DE OORLOG.
klaargemaakt en gratis beschikbaar
gesteld, dat door de helpers der
Hulpbrigade wordt gehaald en twee
maal per dag verstrekt aan behoefti-
gen in school A.
Graag wilde onze Hulpbrigade der
gelijk voedsel ook verstrekken in de
andere asyls, voor zoover zulks ook
daar ncodig is. Wij zijn daartoe
aangewezen op de hulp van wel
willende ingezetenen en het is op
hen dat wij een beroep doen.
Wie van u is bereid om dagelijks
gratis een hoeveelheid dergelijk voed
sel te koken en ter onzer beschikking
te stellen. Voor weinige guldens per
dag kookt gij voldoende voor wat
we voor één asyl ongeveer noodig
hebben. Het recept hiervoor ver
schaffen we graag, evenals nadere
inlichtingen.
Wie wil ons, liefst spoedig, be
richten dat onze helpers dagelijks
kunnen komen, dan wordt voor de
verdere verdeeling wel door ons ge
zorgd. Laat men dan even een bood
schap zenden aan ons bureau, gebouw
der H. B. S., Kleine Kerkstraat.
Wel weten we, er wordt reeds zoo
veel gevraagd in deze dagen, maar
het geldt hier de meest beklagens
waardige slachtoffers, de zieke vrou
wen en bovenal de teere kinderen.
Dankend voor de plaatsing,
De Hulpbripade voor de
vluchtelingen.
KERK- EN SCKOOLNIEUWS.
Ned. Herv. Kerk. In de Nieuwe
Kerk te Amsterdam nam ds. j. Lam-
merts van Bueren afscheid van de
Ned, Hervormde Gemeente. Na het
zingen van psalm 68, vers 16 en 17
verbond de scheidende godsdienstlee
raar zijn in gevoelvolle, welgekozen
bewoordingen uitgesproken afscheids
rede aan psalm 138 vers 1 en 3 en
een voorlezing uit Paulus. Daarna
werd gezongen gezang 49, laatste
vers en na het gebed gezang 209.
Ten slotte zong de gemeente psalm
1343, de afscheidsbede.
Ds. J. Lammerts van Bueren is be
noemd tot directeur van de Heldring
gestichten te Zetten. Den 25en Oc
tober zal hij daar zijn intrede doen.
■De nieuwe predikant-directeur zal
bevestigd worden door dr. J. L. Hel
dring O. Gzn., van Amsterdam, als
voorzitter van de Vluchtheuvelkerk-
commissie.
Ger. Gem. Aangenomen het beroep
te Ridderkerk door ds. A. Makkenze
te Bruinisse.
Vlissingen, 20 October.
De Hulpbrigade.
Gisterenavond werd in de Natuur-
kundezaal van de H. B. S. een ver
gadering gehouden door de leden van
de hulpbrigade, welke door den heer
G Mannoury werd gepresideerd.
Mede waren ter vergadering aanwezig
mevr. Van Niftrik en mevr. A. van
Raalte, vertegenwoordigende 't dames
comité, alsook de commissaris van
politie, de lieer Gasinjet. Deze ver
gadering was in hoofdzaak belegd
om de richting waarin de hulpbrigade
werkzaam zal zijn, in overleg met het
dames-comité en met de politie nader
te bepalen. Over verschillende zeer
belangrijke onderwerpen werd daarbij
van gedachte gewisseld. Vooreerst
op het verleenen van onderstand aan
vluchtelingen die bij particulieren zijn
ondergebracht, gewenscht zou zijn.
Bijna zonder uitzondering waren de
ter vergadering aanwezigen van oor
deel, dat dit allerminst het geval was.
Verder werd besloten, dat de regeling
van de kindervoeding in het vervolg
zou berusten bij het dames-comité.
Verschillende opmerkingen werden
vernomen over minder gewenschte
hygiënische toestanden in de asyls
en ook op het gebrek aan verlich
tingsmiddelen en het daaruit voort-
Vloeiend brandgevaar, waar dit in
verschillende asyls had geleid tot het
gebruik van onbeschermde kaarsen.
