IS.
21 NOVEMBER
Nederland en de Oorlog.
1914 s»
m
en
Iseerifipo
laeuwscfie
>che
jrverij
UitgaveFirma F. VAN OF VELDE Ir., Kleine Markt 58, Vlissingen. Telefoon Interc. 10
Verschijnt dagelijks, nitgezonderd op Zondagen algemeen erkende Christelijke feestdagen
lij deze Courant behoort een Bijvoegsel.
mëmi nog?
FEUILLETON
Brieven uit de Hofstad
No. 275
tei
I
|iu»pm,
liet»
|aar<h 0
Becht
IA, 4 AN
Hivftip**
BRAND.
en op
diverse
uitgifte
oezorging
|g, te Mid
aG"
i Zeeland,
litstoomen
loratorium
Ichadelijke
Ir Chloor.
VLISSINGSCHE COURANT
ABONNEMENTSPRIJS: Voor Vlissingen en de gemeenten op Walcheren ƒ1.30
per drie maanden. Franco door het geheele rijk 1.50. Voor België 2.20
Voor overige tónden der Post-Unie 3.35 Afzonderlijke nummers 3 cent
W
mK
ADVERTENTIEPRIJSVan 14 regels ƒ0.40voor iedere regel meer 10 cent
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend. Bij abonnement speciale prijs
Reclames 20 ct. per regel Dienstaanbiedingen en -aanvragen 5 ct. per re gei
De abonnés, in't bezit eener gulden bij levens- rj gulden bij dood A ft rf* gulden bij verlies A P*f|gulden bij verlies A gulden bij verlies f^gulden bij verlies
polis, zijn GRATIS verze- /lil l|| lange ongeschikt- BB door |S van een hand, van' vaneen van eiken
kerd tegen ongelukken voor: fa/UUU heid tot werken I ÏIU een ongeluk UtJtl voet of oog 1UU een duim wijsvinger Li%3 anderen vinger.
Deze ultkeerlngen worden VERDUBBELD Indien de verzekerden, voorzien van geldig plaatsbewijs, een ongeluk bekomen op trien, boot of tram. De ultkeering wordt gewaarborgd door de „Holl. fllg. Verzek. Bank" te Schiedam
Honderd en tien dagen reeds, een
geheele schier eindelooze reeks van
weken vol van bange benauwing,
angstige beklemming en droeve kom
mer zijn over de beschaafde wereld
heengegaan en, minder dan ooit, is
op dit oogenblik het einde van al dien
rampspoed te voorzien.
Aan een bruisende, woedende oor
logszee gelijk, zóó zijn de steeds
.hooger en hooger stijgende storm-
golven van dien baajerd van meedoo-
genloozen haat en doodelijk verderf,
onverpoosd en onverminderd, reeds
bijna vier lange maanden Europa en
heel de wereld aan het teisteren. De
lucht en de aarde dreunt en trilt reeds
al dien tijd van het bulderen der
kanonnen, van het gieren der granaten,
van het oorverdoovend vuurbraken
uit de monden der groote mortieren.
Aan hoeveel stil geluk, aan hoe
veel gerechtvaardigde verwachtingen,
aan hoeveel zoete hoop in 's men-
schen hart ontloken, heeft deze mon
sterachtige volkerenkrijg reeds wreed
aardig een einde gemaakt! Wie zal
ihans ons, ook zelfs maar bij bena
dering kunnen opgeven aan hoeveel
honderdduizenden menschen de le
vensadem werd afgesneden, hoeveel
bloeiend levensgeluk verstikt, ver
moord, verminkt is. En wanneer een
maal de tijd gekomen is, waarop de
koude cijfers der officieele rapporten
•ons zullen weten te zeggen, nauw
keurig, of het een of twee of drie
millioen onzer menschen zijn, die
dezen verdelgingskrijg ten offer ge
vallen zijn, wie dan zai de rouwende
harten kunnen tellen, van de moeders,
de vrouwen, de kinderen, wier oogen
voortaan door een rouwfloers van
tranen verduisterd, de bange toekomst
zullen instaren, na tevergeefs naar
de terugkomst van den gade, van
den vader, van den zoon te hebben
uitgezien
Deze oorlog, die, erger dan dat,
een wereld-slachting dient te heeten,
hij overtreft in omvang en beteekenis
alles wat sedert eeuwen her in de
geschiedrollen staat opgeteekend. En
zijn duur
Wie vermag dezen te bepalen
Toen hij aanving, deze krijg, zijn
ontzettend leed over de landen en
de volken uit te storten, toen kon
men nog hopen, ja verwachten, dat
het ergste na eenige weken, hoog
stens na een paar maanden, achter
38)
door S, H.
