de
AF
4- December
tschappij
sen
Donderdag
Se Slrijd om een Gravenkroon.
feuilleton
""binnenland
ÜVE-
arden.
RAGEN
No 287
51e Jaargang,
1913.
Bij deze Courant behoort een Bijvoegsel
KAMEROVERZICHT
5 Pee.
elingen.
*en veel
UT
ne gegeven
park 21
OH,
yterstraat 5.
5, iedere
der rabat,
irdt twee-
IE GASFA-
het opne-
oekhouding
per week.
s onnoodig
s. een nette
VLISSINGSCHE COURANT
Prijs per drie maanden 1.30. Franco per post 1.50.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Men abonneert zich bij alle Boek
handelaren, Postdirecteuren of rechtstreeks bij de Uitgevers
Firma F. VAN DE VELDE Jr., Kleine Markt 58.
ADVERTENT1ÈNvan -4 regels 0.40. Voor eikeregel
meer 10 cent. Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde
advertentie, wordt de prijs slechts tweern aal berekend. Oroote
letters en clichés naar plaatsruimte.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zon- en Feestdagen. TELEFOONNUMMER 10. fibonnements- fiduertentiën op zeer uoordeeiige voorwaarden
Vergadering van Woensdag.
De S. D. A. P. en het Kabinet.
Wanneer wij de rede van den
leider der sociaal-democraten een
rede die vijf en een half uur heeft
geduurd ontdoen van de bijzaken
en het voornaamste punt opzoeken,
dat voor de oogenblikkelijke politieke
situatie van het meeste belang is, dan
moeten wij de vraag stellen wat is
de positie van de sociaal-democrati
sche Kamerfractie tegenover het kabi
net Cort van der Linden.
De historie der parlementaire crisis
is te over bekend dan dat wij daarvoor
behoeven terug te treden. Op ver
schillende plaatsen, in woord en
geschrift,heeft mr. Troelstra het stand
punt der sociaal democraten al nader
toegelicht en de motieven aangevoerd
die voor de weigering golden. Ook
daarover .verspreidde zijn rede geen
nieuw licht. De sociaal-democratie
zou nooit naast burgerlijke partijen
een deel der verantwoordelijkheid op
zich kunnen nemen omdat zij daarmee
in strijd zou komen met al haar be
ginselen. Nederland wordt geregeerd
in constitutioneel - monarchistischen
geest en de sociaal-democraten kun
nen niet accoord gaan met dien geest.
Een vrijzinnig-socialistisch minis
terie zou zwakker zijn dan het huidige
omdat juist door de aanwezigheid der
socialisten conflicten niet te vermijden
zouden zijn.
De verkiezingen van dezen zomer
hebben gebracht een program en een
meerderheid van dit program.
Dat is het onafwijsbare resultaat
van den Junistrijd. Het program be
vat als hoofdpunten twee zakende
finale uitbreiding van het mannen-
kiesrecht en de kostelooze ouder
domsrente. Deze beide punten heeft
het ministerie-Cort van der Linden
mede op zijn program geplaatst en
daarmede is het duidelijk dat het
kabinet over alle meerderheid in de
Kamer heen verbinding heeft gekre
gen met den uitslag der verkiezingen.
Dit kabinet was de eenige ratio-
neele oplossing van de crisis, meent
mr. Troelstra, het staat stevig in den
politieken wil der kiezers. Het is de
verdienste van H. M. de Koningin
dat zij in strikt-constitutioneele rich-
ling heeft gezocht naar de oplossing.
Het Kabinet is een zuiver constitu
tioneel Kabinet; het wortelt in de
volksgesteldheid. Er heeft geen coa
litie der vier groepen ter linkerzijde
plaats gehad bij de verkiezingen.
Iedere groep is op eigen gelegenheid
actie gaan voeren voor haar partij.
Het Kabinet is er ten slotte gekomen,
meer toevallig dan bedoeld, meer
Roman van G. H. v. D.
(Nadruk verboden.)
55). o—
„Wil je het ontkennen, dat je de Gra
vin eens uit het vuur hebt gered,"vroeg
Hailey, den blik onderzoekend op
Benno richtend, „dat de heimelijke
wensch, haar weer te zien, je naar
Wildenfels lekte
Het is moeilijk een geheim te ver
bergen, als iemand ons met drieste
zekerheid verklaart, dat hij alles weet.
In Benno's borst was echter de arg
waan ontwaakt, dat men op het slot
wist, dat hij de redder was van Ad-
da en de gedachte daaraan verbitter
de hem, dat men daarvan tegenover
Harley geen geheim had gemaakt.
