2000
mmm\
tlFFEURSl
ieurs-bedientli
VRIJDAG
5 FEBRUARI
Nederland on de Oorlog.
No. 30
53e Jaargang^
1915 -
CTIE.
Huishuur.
lAANVRAGEKl
laatst
^rkzaamheden
:meid.
LvrouW
litgaie: Firma F. Vlll DE VEIDE Ir. Kleine Markl 58, Vlissingen. Telefoon Interc. 10
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zondag en algemeen erkende Christelijke feestdagen
FEUILLETON
M EBH
ie.
hand TE HUUR,
een flink H U IS
Ide achterzijde. Huuck
4C0. Adres den Heei|
Spuistraat.
gels f 0.&5, iedere
Bnt. Zonder rabat,
plaatsen wordt twee-
j. MURK. Lange Del#|
|urg.
lor alhier kan terstori|
JONGMENSCH ol|
fr. letter D. Burea»|
lurant"
aan DEFTIGE J0N-|
bekend met
Schr.Bur. „Vl.Crl,'|
V.
vraagd een flinke
drdzee-Boulevarü
tlinke
resCoosje Busket'|
VL1SS1NGSCHE COURANT
ABONNEMENTSPRIJS: Voor Vlissingen en de gemeenten op Walcheren ƒ1.30
per drie maanden. Franco door het geheele rijk 1.50. Voor België 3.20
Voor overige landen der Post-Unie ƒ3.35 Afzonderlijke nummers 3 cent
ADVERTENTIEPRIJS Van 1—4 regels ƒ0.40 voor iedere regel meer 10 cent
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend. Bij abonnement speciale prijs
Reclames 20 ct. per regel Dienstaanbiedingen en -aanvragen 5 ct. per rege
gulden bij levens- n gulden bij dood GO gulden bij verlies .J gulden bij verlies 4AA gulden bij verlies f\r*gulden bij verlies
lange ongeschikt- door III van een hand, 1*1 II van! II lil vaneen /^l van eiken
kërd'tegenongelukken voor: UUUU heid tot werken f ÜU een ongeluk UUU voet of oog JLvU een duim 1UU wijsvinger LU anderen vinger.
Oe» ultkeerlngen worden VERDUBBELD Indien de verzekerden, voorzien van geldig plaatsbewijs, een ongeluk bekomen op trien, boot of tram. De ultkeerlng wordt gewaarborgd door de „Holl. Alg. Verzek. Bank" te Schiedam
De abonnés, in 't bezit eener
polis, zijn GRATIS verze-
H. M. de Koningin op inspectie.
Maandagmiddag omstreeks twee uur
bezocht H. M. de Koningin geheel
onverwachts een kantonnement. De
soldaten waren werkzaam met het
maker, van verdedigingswerken. Spoe
dig waren heel wat burgers op de
been, die op bescheiden afstand de
werkzaamheden volgden. Intusschen
bleken de schooljongens uitstekende
verkenners. Zij wisten zich in verge
vorderde stellingen te handhaven, het
geen blijkbaar door Hare Majesteit
werd opgemerkt, want plotseling
wendde zij zich van haar gezelschap
af en liep vroolijk lachend op de
bengels toe. „Wel, jongens," infor
meerde zij, „moeten jelui niet naar
school
Even stilte in het kamp der school-
deserteurs, maar glunder lachend ant
woordde éen hunner in onvervalscht
plaatselijk dialect: „Nèn hoor, dat
hoeft nou niet".
De Vlootplannen.
Aan de Memorie van Antwoord
door den minister van marine bij de
Eerste Kamer ingediend op het af-
deelingsverslag over zijn begrooting
ontleenen we het volgende:
Voor de juiste beoordeeling van
de rol, die door de onderzeebooten
in den tegenwoordigen oorlog is ver
vuld, moet over meer gegevens wor
den beschikt dan Ihans ten dienste
staan. De minister erkent volmondig,
dat dit wapen, voor ons zoowel hier
te lande als in Ned.-lndië van groote
beteekenis is. Dat meerdere aanbouw
van deze vaartuigen zeer gewenscht
is, is door hem nooit ontkendbij
de indiening van de ten gevolge van
het uitbreken van den oorlog gewij
zigde begrooting voor 1915 was het
alleen de vraag of op dat tijdstip de
voor verderen aanbouw benoodigde
gelden buiten verband van de Vloot
wet konden worden aangevraagd.