—O(Nadruk verboden.
Hoe was het mogelijk, dat de ge
lijkenis hem niet dadelijk getroffen
had
„Een Daneholme herhaalde hij.
„M?ar zeker, dat kon ik geweten
hebben."
„Het was iets, wat ik zei over den
ouden Squire, dat haar bewoog, mij
te vertellen, dat zij zijn nicht was.
Nu, wij krijgen fijne vogels hier op
Ling Crag heide. Voor ons, minder
soort, za! er spoedig geen plaats
meer zijn."
„Je praat een goede massa onzin,
Hester", zei Grift op zijn kalmen,
half sprekenden toon, die het meisje
soms boos maakte, en dan weer de
tranen in de oogen bracht.
„Dan zal ik mijn onzin mee naar huis
nemen", zei zij haastig. „Het is laat
en vader zal op mij wachten."
„Dan ga ik mee tot de velden van
Windy Farm."
Zij zag hem aan met een plotselinge
woede in haar zwarte oogen. „Neen, ik
ben geen deftige dame. Ik behoef niet
den rug zou zijn. Langer toch achtte
men de wereldkracht niet in staat
zulk een ontzettenden last te blijven
torschen bovendien de moderne stra
tegische volmaaktheid der strijdende
partijen wettigde het vermoeden, dat
in betrekkelijk korten tijd, hetzij de
groote overwinning bevochten, dan
wel de verpletterende nederlaag ge
leden zou zijn, .die een eind aan de
worsteling zou moeten maken.
Hoe deerlijk is de uitkomst in
strijd gebleken met deze toch zeer
gerechtvaardigde verwachting, in den
jongsten grooten West-Europeeschen
oorlog, nu 44 jaar geleden, was na
bijna evenveel weken als nu maanden
de krijg reeds duurt, het pleit zoo
goed als beslecht, en was het verder
beloop van den zegevierenden veld
tocht der Duitschers aan geen twijfel
meer onderhevig. Thans, nu de
krijgskunst zooveel beter is, de oor
logstoebereidselen zooveel volmaak
ter zijn, en de technische wetenschap
pen gedurende een halve eeuw ten
dienste der moderne krijgsvoering
aangewend zijn, zoodat dat alles tot
een veel hooger trap van ontwikke
ling, ja van volmaking is gebracht,
nu wordt het definitief resultaat van
al die krijgsperfectie veel later be
reikt en is na maandenlange krijgs
bedrijven nog evenmin als in het
begin, met eenige zekerheid te zeggen,
wie overwinnaar, wie overwonnene
zal zijn. Al die honderden millioenen,
ja tientallen milliarden in de laatste
jaren aan de oorlogsbudgetten ten
koste gelegd in de verschillende
landen, zij dienden almede om de
vervolmaking van den modernen krijg,
ook wat den korten duur daarvan
betrof, te bereiken. Hevig, maar juist
door zijn ontzettende hevigheid, zou
de moderne oorlog al spoedig het
eigen einde brengen. Hoe deerlijk ook
in dit opzicht heeft men zich vergist.
Na bijna 16 weken van dagelijksche
hevige slagen, nadat al dien tijd bet
geschut gedreund en zijn moordende
uitwerking onder de rijen der tegen
standers niet gemist heeft; heeft de
uitkomst nog geenszins een verpletterd
Frankrijk, of een teruggeslagen
Duitschland, noch een vernederd
Engeland of een in zijn bestaan be
dreigd Rusland gebracht. Zelfs het
kleine Servië is nog volstrekt niet
door den grooten overmachtigen
vijandelijken nabuur verpletterd ge
worden. Neen, in de massale machts
verhouding der beide oorlogvoerende
partijen heeft zelfs een strijd van
honderd en tien dagen nog geen de
minste wijziging gebracht.
Doch wat wei bereikt werd in die
vertroeteld te worden, en ik kan mijn
weg alleen wel vinden naar Windy
Farm. Ga maar terug naar uwe fijne
dame, zij zal u meer noodig hebben,
dan ik ooit doen zal."
