tkcrij.
ZUUU1
DONDERDAG
ER
:RSTE
,DE Jr.
houdster
gmei5je
binnenland
feuilleton
53e Jaargang
1915=?
itste ©ischen
len kelder,
ch gebotteld
te bediening
g zal worden
ITERS,
nwerk
OEN
nsfbode.
§gawFirma F. VAN DE VELDE Ir., Kleine Merkt 58, Vlissingen. Telefoon Interc. 10
Verschijnt dagelijks, uitgsroudard op Zondig on ilgemnn erkends Christalijki ioostdig»*
No. 212
re" VL1SS1NGSCHE COURANT
werij „DE AMSTEL,"
r. 69).
Interc. 10.
iN: -4
tantiën.
;lementen.
eningen.
Lamekaarten.
Dobiljetten.
;eawerk.
;uten.
leven.
Igangskaar ten.
noodigingskaarten.
itekaartjes.
lovingskaarten.
ssels.
|der elk ander voor
komend Boek- of
Steendrukwerk.
ERING.
t onderstaand
VIA ZWAAR
ut gepend, of
rzoeK gelijmd,
ahaald en be-
Hoek Dormansslop
ma OEORG VAN
Ie. 21 ans, cherche
FEMME DE
ou pour s' oc-
pnfents, parle le
jnand.S'adresser chez
:NHU!ZE,boot„Ville
[ingsweg, VIissingen.
IjE biedt zich aan
Shuishoudinp. Brieven
Vliss. Couranl.'
wordt gevraagd,
_e
naand. Bij gebleken
slag. AdresMe],
lisstraat 8.
ERZE1L, Koudekerk-
raagt voor dadelq»
14 jaar. Zich as"
na 8 uur.
Ier. Wethouders van
en sollici anten oP
ng van
ERAAR in wl?'
Burger-Avond;
-ondschool vo
eden °n'
den
lav*»""*
a (wegens O"-
tegenwoordige"
sche lesuren.
i de verordening,
ienden aan den Bui
1 September a.s.
ABONNEMENTSPRIJS: Voor Vlissingen en de gemeenten op Walcheren ƒ1.30
per drie maanden. Franco door het geheele rijk 1.50. Voor BelglE 2.20
Voor overige landen der Post-Unie 3.35 Afzonderlpe nummers 3 cent
De abonnés, in 't bezit eener f| AA g
ADVERTENTIEPRIJS: Van 1—4 regels ƒ0.40 voor Iedere regel meer 10 een,
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend. Bij abonnement speciale prtjt
Reclames 20 ct. per regel Dienstaanbiedingen en -aanvragen 5 ci. per regel
Bgulden bij levens- gulden bij dood A A Agulden bij verlies.4 p|"|gulden bij verlies4 A Agulden bij verlies ftpgaldeii bij verlies
lange ongeschikt- aII door 4I||| van een hand, 1 "liI van glllg van een M*\ van eiken
heid tot werken i cJw een ongeluk VvU voet ol oog iwv een duim Xww wijsvinger £j%M anderen vingr
'llkëerlngen worden VERDUBBELD Indien de eerzekerden, voorzien een geldig plaitsbewfo een ongeluk bekomen op trein, boet ol trom. Do ultkoorlng wordt geweirborgd door de ,Holl. Alg. Verzek. Benk te Sebled»»
Ds brochura van mr. Heemskerk.
De „Tijd" schrijft: Indien dr. Kuy-
per den oprechten toon, vooral aan
het slot van dit verweerschrift, het
welk geen partij-geschil, maar een
persoonlijk geschil uitvecht, in gelijke
oprechtheid verstaat, dan heef! hij
hier een uitmuntende gelegenheid, om
edelmoedig te zijn. Inderdaad bestaat
onder twee zoo eminente mannen als
de beide anli-revolulionaire gewezen
Ministers aan niets zoozeer beboette
dan aan de tegemoetkoming, die spoe
dig een geschil tot oplossing zou
brengen, dat uit menschelijke onvol
maaktheid en misverstand geboren
werd.
