Eerste Blad.
V v 'V
Dit nummer bBstaat uit 2 bladen.
27 FEBRUARI
Nederland an de Oorlog.
NO. 49
(jjtga?eFirma f. VAN DE VELDE ir., Kleine Markt 58, Vlissingen. Telefoon Inters. 10
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zondag en algemeen erkende Christelijke feestdag»
Onze positie.
FEUILLETON
Brieven uit de Hofstad
1Q1S
VLiSSINGSCHE
ABONNEMENTSPRIJS: Voor Vlissingen en de gemeenten op Walcheren ƒ1.30
per drie maanden. Franco door het geheele rijk 1.50. Voor België 2.20
Voor overige landen der Post-Unie 3.35 Afzonderlijke nummers 3 cent
ADVERTENTIEPRIJS Van 14 regels ƒ0.40 voor iedere regel meer 10 cenf
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend. Bij abonnement speciale prijs
Reclames 20 ct. per regel Dienstaanbiedingen en -aanvragen 5 ct. per regel
AT^bónnés, in't bezit eener Oftfïfïgulden biï leve"s' P7 Cf f| gulden bii dood ft rkft gulden bij verliest ft gulden bij verlies A ft ft gulden bij verlies ft r* gulden bij verlies
polis, zijn GRATIS verze- /II III I lange ongeschikt- ft g| door jfJIIg van een hand, 1*1 II van! 11III vaneen /W van eiken
kerd'tegenongelukken voor: 44UUU heid tot werken f wU een ongeluk UUv voet of oog JLUU een duim 1UU wijsvinger anderen vinger.
p«ie ultkccrlngen worden VERDUBBELD Indien de verzekerden, voorzien Tan geldig plaatsbewijs, een ongeluk bekomen op trien, boot ol tram. De ultkeerlng wordt gewaarborgd door de „Holl. Alg. Verzek. Bank" te Schiedam
De nog dagelijks zich uitbrei
dende wereldoorlog gaat voort vooral
aan de neutrale landen bijzonder zware
eischen te stellen. Tal van plichten
zijn hun opgelegd in allerlei vorm,
terwijl om hun rechten vaak bitter
weinig wordt gegeven. De woorden
door den Duitschen rijkskanselier in
die gedenkwaardige zitting van den
Rijksdag, kort na de opening der
vijandelijkheden tegen België uitge
sproken„nood kent geen gebod",
schijnen het parool te zijn geworden
voor gansch dezen wereldstrijd. Trac-
taten en overeenkomsten, bezegeld en
bezworen, zijn tot scheurpapier ge
worden, wetten en regelen van den
oorlog te land en ter zee worden
miskend en met de voeten getreden,
zoodra een der partijen daartoe de
nóódzaak ziet.
is de positie der onzijdige staten
daarbij zeer moeilijk, voor geen van
hen is deze zoo ernstig als voor ons
land. Zijn staatkundige ligging maakte
dat een groot deel van dezen wereld
brand tot onder den rook zijner grens
plaatsen woedde en dat het alle denk
bare voorzorgsmaatregelen had en
heeft te nemen, om te verhoeden, dat
de verzengende vlammen in eigen
huis slaan. Geen der andere neutrale
landen, groot en klein, heeft in die
spannende onzekerheid geleefd, ais
die wij hebben moeten doormaken en
nog bij wijlen doormaken.
Was het aldus te land, ter zee is
de spannende toestand, waarvan wij
als zeevarende natie reeds in volle
mate den nadeeligen invloed onder
vinden, nog steeds toenemende. Na
den 18en van deze maand, zijnde de
fatale termijn, waarop de Duitsche
actie ter zee een nieuwe, dreigende
phase is ingetreden, is ook voor onze
strikt neutrale scheepvaart een hoogst
moeilijke tijd aangebroken. Dat het
van Duitschland geen ijdele woorden
waren, waarmede het zich in den
aanvang dezer maand tot de verschil
lende neutrale zeevarende mogendhe
den richtte, is al aanstonds na den 18
Februari duidelijk gebleken. Schier
geen dag gaat sedert dien termijn
voorbij of er heeft een aanslag van
den een of anderen Duitschen onder
zeeër op een handelsschip in de wa
teren rondom Engeland plaats. Hoezeer
de positie onzer eigene handelsvloot
daarbij in hooge mate betrokken is,
behoeft geen nader betoog. Elk uur,
door S. H.
