ipr.
touw,
WOENSDAG
25 NOVEMBER
kameroverzicht.
nslagen
VRAGEN
Nederland an de Oorlog.
men
Huis,
aister
800TDIE1ST.
[ULP.
DE. p.G.
TOUW
►TER
ÏÏASSCHEH
1914
litgeie: Fim f. HI BE VE1BE Ir., Kleins Mirkt 51, Vlissinp. Telelsen Intern. 10
Veischijnt dageiijks, uitgezonderd op Zondag en algemeen erkende Christelijke feestdagen
FEUILLETON
BINNENLAND
strekt
OOR
IGE
d PLAN
mooien
r GEEN
oeken.
af 2 uur in
spreken.
No. 278
.25, iedere
ionder rabat,
wordt twee-
JMNAAISTER
V. B. Bureau
aaiwerk bij
te verrichten.
Courant."
eau in Enge-
aand 'nahr BEL-
irper, Leuven,
gaaf en inlich-
-IET, 58 Rich-
Engeland.)
:gen 1 januari
nette bekwame
kJU*a.m.9
voorzien, niet
|rintig jaar. Zich
or Buitenhaven,
gevraagd met
Courant."
1AN, Boulevard
gt voor terstond
aar en van goede
ich aan te meidei
:en nette
^December een
buden van dei
JM, Walstraat.
|gd een flinke
|is. Zich te ver
ET—PASMA, Gla
ids na 7 uur.
ags van half éi
88.
1Nieuwstraat
SS1NGSCHE COURANT
ABONNEMENTSPRIJS: Voor Vlissingen en de gemeenten op Walcheren ƒ1.30
per drie maanden. Franco door het geheele rijk 1.50. Voor België 2.20
Voor overige landen der Post-Unie 3.35 Afzonderlijke nummers 3 cent
ADVERTENTIEPRIJS Van 14 regels 0.40 voor iedere regel meer 10 cent
Driemaal plaatsen wordt twee maal berekend. Bij abonnement speciale prijs
Reclames 20 ct. per regel Dienstaanbiedingen en -aanvragen 5 ct. per regel
De abonnés, in't bezit eener ftftftftgulden bij levens- F? ^ft gulden bij dood ft ft ft gulden bij verlies
polis, zijn GRATIS verze- I BB III lange ongeschikt- /ftBI door -£g |g van een hand,
Scerd tegen ongelukken voor: lUUUU heid tot werken S %3\3 een ongeluk wUU voet of oog
Deze ultkeeringen worden VERDUBBELD Indien de verzekerden, voorzien van geldig plaatsbewijs, een ongeluk bekomen op trien,- boot of tram,
Af* f| gulden bij verlies A ft gulden bij verlies ft rf gulden bij verlies
Iftll van! 11111 van een M h| van eiken
U een duim 1UU wijsvinger U%3 anderen vinger.
De ultkeering wordt gewaarborgd door de „Holl. fllg. Verzek. Bank" te Schiedam
Vrgadering van Dinsdag.
Zoo'n beetje van alles wat, aldus
zag de agenda er voor dezen dag
uit. Een paar wetsontwerpen van
weinig belang;trekken der afdeelingen
en regeling van werkzaamheden.
Niet bijster gelukkig is de heer
Bichon van Ijselmonde met zijn rede
voeringen. Het onderwerp noch het
moment kiest hij gunstig. Ook nu
weër met zijn financieële bezwaren
tegen den afstand van gewezen ves-
tinggronden aan de gemeente Neuzen.
CTf het nu een dading is of een
schenking, de heer de Muralt kan
met recht zeggen dat het hem koud liet.
De heer Bichon vond het geen dading,
de Minister van Financiën vond het
een typisch vootbeeld ervan.
Einondalek is een te Curasao wo
nende Turk, die Nederlander wil
worden. Volgens den heer Beunier
zijn zijn papieren niet in orde en zou
hij dubbele nationaliteit kunnen ver
kregen. De Minister van Justitie was
bereid de zaak alsnog te onderzoeken.
Be de regeling van werkzaamheden
werd besloten als punt 1 op de
agenda voor de afdeelingen te plaat
sen de leening van 275 millioen. De
regeering wenscht spoed en rekent
in drie weken tijds deze zaak gereed
te hebben Daartegen opperde de
heer Troelstra dit bezwaar, dat het
Nederlandsche volk niet in staat zal
zijn behoorlijk kennis te nemen van
dit gewichtige ontwerp. Ai had hij
geen bezwaar tegen spoedige behan
deling in de afdeelingen, hij hield
zich zijn stem voor ten aanzien van
het tijdstip waarop de openbare be
handeling zal plaats hebben.
