olis
1RIEK.
.huizen
Cm
[akeriX
DINSDAG
28 SEPTEMBER
^BI'nnenlanii
S3e Jaargang
1915
der
5 cent.
WOLFF, j
Lv^?SLvr,:£uUU'
FEUILLETON
Buiten de beschaafde
Wereld.
K 74.
Mr. H. SMISSAERT.
n Kapitaal en
Rente.
,N voor onze
fsio. 228
>er te Vlissingen
ie haar wenschen
schrijven naar:
ordblaak.
IS"
ieuwendjjk 29,
kGSAVOMDS, I
f oensdag-en
igmiddag.
2 October.
bij:
Leeraar M.O.
iark 15.
VllssInjM'
id Maar Haat.
9 aanbevelend
ëgenjassen en Dj®®
lorden Naar Maal
Ss bureau „Vlias.C'l-
t Bellamy" aan
terstond gevraagd
fetjuffrouw.
Centrum."
lisch ME1SIE bled'
)0W, DIENSTBODE
Is. Br. letter M-
lourant."
VUSS1NGSCHE COURANT
ABONNEMENTSPRIJS: Voor Vlissingen en de gemeenten op Walcheren LóO
per drie maanden. Franco door Tiet geheele rijk 1.50. Voor België 2.£0
Voor overige landen der Post-Unie 3.35 Afzonderlijke nummers 3 een:
Sn: firma f. TIN BE VELDE k„ Kleina Markt 58, jflissinp. TbMdob Inters. II
ADVERTENTiEPRiJS Van I—4 regel* ƒ0.40 j voor iedere rege: meer I® ct-nj
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend. B§ abonnement speciale prjgs
Reclame* 20 ct. per regel Dienstaanbiedingen en -aanvragen 5 ct. per regel
Isrscfcijni dagtlijks, vfamM n Ma h slssisisn Bikandi Cbristiiijks Mips
Mgulden bij levens- n p* A gulden bij dood rtrtrt gulden bij verlies A gulden bij verlies4! gulden Bij verlies r*guiden bij verliet
lange ongeschikt- P*|| door %|1|| van een hand, van f §111 van een *Tj van eiken
heid tot werken f %JfgJF een ongeluk voet of oog lïJP 1 een duim I1.IU wijsvinger anderen vinger
;,ja altkeerlngen werden VERDUBBELD Indien d« verzekerden, voorzien van geldig pleetabewë»; een ongeluk bekomen op trein, boot ot trens. De eltkeerlng wordt gewaarborgd door de „Malt, Alg, Verzak. Bank" te Scfiledsis
Be abonnés, in 't bezit eener ft fl ft AF
lij fee Courant behoort een Bijvoegsel.
Lichting 1916 enz.
Ingeval de heerschende buitenge
wone omstandigheden blijven aan
houden, ligt het in het voo1 nemen in
het begin der tweede helft van De
cember a.s. in te lijven de dienstplich
tigen van de miiitielichting 1916, toe
gewezen aan het ie bataljon van elk
der regimenten grenadiers, jagers en
infanterie, en om na de oproeping van
de landstormpHchtifgen der jaarklasse
1913 die op of omstreeks 10 Nov. as.
zullen moeten opkomen, dit jaar geen
landstormplichtigen meer in werke-
Iijken dienst te roepen.
Een speciale heffing van oorlogswinsten.
Naar verluidt is de instelling in
voorbereiding van een Staatscommis
sie die met bekwamen spoed het
vraagstuk zal hebben te bestudeeren
in hoeverre het mogelijk zal zijn door
een speciale heffing de oorlogswinsten
te treffen.
Het lid der Tweede Kamer dr. Bos
moet zich reeds bereid hebben ver
klaard het voorzitterschap dier com
missie te aanvaarden.
Mr. C. Th. van Deventer.
Mr. Van Deventer, wiens overlijden
wij reeds gemeld hebben, die 29
September 1857 te Dordrecht geboren
en zijn opleiding genoot aan de Hoo-
gere burgerschool aldaar, waarvan zijn
vader directeur was, werd in 1875
student te Leiden, waar hij in 1879
promoveerde op een dissertatie Zijn
naar .de Grondwet onze koloniën dee-
ten des Rijks
in juni van dat jaar begaf hij zich
naar de Indische instelling te Delft,
waar hij in Juni 1880 het groot amb-
lenaars-examen deed. In September
d.a.v vertrok hij naar Indië. Hier was
hij tot 1885 griffier te Ambon, waarna
15 de rechterlijke macht verliet om
te Semarang de advocatenpractijk te
gaan uitoefenen. In 1897 keerde hij in
Nederland lerug.
