MAANDAG
22 NOVEMBER
Buiten de beschaafde
Wereld.
door J. X
49.) —o— («atai verboden.)
Wo- 275
1 S3e Jaargang
1915sb
VLISSINGSCHE COURANT
ABONNEMENTSPRIJS: Voor Vlissingen en de gemeenten op Walcheren ƒ1.30
per drie maanden. Franco door het geheele rijk f 1.50. Voor België 2.20
Voor overige landen der Post-Unie 3.35 Afzonderlijke nummers 3 cent
i: firms f. VAH DE VELDE Jr, Kleins Markt 56, Vüssingsn. TelÉon Intere. 16
m
ADVERTENTIEPRIJS Van 1 A regels f 0.48 j voor iedere regel meer 18 cee^
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend. B? abonnement f.peciile prfs
Reclames 29 ct. per regel Dienstaanbiedingen en -aanvragen cl. per regel
Vsrschpt dagelijks, aitpzstóïi op Mn m aigiffliss tiM Christiiijki Isniéaefs
Pe abonnés, in 't bezit eener
QAflflgulden bij levens- gulden by dood AA f| gulden by verlies J f| gulden by verlies .J fk A gulden by verlies M rfgulden by verlies
polls, zijn GRATIS verze- MA li III lange ongeschikt- /*%ll door l{|||| van een hand, van gfiBBB vaneen /'l van eiken
kerd tegen ongelukken voor: LUUU heid tot werken M UU een ongeluk ^UU voet of oog JLv®Uf een duim JLBJPv wysvinger w(f anderen vinger.
ttwi» ultfeeerlngen Mordan VERDUBBELD Indien de verzekerden, voorzien van geldig plutebewfv, aan ongeluk bekomen op train, bost ol tram. De ettkeerlng wordt gewaarborgd door de „Holi. Alg. Verzak. Bank" Ie Scklednw
OEMEENTEBESTUUR
BEKENDMAKING.
De Burgemeester van Vlissingen;
G let op de circulaire van den
Minister van Landbouw, Nijverheid
en Handel, dd. 18 November 1915 no.
48485
Brengt ter algemeene kennis
dat door de groothandelaren, gros
siers of olieslagers:detaiilisten aan
de winkeliers raapolie zal geleverd
moeten worden tegen een piijs van
hoogstens f59.25 per 100 K.G
dat de maximum verkoopprijs door
de winkeliers aan verbruikers wordt
gesteld op 65 cent per liter.
Vlissingen, 20 November 1915.
De Burgemeester voernoemd.
VAN DOORN VAN KOUDEKERKE.
BINNENLAND
1890 23 Novtmber 1915.
Het zal morgen 25 jaar geleden
zijn dat H. M. de Koningin aan de re
geering kwam.
Deze dag wordt in stilte doorge
bracht. Zeker zot» in gewone tijden
alle reden voor een feestelijke her
denking aanwezig zijn.
Het vervlogen tijdperk heeft aan
land en volk voorspoed en vrede ge
bracht.
Dank zij tactvol en onverdroten
toewijding aan Hare roeping, is ei
tusschen Koningin en volk een veel
nauwere band gelegd.
De eerste jaren van haar regeering
heeft H. M. de Koningin Moeder
een schitterend voorbeeld van
nauwgei etheid en on vermoeiden arbeid
aan de jonge Vorstin gegeven, die
zoowei aan Koningin Wilhelmina als
aan haar volk den weg wezen voor
een samengaan en samenleven op elk
gebied.
Koningin Wilhelmina heeft dezen
weg betreden, aanvankelijk schuchter,
doch bij het klimmen der jaren met
kloekheid en vastberadenheid.
Gedurende haar 25-jarige regeering
heeit Koningin Wilhelmina bewezen
dat het geen ijdele klanken waren,
toen H. M. op jeugdigen ieefiyd had
verklaard„Niemand kan Nederiand-
scher zyn dan ik!"
Moge het volgende tydvak den band
tusschen Koningin en Volk nog meer
bevestigen, tot versterking tevens van
Nederland als onafhankelijke, ook in
zijn kleinheid toch krachtige Staat,
geëerd en ontzien te midden der andere
mogendheden.
