THM LINIHR.
Pfüvinciale Stalen yan Zeeland
VRIJDAG
11 JUNI
No. 135
53e Jaargang1
1915
UigaveFirma F. VAN DE VELDE Ir., Kleins Markt 58, Vlissingen. Telefoon Interc. 19
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zondag en algemem erkende Christelijks feestdagss
KAMEROVERZICHT.
FEUILLETON
Roman doof MINA VOH HALM.
Mederland en da Oorlog.
VLISSINGSCHE COURANT
ABONNEMENTSPRIJS: Voor Vlissingen en de gemeenten op Walcheren ƒ1.30
per drie maanden. Franco door het geheele rijk 1.50. Voor België 2.26
Voor overige landen der Post-Unie 3.35 Afzonderlijke nummers 3 cent
ADVERTENTIEPRIJS Van 1—4 regels ƒ0.40 voor iedere regel meer 1* ctnj
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend. Bij abonnement speciale prij»
Reclames 20 ct. per regel Dienstaanbiedingen en -aanvragen 5 ct. per regel
De abonnés, in 't bezit eener ft ft ft ft gulden bij levens- gulden bij dood ftft ftgulden bij verliest gulden bij verlies JAA gulden bij verlies ft ^gulden bij verlies
polis, zijn GRATIS verze- i\ |l 111 lange ongeschikt- ftl I door HIS I i I van een hand, jftil van II III vaneen van eiken
feerd tegen ongelukken voor: LUwU heid tot werken ff tfflff een ongeluk ClUU voet of oog IXffU een duim 1UU wijsvinger U%J anderen vinger.
j)u( ultkeerlngen worden VERDUBBELD Indien de verzekerden, voorzien van geldig plaatsbewijs, een ongeluk bekomen op trein, boot ol tram. Da uiikeering wordt gewaarborgd door de „Holl. fllg. Verzek. Bank" te Schledsv
Tweede Kamer.
Vergadering van Donderdag.
Het antwoord van den Minister van
Buitenlandsche Zaken was zooals wij
konden verwachten, zeer sober. Op
alle internationale beschouwingen ging
hij niet in. De zaak is aileen deze,
dat in het begin van Mei de Regee
ring vernam dat het Vaticaan bezig
was te trachten een vredesactie in te
leiden. Zoodra de Regeering zulks
vernam, zond zij dr. Nolens naar
Rome om zich daarvan te vergewissen.
Nederland toch wilde daaraan gaarne
deelnemen, indien althans de. actie
reeds begonnen was. De inlichtingen
waren van dien aard, dat de Regee
ring besloot een vertegenwoordiger
aan te stellen, omdat dit de beste
wijze zou zijn om contact te verkrij
gen met het Vaticaan. Meer is dit
geheele voorstel niet. Het heeft met
eenige politieke of godsdienstige aan
gelegenheid, met godsvrede of cleri-
calisme, niets te maken.
Men schijnt dit niet goed te kunnen
onderscheiden in ons vaderland. Im
mers de Minister deelde mede dat
hij zelis anonyme brieven heeft ont
vangen waarin hem werd aangekon
digd dat het laatste uur van zijn mi
nisterieel leven was geslagen indien
hij dit wetsontwerp doorzette.
Uitdrukkelijk verklaarde hij dat hij,
indien het hem noodig scheen in het
landsbelang het gezantschap bij het
Vaticaan te herstellen, niet zou aar
zelen dit voor te stellen. Wie de
eventueeie gezant zal zijn. daarover
heeft de Kroon te beslissen. Voor het
denkbeeld om een commissie te zen
den gevoelt de Minister niets.
Nogmaals verklaarde hij dat de
neutraliteit van Nederland absoluut
ongerept zal blijven. Verwerping van
dit voorstel zou voor den Minister
een bewijs van wantrouwen zijn.
De Minister Cort van der Linden
vulde de rede van zijn ambtgenoot
aan voorzoover opmerkingen van al-
gemeenen aard waren gemaakt. Wel
is steeds gewezen op het Protestansch
karakter van Nederland, maar men
vergeet toch dat een zeer groot deel
Katholiek is. De toestand was precies
dezelfde toen het gezantschap nog
bestond. Bovendien zal ieder toch
toegeven dat het karakter van een
volk zich niet pleegt te openbaren
in eenige diplomatieke actie en de
Regeering mag toch nimmer rekening
houden met eenige geloofsvoorkeur.
