Tfifi IIIIIEI
DONDERDAG
34 JUNI
No. 146
1915
1!!peFirma F. VAK OF VELDE Ir., Kleine Harkt 58, Vlissineen. Teleloor Inlerc, 10
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zondag on algemeen erkende Christelijke leestdapi
GEMEENTEBESTUUR
Nederland en de Oorlog.
FEUILLETON
Roman door MINA VON HALM.
BINNENLANi)
VLISSINGSCHE COURANT
ABONNEMENTSPRIJS: Voor Vlissingen en de gemeenten op Walcheren ƒ1.3®
per drie maanden. Franco door het geheele rijk 1.50. Voor België 2.28
Voor overige landen der Post-Unie 3.35 Afzonderlpe nummers 3 cent
ADVERTENTIEPRIJSVan 1—4 regels 0.40 voor iedere regel meer 18 cer»f
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend. BQ abonnement speciale pril*
Reclames 20 ct. per regel Dienstaanbiedingen en -aanvragen 5 ct. per regel
De abonnés, in't bezit eener flfkflfl gulden bij levens- gulden bij dood gulden bij verlies A r* ffc gulden bij verlies.® flAgulden bij verlies fk (■"'gulden bij verlies
polis, zijn GRATIS verze- III III lange ongeschikt- door van een hand, fill van II III vaneen van eiken
kerd tegen ongelukken voor: LUvU heid tot werken f VU een ongeluk Uyll voet of oog IVU een duim 1UU wijsvinger LU anderen vinger.
3»io ultkeerlngen worden VERDUBBELD Indien de verzekerden, voorzien van geldig plaatsbewijs, een ongeluk bekomen op trein, boot of tram. De ultkeerlng wordt gewaarborgd door de „Holl. Alg. Verzek. Bank" te Schledan
Ziidie z'c'1 me*
1 Juli op de da
gelijks uerschijnende „VLIS
SINGSCHE COURANT" abon-
neeren, ontuangen de Courant
tot dien datum GRATIS.
ONVEILIGHEID VAARWATER.
De Burgemeester van Vlissingen
maakt bekend
dat op 25 en zoo noodig op 26
Juni a.s. schietoefeningen zullen wor
den gehouden van af de kustbatterij
Neuzen in de-richting N. N. O. tot
W. N. W.
Vlissingen, 24 Juni 1915.
De Burgemeester voornoemd,
VAN DOORN VAN KOUDEKERKE.
Baron Van Wijnbargen over het Kabinet.
Op den Frieschen Katholieken
landdag heeft het Tweede Kamerlid
baron Van Wijnbergen een politieke
rede gehouden waarin hij ook het
Kabinet in vergelijking met rechtsche
ministeries besprak. Volgens het ver
slag in de „Maasb." zei hij o. m:
Het bestand eischt een stilstaan
van politieke agitatie. De regeering
zegt er prijs op te stellen, dal alle
partijen er zich van onthouden op
eenig terrein politieken strijd te voe
ren, opdat zij tegenover het buiten
land achter zich hebben een eensge
zind volk. Daartoe wil spr. meewer
ken en hij zal zich dus onthouden
van critiek op de regeering, maar.
hij laat dan ook aan haar alleen
de volle verantwoordelijkheid voor
de genomen maatregelen.
Er ware anders wel aanleiding tot
het stellen van sommige vragen, bij
voorbeeld of er geen nationaal kabi
net wenschelijk ware geweest. Toch
wenscht spr. naar aanleiding van het
bestand twee opmerkingen te maken.
1. Hoewel spr. gaarne hulde brengt
aan de regeering en hij overtuigd is
van de groote moeilijkheid, die zij
heeft te overwinnen, is hij tegen elke
huldebetuiging, die in zich zou slui
ten een kleineering van een rechts
Ministerie en dat gebeurt herhaalde
lijk (rede van den heer Otto te Am
sterdam). Wij hebben toch rechtsche
kabinetten gehad en die hebben het
bewijs geleverd te kunnen regeeren
en zij hebben het vaderland heerlijk
gediend ook in moeilijke omstandig
heden. Links moet ons niet prikkelen.
Ook dit kabinet heeft wel degelijk
feilen en is lastig gevallen door links
zelf. Is Treub zijn partljgenooten altijd
welgevallig geweest? Het heeft zijn
minister van financiën heengezonden
80.