Oorlogsbegrooting.
Aan het Voorioopig Verslag der
Tweede Kamer inzake de oorlogsbe-
grooting wordt het volgende ontleend
By de bespreking van 's ministers
beleid verklaarden verscheidene leden
r
FEUILLETON
Hij stoof vooruit met verbazenden
spoed, en de correspondent, die loo-
pen moest wat hy kon, ging hem
achterna met het duidelijk voorne
men, in zyn vaarwater mee te gaan.
Corliss nog altyd in het onzekere,
lichtte het hoofd op en zag hem gaan
maar toen hy Del Bishop rechts zag
aislaan en den weg nemen naar
Adam's Creek, begon hy lont te rui
ken en hy lachte zacht in zichzelf.
Dien avond laat kwam Del Bishop
Pas in het kamp te Eldorado Creek,
uitgeput, maar in uitstekend humeur.
«ik heb hem niet aangeraakt," riep
"8, vóór hy half binnen de tent was.
«Geef me wat te eten," terwyi hy
fat den theepot greep en den war
men inhoud in zyn mond liet stroo-
f", «braadvet, smeer, oude schoe-
nen> eindjes kaars, het kan me niet
van oordeel te zijn, dat er geen reden
is, waarom die bespreking zich niet
evenals in normale tijden, over de
militaire aangelegenheden in haar
vollen omvang zou uitstrekken. De
omstandigheid, dat land- en zeemacht
zyn gesteld onder éen opperbevel
hebber, kan, naar zy meenden, de
verantwoordelijkheid van den minister
tegenover de Staten Generaal in geen
enkel opzicht beperken of wijzigen.
Sommige ervaringen zouden aanlei
ding kunnen geven tot de opvatting
als ware de opperbevelhebber zyner-
zijds voor zijn beleid althans wat
de landmacht betreft niet verant
woordelijk aan den minister, maar
aan het kabinet in zyn geheel. Mocht
inderdaad de regeering de positie van
den opperbevelhebber aldus hebben
.beschouwd en in dien zin hebben
geregeld ten aanzien van de grond-
wettelyke verantwoordeiykheid van
den minister tegenover de Kamer zou
zulk een regeling nintmer consequen
ties kunnen hebben. Voor alles wat
voorvalt op het gebied der landsver
dediging, ook de daden en gedragin
gen van den opperbevelhebber, is
door de Kamer de minister van oor
log, nietl de tijdeiyke voorzitter van
den ministerraad ter verantwoording
te roepen.
Met betrekking tot de verdediging
ter zee, ten aanzien waarvan de op
perbevelhebber dezelfde positie in
neemt als ten aanzien van de land
macht, is de juistheid van deze op
vatting nooit betwyteld en de minister
van marine steeds de eenige recht
streeks verantwoordelyke bewindsman
geoordeeld.
Zee veile leden spraken ernstigen
twijfel uit, of er wel reden bestaat
den opperbevelhebber in de tegen
woordige omstandigheden met zoo
groote bevoegdheden te bekleeden en
bekleed te houden als waarover hy
blijkbaar beschikt. Wordt een mobi
lisatie spoedig gevolgd door deelne
ming aan een oorlog dan kan het
geen bedenking wekken, dat ook reeds
vóór het uitbreken van den oorlog
aan den opperbevelhebber zeer ver
rakende bevoegdheden worden toe
gekend. Maar de zaak staat anders
wanneer de mobilisatie heeft geleid
tot een biyvenden toestand van ge
mobiliseerd zy'n. Dan is veeleer aan
leiding verhoudingen in het teven te
roepen, die niet zyn gebaseerd op
oorlogstoestand, maar passen by het
eigenaardig karakter, dat de buiten
gewone omstandigheden allengs ver
kregen.
Er bestaat dan geen reden om den
opperbevelhebber me! zoo exorbitante
macht toegerust te laten. Thans werd
het tijdstip gunstig diens bevoegdhe
den tot meer normale afmetingen
terug te brengen. Te meer achtte men
dat noodzakelijk, wijl de minister ver
schelen wat!"
Toen viel hy neer op de dekens
en begon zyn styve beenspieren te
wryven, terwijl Corliss ham bakte en
de boonen opdischte.
