DONDERDAG
14 OCTOBER
ÏÜÜig: Firma f. VAH BE VtlDE If., Kiting Markt 5B, Vlissinp. ïeislooi! Inters. 10
Varscfiijnt dioolijks, «itgszoadsrd ®p Zondag es dolmin srkends Chrlstgiijki InitÉp^
GEMEENTEBESTUUR
FEUILLETON
Buiten de beschaafde
Wereld.
F. Hart Nibbrig. f
242
1913
VLISSINCSCHE COURANT
ABONNEMENTSPRIJS: Voor Vlissingen en de gemeenten op Walcheren ƒ1.30
per drie maanden. Franco door het geheele rijk 1.50. Voor België 2.20
Voor overige landen der Post-Unie 3.35 Afzonderlijke nummers 3 een;
igg
«Pt.
ADVERTENTIEPRIJS: Van 1—4 regel* 0.40voor iedere regel meer 1® ee»t
Driemaal plaatsen wordt f»<e«naa! berekend. B§ ahonnemerit speciale prfs
Reclame* 2© ct. per regel Dienstaanbiedingen en -aanvragen 5 ct. per regel
^Hbonnés, in't bezit eener O gulden bij levens- rjFfk gulden bij dood ft ft ft gulden bg verliest p* ft gulden bij verlies 4j ft ft gulden bg verlies ft l^gulden bij verlies
nnl's zijn GRATIS verze- M\ IIIII lange ongeschikt- I door «llll van een hand, IftiJ van 11891 van ee" f van eiker,
kerd tegen ongelukken voor: LUUU heid tot werken f (JU een ongeluk OUU» voet of oog JXIU» een duim jkUU wijsvinger M%3 anderen vinges.
gtn ollkeerlngen worden VERDUBBELD Indien de «erzekerden, voorzien van geldig plaatsbewjs, een ongeluk bekomen op trein, boot ot tram. Da oltkearlng wordt gewaarborgd door dt „Holt. Alg. Verzek. Bank" to Schiedam
DRANKWET.
Burg- en Weth. van Vlissingen
gelet op art. 12 der Drankwetdoen
Ie weten
dat bij hen is ingekomen een ver
zoek van C. Wisse, om vergunning
tot verkoop van sterken drank in het
kiein voor perceel 82, gelegen aan de
Badhuisstraat
dat vanaf heden gedurende veertien
dagen schriftelijke bezwaren tegen
het verleenen der gevraagde vergun
ning kunnen worden ingebracht bij
Burg. en Weth. voornoemd.
Vlissingen, 13 October 1915.
Burg. en Weth. voornoemd,
VAN DOORN VAN KOUDEKERKE.
De Secretaris,
J. P. VAN ROSSUM Jr.
^BINNENLAND
Beschikbaarstelling van levensmiddelen.
Terwijl de verschillende rijkscom
missies van toezicht op de vereeni-
gingen voor de beschikbaarstelling
van levensmiddelen overeenkomstig
de statuten dier vereenigingen bij
mlnisterieele beschikking worden in
gesteld, ligt het in het voornemen
der centrale commissie van toezicht,
welke voorioopige samenstelling dezer
dagen werd medegedeeld en waarin
naast een aantal deskundigen op het
gebied der beschikbaarstelling en
distributie van levensmiddelen en ge
delegeerden der verschillende rijks
commissies van toezicht zitting heb
ben, in te stellen bij koninklijk besluit.
De geheele organisatie zal dezer
dagen tegelijk met de opheffing der
tot dusver bestaande rjksbureaux tot
regeling van de beschikbaarstelling
ês distributie van levensmiddelen,
officieel worden bekendgemaakt.
Meel.
Naar het „Hbdl." verneemt, bestaat
bij den minister het voornemen,
voortaan door tijdige publicatie van
prijswijzigingen, van het inlandsche
meel, tegemoet te komen aan de
bezwaren van de koopers van Ame-
rikaansch meel, die vroeger, hun
koopen baseerende op prijzen, welke
wanneer het gekochte Amerikaansche
meel werd ontvangen, reeds verlaagd
waren, soms aanzienlijke schade leden.
Langs da Nederlandsche grens.