De „Nederlander" maakt slechts de
volgende kantieekening
Voor sommige penvoerders in de
kleine anlirevolutionaire pers, die
reeds, als gewoonlijk afgaande op 's
leiders gezag, den oud Minister
Heemskerk in 't ongelijk stelden, wordt
het nu eer, hachelijke zaak. Dr. Kuy-
per in 't ongelijk le stellen, is uitge
sloten. Maar... de f.iten!
De „Nieuwe Courant" zegt, dat mr.
Heemskerk's brochure is geschreven
in een toon van echte verontwaardi
ging, zeer scherp soms, maar ner
gens kwetsend en zelfs, hoezeer aan
de mogelijkheid van verzoening twij
fel te kennen gevend, tot vergeving
bereid.
Het valt dengene, die mr. Heems
kerk in het openbaar waarneemt,
altqd ietwat moeilijk, medelijden met
hem te hebben hij draagt de ver-
dtukking oogenschljnlijk zoo gemak
kelijk en is te wereldwijs voor de rol
van beleedigde onschuld. Toch, wat
dr. Kuyper hem aandoet, is onge
hoord en wij kunnen de stemming
zeer goed begrijpen die uitkomt in
het woord op blz. 17 der brochure:
Zoolang dr. Kuyper zijn voorstelling
omtrent 1907 niet heeft prijsgegeven
heeft hij er geen aanspraak op, dat ik
hem omtrent eenig punt te woord
sla
„Merkwaardig, deze twee geest
verwanten" die elkander zoo absoluut
niet verdragen. Hoewel wie heeft
uit de antirevolutionaire partij, hoo-
ger dan tot de door den leider ge
wilde hoogte mogen opkomen naast
dezen ?Mr. Heemskerk behoort blijk
baar tot de broederen die hem het
meest hebben dwars gezeten op
bescheiden, niet opzettelijke, alle
uiterlijke vormen stipt in acht nemen
de wijze, maar daarom vooral niet
minder hinderlijk voor 's leiders zelf-
gevoeligheid.
Het „Centrum* heeft den Indruk
gekregen, dat het vooral gaat om een
misverstand.
Van principieelen strijd, of een
verschil, dat het diepste wezen der
(Nadruk verboden.)
59) -o-
Kora leunde met haar hoofd tegen
de leuning van haat stoel en weende
zachtjes vloeiden de tranen langs het
meoie gezichtje en dtoppelden op
baar handen die in haar schoot rus
tend, een geopenden brief vast hielden.
Bij Helmi's binnentreden richtte zij
zich op en probeerde zij haar tranen
*eg te wisschen.
Heb je een slechte tijding ge-
wegen? vroeg Helmi verschrikt.
Neen, neen, zei Kora haastig,
baar zuster de hand toestekend, kom
bier bij mij zitten, Mi, hier op dit
'age stoeltje. Zoo, leg nu je hoofd in
mijn schoot, dicht bij dezen brief, en
luister of hij je zijn inhoud verraadt.
Uefkoozend drukte zij Helmi's oor
op het blaadje papier. Helmi voelde,
dat Kora's zachte warme hand licht
beefde, en zij ried, weike boodschap
anit-revolutionaire partij raakt, is toch
weinig te bespeuren, zegt het Kath.
blad.
Het geschil is niet zóó ingrijpend
van aard als het op 't eerste gezicht
schijnen kon, maar ontleent zijn be-
teekenis vooral aan de omstandigheid
dat het ontstaan is tusschen twee
mannen van zoo hoog aanzien als
d.. Kuyper en mr. Heemskerk, terwijl
buitendien de ervaring leert, dat juist
de twistgedingen in een partij som
wijlen het moeilijkst zijn by te leggen.
