2 JANUARI
No. 1
1915
Uitgave: firma f. VAU DE VELOE Jr., Kleine Markt 58, Vlissingen. Telefoon Interc. 10
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zsndag en algemeen erkende Cfirislelijke feestdagen
lij deze Courant behoort een Bijvoegsel.
GEMEENTEBESTUUR
FEUILLETON
Brieven uit de Ho
VLISSINGSCHE COURANT
ABONNEMENTSPRIJS: Voor Vlissingen en de gemeenten op Walcheren ƒ1.30
per drie maanden. Franco door het geheele rijk 1.50. Voor België 2.20
Voor overige landen der Post-Unie 3.35 Afzonderlijke nummers 3 cent
ADVERTENTIEPRIJS: Van 1—4 regels 0.40 voor Iedere regel meer 10 cent
Driemaal plaatsen wordt twee maal berekend. Bij abonnement speciale prijs
Reclames 20 ct. per regel Dienstaanbiedingen en -aanvragen 5 ct. per rege
De abonnés, in 't bezit eener Öflflftgulden bi' levens- Tl C fl gulden bij dood ftft ftgulden bij verlies .J r*ft gulden bij verlies .J ft ftgulden bij verlies ft ^gulden bij verlies
polis, zijn GRATIS verze- Ml III lange ongeschikt- ft|| door •ClRBI van een hand, 1 ft BI van| II III vaneen van eiken
kerd tegen ongelukken voor: LUUU heid tot werken 3 UU een ongeluk UUU voet of oog lUU een duim 1UU wijsvinger IWU anderen vinger.
Deze ultkeerlngen worden VERDUBBELD Indien de verzekerden, voorzien van geldig plaatsbewijs, een ongeluk bekomen op trien, boot of tram. De ultkeering wordt gewaarborgd door de „ttoll. Alg. Verzek. Bank" te Schiedam
Vorderingen wegens leveringen ten
behoeve van Belgische vluchtelingen.
De Burgemeester van Vlirsingen
verzoekt den leveranciers van le
vensmiddelen enz., welke bestemd
lijn voor Belgische vluchtelingen en
namens hem zijn opgedragen, om
hunne nota's te stellen ten name van
„den Burgemeester van Vlissingen, ten
behoeve derBelgische vluchtelingen" en
met de afgegeven bons ter Secretarie
Griffie in te leveren.
Vlissingen, 24 December 1914.
De Burgemeester voornoemd,
VAN DOORN VAN KOUDEKERKE.
Het was te begrijpen, dat vooral in
FranBrijlX
deze gebeurtenissen met bijzondere
aandacht gevolgd werden. Maar zeker
had men er niet gedacht, dat er om
deze provinciën zoo spoedig op het
oorlogsveld zou gestreden worden.
Ongetwijfeld bad men er dien strijd
ook liever, wal uitgesteld, waar
hij nu zeker minder gelegen kwam.
De gebeurtenissen van de laatste
maanden hebben bewezen, dat senator
Humbert, die allerlei misstanden in
het leger onthulde, zeer waarschijnlijk
overdreef, dat die misstanden althans
den Fransqiien bij het voeren van een
oorlog niet in den weg hoefden te
staan. Maar minder gunstig voor een
oorlog was Frankrijk's financieele toe
stand. En deze toestand heeft zijn
staatkundig leven van voor den oor
log vrijwel beheerscht. De vorming
van een nieuwe partij door Briand
hield er slechts zijdelings verband
mee. Maar den strijd tusschen Caillaux
en de Figaro, die door den moord
van mevrouw Caillaux op Calmette,
hoofdredacteur van de Figaro, zoo'n
tragisch einde nam, was van dien
financieelen toestand, Immers van
Caillaux' belastingplannen, waartegen
Calmette op min faire wijze oppositie
voerde, het gevolg. Tengevolge van
dien moordaanslag trad Caillaux als
minister af. Maar bij de verkiezingen
die den socialisten belangrijke.winst
brachten, werd hij verkozen, wat velen,
evenals ook de vrijspraak van zijn
vrouw, heftig veroordeelden. De ver
kiezingen zelf brachten een nieuw
ministerie, meit Viviani aan het hoofd,
op het kussen' na een tijd van crisis,
die bijna president Poincaré's reis
naar Rusland I en Scandinavië in de
war dreigde Ie sturen, een reis, die
or S. H.