Toen omstreeks 1900 de Vrijz,-
Democratische Bond werd opgericht,
was hij onder de eersten welke zich
Mj de nieuw gevormde partij aanslo
ten, Op de samenstelling van de
Koloniale paragraaf van het vrljz. dem.
partijprogram oefende htj overwegen
den invloed «n herhaaldelijk zette hij
in vergaderingen dier partij de be-
teekenis uiteen van de z.g. ethische
politiek voor Ned.-lndië.
Van 1905 tot 1909 was hij lid van
de Tweede Kamer voor Amsterdam IX.
In 1909 werd hij niet herkozen, doch
nam de heer Vliegen zijn zetel in.
In 1911 werd hij door de Provin
ciale Staten van Friesland naar de
Ettste Kamer afgevaardigd, nadat hij
mm»
door J.
4 —o— (Nadruk tMMu.)
Fiona voeide zich even niet op haar
gemak, te midden van dezen grooten
toeloop van gouddorstige mannen en
oe oude tooneelen waren ais wegge
vaagd uit haar herinnering door deze
"voegende vreemdelingen. Zelfs de
oude grenspalen schenen vreemd en
f,eel anders. Het was hetzelfde en
toch
met hetzelfde. Hier, op de gras-
'akte, waar zij ais kind had gespeeld
n het geluid van haar stem had hoo-
(1 weerkaatsen van gletscher iot
etscher, gingen tienduizend man op
neer en vertrapten het teedere
as in den gjond en spotten met
od ^ddoogenlooze stilte. En ginds,
P den langen weg naar Kiondyke
51 'en weer tienduizend man, die hier
PL|pPasseerd waren en over den
acht 001 n°S tienduizend. En daar
er 'angs de geheele Alaskakust,
kort te voren met zijn echtgenoote
opnieuw een reis naar Ned. Indië had
ondernomen om zich van de gewijzigde
toestanden sinds zijn vertrek uit Indië
door eigen aanschouwing op de hoogte
te stellen.
Tot 1913 maakte hij deel uit van
dit hooge Staatscollege, toen hij bij de
dlgemeene verkiezingen van dat jaar
den Kamerzetel voor Assen innam,
a s opvolger van den heer Treuto,
Verviel het bestand 7
Meri heeft van sommige zijden be
weerd, dat de regeering in de Troon
rede het bestand had opgezegd.
Waaruit moei dit blijken vraagt
dr. Kuyper in een „Standaard" d ie-
star. Dat de regeering een waag3tuk
bestond mei de invaliditeitswet, heeft
hij reeds eerder betoogd, maar hij wil
de stukken afwachten.
Wat Grondwetsrivisie en belasting
plannen betreft, schrijft hijZe kan
de Grondwetsrevisie aan de orde
stellen zonder het bestand aan te
fasten, zoo ze zich bepaalt tot art.
192, en haar eere zoekt alleen in de
pacificatie. Artikel 80 daarentegen
regelt het gevaarlijkste punt in den
politieken strijd, en kan eerst na ver
valling van het bestand worden door
gezet. Bedoelt de regeering dit nu
anders, en beoogt ze art. 80 en 192
te combineeren. dan kan ze nu wel
de voorstellen indienen, maar de
afhandeling voorshands laten rusten
tot de vrede terugkeert.
En wat de belastingvoorstellen be
treft, zoo kunnen ook deze het be
stand ontzien, mits ze uitsluitend be
doelen het rijks inkomen tot booger
bedrag op te voeren, voor zoover de
oorlogstoestand van Europa dit eischt.
Tenzij minister Treub er zich op
mocht toeleggen om de belastingen
naar een gansch ander stelsel te heffen,
kan alzoo ook hierbij het bestand
worden ontzien.
zelfs lot de Hom, waren nog tiendui
zenden, aangebracht door wind en
stoom, van alle einden der wereld.
Als van ouds stroomd" de Dyea rivier
met woesi geraas naar zeemaar haar
oude oevers waren vertrapt, door de
voeten van vele mannen en deze
mannen werkten in golvende rijen aar,
de druipende sleeplijnen en de diep
geladen booten volgden hen op hun
moeilijken tocht stroomopwaarts.
En de menscheiijke wil streed tegen
den wil van het water, en de mannen
lachten om de oude Dyea rivier en
maakien haar oevers nog weeker voor
de mannen, die zouden volgen.