Wenken op hygiënisch gebied zullen
nu in alle asyls worden gepubliceerd,
zooveel mogelijk goede lantaarns ter
beschikking worden gesteld, terwijl
men ook zal trachten om de brand-
bluschmiddelen zooveel mogelijk aan
te vullen.
Van verschillende zijden waren ge
vallen bekend geworden, waarin voor
verschillende artikelen overmatige
prijzen gevraagd waren. Om hierin
tegemoet te komen zou nogmaals aan
de door den burgemeester vastgestelde
maximumprijzen worden herinnerd,
terwijl desnoods met publicatie zou
worden gedreigd.
Een vooistel werd ter tafel gebracht
om den stationsdienst van de hulp
brigade met het oog op den sterk
verminderden toevloed op te heffen.
Besloten werd echter om zoolang het
damescomité aan het station zitting
houdt een beperkten stationsdienst te
handhaven.
Een zeer belangrijk onderwerp was
de instelling van een informatiebureau
voor de vluchtelingen. Reeds was een
begin gemaakt met het aanleggen van
alfabetische adreslijsten. Een vrij lang
durige discussie ontspon zich over
de vraag waar het administratie- en-
informatie-bureau het best zou kun
nen gevestigd worden.
Overeengekomen werd om het bu
reau van inlichtingen te vestigen aan
het politiebureau en dit gescheiden
te houden van het administratiebureau
dat elders zou gevestigd worden. Het
dames-comité zal zich intusschen met
het geven van inlichtingen blijven be
lasten. Aan den inlichtingendienst voor
personen zou dan tevens kunnen ver
bonden worden een inlichtingendienst
voor verloren bagage.
Bij de rondvraag werd nog mee
gedeeld, dat ook over Terneuzen vrij
vervoer zal kunnen plaats hebben naar
de grens.
Ook werd nog besloten een telling
te houden in de verschillende asyls,
om tot een betere verdeeling van de
vluchtelingen te komen en althans
enkele scholen zoo spoedig mogelijk
te kunnen ontruimen.
Niets meer aan de orde zijnde,
werd de vergadering met een woord
van dank aan de vertegenwoordigsters
van het Dames-comité en aan den
commissaris van politie voor de
betoonde belangstelling gesloten.
Wij hadden heden een onderhoud
met den consul van het Duitsche rijk
alhier en vernamen, dat Belgische
vluchtelingen gerust naar hun land
kunnen terugkeeren, zonder dat hun
passen door hem zijn geviseerd.
Als bewijs, dat de Duitschers wer
kelijk gevoelen voor de Belgische
vluchtelingen, deelde hij ons mede,
dat een Duitsche firma hem een som
geld ter beschikking had gesteld, om
Belgische vluchtelingen te helpen.
Een vrij groot aantal herstelde ge-
interneerde Belgische soldaten zijn
heden morgen, onder militair ge
leide, voor interneering, naar elders
overgebracht, terwijl alle licht gewon
den per Rotterdamsche boot naar de
zieken-inlichtingen te Rotterdam zijn
vervoerd.
Lijst van personen naar wie op het
Stadhuis navraag is gedaan.
17 October 1914.
Celina Gijbeis en 2 meisjes, Simon
Neuberger, Anna van Hest, Sylvia
Wertens-Dams, Frans Kersten en fam.,
Snoecken- Gijsen, Rabinotis-Ratzen-
dorfer Ulmass, Lodewijk van Heusel,
J. van Steenkiste, Leonie Baeyens,
Mme Vandormael, ouders en fam. van
Leonie de Cart-van Lier.
19 October 1914.
Lambertus Stijgers, Fam. Keirsbick,
Louis Dierickx, Marie de Meij, Jean
van Laet, Louis Dhondt, Louis Wey-
mins, Charles en Caston Henderick,
Patrard, Cesar van Neer, Desiré van
Bree, ouders, broer en zuster van
Desiré Desmidt, Jos. van Halle-Spil-
lemaeckers, Jos. van Halle Mathijssen,
A. Delhaeye Lauresse, J. Truyens,
Gregoire Dunuit, Fam. Boumans.Jean-
net v. d. Bulck gehd. met Imbrechts,
Blocquaux, Fam. Wuyts.