-O(Nadruk verboden.
ook te lang geleden,
/rok te koesteren en
heb juist een pro-
Kbm binnen, deug-
lt t>p de gezondheid
jnkn, als je me één
<68
„Kom, het
om nog een
daarenboven, r
ces gewonnen
niet en je zJ
van Herder dl
ding vertelt.
„Met genoe ken, zeg ik, want ik
ken zijn zwak sr^00ten proces, vooral
als hij won, einz)i ik egreep, dat alles
nu naar wensc1 ^jzi gaan.
„Nu dan, r f.f ipten van onze
•paarden af en )nVnp) naar binnen en
Jabez bracht tkeljs ijn besten drank
die meer dan Ju^ec^enoeg voor mij
isj of het Zon' g tof in de week."
„Nu," zegt'1»11 Saire, „ik verwed
mijn paard tlsuin en kroon, Ned,
dat je dien a,M,nd in de hut was.
Hoe ben je o - onSnapt
„Ik ben dl^ chterdeur uitgegaan,
trouwens toch, tengevolge van den
internationalen toestand, plotseling
moest afgebroken worden.
Nog voor de verkiezingen had het
Engelsche koningspaar Parijs bezocht
ter versterking van de Entente tus
schen Frankrijk en
Engeland,
zonder zeker te vermoeden, dat die
Entente zoo spoedig de vuurproef
zou hebben te doorstaan. Of had men
er toch een voorgevoel van en was
de aangroeiende beweging voor alge-
meenen dienstplicht, die door den
thans overleden Lord Roberts geleid
werd en het verzet tegen het plan
om een tunnel onder het Kanaal te
graven daarvan het gevolg
Maar de publieke aandacht werd
in Engeland toch door andere aange
legenheden in beslag genomen en wel
hoofdzakelijk door den strijd der suf
fragettes en haar talrijke wandaden
en door het verzet van het graafschap
Ulster tegen Home Rule voor Ierland.
Dat verzet nam bedenkelijke vormen
aan door het vormen van een groote
vrjjwilligersmacht in Ulster, die zich
al smokkelend rijkelijk van wapenen
w ist te voorzien. Maar nog bedenke-
1 ijker zeker was de houding der offi
cieren van het Engelsche leger, waar
van een groot aantal, in Ierland ge
legerd, ontslag nam, toen de regeering
militaire maatregelen tegen de Ulster-
vrijwilligers ging nemen. Tegenover
deze officieren haalde de Minister
van Oorlog,blijkbaar nietgeheel zonder
medeweten der andere ministers, bak
zeil en gaf den heeren de schriftelijke
verzekering, dat zij niet tegen Ulster
gebruikt zouden worden. Maar het
verzet van vele liberalen tegen deze
slappe en gevaarlijke houding nood
zaakte minister Seely heen te gaan.
Het Home Rule-ontwerp werd in het
Lagerhuis aangenomen. Maar intus-
schen trachtte men tot een vergelijk
te komen (de unionisten wilden Ulster
van Home Rule uitsluiten), de koning
riep de partijleiders tot een conferentie
samen, welke zonder resultaat bleef
en ten slotte diende de regeering een
amendeeringsontwerp in. De toestand
in Ierland, waar ook de nationalisten
een legermacht tegen die van Ulster
vormden, werd al zorgelijker, toen de
Europeesche oorlog plotseling de
regeering van deze zorg bevrijdde
en het leger wat anders te doen gaf
dan in Ierland tegen de Oranjemannen
op te trekken, wat waarschijnlijk een
botsing tusschen leger en regeering
tengevolge zou gehad hebben.
Ook
Zweden
had dit jaar zijn legerkwestie, maar
het was er een van anderen aard.
Het ging hier om versterking der
weermacht, waarvoor de koning tegen
den wil van regeering en parlements-
meerderheid in de bres kwam. Dit
Squire, terwijl u de voordeur uit
kwam. Turfschuren worden op ons
gedeelte der heide met twee deuren
gemaakt.
