Eerste Blad. No. 292 1913 igin: Firms F. VIM 9E VELDE Ir., Kleins Markt S3, Vlissingen. Telsfoon Inters. 16 II Verschijn! dagelijks, uiigizosérd sg Usdsg ns iigsirriss srkisdi Cbflstslijii lusidips Verantwoordelijkheid. FEUILLETQN Buiten de beschaafde Wereld. Brieven uit de Hofstad VLISSINGSCHE COURANT ABONNEMENTSPRIJS: Voor Vlissingen en de gemeenten op Walcheren/1.30 per drie maanden. Franco door het geheele rijk f 1.50. Voor België 2.30 Voor overige landen der Post-Unle f 3.35 Afzonderlijke nummers 3 cent ADVERTENTIEPRIJS: Van 1—4 regels 8.46voor Iedere regel meer 19 cenj Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend. Bg abonnement speciale prfj» Reclames 2® ct. per regei Dienstaanbiedingen en -aanvragen 5 ct. per regel De abonnés, in't bezit eener ftftftftguWen bij levens- C ft gulden bg dood AAA gul den bg verlies 4 ^ftgulden bg verlietJjftft polis, zijn GRATIS verze- M\ li EB lange ongeschikt- 11 door van een hand, J»lgS van fcerd tegen ongelukken voor: £4 UU U heid tot werken UU een ongeluk 1# voet of oog een duim lUy Sti« altkeeiingan werden VERDUBBELD Indien de eerzekerden, voorzien van geldig plaatsbewl)», een ongeluk bekomen op trein, booi ol tram. gutden bg verlies AA gulden bg verlies ft pfgulden bg verlies van lIlBl vaneen van eiken een duim ÏUU wgsvinger anderen vinger. De ultkeerlng wordt gswaerborgd door de „rieii, Alg. Verzak. Bink" te Sckieds» Nederland, van oudsher het land waar de vrijheid en verdraagzaamheid hoog gehouden zijn, waar, uit het eigen land verdrevenen, ongeacht hun rang of staat of godsdienstige overtuiging immer een veilig toevluchtsoord von den, mits zich onderwerpende aan 's lands wetten en gebruiken, Neder land voert ook in zijn banier het vrije woord, de vrijheid van drukpers. Dit voorzeker is een recht, ons allen toe gekend, waaraan geen tornen ooit ge doogd zou worden. En men behoeft slechts zich de tijden te herinneren lang geleden, zeker, maar nog niet vergeten waarin dit onaantastbaar recht van „den vrijen man het vrije wóórd," geenszins algemeen goed was, zoomin in ons gemeenebest als in de verschillende andere landen, om te beseffen welk een waardevol en onmisbaar bezit in de samenleving de vrijheid van het woord, geschre ven en ongeschreven, uitmaakt. Echter, de groote waarde daarvan legt ook groote verplichtingen op en wel te grooter naar mate misbruik maken van welke vrijheid ook, steeds een tweesnijdend zwaard is, dat zich zoowel keert tegen den bedrijver van het misbruik, als tegen het misbruikte zelf. Want vrijheid is immer in den grond van haar wezen niet anders dan geschonken vertrouwen en al wie aan schending van vertrouwen zich schuldig maakt, misdoet in de eerste plaats tegenover zich zelf, in de tweede plaats tegenover de maat schappij waarin hij leeft, en die zon der vertrouwen te schenken en te ontvangen niet zou kunnen bestaan. En ten opzichte van de verantwoor delijkheid, een ieder'opgelegd, die nevens rechten ook plichten kent, heeft dezulke zich blijkbaar weinig laten weerhouden. Geldt dit voor het instituut der vrijheid in onze staats inrichting erkend en, vastgelegd in het algemeen, voor de drukpersvrij heid geldt dit in het bijzonderen nadrukkelijk wordt dan ook in de desbetreffende artikelen der grondwet regelende de vrijheid van drukpers, gewag gemaakt van deze toevoeging „behoudens ieders verantwoordelijk heid volgens de wet." De tijd van thans is er een van vele moeilijke problemen en verwar ringen, van groote beroeringen op het staatstooneel, en van niet minder groote gewaarwordingen in het leven der in- door