Liefde en Strijd. WOENSDAG 8 JULI gemeentebestuur binnenland NO. 158 52e Jaargang 1914 jjjtgave: firma F. VAM DE VEIDE If., Kteine Markt 58, Vlissinyen. Telefoon Interc. 10 Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zondag en algemeen erkende Christelijke feestdagen India eo onze Nijverheid FEUILLETON VL1SSINGSCHE COURANT ABONNEMENTSPRIJS: Voor Vlissingen en de gemeenten op Walcheren 1.30 per drie maanden. Franco door het geheele rijk 1.50. Voor België 2.20 Voor overige landen der Post-Unie 3.35 Afzonderlijke nummers 3 cent s> ADVERTENTIEPRIJS Van 14 regels ƒ0.40 voor iedere regel meer 10 cent Driemaal plaatsen wordt twee maal berekend. Bij abonnement* speciale prijs Reclames 20 ct. per regel Dienstaanbiedingen en -aanvragen 5 ct. per rege ^gulden bij levens- n F |T| gulden bij dood AA (fft gulden bij verlies.! gulden bij verlies! ffefl gulden bij verlies P* gulden bij verlies lange ongeschikt- door 49 lig van een hand, g^gg van ggggg vaneen van eiken kërd'tegenongelukken voor; L4 WUU heid tot werken B ÜU een ongeluk UUU voet of oog luU een duim 1IJU wijsvinger ld%3 anderen vinger Deze ultkeerlngen worden VERDUBBELD indien de verzekerden, voorzien van geldig plaatsbewijs, een ongeluk bekomen op trein, boot of tram. De uitkeering wordt gewaarborgd door de „Holl. Alg. Verzek. Bank" te Schiedam De abonnés, in 't bezit eener f\ rg f| ffcg polis, zijn GRATIS w®; /H ij IJ MILITIE. Vrijstelling als geestelijke. De Burgemeester van Vlissingen; brengt ingevolge art. 52 der Mili- tiewet ter algemeene kennis, dat bij Kon. besluit dato 13 Juni j.l. no. 48 voor den tijd van een jaar vrijstelling van den dienst bij de Militie is ver leend aan den militieplichtige dezer gemeente lichting 1913: PETRUS WILHELMUS JOHANNES MARIE HUYSMANS. Vlissingen, 7 Juli 1914. De Burgemeester voornoemd, VAN DOORN VAN KOUDEKERKE. Voor eenigen tijd, in een beschou wing over de indirecte belangen bij het behoud van Indië, voor zoover die belangen betreffen onzen handel, nijverheid en scheepvaart, hebben wij gewezen op de beteekenis van Indië als afzetgebied voor de Nederlandsche industrie. In aansluiting daarmede vermeenen wij thans de aandacht te mogen vestigen op de belangrijke rede voering, welke, in een dezer dagen gehouden vergadering van de Neder landsche Maatschappij van Nijverheid, is uitgesproken door den heer D. H. de Vries, directeur van de Moiuksc'ne Handelsvennootschap te Amsterdam. Nog meer dan om hetgeen deze deskundige, op grond van zijn lang durige ervaring op het gebied van den exporthandel naar Indië, heeft medegedeeld omtrent de beteekenis, die de uitvoer naar Indië voor onze nijverheid reeds nu heeft, lijkt ons zijn rede vooral belangrijk om hetgeen daarin werd gezegd, naar aanleiding van de beteekenis, welke die uitvoer zou kunnen hebben. Want thans is, volgens zijn meening, het aandeel van de Nederlandsche nijverheid in den algemeenen invoer in Nederlandsch Indië lang niet zoo groot als het zou kunnen zijn. Bovendien staat Nederlandsch Indië in zijn geheel nog pas aan het begin van een groote economische ontwik keling, en gaat het nog een groote toekomst tegemoet. De voornaamste afneemster van nijverheidsproducten is natuurlijk de inlandsche bevolking. Ten onrechte wordt den inlanders spilzucht en ge mis aan spaarzaamheid verweten. De ervaring leert, dat als hun het sparen gemakkelijk wordt gemaakt, de inlagen der spaarbanken gestadig toenemen. Doch met vermeerdering der inkom sten gaat gewoonlijk ook vermeerde ring der uitgaven gepaard. Dit ziet men ook hier. Zoodra de- Roman van B. RIEDEL-AHRENS. 