O— (Nadruk verboder
Nu, dan zal ik haar ook uitnoo
digen en haar mijn beide ventjes
laten zien, riep de barones op leven-
digen toon. Hoe mooi van Thea, dat
ze zooveel van kinderen houdt. Inder
tijd, toen ze de verloofde van Odo
was en ik haar leerde kennen, beviel
mij alleen haar uiterlijk. Maar na alles,
wat ik nu van haar heb gehoord, moet
zij toch ook innerlijke waarde hebben.
Ze is, antwoordde Jella, zooals
ze zelf tegen mij zei, door de wateren
der droefenis gegaan, tot zij de moed
en onderwerping aan haar lot leerde.
Als vrouw van mijn ongelukkigen
broer heeft ze oneindig veelgeleden.
Toch beweende ze hem oprecht en
koestert geen wrok tegen hem. Ja, ze
trachtte zelfs zijn levenswandel nog
te verontschuldigen. Nooit heeft ze
op een tijdstip toen niemand er aan
dacht het kabinet lastig te vallen
en minister Posthuma is toch wel het
bewijs, dat een landbouw specialiteit
le klas nog geen.landbouwminister is.
Dan maakte Talma onder moeilijker
omstand'gheden een heel ander figuur
en zou Colijn niet een beter figuur
gemaakt hebben als minister van Oor
log Hij was de man. die niet alleen
een open oog had voor militaire, maar
tevens een groot verstand van eco
nomische vraagstukken. Hij zou het
evenwicht tusschen beide beter be
waard hebben, dan thans geschiedt.
En de minister van koloniën gaf ze
ker geen hoogen dunk van zijn beleid
op het punt van de Indische leening
en bij zijn handelingen op onderwijs
gebied in tijden van bestand. Links
moet dus voorzichtig wezen met ver
gelijken, want anders zullen ook «ij
vrijuit spreken.
Nieuw buitengewoon oorlogscrediet.
Naar gemeld wordt, is het tijdstip
niet ver meer af, waarop tot de aan
vrage van een nieuw buitengewoon
oorlogscrediet zal moeten worden
overgegaan.
Stemrecht landweer- en landstorm-
plichtigen.
De Opperbevelhebber van zee- en
landmacht heeft bepaald, dat voor de
uitoefening van het stemrecht voor de
gemeenteraden den landweer- en land
stormplichtigen verlof kan worden
verleend, mits niet meer dan 18 pet.
der sterkte van de compagnie afwezig
is, ongerekend de buitengewone per
soonlijke verloven, door den minister
van oorlog verleend. Oaat nachtver
blijf buiten de standplaats hiermede
gepaard, dan komt het verlof in min
dering van het periodieke verlof.
Het verlof mag slechts worden ver
leend, wanneer de uitoefening van den
dienst en de veiligheid in geen enkel
opzicht daardoor worden geschaad.
Eventueele reiskosten komen niet voor
rekening van het rijk, tenzij het verlof
een gewone verlofsbeurt geheel ver
vangt.
Vrijstelling en ontheffing van militie-
dienst.
Tengevolge van de mobilisatieop
roeping van 31 Juli hebben onder
scheidene miiitieplichtigen, die in het
genot waren van vrijstelling van den
dienst, zich onder de wapenen be
geven. Sommigen deden dit uit va
derlandsliefde. Ten aanzien van an
deren moet de opkomst worden toe
geschreven aan een onjuiste meening
omtrent hun dienstverplichtingen.
Bij de korpsen is bij de opkomst
van soortgelijke personen op verschil
lende wijze gehandeld.
Aan elke personen is te kennen ge
geven, dat zij tot opkomst niet ver
plicht waren en deze zijn dan ook
Walter met een enkel woord aange
klaagd en toch sprak iedereen ervan,
dat hij haar onverantwoordelijk ver
onachtzaamde, dat hij haar vermogen
verkwist heeft en dat hij een onver
beterlijk speler was. Thans is Thea
even arm als ze als de verloofde van
Odo waswant na Walter's dood be
taalde ze zijn schulden. Tot dit doel
werd ook de kostbare inrichting der
woning verkocht. Thea heeft geen
stuk ervan behouden.