Griff bleef een oogenblik in de
staldeur staan en zag Hester na, die
met haar lossen, veerkrachtigen gang
de heide over staptetoen keerde hij
zich om en vroeg zich af, terwijl hij
aan de deur zijner hut klopte, wat
Hester Royd deze laatste dagen
scheelde.
Wat Hester betreft," deze gevoeide
niets van de koude van den nacht,
van de somberheid van al deze be
vroren mijlen sneeuw. Haar hart
klopte van teleurstelling, boosheid,
hartstocht; en toen zij toevallig Ned
o, Bracken ontmoette hij zocht
Hester dezen keer niet, maar wachtte,
met het geweer in de hand, tot het
bruin van een haas tegen de heldere
sneeuw zou afsteken liet zij hem
haar in zijn armen nemen, zonder dat
zij zich verzette. Neen, maar, zij kuste
hem met een hartstocht, die hem ver
baasde.
„Dank den Hemel, dat jij „een
man" bent, Ned", fluisterde zij. „Je
bent geen stuk bevroren heide."
Misschien deed zij Griff onrecht,
want óp dat oogenblik voelde hij juist
de eerste warmte in zijn hart, per
soonlijke warmte, afgescheiden van
ons eindeloos schijnende jammerda-
gen, het is dat honderd duizenden
en nogmaals honderd duizenden onzer
medemenschen, ver van eigen huis
en land en van alles was hen dier
baar was en aan het leven bond, in
het kille soldatengraf gelegd zijn dat
nog veel meer gekwetst, verminkt
zijn voor gansch hun volgend leven
dat heel een vreedzaam en welvarend
volk van zijn haardsteden verdreven
en uiteen gescheurd, buiten de eigene
landsgrenzen erbarming moeten in
roepen en heling van onverdiend
ontvangen wondendat ten slotte
duizenden millioenen aan wereld
kapitaal verwoest zijn, geheele steden
zijn in puin gestort, geheele streken
vernield terneder liggen. En nog is
dat alles niet genoeg blijkbaar, nog
is het vergoten bloed hoe het ook
in stroomen vloeide, niet voldoende
geweest om het einde van al dat
wereldleed te brengen.
En te midden van al deze ontzet
ting, van al het lijden, dat over een
deel der menschheid gekomen is, die
zich thans met den ondergang van
het edelste dat zij heeft bedreigd ziet,
rijst, in verbijstering en rouw, de
noodkreet op „Hoelang nog moet dat
alles duren, hoelang nog?"
Een varken Een puzzle
De financien.
Het gebeurt maar al te vaak dat
groote steden klei,zijn in die dingen
waaraan een kleir.Cstad juist haar re
putatie van kleinheid ontleent.
Kan men zich voorstellen dat de
vroedschap van de residentie zich
anderhalf uur bezig houdt met de lot
gevallen van een varken En toch is
dit Maandag geschied. Al eenige malen
had deze knorrende viervoeter op de
agenda geprijkt doch was nog niet
geconsumeerd geworden. J.i. Maandag
is het gerecht opgediend. Nu ging
het natuurlijk niet om het varken zelf,
doch het beest en dus het „geval"
had een staartje en daarin school een
principeëele kwestie. De gemeente
verhuurt aan de slagers koelcellen in
het abattoir. Is nu de gemeente ver
plicht schadevergoeding te geven
wanneer uit zoo'n verhuurde koelcel
een varken wordt gestolen Immers
neen Maar dat is nu juist de kunst
van een raadslid om dan zóó te pra
ten, dat het wel zoo moet zijn of
althans had moeten zijn. Het slot op
de deur van de cel deugde niet en
aangezien dat slot van de gemeente
die grootsche pracht van wind en
weer, die hem zoo geholpen hadden
door vijf lange jaren zwoegen. Toen
hij de hut binnentrad, kwam hem een
weldadige warmte tegemoet en zijn
gast lag met haar geiaat naar het
turfvuur gekeerd. Zachter scheen haar
gelaat en de groote grijsbruine
oogen ontmoetten de zijne met ver
trouwen en vreugde.