Wat nu de vrees betreft dat het
tijdelijk karakter van het gezantschap
een definitief zal worden, betoogde
de Minister dat deze kwestie toch
niets afdoet aan het karakter van het
huidige voorstel. Indien het karakter
70.
-O— (Nadrak verboder
Geloof me, niemand meent het be
ter en oprechter dan ik, je moeder.
Het spijt papa vreeselijk, dat je ons
verzoek om ons thans te bezoeken
van de hand hebt gewezen. Maar hoe
zeer het mij ook speet, je voorloopig
niet weer te zullen zien, ik zal je niet
trachten over te halen om bij ons te
komen. Je hebt er stellig goede rede
nen voor, dat je je man niet zoo lang
alleen wilt laten. Jullie bent nu immers
reeds weken van elkaar en het is
nooit goed, dat een vrouw aar. het
ouderlijk huis de voorkeur geeft boven
dat van den man. Dat geeft geen
waarborg voor echtelijk geluk. Ik
weet immers, dat je je bejaarde ouders
van harte lief hebt, en altijd lief zult
hebben. We sluiten je dagelijks in
ons gebed in met jou, mijn Thea,
mocht wijzigen, heeft de Regeering
dit nader te beooordeelen.
Het ikarakter van het voorstel is
eenvoudig dit, dat de Paus een be
langrijke internationale macht is, en
daardoor een centrum vormt, geschikt
als uitgangspunt voor een vredesactie.
Niemand kan neutraler zijn dan de
Paus die in alle landen van de oor
logvoerende mogendheden duizend
tallen geloovigen heeft.
Voor toeneming van de macht des
Pausen valt van dit voorstel niet te
vreezen.
Uitvoerig schetste deze Minister
de macht en de positie van den
Paus, diejniet te onderschatten valt
en de geringe macht van ons kleine
landje.
Eindelijk opende éen der Katho
lieken den mond. Het was de heer
Nolens zelf, die kort maar duidelijk
uiteenzette, dat dit ontwerp heusch
niet brengt wat zij gaarne wenschen.
Zij aanvaarden het omdat de Regeering
het wenscht. Hij verklaarde voorts
een „eerlijk makelaar" geweest te
zijn en uitsluitend 's lands belang in
het oog gehad te hebben.
Het wetsontwerp werd aangenomen
nadat nog de heer Duys had ver
klaard na de rede van den Minister
van Binnenlandsche Zaken niet meer
te weten, wat het ontwerp wilde en
dat hij zich dus van stemming zou
onthouden.
82 leden stemden voor, 10 tegen,
te weten de heeren Eertfmans, v.
Raalte, Bichon, Helsdingen, Heeres,
de Muralt, Gerhardt, Mendels, Spiek
man en Liefti.nck.
Hierna werd de discussie over de
interpellatie—Van Vuuren voortgezet
waarop wij morgen hopen terug te
komen.
Eerste Kamer.
Vergadering van Donderdag.
De Eerste Kamer kwam weer bijeen
om eenige dagen van den nationaien
tijd zoek te brengen met weinig noo-
dige of zeer overbodige discussie.
Allereerst werd het buitengewoon
oorlogscrediet behandeld, waarbij en
kele vragen die in de Tweede Kamer
reeds uitvoerig zijn behandeld, zeer
kort werden herhaald. Subsidie aan
de militaire Jehuizen, steun voor de
sport-beoefeningen, geen maatregelen
tegen de mobilisatie-clubs, slrenge
verbodsbepalingen tegen het vloeken,
meer veldpredikers enz. De minister
antwoordde in denzelfden geest en
had geen verdere bijzonderheden te
melden. Als eenig merkwaardig feit
deelen wij mede dat mr. Van Lan-
schot, voorzitter van den krijgsraad
min of meer vergoelijkte het verval-
schen van verlofpassen en vervoer-
bewijzen. Hij achtte de straf niet in
overeenstemming met het vergrijp.
Met dit ontwerp werd een serie
gaven we het liefste weg, dat we be
zaten. Doch gaarne zullen we er ons
in schikken, dat we niet meer bij el
kaar zijn, als jij maar gelukkig bent.