De volgende w eek Dinsdag zal het
wetje-Mendels, opschorting van huur
betaling, in openbare behandeling
worden gebracht.
Samenwerking der neutralen.
De „Standaard" gaat de verschil
lende redenen na die Nederland den
plicht opleggen bij zijn neutraliteit te
volharden. De onzijdigheid komt in
dezen oorlog niet alleen aan ons
eigen volk maar aan heel Europa ten
goede.
Juist hieruit echter vloeit voort, dat
het onze plicht is, niet met onze neu
traliteit te laten spelen. Ook in de
Scandinavische rijken werd gelijke
aanspraak op wat men in het volke
renrecht noemt „internationale achting
en eerbied" geuit. Zelfs ging van Zwe
den reeds de vraag uit, of het niet
de roeping der gezamenlijke neutralen
ware, tegen de ongeoorloofde inper
king van de neutraliteitsrechten in
protest te komen. Een ieder die na-
9e lei i de leide.
door S. H.
41) O(Nadruk verboden.
O, treurig was het, en ongeloofelijk
somber de levenden, zich niet be
kommerende om den dood, die som
migen onder hen bijna even nabij was
als de doode vrouw op de slede
de zonnige, helder-koude hemel
de groote sneeuwvelden.
Langzaam werkten zij zich voor
waarts, tot zij het einde van den weg
bereikten, dien Ephraïm en zijn vrien
den uit de sneeuw gegraven hadden.
Hier moesten zij de slede ongeveer
vier voet oplichten, tot op de korst
van sneeuwen verder gingen zij op
en neer, de verblindend witte sneeuw-
lijn langs, tot zij de grenslijn over
gingen naar Lancashire. De paarden,
tot nu toe rustig genoeg, konden de
scherpte van den wind niet langer
weerstaan, de wind, die hun het heete
bloed door de aderen joegondanks
denkt, voelt hiervoor. En mocht de
schending der neutraliteitsrechten nog
verder gaan en nog langer duren, dan
zal zulk protest zelfs niet kunnen uit
blijven en ongetwijfeld zal 't dan ef
fect hebben, mits aan Amerika de
leiding zij.
Het blad legt er den nadruk op
dat het voor het internationaal recht
nog altijd aan rechtsbedeeüng faalt.
Diensvolgens loopt het, in dezen
oorlog, met het volkenrecht spaak
vooral ter zee. Afsnijding van den
toevoer van levensmiddelen, tenzij
rechtstreeks bestemd voor den oorlog
voerenden vijand, is in strijd met alle
volkenrechtelijke traditie en leer.
Reeds in 1659 gold dit.
Te ernstiger moet hierop worden
gewezen zoo besluit de „Stand."
omdat, dringt men ons van overzee
om ten leste allen doorvoorhandel,
als in strijd met de neutraliteit, op
onze oostergrenzen, te staken, we
juist van die zijde van niet-eerbiedi-
ging van ons Rijntractaat zullen be
schuldigd worden, en de twee el
kander uitsluitende eischen, die men
van overzee en van 't Oosten tegen
ons zal doen gelden, ons in zeer be
denkelijk conflict konden brengen.
Het mag daarom niet verheeld, dat
niet ernstig genoeg op samenwerking
ten deze met Amerika, en onder Ame-
rika's leiding met deScandinavische
rijken, kan worden aangedrongen. De
non-interventie-politiek zal hier niet
tot den einde toe zijn vol te houden.
Vanzelf is elke oorlogvoerende mo
gendheid geneigd, haar eigen recht
ten koste van het neutraliteitsrecht
steeds verder uit te breiden, en de
reciprociteit brengt vanzelf mede, dat,
waar van twee vijanden de één zulks
beproeft, de ander wel genoodzaakt
is, met gelijke munt te betalen.
De oorlog en het kapitalisme.
Dr. D. van Embden, hoogleeraar
in de staathuiskunde en de statistiek
aan de universiteit van Amsterdam,
heeft in een brochure (Scheltema en
Holkema) onder bovenstaanden ti
tel getracht een overzicht te geven
van de oorzaken van den huidigen
oorlog. Deze zijn, zegt de haogleer-
aar in de inleiding, voor den tijdge
noot misschien nog niet alle te over
zien, noch in hun onderlinge betee-
kenis nauwkeurig te meten. Niettemin
acht de schr. het reeds thans het
oogenblik, zich in die oorzaken
voor zoover Nederiand's neutraliteit
de uitspraken niet bemoeilijkt iet
wat te verdiepen. De practische
waarde van een onderzoek naar de
oorzaken van den wereldbrand is,
dat het voor de toekomst een ver
mindering van het oorlogsgevaar zelf
kan teweeg brengen.
