IEDEN.
m:
mm
TlCfEREN,
Ut
St.
ILST.
INVRAGEN
tastte!
WOENSDAG
19 MEI
Nederland en da Oorlog.
2MAN
I heusden,
No. 116
NGEN.
JES
Verschijn! dagelijks, uitgezonderd op Zondag en algemeen erkende Christelijke leestdagii
KAMEROVERZICHT.
FEUILLETON
Roman door MIMA VON HALM.
:'jnfI.24eneji3o
*y1141.39
1.24
eliardi "I#
f 0.84 enfi.04
(ook gesorteerd)
n» geschiedt.
1916
WHhelmina-
ok-cursussen.
ot 10 uur, iedere
Aeisjes toegelaten,
leel te nemen ge-
Istraat.
t O.SS, iedere
- Zonder rabat,
i wordt twee-
|ch Indische Tank
ppij, adres: ai-
oneel, Korte Vij-
enhage, bestaat
tsing van
I op onze Holland-
jnde in Oost indië
)orz!en van staats-
>d examen. Gra-
uilrusting wordt
ekt. Voorwaarden
irdt op aanvrage
inlijke sollicitatie
isten naar Den
vergoed bij aan-
n etc. wordt aan
tgangers
wordenSt. Ja-
enlijke LOOP-
nger dan 14 jaar,
Loon f 2 p. w.
rik rijwiel. Aan-
onschef op werk
en 12 vm. en 5
VAN DEN HEU-
nnen nog eenige
plaatst worden.
>p het kantoor.
BESTUUR.
er tegenwoordige
A. J. KRAFFT,
52, een netle
)TBODE.
avonds na 7 uur.
VL1SSINGSCHE COURANT
ABONNEMENTSPRIJS: Voor Vlissingen en de gemeenten op Walcheren 1.30
per drie maanden. Franco door het geheele rijk 1.S0. Voor België 2.20
Voor overige landen der Post-Unie 3.35 Afzonderlijke nummers 3 cent
illlin: firiM F. in li VEH1 Ir., iliim Hntl it, Tlissinini. Trillin liliit. Ill
ADVERTENTIEPRIJSVan 1—4 regels ƒ0.40voor iedere regel meer 10 cent
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend. Bij abonnement speciale prijs
Reclames 20 ct. per regel Dienstaanbiedingen en -aanvragen 5 ct. per regel
ne abonnés, in't bezit eener OftArtgulden bij levens- gulden bij dood Aft ft gulden bij verliest f* (Th gulden bij verlies^ f)
«ons, zijn GRATIS verze- 111111 lange ongeschikt- 5 door <|g|| van een hand, 8 *101 vanl
lerd tegen ongelukken voor: /UUUU heid tot werken 1 UU een ongeluk %3U ÏJ5 voet of oog ivU een duim Ivv
jMo ultkeerlngen worden VERDUBBELD Indien de verzekerden, voorzien ven geldig plaatsbewijs, een ongeluk bekomen op trein, boot of trem.
gulden bij verlies 4 flitfl gulden bij verlies f^gulden bij verlies
vanl 11111 van een M *1 van eiken
een duim IC/U wijsvinger L'U anderen vinget.
De uitkeering wordt gewaarborgd door de „Holl. Alg. Verzek. Bank" te Schledim
Vergadering van Dinsdag.
Thans was aan de orde de uitbrei
ding van den landstorm.
Zooals men weet werd indertijd bij
de landstormwet geen terugwerkende
kracht gegeven. Langzamerhand zou
de landstorm zich vormen. De Re
geering achtte het echter gewenscht
dat dit alsnog zou geschieden opdat
zjj de beschikking daarover onmid
dellijk zou hebben, indien de om
standigheden dit eischten.
Daarom diende zij dit voorstel in.
Bepaald wordt, dat ook tot den land
storm zullen behooren zij die in'1911,
in 1912 of in 1913 den verplichten of
vrijwilligen dienst hier te lande of in
de koloniën, hebben verlaten, waarbij
inbegrepen worden het korps mari
niers, het reserve-personee! en
de Indische marine. Vrijgesteld van
die bepaling zijn zij, die vóór 1 Ja
nuari 1915 den 40 jarigen leeftijd
hebben bereikt en voorts ieder, die
valt onder art. 16 der Landstormwet
(ongeschiktheid, ontslag uit den dienst,
onteerend gestraften, vervallen ver
klaarden van den militairen stand, enz.)