De minister van justitie heeft aan
den bij Kon. besluit van 7 October
jl., met ingang van 1 November a.s.,
benoemden distr.-commandant, tevens
inspecteur der Rijksveldwacht, W. F.
van Meerendonk, het vijfde district
der Rijksveldwacht, met de standplaats
Middelburg, aangewezen.
Het Belgisch lichtschip.Wielingen"
dat Zaterdag van de pier te Zee-
brugge door de Duitschers is be
schoten en door de bemanning ver
laten en dat thans onbeheerd is, heeft
o.m. onderwerp uitgemaakt van cor
respondentie tusschen onze Regeering
en die van België betreffende de
neutraliteit op de Schelde.
Uit het Belgische Grijsboek blijkt
dat onze Regeering, toen de oorlogs-
betonning op de Schelde zou wor
den aangebracht (hetgeen 5 Augustus
plaats had) een Nota tot de Belgische
Regeering heeft gericht waarin hier
van kennis werd gegeven en ver
zocht om, aangezien er na het aan
brengen van die betonning geen re
den meer zou zijn om gedurende
den nacht den zeeweg van Vlissingen
binnen te komen en dé aanwezigheid
van de Belgische lichtschepen Wie
lingen en Wandelaar niet onmisbaar
was voor de scheepvaart overdag,
genoemde lichtschepen te willen te
rugnemen „ten einde de handhaving
van de neutraliet van het grondge
bied van Nederland te vergemakke
lijken."
De Belgische Regeering heeft aan
dit verzoek niet voldaan. Op 6 Au
gustus schreef minister Davignon
aan baron Fallon„Hoe gaarne de
Belgische Regeering ook wenscht
tegemoet te komen aan de wenschen
van de Nederl. Regeering, meent zij
dat, met het oog op de kusthavens,
de lichtschepen „Wielingen" en
„Wandelaar" moeten worden behou
den, evenals de boeien in het Wie-
lingsche kanaal.
Gisterenavond is een gedeelte der
stad gedurende eenigen tijd van elec-
trisch licht verstoken geweest o.a. het
post- en telegraafkantoor. Deze storing
veroorzaakte natuurlijk groot ongemak
en werd zoo spoedig mogelijk het
defect hersteld.
Op de bovenverdieping der H. B.
School alhier, waar ook een groot
aantal vluchtelingen zijn gehuisvest,
is hedenmorgen een begin van brand
ontstaan. De brand ontstond doordat
een der vluchtelingen op een petro-
leumtoestel aan het koken was en de
vlam oversloeg op het daar liggende
stroo.
De brand werd gelukkig in den
aanvang door de politie met enkele
minimaxen gebluscht.
Geslaagd voor het machinisten di
ploma A de heer J. Kersten, leerling
van de De Ruyterschool.
Te Middelburg heeft men gisteren
jacht gemaakt op den Belg P. de P.
een 21 jarig roeier uit Antwerpen, die
zich aan diefstal van een horloge in
een winkel schuldig maakte. Na door
den bediende achtervolgd te zijn wierp
hij in de Stationsstraat het horloge
weg, doch werd door een wielrijder
achterhaald en aan een paar leden
van de burgerwacht overgeleverd, die
hem aan de politie overleverden. Hij
bekende en zal voor den officier van
justitie worden geleid, terwijl hij ook
nog verdacht wordt van diefstal
van een portemonnaie met fr. 60. Dit
ontkent hij echter.
In de gisteren gehouden vergadering
van den gemeenteraad te Domburg
werd de gemeente begrooting voor
1915 vastgesteld op f 12902,96V3 in
ontvang en uitgaaf.
De burgemeester deed een voorstel
tot afschaffing der kermis, welk voor
stel met algemeene stemmen werd
verworpen.
