ISTIBSE
liliEN
DONDERDAG
19 NOVEMBER
1M i ie Mie.
ES
IKER,
IVRAGEH
Nederland en da Oorlog.
LRU
UIS.
ZBHDAGSBLAD
iiuis
«=röise jaargang |pi j
Bint: Uw F. Uil Ui ME li.. Kleine MaiM 51. illissinp. Iililni luiert. II
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zondag en algemeen erkende Christelijke feestdagen
FEUILLETON
BINNENLAND
ande.
38.
rons.
in.
LOSKADE.
ftp.
E ABBES
an allerlei
ourasit.
tzouderljjk
likt.
ëri, Si. Js-
eningen in te
21 November
ST—Pasma.
ke
ntage vangas-
rkeur. Aanmel-
tie Gasfabriek
n. 3 maanden,
et ZltRamer
iet prijsopgaaf,
Courant."
een Gemeu-
ERKAMER,
vier personen,
iuken. Adres
ik van gas- en
ur. „Vliss. Crt."
Detsïn
i9
ltuit
O.gS, iedere
- Zonder rabat,
i wordt twee-
ion. Adres Bun
It."
IFFROUW wordt
3 voor dag el1
hap in huiselijks
r M. M. Bureau
nt."
VLISSIINGSCHE COURANT
ABONNEMENTSPRIJS: Voor Vlissingen en de gemeenten op Walcheren ƒ1.30
per drie maanden. Franco door het geheele rijk 1.50. Voor België 2.20
Voor overige landen der Post-Unie 3.35 Afzonderlijke nummers 3 cent
ADVERTENTIEPRIJSVan 14 regels 0.40voor iedere regel meer 10 cent
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend. Bij abonnement speciale prijs
Reclames 20 ct. per regel Dienstaanbiedingen en -aanvragen 5 ct. per regel
De abonnés, in 't bezit eener f| gulden bij levens- n Pff| gulden bij dood f) ft gulden bij verlies 4 r*f| gulden bij verlies A ft ft gulden bij verlies ft P*gulden bij verlies
polis, zijn GRATIS verze- /III III lange ongeschikt- door van een hand, S *"fegg van] IE III vaneen V*1 van eiken
kerd tegen ongelukken voor: UUUU heid tot werken I U\J> een ongeluk voet of oog 1UU een duim lUv wijsvinger fj%J anderen vinger.
Deze ultkeerlngen werden VERDOBBELD Indien de verzekerden, voorzien van geldig plaatsbewijs, een ongeluk bekomen op trien, boot o! trim. De ultkeering wordt gewaarborgd door de „Holl. Alg. Verzek. Bank" te Schiedam
Vertrek van vluchtelingen naar
Engeland.
Het Provinciaal Comité tot hulp
verleening aan vluchtelingen in Zee
land, vestigt er nadrukkelijk de aan
dacht van burgemeesters en comité's
tot hulpverleening aan vluchtelingen
in Nederland op, dat het ongewenscht
is, dat behoettige uitgewekenen, welke
naar Engeland wenschen over te s'e-
ken naar Vlissingen worden doorge
zonden, zonder dat men er zich vooraf
van vergewist heeft, of deze lieden
aldaar scheepsgelegenheid zullen vin
den. Slechts een zeer beperkt aantal
personen kan dagelijks voor geredu-
ceerden prijs door bemiddeling van
het Provinciaal Comité passage ver
krijgen en honderden families zijn
reeds op de lijs'en der reisbureau's te
Middelburg en te Vlissingen inge
schreven en wachten op overtocht.
Het is derhalve ontoelaatbaar, dat de
gemeente Vlissingen wordt overstelpt
met die uitgewekenen, welke men
aldaar weken zou moeten huisvesten
en voeden indien men hen niet wil
terugzenden.
Burgemeesters en plaatselijke co
mité's worden derhalve tendringendste
verzocht, indien te hunnent zich be
hoeftige uitgewekenen bevinden, die
naar Engeland wenschen te reizen,
onder opgave van het aantal perso
nen, zich te wenden tot mr. J. F. van
Deinse, een der secretarissen van het
Provinciaal Comité te Middelburg,
van wien zij dan bericht zullen ont
vangen zoodra de uitgewekenen te
Vlissingen kunnen worden ontva igen
om naar Engeland te worden ver
scheept.