De deur van het magazijn, waar zij
als kind in en uit had geioopen, en
waar zij met ontzag genoten had van
het ongewone gezicht van een strik-
kenzetter of bonthandelaar, was nu
versperd door een luidruchtige me
nigte. Terwijl het vroeger een wonder
was, als er éen brief lag te wachten,
zag zij nu, toen zij door het raam
keek, de mail opgehoopt van den
vloer tot de zoldering. En het was
juist om deze mail, dat de mannen
zich verdrongen. Voor den winkel, bij
de weegschalen, was ook een menigte.
Strafbare mededeelzaamheid van
militairen.
Door den opperbevelhebber van
land- en zeemacht is de volgende
•rder voor land- en zeemacht uitge
vaardigd
Op 30 Juli 1914 werden door den
minister van Oorlog aan alle com
mandanten van leger en landweer
voorschriften gegeven aangaande de
gewenschte geheimhouding van alle
aangelegenheden v-n militairen aard
of op de defensie betrekking hebbende
Mij is ter oore gekomen dat de op
volging van deze voorschriften te
wenschen overlaat. Er zouden namelijk
militairen zijn die met strafbare me
dedeelzaamheid o. s. in openbare
middelen van vervoer gesprekken
houden met burgers waarin o. m. over
de waarde van verdedigingsmiddelen
toelichtingen en beschouwingen wor
den gegeven. Zelfs onderofficieren
zouden zich niet ontzien, in het open
baar in beoordeelingen te treden over
de waarde van onze verdedigings
middelen.
Het is mijn ernstig verlangen, dat
dergelijke handelingen worden nage
laten, en ik verzoek de commandan
ten der oncterdeelen van land- en
zeemacht hun ondergeschikten op het
den lande schadelijk en strafbare er
van te wijzen. In de kwartieren,
wachtlokalen e.d. behoort een aanwij
zing in vorensiaanden geest te worden
opgehangen.
Verschillende militairen schijnen
de gewoonte te hebben, bij de ver
melding van hun naam als afzender
op de omslagen van door hen ver
zonden poststukken, daarbij tevens
opgaaf te doen van het onderdeel,
waarbij zij zijn ingedeeld, alsmede
van de standplaats waar zij zijn ge
legerd.
Ook dit is in shijd met sle boven
omschreven gewenschte geheimhou-
din, zoodat ook hieraan de vorenge
noemde commandanten hun aandacht
zullen behooren te wijden.
Volksonderwijs.
Volksonderwijs heeft te Amsterdam
vergaderd onder leiding van den heer
C. A. Zelveider, die in zijn openings
rede meedeelde dat de oorlogstoe
stand ook zijn invloed op de veree-
niging had. In 1913 nam hst aantal
afdeeiingen met 65, het aantal leden
met 6172 toe.
Op 1 Januari 1914 bedroeg het
aantal afdeeiingen 283, het aantal
leden 23.056; op I Januari 1915 on
derscheidenlijk 288 en 23 180. Toch
dus nog een stijging, ondanks den
oorlogstoestand, met 5 afdeeiingen,
en 124 leden.
Het hoofdbestuur sioot zich aan bij
den Anti Oorlog Raad. Aan de alge-
meene vergadering wordt overgelaten
of de geheele vereeniging zich als
zoodanig bij den A. O. R. za! aan
sluiten.
Ten aanzien van de wetsontwerpen
der regeering tot wijziging van de
leerplichtswet en tot wijziging van de
wet op het lager onderwijs in verband
met u. 1. o. en m. u. I. o, geldt volgens
spreker het „dankbaar maar niet vol
daan". 't Wetsontwerp in zake het
lager vakonderwijs stemt tot groote
dankbaarheid.
Het volgend jaar viert „Volksonder
wijs" haar gouden feest. Den 25n
Mei 1866 werd zij te Leeuwarden
geboren. Dit gouden feest mag niet
onopgemerkt voorbijgaan.
Het hoofdbestuur is van plan een
gedenkboek samen te stellen, waarbij
h t op de medewerking van alle
afdeeiingen rekent. Als elk lid een
aanbrengt is de 50 000 bereikt. Spr.
stelt zich voor, dat daarvoor een
Een Indiaan wierp zijn pak op de
schaal De b anke eigenaar schreef
het gewicht op in een notitieboek en
een ander pak werd er op geworpen.
Elk pakket was in de riemen vastge
sjord, gereed voor den rug van den
lastdrager en de onzekere rei3 over
de Chilcoot. Frona kwam dichter bij.