Enkele leden klaagden over den
onhoudbaren toestand van de gas
verlichting in de gemeente. Ook bij
particulieren wordt hierover veel ge
klaagd. Besloten werd, namens den
raad een schrijven te richten aan de
betrokken maatschappij om zoo spoe
dig mogelijk hierin verbetering te
brengen.
Uit Antwerpen.
Zondag vergaderde te Antwerpen
de vereeniging voor de drukpers, om
te beraadslagen of men weer bladen
zou doen verschijnen.
Men kwam niet tot overeenstem
ming en zou gisteren verder beraad
slagen.
Er zijn thans een 80,000 burgers
weer in de stad. Velen gaan weer terug
om hun familie te halen.
Overigens is het rustig in de stad.
De Duitsche .soldaten zijn heel toe
schietelijk en de menschen zijn
ook vrij goed te spreken over hen.
Volgens de overheid zijn er niet
meer dan 15,000 man Duitsche be
zettingstroepen In de stad.
Schepen Cools (soc.-democraat) is
naar Rotterdam, Amsterdam en Den
Haag vertrokken om de menschen tot
terugkeer te bewegen.
Ook Franck zal een paar dagen
naar Nederland gaan. Het gezag der
burgerlijke overheid wordt voldoende
geëerbiedigd.
De algemeene toestand.
Over de lange gevechtslijn van de
Zwitsersche grens tot aan de kust,
van Gent tot Genève, is er bijna geen
nieuws.
Van het begin van September heb
ben de beide legermachten daar hon
derdduizenden manschappen, milli-
oenen guldens verloren, zonder dat
noemenswaardige wijziging is ont
staan. De lijn is hier en daar wat
krommer geworden, Amiens en Com
piègne, Epernay en Lunéville, Reims
en Atrecht waren nu eens in handen
van de eene, dan van de andere
partij maar met geen ander suc
ces dan dat zij straks weer moesten
worden ontruimd.
In België is na de bezetting van
Antwerpen, Gent, Brugge en Osten-
de het Duitsche leger langs de kust
voortgetrokken, en wordt nu een
ernstig gevecht geleverd bij Nieuw-
poort, waarschijnlijk tusschen de
Engelsch-Belgische troepen, die naar
het zuiden zijn uitgeweken, en de
Duitsche troepen. Of die terugwij
kende troepenmacht van uit het zui
den door troepen der geallieerden
wordt gesteund, is nog niet bekend.
In Brussel.
De correspondent van het „N.v.d.D."
te Maastricht schrijft:
Uit een particulieren brief uit
Brussel van 14 October haal ik het
volgende aan
„Naar ik hoop, hebben jullie je
niet ongerust gemaakt, naar aanlei
ding van het bericht der Belgische
legatie te 's Hage volgens hetwelk hier
hongersnood zou heerschen. Dat is
nonsens. Al is het brood wat kleiner
en van veel minder qualiteit, ai zijn
boter, eieren en kaas veel duurder
(boter frs. 4.05 a frs. 4 60 den K.G.,
versche eieren 18 centimes) dan in
gewonen tijd, alles is er nog te krij
gen en de Duitsche reaeering bevor
dert, naar ik hoor, den invoer uit
Nederland van a'lerlei artikelen,
vooral boter en kaas. Het autover
keer tusschen hier en Maastricht of
Luik neemt dan ook toe."
Dit is waar. Eiken dag ziet men
te Maastricht groote auto's met ach
terop witte doeken met groote zwarte
drukletters „Alimentation de la ville
de Bruxelles", die volgeladen de
reis weer aanvaarden.
Artikelen, die ontbreken, zijn zout,
rijst en petroleum. Schaarscher wordt
het meel. Ook kolen, die slechts
tegen hooge prijzen te krijgen zijn.
Binnenkort echter verwacht men
aanvoer per schip uit de kolendis-
tricten. De brief gaat dan als volgt
voort
„Veel bruikbare paarden loopenin
onze stad niet meer rond. Alles, wat
van hun gading was hebben de
Duitschers opgeëischt of gekocht.
