bij neerleggen.
richting liep.
Voor haar zag ze een ander pers
pectief een leven van getrouwde
vrouw, die haar man met liefde om
ringt, en in verder verschiet doemde
op het beeld eener zorgende moeder,
haar eigen kinderen in plaats van
vreemden opvoedend met hart en ziel.
Vervuld met schoone gedachten en
plannen ging ze naar school, waar zij
voor 't eerst onverantwoordelijk sterk
afgetrokken was. Niet ten onrechte be
schuldigde zij zich, niet onverdeeld haar
aandacht bij het werk te hebben.
's Middags vond ze op haar kamer
een bouquet en een brief, welke haar
gemoedsstemming hoogst aangenaam
maakte.
Dienzelfden dag schreef ze naar huis
een langen brief, waarop zij met onbe-
dwingelijk ongeduld antwoord tege
moet zag.
Niet lang liet dat op zich wachten.
Haar ouders schrijven ais kalme be
zadigde menschen, die niet blind ple-
ven voor de schaduwzijden van een
huwelijk.
Met zeer gemengde gevoelens,
kind, hebben je moeder en ik kennis
genomen van je bericht. Wij geven je
onze toestemming, als je voelt, zon
der hem niet gelukkig te kunnen zijn.
In dien geest schreef ik ook aan uw
beminden Adolf de Hamer, wiens ge
waardeerd aanzoek één post later be
Nederland en Duitschland.
De Haagsche correspondent van de
„Frankfurter Ztg." meent, dat het auto
matische gevolg van de handelsovereen
komst tusschen Nederland en Engeland
zal zijn, dat een dergelijke overeenkomst
tusschen Nederland en Duitschland wordt
gesloten.
De „Kreuzzeitung" zegt over deze
overeenkomst
Dergelijke overeenkomsten van Neder
land met Engeland plegen ten koste van
Duitschland te worden gesloten. Men zal
nauwkeurig moeten onderzoeken of zij
niet de Neder!, onzijdigheidspiichten
schenden.
De „Köln. Volksz." doet een aanval op
Holland naar aanleiding van de tusschen
de Britsche regeering en Nederland ge
sloten nieuwe handelsovereenkomst. Vol
gens het blad geeft dit handelsverdrag
bewijs van Holland's hernieuwde toe
gevendheid tegenover Engeland's wen
schen. Er volgt dan een lang requisitoir
met allerlei punten. Een kras voorbeeld,
hoe Holland zijn onzijdigheid omvat
wordt k.v. genoemdde overeenkomst
van de N. O. T. met Hollandsche vee-
men. Deze verplichten zich aan de N.
O. T. alle ophelderingen te geven over
de door hen opgeslagen goederen. Daar
door werd het Engeland mogelijk, ken
nis te krijgen van alle voor Duitsche
rekening gekochte, maar in Holland ach
tergehouden waren. De veemen moesten
zelfs hun zaakgeheimen ten behoeve van
Engeland prijsgeven. Op dezelfde wijze
als bij het goederenverkeer, heeft Hol
land langzamerhand zijn geheele post
en passagiersverkeer, zijn bank- en geld
verkeer, onder Engeland's controle laten
stellen.
Holland, zoo heet het tenslotte, zal
zich nog meer tot Engeland's huig laten
maken, maar eenmaal zal toch het oogen
blik moeten komen, waarop de Duitsche
regeering aan den onzijdigen staat het
„Halt" zal moeten toeroepen, er daarbij
op wijzend, dat Holland voor tal van
artikelen op Duitschland is aangewezen.
Waarom maakt Duitschland niet ein
delijk gebruik van zijn machtsmiddelen
tegenover Holland, als dit zich in dienst
stelt van den Engelschen uithongerings-
oorlog? Hoe lang zullen wij nog het
overweldigen toelaten van onzijdige mo
gendheden De Noorscbe nota heeft ge
toond, waarheen toegevendheid leidt.
De „Nieuwe Ct." merkt naar aanlei
ding hiervan het volgende op
Het verwondert ons allerminst, dat
uit het economisch benarde Duitschland
stemmen als deze komen. Maar tegen
over Nederlandsche lezers behoeft niet
te worden betoogd, dat Duitschland niet
verlangen kan, dat onze regeering te
zijnen behoeve ingrijpt in de regelingen
waaraan de Nederlandsche handel zich
meent te moeten onderwerpen tot be
houd van den overzeeschen toevoer en
van andere dan deDuitsche afzetmarkten.
Stellig kunnen beide oorlogvoerende
partijen ons economisch geducht in het
nauw brengen, dat weten wij maar al
te goed. Doen zij dat, dan spreekt het
zorgd werd. We zullen je beiden wach
ten. En ik zie 't bezoek met zeker on
geduld tegemoet, omdat persoonlijke
kennismaking mij zooveel leert. Zon
der zelfverheffing mag ik mijn Netje
zeggen dat mijn leeftijd rijkdom bracht
aan ervaring en menschenkennis. De
oogen, de kleeding, de stem en de taal
van iemand stellen me vaak spoedig
in staat bij een eerste ontmoeting een
vrij juisten blik in diens ziel te wer
pen.