Waar het hier een inierne aange
legenheid der anti revolutionaire
partij geldt, waarbij dr. Kuyper uit-
drukkelp de quaestie van het leider
schap naar voren heeft gebracht,
spreekt het wel vanzelf, dat buiten
staanders daarbij slechts de passieve
rol van toeschouwers kunnen vervul
len. Het recht van medespreken is hun
ontzegd.
Maar als bondgenooten van de
antirevolutionairen koesteren wij na
tuurlijk een meer dan gewone be
langstelling voor al hetgeen in die
partij voorvalt.
Hare leiders behooren tot de voor
aanstaande mannen ter rechterzijde
en de geschillen tusschen die leiders
zouden dus indirect ook onze positie
kunnen raken, voor zoover hun con
flict van nadeelingen invloed werd
op de kracht, die van rechts moest
uitgaan.
Wij mogen daarom wel de hoop
uitspreken, dat deze pennestrijd in 't
algemeen geen schade zal toebrengen
aan de eenheid in de anti-revolutio
naire partij, noch uit hare gelederen
strijders zal doen verdwijnen, die ve
teranen zijn geworden in den dienst
der christelijke politiek.
En onwillekeurig herinnert men zich
weer de figuur van dr. Schaepman
die ook in „crisis" als deze de kunst
verstond, bemiddelend op te treden
en het uitslaan van vlammen te voor
komen.
Het „Huisgezin" schrijft, na een kort
overzicht van de brochure te hebben
gegeven, alleen Zij is ons veel sym
pathieker dan de kwetsende aanval
van den heer Kuyper.
Het „Volk" concludeertDe poli
tieke beteekenis van dit geval moet
niet onderschat worden. Het is meer
dan een persoonlijke ruzie tusschen
de beide leiders, al moge het ook zoo
schijnen uit deze brochure, die ieder
ingaan op principieele punten zorg
zaam vermijdt. Zien wij de zaak juist
dan vinden wjj in dit geschil een ern-
stigen ondergrond. Het loopt over de
viaag, hoe de in den lande zeer ge
schokte reputatie der anti-revolutio
naire partij het best hersteld kan wor
den langs den weg der gemoedelijke
methode die in mr. Heemkerk's lijn
ligt en die de „intellectueelen" in de
partij verkiezen, dan wel in den ult-
het zachtjes ritselende papier had ge
bracht. Zij richtte zich vlug weer op
en zag in haar zuster's van geluk
schitterende oogen.
Kora ik denk
Kora legde haar de hand op den
mond.
Je behoeft het niet eens te zeg
gen. Hij vraagt mij nog, of ik hem
hebben wil. Die lieve dwaas. Hij be
hoort mij immers reeds van den eer
sten keer af, dat ik hem zag. Waar
ik zat of stond, altijd was hij bij mij,
er. wat ik dacht, dacht ook hij. Of ik
hem hebben wil. Zij lachte van ge
luk. Kind, kan je je 't wel voorstellen,
dat ik zoo gelukkig, zoo oneindig ge
lukkig zal worder.
Zij trok haar zuster tot zich en kuste
haar innig.
Je bent er stil van, Lieve Mi, je
hebt zeker het geluk nog nooit van
zoo nabij gezien En nu mag je niet
van mij weggaan, hij komt, zoo gauw
hij mijn antwoord beeft, en jij moet
nu voor mo:der der bruid spelen.
Wat zal jij je gewichtig voorkomen
en zeg, nu geef je je reisje er wel
aan, nu het zoo is geloopen?1
Helmi knikte met tranen in de
dagenden trant van dr. Kuyper, die
meer in den smaak der „kleine luyden"
valt.
Inmiddels verzwakt deze twist de
politieke kracht der partij zonder twij
fel aanmerkelijk. Dat daartoe de leiding
in de coalitie van zelf meer naar den
kant van christelijk-historischen en
katholieken ombuigt, is duidelijk. In
zooverre heeft het geval ook nog al-
gemeene politieke beteekenis.