Dus ook zij waarschuwt mij, mijn
oude, goede moeder, al komt ze ook
dadelijk met kracht tegen het ver
moeden op, dat ze zich in onze zaken
zou willen mengenMaar ik ken haar
te goed om niet duidelijk tusschen
de regels te lezen. Zij maakt zich be
zorgd voor mijn gelukach, ik
weet, dat ik het verloren heb. En ik
zal het nooit weervinden.
Een diepe moedeloosheid kwam
over Thea.
Met een bang voorgevoel nam ze
vierentwintig uur later, op een regen-
achtigen Augustusdag afscheid van
Bregunoffka en keerde naar Petersburg
terug.
Ze was teleurgesteld, toen ze aan
het station noch haar man, noch
Wassily, den [knecht vond om haar
te ontvangen.
Zou Walter haar brief, waarin ze
hem meldde, dat ze stellig op den
door hen beiden bepaalden dag kwam,
niet ontvangen hebben?
Ze had ook beter gedaan met hem
andere, het marinecrediet, lichting
1916, uitbreiding van de landstorm
wet, enz., goedgekeurd.
Daarna kwamen wij aan den hoofd
schotel de voorwaardelijke strafop-
schorling, waarbij ai aanstonds de
heer v. d. Berg ons vergastte op een
theologisch betoog, waaruit zou moe
ten blijken dat de opschorting in
strijd is met de christelijke leer. De
heer Lucasse sloot zich hierbij aan,
terwijl de katholieke heer Van Basten
Batenburg zich op het standpunt
plaatst dat hij welwillend zal af
wachten, wat dit ontwerp in de prak
tijk zal beteekenen. Z. i. laat de
vergeldingsieer aan de overheid de
volledige vrijheid om niet verder te
gaan met haar straffen dan voor de
gemeenschap strikt noodzakelijk is.
Een uitvoerige rede werd door den
h er Bavinck gehouden om te betoo-
gen dat de christelijke vergeldings
ieer wel opschorting van straf toelaat.
Hij meent echter dat de daad en de
dader niet van elkaar gescheiden
mogen worden om de persoonlijkheid
uiteen te rukken. Dit dualisme maakt
het hem moeilijk zijn stem aan dat
ontwerp te geven en hij eindigde met
een voorwaardelijke veroordeeling van
dii wetsontwerp.
Ten slotte de katholieke heer Ver-
heijen die er weer vóór was op grond
v$n practische overwegingen en
'de heer v. d. Feltz die kwam met
veel hulde en weinig nieuws.
Een onderhoud met Hen aartsbisschop
van Utrecht.
Een Wolff-telegram uit Berlijn
meldt, dat de bijzondere correspon
dent van de „Voss. Ztg." in Neder
land dezer dagen een onderhoud had
met den aartsbisschop van Utrecht.
Hij deelde dezen mede, dat hij trachtte
de ware stemming in Nederland na
te gaan en daarom zich ook richtte
tot den hoogsten kerkvorst in Neder
land. De aartsbisschop antwoordde,
dat de onzijdigheid van Nederland
en ook die van de katholieke kerk
hem verboden zich te uiten. Hij
voegde hieraan echter toeDit eene
mag ik wel zeggen, zonder mijn on
zijdigheid te schenden. Ik mag wel
mijn waardeering uitspreken voor den
heldenmoed van het Duitsche volk,
mijn onomwonden bewondering voor
de Duitsche organisatie, mijn geest-
drilt voor dë opvatting van vadei-
landsliefde in het Duitsche volk.
Heeft de wereld wel ooit zoo iets
gezien
Als men dat aanziet dan gaat u
het hart open. Van geheeler harte
volgt men het lot van deze heldhaf
tige natie. Ik ben neutraal, maar
hoop op een spoedigen vrede.
een telegram te zenden. Maar het was
immers ook mogelijk, dat zaken hem
hadden belet om op het bepaalde
uur aan het station te zijn.
Zaken 1
Onwillekeurig kwam er bij dit ver
moeden een bittere glimlach om de
lippen van Thea-
Ze geloofde niet meer onwrikbaar
vast, dat haar man zoo dikwijls door
zaken verhinderd werd om wat anders
te doen.