„Ik moet u bedanken voor voor
uw vriendelijk denken aan eenige
dingen", zei zij, „Ik dacht altijd, dat
een man niets zou weten van die
kleinigheden, die voor ons zooveel
beteekenen." Er was geen zweem van
schaamte in deze woorden, nauwelijks
een gevoel, dat er iets ongewoons was
was in dezen omgang tusschen haar
en Griff. De verlaten heide was rondom
hen, en hield de conventies der lage
landen op een afstand. Haar redding
van den sneeuwdood, bovendien, haar
bittere smart, Griff's eigen afkeer van
alle voorgeschreven wetten, sloten
alle schaamte buiten. Zij voelde zich
weer als een klein kind, door den
arm van een sterken man beschermd
tegen wind en sneeuw.
„Die Hester van u is ook vriende
lijk", ging zij voort; „ofschoon, als
ik die menschen der heide niet kende,
zou ik denken, dat zij mij elke kleine
vriendelijkheid, die ze mij bewijst,
misgunde."
was, is de gemeente aansprakelijk
voor den diefstal.
Over die gewichtige aangelegenheid
praatte men anderhalf uur, met dat
gevolg, dat de vergadering 's avonds
diende te worden voortgezet.
De hoofdschotel van den raadsdisch
was nl. een belangrijk puntde uit
breiding van het tramweg-net of met
andere woorden de wanhopige poging
van B. en W. om met onwillige hon
den hazeh te vangen. In de concessie
voorwaarden staat o.a. deze bepaling,
dat het tramwegnet met idem zooveel
kilometers moet worden uitgebreid
naarmate de bevolking in aantal toe
neemt. Thans was er gelegenheid om
de lengte der lijnen veertien kilometer
te verlengen. Maar hoe Vraag het B.
en W. hoe zij met de directie der H.
T. M. twee jaar lang hebben gehan
deld en gepingeld om tot een over
eenkomst te komen.
Een gemeentebelang is er steeds
met iedere uitbreiding gemoeid en
éen der raadsleden merkte wel wat
al te openhartig op dat alle raadsleden
er belang bij hadden omdat het hier
alle kiesdistricten raakte Ais dat eens
iemand buiten den raad tegen de
raadsleden durft zeggen
Enfin, wel niet onmiddellijk maar
toch vrij zeker heel spoedig, zullen
de nieuwste aanvullingen worden aan
gebracht. De ervaring moet bij deze
uitbreidingen leeren. Verwachtingen
daaromtrent zijn even vaak bedrogen
als vervuld en betrouwbare statistie
ken beteekenen in deze ook niets.
Het publiek wil heel iets anders dan
men altijd denkt en uit die grilligheid
komen de grootste verrassingen voort.
Het wordt met de bedelarij aan de
deur hoe langer hoe erger. Niet alleen
dat geregeld ten bate van dit en van
dat door dametjes gecollecteerd wordt,
het directe gebedel door hen, die er
heusch niet naar uit zien, dat zij be
delaar van professie zijn, neemt da
gelijks toe.
Nu is het voor een menigte goede
instellingen een harde dobber. Er be
staan hier ter stede natuurlijk duizend-
en-éen filantropische vereenigingen,
die altijd op den bodem van de schat
kist krabbelen. Door de groote som
men, die reeds aan het Koninklijk
steuncomité als aan de specifiek
Haagsche comité's zijn gegeven, tasten
velen voor de jaarlijks weerkeerende
aanvragen minder diep in de beurs
dan anders het geval pleegt te zijn.
Wij geven al zooveel aan allerlei
vereenigingen, hoort men tegenwoor
dig overal zeggen en daarom moeten
ze alle maar wat minder hebben
„Kent u de heidebewoners mom
pelde Griff. „Maar, ja, dat doet een
Daneholme ook; want zij hebben al
tijd veel van hun landen rondom
Ling Crag heide gehouden."
Een blos bedekte haar wangen,
Hoe wist u mijn naam vroeg zij.
„Hester zei mij zooeven, dat u een
nicht waart van den ouden Squire."
Terwijl hij haar nu aanzag, was
het niet moeilijk voor Griff de wel
bekende gelaatstrekken terug te vin
den. Zes jaren waren voorbijgegaan
sinds die jachtpartij, maar al het lij
den, dat later was gekomen, had het
trotsche, mooie gezichtje weinig ver
anderd, het rossig bruine haar, de
oogen, die zo 3 mooi en diep waren
als de hemel boven de heide in zomer
tijd. Toen was zij een meisje geweest
en nu was zij een vrouwmaar zij was
nog dezelfde als op dien herfstdag,
toen zij met hun beiden alleen de laat
ste schutting waren overgesprongen.