J- Iv. 66.) —o— (nadut verboden.) De verkilling door Frona's komst veroorzaakt, was spoedig verdwenen, en gezang en vroolljkheid gingen weer rond. Zelfs Frona voelde zich niet le hoog, om het punchghs even aan de dippen te zetten en kameraadschap te drinken en zij droeg ook het hare bij, door het zingen van „Annie Laurie," gn „Ben Bolt," Als zij de verhitte gezichten om zich heen zag, gevoelde ze even af keer, maar het was een ervaring en moest men niet elke ervaring op prijs stelten, die het leven bood Echter, het speet haar voor Corliss, die aller treurigst voor gastheer speelde. Maar hij behoefde geen medelijden. «Elke andere vrouwzei hij telkens weer tot zichzelf, terwijl hij naar Frona keek en trachtte zich de vele Vrouwen voor te stellen, die hij bij dividuen.Deze tijd eischt dan ooksterke karakters zij eischt mannen en vrou wen, die „rustig te midden der brui sende baren" voor zich zelf den weg weten te vinden en dien weg voor anderen effenen en hen er langs lei den. Zoo ooit dan heeft deze tijd be hoefte aan menschen met kalme vast beradenheid, met bezonken overleg en met rustige, richtige stuurmans kunst begaafd. Wanneer deze dan nog stuurlieden der openbare meening zijn, dan zullen zij, helder van hoofd en vast van hand, ook het duizend koppig monster, dat publieke opinie heet, weten te leiden en te houden binnen de perken, die voor 's lands welzijn en het behoud van den staat zijn afgebakend. Het zijn deze gedachten, die bij velen in den lande zullen zijn gerezen naar aanleiding eener gebeurtenis waarvan onze lezers de uitvoerige uit eenzettingen en toelichtingen kennen, die wij publiceerden. De plotselinge arrestatie van een op den voorgrond tredend dagbladschrijver in de hoofd stad des rijks heeft dan ook tal van pennen in beweging gebracht. In hoofdzaak echter vinden wij in het „pro" en het „contra" bij de tallooze beschouwingen meer de sympathie met den persoon in quaestie tot uiting komen, dan wel dat de zuivere aan gelegenheid getoetst en beoordeeld wordt, ontdaan van alle nevenzaken. De sympathie van het medegevoelen met den persoon sluit zich ten nauw ste aan met de gevoelens van sym pathie, die in breede kringen gekoes- terden worden voor die partij der oor logvoerenden, waarvoor de thans gc arresteerde en zijn blad in het krijt trad, en dat wel vaak op zulk een wijze en met zulk een niets ontziende onstuimigheid, als hier te lande tot dusver, gelukkig, ongebruikelijk was. Niemand echter zal dezen dagblad schrijver van gebrek aan moed en doortastendheid kunnen beschuldigen, al staat men ook lijnrecht tegenover de denkbeelden door hem voorgestaan. Pal te staan voor hetgeen men het goede acht, daarvoor zijn rust veil te hebben en desnoods smaad en gevan genschap te moeten duchten, zijn eigenschappen die op zich zelf hoo- gelijke waardeering verdienen, overal en ten allen tijde. Indien nochtans en wel van hooger hand termen aan wezig geacht worden, die zwaarder gelden dan hetgeen ten deze te prij zen valt, dan zal het den onpartijdi- gen toeschouwer in twijfel brengen, of inderdaad van dien 'moed en door tastendheid wel zulk een gebruik is gemaakt, als door de omstandigheden geboden was. Twijfel, zeggen we; want zoolang niet bekend is, op welke motieven deze opzienbarende gebeurtenis plaats had, zoolang wij niet weten, welke zijn moeders theetafel gekend had, hoe zij zich zouden gehouden hebben, als zij hadden aangeklopt en waren binnengekomen, gelijk Frona gedaan had. Dan weer, gisteren nog zou het hem gehinderd hebben, dat Blanche haar voeten wreefmaar nu vond hij het prachtig, dat