Onder deze personen mogen zich
geen mannen bevinden in den dienst
plichtigen leeftijd, aangezien het
Provinciaal Comité hun overtocht
niet mag bevorderen.
De Geldleening.
Het „Volk" schrijft: Één en al
opcenten dus, geheven niet van de
rijken alleen, maar van allen, die bij
dragen in bedrijfs- en personeele be
lasting, en, door de opcenten op de
accijnzen, van de armsten eveneens.
Het is te bar! Meer willen wij er
op dit oogenblik niet van zeggen.
Het eenige wat dit plan in een milder
licht brengt, is de bepaling, dat na 3
jaar de heele leening geconverteerd
kan worden zoodat regeering en volks
vertegenwoordiging dan in de gele
genheid zijn, een heel nieuw plan,
een democratisch plan, in de plaats
van het plan-Treub te stellen. De
strekking dezer bepaling moet ernstig
worden onderzocht: wg onthouden
ons dus op het oogenblik van een al
te snel oordeel. Maar wel staat vast,
door S. H.
36) O(Nadruk verboden.
Zijn levensschema, wat dat ook was,
was" groot genoeg, om een dozijn
zuike kleine levens als het hare te
bedekken en te absorbeeren. Het
leek een beetje op Hester's gevoel
jegens Grift, en de iwee vrouwen, hoe
verschillend zij ook waren in karak-
tei, kwamen hierin met elkaar over
een dat zijjals het een persoonlijke
beleediging opvatten, dat de man
alleen kon staan en voldoening vin
den in de sterren.
Rusteloos bewoog zij zich heen en
weer en dit deed hem opschrikken;
en zij was blij blij met een dwaas
gevoel van triumf dat zij zijn blik
weer tot zich had getrokken.
„Bent u niet nieuwsgierig zoo
begon zij. „Bent u niet nieuwsgierig,
'Je hooren, hoe ik ginds op de heide
zoo onderde sneeuw bedolvenraakte?"
dat deze kwestie, van zoo overwe
gende beteekenis voor den toestand
der arbeidersklasse, en van alle kleine
luyden, de belangstelling vraagt van
het heele volk.
Uit het „Huisgezin"
Ieder betaalt dus aan de oorbgs-
belasting mee, rijk en arm. Het lijkt
mooi van gelijkheid, maar het is
leelijk van ongelijkheid.
Want t e kleine man en de kleine
burgerman, die vooreerst eerder ver
licht dan zwaarder gedrukt behooren
te worden, moeten hun evenredig part
bijdragen.
Wij kunnen best begrijpen, dat
minister Treub als minister van finan
ciën niet naar dit ontwerp wenscht
beoordeeld te worden. Dat hij bij
voorbaat reeds met nadruk opkomt
tegen een aanwijzing van de richting
van zijn financieel beleid, welke men
in het ingediende ontwerp zou mee-
nen te vinden.
Dat dit ontwerp er heel anders zou
uitzien indien hij zijn eigen denk
beelden had mogen volgen.
Wij kunnen dit alles begrijpen.
Maar wat we niet begrijpen is, dat
de heer Treub in die omstandigheden
de portefeuille van financiën heeft
kunnen aanvaarden.
Minister Treub beroept zich ter
verdediging van zijn vreemde houding
op 's lands belang. Ten onrechte
dunkt ons.
De heer Treub acht zijn eigen
financieele denkbeelden, die hij niet
toepast, natuurlijk in 's lands belang.
Maar hoe kan hij dan tevens de
toepassing van denkbeelden, welke
niet de zijne zijn, in 's lands belang
rekenen Er is hier een dubbel
hartigheid, welke niet goed te praten
is. En op den stoel, waarop hij
thans zetelt, had de heer Treub, met
verloochening van zijn beginselen,
niet behooren plaats te nemen.
Kleine credieten voor den Middenstand.
Door het hoofdbestuur der Maat
schappij tot Nut van 't Al gemeen is
een rondschrijven gericht tot de be
sturen der departementen, Nutsspaar-
banken en hulp- en voorschotbanken,
waarbij deze worden opgewekt, om
door oprichting van nieuwe hulp- en
voorschotbanken en door versterking
van de middelen der reeds bestaande
instellingen, te voorzien in de be
hoefte aan kleine credieten, welke
zich bij den middenstand en den
gezeten werkman dezen winter ver
moedelijk sterker dan gewoonlijk zal
doen gevoelen.