Uit een brief door een spacialen
correspondent van de „Times" in dit
gtoote Londensche blad geplaatst,
nemen wij nog het volgende over
Ofschoon de correspondent meent,
dat de meerderheid van het Neder
landsche volk tegen Duitschland is,
erkent hij, dat elk Nederlander zijn
floor J". I*.
D.) —o— (NairuL touoml)
Voor het eerst voelde hij de lucht
van de wereld in zijn longen op de
open prairie bij de rivier Plata, met
den blauwen hemel boven zijn hoofd
«i beneden het groene gras der aarde
«gen zijn zachte, naakte ledematen.
Op de paarden, die nog gezadeld
w3ren en in zachte verbazing het
wonder aanschouwden, openden zich
voor 'teerst zijn oogen; want zijn
vader, die strikkenzetter was, had
terzijde van den grooten weg een stil
beschut plaatsje gezocht, opdat zijn
vrouw rust zou hebben en de geboorte
van haar eersteling kon plaais hebben,
ben paar uur laten zaten de twee
btenschen, die nu met hun drieën
«aten, weer in het zadel en haalden
nun kameraden in. De reis was niet
''gesteldgeen tijd verloren, 's Mor
gens kookte zijn moeder het ontbijt
regeering toejuicht wegens haar zorg
voor de neutraliteit. Hij zelf heeft zich
kunnen overtuigen, hoe ernstig de
Nederlandsche regeering ernaar streeft
den smokkelhandel met Duitschland
tegen te gaan al moet hij helaas tevens
constateeren, dat de smokkelaars soms
nog de siimsten zijn en hun bedrijf
in geenszins enbeteekenenden omvang
voortzetten.
De brief vertelt dan van het uit
zicht der Duitsche schildwachts, van
Duitscbe deserteurs, die over de grens
kwamen uit vrees van aan den Yser
tegen de Britten te moeten vechten.
Hij knoopt hieraan beschouwingen
vast over de bijzondere vechtwaarde
der Britsche soldaten.
Voorts beschrijft de Times-man de
eigenaardige toestanden in een grens
plaats blijkbaar Vaais waar de
grens midden door de hoofdstraat
loopt. Aan de Duitsche zijde van de
straat loopt een elecirische tram. Mid
den op den weg, langs de trambaan,
is een hek van ijzerdraad gemaakt.
Een meter of 4 straatbreedte vormt
een strook neutraal terrein, waarna
men aan Nederlandsche zijde een
prikkeldraadafsluiting heeft,evenwijdig
met de Duitsche versperring. Slechts
aan de zijstraten zijn hier en daar
doorgangen, door schildwachten aan
beide kanten bewaakt. Langs deze
zelfde straat zag men in bet begin van
den oorlog de Duitsche troepen het
eerst zuidwaarts trekken.
In de buurt van Herzoger.rath ver
nam de berichtgever hoe thans, nadat
de Franschen hun offensief in Cham
pagne begonnen, weder onophoudelijk
treinen met militairen naar het Zuiden
zijn gegaan, soms 60 in één nacht.
Nieuwe regeling der militaire verloven
Naar wij vernemen is een nieuwe
regeling der verloven vastgesteld, en
is thans met intrekking van de aan
schrijving van den minister van oorlog
van 13 November 1914 het volgende
bepaald
io. Aan alle militairen worden
volgens regelen door den Opperbe
velhebber van land- en zeemacht te
stellen algemeene periodieke ver
loven verleend.
2o. Daarenboven kunnen door den
minister van oorlog op aanvragen van
belanghebbenden worden verleend
bijzondere verloven om dringende
redenen van economischen of per
soonlijken aardmiliciens en land
stormmannen, die voor eerste-oefe-
ning onder de wapenen zijn, komen
voor bijzonder verlof niet in aan
merking.
3e. De minister van oorlog kan
voor bepaalde gevallen de bevoegd
heid tot het verleenen van bijzondere
verloven, overdragen aan daarvoor
aangewezen militaire chefs.
4o. Een bijzonder verlof als onder
boven het kampvuur en daarna maakte
zij een rit van vijftig mijlen tot zons
ondergang.