„Hoe het met hem is vroeg ky
tusschen twee happen door. „Wel, je
kunt er zeker van zyn, dat hy niet te
„French Hill" is aangekomen."
„Hoe ver is het, vriendje?" (op
den prachtig nagebootsten, bescher
menden toon van St. Vincent.)
„Hoe ver is het?" (minder hoop
vol.)
„Hoe ver nog naar French Hill
„Hoe ver denk je, dat het is (zeer
zwakjes, met een trilling in de stem
van ingehouden tranen.)
„Hoe ver
Del Bishop barstte los in bulde
rend gelach, zoodat hij zich verslikte
in een slok thee, waardoor hij ging
hoesten en niet meer spreken kon.
„Waar ik hem verlaten heb
vroeg hy, toen hy weer op adem was
gekomen.
„Ginds bij de scheiding van de In
dian River, loopen, totaal verslagen,
doodop. Nog juist in staat om naar
het naastbyzijnde kamp te kruipen.
antwoordeiykheid jegens de Staten-
Generaal blijkbaar gedekt acht door
zich op den opperbevelhebber te be
roepen en deze aan alle verantwoor-
delykheid tegenover de Volksvertegen
woordiging ontsnapt.
Overigens wenschten vele leden
omtrent de verhouding van den mi
nister tot den opperbevelhebber nader
te worden ingelicht. Zij drongen aan
op overlegging van de aan den laatste
verstrekte instructie.
Kustverdediging.
Het aideelingsonderzoek der Twee
de Kamer tot vaststelling van de be
grooting van inkomsten en uitgaven
van het „Fonds ter verbetering van
Kustverdediging", dienst 1916, heeft
aanleiding gegeven tot de vraag, hoe
het thans staat met den bouw van
het fort te Vlissingen. Vele leden
spreken kei vertrouwen uit, dat zoo
lang de oorlog duurt, aan dit fort
niet wordt voortgewerkt. Het verdient
aanbeveling den uitslag van den oor
log of te wachten en van de ervaring
in den oorlog opgedaan, nauwkeurig
kennis te nemen, alvorens wy defi
nitief beslissen ten opzichte van een
kostbaar fort tot welks stichting het
besluit genomen is onder politieke en
militaire omstandigheden, die van de
huidige hemelsbreed verschillen.
Landstorm jaaiklasse 1916.
Naar men ons meldt, zal vermoe-
delyk in den loop der maand Decem
ber e.k. reeds worden overgegaan tot
keuring van de iandstormplichligen
der jaarklasse 1916.-*
De dienstplichtigen dier jaarklasse
worden in hoofdzaak ingeschreven op
1 December e.k. of zoo spoedig mo
gelijk daarna in de gemeente waar zy
aldan gevestigd zijn. Van hun inschrij
ving onivangen zij bericht van den
betrokken burgemeester.
Togen den Smokkelhandel.
„Ten einde, in verband met de
tegenwoordige tijdsomstandigheden,
beter te zyn gewapend tegen smokke-
larij met ten uitvoer verboden goede
ren en den geregelden aanvoer van
goederen voor de Nederlandsche be
hoeften te verzekeren, is het nood-
zakeiyk bijzondere bepalingen vast te
stellen betreffende het vervoer en de
nederlagen van goederen in de naby-
heid der grenzen, waardoor kan wor
den voorkomen, dat goederen, anders
dan op regelmatige wijze, worden uit
gevoerd."
Zoo luidt de aanhef van een wets
ontwerp op de smokkelarij.
Aanwezigheid van vreemdelingen.
Door de recherche te 's Gravenhage
is proces-verbaal opgemaakt tegen een
pensionhoudster aldaar terzake van het
dat is alles, ik heb zelf een dikke
vijftig mijl geloopen, dus verlang naar
bed. Goeden nachi. Roep my morgen
vroeg niet."
Hy wikkelde zich geheel in de de
kens en toen hij insluimerde, kon
Vance hem hooren mompelen: „Hoe
ver is het, vriend ik vraag, hoe ver
het is?"
Wat Lucile betreit, was Corliss te
leurgesteld. „Ik moet eeriyk bekennen,
dat ik haar niet begrijp, „zei hy tot
kolonel Trethaway. „ik dacht, dat haar
goud-claim haar onafhankeiyk zou
maken van het Opera-huis."
