Ieuoopen
OTSCHE COLUHOND,
FEUR.
DONDERDAG
28 JANUARI
iTBODE
No. 23
53e Jaargang
1915
Ide ol Leerling
UitgaveFirma F. VAN DE VELDE )r„ Kleine Marlt 58, Vlissingen. Teleioon Intere. 10
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zondag en algemeen eikende Christelijke leestdagen
lij deze Courant hehoorl een Bijvoegsel.
Nederland en de Oorlog.
ITBODE
FEUILLETON
BINNENLAND
M VLISSINGSCHE COURANT
tirl a.s. bestaat gele-
tsing van leerlingen I
eidinésKlasse der
'deeling.
i sollicitanten bij den I
Iraagd voor éen, twee,
iden, gedurende den
IS met bureel, keuken
een zitkamer, alles
ntwoord of schrijven:
psche Courant G.H.
deren halsband dra-
[d bruin met witte
die hem vasthoudt,
rzocht hem tegen be-
lezorger. bij VISSER,
[BIE8H
gela i O.*», iedere
ent. Zonder rabat,
plaatsen wordt twee-
d.
nette
PRMACHTlG.
Spuistraat 58,
["BAKKERIJ-
zaak wordt gevraajil
{MEISJE, P.G., zonde!
roodig aan te biedew
REiNDERS, Wilhelj
Telefoon 117, Breda
ABONNEMENTSPRIJS: Voor Vlissingen en de gemeenten op Walcheren ƒ1.30
per drie maanden. Franco door het geheele rijk 1.50. Voor België 2.20
Voor overige landen der Post-Unie 3.35 Afzonderlijke nummers 3 cent
ADVERTENTIEPRIJS: Van 1—4 regels 0.40 voor iedere regel meer 10 cent
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend. Bij abonnement speciale prijs
Reclames 20 ct. per regel Dienstaanbiedingen en -aanvragen 5 ct. per regel
kerd tegen ongelukken voor: LUUU heid tot werken (JU een ongeluk ullU voet nf one UU II III - AÜ van elken
D„e ultkeerlngen worden VERDUBBELD .nd!en d. verzekerden, voorzie, van geldig pL.tsb.wHs, een ongeluk bekomen op trien, boot ol tram. De u.tkeerlng wordt gew^ifgd toTZ Mg.ZSk. f^kTseW^
THUIS alhier, wordj
gd eene
aand. inlichtingen ve|
nnenmoeder van
|art een nette
Mej. HU1JBRECHT
Hollandsche militairen in een Fransch
tijdschrift.
Het Fransche tijdschrift Le Miroir
geeft in zijn nummer van 10 dezer
een serie fraaie prentjes van het Ne-
derlandsche leger, gelijk het thans
klaar slaat, gereed om een aanval
van buiten at te weren. Wij zien daar
op de grenswacht bij Maastricht, de
hekken, waarmede de toegangswegen
zijn afgesloten, de soldaten, die aan
automobilisten hun passen vragen
verder een inspectie van het rijwie
len-corps door minister Bosboom
Koningin Wilhelmina met eenige of
ficieren een oefening der artillerie van
een hoogte bijwonend en een oefening
van het Roode Kruis soldaten, schijn-
gewond, die met verbonden armen
naar hun kwartier terug marcheeren.
Het geheel is wel geschikt om een
indruk zij het dan ook maar een
heel oppervlakkige te geven van
de flinke maatregelen, die in het land
genomen zijn ter handhaving van onze
neutraliteit. De bijgevoegde tekst
werkt daarbij mede om bij het Fran
sche publiek dien indruk te versterken,
boven de dubbele pagina lezen wij
met groote letters „Les Holiandais
protègent leurs frontières, leur armée
est piête a repousser une invasion".
Verder lezen wij in den tekst o.m.
„Het leger is aan de grens opeenge
hoopt, vast besloten om elke poging
van inval van welke zijde zij ook
mocht komen, te keeren. in Limburg
dat geënclaveerd ligt tusschen België
en Duitschland, is de neutraliteit van
Nederland, hoewel het tegenoverge
stelde beweerd is, nimmer geschon
den."