19) O(Nadruk verboden.) Zij rilde. Hoe lichtvaardig was het van haar geweest, dat ze op den na middag op Irvingsburg den harstocht had trachten te doen ontvlammen in de ziel van den man, die Maria toe behoorde. Ze bloosde van schaamte en duidelijk zag ze op dit oogenblik den afgrond, welke haar, met haar wispelturigen aard, van haar vriendin scheidde. Maria, jij reine, hoe vereer ik je. En ik zweer je, dat, als het maar eenigszins voorkomen kan worden, door mij geen leed over je zal komen. Toen Maria dadelijk daarna uit het huisje kwam, drukte Simona haar een aantal goudstukken in de hand. Verdeel dat onder je armen, maar noem mijn naam niet. Waarom niet vroeg Maria, uiterst veiheugd over haar rijkdom. Wel riep Simona lachend, dan inlander wat meer welvaart geniet, wordt hij kooper van vele nijverheids- producten in den vorm van kleeding, gereedschappen, verlichtings-,luxe- en genotmiddelen. Gelukkig gaat de economische toe stand der inlandsche bevolking in de laatste jaren sterk vooruit, en boven dien neemt die bevolking geregeld in aantal toe. Op Java alleen, dat nu reeds plm. 30 millioen inwoners telt, bedraagt die toename ongeveer een half millioen per jaar. En ook in het overige deel van den Archipel neemt men een groote vooruitgang waar. Naast de toenemende behoeften der inlandsche bevolking staan die van Europeanen en van de z.g. vreemde Oosterlingen, een groote klasse van zéér koopkrachtige afnemers vormen de. Verder is het een gelukkig ver schijnsel, dat de industrie in Indië zich meer en meer begint te ontwik kelen, waardoor verschillende kolo niale producten ter plaatse zelf ver werkt kunnen worden. Deze industrie heeft behoefte aan tal van machine- rlën en werktuigen, materialen, enz. die alleen door aanvoer uit Europa (of Amerika) bevredigd kan worden. In de opleving op velerlei gebied deelt ook de van jaar tot jaar toene mende scheepvaart met en in Neder landsch Indië. Daarop wijst ook de totale waarde van den algemeenen invoer, die in 1907 f247 millioen, 1908 f280 mil lioen, 1909 f281 millioen, 1910 f345 millioen, 1911 f400 millioen, 1912 f425 millioen gulden-bedroeg. Zij het ook, dat af en toe wel eens eene reactie zal inlreöen, zonder over drijving kan worden beweerd, dat deze lijn zich in stijgende richting zal blijven bewegen, en dat Ned. Indië als afgezetgebied voor Europeesche nijverheidsproducten steeds in betee kenis zal toenemen. De vraag is nu maar, of de Neder landsche nijverheid zich volkomen van dezen toestand bewust is, en of zij gereed is, om zich een zoo groot mogelijk aandeel te verzekeren. Want de concurrentie op dit gebied is gnoot er isjsijna geen land in Europa, dat zich onbetuigd laat, evenmin als Noord-Amerika, en in de laatste jaren ook Japan. Uit eigen ondervinding kon de heer de Vries verzekeren, dat onze koopers, de Oostersche handela ren, meestal knappe deskundigen zijn, en dat zelfs de Chinees op den pas ser zeer goed weet, in welk land dit of dat artikel besteld moet worden, om het beste en bet goedkoopste te verkrijgen. Interessant in hooge mate is het, om in het exportvak dien strijd tusschen de induslriën van verschil lende landen op de Indische markt gade te slaan. Te betreuren is het, dat onze Ne derlandsche industriëelen Indië over zouden weldra alle haveloozen 'n bedevaart naar Irvingsburg doen het zou een eindelooze processie van de ellende worden, die ik niet weer kwijt raakte. En nog iets, Maria, mocht je bij gelegenheid vinden, dat ik wat heel licht mogelijk zou zijn op het punt sta een zeer onoverlegde han deling