In een samenvatting der vele be-
standdeelen, waarin de oorlogsoor-
hun voerman, ondanks den gladden,
hellenden weg, die met vernietiging
dreigde zetten zij zich in galop.
De slede met haar stillen last danste,
gleed, slingerde van den éenen kant
van den weg naar den anderen en
schrik en ontsteltenis waren duidelijk
te lezen op aller gelaat. Een nieuwe
hoogte, die zij op moesten, bracht hen
eindelijk tot staan en de voerman
was hun weer de baas. De rouwdra
gers werkten zich zwoegend naar
boven en weer werd de treurige
tocht voortgezet.
1 Door Wyecoliar gingen zij, tus-
schen hoogs sneeuwmuren door en
ijskoude weilanden, tot zij eindelijk
hun einddoel bereikten.
Het graf was gereed, de bevroren
handvol aarde werd op het deksel
geworpen en de vrouwen weenden
luid.
En toen verlieten zij haar in haar
koude rust en het kerkhof was ledig
op een zestal mannen na, die liet
graf dicht maakten en allen, toen zij
naar de dorpsherberg gingen, voelden
zich lichter, nu zij hun last achterge
laten hadden.
Er is iets in een begrafenis, dat den
zaak, ter toetsing op haar kapitalis
tische karakter ontleed moest wor
den, verklaart de schr. dat het hem
waarschijnlijk dunkt, dat reeds alleen
de nationalistische geweldmoraal en
praktijk der groote Mogendheden de
ze uitbarsting op den duur onvermij
delijk maakten, onverschillig, of die
moraal en praktijk zich meer posi
tief in opzichtig agressief vertoonden.
Onverschillig ook of zij zich uiten
in het voortdringen in de vulkanische
Balkanbuurt, dan wel zichtbaar wa
ren in Frankrijk's usurpeering van
Madagaskar, Tunis en Marokko.
Machtsmoraal baart machtscon
flict, en te vergeefs zal men voorde
volkerenmaatschappij hopen op vrede
en recht, zoolang niet de negatie der
volkerenmoiaal in haar onwaarde
door al haar leden is onderkend en
uitgebannen. Het zal allerminst een
prijs geven of zelfs maar een ver
zwakking van het leven der natie
zijn, wanneer zij de onschendbaar
heid, het gelijke vrijheidsrecht harer
soortgenooten erkennen gaat.
Dat in de kiijgsoorzaken, gaat de
schr. voort, het kapitalisme slechts
voorwaardelijk, incidenteel* onderge
schikt waarneembaar is, werd uiteen
gezet. In den uiterst belangrijken fac
tor het imperialisme, is de verbinding
met de anachronistische verwerving
door geweld zelfs een lijnrecht tegen
over gesteld; deze ongerijmde com
binatie, het staatsbeleid usurpeerend
brengt dan ook aan de hoofdmassa
der kapitaalbelangen juist de groot
ste schade toe. Slechts indien men
de rol der pers als oorzaak voor de
zen oorlog toereikend zou achten
ware op een kapitaiistischen bedrijfs
vorm rechtstreeksche en hoofdschuld
te laden.
In het socialisme als zoodanig kan
volgens prof. v. Embden, allerminst
een voorbehoedmiddel tegen den
oorlog gezien worden. Gegeven de
huidige beschavingsverschillen der
volken, kan het nog maar in een
minderheid van gevallen internatino-
nale,tussschenstaatsche, toepassing
vinden, en zal waarschijnlijk wel al
tijd grootendeels nationaal geconstru
eerd moeten blijven.
„Gezien besluit de schr.
hoe weinig de arbeiderspartijen en
de burgerlijke partijen elk afzonderlijk
en tot dusver nog nauwelijks omziend
naar kapitaalshulp, tegen den oorlogs
gruwel vermoogd hebben, daar is het
te hopen, dat zij in de toekomst
beter begrijpen zullen, waar de krach
tige, de onmisbare hulptroepen tegen
den krijg principieel en practisch
moeten te vinden zijn.