Vooral in de kleinere steden en
ten plattenlande, waar het bank- en
credietwezen weinig of niet ontwik
keld is en waarheen het in de hoofd
stad beschikbare kapitaal derhalve
niet kan afvloeien, is ontwikkeling
van het kleine credietwezen niet al
Griff lachte, een beetje somber;
want zijn gedachten waren zeer treurig.
„Ik verwonder mij altijd", zei hij.
„Overal gebeuren wonderlijke dingen.
Leven en dood zijn vreemder zaken,
dan u of iemand anders op Ling
Crag heide onder de sneeuw te vin
den."
Weer werd zij ongeduldigtoch
kon zij niet anders dan ontzag gevoe
len voor de uitdrukking op dit ge
bruinde gelaat. Hij was niet langer
alleen de welwillende vriend, vlug
om te redden en te handelen, want
in zijn oogen was het droomerig
licht, dat komt in de oogen van men-
schen, die alleen wonen, ver van alle
ijdelheden der wereld en aan den
boezem der éene groote moeder Na
tuur. De stille wateren van een poel
op de heide, hemel en wolken weer
kaatsende, konden niet hartstochte-
loozer en stiller zijn, dan Griff op dit
oogenblik.
„Maar, u bent als de heide zelf,"
stamelde zij even stil en even deei-
naamloos. „U vraagt mijn naam niet,
noch, hoe ik tot u kwam en dat
deed de heide ook niet, toen zij mij
onder haar sneeuw bedolf."
leen thans, maar ook in de toekomst
van betere dagen, een krachtig mid
del tot vermeerdering van de volks
welvaart.
Het hoofdbestuur doet in zijn rond
schrijven verschillende middelen aan
de hand, die tot het beoogde doel
kunnen leiden en waarbij vooral de
Nutsspaarbanken krachtig initiatief
kunnen nemen.
Gewezen wordt o. a. op de betee
kenis van coöperatie tusschen de
credietnemers, die, door zich op coö
peratieven grondslag voor elkander
aansprakelijk te stellen, den geldge
ver in sommige gsva Hen de gevraag
de zekerheid kunnen verschaffen.
In verband daarmede wordt de
aandacht gevestigd op de nieuwe
werkzaamheid van de Middenstands-
Credietbanken, bij welke ook het
denkbeeld van coöperatie der cre
dietnemers tot uiting komt en wordt
in overweging gegeven,fdaar.jwaar dit
raadzaam schijnt, bij de Centrale of
bij een naburige plaatselijke Midden
stands Credietbank aansluiting te zoe
ken of zich zelve als zoodanig te
constitueeren.
Het hoofdbestuur acht de bestuut-
ders van departementale Nutsbanken,
wegens hun bekendheid met perso
nen en toestanden uit hun omgeving,
bij uitstek geschikt om ditNutswerk
met kracht aan te vatten en,
waar het reeds geschiedt uit te breiden.
Chilisalpeter.
Door de land- en tuinbouwers in
de provincie Zeeland worden elk jaar
groote hoeveelheden "tikstof meststof
fen gebruikt. De oorlog is oorzaak
dat de aanvoer van de voornaamste
dezer meststoffen, nl. de chilisalpeter,
veel te wenschen overlaat. Hierdoor
worden een groot tekort en hooge
prijzen voor dezen meststof in het
a. s. voorjaar zeer waarschijnlijk.
Daarom wordt, in navolging van de
Noordelijke provincies, getracht ook
voor Zeeland een of meer schepen
met chilisalpeter gemeenschappelijk
aan te koopen. De prijs zal komen
op f 12 a f 12.50 per-100 K.G. in
Zeeland. De betaling moet tegen de
levering in het a.s. voorjaar geschie
den.
De opgaven voor deelname in dezen
gemeenschappelijken aankoop zijn
bindend. Ze moeten vóór 25 Novem
ber geschieden en worden voor Wal
cheren verzameld door de commissies
die in iedere gemeente zijn ingesteld
door het Bemiddelingsbureau voor den
landbouw voor Walcheren. Opgaven
die na 25 November worden gedaan,
kunnen niet meer in aanmerking ko
men. Alle land- en tuinbouwers kun
nen aan dezen gemeenschappelijken
aankoop deelnemen.