De discussie nam een oogenblik
een eigenaardige wending. Eenige
leden, met name de heeren Lohman
en van Doorn deden hun stem hooren
om der. minister te bewegen nog meer
te vragen dan hij zelf reeds vroeg.
Het adres dat dezer dagen is inge
diend, strekkende om tot uitbreiding
van den weerplicht te geraken, was
daarbij het aanknoopingspunt. Men
wilde dat de regeering hen in het
dienstverband zou opnemen die vrij
gesteld waren, dat men dus zou stre
ven naar algemeenen dienstplicht.
Met groote kracht kwam de heer
Troelstra tegen dit streven op. Hij
protesteerde met nadruk er tegen dat
men van de stemming in het land
misbruik wil maken om het volk te
overrompelen met een geheel nieuw
stelsel. De regeering draagt de ver
antwoordelijkheid en daarom dient
men de regeering niet op te ruien,
opdat zij nog meer zal doen dan zij
noodig acht, gezien den eisch der
omstandigheden.
Tegenover de .opruiing" kwam ook
van andere zijde verzet. De heeren
Eland en Marchant wezen er op dat
hun zeer overijlde beslissingen zeer uit
den booze zijn, de eerste omdat hij
de technische moeilijkheden inziet
de tweede omdat hij, hoe zeer sym-
pathiseerend met de strekking, niet
wenscht door overijling hier het goede
van het volksleger te bederven.
Zelfs de heer Tydeman zag de
moeilijkheden in voor een inciden-
tueele omvorming van ons leger onder
dehuidige omstandigheden.Uitbreiding
van de reserves acht hij wel ge-
52.
O(Nadruk verboden.
ik reisde namelijk in opdracht van
mijn neef Odo naar Grobütten om
daar eenige raskalveren te koopen.
De veestapel van Grobütten verheugt
zich over een zekere beroemdheid.
Nadat de koop tot wederzijdsch ge
noegen was gesloten,overreedde baron
Lomitz mij hem hierheen te verge
zellen. Ik ben van plan om nu beden
van hier uit direct per spoor naar
Riga te gaan en nadat ik Magdavan
de Rolfs heb afgehaald, zoo spoedig
mogelijk huiswaarts te keeren. Schön-
baide heeft mij noodig; het koren
staat nog voor eer. deel buiten.
Och, men zal zich daar wel
eenige dagen zonder u weten te
behelpen, protesteerde de barones
levendig. Geen uitvluchten. U en
Magda zijt morgen onze gasten. Mama
wenscht doch het karakter van een
leger-uitbreiding dient zulks niet te
hebben.
Hoezeer gevoelig voor de vriende
lijke tegemoetkoming kon de minister
er toch niet ingaan, omdat hij duizend
bezwaren zag in de absolute onmo
gelijkheid. Men heeft in ons land
geen besef omtrent het wezen van
den soldaat. In Duitschland kent de
minister een man van zestig jaar die
nog bezig is recruten te drillen. Wie
der Kamerleden zal zoo iets kunnen?
Alleen de naam Duymaer van Twist
werd onder hilariteit genoemd.
Inmiddels is bij den minister in
bewerking een ontwerp van wet dat
eenigermate zal gaan in de richting,
zooals die door sommige leden werd
gewenscht. Dat ontwerp zal een
noodontwerp zijn en de minister
hoopt, dat de Kamer het zonder veel
discussie zal afhandelen.
Het wetsontwerp werd goedgekeurd,
evenals dat tot bestendiging van den
staat van beleg.
Goedgekeurd werd ook het buiten
gewoon crediet voor de marine, nadat
de heer Hugenholtz eenige grieven
had behandeld.
Tweede Kamer.
In de gisteren gehouden zitting
was aan de orde da behandeling van
het wetsontwerp tot uitbreiding van
den landstorm met de in 1911, 1912
en tot 24 Mei in 1913 gepaspor-
teerden.
De heer Ter Laan zal, tot dat de
gepasporteerden verkregen rechten
hebben, voor stemmen, omdat het
wetsontweerp past in hei systeem door
de regeering sedert Augustus opgezet
en een preventief middel te meer is.
De heer Lohman verklaarde, dat
zijn partij alles zat doen, wat de re
geering zal noodig achten, om aan
het buitenland te doen blijken, dat
wij tot het uiterste zullen gaan om
ons land te verdedigen.
De heer Duymaer van Twist be
twijfelde de militaire waarde der hier
bedoelde manschappen en bepleitte
aanvulling van het contingent met
ben, die vrijgesteld werden of vrij-
lootten.
De heer Van Doorn bepleitte invoe
ring van den algemeenen dienst
plicht.