116) 0(Nadruk verboden,
„Wat was het ook weer, dat de
dokter mij vertelde o, ja, zeker
dat Kate als een hond behandeld
was door dien woestelingStrangeways,
vóór ik met haar trouwde dat zij
nu leven kon en gezond zijn zonder
Strangeways. Ik zal hem vinden, en
ik zal hem dooden."
De vaste wil in dat korte „ik zal
hem dooden" was onmiskenbaar, en
Nell dacht, dat zij het geheim einde
lijk in handen had. Haar oogen waren
gericht op Griff's gelaathaar lippen
waren half geopendzij scheen te
luisteren naar een wild verhaal van
and'rer ongelukken verteld bij kaars
licht, als de wind buiten blaast en de
vrienden zich verzamelen om het
roode turfvuur.
Langs sneeuwwitte heidepaden
wierf Griff en over onbegaanbare
elk oogenblik kan ons de tijding ge
worden, dat ook een, onder onze vlag
varend schip, het slachtoffer van dezen
zee-oorlog is geworden. Wat daarvan
de gevolgen zouden zijn, direct of
indirect, dient afgewachtdoch afge
wacht met kalme beradenheid en hel
der inzicht.
Aan vastberadenheid en inzicht
ontbreekt het, hetzij tot ons aller ge
ruststelling gezegd, onze regeering in
deze, ook voor haar uiterst moeilijke
tijden, niet. Te midden van de volle
maat der ooriogsonheilen, die aan een
neutralen staat bij mogelijkheid kan
worden toegemeten, heeft zij, daarin
gesteund door de natie en haar ver
tegenwoordigers, zoodanig haar zware
taak tot dusver weten te volbrengen,
dat zelfs de meest onredelijke stem
ming, die ten opzichte onzer houding
in enkele der oorlogvoerende landen
heerschte, tot de erkenning gekomen
is, dat blaam noch verwijt, in welk
opzicht ook, Nederland kan treffen.
Nochtans schijnt zulks niet voldoen
de om onze positie het zoo noodige
ontzag bij te zetten, wanneer daarbij
niet een vaste wil blijkt om door
woord en daad te toonen, dat, hoe
zeer zelf kleine mogendheid, wij onze
rechten door de groote mogendheden
erkend en geëerbiedigd willen zien.
Het antwoord onzer regeering op de
jongste Duitsche nota's ter zake der
z.g. blokkade der Engelsche wateren
gegeven, spreekt inderdaad van zulk
een vasten wil. De waardige en flinke
toon van het te Berlijn overhandigde
bescheid der Nederlandsche regeering,
waarbij zij nadrukkelijk de keizerlijk
Duitsche regeering aansprakelijk stelt
voor al de gevolgen ten opzichte van
Nederlandsche schepen voortvloeiende
uit haar verscherpte actie in de En
gelsche wateren en in de wateren, die
door Duitschland tot oorlogsgebied
verklaard zijn, kan ginds niet misver
staan zijn. Wij hebben dan ook geen
enkele reden om te veronderstellen,
dat de Duitsche onderzeeërs thans
uitvaren voor de tenuitvoerlegging
dier Duitsche dreigementen visa En
geland, niet de meest strikte instructie
zouden hebben ontvangen om de
schepen, die zij als Nederlandsche
onderkennen, ook als zoodanig te be
handelen en te ontzien, gelijk gis
teren gebleken is met de „Koningin
Wilhelmina" van de stoomvaart
maatschappij „Zeeland." Het komt
er maar op aan dat de onderkenning
duidelijk kan zijn, en voor vergissin
gen vrijwaart, doch juist in dit opzicht
worden der neutrale scheepvaart zeer
ernstige moeilijkheden bereid, door
het gebruikmaken van de neutrale
vlag door handelsschepen van vijan
delijke nationaliteit, in oogenblikken
van gevaar.
Het laat zich echter aanzien, dat
het gevaar voor onze handelsvloot
hellingen, en weer terug naar straat'
wegen en zijpaden, tot Lassie, de
merrie, die hij bereed, dood-op was
van vermoeienis. Hij zocht, hij zocht
altijd, den man Strangeways en hij
scheen een verdoovingsmidde! te
vinden in het zoeken, wat aan zijn
verdriet de helft van zijn scherpte
scheen te ontnemen. En eindelijk
vond hij hem vond hem dood in
den sneeuwslaap op den Landworth-
weg, en buiten het bereik van alle
haat.