Zij stelde belang in vrachtgoederen.
Zij herinnerde zich den tijd, toen de
enkele landzoeker of koopman zijn
geheele uitrusting kreeg overgepakt
voor zes dollarcents.
De nieuweling, die aan het wegen
was, raadpleegde zijn reisgids. „Acht
dollarcents," zei hij tot den Indiaan.
Waarop de Ind.anen spottend lachten
en in koor riepen „Veertig cent
Een pijnlijke uitdrukking kwam op
zijn gelaat en hij zag angstig om zich
heen. Het sympathieke licht in Frona's
oogen boeide hem en hij zag haar
oplettend aan, Hij rekende en rekende
en riep toen „Vierentwintig honderd
dollars voor dertig mijlenWat kan
ik doen
Frona haalde de schouders op. „Het
is beter, dat je hun de veertig cent?
betaalt," sprak zij, „anders nemen zij
hun riemen af."
„ledenweek" wordt uitgeschreven. Het
grootste feestgeschenk, aan de ver
eeniging aan te bieden, zal 't 50.000e
lid zijn.
De algemeena vergadering werd
gisteren voortgezet.
Aangenomen werd het hoofdbe-
stuursvoorstel, luidende „De aige-
meene vergadering draagt he H. B.
op, al die maatregelen te nemen, die
er toe kunnen leiden, dat de afdee
iingen in haar ledenaantal zooveel
mogelijk versterkt worden door de
18 jarigen en ouderen, die oud leer
ling zijn der openbare schooi, en dat
dezen, woonachtig op plaatsen, waar
geen afdeeiing gevestigd is, als alge
meen iid tot de vereeniging toetreden"
Met algemeenen stemmen werd een
voorstei van de afeeeling Locbem en
O aangenomen, dat luidde: „Volks
onderwijs" öringe er bij de Regee
ring nogmaals op aan den leerplich
tigen leeftijd te verlengen.
Onder de nagekomen voorstellen
was er een van de aid. Harlingen,
luidende „het hoofdbestuur draagt de
afdeeiingen op een onderzoek in te
stellen naar de behoefte van onder
wijs aan analphabeten onder de vol
wassenen in haar omgeving."
Duurteoorlog.
Een „noodlijdende middenstander
met personeel" te Amsterdam, schrijft
in het „Handelsblad"
„Het beeft den schijn oï er voor
sommige leden van den gemeenteraad
niet anders bestaan dan gemeente
werklieden, zoo angstvallig wordt dcor
hen gewaakt voor be'ang en voordeel
dezer menschen
Thans krijgen wij weer een
voorstel van die heeren om den men
schen een toeslag op het loon te
geven met het oog op den benarden
tijd.
!k misgun het dien menschen niet,
maar daar het h er gaat ten koste van
de belastingbetalende burgerij, onder
wie o zoovelc-n noodlijdend zijn, ten
gevolge van den toestand, en voor wie
niets gedaan kan worden, die aange
wezen zijn om door ontberingen en
zuinigheid den tijd door te worstelen,
hoop ik toch dat de gemeenteraad
ook daar rekening mede zal houden.
Want duizenden zou deze maatregel
kosten en het belastingbiljet van den
middenstander drukt hem toch al
zwaar genoeg.
Een groote massa middenstanders
en werklieden beleven een moeilijken
tijd de eerste werken met verlies en
moesten de enkele opgespaarde gel
den uit betere tijden aanspreken en
staan dra voor een ledige kas, terwijl
anderen worden geholpen door crediet
banken, doch zich daar door in schul
den steken, welke een zeer zwaren
druk op hun zaak leggen.
Wij moeten de tering naar de ne-
De man bedankte haar, maar iri-
piaats van notitie van haar raad te
nemen, ging hij voort met onderhan
delen. Een der Indianen kwam naar
voren en begon zijn pakriemen los te
maken. De nieuweling aarzelde, doch
juist toen hij op het punt was, toe te
geven, joegen zij den prijs op tot
vijf-en-veertig cent. Hij glimlachte ge
dwongen en knikte ten teeken, dat hij
zich gewonnen gaf. Maar een andere
Indiaan voegde zich bij de groep en
begon opgewonden te fluisteren. Een
hoeraging op en voor de man het
goed begreep, hadden zij hun riemen
afgenomen en verirokken, het nieuws
verspreidend, dat de vracht naar Lake
Linderman vijftig cents was.