te plegen, herinner mij dan aan de bedevaart van dezen avond. Mijn temperament en mijn grillen zijn na melijk soms mijn ergste vijanden. HOOFDSTUK 111. De ooievaars zijn gekomen en in den nacht is een warme regen ge vallen die alle knoppen heeft doen openspringen. Koningin Mei heeft haar feestelijken intocht gehouden en strooit haar bloemen in verkwistenden over vloed rond. Door het bosch van Axen- stein, dat niet ver van Lindenheim aan het strand begint, reed vroeg in den morgen Leo von Warneck. Hij liet het paard stapvoets over den zandweg loopen en keek peinzend naar den grond. De dag had hem reeds een ernstig bericht gebracht. Zijn broer Heinz had hem geschre ven, dat hij wegens het duel tot eenige het algemeen zoo weinig bezoeken. Wel maken de zonen van onze groote fabrikan'en af en toe een (pleizier-) reisje naar Indië, maar zij hebben meestal haast om terug te keeren, en zelden zien wij hen in Indië eens een campagne op een exportkantoor me demaken. Daarentegen kan er bijna geen boot in Indië aankomen, of de buitenlanders zenden hun reizigers of komen zelf. Er is een tijd geweest, dat goede ren van Nederlandschen oorsprong in Indië weinig populair waren, dat men meende, dat iets uit het buitenland moest komen, wilde het goed zijn. Wel maakte men een uitzondering voor verschillende manufacturen, aardewerk en specifiek Nederlandsche artikelen, maar het leeuwendeel van de zaken ging buiten ons land om. Gelukkig is ook hierin een wending ten goede gekomen, en de nationale zin ontwaakt ook op dit gebied meer en meer. Kan men bij Nederlandsche fabrikanten terecht, en is hunne no teering coucurreerend met die van het buitenland, dan worden de Indi sche orders zelfs gaarne hier te lande geplaatst, omdat men bij ons van een soliede en betrouwbare uitvoering verzekerd is. Een belemmering, die zich hierbij somtijds voordoet, wordt gevormd door het moeilijker aanpassingsver mogen van Nederlandsche fabrikanten in vergelijking met de buitenlanders. De Indische orders moeten meestal zooveel mogelijk blijven binnen het kader, dat de fabrikant zich gevormd heeftvallen zij daarbuiten, dan zijn zij hier meestal onuitvoerbaar. Daar entegen stelt men er in het buitenland een eer in, aan de dikwijls origineele en veeleischende verlangens van de Indische afnemers tegemoet te komen. Tenslotte zij hier nog opgemerkt, dat onder de vele en velerlei ar ti- kelen, die in de staten van in- en uitvoer onder den algemeenen naam van „Kramerijen" zijn samen gevoegd, en waarvan de invoer steeds toeneemt, tal van artikelen voorko men, die niet bepaald door de groot industrie behoeven te worden gefa briceerd, doch welker vervaardiging zeer goed onder het bereik van de kleinere industrie valt, en ook hier te lande met goed gevolg zou kunnen geschieden. De heer de Vries richtte een krach tige opwekking tot de Nederlandsche Nijverheid, om hare volle aandacht aan Ned. Indië te wijden, ten einde ons Indië meer en beter te leeren kennen. Hetgeen oud Indiërs in Nederland dikwijls zoo pijnlijk treft, is dat men in Nederland wel belangstelling heeft voor Indië, maar dat men niet met Indië medeleeft in den waren zin des woords. Toch ontleent Neder- maanden hechtenis was veroordeeld en besloten had, om zoodra hij zijn straftijd had uitgezeten, naar Noord- Amerika te gaan. Leo reed hier niet zonder eenige bedoeling. Reeds eenige malen was het hem op deze uitstapjes in den morgen geiukt Angela en haar vader uit de verte te kunnen zien, die ook door het mooie weer naar buiten waren gelokt; zij hadden hem niet gezien, omdat hij