Daar in de Fransche pers, in het
bijzonder de geïllustreerde men
herinnert zich het geval met de
Illustration destijds zulke absoluut
onjuiste mededeeling omtrent de hou
ding van Nederland zijn gedaan, doet
het aangenaam aan een ander Fransch
geïllustreerd blad te zien zeggen en
te zien toonen hoe het werkelijk is.
Tijdelijke afwijking van de kieswet,
In zijn Memorie van Antwoord op
het voorloopig verslag der Eerste
Kamer merkt de minister van binnen-
landsche zaken o.a. het volgende op
De eerste tegen het wetsontwerp
ingebrachte bedenking is ontieend aan
de overweging, dat een wetsontwerp
tot afwijking van de kieswet onnoodig
zou zijn met het oog op den Gods
vrede. Dit ware juist zegt de mi
nister indien zekerheid bestond,
dat bij alle verkiezingen politieke
strijd zou vermeden worden. Maai die
zekerheid bestaat niet.
De minister kan voorts niet toe-
lit i It tait.
door S. H.
90) O(Nadruk verboden.
Eens tweemaal, struikelde zij onder
het loopen, maar telkens herstelde zij
zich met een kloeke poging. Het was
na de tweede struikeling, dat zij
neerzag en merkte dat Trash nog bij
haar was.
„Ga terug, mijn jongen", mompelde
zij. Je behoort hem, dit weetje toch,
en misschien misschien zal hij
zich nu eenzaam voelen."
Maar Trash wilde haar niet begrij
pen. Hij bleef naast haar loopen en
zij vergat hem spoedigalleen reeds
de moeite, die zij had, haar ledema
ten in beweging te houden, vroegen
ai haar aandacht.
„Ik heb hem lief het zal hem
geen kwaad doen, dat te weten
Grift, ik heb je lief!"
De uitroep kwam plotseling. Zij
wist niet, dat zij hem geuit had. De
geven de stelling, dat de voorgestelde
regeling in strijd zou zijn met de
grondwet.
Dat de regeering haar eigen stel
sel ontrouw zou zijn geweest en dat
met name de art. 3, 4 en 5 van het
wetsontwerp zouden duiden op de
vaststelling van een nieuwe kiezers
lijst, wordt door den minister met
nadruk ontkend.
Juist om de grondwet in hare be
doeling meer nog dan in hare woor
den te eeren, is ten aanzien van de
aan de lijst toe te voegen kiezers
bepaald, dat zij aan dezelfde eischen
hebben te voldoen als zij, die op eene
nieuwe lijst geplaatst worden.
Van een enkele onverdeelde lijst
wordt in de grondwet met geen woord
gerept.
Dat trouwens de leden, die de
bedenkingen maakten, op een ver
keerden weg zijn, blijkt zegt de
minister duidelijk uit de gevolg
trekking, welke zij maakten. Zij onder
stellen, dat degenen, die niet op de
lijst van 1914 voorkomen uit hoofde
van de bedeeling (in 1913) of wan
betaling, ook voor 1915 zijn uitge
sloten. Niets is echter minder waar.
Zij kunnen immers, met toepassing
van art. 4 c.q., wel degelijk op de
suppletoire lijst worden gebracht.
Hoe het volgend jaar zal zijn te
handelen zal van den loop der om
standigheden afhangen.
De regeering betuigt instemming
met de verdediging, welke het wets
ontwerp van verschillende zijden is
ten deel gevallen.
In het bijzonder is zij erkentelijk
voor de opmerking, dat haar stand
punt getuigt van een bieede opvat
ting van de grondwet. De regeering
blijft van meening, dat langs den weg
door de wetsvoordracht aangegeven,
kan bereikt worden datgene, wat de
grond- en kieswetgever ongetwijfeld
hebben beoogddegenen, die ken-
teekenen van geschiktheid en maat-
schappelijken welstand bezitten, tot
het kiesrecht te roepen, onafhankelijk
van de vraag of zij tengevolge van
ganschelijk abnormale omstandighe
den tijdelijk wellicht zijn gezonken
beneden het normale peil hunner
positie in de maatschappij.
Het Zakenverlof.