Frona het toestond, en hij voelde iet? zachters tegenover Blanche. Hij scheen nieuwe deugden te ontdekken in haar doorploegd ge laat. Frona had haar gedroogde mocas sins aangetrokken en was opgestaan om te vertrekken. Zij luisterde gedul dig naar Jack Cornell, die een laatsten onsamenhangenden toast ten beste gaf. „Op op den man, den man, die dit gezegend „Dit gezegend land maakte," vol tooide de Donna. „Zeker beste. Op denman, die dit gezegend land maakte. Op op Jacob Welse „En er hoort nog iets bij 1" riep Blanche. „Op de dochter van Jacob Welse!" „Ja, jaStaande 1" „O, zij is een vroolijke, kleine ka- redenen er de betrokken overheid toe dwongen in te grijpen, daar waar elk langer uitstel volgens haar met het algemeen belang in strijd zou zijn, zoolang moeten wij allen ook ons eigen eind-oordeel opschorten. Dit is ongetwijfeld echter zeker, dat er motieven aanwezig zijn, waarvan wij het bestaan slechts vermoeden kunnen. Indien wij derhalve de zaak van haar persoonlijk karakter ontdoen, dan blijft er niets anders over dan een quaestie van verantwoordelijk heid. Aan de eene zijde de verant woordelijkheid van hen, die leiders der openbare meening zijn, aan de andere zijde verantwoordelijkheid van hen, die tot taak hebben voor het algemeen welzijn, voor 's lands veiligheid en rust zorg te dragen. Voor beide categories zijn de tijden, die wij doormaken, even moeilijk, even zorgvol. Elke vrijheid, ook en vooral de vrijheid van drukpers legt, wij wezen er reeds op, verplichtingen op en eischt een levendig besef van verantwoordelijkheid, waaraan onze dagbladpers in het algemeen gespro ken gedurende den geheelen duur van den oorlog ruimschoots heeft voldaan aan den anderen kant heeft ook de hooge overheid gemeend a n haar verantwoordelijkheidsplicht nim mer te kort te doen, door het vrije woord, geschreven en gesproken, doortocht te verleeneti, ook op tijd stippen, dat elke uiting in het open baar haar eigenaardige moeilijkheden en gevaren kan hebben. Verantwoord delijkheidsgevoel om verantwoorde lijkheidsgevoel derhslve, en het is door deze gelijke uitwisseling dat Nederland in zijn openbaar leven tot dusver wèl heeft mogen varen. Daarom zou het ons leed doen, indien van dezen staat van zaken werd afgeweken, hetzij door over prikkelde, onstuimige vertoogen en schrifturen in sommige bladen, hetzij anderzijds door een al te heftig op treden der betrokken autoriteiten tegen hetgeen zij op minder opzienbarende wijze allicht even goed kunnen tegen-' gaan. Want met beroering naar binnen, noch met beroering naar buiten is in dezen nog altijd groote omzichtigheid vereischenden tijd, ons vaderland gebaat. Ook dit te bedenken brengt het gevoel van verantwoordelijkheid mede, dat niet alleen beide partijen in het onderhavig geding, maar dat wij allen, nu meer dan anders, moeten koesteren en aankweeken. Een doode. Een tact looszinnetje. Verleden week is een stakkerd, die jaren lang heeft liggen stuiptrekken ten grave gedaald. En waarachtig, de meraadschreeuwde Del Bishop met zijn rood gezicht. „Ik zou u zoo graag eens de hand geven, slechts éen keer", zei Blanche met zachte stem, temidden der alge- meene rumoerigheid. Frona deed haar wollen handschoen uit, die ze reeds had aangetrokken, en de handdruk, dien zij wisselden, was stevig en hartelijk. „Neen", sprak zij tot Corliss, die zijn kap had opgezet en de oorlap pen vastbondBlanche zegt me, dat de Pently's slechts een kwartier van hier wonen. De weg is recht. Ik wil er niet van hooren, dat iemand met me meegaat „Neen sprak zij nog eens en de zen keer klonk