„Er ligt een rumflesch naast hem
een leege flesch, daarvan kun je zeker
zijn en de woestaard is dood",
riep Griff. „Nu, ik moet weer naar
huis. Hij is dood, en Kate is dood
en de kleine jongen is dood en er
is niets meer te doen."
Weer zweeg hij een oogenblik en
Nell hoopte, dat er rust zou komen
voor zijn vermoeid brein.
„Bij den Hemel, er is nog iets te
doen !"riep hij met plotselingen triumf.
„Hoe kon ik toch Roddick vergeten
den ouden Roddick, den besten
vriend, dien ik heb Hij is opge
scheept met een beest van een vrouw
een dronken, verschrikkelijkwezen,
althans minder grcot is, dan wij aan
vankelijk, onder den indruk der Duit
sche nota's, meenden dat het geval
zou zijn. Indien deze toestand zich,
naar gehoopt en verwacht mag worden
bestendigt, dan hebbtn wij dit voor
zeker in de eerste plaats aan het
bovenbedoeld beleidvol optreden on
zer regeering te danken. Echter zou
dit optreden, ter plaatse waar zulks
bedoeld is, niet zoodanigen indruk
gemaakt hebben, ware het niet, dat
men ginds zeer goed weet, dat achter
de regeering een eensgezind volk
staat, dat bewijs gegeven heeft, reeds
maanden lang, zijn uiterst moeilijke
positie ten volle te begrijpen.
Juist omdat Nederland, zoowel vol
gens zijn staatkundige ligging als in
economisch opzicht, het neutrale land
is, dat het sterkst de invloeden van
den rondom woedenden wereldkrijg
ondergaat, kan het niet anders of het
heldere inzicht der regeering, gepaard
aan het duidelijke besef der bevolking,
wat de positie van ons land is en
moet zijn, dwingt bij de oorlogvoe
rende partijen erkenning, kan het zijn
eerbiediging van zijn standpunt af.
De ernstige gezindheid van volk en
regeering om onze positie naar beide
zijden te beveiligen en onze rechten
van strikt neutrale mogendheid te
handhaven, is de beste waarborg die
wij ons verschaffen kunnen, om in
deze reusachtige worsteling der vol
ken, ons standpunt van vredelievende
natie, met behoud onzer hoogste
nationale belangen, te kunnen hand
haven. Zonder uitdagend vertoon en
zonder zelf-oversc"otitting, vindt onze
positie de meeste baat in deze onze
kere tijden, bij nauwgezette waak
zaamheid en zelfbewuste kracht.
Aanslag op het Haagsche Bosch.
Aanslag op de Haagsche Schat
kist
Terwijl onze vorige brief nog on
der weg was van den Haag naar Vlis
singen, werd bij de Tweede Kamer
een wetsontwerp ingediend, dat zeer
typisch illustreerde hetgeen wij in
onzen brief bespraken.
Bij wijze van werkverschaffing wordt
voorgesteld de hoofdweg in het Haag
sche Bosch te verleggen en dat wel
zóó dat deze kaarsrecht wordt en het
geheele Bosch in de lengte door
midden snijdt. Deze weg zou dan
'met inbegrip van de bermen vijf-en-
twintig Meter breed worden. In het
midden een rijpad van ruim negen
meter, aan weerszijden een berm van
drie meter en ter linkerzijde een fiets
pad van vier, ter rechterzijde een
wandelpad van zes meter breed.
Aanstonds heeft dit plan allerwege
verzet uitgelokt in den Haagde ge
dat krabt en bijt. Is hij niet naar Ling
Crag heide gekomen, opdat hij haar
met een verpleegster kan laten wonen
in een huisje dicht bij het huis, dat
hij gehuurd heeft? En is zijn leven
geen hel, alleen omdat zijn dwaze
geweten hem zegt een vrouw te red
den, terwijl het beter zou zijn, als hij
haar liet sterven? Heme), mijn eigen
leven is niets meer waardwaarom
zou ik den ouden Roddick niet vrij
maken
Eindelijk, met een vaste zekerheid,
begreep Nell. Met oneindig geduld
werkte Griff zich door de bijzonder
heden van zijn verhaal, maar de ge
schiedenis zelf was reeds haar eigen
dom. En onbewust gevoelde zij een
groote verlichting, want dit was in
elk geval een minder zware misdaad,
dan zij gevreesd had.