„In uw eigen lijd zult u me alles
vertellen," zei Griff, of uzult het mij
niet vertellen, en dan zal ik weten,
dat u het beter vindt zoo."
„Ja", zei zij, en was dankbaar
voor zijn vertrouwen, ofschoon zij
huiverde alsof zij het koud had, om
dat hij zoo rustig was.
Zij sliep dadelijk weer in en Griff
wierp nog een langen blik op haar
en ging zacht naar de deur. Trash
wilde hem volgen, maar een zacht
uitgesproken „Pas op, jongen", en
een vinger uitgestoken naar het bed,
zuden hem, waar zijn plicht lag. En
zoo zat de hond bij het bed de wacht
te houden en de man trok de deur
achter zich dicht en liep voort
over de bevroren heide. Zijn droome-
righeid was ineens verdwenen en hij
was weer vlug en practisch. Hij had
er plotseling aan gedacht, dat vrouwen
als deze eenige bediening noodig
hebben, waaraan Hester nooit zou den
ken; en al was het laat naar de
maan te oordeelen acht uur wilde
hij toch de heide oversteken naar
Windy Farm.
Een dichte mist had den geheelen
middag over de heide gehangenmaar
Eerste Kamer.
De voorzitter bracht in de gisteren
gehouden zitting in herinnering het
droevige ongeluk te Westkapelle, waar
uit 'n ernstige waarschuwing spreekt
tot voorzichtigheid voor hen, die met
het werk van 't demonteeren van
mijnen zijn belast. Spreker uitte na
mens de Kamer zijn deelneming tegen
over de familieleden, die door deze
ramp getroffen werden.
De minister van marine sloot zich
hierbij aan en bracht den gevallen
mannen hulde. Het spreekt vanzelf,
dat in de tegenwoordige omstandig
heden werkzaamheden moeten worden
verricht, waaraan gevaar verbonden
is, dat onder de oogen moet gezien
worden. De bij het ongeluk omgeko
menen hebben hun plicht voor het
vaderland gedaan en hebben in dienst
van het vaderland hun leven gelaten.
In behandeling kwam het wetsont
werp tot aanvulling en verhaoging
van hoofdstuk Marine der Staatsbe
groting voor 1914. Dit ontwerp be
treft de opleiding van onderofficieren
en matrozen.
De heer Staal gaf den minister in
overweging de zaak der vrijwilligers
bij de marinemilitie te regelen geheel
in den geest als de regeling der be
reden wapens en het voorloopig
althans eens te probeeren met een
tweejarigen diensttijd.
Vervolgens huldigde spreker bij deze
gelegenheid onze land- en zeemacht,
die in deze ernstige tijdsomstandig
heden haar zware en drukkende taak
op zoo uitnemende wijze vervult. Hij
was overtuigd dat de tijd nog niet
gekomen is dat die druk verlicht kan
worden, maar twijfelt er geen oogen
blik aan of de Regeering zou, zoodra
het tijdstip daartoe is aangebroken,
dus als er voor het vaderland geen
gevaar meer dreigt, ten spoedigste
maatregelen nemen om den druk te
verlichten.
De heer Colijn ontwikkelde ver
schillende bedenkingen tegen het
ontwerp, waartegen zijn hoofdgrief
is, dat het niet de zekerheid geeft die
noodig is om de bemanning van de
vloot op sterkte te brengen. Daartoe
toch acht spreker de marinemilitie
een onafwijsbare eisch, niet ter alge-
heele vervanging van het vrijwilli-
gerssysteem, maar als krachtig hulp
middel om de sterkte van onze vloot
te verzekeren, als het vrgwilligers-
stelsel daartoe te kort schiet.
De heer van Kol b'streed het ont
werp, tegen hetwelk hij en zijn partij
genoot Polak eventueel zullen stem
men op den principieelen grond, dat
de gelden voor onze zeemacht toch
niet doelmatig worden besteed.
De minister van maiine deelde bij
deze was nu verdwenen en de hel
dere maan maakte een sprookjesland
van hoogten en kloven.
Een oogenblik stond hij stil, om al
dit schoons in zich op te nemen,
toen ging hij verder over de sneeuw.
Toen hij Windy Farm naderde,
sloeg de hond aan en Hester stond
aan de deur vóór hij het huis nog
bereikt had.