Zijn vader stamde af van het kloeke
Welse-geslacht,dat uit het opdringende
Oosten zich kwam neerzetten in Ohio
en zijn moeder was een Nomaden-
dochter van de eerste lersche land
verhuizers van Ontario. Van beide
zijden kwam de zwerflust van het
bloed, de koorts om zich tè bewegen,
om door te dringen tot het einde der
dingen, steeds verder. In het eerste
jaar zijns levens, vóór hij het gebruik
zijner beenen kende, had Jacob Welse
te paard door duizenden mijlen wil
dernis gezworven en overwinterd in
een jachthuis aan den bovenloop van
de Roode rivier van het Noorden. Zijn
eerste schoenen waren lndiaansche
mocassins, zijn eerste voedsel elands-
vleesch. Zijn eerste overtuiging was,
dat de wereld bestond uit groote
woeste vlakten en witte uitgestrekt
heden en bevolkt met Indianen en
blanke jagers zooals zijn vader. Een
stad was een verzameling van huizen
van dierenhuiden gemaakteen han
delspost een zetel van beschaving;
rivieren en meren waren er hoofd-
3o. bedoeld, wordt door den betrok
ken militairen chef niet toegekend
gedurende den geheelen termijn,
waarin de betrokken militair reeds in
het genot is van een bij tusschen-
poozen verleend bijzonder verlof.
5o. Wordt op grond van de punten
2o. of 3o. een bijzonder verlof met
tusschenpoozen verleend, dan houden
de aanspraken op periodiek verlof
op, gedurende den geheelen termijn
van dit verlof.
Na het eindigen van het bijzonder
verlof herleven de aanspraken op
periodiek verlof zooals zij bij den
aanvang daarvan bestonden.
6o. Bijzondere verloven als onder
2o. en 3s. bedoeld, kunnen slechts
worden verleend zoolang de daaruit
voortvloeiende gezamenlijke afwezig
heid niei stijgt bover. 10 pCt. van de
effectievp sterkte van het onderdeel,
waartoe de betrokken militair behoort.
7o. Bijzondere verloven, verleend
in verband met de maatregelen tot
verhoogden aanmaak van munitie,
benevens de verloven vanwege den
opperbevelhebber van land- en zee
macht toegekend aan personeel, werk
zaam bij spoor- en traamwegmaat-
schappijen, worden niet onder de in
punt 6o. bedoelde 10 pCt. begrepen.
Deze bepaling is evenzeer van toe
passing op verloven van spoor- en
tramwegpersoneel welke vroeger door
den minister van oorlog bereids zijn
toegestaan.
Verzoeken om bijzondere verloven
behooren ook indien zij niet door
de betrokken militairen zelf zijn ge
daan te worden gericht aan den
minister van oorlog. Zij mseten, gelijk
tot^nu loe, worden ingediend bij den
onmiddellijken chef van den militair.
Naast het bepaalde bij punt 2o.
blijven de militaire chefs met inacht
neming van de daaromtrent door den
opperbevelhebber van land- en zee
macht te stellen regelen bevoegd,
om aan ondër hun bevelen gestelde
militairen in dringende gevallen bij
zonder verlof te verleenen. Zij bepalen
in eik afzonderlijk geval in hoever
dit verlof in mindering van het aan
den betrokken militair toekomende
periodieke verlof zal worden gebracht.
Post-, telegraaf- en telefoonpersoneel.
Het comité uit de samenwerkende
bonden van post-, telegraaf- en tele
foonpersoneel verzoekt naar aanlei
ding van een eenige dagen geleden
iin de pers verschenen bericht, het
volgende te plaatsen
ln de op Maandag 4 dezer te
Utrecht gehouden gecombineerde
vergadering van hoofdbesturen werd
besloten, te ageeren voor het op de
Staatsbegrooting voor 1916 brengen
van het volle bedrag, dat reeds in
1914 len behoeve van het lager- en
middelbaar-personeel was uitgetrok-
zakelijk, opdat de menschen ze bij
het reizen gebruiken zouden.
In dit licht gezien, brachten de
bergen hem in de war; maar hij
plaatste in zijn rubriek „Onverklaar
bare" en kwelde er zich niet verder
mee. Menschien stierven, soms. Maar
hun vleesch was niet goed om te eten,
en hun huiden waardeloos, misschien
omdat er geen bont van gemaakt kon
worden. Dierenhuiden hadden zeer
veel waarde en voor eenige balen
kon men de halve wereld koopen.