het zoo bevelend, dat hij zijn kap op de matras neersmeet. „Goeden nacht, allen 1" riep zij, ter wijl zij met een laatsten glimlach het rumoerig kringetje rondkeek. Maar Corliss bracht haar naar de deur en ging mee naar buiten. Zij zag tot hem op. Haar kap was slechts gedeeltelijk opgeslagen en haar ge zichtje straalde verlokkend onder het sterrellcht. „Ik FronaIk wil galgen-humor heeft bij de doodbid ders niet ontbroken om het met eenig lawaai te doen plaats hebben Er wordt wel eens van goudmijntje gesprokende bittere levenservaring kan leeren dat zelfs dit soort mijntjes onderhevig is aan het „niets-besten- digs" hier beneden. Wie die stakkerd dan ook wel is Een dood-simpel tramlijntje van de Hollandsche Spoor. Van af het begin van den ouden Scheveningschen weg tot aan de tramlijn die van Scheveningen naar het station van de Hollandsche Spoor leidt, lag een zij lijntje. Er zijn jaren geweest, dat dit stukje inderdaad een goudmijntje was, dat de passagiers als haring gepakt zaten en bijkans aan en op de tram hingen. Langzamerhand heeft de electrische tram de concurrentie weten te winnen en het eind is geweest dat de Hol landsche Spoor het heeft afgelegd. Om aan de concessie-voorwaarden te voldoen, is jaren lang iedere och tend één wagen vijf maal het eindje heen en weer getrokken achter elkaar, doch dat paskwillende bedrijf is dezer dagen stop gezet. De baan zal nu worden opgebroken en het terrein productief gemaakt. Met het verdwijnen van dit lijntje wordt een einde gemaakt aan twee lastige overwegen voor den electri- schen tram. Niettegenstaande toch dat volgens de „dienstregeling" van het stuiptrekkend lijntje 's morgens na elf uur daarover geen trein meer reed, moest toch de conducteur bij den overweg afstappen, uitkijken en een signaal geven. Natuurlijk hield dit zeer op. Dat kan de directie van de Haagsche tram wel niets schelen, maar het publiek wel. Als bewijs dat het die directie niets kan schelen, kunnen wij er op wijzen, dat eenige dagen na dat officieel de dienst op de stoom tram was gestaakt en de bladen dit feit hadden meegedeeld, de conduc teurs van de electrische nog geen bevel hadden om dat overbodige spelletje van uitkijken en trompet teren na te laten. Wat kan de directie den dienst schelen -als er maar geld verdient wordt. De nieuwe directeur die onlangs is opgetreden, stelt zich speciaal ten doel om het personeel aangenaam te stemmen. Allerlei piet-luttige verbete ringen worden aangebracht, die met ophef in de kranten worden vermeld in de pauzes mogen de mannetjes rooken en op St. Nicolaas-avond werden zij getracteerd op koffie en koek. 't ls te hopen dat het personeel door zich iets in den mond te laten stoppen, zich niet tevens den mond laat stoppen. Jan Publiek doet dat welhet zucht en klaagt, doch laat zich tevens bedriegen door schijn- verbeteringen. In de dagen vóór Sin- „Maakje niet ongerust," fluisterde zij, „ik weet, dat het jou schuld niet is, Vance." Hij zag het spottend licht in haar oogen, maar trachtte voort te gaan. „Ik wil je alleen maar uitleggen, hoe „Niet noodig. Ik begrijp het. Maar toch moet ik bekennen, dat ik niet bizonder je smaak bewonder „Frona 1" De smart in zijn stem trol haar. „O, jij dwaze, groote man!" lachte zij. „Weet ik het dan niet? Heelt Blanche mij dan niet gezegd, dat ze met haar voeten door het ijs ging?" Corliss boog het hoofd. „Werke lijk, Frona, je bent de meest ware vrouw, die ik ooit ontmoet heb. Ve der", terwijl hij zich hoog oprichtte en zijn stem iets bevelends kreeg, dit is niet het laatste tusschen ons." Zij trachtte hem