een ontmoeting metmenschen, voor wie hij een vreem de moest blijven, wilde vermijden. Hij bevond zich juist voor de bocht, die in een laar. van beuken voerde, toen plotseling tusschen het gekweel der vogels een jeugdige frissche stem zich deed hooren.Zijn oogen begonnen te schitteren. Zou....? Dat was de stem van Angela von Oeerts. Maar hier plachtte ze toch andeis niet te komenNu, het was in allen ge valle te laat om zich nog te ve bergen. Ziezoo vadertje, blijf nu een oogenblik stil staan, ik zal gauw de helling afloopen om een ruiker van de eindelijk opengegane viooltjes te plukken, waarvan u zooveel houdt. Goed dat ik ze vond, ze geuren als de land, vooral in de oogen van het buitenland, zijne beteekenis in de rij der staten in hoofdzaak aan zijn ko loniaal bezit. Daaro.n kon ook hier het vraagstuk, dat allen thans bezig houdt, het vraagstuk van de defensie van Oost- Indië, niet onbesproken blijven, zelfs al mocht dit overbodig schijnen in een kring van ernstige mannen van zaken, waar men zeker in de eerste plaats beseft, welke plichten aan ons geslacht, als rentmeester van het erf deel onzer vaderen, zijn opgelegd, wat wij verplicht zijn tegenover onze kin deren en ons nageslacht, om hun dat kostelijk bezit ongeschonden na te laten. Wanneer het blijkt, na kalm en be zadigd overleg, dat de ernst der tijden ons noodzaakt, maatregelen te nemen en ons de noodige opofferingen te getroosten voor de verdediging van dat kostbare deel van ons Rijk, dat in Indië ligt, dan zal dat in dezen kring zeker ten volle worden begre pen en ingezien. Maar het sterkst staat Nederland, zoo betoogde de heer de V ies ver der, wanneer het zijn plicht als koloniale mogendheid op zulk een onberispelijke wijze vervult, dat ge heel de beschaafde wereld er belang bij heeft, ons land die taak ongestoord te laten volvoeren. Die taak isom aan de millioenen en millioenen in landers, die onder het Nederlandsche gezag leven, te brengen ontwikkeling en beschaving, vooruitgang en wel vaart, vrijheid en rechtszekerheid voor ieder individu. Daarom moet iedere Nederlander doordrongen zijn van de grootschheid der roeping, die onze natie in Indië te vervullen heeft. Niet alleen om stoffelijk voordeel te behalen, mag ons oog op Indië worden gericht. Hoe beter men Indië leert kennen, hoe meer men het zal lief krijgen, Nederla id, één met Indië, gaat een groote toekomst tegemoet. Doen wij onzen plicht tegenover Indië, dan verhoogt dit de geestkracht van ons volk. verzekert dit de loekomst en de grootheid van onze natie. Moge de stem van dezen tot oor- deelen alleszins bevoegden man van de praktijk weerklank vinden, ook buiten den kring, waarin zij werd gehoord, dan zal dit, naar onze over tuiging, zijn ten bate niet alleen van onze nijverheid, doch van geheel Nederland en Nederlandsch Indië. Eerste Kamer. In de gisteravond gehouden open bare vergadering van de Eerste Kamer heeft de voorzitter de deelneming der Kamer vertolkt wegens den sluip moord op den Ooslenrijkschen troon- lente zelf. En Angela in haar licht gewaad met den breedgeranden siroohoed op de blonde lokken, stond juist op het punt om weg te snellen, toen Leo op zijn paard aan den ingang der laan verscheen. Verrast bleef ze staan en keek hem aan, terwijl ze hevig bloosde. Meneer Wilde, u komt zeker van Axenstein, zou ik hier in 't bosch wel een paar bloemen mogen plukken voor papa vroeg ze verlegen. Al de bloemen in het bosch staan te uwer beschikking, wanneer u dat eenig genoegen kan doen ik zal dat bij den baron, die mijn vriend is, wel in orde maken. Uit haar