De heer Troelstra waarschuwde
ertegen, dat door gebruik te maken
van heerschende stemming om alge
meenen dienstplicht te verkrijgen, de
Godsvrede zal verstoord worden en
de innerlijke kracht en de eenheid
des volks schade zal lijden.
De heer Eland meende, dat de te
genwoordige toestand niet moet ge
bruikt worden om een algemeenen
zal zich ook zeer verheugen. Ik heb
het plan morgen een uitstapje naar
't strand te maken, dat is van Kem-
mern uit immers maar een klein
eindje. Weet u, de barones dempte
haar stem, er ligt mij veel aan
gelegen, dat mijn nicht afleiding heeft.
Jella is ontstemd, ja zwaarmoedig.
Alfred sloeg haastig de oogen op
en keek de jonge vrouw onderzoekend
aan.
Heeft ze verdriet
De barones meende in den klank
zijner stem meer dan beleefde belang
stelling te hooren.
ik vermoed, dat ze het zich
aantrekt, dat ze een aanzoek heeft
afgewezen.
Bij deze woorden van de barones
kreeg Alfred plotseling een schrik.
Wat beteekende dat? Had Jella
haar nicht het geheim van dat on
zalige uur medegedeeld, van dat uur,
waarin al zijn geluk, al zijn verwach
tingen zoo ellendig schipbreuk hadden
geleden
Wilde de barones thans de rol van
bemiddelaarster gaan spelen
Maar de jonge vrouw vervolgde,
schijnbaar geheel onbevangen
dienstplicht thans in te voeren en
wijst erop, dat ook de heer Lohman
nu korten oefentijd mogelijk acht.
De heer Marchant hield een plei
dooi voor het volksleger, waartoe
naar hij constateerde vroegere tegen
standers zijn bekeerd. De heer Tyde
man verklaarde dat de minister moet
beslissen of en wanneer de algemeene
dienstplicht noodig is. Acht de mi
nister een goed georganiseerde oefen
plicht zooais de heeren Van Aalst
c. s. wenschen, mogelijk dan zal spr.
een desbetreffend voorstel afwachten.
Algemeens oefenplicht.
Het Hoofdbestuui der Vereeniging
„Onze'jVloot" heeft in een adres aan
de leden der Tweede Kamer zijn volle
ingenomenheid betuigd met het aan
de Kamer ingezonden adres, waarin
aangedrongen wordt op onverwijlde
wettelijke invoering van algemeenen
oefenplicht.
De oudste landweerlichting.
Volgens een in sommige bladen
opgenomen bericht, mogen de met
tijdelijk verlof vertrokken landweer
mannen van de oudste lichting zich
niet naar het buitenland begeven en
ook geen verbintenis stuiten voor de
buitenlandsche zeevaart of de zee-
visscherij bulteniandsch. Het verdient
de aandacht, dat hierin niets vreemds
gelegen is, omdat het zelfs inge
volge het bepaalde in art. 90 van de
militiewet en art. 27 van de landweer-
wet aan de dienstplichtigen die
groot verlof hebben en in gewone
tijden niet vrijstaat om zich langer
dan een zekeren termijn buitenlands
op te houden of zich voor de zeevaart
of de zeevisscherij te laten aanmon
steren, indien zij niet een bijzondere
vergunning hebben verkregen.
Het is dus alleszins verklaarbaar,
dat het verleend verlof geen recht
geeft om b.v. de zeevaart of de zee
visscherij te gaan uitoefenen, doch
hierin ligt niet opgesloten, dat zij,
die toestemming daarvoor aan den
minister van oorlog vragen, geen kans
op inwilliging van hun verzoek zou
den hebben. Wie zulk een toestem
ming wenscht, zal dus wel doen, daar
toe een verzoekschrift aan den minister
te richten.
Vergoeding kostwinnerschap.
De betrekkingen van landweerka
derleden en de landstormpiichtigen,
die huiswaarts keeren, kunnen geen
rechtmatige aanspraken doen geiden
op vergoeding weger.s den dienst van
dezen, zoo lang die militairen niet
weer tot den geregeiden dagelijkschen
dienst bij den troep worden verplicht.
Aan hun betrekkingen dient, aldus
heeft de minister van oorlog bepaald,
daarom de vergoeding te worden inge
houden.
Mocht het evenwel in sommige ge-
Begrijp mij niet verkeerd, ik
geloof niet, dat Jella's hart bij die zaak
betrokken is geweest. Toen ze met
mama in Meran verleefde, vroeg een
rijke fabrikant haar hand. Jella wees
hem af, wijl ze hem niet beminde.