Maar hoe gaat het haar thans?
vroeg Anna Bingen belangstellend;
ik moet bekennen, dat ik bijna nooit
naar haar heb gevraagd, daar ze mij
in mijn herinnering niet sympathiek
was.
Ze keerde naar het ouderlijk huis
terug. Daar leeft ze zeer teruggetrok
ken en doet met de rest van haar
geld de armen veel goed. Zij, die
vroeger zoo verwend was, is thans,
wat haar eigen persoon betreft, al
heel bescheiden in haar eischen ge
worden. Toen Alfred en ik teger. 't
Kerstfeest naar Riga gingen, bleven
we in Thea's woonplaats een trein
over en bezochten haar en haar moe
der. Dat was kort na den dood van
voor het meerendeel naar huis ierug-
gekeerd. Anderen zijn onder de wape
nen gehouden en na eenigen tijd,.toen
ontdekt werd, dat er een vergiss ng
in het spel was, weggezonden. Weer
anderen zijn gebleven en zijn nog bij
de korpsen aanwezig. Telkens blijkt
opnieuw van soortgelijke gevallen.
Ten einde een regelmatiger toestand
te verkrijgen, heeft de Konit.gin op
voordracht van de ministers van oorlog
en van binnenlandsche zaken bepaald,
dat de door H. M. krachtens de thans
vervallen Militiewet 1901 verleende
ontheffingen van den werkelqken
dienst en de door H. M. ingevolge
de Militiewet (Stbl. 1912 no. 21) ver
leende vrijstellingen van den dienst
van de onverplicht in werkelijken
dienst gekomen miiitieplichtigen bui
ten werking worden gesteld voor den
tijd, dien zij tijdens den duur van de
ontheffing of vrijstelling onder de wa
penen hebben doorgebracht of alsnog
vrijwillig zullen doorbrengen.
Laatstgenoemde minister heeft aan
de Commissarissen der Koningin in de
onderscheidene provinciën verzocht
het vorenstaande ter kennis van de
burgemeesters te brengen.
Tegen knoeierij.
Door den minister van landbouw is
lot de gemeentebesturen een circulaire
gericht, waarin er op wordt aange
drongen nauwlettend toe te zien, dat
geen misbruik wordt gemaakt, doordat
het meel, dat voor de voor z.g. eigen
bakkers geldenden prijs wordt be
schikbaar gesteld, aan zijn bestemming
wordt onttrokken en voor den meel-
handel aangewend.
Hierdoor toch maakt de meeihandel
abnormale winsten met meel, dat door
het Rijk aan de gemeenten wordt ge
leverd. De minister verzocht daarom
om voor het meel, dat aan meelhande
laren wordt verkocht een afzonderlij
ken prijs vast te stellen. Ook verzocht
de minister de gemeentebesturen zorg
vuldig te waken tegen een ander mis
bruik, nl. dat de broodkaarten in
handen der bakkers gelaten worden.
Middenstandsbond.
Dinsdag vergaderde het hoofdbe
stuur van den Middenslandsbond in
Hotel de l'Europe te Utrecht.
Ingekomen was een groot aantal
klachten van gemobiliseerde midden
standers omtrent de verloven ter be
hartiging hunner bedrijven. Na ampele
bespreking werd besloten, dat het
dagelijksch bestuur een audiëntie zal
aanvragen bij den minister van Oorlog
en bij den opperbevelhebber, ten einde
de belangen der gemobiliseerde mid
denstanders te bepleiten.
Als data der algemeene vergadering
werden- vastgesteld 14 en 15 Sept.
a.s. De bijeenkomst zal worden ge
houden te Utrecht. De te behandelen
den ouden meneer Lindner, die een
zacht, pijnloos einde heeft gehad.
Inderdaad, ze was zoo stil, zoo
vreeselijk ernstig geworden, deze nog
zoo jonge vrouw.
De eentonigheid van het leven in
de kleine stad scheen haar volstrekt
niet .meer zoo geestdoodend als vroe
ger. Integendeel, ze deed haar gemoed
goed. Ze zag hierin een bijzondere
gunst van het lot, dat Jella, alsof ze
het onrecht van haar broer wilde her
stellen, zich zoo zusterlijk tegenover
haar gedroeg.