Wel vertrouw ik, dat je stoffelijke be
langen bij hem uit hoofde van zijn
positie gewaarborgd zijn, doch dat wa
ren ze immers toch reeds door je be
trekking Maar voor je geluk is meer
noodig, en 't is dat voornamelijk, wat
mij en je moeder bezighoudt.
Niet dat we eraan twijfelen, hoor,
dat de heer de Hamer je gelukkig zal
maken we hopen het zeer
Zoo ging vader Mat voort, met de
gereserveerdheid, zijner jaren eigen.
Netje zag er in woorden, die opwel
den uit een warm, haar toegenegen
hart, dat niet dan na veel wikken en
wegen een schat aan een derde toe
vertrouwd
Pinksteren Wijd en zijd had de
lachende zon geurige, kleurrijke bloe
men te voorschijn geroepen en Geest
land en omgeving als in een toover-
land herschapen. Sprookjesachtig
schoon lag 't lieve dorpje aan den
vanzelf, dat men poogt door besprekin
gen dien druk tot een minimum te redu-
ceeren. Gelukt dat niet, dan zijn er
slechts twee mogelijkheden óf onder
protest berusten, óf deelnemen aan den
oorlog.
Landstorm jaarklasse 1909.
Het Kamerlid Duymaer van Twist
iieeft tot den minister van oorlog de
volgende vraag gericht
„Ts de minister bereid om eerst de
militieplichtigen van de lichting 1917,
voor zooverre deze in gewone omstan
digheden niet tot de najaarsploeg zouden
behooren, en voorts ook den landstorm
van de jaarklasse van dit jaar voor in
lijving aan te wijzen, alvorens den land
storm van de jaarklasse 1909 onder de
wapenen ie roepen?
Zoo deze vraag ontkennend moet be
antwoord worden, wil de minister dan
de redenen mededeelen, welke hem tot
die gedragslijn leidden
De „Batavier VI."
Naar men van bevoegde zijde aan de
„N. R. Ct." meedeelt, had de „Batavier
VI" niet alleen geen levensmiddelen,
maar ook in het geheel geen contra
bande aan boord.
Het overgroote deel van de lading
bestond uit artikelen, welke volgens
uitspraak van het Hamburgsche prijzen-
hof, indertijd voor de „Batavier V" ge
geven, waren vrij gegeven.
Gebrek aan aardappelen.
Naar wij vernemen, zullen in de eerst
volgende maanden door het geheele
land lezingen gehouden worden over
volksvoeding.
Het doel van deze lezingen is om
meer en meer in verschillende kringen
de gedachte te doen doordringen, dat er
behalve aardappelen nog ander en zelfs
beter volksvoedsel bestaat.
De minister van landbouw, handel en
nijverheid, de heer Posthuma, moet
daarvoor het initiatief genomen hebben.
Enkele conferenties hebben met bestu
ren van vereenigingen, die zich op dit
gebied bewegen, aan zijn departement
plaats gehad.
Het gevolg is geweest, dat zich een
commissie heeft gevormd, die het denk
beeld zal uitwerken.
Broodprijzen.
De minister van landbouw heeft tot
de burgemeeesters een circulaire ge
richt, waarin wordt medegedeeld
dat in afwijking van de circulaires van
20 Juni en 25 Oct. jl., de door den
minister vastgestelde broodprijzen zoo
danig moeten worden opgevat, dat in
deze prijzen het bezorgloon is begre
pen, zoodat, overeenkomstig de circu
laire van 28 Sept. ji. het den bakkers
verboden is daarboven iets te bereke
nen voor thuisbezorgen.
Uit de Staatscourant.
Bij Kon. besluit is met ingang van 1
December: lo. aan den hoofdofficier
machinist der 2e klasse titulair A. H.
de Bats op zijn verzoek wegens lang-
durigen dienst eervol ontslag uit den
voet der blauw-gele duinen.
De heer de Hamer smaakte onge
kend genot de stedeling, gewoon aan
fabrieksrook en handelsdrukte, aan
duffe, muffe kantoorlucht, aan beperkt
uitzicht op grijze steengevaarten, hij
wist niet, hoe hij 't bad, toen hij op 't
nette, eenvoudige, primitief gemeu
bileerde zolderkamertje reeds vroeg
ontwaakte door 't gesjiip der vo
gels onder de dakpannen, waar zij
nestelden in menigte. Overigens luis
terde hij naar 't hem vreemde rui-
schen der zee, dat hem als zachte,
melodieuse muziek in de ooren klonk
en mijmerend over zijn liefste bracht
in een toestand tusschen waken en
droomen.
Eindelijk brak 't klokgelui, dat de
dorpers opriep, om tempelwaarts te
gaan en in devotie de Pinksterfeestre
de aan te hooren, de vredige stilte.
Vlug sprong hij uit bed, maakte snel
toilet en bevond zich in de huiska-
me, aan 't ontbijt, toen 't geluid van
't psalmgezang met orgelbegeleiding
tot hem doordrong.
Overigens was 't buiten doodstil.
Netje en Jacoba bedienden en plaag
den den langslaper om strijd. Vader
en moeder waren naar de kerk.
(Wordt vervolgd.)