Hij zweeg een oogenblik en barst
te toen uit in een Bulderend gelach.
„Ik heb verdiend, je te missen, Ned,"
riep hij, „maar wacht maar eens, tot
ik je weer aan het oude spelletje vind"
En toen speet het me natuurlijk,
dat ik iets van het turfschuurtje gezegd
had. Het had nog eens te pas kunnen
komen, ziet u.
Deze slotwoorden waren karak
teristiek voor Ned, die niet zoo gauw
aan één valstrik ontkomen was, al
was het dan niet door de speciale
verdiensten van hemzelf, of hij be
dacht weer nieuwe avonturen.
„Wel, wel," ging hij voort, terwijl
hij nog moest lachen bij de herinne
ring," de wereld heeft toch rare kost
gangers, en de Squire is wel zoo'n
raar soort, als ik ooit ontmoet heb.
Hij stond daar van het beste te drin
ken, dat bij Herder te krijgen is, en
begon mij alles te vertellen van zijn
proces. Het is kwestie over water, of
recht op een weg, of iets dergelijks
en hij was zoo blij als een school
maakte, dat hel ministerie aftrad en
het parlement entbonden werd, nadat
een extra-parlementair kabinet was
opgetreden. De verkiezingen brachten
der rechterzijde, die aan 's konings
zijde stond, belangrijke winst, maar
geen meerderheid, zoodat de moei
lijke toestand bestaan bleef, die door
het partijkiezen van den koning ont
staan was.
Die houding van koning Gustaaf
was ongetwijfeld het gevolg van zijn
overtuiging, dat versterking der
Zweedsche we -rmacht noodzakelijk
was.En die gedachte werd zeker vooral
ingegeven door de vrees voor
Rusland
dat men, terecht of ten onrechte, van
neiging verdenkt naar het Westen op
te dringen. Het doet dit nu trouwens
ook door russificeering van Finland,
waartoe ook dit jaar een dekreet van
den Tsaar dienen moest, welk dekreet
den Finschen Landdag gebood, de
door de Russische regeering voorge
stelde wetsontwerpen goed tejkeuren.
Ook nu nog tijdens den oorlog gaat
de Russische regeering met die maat
regelen tegen Finland door, wat met
de leuze der bondgenooten, dat die
strijd gaat voor het recht der kleine
volken op een onafhankelijk volksbe
staan, wel wat moeilijk in overeen
stemming te brengen is. Zelfs de be
wering, dat zij dr eenheid aller Sla
ven beoogt, gaat hier niet op, omdat
de Finnen geen Slaven zijn.
Die sympathi.. voor de Slavische
zaak, die het tof beschermheer, tot
voogd vaak var. alle Slavische Staten
maakt, is ook a oorzaak van zijn
bemoeienis met c
Balkan-Staten
en als zoodanig de aanleiding tot
den thans woedenden oorlog. Want
het is immers de strijd tusschen Oos
tenrijk en Rusland om de heerschap
pij op den Balkan, die dezen oorlog
tot gevolg had. Reeds tijdens den
Balkan-oorlog was die antagonie merk
baar, niet het minst ook bij de vor
ming van het vorstendom
Albanië.
Dit kwam op Oostenrijk's en Italië's
initiatief tot stand, maar zeker tegen
den zin van Rusland, dat het Alba-
neesche gebied gaarne tusschen Ser
vië en Griekenland verdeeld had
gezien, in welk geval dan Bulgarije
een grooter stuk van Macedonië had
kunnen krijgen en waarschijnlijk de
eendracht onder de Balkan-bondge-
nooten bewaard was gebleven. Nu
liet trouwens Griekenland ook, zij het
op wat slinksche wijze, zijn aanspraken
op Albaneesch gebied gelden door
het helpen van de opstandelingen in
Epirus. De Nederlandsche officieren,
die naar Albanië kwamen om de
gendarmerie te organiseeren, kregen
jongen, die een ander een pak slaag
had gegeven. Waarom zou hij zoo
veel op hebben met advocaten, als
hij zoo eerlijk is als u of ik Wat
mijzelf betreft, ik ben heel blij te
weten, dat de geheele heide ligt tus
schen mijn boerderij en den dichtstbij
wonenden advocaatmaar smaken
verschillen, denk ik."