Deze vraag werd in de verwachting
dat deze geweldige oorlog niet lang
zou kunnen duren, ontkennend be
antwoord.
Nu het zich niet laat aanzien, dat
die veiwachting in vervulling zal
gaan en daarmee de behandeling van
de Vlootwet voor onbepaalden tijd
zal moeten worden uitgesteld, dient
de vraag van de urgentie van parti
culieren aanbouw vooral met het oog
op den dienst in Nederlandsch-Indië,
opnieuw onder de oogen te worden
gezien.
Op dit punt wordt thans met de
Indische regeering overleg gepleegd.
Zoodra dit tot eene bevredigende
uitkomst heeft geleid, zal de minister
in overleg met zijn ambtgenoot van
koloniën een suppletoire aanvraag tot
door S. H.
97) o(Nadruk verboden.
Griff's eerste vrees was geweest,
dat Roper praatjes gehoord had be
treffende Hester, en het was een ver
lichting voor hem, dat hij van Ned's
tegenwoordig doen en laten niets
scheen af te weten.
Het pad werd nauwer, naarmate
hij de heide bereikte, kronkelde zich
tusschen groene bermen, voorbij moe
rassige streken, door diepe turflagen.
En dien geheelen weg, ofschoon de
wind en de leeuwerikken zongen,
waren zijn gedachten bij den eenza
men vader te Windy Farm, bij den
strijd, die spoedig op de een of an
dere manier beslist zou worden. Ais
"ij verloor wat dan? En booze
longen zouden praatjes verspreiden,
onwaar en onrein, van de herberg
11®fr smidse, van de smidse naar
eIk hu's in Marshcotes, Cranshaw en
beschikbaarstelling van gelden voor
nieuwen aanbouw indienen.
De minster kan niet toegeven dat
de thans woedende krijg aan het
licht zou hebben gebracht, dat groote
schepen van twijfelachtige waarde
zijn. Ook staat het nog niet vast, in
hoeverre het wenschelijk is torpedo
booten door onderzeebooten te ver
vangen.
Hoog spel
In „De Standaard" komt onder bo
venstaand opschrift de volgende
driestar voor
„Van meer dan één kant klaagt men
in Nederland over de weinige be
zadigdheid, waarmede een enkele re
dactie het groote wereldgeding ter
sprake brengt. „De Telegraaf" staat
hierin niet alleen. Ook op andere
bladen viel soms aanmerking. Maar
toch schijnt het wel, dat met name
„De Telegraaf" ergernis gaf. Er loopt
nu zelfs een proces voor den rechter
over.
Te zeer verontruste men zich in
tusschen hierover niet.
Een blad, dat hierin te ver gaat,
is dadelijk in breeden kring gesig
naleerd, en verliest allicht iets van
de positie, waarin het vroeger zich
verheugen mocht; maar effect heeft
zulk optreden in de pers niet.
Hoog spel zou 't zijn, indien zulk
partijkiezen tusschen de wereldmach
ten met slim overleg geschiedde.
Dan kon het de geesten verwarren.
Nu niet.
De eenige klacht, die niet mag
uitblijven, is maar, dat het onze dag
bladpers in Nederland niet eert, dat
zulk een verschijnsel, als zich hier
voordoet, mogelijk bleek.
Vrij gunt men ook in ons land het
woord aan de critlek. Niemand ergert
er zich aan, dat af en toe zeer dui
delijk de sympathieën blijken. Maar
is het land officieel neutraal, en lucht
dan een enkel orgaan der pers toch
schijnbaar stelselmatig, wat vlak met
de neutraliteit in strijd is, dan spreekt
hierin een journalistisch verschijnsel,
dat aan den tactischen naam van
onze pers te kort doet.
Doch ai wenschten ook wij 't daar
om anders, toch vatte men dit puur
denkbeeldig gevaar niet te ernstig op.
Hazewinden met op den halsband
den naam van den Meierei, tyaarop ze
afgestuurd worden, zijn de gevaar
lijkste niet."
De „Telegraaf" geeft op dezen drie
star het volgende antwoord
Het is voor ons een opluchting, een
dergelijke geruststellende verklaring
over het effect van onze houding te
lezen: „Te zeer verontruste men zich
hierover niet." „Effect heeft zulk op
treden in de pers niet." „Dan kon
het de geesten verwarren. Nu niet."