„Het zal de waarschijnlijkheid ver-
grooten, dat zij die na ons komen,
bewaard blijven voor de onmetelijke
smart, die over onze generatie ge
bracht is."
mensch neerdrukt tot in de diepste
diepte en nadat alles is afgeloopen
voelt hij een verlichting, waartegen
hij strijden kan, wat hij wil, maar
die zich toch van hem meester maakt.
Bij het graf hadden deze mannen en
vrouwen de pijn gevoeld van het
verlies, de vrees voor den dag, die
hen in hetzelfde geval zou zienzij
hadden hun liefde getoond doordien
langen pelgrimstocht, die hart en
lichaam beide ijskoud maakte en nu
alles voorbij was, stonden zij op, en
gingen naar het feest.
Ephraïm was geen rijk man, zelfs
niet onder zijns gelijkenmaar hij had
gespaard voor een dag ais deze
zijn eigen begrafenis of die zijner
vrouw en er was geen gebrek aan
drinken of eten in de herberg te
Trawdon. In de eerste plaats was er
rum voor hen, die er op gesteld
warenen de vrouwen met roode
gezichten van de koude en van tra
nen waren er evenmin afkeerig
van als de mannen. De tongen raak
ten los en de deugden der overleden
vrouw werden menigvuldiger, naar
mate de glazen rondgingen en de tijd
voor den maaltijd nader kwam.
Landweermannen.
Bij de wet 3 Augustus 1914 is be
paald dat de miliciens, die naar den
gewonen regel op 1 Augustus 1914
naar de landweer zouden zijn over
gegaan, of op dien datum uit den
dienst zouden zijn ontslagen, in dienst
worden gehouden tot uiterlijk 31 De
cember 1914.Een soortgelijke bepaling
houdt de wet van 3 Augustus 1914
in ten aanz'en van de dienstplichtigen
der landweer, die op 1 Augustus 1914
recht op ontslag zouden hebben ge
kregen.
Thans is een wetsontwerp in voor
bereiding om voor bedoelde man
schappen van de militie en de land
weer den diensttijd andermaal te ver
lengen.
Engelsch oordeel over Nederland.
De „Manch. Guardian" maakt
melding van de indrukken, die een
berichtgever opdeed bij een tocht over
de kampen en vluchtoorden voor de
Belgische vluchtelingen in Nederland.
Hij zegt: Nederland heeft wonde
ren verricht door de zorg voor de
800.000 vluchtelingen, die tegelijker
tijd in Nederland waren; en nu nog
zijn 250.000 dakloozen onder de zorg
van Nederland. De last op dit kleine
land van 6 millioen inwoners, is on
eindig veel zwaarder in vergelijking
van die van het Ver. Koninkrijk, dat
met een achtmaal grootere bevolking
nog geen 100.000 Belgen gastvrijheid
verleende. Engeland draagt den last
van den oorlog, maar Nederland lijdt
ondanks de neutraliteit, niet minder
dan de oorlogvoerenden door de be
perking van den handel en de des
organisatie van zijn industrie. Het
moest .zijn leger mobiliseeren, heeft
te zorgen voor de geïnterneerden
Belgen, Franschen, Engelschen en
Duitschers van wie het reeds meer
dan 30.000 in verschillende plaatsen
heeft, en moest bovendien nog zorgen
voor de vluchtelingen. En het deed
dit met bewonderenswaardige zorg en
groote toewijding.
Het ergste noemt de schrijver het,
dat die menschen geen werk hebben.
Hij zegt dat op dit oogenblik op de
450 bewoners van het Vereenigd
Koninkrijk een Belgische vluchteling
is. Zeker kon er meer voor die
menschen worden gedaan, zonder
dat de Engelsche hulpbronnen daar
onder zouden lijden. En wanneer
men in Engeland den toestand goed
begreep, zou er meer worden gedaan,
niet alleen voor de Belgische vluch
telingen, maar ook voor Nederland.
Hst verkeer met Antwerpen.
De laatste dagen is het naar uit
Roozendaal wordt gemeld, met het
verkeer naar en van Antwerpen weer
treurig gesteld. De 3 heinen per dag
vertrekken regelmatig, doch op hun
„Er waren er weinigen, beter dan
zij, Ephraïm", zei zijn buurman, den
bloedrooden drank tegen het licht
houdende.
„Ja, weinigen", zei Ephraïm, met
het voorkomen van iemand, die wist,
dat hij dien dag een man van gewicht
v/as. „Zij had een tong, natuurlijk,
maar welke vrouw heeft er geen Ja,
een lange tong ook en zij spaarde
haar niet."