„Je kunt in een enkelen dag geen
verandering brengen in een vastge
roeste gewoonte", zei de kolonel.
„Maar je kunt een hypotheek ne
men op den grond, waar die ruim
zooveel belooft ais de hare. Dat heb
ik in overweging genomen en haar
aangeboden haar een paar duizend
voor te schieten, zonder interest, en
zy weigerde. Zy antwoordde, dat zij
het niet noodig had maar was
werkeiyk dankbaarzy bedankte my
en zei mij, als ik coit geld noodig
had, by haar te komen.
Trethaway glimlachte en speelde
niet binnen twee dagen kennis geven
aan de politie van de aanwezigheid
van een vreemdeling in hare woning.
Het moet aan de politie gebleken
zyn, dat over het algemeen de des
betreffende bepaling van artikel 182
der Algemeene Politieverordening
slecht wordt nageleefd en het ligt
daarom in het voornemen der politie
tegen overtreding van bedoeld voor
schrift met gestrengheid op te treden
ten einde zoodoende vooral met
het oog op de tegenwoordige tyds-
omstandigheden verbetering te
dezen aanzien te verkrijgen.
Een goudquaestie.
Het stoomschip „Rotterdam" van
de Holland-Amerika-iyn, onlangs bin
nengekomen van New-York, had een
groote hoeveelheid goud aan boord,
welke tot dusver nog niet aan de
ontvangers is afgegeven, in het kanaal
werd naar men uit Rotterdam uit
aan het „Hbl." meldt het stoom
schip door de Engelschen aangehou
den en kon alleen vryheid krijgen om
door te varen, indien de kapitein zich
verbond het goud, dat aan boord was,
niet af te leveren, hetgeen dan ook,
zy het onder protest, is geschied.
De Engelschen beweerden dat dit
Amerikaansche goud moest dienen tot
betaling van de effecten, welke door
de Duitschers op de Nederlandsche
markt aan Amerika waren verkocht,
zoodat het feitelijk Duitsch eigendom
zou zyn.
Nader verneemt het blad, dat het
hier betreft een zending goud, die
met andere artikelen deel uitmaakte
van de lading van de „Rotterdam".
De zending mocht, hier te lande aan
gekomen, niet afgeleverd worden, daar
nog andere inlichtingen moesten wor
den verstrekt omtrent de bestemming
dit geldt trouwens ook voor andere
artikelen aan boord van het schip. Het
goud was geconsigneerd aan de N.
O. T. en had tot eindbestemming de
Nederlandsche Bank. Uiteraard kan
hier dus van uitvoer geen sprake zyn.
De Engelsche veronderstelling, dat
deze goudzending moest dienen ter
betaling van Duitsche effecten, is, naar
ons by informatie bleek, niet steek
houdend. Men vestigde er nog
de aandacht op, dat van Londen
uit veel goud naar hier wordt ver
zonden.
Censuur.
Voor eenigen tijd werd gemeld,
dat de commissaris van politie te
Tiel nog altijd preventieve censuur
uitoefende op de „Tielsche Courant,"
een toezicht, dat volgens de verkla
ring der Redactie haar by het begin
der mobilisatie opgedrongen werd. Zij
wendde zich tot den commandant der
Hollandsche Waterlinie, tot den Com
missaris der Koningin. Een verzoek,
met zyn horlogeketting.
„Wat wil je Het leven, zelfs hier
beteekent zeker meer voor jou en
my dan een beetje voedsel, een paar
dekens en een Yukonkachol. Zy
houdt evenveel van de gezelligheid
als de rest van ons, en waarschijnlijk
zelfs nog wat meer. Veronderstel, dat
je 't Operahuis"voor haar sluit wat
dan? Kan zy naar de barakken gaan
en omgaan met de vrouw van den
kapitein, visites maken by mevrouw
Schoville of een vriendin zijn voor
Flora Begryp je het niet Wil je by
daglicht met haar wandelen langs de
openbare straat
„Wilt u het daen?" vroeg Vance.
„ja", antwoordde de kolonel zon
der aarzelen, en met genoegen".