„O, ik had vergeten, dat Hester
zooveel vragen deed, dat ik haar ein
delijk vertelde, wie ik was, hoewel
het mijn bedoeling niet was. Maar
wat komt het er op aan Ik zou het
u toch gauw verteld hebben het was
niets meer dan uw recht, nadat u
mij zoo vriendelijk had ontvangen.
U kendet mijn oom dus
„Ja, ik kende hem. Hij was een
man, de Squire" mompelde Griff
Dat ziet er droevig uit voor den
winterVooral op Scheveningen, waar
de vischvangst reeds geheel stil ligt,
terwijl dat anders pas in begin De
cember het geval is, zal het een har
de, zeer harde winter worden. En zal
het dan mogelijk zijn in het voorjaar
uit te varen
Alleen de haringen profiteeren van
den toestand. Zij worden dit jaar eens
niet vermoord. Wat zal er het volgend
jaar een overvloed zijn. Helaas worden
ze dan zeer goedkoop zoodat het zelfs
bij een goede vangst een onvoordeelig
jaar wordt.
Dat zal de treurige nasleep zijn
van den oorlog, die langer zich zal
doen gevoelen dan men misschien
wel denkt. Wijst het jongste overzicht
van 's rijks middelen reeds niet een
treurigen stand van de financiën aan
En het biedt natuurlijk tevens een
overzicht over de financiën van alle
burgers.
Hartverheffend is het beeld aller
minst. Hoe zal het alles weer op zijn
pootjes terecht komen
Wie zal het zeggen Eiber.
Nederlandsche reizigers naar Balgië.
Men deelt aan de „Haagsche Ct."
mede, dat Nederlanders, die zich naar
België wenschen te begeven, daartoe,
behalve een door een Duitschen con-
sulairen ambtenaar geviseerd buiten-
landsch paspoort, nog bovendien
voorzien moeten zijn van een door
dien ambtenaar af te geven verklaring
nopens doel, plaats van bestemming,
tijdstip en duur der reis.
Beigen moeten voor een reis naar
hun land eveneens deze verklaring
bezitten, doch hebben in plaats van
een paspoon een door een Duitschen
consulairen ambtenaar afgege/en le
gitimatiebewijs noodig.
Vrijstelling van port voor brieven aan
en van geïnterneerden.
De directeur-generaal der posterijen
en telegrafie maakt bekend dat tot
nadere beschikking in het binnen-
landsch verkeer vrijstelling van port
is verleend voor de verzending door
en aan hier te lande geïnterneerde
buitenlandsche militairen van
a. brieven (met inbegrip van brief
kaarten) tot een gewicht van 20 gram
b. drukwerken en nieuwsbladen tot
een gewicht van 100 gram.
Stukken welke niet beantwoorden
aan de gestelde bepalingen, worden
met port belast.
een van de stijfste en de beste, die
ik ooit ontmoet heb."
Haar oogen schitterden. „U hieldt
dus ook van hem
„Ik kende hem niet voldoende
maar ik zou hem zoo graag goed
gekend hebben."
„Weinigen hadden hem lief en vé
len haatten hemmaar er waren
nooit jhalve maatregelen van hal
ven haat of halve liefde wilde hij
niets weten. Ik ben bij hem gekomen
als een meisje, zoo hoog als uw ta
fel, toen ik vader- en moederloos
was achtergebleven en woonde bij
hem totdat" haar gelaat werd be
wolkt „tot da breuk kwam, nu
twee jaar geleden."
Zij zweeg een poosje; toen zei zij
met een grappigen glimlach: „Het
is altijd zoo met de Daneholmes ge
weest, hoe grooter de liefde is, die
wij voor eikaar gevoelen, des te meer
kibbelen wij. Ik was altijd koppig,
geloof ik, en volgde mijn eigen zin
en oom, ofschoon hij niet gewild had
dat ik zou toegeven, tierde en raasde
telkens als ik hem opnieuw dwars
boomde.
En als zijn boosheid voorbij was,
nam hij mij op zijn knieën en be
loofde mij een vluggere poneyofeén
anderen hond, omdat ik den moed
had gehad, hem tegen te spreken.
(Wordt vervolgd.)