Griff dacht aan advocaat French
van Marshcotes, die hem eens een
slechten dienst had bewezen en hem
tegelijk, zonder het te weten, een
vrouw had gegeven en een jaar hu
welijksgeluk. Al zijn gedachten sche
nen te leiden naar dien reeds
lang begraven tijdhij bewoog zich
onrustig heen en weer en Ned zag,
dat hij geen tijd meer wilde verspil
len met praten, dien dag.
„Nu, u hebt zeker zaken te doen,"
zei hij, „want niets anders zou u naar
Ling Crag brengen."
„Ik ga naar den molen, om het
meel te halen. Joshua Royd is niet
goed in orde, zooals je wel weten
zult, en ik heb hem bepraat een paar
dagen thuis te blijven."
„Joshua voelt zich in weken al
niet goed. Hij is niet meer de man,
't dan ook al dadelijk met de Epiroten
te stellen. En prins Wilhelm von
Wied, die door de mogendheden tot
vorst van Albanië aangewezen en wien
door Essad pasja de kroon was aan
geboden, vond bij aankomst te Du-
razzo een deel van zijn rijk reeds in
opstand.
Hij heeft het trouwens niet anders
gekend. Bij den opstand der Epiroten
kwam nog, na de verbanning van
Essad, die der Mohammedanen, die
Durazzo insloten, bij welk beleg ko
lonel Thomson als commandant der
stad den dood vond. Met behulp van
vrijwilligers en Malissoren trachtte de
vorst zich nog te handhaven, tot hij
ten slotte wijken moest en naar zijn
land terugkeerde, waarna Essad pasja
terugkwam en ten slotte Griekenland
Epirus ook officieel in bezit nam.
Maar de aandacht van Europa had
zich toen al van Albanië afgewend.
Het was
De Europeesche Oorlog
die plotseling het aanzien aller dingen
veranderde. De onmiddellijke aanlei
ding tot dezen oorlog was de moord
door enkele Serviërs den 28sten Juni
op den Oostenrijkschen troonopvolger,
aartshertog Frans Ferdinand, en zijn
gemalin te Sarejewo, de hoofdstad
van Bosnië, gepleegd. De regeering
der Donau-monarchie zag hierin een
uiting van de Groot-Servische be
weging, die naar de vereeniging van
alle Serviërs, ook die uit de monar
chie tot een grooter Servisch konink
rijk streefde en rechtstreeks tegen de
Oostenrijksch-Hongaarsche landen ge
richt heetie. Zij beweerde bovendien,
dat de leiders dezer beweging en
zelfs het hof van Koning Peter recht
streeks de hand hadden gehad in
dezen moordaanslag en richtte daar
om op 23 Juli een ultimatum tot Ser
vië, waarin de onderdrukking dezer
Groot Servische beweging en de ver
wijdering, zoo noodig ook de be
straffing harer leiders geëischt werd
en tevens gevorderd, dat ambtenaren
der monarchie daartoe zouden mogen
meewerken. Het was vooral tegen
dezen laatsten eisch, dat Servië zich
verzette en dje het, ongetwijfeld van
Rusland's steun zeker, verwierp. Te
vergeefs poogden nu de verschillende
Europeesche kabinetten Oostenrijk
van een oorlogsverklaring terug te
houden. Den 28sten Juli werd de
oorlog aan Servië verklaard, waarop
Rusland met het bevel tot gedeelte
lijke mobilisatie antwoordde. De po
gingen van Engeland, Italië en ook
Duitschland tot localiseering van den
oorlog en bewaring van den vrede
tusschen Oostenrijk en Rusland wer
den nu nog dringender en Oosten
rijk bood aan de onafhankelijkheid
en de integriteit van Servië te ont
zien. Maar Rusland zette zijn toebe
reidselen voort en ging op 31 juli
die hij geweest is, mr. Lomax, of
schoon hij zijn jaren met eere draagt.
Ik heb hem nu en dan wel eens op
gezocht, ziet u, ofschoon ik heele-
maal naar Wyecollar geweest ben",
voegde hij er met een oolijken blik bij.