Maar Thea merkte spoedig, dat
jella niet alleen jom deze reden toe
nadering tot haar had gezocht, doch
dat ze zich werkelijk tot haat aange
trokken gevoelde.
En toen was op zekeren dag me
vrouw von Wege bij haar gekomen.
Ze bleef slechts een trein over. Maar
dit bezoek, al was het ook nog zoo
kort, had de jonge vrouw oneindig
veel goed gedaan. Gedurende Thea's
huwelijk had mevrouw von Wege, die
den stap van haar beschermelinge
zoo sterk had afgekeurd, geen aanra
king tot de Hartungs gezocht. Thans,
nu Thea in 't ongeluk was, kwam
onderwerpen en de indeeling der
agenda zullen aan de aangesloten ver-
eenigingen tijdig worden kenbaar ge
maakt.
Een aantal voor den middenstand
belangrijke vraagstukken waarvan de
urgentie door de tijdsomstandigheden
op den voorgrond is gebracht, wer
den besproken en zullen zooveel doen
lijk op de algemeene vergadering wor
den behandeld.
Besloten werd deel te nemen in het
huldeblijk aan de nagedachtenis van
den bekenden schrijver-middenstander
Willem Schürmann.
Geen kolen uit Duitschland.
Naar wij vernemen is de steenko-
lenaanvoer uit Duitschland weer bijna
geheel stopgezet, omdat men in de
Duitsche mijnen geen arbeiders ge
noeg heeft om steenkool voor den
export te verwerken. Onze spoorweg
maatschappijen zullen nu trachten
steenkool uit Amerika te krijgen, welke
evenwel aanzienlijk duurder zal zijn
en vermoedelijk f 30 per ton zal kosten.
Legerorder omtrent de interneering.
Bij ministerieeie beschikking is
omtrent de interneering nader o.a. het
volgende bepaald
Depots zijn gevestigd te Bergen bij
Alkmaar voor geïnterneerden van Duit
sche, te Groningen voor die van En-
gelsche, te Gaasterland, Oldebroek,
Harderwijk en Amersfoort leger
plaats bij Zeist voor die van Belgi
sche nationaliteit, te Zwolle enNun-
speet voor geïnterneerde Belgische,
te Urk voor geïnterneerde Engelsche,
Fransche en Belgische, en ie Wieric
kerschans voor geïnterneerde Engel
sche officieren. Bovendien is te Vlis
singen gevestigd een bijzonder inter-
neerings depot, bestemd voor die
elementen onder de geïnterneerden,
wie aanwezigheid in de overige de
pots ongewenscht blijkt.
Geïnterneerden moeten naarmate
van hun landaard, naar bovengenoemde
depots worden gezonden, met dien
verstande, dat eventueel verder te
interneeren Belgen en Franschen be
neden den rang van officier, voorloopig
alleen voor Harderwijk worden be
stemd.
Te interneeren paarden moeten wor
den opgezonden naar het algemeen
paardendepot te Utrechtde rijpaarden
met eventueel daarbij behoorend har-
nachement.
Kon. Nat. Steuncomité 1914.
Blijkens de 43e lijst is van 6—12
dezer voor het Kon. Nat. Steunco
mité 1914 aan bijdragen ingekomen
een bedrag van f 6156 467i, makende
met de bedragen van vorige lijsten
een totaal bedrag aan bijdragen en
toezeggingen van f 2,262,783.30VS.
mevrouw von Wege vol tact en vol
medelijden.
Thea, mijn kind, je moet ons
spoedig, heel spoedig bezoeken, zei
ze bij het afscheid nemen.
Thea had het beloofd, maar het
duurde lang, eer ze er toe kon be
sluiten de plaats weer te zien, waar
haar liefdelente had gebloeid en waar
ze de trouwbreuk aan Odo had ge
pleegd.
Thea had niet vernomen, dat het
de vrees voor de schande van een
gebrandmerkt leven was, die Walter
in den dood had gedreven.
De rijke gebroeders, Awrimoff,
Walter's goede kennissen, voor wie
hij het voeren van een proces op zich
had genomen en tegenover wie hij
een valsch, gemeen spel had gespeeld,
hadden na zijn dood de zaak niet
publiek gemaakt een edelmoedig
heid, welke ze hoofdzakelijk hadden
beoefend om Thea' te sparen.