„Hoe weet je dat riep hij. „Sprak
men op het slot zoo openlijk over
de zaak O, dat is schandelijk. Ik
dacht, getoond te hebben dat ik
geen dank wilde. En niet genoeg,
mij ijdele eerzucht toe te dichten
ondanks dan krachtens de verkiezin
gen.
De sociaal-democratische fractie
kan dit kabinet van harte steunen,
zoolang het zich beijvert de punten
van zijn program uit te werken.
Nimmer stond die fractie ooit zoo
welwillend tegenover een regeering.
Zelfs gaat de welwillendheid verder.
Wanneer de rechterzijde het er op
aanlegt om den levensdraad van het
kabinet af te snijden, wanneer zij
zou trachten een begrooting te ver
werpen alleen met het doel het leven
van het kabinet ontijdig te doen
eindigen, dan zal de sociaal-demo
cratische fractie gereed staan om het
kabinet tegen dergelijke snoode aan
vallen te verdedigen. Mooier kan het
toch al niet
Alleen heeft mr. Troelstra het ka
binet gewaarschuwd tegen plannen
van militairen aard.
Het moet bedenken, dat geen en
kele militaire aangelegenheid ais
inzet heeft gegolden bij de jongste
verkiezingen. Laat af van uw vloot-
plannen, roept de sociaal-democra
tische leider het kabinet toe en
mocht gij op militair gebied wel
licht eenmaal een echec lijden,
weet dan dat dit slechts het militaire
gedeelte raakt en niets te maken
heeft met het overige gedeelte van
het program. M. a. w. als straks
minister Rambonnet met zijn slag
vóor men onderzocht heeft, of ik zulk
een verwijt verdien, behandelt men
mij als een lakei
Harley wist nu, wat hij met zeker
heid had willen weten. „Je kent de
aristocraten niet," antwoordde hij,
„zij meenen veel te doen, als zij hun
dankbaarheid met gereed geld be
talen. Waar zij dat niet kunnen, daar
wordt de dankbaarheid hun lastig,
daar zien zij in hem, die hun dien
sten bewijst, een mensch, van wien
ze vroeger of later onbeschaamde
eischen te wachten hebben, en dat
schijnt ook hier het geval geweest
te zijn. Ik heb niets zekers gehoord,
maar toch den indruk gekregen, als
of men een ontmoeting vreesde tus-
schen jou en de Gravin, Zij heeft
juist nu een zeerrijken vrijer, Graaf
Boltenstem aan den haak."
„Is zij met hem verloofd
„Nog niethaar broeder deed zelfs
zijn best, mij wijs te maken, dat
haar hart nog vrij was, maar dat
gebeurde zeker alleen, om te
laten denken, dat zij een blauwtje
heeft laten loopen, als de visch niet
bijten wil. Ik heb haar trachten uit
te hooren en haar te kennen gegeven,
schip keldert, loopt dan asjeblieft
niet allen tegelijk weg.
Een extra vriendelijk woord kreeg
de minister van financiën te hooren
voor zijn plannen. Hij kan indien hij
déze uitwerkt, in den geest zooals
de sociaal democraten dat wenschen,
op krachtigen steun rekenen.
Hiermede wensch ik kapitein Cort
van der Linden en zijn mannen in
den regeeringsschuit een goeden
reis, aldus besloot mr. Troelstra zijn
rede.
Niettegenstaande deze rede vijf en
een half uur duurde heeft de rede
naar onafgebroken de aandacht der
Kamer gehad. Meermalen heeft hij de
verschillende groepen fel gegeeseld,
de vrijzinnig-democratische in het
bijzonder, maar niettegenstaande dit
hadden geen incidenten plaats. Na
tuurlijk stond de rede dik in den
politieken verf en heeft de geheele
geschiedenis der crisis de revue ge-
gepasseerd. Over de verschilpunten
met zijn partijgenooten heeft hij ge
zwegen en de achteruitgang van 18
op 15 zetels is niet aangeroerd. De
ontwikkelingslijn gaat immers als de
golven van de zee, heeft mr. Troel
stra gisteren verklaard
Het antwoord der verschillende
groepen op deze rede zal niet uit
blijven. Op bijzonderheden komen
wij dus nog wel terug.
dat misschien door het arrangement
van een huwelijk een vergelijk
kon getroffen worden, dat het proces
onnoodig maakt, maar ik kreeg een
hoogmoedig antwoord, terwijl ik
toch slechts het denkbeeld waagde
uit te spreken, dat haar oudste broer
je zuster het hof kon maken."