Plotseling werd de groep voor het
magazijn zeer opgewonden. Men fluis
terde met eikaar en aller oogen richt
ten zich op drie mannen, die van het
hoofdpad naderden. De drie zagen er
zeer haveloos uit. Slecht gekleed en
zelfs in lompen, in een meer geor
dende maatschappij zouden zij zeker
onmiddellijk gearresteerd zijn voor
landlooperij.„Frans Louis," fluisterden
de nieuwelingen en het woord werd
verder gedragen. „Is eigenaar van drie
ring zetten, ons onthouden van uit
gaan en bezuinigen op onze behoefte
dit is de weg, nieteen toeslag op loonen
ten koste van hen, die het in nog
meerdere mate kunnen noodig hebben.
De loonen der gemeente-werklie
den zijn toch zeker niet lager dan in de
gewone nijverheid en daar moet men
toch noodgedwongen zien rond te
komen, omdat de werkgever niet in
staat is toeslag te geven.
ik hoop dus, dat de gemeenteraad
bedenke, dat er nog andere lijders
zijn, dan.alleen gemeentebeambten."
Faillisementen In Nederland.
Volgens mededeeiingen van het
Handelsinformatiebureau van Van der
Graaf Co.'s Bureaux voor den
Handel zijn over de aLeicopen week
eindigende 25 Sept., in Nederland
uitgesproken 41 faillissementen tegen
24 in dezelfde week van het vorige
jaar.
Van 1 januari tot en met bovenge-
noemden datum 1020 faillissementen
tegenover 1206 over betzelfde tijd
perk van het vorige jaar.
Vliegongeluk te De Bildt.
Gisterenmiddag te ongeveer kwart
voor 4 uur is, vermoedelijk dooreen
defect aan den motor, maar volgens
sommigen door 't ontstaan van brand,
een vliegmachine uit Soeslerberg tus-
schen de Bilt en het fort Voorburg
naar beneden gestort.
Luitenant Hofstee en een ander in
zittende werden zwaar gewond. Zij
zijn per brancard naar het fort Voor
burg overgebracht.
Nader wordt omtrent dit ongeluk
gemeld
De le luitenant F. F. van Heyst,
die bij afwijzigheid van kapitein Wa-
laardt Sacré ais waarnemend com
mandant van het vliegkamp optrad,
heeft onmiddelijk na het gebeurde een
onderzoek ingesteld. Hij had de heeren
Hofstede en Polis ongeveer 3 uur zien
opstijgen; het vertrek geschiedde zoo
vlot mogelijk, de motor function-
neerde uitstekend, althans bij de op
stijging viel van het veld af niet de
minste onregelmatigheid te bespeuren.
Trouwens, ware dit boven het vlieg
kamp wel her geval geweest, dan zou
luilenant Hofstede stellig onmiddellijk
weer gedaald zijn.
De heer Van Heijst gaf ais zijn
meening te kennen, dat waarschijnlijk
een motorpanne ais eerste oorzaak
van het ongeval moet worden be
schouwd, maar een plotselinge wei
gering van den motor behoeft aller
minst een reden te zijn, wanneer men
althans op voldoende hoogte is, om
ongeluk te krijgen. Daarom vermoedt
de heer Van Heijst, en in die meening
stonden drie van zijn collega's aan
zijn zijde, dat de heer Hofstede waar
schijnlijk door gebrek aan een be-
Eldorado-goudvelden," zei de man,
dte het dichtst bij Frona stond. Hij
is op zijn minst tien millioen waard."
Frans Louis, die een eindje voor
zjjn metgezellen liep, zag er niet naar
uit. Ergens langs den weg had hij zijn
hoed verloren, en een uitgerafelde
zakdoek was slordig om zijn hoofd
gewonden. En ondanks zijn tien
millioenen, droeg hij zijn eigen bagage
op zijn breede schouders. „En die,
met den baard, dat is Stiftwater Bill,
ook een van de Eldora-koningen."
„Hoe weet je dat vroeg Fiona
twijfelend.
„Weten 1" riep de man uit. „Weten!
Wel, zijn portret heeft de laatste zes
weken in al de couranten gestaan.
Zie!" hij vouwde een courant open.
En een goede gelijkenis is het ook.
Ik heb er zoo lang op gekeken, dat
ik zijn snuit uit duizenden zou her
kennen."
„Wie is dan de derde vroeg zij
hem stilzwijgend als een autoriteit
beschouwend.
Haar berichtgever ging op zijn tee-
nen staan, om beter te zien.
(Wordt vervolgd.)