En Griff nam infusschen zijn ver
haal weer op. Hij beschreef, hoe hij
het huis verliet, waar zijn eigen ge
luk dood lag, hoe hij het pad afging,
dat leidde naar Bents Foot, het huisje,
waar Roddick's vrouw wachtte op het
einde van een dronkaard. Het pad
voerde hem voorbij het huis, half
boerderij, half heerenhuis, dat Roddick
meenteraad besloot reeds een adres
te zenden aan de Tweede Kamer en
liet dagelijksch bestuur verklaarde zich
diligent om alles te doen wat mogelijk
is om deze vandalistische schending
van hel Haagsche Bosch te weren.
Wij behoeven niet uiteen te zetten
■welk een misdadige schending van
het natuurschoon het zou zijn een
smal bosch midden door te hakken,
een breeden, kaarsrechten weg aan te
leggen en daarvoor tal van boomen
op te offeren, tal van mooie laantjes
door te snijden, in één woord het
geheele cachet van het Bosch te be
derven.
En dit plan wordt weer ingediend
door minister Lely, die eenige jaren
wethouder van den Haag was. Hoe
het ter wereld mogelijk is dat hij zoo
iets kan bedenken, is ons ten eenen-
male een raadsel.
Nu ziet men eens hoe vriendschap
pelijk de verhouding is van de regee
ring en het bestuur der gemeente
's Gravenhage, die zóó na buren zijn.
Het zou ons ten sterkste verwon
deren als dit wetsontwerp werd aan
genomen. De gemeenteraad nam met
algemeene instemming het besluit om
te protesteeren en dat wil dus zeggen
dat reeds vijf Tweede Kamerleden
van zeer uiteenloopende kleur gereed
en bereid zullen zijn om hun stem
in de Kamer te doen hooren. Natuurlijk
zullen alle heeren aan dek geroepen
moeten worden om één lijntje te trek
ken, want wij weten allen dat minister
Lely met zijn beminnelijke betoogtrant
het talent bezit aan alle zijden mede
standers te krijgen.
Het Haagsche Bosch is altijd als
stiefkind behandeldnu heeft hgt er
den schijn van alsof men het maar
eens voor goed den strop wil aan
doen.
Maandag jl. besloot de gemeente
raad een bedrag van tweeduizend
gulden beschikbaar te stellen voor de
ontwikkeling en ontspanning van
de werkloozen. Er heeft zich een
comité voor dat doel gevormd en dit
koos den eenvoudigsten en koristen
weg om zich van de moeilijkheid om
het benoodigde geld te vinden af te
maken, door eenvoudig een aanslag
te wagen op de gemeentelijke schat
kist. Het kon er haast zeker van zijn
dat die aanslag zou gelukkengeld
voor werkloozen, o dat geeft de Raad
grif. Terwijl het tot nog toe de ge
woonte was dat alleen dan gemeen
telijke subsidie wordt gegeven als het
particulier initiatief is voorgegaan
een conditie die het rijk ook stelt
werd nu maar eens van dien weg
afgeweken. Wel werd bepaald dat het
geld alleen wordt gegeven als van
andere zijde ook gesteund wordt,
maar onder deze andere zijde valt
het rijk.
gehuurd had om zijn afgelegenheid
en Griff lag door het lage, breede
raam te kijken. Hij had Roddick bij
den haard zien staan, en bij hem een
meisje een jong, slank meisje,
dat Roddick duidelijk met haar oogen
toonde, dat zij hem liefhad.
„Ik keek en luisterde", riep Griff
schor, „en hoorde een andere reden
voor Roddick's komst naar Ling Crag.
Dit meisje en hij hadden elkaar in
het Zuiden gekend, hadden elkaar
liefgehad en, toen haar vader haar
van de verleiding wegnam en haar
naar zijn huis op de heide gebracht
had, volgde Roddick. Een flinke
vent, Roddick, en hard voor zichzelf",
vervolgde hij met den wezenloozen
lach van delirium, „maar in zijn hart
bezweek hij, evenals wij allen. Hij
kon niet leven zonder het meisje, en
toch wilde hij haar niet overhalen,
met hem heen te gaan en er een
einde aan te maken. Vrouwen zijn
loekeioozer in zulke dingen
Nell zag weer naar hem om te we
ten of deze zieke man, die zulke
diepe waarheden sprak, niet wakker
was. Maar neenhij herhaalde als een
les, die hij van buiten had geleerd,
Zie zoo dusde gemeente zegt
ik help als het rijk helpthet rijk
zegtik help als de gemeente helpt.