Benno staarde Harley aan, aisof
hij gek was. „Mijn zuster vroeg hij,
„ik begrijp u niet, mijnheer Harley,
maar hoe durfde u het wagen
„Halt, halt, viel Harley hem in de
rede, „u vergeet, dat wij vrienden
en broeders geworden zijn, dus wees
maar niet bang, dat ik uw zuster te
na zal komen. Ik heb vooreerst geen
naam genoemd, maar slechts de mo
gelijkheid vaag aangeduid, dat de
rechtmatige erfgenaam misschien een
huwbare dochter zou kunnen hebben.
De Wildenfeis zijn niet bij machte,
het vermogen van den verdwenenè
met de renten te kunnen teruggeven.
Als echter de majoraatsheer met uw
zuster of een van ons beiden met
Adda trouwde, dan behoefden de
anderen slechts schadeloos gesteld
te worden en alles zou in orde zijn."
Deze woorden van Harley wekten
Avondvergadering.
Buitenlandse/ie Zaken.
Minister Loudon is in verschijning
het tegengestelde van zijn voorgan
ger. Deze klein van gestalte, levendig
in zijn bewegingen, rad van tong,
gene lang en statig, stijf en strak,
moeilijk spreker. Echter zijn dc
eigenschappen van beiden nauwer
verwant. Zoo'n diplomaat hult zich
graag in een nimbus van diplomatie.
Zij het niet vlot, toch praat de
minister Loudon genoeglijk. Hij begon
een aardig eeresaluut te brengen aan
zijn jeugd vriend, mr. Limburg, met
wien hij liet Haagsche gymnasium
bezocht.
De beantwoording der sprekers was
een korte aaneenrijging van vriende
lijke zinnen. Nederland steekt zich
in Albanië niet in een wespennest.
De uitzending der officieren is een
voorloopige. Zij zijn op verkenning
uit. Mochten zij de opdracht definitief
ontvangen,dan worden ze Albaneesche
officieren.
Als bewijs voor zijn sympathie met
het peaceplan van Bryan deelde de
minister mede dat het ontwerp-ver-
drag, dat beoogt een commissie van
onderzoek voor geschillen in te stel
len, onderweg is naar Washington.
De bedoeling is, dat hangende het
onderzoek geen oorlog zal begonnen
worden.
De vredesbeweging in het algemeen
mag zich ook in de sympathie van
den minister verheugen. Voorloopig
wil hij het echter bij moreelen steun
van de regeering laten.
De verdere behandeling der be
grooting ieverde geen nieuws op.
Thans is de beurt aan Waterstaat.
„Non possumus'' „Volumus."
In „Het Volk" stelt de asteriek-
schrijver tegenover het „wij willen
niet", door de rechterzijde ten aan
zien van alg. kiesrecht geuit (indien
herziening van het onderwijs-artikel
der Grondwet daaraan niet gekoppeld
wordt), een „volumus" „wij willen
En hij berekent hoe de uitslag der
statenverkiezingen van 1916 kan zijn,
en hoe deze invloed kunnen oefenen
op de samenstelling der Eerste Ka
mer, op welker beslissing, naar 't
schijnt, de rechterzijde het wil iaten
aankomen. In de 4 voor omzetting
vatbare provinciën Z.-Holland, Gel
derland, Overijsel en Zeeland, zijn
dan 7 rechtsche vacatures voor de
Eerste Kamer te bezetten, en de kans
bestaat, dat die Kamer in 1916 zal
bestaan uit 26 leden links, 24 rechts.
Maar ook zonder dat al deze 7
zeiels aan de rechterzijde worden
ontrukt, blijft de mogelijkheid bestaan,
dat door de gewone Statenverkiezin
een storm van gevoelens in de borst
van Benno. Nu pas begreep hij, hoe
ongeh )ord de plannen van Harley
waren. Hij wilde zichzelf en ook
Benno's familie op gelijken trap
plaatsen met de grafelijke familie,
ja het lot der laatste van hem af
hankelijk makenHij had het ge
waagd dat de Gravin in 't gezicht te
zeggen dan was het ook geen won
der, dat men hem en Benno, dien
men voor zijn medeplichtige hield,
de deur had gewezen.