Aangezien er verschil van opvatting
bestaat omtrent de toekenning van
een zakenverlof van 8 dagen aan
dienstplichtigen gedurende de maan
den Januari en Februari, heeft de
opperbevelhebber bepaald dat dit
verlof niet in mindering komt van
het gewone periodieke verlof, terwijl
de vereischte inlichtingen omtrent de
al of niet toekenning van dit zaken
verlof door den chef van den belang
hebbende moeten worden ingewonnen
bij de betrokken burgemeesters.
maan, de heide, de planeten en de
sterren, die schitterden en beefden
aan den blauwen hemel, draaiden met
haar in 'trond. En Trash, toen hij
haar zag vallen, verhief zijn stem en
huilde over de vlakte.
HOOFDSTUK XVIII.
Toen Grift terugkeerde en de hut
leeg vond, stond hij een oogenblik
bewegingloos. De lucht in de hut was
kil, ofschoon de nacht warm was als
in den vollen zomerer was een
gevoel van verlies, van troostende
eenzaamheid, die hij niet van zich kon
afzetten.
Hij werd uit zijn droomerijen ge
wekt door het getrappel van het paard
van den Squire aan de deur en werk
tuigelijk stak hij een tweede kaars
aan, ging naar de eiken kast, die hem
tot buffet diende, en kreeg er rum en
een paar glazen uit.
„Wat, alleen riep de Squire met
een opgewekten lach, nadat hij zijn
giijze aan de deurpost had vastge
maakt. „Dat is goed voor je, Lomax
ofschoon, als je vrouwvolk zich
in de turfschuur heeft verstopt, dan
zal het er bekrompen en ongezellig
Vrouwenkiesrecht.
De gisteren in hotel „De Witte
Brug" te 's Gravenhage, gehouden
21e jaarvergadering van de vereeni-
ging voor Vrouwenkiesrecht, werd
door de presidente, dr. Aletta H. Ja
cobs, geopend, waarbij zij mededeel
de, dat men dezen keer onder bij
zondere omstandigheden samenkwam.
Velen waren zoozeer door den oor
log getroffen, dat zij het werk voor
Vrouwenkiesrecht tijdelijk meenden ie
moeten staken, om de nooden te le
nigen. In oorlogstijd rust op de man
nen de plicht, dat zij hun eigen ge
zinnen onbeschermd achterlaten en
dat van anderen verwoesten, de vrou
wen moeten de gemaakte wonden
echter heelen. Niet de zonen der
moeders aan de andere zijde van de
landgrenzen zijn onze vijanden, onze
vijand is de oorlog. Dat monster moe
ten wij bestrijden en tot eiken prijs
vernietigen.
Er bestaat, volgens spr., meer ver
band tusschen oorlog en de politieke
onmondigheid der vrouw,- dan velen
misschien meenen. Beide zijn een uit
vloeisel van den nog niet overwonnen
stelregel, dat Macht boven Recht gaat.
Spr. was er van overtuigd, dat,
zoodra de vrouwen in alle landen hare
politieke rechten hebben verkregen,
de oorlog tot de geschiedenis zal be-
hooren en wij van voortdurende vre
destoestanden zeker kunnen zijn.
Hierbij haalde spr. de woorden van
Olive Schreiner aan„Daarvoor weet
de vrouw tegoed wat leven kost en
dat het gemakkelijker is het te ver
nietigen dan te scheppen".
Uit het jaarverslag over 1914 stip
pen wij aan, dat het ledental zich
heeft uitgebreid van 16400 tot 18185,
het aantal afdeelingen klom tot 136.
Het maandblad heeft thans eene op
laag van 18500 exemplaren.
Het aantal handteekeningen voor
het petitionnement voor Grondwette
lijke gelijkstelling van man en vrouw
bedraagt 133434.
Herinnerd wordt in het verslag aan
eenige feilen als de ontvangst der
leden op de zomervergadering te De
venter, waarbij de burgemeester dezer
stad zijne bewondering en sympathie
uitsprak, voor het streven der ver-
eeniging.
Na mededeeling van de verdeeling
der bestuuisfuncties werd vooilezing
gedaan van een schrijven der Zweed-
sche vrouwen, die internationaal de
vrouwen opwekken, nu de mannen
oorlogvoeren, de banden nauwer aan
te halen tusschen de vrouwen.
Onze Vloot.
Wijl industrieelen en fabrikanten
zich zoo vaak beklagen, dat officieel
en particulier Nederland voor hunne
behoeften bij voorkeur over de gren
zen ter markt gaan, zal het onderne-
zijn, denk ik. Of zijn zij, door de
andere deur ontsnapt, zooals Ned
o'Bracken deed?"