„Men vatte dit puur denkbeeldig ge
vaar niet te ernstig op."
Ling Crag, van deze naar elke boer
derij, waarvan de bewoners in de
kerk of kapel of op de markt in aan
raking kwamen met de wereld, waar
van Marshcotes het middelpunt was.
Joshua Royd was gewond in zijn
trots, wat er ook gebeurde, zooals hij
gezegd hadmaar de diepere wonde
kon hem misschien nog gespaard
worden.
Griff bereikte eindelijk de boerderij
een naakt, opeengedrongen com
plex van gebouwen, woonhuis en
melkhuis, koestal en paardenstal, aan
den Westkant beschut door een slecht
onderhouden boschje van beuke- en
vijgeboomen. Nog altijd met een ern
stig gevoel van verantwoordelijkheid
en pijnlijk bewustzijn van alles, wat
hij kon winnen of verliezen, duwde
hij het hek open en reed het etf op.
Ned o'Bracken stond tegen de pomp
geleund, de hemdsmouwen opge
stroopt tot boven den elleboog, zijn
gezicht glad als van een jongen. Het
uiterlijk van den man, zijn goedhar
tigheid en zijn traagheid, schenen Griff
onpassend en onbegrijpelijk. Onbe
grijpelijk ook was de groote sympa
thie, die hem en Ned steeds verbon
Kan het ongevaarlijker En wij
zouden met dit loffelijk getuigschrift
van te zijn als ongevaarlijke hazewin
den, dubbel en dwars tevreden zijn,
ware het niet, dat wij, die kinderen
in de tactiek zijn. de:i van God gege
ven Tacticus zouden willen vragen
hoe wij zijn eigen optreden hebben
te verstaan. Moeten wij aannemen, dat
iemand als dr. Kuype die zijn leven
lang de tactiek beoifend heeft, tus
schen de wereldmacl ten partij geko
zen heeft b.v. door de knoopen van
zijn gekleede jas te tellen, zonder dat
daarbij van „slim overleg" sprake is?
Dit is ondenkbaar en daaromtrent
j noest hij toch eens duidelijk maken,
waarom hij van het begin van den
oorlog af, niets anders gedaan heeft
dan de neutraliteitschennis van België
door Duitschland goed te praten In
welke schoone en dan weer,eens flauwe
bochten heeft de driestar schrijver
zich niet gewrongen om aan te too-
nen, dat een internationaal recht eigen
lijk niet bestaat en dat een tractaat er
eigenlijk is om geschonden te worden!
En heeft hij niet nog onlangs ge
vraagd, of een land zijn grenzen wel
voor de legers van zijn buurman mag
sluiten, als deze een ander vermoor
den en uitplunderen wil
Een dergelijke houding verbaast te
meer, als men zich herinnert, dat dr.
Kuyper indertijd aan het Belgische hof
als kind aan huis verkeerde en, niet
tegenstaande hij mir/'ster der Kroon
was, meer in Brussel vertoefde dan
in Den Haag en men vraagt zich met
angst in het harte at v/ai er van onze
neutraliteit zou zijn .^cV-'.komen,
als niet- een minis'..... Urni van der
Linden, maar een- ministerie-Kuyper
of hoe het geheeten zou hebben,
's lands zaken in deze tijden bestierd
had.
Hoe hoog zou het spel dan wel
gespeeld zijn
Ontevredenheid onder de bewakings
troepen te Zeist.
Onder de bewakingstroepen van 't
kamp van Zeist heerschte den laat-
sten tijd groote ontevredenheid, over
de zware diensten, ligging enz.
Klachten bij den overste schenen
niet tot het gewenschte resultaat te
leiden, reden waarin de manschappen
de stoute schoenen aantrokken en het
volgende telegram aan H. M. de Ko
ningin verzonden
„Verzoeke eerbiedig versterking van
bewakingstroepen. Wacht ondragelijk.
Onregelmatige toestand met verlof.
Alle gunsten worden verminderd.
Een bezoek van Uwe Majesteit ware
gewenscht."
Kon. Nat. Steuncomité.
Blijkens de 24e lijst kwamen van
24 tot en met 30 Januari aan bijdra
gen voor het Koninklijk Nationaal
den had de sympathie, die hen
altijd zou verbinden, welke twist ook
tusschen hen zou rijzen. Zijn zending
zou gemakkelijker geweest zijn, dacht
Griff, als deze man een vijand was ge
weest,of als hij wat minder had bezeten
van die bijzondere eigenschap, die
maakte, dat men niet boos op hem
kon zijn.