Dieren waren gemaakt voor de
menschen, dat zij ze zouden vangen
en villen. Hij wist niet, waarvoor de
menschen gemaakt waren, of, mis
schien voor den factor.
Naarmate hij ouder werd, onder
gingen deze opvattingen wel eenige
verandering, maar dit proces was een
voortdurende bron van naïeve ver
wondering. Het was niet, vóór hij een
man werd en door de helft der ste
den van de Staten had rondgezwor
ven, dat deze uitdrukking van kinder
lijke verwondering uit zijn óogen ver
dween.
Toen hij als jongen voor het eerst
met de steden in aanraking kwam,
ken. Hieronder zijn dus niet alleen
begrepen het personeel tot en met
den rang van assistent, conducteur
of hoofdbesteller en de klerken, maat
eveneens de telefonisten, bureau
ambtenaren, schrijvers, instrument
makers, monteurs e.d. Verder werd
er op aangedrongen dat bedrag zóo
te verdeelen, dat ook verhooging
wordt toegekend aan het personeel
met minder dan twee dienstjaren,
alsmede het maximum-salarisverschil
tusschen assistenten, conducteurs of
hoofdbesteliers en bestellers der niet
geklassificeerde kantoren (Amsterdam,
Rotterdam en den Haag) op f300 te
brengen, evenals zulks aan de andere
kantoren het geval is.
Ten einde tegemoet te komen aan
de schade die het personeel door het
nu al langer dan een jaar durend
uitstel lijdt, zal verzocht worden uit
betaling nog in 1915 van een halve
maand extra-salaris.
Voorts zal getracht worden van den
minister een definitieve toezegging te
krijgen, dat zoo spoedig mogelijk na
terugkeer van meer normale omstan
digheden, het klassenstelsel en de
saiarisverhoudingen aan een herzie
ning zuilen worden onderworpen.
Sluisbouw op Zuid-Beveland.
Te Hansweert is Dinsdag de zeedijk
doorgegraven en alzoo kan het water
der Wester-Schelde de voorhaven van
de nieuwgebouwde derde sluis bin
nendringen. Het groote werk van
den sluisbouw aan het Z.-Beveland-
sche Kanaal, ruim drie jaar geleden
aangevangen, is daarmee het laatste
stadium ingetreden.
Men is ook druk met den bouw van
eene electrische centrale, waardoor
het mogelijk zal zijn de 3luiswerken
electrisch te verlichten, zooals blijkens
de ingediende walerstaatsbegrooting
in de bedoeling ligt.
De schilder F. Hart Nibbrig is gis
teren te Laren (N.H.) overleden.
Hij werd geboren in 1866. Hij was
oud-leeraar der Rijksacademie van
Beeldende Kunsten te Amsterdam. Op
de wereldtentoonslelling te Parijs viel
hem een bijzondere onderscheiding ten
deel, terwijl hij de zilveren medaille
verwierf op de „Vierjaarlijksche" te
Arnhem in 1901.
Vlissingort, 14 October.
Ds. P. K. Dommisse, f
Gisterenavond overleed alhier na
een kortstondig lijden ds. P. K. Dom-,
misse, geboren te Vlissingen 27 Mei
1837.
Hij studeerde aan de Hoogeschool
te Utrecht en werd in 1863 propo
nent 25 Maart 1864 trad hij aihier in
begon hij opnieuw te generaliseeren.
Menschen, die in steden woonden,
waren verwijfd. Zij kenden de wind
streken en het kompas niet en ver
dwaalden gemakkelijk. Daarom ver
kozen zij ook in de steden te blijven.
Omdat zij koude kunnen vatten en
zij bang waren voor de duisternis,
sliepen zij in beschutte huizen en
sloten 's nachts hun deuren. De vrou
wen waren zacht en lief, maar als
het op lichaamsoefening aankwam,
waren ze niet veel waard, ledereen
praatte te veel, daarom logen zij ook
en konden niet veel handenwerk doen.
Eindelijk was er een nieuwe men-
schelpe kracht, „brutaliteit* of „on
beschaamdheid" genoemd. Brutaliteit
was een goed ding als zij met be
scheidenheid werd toegepast.