glinsterende kinderoogen trof hem een vriendelijke blik van dank, en weg was ze, behendig en bevallig, als een tot werkelijkheid geworden voorjaarsdroom, terwijl Leo van zijn paard sprong, het bij den teugel nam en den ouden heer be groette, die hem reeds had hooren komen. Wat niet met uw wil zou ge schieden, heeft het toeval teweegge bracht, zei Knut von Geerts hartelijk. opvolger aartshertog Frans Ferdinand en zijn gemalin, bij welke woorden de regeering zich, bij monde van den minister van Buitenlandsche Zaken aansloot. Ook bracht de voorzitter hulde aan de nagedachtenis van het overleden lid der Kamer baron van Rosande. De Kamer komt morgen in open bare vergadering bijeen ter behande ling van de in staat van wijzen ver- keerende wetsontwerpen. Uit de Staatscourant. Bij Kon. besluit is benoemd tot commandeur in de orde van Oranje Nassau mr. Fokker, voorzitter van den Centralen Raad van Beroep (on gevallenverzekering) te Utrecht. Verder is met ingang van 1 Sep tember, aan mr. E. Fokker, op zijn verzoek,eervol ontslag;'verleend uitzijn betrekking van voorzitter van den Cen tralen Raad van Beroep (ongevallen verzekering) te Utrecht, onder dankbe tuiging voor de als zoodanig bewezen diensten benoemd tot voorzitter van gemelden raad, mr. R. P. Cleve- ringa Azn., thans onder-voorzitter van dien Raad, en tot onder-voorzitter van meergemeiden Raad, mr. dr. H. Reuyl, thans lid van dien Raad. Begrafenis van overste Thomson. Het „Qron. Dagblad" verneemt de volgende bijzonderheden omtrent de begrafenis te Groningen van wijlen luitenant kolonel Thomson. De stoet vertrekt 15 Juli Ie kwart voor vieren van het station. De lijk wagen wordt voorafgegaan door tam boers, een muziekkorps en een vuur peloton. Vier ridders zullen als slip- pendragers fungeeren, terwijl door 14 onderofficieren het lijk in den lijk wagen wordt gelegd. Daarna volgen militairen, die kransen dragen, een escorte van militairen gevolgd door familieleden, afgevaardigden en ge- noodigden. Met een kleinen omweg wordt van het station door het centrum der stad naar de Zuiderbegraafplaats gereden. J. F. L. Frowein f Onverwacht is gister in het gesticht „Maris Stella" te Scheveningen over leden de heer J. F. L. Frowein, archi tect. Frowein was een leerling van P. J. H. Cuypers en van den Antwer penaar Leonard Blomme. Geruimen lijd was hij onder J. Van Lokhorst verbonden aan het bureau voor de Rijksgebouwen van onderwijs enz waar hij belast werd met verschillen de restauratiewerken, en zich de rijke ondervinding op dat gebied verwierf, die hem later zoozeer te stade kwam, toen hij zich tot particulier archiiect had gevestigd. Angela heeft mij in den tusschentijd uit uw boek moeten voorlezen en dat is ons beiden uitnemend bevallen, ofschoon ik mij met uw pessimisme, dat op verscheiden plaatsen aan den dag komt, niet goed kan vereenigen, wat kan het leven u reeds hebben gedaan, dat u dadelijk overal zijn schaduwzijden ziet? Het heeft mij vroeg in zijn leer school genomen kapitein, antwoordde Leo op den bescheiden toon, die snel het hart van den bejaarden man had veroverd, en daar ik van huis uit een droomerigen aard heb, is deze stemming in mijn geestespro ducten overheerschend. Hoewel ik nog jong ben, heb ik leeren inzien, dat men het leven goed beschouwd niet te ernstig kan opvatten. Op dit oogenblik kwam Angela, met een ruiker viooltjes. Hier papa, ruiken ze niet heer lijk Ze zullen in uw kamer geplaatst worden, opdat u altijd de lente om u heen bespeurt. (Wordt vervolgd.)

Krantenbank Zeeland

Vlissingse Courant | 1914 | | pagina 1