Ieder eigenaar van paarden heeft die
voor een commissie moeten leiden,
geharnast en gezadeld en eventueel
met het door hen getrokken voertuig.
Wee dengenen, die er achterhielden.
Wat is er ontzaglijk veel voor de
uitgeweken Belgen in Nederland ge
daan. Langzamerhand begint het hier
tot de lui door te dringen, dat het
een zegen is, dat Nederland neutraal
is gebleven. De „Nieuwe Rott- Ct."
wordt hier veel verkocht nu. In 't be
gin gold zij hier als pro-Duitsch."
De toekomst van België.
De „Lokal-Anzeiger", die nog kort
geleden een welwillende houding te
genover België had aangenomen, is
plotseling gedraaid en neemt nu de
volle verantwoordelijkheid op zich
voor de volgende stelling: „België
dient behandeld te worden volgens
het recht van den overwonnene. De
verblinde Belgische regeering zal en
mag niets geschonken worden en de
bevolking moet boeten voor de ont
zaglijke schuld, die jij jegens Duit
sche vluchtelingen en Duitsche sol
daten op zich geladen heeft".
De „Lokal-Anz." heeft haar zwen
king genomen, zegt de „Vorwarts",
dat is buiten kijf, maar in een rich
ting, die wij moeten betreuren en
waarvan wij hopen, dat zij door de
verantwoordelijke leiders der Duitsche
politiek niet zal gedeeld worden.
Ongetwijfeld, zegt laatstgenoemd
blad, had men zich de houding van
België anders gewenscht, maar nie
mand zal toch kunnen ontkennen, dat
België de slagen van het noodlot
reeds zwaar gevoelt. Een gevoel van
medelijden ten opzichte van dit land
is ondanks alles niet misplaatst. Het
blijft een feit, dat Duitschland door
de woorden van den keizer, op 3
Augustus gesproken„Wij voeren
geen veroveringsoorlog", voor de be
schaafde wereld een soort van ver
plichting op zich heeft genomen en
dat een staatkunde, die er opgericht
is, België onbarmhartig te onderdruk
ken, zeer zeker niet het doel van den
strijd mag zijn, waarvan Duitschland
op den duur voordeel zou kunnen
hebben. Zeker, de Duitsche troepen
mogen geen moeite voor niets gedaan
hebben, maar er zijn hoogere doel
einden, waarnaar gestreefd moet wor
den, dan die zekere bladen als hun
grootste ideaal beschouwen,
De Duitschers in België
en Frankrijk.
Volgens het officieele Fransche com
muniqué van gisterenmiddag drie uur
heeft het zware Duitsche geschut zon
der resultaat het front Nieuwpoort-
Vladsloo (ten Oosten van Dixmuiden)
beschoten.
De strijdkrachten der bondgenooten
en met name het Belgische leger
hebben niet alleen nieuwe aanvallen
van de Duitschers afgeslagen, maar
zijn zelfs doorgedrongen tot Rousse-
laere, 20 K.M. ten Noord-oosten van
Yperen.
Op onzen linkervleugel in Frankrijk
zijn wij tusschen de Lys en het ka
naal van La Bassée in de richting van
Rijsel opgeschoten Buitengewone
hardnekkige gevechten worden gele
verd op het front La Bassée-Ablain.
In deze beide plaatsen hebben wit
van huis tot huis terrein gewonnen
Ten noorden en ten zuiden van
Atrecht vechten onze troepen sedeg
tien dagen zonder ophouden met vol
harding en vuur.
In de streek van Chaulnes hebben
wij een hevigen tegenaanval van de
Duitschers afgeslagen en eenig terrein
gewonnen.
Op onzen rechtervleugel, in den
Elzas ten westen van Kolmar, staan
onze voorposten op een lijn Bonhom.
me—Baires—Sulzern. Meer zuidelijk
houden wjj nog steeds Thann bezet.
Een Japansche kruiser
op een mjjn geloopen
en gezonken.