Mama beproefde haar eerst tot het in
elk opzicht passend en voordeelig
huwelijk te overreden. Meneer Reuter
moet een zeer beschaafd man zijn en
bovendien knap van uiterlijk. Jella
bleef bij haar neen en het kwam tot
een kleinen woordentwist tusschen
haar en mama. Jella gaf loen den
wensch te kennen om in betrekking
te gaan daarover maakte mama zich
weer van streek u kent haar im
mers Nu vrees ik, denkt Jella mijn
ouders tot last te zijn dwaze ge
dachte. Wij allen houden zeer veel
van haar. Maar ik geloof niet, dat dit
alleen de reden is, waarom ze het
hoofd zoo laat hangen. Ze wees me
neer Reuter af, omdat ze een ander
bemint dat is mijn vaste overtui
ging!
Men wandelde babbelend verder
en het toeval zoo dacht Jella
maar in werkelijkheid Alfred's wil
maakte, dat hij thans naast haar liep.
vallen voorkomen, dat de militaire
diensten, welke van bedoelde land-
weetkaderieden en landstormplichti-
tigen worden geëischt, dermate op
hun tijd beslag leggen, dat die per
sonen daardooi niet of niet voldoende
in de behoeften van hun gezin kunnen
voorzien, dan kan de burgemeester
voorstellen, de betrokken gezinnen in
het genot te laten blijven van vergoe
ding, hetzij tot het volle, hetzij tot
een lager bedrag.
Nog eens de „Lusitania."
Pref. dr. G. W. Kernkamp, hoog
leeraar in de letteren en wijsbegeerte
aan de universiteit te Utrecht, schrijft
in de (oude) „Groene Amsterdammer"
een artikel naar aanleiding van het
torpedeeren van de „Lusitania"
Hij zegt o. a.: Het schip had als
hulpkruiser dienst kunnen doen. Vol
gens de uitdrukkelijke bekendmaking
van de Regeering der Vereenigde
Staten worden alle gewapende koop
vaarders, die een haven van de Unie
binnenvallen, daar geïnterneerd. Zoo
lang niet het bewijs van het tegen
deel is geleverd, moet worden aan
genomen, dat de Lusitania niet een
gewapend schip was.
Wat het overbrengen van oorlogs
materiaal en munitie door de Lusita
nia betreft, daarover schrijft hij
Wij willen dit aannemen. Maar is
dit de reden, waarom last werd ge
geven het schip tetorpedeeren
Heeft de Duitsche regeering, sinds
zij tot den duikbooten oorlog heeft
besloten, niet alie Engelsche koop
vaardijschepen in den grond laten
boren, die binnen het bereik van een
torpedoschot van een duikboot kwa
men? Brengt het stelsel, dat sinds
18 Februari in praciijk wordt gebracht
niet mede, dat de Lusitania moest
worden getorpedeerd, ook al ware
zij niets anders dan een passagiers
schip geweest en al had zij geen
kist munitie aan boord gehad?
Juist op het stelsel komt het hier
aan. Het kan niet genoeg worden
herhaald, dat het stelsel van den
duikbootenoorlog een verdoemelijk
stelsel is, omdat de practijk daarvan
hiertoe leidt, dat, niet bij wijze van
uitzondering, maar als regel een vij
andelijk koopvaardijschip, of een
neutrale koopvaarder die contrabande
in zijn lading heeft, wordt in den
grond geboord, in plaats van opge
bracht en prijsverklaarddat niet bij
wijze van uitzondering, maar als re
gel, de bemanning van zulk een
schip wordt blootgesteld aan de kans
om den dood in de golven te vinden,
in plaats dat haar leven wordt gered.
Omdat dit stelsel nu al ettelijke
malen in practjjk is gebracht, moet
men er niet in beginnen te berusten
als een noodzakelijk gevolg van de
nieuwe wijze van oorlogvoeren ter
De drukte werd grooter en na
eenige gewone beleefdheidsfrazen te
hebben gewisseld, zei Alfred
Neem mijn arm, ais 't u blieft,
juffrouwwe komen dan gemakkelij
ker door de menigte, die voor het
paviljoen opgehoopt staat.
Zwijgend voldeed ze aan zijn ver
zoek.
JuffrouwHoe vreemd klonk
haar dat uit zijn mond. Nog weer
klonk in baar hart zijn hartstochtelijk
smeeken
Jella Jella, wordt de mijne 1
Het was, of haar plotseling een
duizeling bevielhaar voet struikelde
over een oneffenheid van den bodem.