„Ik ben alleen, Squire", antwoord
de Grift kort.
Mevrouw Nethercliff was tenminste
voor beleediging gevrijwaard, en hij
moest zijn eigen onrust verbergen,
tot zijn gast vertrokken was.
„Nu, nu, ik heb je gezegd, dat het
leven en laten leven was, ofschoon
je mij wel had kunnen voorstellen,
Lomax vooral aan het slanke
meisje, dat boven mijn schouder uit
kwam eng mij betoverde met haar
groote zwarte oogen."
„Zij is de dochter van Joshua Royd
en komt om boter voor me te maken".
„Ahzei de oude man meesmui
lend. „Karn je 's nachts, jongen En
de andere was zij gekomen, om
je ontbijt bijtijds voor je klaar te
maken Daar, als ik meer zeg, wordt
mijnheer driftig ik zie het al ko
men maar je moet me dit laten
zeggen, Lomax. Het is een kleine
hut voor twee vrouwen verduiveld
klein he Alleen een dapper man
zou zoo iets riskeeren. Of ik een
drupje rum wil Zeker wel. Ik heb
mers en besturen van technische in
stellingen en bedrijven zeker welkom
zijn, in de Januari aflevering van het
orgaan van „Onze Vloot" een plei
dooi te lezen van een oud zeeofficier
ten gunste van de binnenlandsche
nijverheid.
Het materieel onzer marine moge
dan gering zijn vergeleken bij dat
der groote mogendheden, wat er
noodig is en hier te lande vervaar
digd kan worden, vertegenwoordigt
een kapitaal, dat, in handen van Ne-
derlandsche fabrieken gesteld, den
bloei dezer ondernemingen ten zeerste
bevordert en bovendien niet de
minste afbreuk hoeft te doen aan de
degelijkheid en bruikbaarheid der ie
leveren hoofd en onderdeelen b.v.
van onze marinebenoodigdheden, voor
het betrekken uit het buitenland
waarvan de schrijver een groote te
genstander is.
Behalve uit een commercieel oog
punt beziet hij de eigenhulp kwestie
ook van de practische zijde en wijst
hij op de onafhankelijkheid van
vreemde fabrikanten, die, door het
geen te hunnent voor onze defensie
vervaardigd wordt, op de hoogte ver-
keeren van onze doode weermiddelen
en uiteraard niet verzuimen de ver
kregen kennis aan hunne regeeringen
mede te deelen.
Terloops wordt de aandacht nog
gevestigd op het inconvenient, dat de
regeering van't Rijk, waarin de fabriek
is gelegen, bij een toestand als den
tegenwoordigen, mir nichts dir nichts
inpalmt en tot eigen gebruik bezigt
al hetgeen juist ter aflevering gereed
staat ot binnenkort komt.
Dat de eigen nijverheid volkomen
in staat mag geacht worden te voor
zien in tal van behoeften onzer zee
macht, heeft ze ruimschoots bewezen,
waarom de oudzeeolficier met kracht
aandringt op eendrachtig samenwer
ken van nijverheid en vloot len bate
onzer onafhankelijkheid.
Het maandschrift is verder aange
vuld door mededeelingen en nieuws
van allerlei aard.
Nederlanders in Duitschland.
Herhaaldelijk zijn gedurende de af-
geloopen maanden bij het departement
van Buitenlandsche Zaken bezwaren
ingebracht door Nederlanders die,
van de noodige papieren voorzien in
Duitschland reizende, aldaar waren
aangehouden wegens verdenking van
spionnagede klachten golden in
zonderheid de lange tusschenruimte
tusschen de inhechtenisneming en het
eerste verhoor, alsmede somwijlen
het verbod om zich in verbinding te
stellen met den Nederlandschen ge
zant of Nederlandsche consuls.
in opdracht van den minister van
Buitenlandsche Zaken heeft Harer
Majesteits gezant te Berlijn deswege
een langen rit naar huis, en de Hemel
weet, waarom ik om een gril zoo ver
het land inging."