tegen te houden, maar hij ging voort. „Ik voel, ik weel, dat de dingen anders zullen uitkomen. Om je eigen woorden te gebruiken, alle factoren zijn niet in overweging genomen. Wat St. Vincent aangaat.... Je zult de mijne nog zijn.... En van dit oogenblik af aan zou het niet te terklaas is de onvoldoende tram-dienst weer zoo duidelijk gebleken, dat men slechts verbaasd kan staan over de lankmoedigheid van het publiek. Over de onbehoorlijkheid van de directie kunnen wij niet meer in verbazing geraken. Van verbazing gesproken het heeft eenig opzien gebaard, hetgeen de vier commissarissen van politie in hun adres aan den gemeenteraad hebben meegedeeld. Zij vroegen sala- risverhooging en ter motiveering van hun aanvraag deelden zij uitvoerig mede wat al zoo hun taak was. Tot zoover is alles begrijpelijk. Doch aan het einde van de opsomming der détails van hun ambtsbezigheden ge komen, legden zij de bekentenis af, die een ietwat zonderlingen indruk heeft gemaakt. De commissarissen toch vertellen, dat zij dikwijls op eigen verantwoordelijkheid in zaken moeten ingrijpen, waarbij zij zich telkens angstvallig afvragen of de wet daartoe wel de noodige vrijheid en bevoegd heid geeft. 't Zal wel zoo erg niet wezen als hier staat afgedrukt, doch de adres- seerende commissarissen zullen toch moeten inzien, dat zij zich leelijk den neus hebben voorbijgepraat. Openlijk, in een min of meer officieel stuk, dat openbaar gemaakt wordt, te komen vertellen dat men wel eens buiten zijn boekje gaat en dat dan als een reden aan te voeren voor salaris- verhooging, jongens, jongens, dat staat toch nogal mal. In den gemeenteraad is de aandacht gevestigd op dit gedeelte uit het adres en is aan den burgemeester gevraagd geruststelling te willen geven dat in werkelijkheid niet zal gebeuren wat hier in al te groote openhartigheid en loslippigheid wordt verklapt. De burgemeester echter heeft zich niet bevoegd verklaard om daaraan iets te doen, omdat het een justitieele aangelegenheid betreft. 't Is een tact-loos zinnetje dat hier werd neergeschreven door de betrok ken ambtenaren en het zou ons niet verwonderen wanneer zij daarvan weinig plezier beleven, ook al hebben zij de door hen gevraagde salaris- verhooging nu met vrijwel algemeene stemmen verkregen. Trouwens dai dat een klein kunstje is, weten wij zoo zoetjes aan ook wel. Zoo moeilijk als dat in particu liere betrekkingen gaat, zoo eenvoudig is het bij rijk en gemeente. Alleen de hoofdcommissaris zag zijn salaris onveranderd blijven. Die stak nog ver genoeg boven de andere uit dan dat er iemand voor hem op de bres behoefde te gaan staan. Eiber. spoedig wezen." Hij strekte de armen aar haar uil, maar zij begreep nog vlugger zijn be doeling dan zijn beweging was en lachend ontvlood zij hem en snelde vlug het pad af. „Kom terug, Frona 1" Kom terug liep hij. Het spijt mij." „Neen, het spijt je niet", kwam het antwoord. „En het zou mij spijten, als het zoo was. Goeden nacht.", Hij zag haar verdwijnen in de scha duwen, en trad toen zijn hut binnen. Hij had het tooneel daar binnen ge heel vergeten, en bij den eersten aan blik kreeg hij een schok. Blanche schreide zacht inzichzelve. Haar oogen schilterden en waren vochtig en een enkele traan viel haar langs de wan gen. Bishop's gezicht was ernstig geworden. De „Donna" had hoofd en schouders op tafel gelegd te midden omgekeerde bekers en kleverig vocht en Cornell boog zich over haar heen, steeds herhalende, „houd je bedaard, kind, het is joa schuld niet." (Wordt vervolgd.)

Krantenbank Zeeland

Vlissingse Courant | 1915 | | pagina 1