„En ik ook; maar Hy zweeg
een oogenblik en keek somber in het
vuur. „Maat zie eens, op welken
voet zij is met St. Vincent. Ze zijn
byzonder goede vrienden en altijd
samen".
„Ja, dat verwondert my," stemde
Thethaway toe. „ik kan het me van
St. Vincent begrijpen.
Veel yzeis in het vuur en Lucile in
het bezit van een der rijkste claims
gericht tot den procureur generaal by
het Gerechtshof te Arnhem had tot
gevolg, dat de redactie onderstaand
schryven ontving
„In antwoord op uw schryven van
26 Ociober ji. heb ik de eer u te
berichten, dat de maatregel tot preven
tief toezicht op uwe courant met uwe
toestemming werd genomen en uit
gevoerd, maar dat, nu u bezwaren
maakt, u verder vrywiilig aan be
doelden maatregel te onderwerpen,
die maatregel is opgeheven."
Prachtige metamorphose, zegt de
redactie. De opgelegde dwang, waar
tegen van den aanvang af ons verzet
ging, is omgezet in een maatregel,
met onze toestemming genomen en
uitgevoerd, in een maatregel, waar
aan we ons vrywiilig hebben onder
werpen. Bengaal sch vuur zet luister
bij aan dezen hocus-pocus.
Uit het bovenstaande blijkt, dat de
censuur is geëindigd. De malle ver
tooning heeft eindeiyk, na ruim 15
maanden te hebben geduurd, een einde
genomen, maar nog weten we niet
krachtens welke wetteiyke bepaling
de eisch van preventieve censuur aan
ons blad gesteld en gehandhaafd werd
nog weten wy niet, waar men de
macht vandaan haalde inbreuk te
maken op de bij de grondwet ge
waarborgde vryheid van drukpers en
wie het bevel daartoe gaf.
Maar we hebben bereikt, wat we
bereiken wilden „het censuurmonster
is den kop ingedrukt."
Lokaaltrain op Tholen.
De plannen voor den aanleg en
exploitatie van een iokaalspoor op
Tholen zullen spoedig by de be
trokken gemeentebesturen enz. worden
ingediend. In de maand januari zal
een algemeene vergadering worden
gehouden, waarbij weder alle belang
hebbenden worden uitgenoodigd.
Gebrek aan spoorwegmateriaal.
In verband met het gebrek aan
materiaal heeft de directie der Staats
spoor een beroep gedaan op mede
werking van de stationschefs en hun
personeel teneinde door oordeelkun
dig optreden de laad- en lostijden
tot een minimum te beperken.
Op gepaste wyze moet ook de me
dewerking van de zyde van het pu
bliek worden verkregen.
J. S. Meuwsen.
De heer J. S. Meuwsen, wiens
overlijden wy meldden, was voor
zitter van den Middenstandsbond en
van de Algemeene Winkeiiersvereeni-
ging te Amsterdam.
Het heengaan van den heer Meuw
sen, die slechts 53 jaar oud geworden
is, is voor den Nederlandschen Mid
denstand een zware slag. Hy was er
om zoo te zeggen de ziel van. De
van French Hill. Let op myn woor
den, Corliss, wy kunnen onfeilbaar
den dag aangeven, waarop Frona er
in toestemt zijn vrouw te worden,
als zy er ooit in toestemt.
„En dat zal zyn
De dag, waarop St. Vincent breekt
met Lucile"
Corliss overpeinsde deze woorden
en de kolonel ging voort.
„Maar van Lucile kan ik het me
niet begrijpen. Wat [zij kan zien in
St. Vincent
„Haar smaak is niet slechter dan
dan die der rest van de vrouwen",
viel Vance hem driitig in de rede.
„Ik ben er zeker van, dat
„Frona geen slechten smaak kan
hebben, hé
Corliss keerde zich om en ging de
deur uit en kolonel Trethaway zag
hem glimlachend na.
Vance Corliss heeft nooit geweten,
hoeveel menschen, direct en indirect
zich die Kerstweek met zyn zaak be
moeiden. Twee mannen deden in het
bizonder hun best de éen voor hem,
en de ander terwille van Frona.
(Wordt vervolgd.)