Alfred steunde haar en zijn arm
drukte den haren een oogenblik stijf
tegen zijn borst.
Jella bloosde hevig hun blikken
ontmoetten elkaar en weer meende
Jella in zijn oogen een stom verwijt
te lezen.
Zij hadden, zoo scheen het, de rol
len verwisseld.
Vroeger had Jella, als de verstan
digste, Alfred weten te beheerschen
nu zag ze hem zoo ernstig, zoo goed
wetend, wat hij wilde. Al den over
zee, die de uitvinding der duikbooten
heeft teweeggebracht. Duikbooten mo
gen alleen worden gebruikt in den
strijd tegen oorlogsschepen zij kun-
ken geen dienst doen als prijsmakers
en mogen daarom niet worden te
werk gesteld tegen koopvaardijsche
pen een mogendheid, die ze toch
daarvoor gebruikt, handelt in strijd
met het recht.
Wat de bewering betreft, o.a. me
degedeeld in een verklaring van Stone,
den voorzitter van de Amerikaansche
Staatscommissie voor de buitenland
sche aangelegenheden, dat er mili
taire reservisten aan boord waren,
bestemd voor den dienst in het Brit-
sche leger, daarover zegt de hoog
leeraar
Naar onze meening had dit feit
de juistheid er van aangenomen
aiieen ten gevolge mogen hebben, dat
na prijsmaking van de „Lusitania,"
niet door een duikboot, maar door
een tot prijsmaking geschikt oorlogs
schip, deze reservisten als krijgsge
vangenen naar Duitschland waren ge
voerd.
Overigens raakt nóch deze quaestie,
nóch de vraag van het hulpkruiser-
schap of de aanwezigheid van de
contrabande de kern van ons betoog.
Voor ons slaat het niet vast, dat de
„Lusitania" gespaard zou zijn geble
ven, wanneer zij noch hulpkruiser
zou zijn geweest, noch contrabande
aan boord zou hebben gehad. Naar
onze meening is de vernietiging van
de „Lusitania", ook al ware zij alleen
passagiersschip geweest, te verklaren
al& uiterste consequentie van het
Duitsche stelsel van den duikbooten-
ooriog. Voor de beoordeeling van dit
stelsel is het eigenlijk onverschillig
of een treiler dan wel een schip met
21 a 2200 menschen aan boord door
'n duikboot wordt getorpedeerd. Maar
het geval met de „Lusitania" zal al
licht velen, die nog aarzelen, tot een
oordeel brengen.
Gezantschap bij den Paus.
Bij de Tweede Kamer is een wets
ontwerp ingekomen, tot aanstelling
van een tijdelijk gezant bij den Paus.
Naar het oordeel der regeering
moet de internationale toestand dit
ten zeerste gewenscht maken.
Belasting voor Belgen.
De minister van buitenlandsche za
ken brengt ter algemeene kennis dat
Nederlanders, die tengevolge van
den oorlog genoodzaakt waren hun
woonplaatsen in België te verlaten,
en daardoor geldelijk zoo zware
schade leden dat hun vermogen om
belasting te betalen werkelijk is ver
minderd, zich tot het zoo mogelijk
verkrijgen van uitstel van betaling of
geheele of gedeeltelijke kwijtschelding
van de betaling van rijks-, provin
ciale of gemeentelijke belasting in
moed van den student, die hem een
halfjaar geleden nog aankleefde, was
verdwenen. Alfred was in een korten
tijd tot een ernstig man gerijpt.
En zij, de eens zoo koele, verstan
dige Jella, was nu een bevend, verle
gen, blozend meisje, dat zich in den
geest voor den geliefde in het stof
wierp en daarbij met moeite den uit
toep: vergeef me, ach, vergeef me,
wat ik je heb aangedaan terughield.
Ze spande haar krachten in en
beheerschte haar oniroering.
Hoe gaat het uw zuster vroeg ze.
Dank u, goed.
En Odo is hij verzoend met
zijn lot?
Ik heb hem er nooit naar ge
vraagd. Hoe kon ik aan de wonde
van zijn hart raken i
Zeker, zeker, zei Jella haastig.
Haar vraag scheen hem thans on
gelooflijk onkiesch.
Alfred voelde, dat haar arm in den
zijnen beefde.
Hij boog zich naar haar toe en
vroeg met zachte, onvaste stem
En hoe het mij gegaan is, daar
naar vraagt ge mij niet
(Wordt vervolgd!. -