„Datdoetgeen enkele goede vrouw",
viel Ned o'Bracken in, die, evenals
Hester en de oude Joshua Royd, me
nige mijl heide was overgegaan, om
tegenwoordig te zijn bij zulk een
plechtige en vriendschappelijke sa
menkomst als een begrafenis.
Een zacht gegichel ging onder de
meisjes van de een naar de ander.
„Geen enkele goede vrouw doet
dat", herhaalde Ned, met zijn geheele
zwaarte lui in een hoek van den
haard op een bank neervallend. „Ik
heb altijd gehoord, dat er heel wat
wijsheid van een vrouwentong op
ons, arme mannen, neerkomt."
„Het zou beter zijn, dat je er dan
een aan je eigen haard nam", zei
Hester met een verontwaardigden blik.
terugkeer valt niet te rekenen. Aan
de grens heeft men soms uren opont
houd door het streng nazien der pas
sen en het fouilleeren van alle rei
zigers of men soms brieven of cou
ranten bij zich heeft.
in overleg met de stations autori
teiten zal nu vanaf Dinsdag 24 Nov.
een andere treinenloop worden ge
organiseerd. De eerste trein vertrekt
ten 7 ure en keert ten 2 ure terug,
de tweede trein vertrekt ten 11 ure
en komt om 6 uur terug, terwijl
de derde trein ten 3 ure vertrekt en
den volgenden morgen om 10 uur
terugkeert.
De gevluchte officieren.
De beide gevluchte Duitsche vlieg-
officieren hebben aan een kameraad
te Bergen geseind dat ze te Osnabrück
waren aangekomen.'
Naar de commandant van het in-
terneeringsdepot, kolonel Lussanet de
la Sablonière, van gezaghebbende
Duitsche zijde vernam, zullen deze
beide officieren, die zich aan woord
breuk hebben schuldig gemaakt, voor
een raad van eer komen en er is geen
sprake van, dat ze weer in het leger
treden.
Het Kamerlid Vliegen.
Het Kamerlid Vliegen, de sociaal
democratische wethouder van Amster
dam, zal, naar het „Volk" verneemt,
zijn mandaat als Kamerlid voorloopig
niet neerleggen, en wel, omdat bij
een nieuwe verkiezing de burgerlijke
partijen ook een of meer candidaten
zouden stellen.
Daar de kans groot zou zijn dat de
S.D.A.P. weder een zetel zou kunnen
verliezen zal de heer Vliegen dus voor
loopig wethouder van de hoofdstad
en Kamerlid blijven.
Drooglegging Zuiderzee.
In verband met de voornemens
der regeering betreffende hetZuider-
zee-vraagstuk kan nog worden me
degedeeld, dat een ontwerp tot ge
deeltelijke droogmaking der Zuider
zee op" het departement van water
staat gereed is om de phasen te
doorloopen, noedig voor de indie
ning van een voorstel aan de Staten
Generaal.
Voetballen op Zondag.
Stbl. no. 520 bevat een Kon. be
sluit van 5 Nov. 1914, tot vernietiging
van het besluit van den raad der
gemeente Aarlanderveen dd. 12 Mei
1914, tot invoering van een artikel
in het algemeen politiereglementdier
gemeente, strekkende om te verbieden
des Zondags voetbalwedstrijden te
houden of voetbalspelen te houden,
„Ik zou nooit iets aannemen volgens
hooren zeggen allerminst de lengte
van een meisjes-tong als ik me
tenminste een man noemde."
Een onderdrukt gelach werd ge
hoord en Ned o'Bracken zag het ge
zelschap rond, alsof hij medelijden
had met zichzelf. „Neen, ik ben niet
genoeg, om me te binden aan zoo
iets moois als een vrouw", zei hij.
„Ik ben zoo verlegen, dat ik al weg
kruip, als ik maar een vrouwenrok
zie."
Weer klonk een gelach door het
vertrek, dezen keer minder ingehou
den want Ned stond bekend als de
vermetelste minnaar uit den omtrek.
„Zij was een beste vrouw, al praatte
ze wat veel," ging Ephraïm voort, die
zich wilde doen gelden, wat hem
toekwam als weduwnaar. „Menigen
avond ben ik thuis gekomen, tot op
mijn hemd toe nat, in den hooitijd
en zij stor.d altijd gereed met droog
ondergoed en wat niet al en een pan
warm eten op het vuur. O ja, een
vrouw is een goede vrouw, als zij
de innerlijke behoeften van een man
kent."
(Wordt vervolgd.)