Groot en lomp zag hij er uit, zoo
als zijn gestalte afstak tegen den
groen-blauwen hemel terwijl hij tegen
de pomp leunde, maar ofschoon hij
grooter was dan Griff, waren zijn
schouders smaller, en zijn middel zag
er niet stevig en rond genoeg uit voor
een hardlooper of worstelaar.
Ned knikte zijn bezoeker een sla
perig welkom toe, terwijl deze af
steeg en zijn merrie vastbond. Toen
verliet hij met eenige krachtsinspan
ning de pomp en ging met de handen
diep in de zakken zijn vriend tege
moet.
„Ik heb juist mijn boerderij eens
nagekeken," zei hij kalm. „Het is
verwonderlijk te zien, wat een boer
derij voor zichzelf doet, als zij maar
aan haar lot wordt overgelaten. Zij
is dan als een vrouw: brom zooveel
Steuncomité 1914 in fI0I.408.79V»
makende met de bedragen der vorige
lijsten een totaal aan bijdragen van
f 1,644,778,317».
Bedoelde 24e lijst vermeldt o. a. dat
tusschen 24 en 30 januari onder meer
inkwamen de volgende bijdragen
f50,000 ais storting van het centraal
comité voor Nederl.-Indië te Batavia
f22,421,81 van de inzameling te New-
York, en f 20,000 als eerste opbrengst
der Nationale tentoonstelling van
kunstvoorwerpen.
Belgische vluchtelingen.
Het is bekend, dat meer of min
der gegoede Belgische vluchtelingen
ten huize van particulieren vertoeven,
bij wie zij een of meer vertrekken
hebben gehuurd. De aandacht der
regeering is er nu op gevestigd ge
worden, dat er enkele kamerverhuur
ders zijn, die misbruik maken van
den ongunstigen toestand, waarin die
vluchtelingen verkeeren en van hen
bovenmatige huurprijzen vorderen.
Uit een vanwege den minister van
justitie ingesteld onderzoek dat
nog niet geheel is afgeloopen is
gelukkig gebleken, dat het bedoelde
misbruik niet veelvuldig is voorge
komen. Het ligt, naar de meening
der regeering, op den weg der plaat
selijke autoriteiten, maatregelen te
treffen, bijv. door het bieden van
haar steun en voorlichting, opdat
zoodra mogelijk aan de gewraakte
ongewenschte toestanden in de wei
nige gevallen, waarin zij voorkomen,
een einde worde gemaakt. Het optre
den dier autoriteiten, die zich immers
tot ambtgenooten in andere gemeen
ten en tot de regeering kunnen wen
den, om onderdak te verkrijgen voor
hen, die daaraan behoefte hebben,
indien in hare gemeente een te hooge
vergoeding zoude moeten worden
betaald, zal, naar te verwachten is,
tot gunstige resultaten kunnen leiden.
Mochten die gunstige resultaten in
bepaalde gevallen onverhoopt niet
verkregen worden, dan bestaat er vol
gens den minister van buitenlandsche
zaken geen bezwaar tegen, dat de
burgemeester bij openbare kennisge
ving verzoekt, bij de daarbij met name
te noemen personen geen kamers te
huren, voordat men zich om inlich
tingen tot den burgemeester heeft ge
wend.
Laatstgenoemde minister heeft den
Commissarissen derKoningin verzocht,
de burgemeesters van het vorenstaande
in kennis te stellen, met uitnoodiging
dienovereenkomstig te handelen en om
trent alle klachten omtrent overvraging
door kamerverhuurders een nauwgezet
onderzoek te willen doen instellen.
Belooningen en toelagen.
Met ingang van 1 Februari zijn
wederom groote bezuinigingen aange
je wilt of probeer haar over te halen
dit of dat te doen en zij doet niets
maar laat haar heur eigen grillen vol
gen, en zij werkt zich half dood."
„O, ja Dat is meer dan u in lan
gen tijd gedaan hebt, mr. Lomax.
Kom binnen en wij zullen een flesch
knappen; want ik ben blij, u weer
hier te zien."
„De flesch kan wachten. Het is over
Hester Royd, dat ik je wilde spreken."
Ned werd plotseling helder wakker.