Herhaaldelijk waren intusschen ook
uitnoodigingen van Schönhaide door
Thea ontvangen.
Ze moest nu toch eindelijk eens
komen, heette het in de brieven, om
iji een andere omgeving andere in
Eedsquaestie.
Het „Weekblad v. h. Recht" schrijft
over de eedsquaestie het volgende
De E«rste Kamer heeft het ontwerp
van wet tot nadere regeling van het
eedsvraagstuk verworpen. Die ver
werping geschiedde deels om rede
nen van politieken aard, buiten den
inhoud van het ontwerp liggende,
deels op grond van bezwaren, waar
van de beteekenis mag worden er
kend, doch die te breed werden uit
gemeten. Let men op de omstandig
heid, dat verschillende tegenstanders
erkenden een andere en betere rege
ling niet te kunnen aanwijzen, dan
mag men aan de aangevoerde beden
kingen slechts betrekkelijke waarde
toekennen. In verband inet den aard
der tot de verwerping geleid hebbende
redenen is het niet zonder belang er
nog op te wijzen, dat het in het ont
werp neergelegde stelsel reeds in
hoofdzaak was verdedigd door mr.
R. R. Ledeboer, advocaat-genetaal bij
den Hoogen Raad, in een voordracht
gehouden in de vergadering van 21
Mei 1910 der juridische afdeeling van
de Vereeniging tot het bevorderen
van de beoefening der wetenschap
onder de Katholieken. Mr. Ledeboer
bestreed voor het strafgeding de af
schaffing van den eed of, wat daar
mede op den duur practisch gelijk
staat, de facultatiefsteiling van getui-
geneed of belofte.
Naar zijn inzicht bestond er geen
andere weg dan als regel te eischen
een eed, af te leggen op de wijze als
tot nog toe gebruikelijk, daarvan vrij
te stelien hen, wier kerkgenootschap
het afleggen daarvan verbiedt of die
daartegen uit godsdienstige overwe
gingen bewaren hebben, en daartoe
niet toe te laten hen, die verklaren,
niet aan God te gelooven. Van deze
beide laatste categorieën zou dan een
belofte moeten worden gevergd, onder
herinnering, dat tegen een valscne
verklaring dezelfde straf als tegen
meineed is bedreigd. Om te voor
komen, dat bezwaren, die wezenlijk
niet bestaan, worden voorgewend ten
einde zich in een speciaal geval aan
het afleggen van een beëedigde ver
klaring te onttrekken, zou daarbij kun
nen worden bepaald, dat de rechter
heeft te beoordeelen of de opgegeven
bezwaren hem ernstig gemeend voor
komen, m. a. w. niet worden voor
gewend voor het speciale geval.
Mr. Ledeboer erkende, dat bij deze
regeling de onbillijkheid bleef bestaan,
welke men nu zoo zwaar heeft laten
wegen, dat van den éen een in zijn
oog zedelijk hooger staande waarborg
wordt geëischt dan van den ander.
Hij stelde daartegenover, dat dit ook
practisch nu het geval is, daar door
menigeen de eed wordt afgelegd, die
drukken te krijgen na al die droevige,
welke ze in den laatsten tijd had
moeten opnemen.
Daar haar moeder haar er ook tel
kens weer toe aanzette, besloot Thea
op reis te gaan.
Eerst wilde ze mevrouw von Wege
bezoeken.
Op een helderen zonnigen voor
jaarsdag bracht juffrouw Lindner haar
dochter naar het station.
Thea's bleek gelaat, door een zwar
ten crèpehoed omlijst, boog zich
groetend uit het coupévenster. Blijf
gezond, mamaik schrijf spoedig en
kom ook gauw weer thuis. Ze kon
zich haast geen andere manier van
beslaan meer voorstellen, dan het
stille, eentonige leven in de kleine
stad.
Ze leefde hier voor de dagelijksche
plichten, welke ze zich zelf had ge
schapen en voor haar herinneringen.
HOOFDSTUK XXXVI.
'tWas op een avond in Mei, dat
Thea, nadat ze langer dan een week
de gast der von Wege's was geweest,
naar Schönhaide op reis ging.
(Wordt vervolgd.)