Nu is het maar de kunst om beide
te verschalken en leve het comité,
dat zoo'n succes had. Tot troost van
hen die liever het particulier initialief
zien aanvangen, zei een raadslid heel
leukjes de menschen hebben vijfdui
zend gulden noodig, als het rijk er
nu twee en de gemeente er tweedui
zend geeft, och, dan zullen de parti
culieren ook wel wat geven.
Leve de vreugd Zóó ligt een goed
beginsel tegen de vlakte. Maar dat is
minder, als de werkloozen het geld
maar krijgen.
Wie sticht er nu weer een comité
Er is altijd nog wel een doel te vin
den als je nu eenmaal graag een
comité wil vormen
Over den omvang van de werk
loosheid zijn de heeren het met el
kaar niet eens. Het getal der werk
loozen is vrijwel gelijk aan dat van
verleden jaar, maar zegt men, de
samenstelling is anders. Daaruit zou
volgen dat er vakken zijn waar de
werkloosheid grooter is en andere
waar ze kleiner is. Het eerste is aan
nemelijk, doch het tweede is wel
hoogst zonderlingWanneer men
thans de samenstelling zóó acht dat
geld beschikbaar dient gesteld te
worden voor de ontwikkeling, is dan
dit" jaar juist het minder ontwikkelde
werkvolk werkloos Allemaal vragen
die zich onmiddellijk opdringen, die
echter in de raadszitting niet zijn ge
steld. AI heeft men niets tegen het
verleenen van steun voor ontwikkeling,
men kan toch de vraag stellenwaar
om juist thans hiermede begonnen nu
wij zoo uiterst zuinig op ons geld
moeten zijn en voorts waarin verschilt
de toestand in dit jaar van dien van
vorige jaren, wanneer het aantal vrij
wel gelijk is, zóódanig dat thans
noodig is wat vorige jaren niet het
geval schijnt geweest te zijn.
Intusschen blijkt het dat uw dienst
willige Eiber niet geschikt is voor
raadslid. Hij stelt vragen ter argu
menteering wanneer een comité een
aanslag doet op de schatkist. Zoo iets
is ongehoord in de huidige omstan
digheden. Eiber.
Tweede Kamer.
Aan de Memorie van Antwoord van
de ministers van oorlog en van finan
ciën, is het volgende ontleend
Het ligt voor de hand, dat gedu
rende den tijd, waarin het leger ge
mobiliseerd is, gemakkelijk tal van
punten zijn te vinden, waaromtrent
meer of minder gegronde aanmerkin
gen zijn te maken. De minister van
Oorlog zal ook de laatste zijn om niet
de gedachten, die eens de zijne wa
ren geweest jaren, jaren vóór hij
hier naar Lostwithens kwam, om een
andere, ernstiger les te leeren.
„Vrouwen zijn roekeloozer", ging
Griff voort, „en het meisje, juist ter
wijl ik mijn hoofd boven het venster
kozijn [uitstak er was sneeuw op
en die smolt door de warmte, die de
haard binnen verspreidde het
meisje was bezig bij Roddick te be
pleiten, haar met zich mee te ne
men. ik zag, hoe zwaar de strijd was,
die Roddick streed. Hemel, het was
een mooi gevecht wei waard ga
degeslagen te worden en hij bleef
overwinnaaren het meisje kleine
gekkin barstte uit in t ranen, om
dat hij meer om haar gaf dan om
zichzelf. Toen herinnerde ik mij die
vrouw ginds te Bents Foot en mijn
weg lag zoo duidelijk voor me, alsof
het helder dag was. Ik had niets te
verliezen, niets, begrijp je, niets,
welken onzin Gabriël Hirst ook mag
praten en ik zou dien ouden Rod
dick een dienst bewijzen. Waarom
zouden hij en het meisje gescheiden
blijven, alleen omdat een vrouw, om
hen te plagen, niet wilde sterven