„O, bent u het sprak zij kort,
toen hij op den drempel stond. „Is
er iets gebeurd met dat fijne schep
seltje, dat u een „vrouw" noemt?"
„Neen niets, maar, er zijn dingen,
die zij kon noodig hebben en ik
dacht -"
„U dacht, dat ik hoegenaamd geen
verstand van zulke dingen zou heb
ben, toen u haar dezen morgen aan
mijn zorgen loevertrouwdet
„Wel, ziet u, misschien hebt u wel
een stel andere kleeren voor haar
en ik denk, dat zij wel een bad zou
willen hebben."
Hester stond in de deur in het
maanlicht, de armen over elkaar, ge
nietende van zijn onzekerheid, zoo
geheel in strijd met zijn gewone ma
nier van optreden.
de verdediging van het ontwerp mede
dat hij met den minister van oorlog
tot overeenstemming gekomen was tot
het nemen van een besluit, dat ook
ingeschrevenen bij de militie kunnen
toetreden tot een vrijwillig kort dienst
verband, bv. van 3l/s jaar met 1%
jaar reserve en vrijstelling van land
weerplicht.
Na replieken werd het wetsontwerp
goedgekeurd met aigemeene stemmen,
behalve die van de heeren van Kol
en Polak.
De vergadering werd tot nadere
bijeenroeping geschiedt n.
Militaire plechtigheid.
H. M. de Koningin was gisteren te
's Gravenhage op het Malieveld te
paard met gevolg aanwezig, bij de
eedsaflegging door verlofs officieren
van het tegiment grenadiers. Overste
van Suchtelen van de Haare, hield na
de aflegging van eed of belofte, een
toespraak tot den troep en feliciteerde
de nieuwe officieren en hunne ver
wanten. De troep defileerde ten slotte
voor de Koningin en de pas beëedigde
2e luitenants.
H. M. vertrok, nadat de regiments
commandant haar had dank betuigd
voor de eer aan het regiment bewezen.
Ook een belastingplan I
Een burgemeester schrijft aan „de
Tijd"
Meer dan ooit is het thans de ge
schikte tijd tot het invoeren eener
belasting op het verleenen van meer
dan één voornaam.
Twee voornamen zouden belast
kunnen worden met 10, drie met 100
vier met 1000, vijf met 10.000, zes
met 100,000 en zeven met 1.000,000
gulden.
Laat aannemen, dat men 100,000
kinderen twee, 10,000 drie, 1000 vier
100 vijf, 10 zes en 1 zeven voorna
men geeft, dat zou een jaarlijksche
opbrengst worden van zes mihoen
gulden.
Bij de geboorteaangifte moet het be
drag betaald worden in handen van
den ambtenaar van den Burgerlijken
Stand, bij wien het om de maand
door een Rijksambtenaar na controle
der registers kan worden geïnd.
Een aanzienlijk legaat.
Naar de „Zutph. Ct." verneemt,
heeft de heer F. de Haan, onlangs te
Eefde plotseling overleden, bijna
zijn geheele vermogen vermaakt
aan den Staat der Nederlanden. Daar
onder behoort ook de buitenplaats
Hungerink te Eefde, aan de halte Ned.
Mettray.
„Ik heb het haar vanmorgen ge
vraagd," zei zij langzaam, „en zij had
slechts de kracht, mij haar handen,
haar gezicht en haar koude voeten te
laten wasschen- „Goede hemel," viel
zij zichzelf in de rede, „u denkt zeker,
dat zij warm water had moeten heb
ben voor haar wassching?" U be
hoort tot de deftige lui en zij ook
en zij kan zeker geen koud water
verdragen. Neen, daar heb ik in het
geheel niet over gedachtMenschen
van ons slag moeten naar de beek
Ioopen, of het sneeuwt of de zon
schijnt, en het lichaam met koud
water wasschen. Vader, hier is mr.
Lomax,"viel zij zichzelf in de rede,
haar gast voorgaande naar de huiska
mer waar Royd bij den haard zat met
een koude pijp tusschen de tanden.
De kamer was vol turfgloed en den
geur van bakken. Op de tafel bij het
raam lag een rij zandkoekjes, versch
uit den oven, en een appelpastei, die
nog zacht pruttelde en heerlijke, bruine
korstjes had.
(Wordt vervolgd.)