En hoe moest het Benno's gevoel
niet verbitteren, dat deze man van
Adda sprak als van een koopwaar,
met wie men hem of Benno kon te
vreden stellen. Hem of Benno! Har
ley had dus ook een begeerigen
blik geslagen op AddaOf het in
liefde of eerzucht was, of slechts in
zelfzucht Zeker slechts het laatste,
anders zou hij niet gezegd hebben,
jij of ik!
Benno was een kunstenaar en een
mensch, met edel, fijn gevoel. Als
kunstenaar had hij een oog voor het
schoone, daarom alleen kwam het
hem reeds onnatuurlijk voor, dat
zoo'n weinig knappe, ordinaire per
gen van 1916 die rechterzijde vol
doende wordt verzwakt, om haar de
moreele en politieke mogeiijkheid tot
het volgen eener non-possuinus-po-
iitiek te ontnemen. En in elk geval
blijkt voor die rechterzijde het volgen
dier politiek zeer roekeloos te zijn,
ais men bedenkt, dat bij ontbinding
der Eerste Kamer na verwerping van
een voorstel tot grondwetsherziening,
deze in haar geheel zal moeten wor
den vernieuwd door de Frov. Staten,
die, indien de ontbinding valt na de
Statenverkiezingen in 1916, aan de
rechterzijde een geduchte opruiming
zullen houden, als maar de Staten
van Zuid-Holland en Ge(derland, die
16 van de 31 rechtsche Kamerleden
verkozen, worden omgezet.
Het is in 't belang van het alge
meen kiesrecht, dat vooral in de vier
genoemde provinciën de linksche par
tijen voortdurend het oog houden
gevestigd op de Prov. Staten en de
Eerste Kamer.
Ambtenaren Staatsspoor.
De Algemeene Vereeniging van S.
S. ambtenaren heeft een zeer druk
bezochte algemeene vergadering te
Amsterdam gehouden.
Besloten werd een actie te voeren
tot verbetering van de dienst-, rust,
en arbeidstijden.
Gevraagd zal worden het algemeen
reglement voor den dier.st der spoor
wegen in den volgenden geest te
wijzigen.
Geen diensttijd mag meer bedragen
dan 14 uren. In elk tijdvak van 14
achtereenvolgenden etmalen mag de
gezamenlijke duur niet meer bedragen
dan 132 uren. Voor onbelangrijke
stations zal ontheffing mogen worden
verleend tot 144 uren. Eén uur nacht
dienst moet beschouwd worden als
1 lU uur dagdienst. De uren tusschen
10 uur 'savonds en 6 uur 'smorgens
zijn als nachtdient te beschouwen. In
elk tijdvak van 14 achtereenvolgende
etmalen mag de gezamenlijke duur
der arbeidstijden niet meer bedragen
dan 96 uren. Tusschen 2 opeenvol
gende diensttijden moet een onafge
broken rusttijd worden gelaten van
ten minste 10 uren. Bovendien zullen
gedurende den diensttijd de noodige
rustpoozen voor de maaltijden moeten
worden toegestaan. Rustpoozen van
een half uur en korter worden als
arbeidstijd beschouwd. Per jaar wor
den genoten 52 rustdagen, waarvar.
26 rustdagen van niet minder dan 36
uren, waarvan niet minder dan 23
uren in het etmaal van den Zondag
vallen. De overige) rustdagen zullen
ten minste 30 uren bedragen.
Besloten werd een loonontwerp aan
de directie der S.S. aan te bieden,
waarin belangrijke verhooging van
de salarissen wordt gevraagd.
soonlijkheid als Harley was, zijn ide
aal zou naderen. Dit gevoel werd
echter ook hierdoor vermeerderd, dat
deze man het geluk eener zwakke
vrouw in zijn snoode berekeningen
als koopwaar wilde behandelen.
Bij deze gevoelens kwam de zeer
pijnlijke indruk, dat Harley op de
zelfde manier over Wally sprak, als
over Adda, alsof hij bij. zijn intrigues
met poppen speelde. Benno herin
nerde zich met welk een argwaan
zijn vader de bezoeken van Wolf
gang v. Wildenfels in zijn huis be
schouwd had nu scheen hem de
verdenking zijns vaders gerechtvaar
digd. De gedachte vlamde een oo-
genbiik in hem op, dat Hariey niet
alleen van een idéé had gesproken
Wolfgang v. Wildenfels had het mis
schien reeds tot uitvoering gebracht.
Het duizelde hem. Het werd hem
unheimisch te moede tegenover den
man, die hem het raderwerk zijner
intrigue liet zien, zonder hem volle
inlichtingen te geven.
(Wordt vervolgd.)