_':„De Zeppelin boven ons land. 2
Uil verschillende tusschen Amster
dam en Breda gelegen plaatsen wordt
nog melding gemaakt van het lucht
schip, dat ons land bezocht. Wij zul
len volstaan met het mededeelen van
nog enkele bijzonderheden.
Uit Weesp meldt men Tegen half
zeven gisterenmorgen, toen het per
soneel van de firma C. J- Van Houten
Zoon zich naar de fabrieken begaf
zag men uit de richting Amsterdam
een luchtschip aankomen. Het dreef
heel laag en naderbijgekomen bleek
het een Zeppelin-type te zijn. Onder
aan hingen twee schuitjes. De stuur-
beweging kon men duidelijk zien
werken. Slechts een tiental minuten
was het luchtschip zichtbaar. Plotse
ling ging het stijl omhoog en ver
dween in de laaghangende wolken,
in de verte hoorde men schieten,
zoodat vermoed wordt, dat van eenige
forten op het gevaste is geschoten.
Uit Zalt Bommel wordt gemeld dat
het luchtschip zich op zeer groote
hoogte bevond. Het kwam uit Noor
delijke richting en volgde blijkbaar
den spoorweg. Bo/e« den spoorweg
zweefde het ruim een half uur en
scheen zich te orënteeren, waarna
het in Z.Z.W. richting af dreef.
Het schip was vowzien van 2 gon
dels waarin persor.ei gezeten waren,
doch deze waren naiwelijks te onder
scheiden.
Zeeuwsch Vlaanderen.
Het „Centrum" scirijft
Wij hebben een dig of tien geleden
melding gemaakt vin een actie, die
men in Zeeuwsch-Vlfanderen op touw
bleek te willen zetter, naar aanleiding
van sommige verklaringen en geruch
ten in den vreemde en hier te lande
over den eventueeler afstand van dat
deel des Rijks.
Veel meer dan bsse praatjes en
geruchten gold het tier niet zoo
ais wij in herinneing brachten
maar in verschillend' Zeeuwsche bla
den werd toch benids propaganda
voor een openlijk opreden daartegen
gemaakt, en de „Midlelb. Crt." achtte
het alleszins gerecht'aardigd te doen
uitkomen, dat de bevolking van
Zeeuwsch-Vlaanderer „reeds bij voor
baat protesteert tegei iedere afschei
ding van Nederland.'
De bedoeling dairvan prijzende,
oogen. Kora had wti gelijk, van zoo
nabij had zij het geuk nog niet aan
schouwd, en al was het nu niet haar
eigen, het was toci tot haar zuster
gekomen, die zij zo innig lief had,
en zij werd verblinddoor zijn stralen.
Lieve, lieve Kcra, hoe kan je 't
nog vragen. Alles vat ik maar voor
je kan doen, wil ik r.et vreugde doen,
maar je moet mij ïu vertellen, hoe
alles zal worden
Hoe het nu zi worden Kind
Ik weet niet ander! dan dat ik ge
lukkig zalig ben, wa gaat mij al het
andere aan Hij scirijft mij, dat hij
een arme slokker is afstand van zijn
bezittingen moet dan omdat ik van
'n ander geloof bei dat hij zich
voortaan geheel an de kinst wil
wijden, en hoopt foor ijzeren vlijt
genoeg te verdienen.Slechts aarzelend
vraagt hij om mij hand, daar hij,
behalve zijn goeder wil en zijn hart
vol oneindige liefdevoorloopig niets
bezit. Lieve, dommt man, wat maakt
hij zich een muizenssen. Heb ik niet
genoeg voor ons alen
AlSjje niet oo rijk was, dan
zou hij niet zoo chroomvallig zijn
een echte man lat zich niet graag
achtten wij de vraag gewettigd, of men
zoodoende niet wat al te hard van
stal dreigde te loopen en tot een quaes
tie maakte en opblies, wat in 't ge
heel geen quaestie is.