De Squire bleef niet langen toen
hij was heengegaan met een kleine
toespeling, dat hij spoedig weer eens
kwam aanrijden, ging Grift naar het
melkhuis, naar den koestal, naar den
paardenstal, in de hoop dat Hester
langer gebleven zou zijn, dan zij be
doeld had en dat mevrouw Nethercliff
haar wat gezelschap hield. Maar de
melkkamet was leeg; de koestal en
de paardenstal ook. Voor de deur
daarvan vond hfj zijn paard, tot nu
toe vergeten, geduldig wachtend, om
binnengelaten te worden.
Hij bracht het dier in den stal en
ging toen naar de heide, naar de
plaats, waar hij het slachtoffer der
sneeuw begraven had. Meer dan eens
had hij Nell Nethercliff hier gevon
den, als hij haar te lang alleen had
gelaten, en de oude treurigheid tot
haar was teruggekomen. Misschien
zou hij haar hier ook dezen avond
vinden.
Een handvol primula's lag op het
grafje, het maanlicht scheen fluweelig
op de bloemblaadjes; deze zeiden
stappen bij de Duitsche regeering
gedaan.
Naar aanleiding hiervan heeft de
keizerlijke regeering aan den gezant
doen weten, dat de Duitsche militaire
autoriteiten zijn uitgenoodigd voort
aan de als verdachten aangehouden
vreemdelingen zonder verwijl te doen
verhooren en hun, zoo geen gewich
tige redenen zich daartegen verzetten
te vergunnen zich met hun diploma
tieke of consulaire vertegenwoordigers
in verbinding te stellen.
Willem Schiirmann. f
Gisterennacht is na een langdurig
lijden te Rotterdam overleden de be
kende tooneelschrijver Willem Schiir
mann.
Schiirmann is ;slechts 38 jaar ge
worden. Een borstlijden maakte een
einde aan zijn leven, dat nog zooveel
beloofde. En deze ziekte is oorzaak
geweest, dat men in den Iaatsten tijd,
in de laatste jaren zelfs, weinig of
niets van hem las.
Toen hij jong naar Amerika was
vertrokken en daarna in Holland te
rugkeerde, schreef hij in de dag
bladen verschillende Amerikaansche
schetsen.
Intusschen werkte hij aan zijn zeer
bekend geworden roman „De Berkel-
inans."
Van zijn tooneelwerk had „de Vio-
iiers" het meeste succes.
Uniformen.
Voot tot den landstorm behoorend
personeel der posterijen en telegrafie,
dienstdoende bij het leger, is, volgens
de „N. R. Ct." ten aanzien van de
uniform het volgende bepaald
De schako heeft als frontversiering
een krans met leeuw en wordt in
groote tenue voorzien van een zwarte
pluim. De pet heeft een blauwen
band en als frontversiering; voor de
offitieren een gouden krans, voor de
overige militairen een geel metalen
leeuw.
De kraag van de korte jas (veldjas)
is blauw, voor het personeel der
posterijen voorzien van een posthoorn,
voor dat der telegrafie van een bundel
bliksemstralen.
De schouderbedekkingen der offi
cieren en adjudant-onderofficieren zijn
op de veldjas resp. voorzien van een
posthoorn en van een bundel blik
semstralen en op de korte jas
van gouden koorddie van de overige
militairen zjjn in groot tenue van
blauw laken.
hem, dat zij nog niet lang geleden
hier geweest was, want zij waren
versch geplukt. Overigens was de
heide zwijgend en stil.
Hoe vurig de predikant ook gebe
den had, dat het licht tot Grift mocht
komen, hoe hard hij ook zijn best
had gedaan vandaag, om zijn vriend
te helpen ondanks hemzelf, hij was
machteloos te doen, wat dit oogen
blik bij het grafje deed voor den heer
van Lostwilhens. Het licht drong ein
delijk toi 'hem door. Het was 's He
mels oogenblik en de ziel van den
man lag kristalhelder voor hem. De
volkomen eenzaamheid, nu Nell Ne
thercliff niet langer hier was de nut
teloosheid van heide en hemel en
maan, als zij van hem was gegaan
haar in zijn armen te nemen en haar
daar te houdendeze dingen en de
reden ervan, waren hem duidelijk.
Het was het uur dat mevrouw Ne
thercliff het heidepad was opgegaan.
Met een kreet, wilder dan die van
Nell, maar dieper en ook krachtiger,
klonk de stem van den man over de
woeste vlakte.
(Wordt vervolgd.)