Later, ofschoon hij zijn leven hoofd
zakelijk leeide in de bosschen en
bergen, kwam hij tot de wetenschap,
dat de steden niet geheel slecht wa
ren dat een man in een stad kon
leven en toch een man zijn. Gewoon
aan den strijd met natuurlijke krach
ten, voelde hij zich toch aangetrok
ken tot den handeisstrijd met sociale
krachten. En verder, ten teeken, dat
kerkelijken dienst bij de Ned. Herv.
Gemeente. Hij werd 4 December
1864 als predikant bevestigd te
Schraard (Fr.), alwaar hij bleef tot
22 Maart 1868. Daarna vertrok hij
naar Oude Wetering, alwaar hij in
trede deed 29 Maart 1868 en afscheid
nam 17 Juli 1870. Den 31 Juli 1870
vertrok hij naar Oostburg en vandaar
29 October 1876 naar Biezelinge.
Den 12 November 1876 werd hij er
bevestigd en deed afscheid 4 juni
1882. Den 12 Juni 1882 werd hij
bevestigd te Lage Zwaluwe en ves
tigde zich 1 Maart 1905 als emeritus
predikant te Vlissingen.
Toen zijn zoon in 1905 tot burge
meester van Sluis was benoemd,
volgde hij hem alhier op ais ge
meente-archivaris en verkreeg op ver
zoek eervol ontslag met ingang van
1 Juli 1911.
Hij werd 2 October 1911 hier be
noemd tot ouderling der Ned. Herv.
Gemeente en was dit tot op heden.
Na den brand van de St. Jacobs-
kerk werd hij Archivaris van het
Kerkelijk Archief alhier.
Hij schreef in 1904: „Onderzoek
naar de eerste omwalling en omgeving
der stad Middelburg."
In 1907„Michiel Adriaanszoon de
Ruyler en zijn naaste familie."
Ir. 1910„De Ambachtsheerlijk
heid van Oud Vlissingen en de wor
ding van Nieuw Vlissingen."
in 1913: „Eenige grafschriften uit
de afgebrande St. Jacobsketk te
Vlissingen."
Hij was een man van veelzijdige
kennis en wetenschap, van ware
studie. Tot op zijn hoogen leeftijd
was het hem een lust te aibeiden.
Hij leefde mede met Vorstenhuis
en Vaderland en had zijn geboorte
plaats Vlissingen hartelijk lief.
Zijn verdiensten werden erkend
door zijn benoeming tot Ridder in de
orde van Oranje Nassau 23 Maart
1907tot lid van het Zeeuwsch Ge
nootschap der Wetenschappen 12
April 1899; tot lid van het Historisch
Genootschap te Utrecht 13 Decem
ber 1908.
Niet alleen zijn familie, maar ook
Vlissingen, zal dit verlies betreuren.
G. fl. Vorsterman uan Oyen
Op 79 jarigen leeftijd is gisteren
te Aardenburg overleden de heer O.
A. Vorsterman van Oijen.
De heer Vorsterman van Oijen, ge
boren in 1836 te Gilze-Rijen, ontving
een opleiding bi) het onderwijs. In
1859 werd hij leeraar in de wiskunde
aan het gymnasium te Winschoten.
Daarna is hij van 1860 tot 1891
hoofd van de openbare school te
Aardenburg geweest.
Hij maakte zich, behalve voor het
onderwijs (hij schreef verschillende
schoolboeken voor .rekenen en wis
er toch iets goeds uit Nazareth kwam,
nam h^, tot den mannelijken leeftijd
gekomen, een vrouw, in de stad op
gegroeid. Maar nog altijd had hg
heimwee naar de groote onmeteigk-
heid en dit heimwee werd zoo groot,
dat zij wegtrokken en boven de Dyea-
rivier, aan den rand van het woud,
het groote blokhuis bouwden, dat een
voorname handelspost werd. En hier,
in den loop der tgden, kreeg hg een
juisten kgk op de dingen. Strgd was
de wet en de weg van vooruitgang.
De wereld was gemaakt voor de
sterken en slechts de sterken bleven
voortbestaan. Waar en eerlyk te zqn,
was sterk te zijn. Zondigen was zwak
worden. De primitieve kracht schuilde
in den arm; de moderne kracht in
de hersens. De strijd was nog altijd
dezelfde oude strgd. Evenals in oude
tgden vochten de menschen nog altijd
om de heerschappg der wereld en de
voordeelen, die daaraan verbonden
waren.
(Wordt vervolgd.)