„En je hebt ook iemand anders
opgezocht, als ik je goed ken."
„Misschien wel. Ik kon het niet
laten, nu en dan eens de helde over
te wippen".
„Toch heeft Hester me nooit verteld,
dat je er geweest waart. Dat schijnt
vreemd, want ik verlangde er naar,
iets van je te hooren".
„Neen, dat kan ik denken, dat
Hester er niet over gesproken heeft".
Er was iets in Ned's kalme woor- n gS
herinnerde hij zich de voorsp „0r Litervat
van Gabriël Hirst; toen lietJo^aa£#x WIJ^ RiJnwfJ s
verdenking varen en volgde Madera, Standard invalid
rfa^mefLnS reeïe„^",''a»-s' onz/onz.
worden elgen 'st oonourraarenda prijzen.
„Het zal niemand mee Beleefd aanbevelend,
doen, je getrouwd te^zien,^ Q
tot algemeene mobilisatie over.Duitsch-
land, dat door een verbond met Oos
tenrijk verbonden was en een onver
zwakt Oostenrijk voor zijn eigen po
sitie noodzakelijk achtte, begreep,
dat het niet buiten den oorlog zou
blijven, zoo die tusschen Rusland en
Oostenrijk losbarstte en stelde daar
om op 31 Juli, ten einde een overval
te voorkomen en niet het voordeel
van zijn snellere mobiliseeren te ver
liezen, Rusland een ultimatum. Men
begreep nu in Europa, dat een Euro
peesche oorlog onvermijdelijk was en
ook in ons land werd de algemeene
mobilisatie gelast. Toen een bevre
digend antwoord van Rusland uit
bleef, ging op 1 Aug. ook Duitsch
land tot de algemeene mobilisatie
over en verklaarde Rusland den oor
log. Het had van Frankrijk een ver
klaring gevraagd, of het al of niet
onzijdig zou blijven. Maar de alge
meene mobilisatie bewees reeds, wat
het van zins was. Duitschland rukte
daarom Luxemburg binnen en eischte
van België, dat het de Duitsche troe
pen door zou laten trekken, ten einde
Frankrijk in het Noorden te kunnen
aanvallen. Toen op dit ultimatum
een weigerend antwoord kwam, ver
klaarde Duitschland ook aan België
evenals aan Frankrijk op 3 Aug. den
oorlog, waarop den 4den Augustus
een oorlogsverklaring van Engeland
aan Duitschland volgde, nadat de re
geering van Duitschland tevergeefs
getracht had Engeland tot onzijdigheid
over te halen. De oorlog tusschen de
Drievoudige Entente en twee Staten
van het Drievoudig Verbond lta
houdt zich onzijdig was daai
uitgebroken, terwijl bov'em
zijde der Entente nog Bel^,
vië streden, waarbij zich 3
nog Montenegro voegde.l H
geraakte de oorlog tusschen J I
en Servië waarin den 27st 111
vijandelijkheden geopend vv 11
heel op den achtergrond.
man
De jaarWi
Wij zouden geen rechtgeaan_
lander zijn, indien wij dezer^™
brief in het nieuwe jaar nit«®
gen met een hartelijken ge
voor veel heil en zegen,
een ijdele klank, diepej,
kenis dan andere jaren,
gewenschen bij de wiss
en '15 zijn. Onzekerdeibjj
thans de toekomst en m
hebben wij alle voorspot
staande te blijven in onzf
die onder de huidige b
omstandigheden zwaardt
Gelukkig verlaat de
sche gemoedelijkheid 0I1S.
stille berusting wel wee^^H
wezen."
Ned schoof onrustig; TS
voet op den ander. „I! mo'eier-
nog niet voorstellen mt
Zie ik er naar uit, mr
kunt even goed van een
verwachten, een huishou
zetten."
Griff lachte maar. „Zij z
wel eens anders leeren, jon
hij met een knikje.
Ned zag hem na, tot Ir
gezicht verdwenen was,
een ernstiger trek op 7
gewoonlijk.
„Als hi^-lyr!»
„Vrow^üJ
Ned," zei hij,
Hester zou een
fortuin
■1.
Telefoon 46.
'jnde gelieve men zich aan het woonhuis