Veel waarschijnlijker was het, dat
Walter, wanneer hij werkelijk thuis
was, den slaap inhaalde, welken hij
in een bij 't spel doorgebrachten nacht
te kort was gekomen.
Het zaad, dat door allerlei geruch
ten uit de verte in Thea's zijl was
gestrooid, begon te ontkiemen.
Waar het vele geld gebleven was,
dat men verbruikt had, dat kon Thea
zich nu zonder veel moeite voorstel
len.
Nadat ze den brief van haar moe
der ontvangen had, was ze zeer ge
neigd om alles te geiooven, wat ze
tot dusver als laster had beschouwd.
Zij herinnerde zich niet, in den
laatsten tijd geld uit de bank terug
De correspondent vroeg toen
Eminentie het is in Nederland her
haaldelijk gezegd, dat een overwin
ning van Duitschland een nationaal
gevaar voor Nederland zou beteeke-
nen. Zijt gij van dezelfde meening
De aartsbisschop zag mij, zegt de
correspondent, verwonderd aan en
lachte toen luid. Wat een onzin,
zeide hij. Ik ben geen politicus, maar
ik heb tot dusver geen reden aan
Duitschlands woord te twijfelen. Ik
vrees niets van de overwinning van
Duitschland ik verwacht integendeel
daarvan een opbloei van Nederland.
Voor den oorlog, meende de aarts
bisschop, was de stemming in Ne
derland beslist vriendschappelijk voor
Duitschland. Het geheele land, voor
zoover ik het kon beoordeelen, voelde
voor Duitschland.
Toen kwamen zekere berichten uit
België en de stemming sloeg om,
wat de groote massa althans betreft.
Maar ook dat is grootendeels reeds
weer verflauwd. Laat u niet beheer-
schen door het denkbeeld, dat Ne
derland volkomen en beslist vijandig
tegen Duitschland is. Dat is niet het
geval. Weest overtuigd dat Duitsch
land vele, vele vrienden In Neder
land heeft, die het niet mogelijk zou
zijn te toornen tegen het volk, dat
zulk een schitterende vaderlandsliefde
toonde. Hedenavond, merkt de cor
respondent op, zal wellicht Italië den
oorlog verklaren.
De aartsbisschop knikte zachtkens.
Zij zijn met blindheid geslagen. Het
is Gods wil, zeide hij meer tot zich
zeiven dan tot zijn bezoeker en toen
voegde hij daaraan toe ja, zij zullen
nog hedenavond den oorlog verkla
ren. Gods wegen zijn wonderbaar.
Men zegt algemeen, dat Italië den
ooilog noodig heeft om een revolu
tie te voorkomen. Mijn vaste, persoon
lijke overtuiging is, dat de llaliaan-
sche oorlog de revolutie niet zal
verhinderen. Ik ben overtuigd, dat
de revolutie na den oorlog zal komen
en dan veel vreeselijker dan als ze
zonder oorlog was gekomen.
De bezoeker vroegwelken invloed
kan de Italiaansche oorlog op de po
sitie van den Paus te Rome hebben.
Dat weet God alleen, antwoordde de
prelaat. Wij katholieken hopen dat
uit het katholieke Rome de vrede
zal komen. De Heilige Vader immers
schijnt de eenig mogelijke instantie
te zijn die als vredesbemiddelaar kan
optreden.
Nog een andere rol schijnt de
Katholieke kerk geroepen te spelen.
Als de vreeselijke oorlog geëindigd
zal zijn, zal de volkerenhaat vooreerst
nog voortduren. Dan zal het de Hei
lige Vader zijn, die al zijn onderda
nen samenroepen zaltotgemeenschap-
pelijken arbeid, tot mogelijk vergeten
van het gebeurde.
gevraagd te hebben. De groote som
men, waarover haar moeder schreef,
moesten dus door Walter opgevraagd
zijn.
Maar ze had hem immers slechts
een volmacht gegeven om den interest
te beuren
En dien interest had hij haar ook
gebracht.
Toen Thea haar woning betrad,
ontving de knecht haar met een ver
bluft gezicht.
Blijkbaar had men haar dien dag
nog in 't geheel niet verwacht.
Walter was r.iet thuis.
Op Thea's vragen antwoordde de
bediende, dat meneer reeds drie da
gen afwezig was.