Thans schrijft de „Middelb. Crt."
dat zij slechts een voorbereiding be
doelde en daarvai aan 't slot van
haar vorig artikeltje ook als volgt ge
waagde
„Misschien is 't nog niet morgen aan
den dag noodig, dat er een dergelijke
uiting uit Zeeuwsch-Vlaanderen ge-
wenscht is. Misschien en we zullen
het lovenzal het heelemaal niet
noodig zijn.
Maar wie met de voorbereiding
wacht lót het noodig is, komt te laat
Deze regels klopten niet geheel met
den wensch, door het blad in 't
zelfde stukje geuit, dal nl. de bevol
king reeds bij voorbaat le protesteeren
hadmaat dit denkbeeld schijnt de
Middelburgsche nu los te laten.
Is echter een voorbereiding tot actie
niet reeds een actie op zich zelve, en
bestaat daarvoor in casu wel voldoende
grond
De vraag blijft gewettigd.
De losse praatjes en beschouwingen
zijn toch geen feiten van beteekenis,
die een Zeeuwsch-Vlaamsch „vraag
stuk" scheppen, of aan de orde stellen.
En voorts meenen wij nog eens te
mogen herhalen, wat wij den vorigen
keer schreven: lo. dat de integri
teit van Nederland een vanzelf spre
kende zaak is, waarover men niet
behoeft te discussieeren, 2o. dat indien
er ook maar van verre gevaar mocht
dreigen, of opgetreden dient te wo-
den tot behoud van een ot ander deel
des lands, de Regeering ongetwijfeld
op haar post zal zijn.
Nederland en de oorlog.
Op de eerstvolgende vergadering
van het bestuur van het Nederl. Ver
bond van Vakvereenigingen zal het
dagelijksch bestuur voorstellen, in
October een buitengewoon congres te
houden ter bespreking van den eco
nomischen toestand van de arbeids
klasse en de verdere houding en actie
van het Verbond tegenover de ver
schillende maatregelen van rijk en
gemeenten en de uitkeeringen der
Sleuncomité's.
Vrijz.-Dem. Bond.
De algemeene vergadering van den
Vrijz. Dem. Bond, aangekondigd tegen
20 en 21 Nov., zal reeds 13 en 14
Nov. a.s. te Arnhem gehouden worden.
In den avond van 13 Nov. zal dr.
Bos er een rede houden over den
politieken toestand.
Middenstandsbond.
In de algemeene vergadering van
bovengenoemden bond, ta Utrecht
gehouden, kwam o. m. aan de orde:
door zijn vrouw onderhouden.
Och, dat is allemaal onzin, Mi,
van nu af is al het mijne ook 'i zijne
en wat hij heeft bezit ook. Trouwens
wij kunnen allebei werken, ik zou niet
graag zien, dat hij luierde Mi, liefste
Mi, wij zullen een kunstenaar3-lhuis
inrichten, waarover de wereld ver
stomd zal staan maar jij en onze
Vreneli zult alleen getuigen van ons
geluk zijn.
Door haar gevoel meegesleept,
drukte zij den brief van den geliefden
man aan de lippen.
Oa nu heen, Mi laat mij nog
een uurtje alleen ik ben meer dan
dwaas wat moet jij wel van mij
denken, jij met je koele bloed en je
rustigen hartslag
Toen Helmi de kamer uitging lag
er een bitter lachje om haar mond.