„Waait de wind uit dien hoek?Wat
weet u van Hester
„Wat jij weet."
„Zij heeft het u toch niet verteld
Is er iets tusschen u en haar geweest
voor dien tijd vroeg de ander
haastig.
Griff zag, dat de groote deugniet
jaloersch was en hij vond dit een
goed voorteeken want ondanks Ned's
eigenzinnigheid en onverschilligheid
omtrent wat de wereld „plicht"
noemt, voelde hij had hij altijd ge
voeld dat de man Hester liefhad,
als hij ter maar toe komen kon, het
zichzelf te bekennen.
„Of er iets was tusschen het meis
je en mij herhaalde Griff. „Zeker
bracht in de belooningen en toelagen
aan de officieren.
Gepens. officieren, die weer in dienst
zijn gesteld, krijgen thans per dag:
een opperofficier f 6, een hoofdofficier
f 5, een subalternofficier f 4.
De gewezen officieren die thans lid
zijn van den krijgsraad krijgen voortaan
f6 per dag.
De toelagen voor Indische officieren
zijn tot de helft verminderd en be
dragen thans per dagvoor een op
perofficier f6, voor eer. hoofdofficier
f5, en voor een subalternofficier f4.
De aalmoezeniers en veldpredikers
hebben hun toelage van f 10 per dag
gehouden.
De commandanten van interneering-
depSts genieten een dagelijksche toe
lage van f 12 bij een sterkte aan ge-
interneerden boven 10.000 man, f 10
bij een sterkte aan geïnterneerden van
5000 tot 10 000 man, f 8 bij een sterkte
aan geïnterneerden beneden 5000 man.
De officieren, toegevoegd aan den
commandant van interneeringsdepots
krijgen een toelage vanvoor een
hoofdofficier f8, voor een subaltern
officier f6.
Meel-controle.
Wij deelden gisteren mede, dat de
minister van landbouw, nijverheid en
handel de verwerking van regeerings-
tarwe onder controle heeft gesteld van
het Station voor Maalderij en Bak
kerij te Wageningen.
Ziedaar een groote voldoening voor
het Wageningsche station, dat nu
eenige jaren geleden werd opgericht
met de bedoeling de meelindustrie
ten bate van de consumenten van min
der edele praktijken Ie zuiveren. Van
medewerking der betrokken industri-
eelen was tot heden echter nog maar
weinig sprake, daar van de ongeveer
15 meelfabrieken inden lande slechts
een drietal zich vrijwillig onder con-
tröle van het station te Wageningen
hadden gesteld.
De bovengenoemde maatregel van
de Regeering heeft die contrSle den
meelfabrikanten nu tot plicht gesteld.
Er zullen nu voor 14 Februari a.s.
bepaalde voorschriften gegeven wor
den, o. a. betreffende het maximum
van watergehalte, waaraan het meel
voortaan zal moeten voldoen.
Aanhouding straflijsten.
Bij aanschrijving van den minister
van oorlog was het volgende bepaald
Wanneer een opgelegde straf door
den militairen rechter of door hoogere
militaire autoriteit dan de strafop-
legger is opgeheven, moet deze ge
acht worden niet te zijn opgelegd en
mag die straf dus niet, op welke
wijze ook, op de straflijst blijven
voorkomen.
Thans is het den minister van
oorlog gebleken, dat niet allerwege
niet."
„Laat mij u goed in de oogen zien.
Ik zou er graag zeker van zijn," zei
de ander, dicht bij Griff komend en
hem recht in het gelaat ziende.
Het onderzoek voldeed hem, en hij
slaakte een diepen zucht van verlich
ting.
„U waart nooit een leugenaar," zei
hij kortaf. „Ga voort. Dus Hester
heeft het u verteld
„Natuurlijk niet. Haar vader heeft
het mij gezegd.
Ned floot berouwvol. „Wat, Joshua
weet het
„Zij heeft het hem verteld en dat
is goed en natuurlijk, nu ze geen
moeder heeft, tot wie zij zich wenden
kan. Het vermoordt den ouden man,
Ned hij wordt verteerd door
schaamte en verdriet."
„Het spijt mij, het te hooien", zei
Ned oprecht, want hij zag op tot
Joshua, op zijn eigen indolente ma
nier en hield van hem.
„Zie je, Ned," ging Griff Jijverig
voort, „ik heb je mijn geheele leven
gekend."
(Wordt vervolgd.)