Is mijn man misschien opreis?
vroeg Thea, die ongerust begon te
worden. De knecht meende deze vraag
ontkennend te kunnèn beantwoorden.
Hij kon echter het lange wegblijven
van meneer niet verklaren. Meneer
was in gewoon gezelschapstoiiet weg
gegaan en had ook geen reistasch
meegenomen, dus was de mogelijk
heid van een reis buitengesloten.
Dat zei Thea ook tot zichzelve
opgewonden liep ze in haar boudoir
Toen de bezoeker vertrok, riep de
aartsbisschop hem toe Veel geluk en
zegen, en een spoedigen vrede.
Varkens en Varkensvleesch.
De minister van landbouw, nijver
heid en handel heeft aan de burge
meesters een circulaire gericht betref
fende het Rijks Centraal Bureau tot
regeling van den afzet van varkens
en varkenvleesch.
Daarin worden mededeelingen ge
daan betreffende de beschikbaarstel
ling van varkens voor binnenlandsch
verbruik.
De minister deelt daarin voorts
mede, dat de tot dusver gevolgde
regeling, althans wat betreft de voor
ziening der grootere plaatsen, bevre
digend werkt en dat het zijn voor
nemen is in deze richting voort te gaan.
Wel kermis.
De gemeenieraad te Alkmaar be
sloot met 9 tegen 6 stemmen de ker
mis te laten doorgaan.
Verschenen zijn eenige voorstellen
van Ged. Staten, welke in de zomer-
zitting van de Provinciale Staten zul
len worden behandeld.
In 1914 werd door het rjffc een op
pervlakte van ongeveer 230 H.A.
schorren en slijken bedijkt, gelegen
in de Ooster Schelde onder de ge
meenten Woensdrecht en Rilland Bath
Evenals aan hunne ambtgenooten van
Noord-Brabant komt het aan Ged.
Staten wenschelijk voor, dat gemeen
schappelijk door de Provinciale Staten
van beide provinciën voor de nieuw
bedijkte gronden een waterschap
worde opgericht en de inrichting van
dat waterschap geregeld worde. Daar
voor de bedoelde gemeenschappelijke
handeling machtiging der Koningin
vereischt wordt stellen Ged. Staten
voor deze aan Hare Majesteit te vragen.
Door het bestuur der vereeniging
tot Christelijke verzorging van krank
zinnigen in Zeeland wordt aan de
Staten verzocht oin met ingang van
1 Januari 1915 een verhooging van
het verpleeggeld voor de in Vrederust
verpleegde armlastige krankzinnigen
van f 325 op f 350 te bewilligen. Het
verzoek komt Ged. Staten in verband
met de steeds stijgende kosten van
verpleging billijk voorook mag daar
bij gelden, dat de verpleging der pa-
tienten in Vrederust steeds stof tot
tevredenheid gegeven heeft, zoowel
wat de wijze van behandeling betreft
als wat aangaat de inschikkelijkheid
om personen zelfs boven het overeen
gekomen maximum te plaatsen. In
Zuid-Holland is de verhooging reeds
ten vorige jare door de Provinciale
Staten zonder hoofdelijke stemming
op en neer.
Onbegrijpelijk Waar kon Wal
ter zijn?
De brief, waarin ze hem haar komst
op heden aankondigde, lag ongeopend
op de schrijftafel. Haar regelen waren
aangekomen, nadat Walter de woning
reeds verlaten had.
Toen het onbehaaglijke gevoel van
de onaangename verrassing wat zwak
ker was geworden, begon ze zich be
zorgd te maken. Ze vreesde dat Wal
ter een ongeluk was overkomen. Ze
had nog zorg voor hem in weerwil
van alles, wat hij haar had aangedaan
en wat ze van hem had gehoord. Uur
op uur verliep met elke minuut
werd Thea's ongerustheid grooier.
Daar kwam Anjuta, de kamenier,
binnen.
Deze hield van haar meesteres op
haar manier, ze vond er volstrekt geen
bezwaar in om Thea bij gelegenheid
te bestelen en was haar toch zeer
toegedaan.
Mevrouw moest zich niet zoo
angstig maken en zoo opwinden, zei
ze en bleef bij de deur staan.
(Wordt vervolgd.)