Zij had rustig bloed en haar hart
klopte rustig Had haar zuster maar
gelijk, 't zou haar dan beter te moede
zijn; dan hoefde zij zich niet telkens
weer de vraag te stellen, hoe zij toch
nog van hisr kon gaan, om den man
te ontloopen, die haar zoo bitter had
beleedigd en dien zij toch niet ver
geten kon. Kora en Annie waren nu
Oprichting eener vereeniging in den
Middenstandsbond tot bijeenbrengen
van kapitaal ter verkrijging van goed-
kooper middenstandscrediet- en hy
potheekbank, dat werd ingeleid door
L. J. Krook, voorzitter van de ver
eeniging „Handel en Nijverheid' te
Amersfoort, die uiteenzette, dat het
belang van den bond meebrengt een
weerstandskas te vormen in den bond,
waaruit verschillende onkosten kun
nen worden bestreden tot steun van
leden, die door omstandigheden hulp
van den bond noodig hebben. Spr.
wees op de macht van het kleine en
beval de voorstellen in de welwil
lende overweging van bestuur en
afgevaardigden aan.
Na eenige discussie werd door den
voorzitter medegedeeld, dat het wen-
schefijker zou zijn geen definitief be
sluit op dit voorstel te nemen, doch
dit aan te houden tot een volgende
vergadering. Alsdan zal het terdege
in studie worden genomen en aan
leiding kunnen zijn tot aanname met
veel verdere strekking dan weerstands-
kas als de voorstellende afdeeling
zulks heeft bedoeld.
Hiermede kon de afdeeling Amers
foort accoord gaan en dienovereen
komstig werd dan ook met algemeene
stemmen besloten.
Na de afwerking der agenda ver
kreeg de heer mr. Everwijn 't woord
om dank te zeggen voor de milde
critiek aan het adres der regeering
inzake de levensmiddelenvoorziening,
en er zal met de uitgesproken wen-
schen rekening worden gehouden.
Hij doet de toezegging, dat de vast
stelling van de minimum en maxi
mumprijzen der peulvruchten en
suiker den middenstand aanleiding
zal geven tot tevredenheid en geeft
verder de heeren middenstanders in
overweging, om bij eventueele grie
ven omtrent de vaststelling der prij
zen zieh tot hunne burgemeesters te
wenden, die al het mogelijke zullen
doen om aan billijke wenschen te
gemoet te komen. In hoogste instan
tie kan men zich steeds tot den mi
nister wenden.
De voorzitter dankt den heer Ever
wijn voor de vriendelijke woorden,
tot de vergadering gesproken, waar
door hij velen een riem onder het
hart heeft gestoken, en hij twijfelt er
niet aan, of de belangen van den
middenstand zullen ongetwijfeld te
bestemder plaatse door hem worden
ter kennis gebracht.
Rookende kinderen.
In de nieuwe politieverordening van
de gemeente Vel zen is een verstandig
artikel opgenomen, schrijft de „Haag-
sche Crt."
Vermoedelijk komener nog wel meer
verstandige artikelen in voor, maar
over dit ééne willen we 't hier alleen
gelukkig, voor haar was er echter geen
kruimeltje van de volle tafel gevallen.
Stijf drukte zij haar handen op haar
harthet deed nog altijd pijn en daar
om zuchtte zij.
Dwaas vrouwenhart, is het dan zoo
moeilijk te vergeten?
HOOFDSTUK XVII.
De telegraaf had Kora's „Ja" naar
Kiew gebracht en langs denzelfden
weg kreeg zij den volgenden dag het
bericht, dat Subaroff spoedig zou
komen. Dat gaf heel /vat opwinding
en temidden van al «je drukte, kwam
eensklaps Herbert Bflirens zonder dat
hij zijn komsMud'aangekondigd. 't
Had niet veel Bófieeld, of Kora was
hem van vreuj® om den hals ge
vallen in haar ^ioot geluk, had zij
de heele wereld wel willen omhelzen.
Heibert was door die hartelijke
ontvangst aangenaam verrast. Den
laatsten tijd te Berlijn had Kora zich
tegenover hem meer op een afstand
gehouden, dan hij van haar gewend
was, en de vriendschap tusschen hen
was eenigszins bekoeld.
(Wordt vervolgd.)