Volgens een ambtelijke mededeeling
is de |apansche kruiser „Takasjiko"
in de baai van Kiau-tsjou Zaterdag
op een mijn geloopen en gezonken.
Van de opvarenden zijn éen officier
en negen leden van de bemanning
gered.
De Takasjiko had op hetoogenblik
dat zij zonk 264 man aan boord.
De Russen in Galicië,
Door generaal majoor von Höfer
wordt namens den chef van den
Oostenrijkschen generalen staf mede
gedeeld
Ons aanvallend optreden in den
slag op beide oevers van de Strwiaz-
rivier (zijrivier v/d. Dnjestr, ten zuiden
van Przemysl) is gisteren voortgezet
en gelukte op enkele plaatsen. Onze
troepen zijn reeds in de onmiddellijke
nabijheid van de vijandelijke linies.
Op sommige punten werken zij zich
als in een vestingoorlog met loop
graven vooruit. In den) afgeloopen
nacht werden verscheidene aanvals-
pogingen der Russen bloedig afge
slagen. Ook heden duurt de slag over
de geheele linie voort. Onze zware
artillerie is met haar vuur begonnen.
De vervolging van den ten noorden
van Wyszkow (noordelijke helling v.d.
Karpathen) teruggedreven vijand wordt
voortgezet.
Andere deelen van onze over de
Karpathen gerukte strijdkrachten dron
gen tof Lubience op de heuvels ten
noorden van Orow en in het gebied
van Urez vooruit.
De verliezen der Russen bij den
aanval op Przemysl worden op 40.000
dooden en gewonden geschat.
De mannelijke bevolking
van Frankrijk en
Duitschland.
Duitsche statistici spreken zich ver
heugd uit over het feit dat zij hel
veel langer moeten kunnen uithouden
dan de Franschen, en dat alleen al
om de simpele reden, dat Duitsch-
lands bevolking in de laatste jaren
enorm is toegenomen, tegenover de
afname der Franschen. Duitschland
zal zijn legers langen tijd kunnen aan
vullen, zegt men, en in Frankrijk zal
men binnenkort uitgeput zijn. Het
Wurtembergsche Statistisch Bureau
publiceert hiervan de volgende cijfers:
In 1910 telde Duitschland 567.500
jongelieden van 21 tot 22 jaardit
is 58300 meer dan tien jaar geleden.
De leeftijd 20—21 was in 1910 ver
tegenwoordigd door 589.200 jonge
mannen, die van 19—20 door 604.900
jongelieden, van 18—19 door 610,900
van 17—19 door 636.600, van 16-
17 door 646.200 en die \an 15—10
jaar door 649.000. Al deze getallen
zijn hooger dan die van een tiental
jaren daarvoor. Totaal is de snellere
toename in die 10 jaar wel 600.000
man
Daartegenover stelt men de Fran
sche bevolkingscijfers die om de 5
jaar worden opgemaakt. Die van 1911
stonden nog niet ter beschikkingwel
die van 1901 en 1906. In 1901 telde
Frankrijk 314.300 jongelui, die I»
1879 waren geboren (in 1900 I»
Duitschland 509.200). Sedert word
de verhouding steeds slechter voo>
Frankrijk, zoodat het verschil ten gun
ste van Duitschland nog grooter werd
In 1910 beschikte Duitschland ovet
680.000 15-jarige jongens, Frankrijt
over 337.000. Het verschil is inderdaad
enorm.
De eerste lessen uit de»
oorlog.
De ooi log heeft ons menige ver
rassing gebracht. Dat het Duitsche
leger gereed was, wist men, maaf
men had niet kunnen denken, dat M
Belgische zoo spoedig klaar zou zij"'
meent A. Maurice Low in „TW
North-American Review."
Het wil ons toeschijnen, dat W
voor een klein land niet zoo moeil*
is als voor een groot,, om zijn troep'8
naar de grenzen te brengen. Rusland
gaat Low verder, was veel spoedige'
gereed met zijn mobilisatie dan ru'J
dacht. Maar de grootste verrassing
is toch wel geweest dat de oom
