„BELLAMY'
Voorstellingen
iwe i
AANBIEDINGEN
Woensdag
5 November
esduel.
ingen
rg Middelburg,
No 262
51e Jaargang.
1913
STAANVRAGE
nstbode.
lUUFFROUtf;
eelvereeniging
GrRAMMA
e twee
^schutters.
DVQ01STILLI1GEK
verkrijgbaar
KAMEROVERZICHT
FEUILLETON
Qb itriji li m Bfivenkroon.
BINNENLAND
provinciale Staten.
H. HE1JERMANS.
7 NOVEMBER
onda 8 uur.
in 3 bedrijven.
25; f 150 f 0.75
respreking Donderdags
2 rang 11 uur 3 en
w. a. van Boekhout.
rchef, W. Piel.
voor
ag 5 tot en met
Nouember 1913.
sport in Zwitserland.
i-drama in 4 afdeelin
n de beroemde
ich-Filmfabriek.
als soldaat.
rp doet aan zeilen.
ie houdt zich het recht
ogramma zoo noodig
j's en Zondag's
en 9 tot 11 uur.
igmiddag 3 uur.
iddag3u.en4.30u
DE DIRECTIE
- a 4% 's jaars. Billijke
makkelijke aflossing,
en vooruit. De te lee-
>rdt zonder korting
contanten uitbetaald
i te MiddelburgJOH
JSDEN J.Mzn. Kromme
4. Kantooruren: 12.30
I. (Ook op andere uren
tandbericht.)
.en hebben, dat aan het na
ïroemde GÉDÉZALF te
ikdoorns een einde komt
3en dank van geheel d
sten. Prijs per doa1
rijgbaar bijARMAND
epelstraat 8 en 13.
regels f 0.255, iedere
5 cent. Zonder rabat,
al plaatsen wordt twee-
tend.
ET PERSOON, in he
bezit van diploma Boek-
gaarne nog enkele ure
hg bezet door het br
an boeken. Briever
|5, Bureau „Vlissingsche
•ukkerij, kan terston'
irden. Firma F. VAN 0"
Kleine Markt.
BEiJERS, Hendrikstraa
gen 1 Dec. een fatsoenlij»
een nette
;ak te Middelburg. Fr- Jjf
m„ Vlissingsche Courat»
VLISSINGSCHE COURANT
Prijs per drie maanden 1.30. Franco per post 1.50.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Men abonneert zich bij alle Boek
handelaren, Postdirecteuren of rechtstreeks bij de Uitgevers
Firma F. VAN DE VELDE Jr., Kleine Markt 58.
ADVERTENT1ÊNvan 1—4 regels 0.40. Voor eikeregel
meer 10 cent. Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde
advertentie, wordt de prijs slechts tweemaal berekend. Qroote
letters en clichés naar plaatsruimte.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zon- en Feestdagen. TELEFOONNUMMER ÏO
fibonnements- fldoertentiën op zeer uoordeelige voorwaarden.
Vergadering van Dinsdag
Art. 369.
Voor de openbare behandeling
van een viertal spoedeischende
wetsontwerpen was de Kamer op
dezen dag bijeengeroepen. Het eerste
daarvan betrof de uitvoering van art.
369. Onnoodig mag het tijna ge
acht worden er den naam van de
wet, waaruit dit artikel is, bij te
voegen. Bijna een jaar lang heeft
art. 369 een onderwerp van bespre
kingen, van discussie en ook
van blijdschap uitgemaakt. Het stuk
staatspensioen, wie zou het niet
kennen.
Er deed zich bij de uitvoering iets
zeer merkwaardigs voor, dat op dezen
dag tot vrij breede discussie aan
leiding gaf. De raming dat er
25000 gegadigden in ons land zouden
zijn voor het week-pensioen van twee
gulden, bleek al zeer de plank mis
te zijn. Niet een duizendtalletje,
want daar zou niet op gekeken
worden, maar het blijkt nauwelijks
een derde van het juiste getal te
zijn. Dat scheelt nogal even iets in
de kosten.
Wat nu is de oorzaak van deze
mislukte raming Hapert er iets aan
de wet?
Het is te begrijpen, dat de Kamer
er wel iets meer van wilde weten en
zij wachtte met belangstelling het
antwoord af, dat minister Treub
aan den heer Patijn zou geven. En
het bleek spoedig dat zoowel in de
wet als daarbuiten oorzaken zijn aan
te wijzen. Het begrip „loonarbeid"
werd verder uitgerekt dan stellig de
bedseling was. Die arbeid moet als
beroep worden uitgeoefend en niet
incidenteel.
De 156 vereischte weken in de
jaren van 60-70 worden teruggebracht
tot 156 dagen, waarvan per week
éen, omdat reeds éen dag loonarbeid
per week verzekeringsplichtig maakt.
Buiten de wet liggen twee oorza
ken de groote spoed waarmede ge
werkt moet worden om vóór 9 De
cember a. s. alle aanvragen te behan
delen, maakt het onderzoek voor de
juistheid der gegevens minder gun
stig de tweede oorzaak duidde de
minister slechts vaag aan. De tus-
schenpersonen wier taak het is de
ouden van dagen „op te sporen," wor
den „per stuk" betaald Heeft dit
het groote voordeel, dat wel geen
mannetje zal ontsnappen, het heeft
het nadeel van tot al te noesten ijver
te kunnen leiden.
Ten slotte zij nog gezegd, dat de
raming van professor Kluijver berustte
op de beroepstelling, waarbij de in
deeling der beroepen niet klopt met
de indeeling, die de invaliditeitswet
maakt.
Roman van G. H. v. D.
(Nadrak verboden.)
30). -0-
Daar bemerkte hij een opgevou
wen strookje papier onder de riemen
van den koffer, dat daar stellig hei
melijk tusschen was gestoken, opdat
hij het vinden zou.
„Morgen tegen zonsopgang ver
wacht u iemand, die u gewichtige
mededeeiingen te doen heeft, in de
rotskloof beneden de oude burcht
Wildenfels" zoo luidden de met
verdraaide hand geschreven regels
„het is in uw, maar ook in anderer
belang, dat u komt."
Het was Benno, alsof het papier
hem in de hand brandde. Niemand
kende hem in deze streek. De per
soon op het slot, van wien Frans
gezegd had, dat men een ontmoeting
met hem wenschte te verhinderen,
wist stellig zijn adres niet hoe
vermetel de gedachte ook was, zoo
Het verhaal van de „Nederlander"
dat een sociaal-democratisch amb
tenaar de aanvragen behandelde en
al te sociaal uitvoerde, schoof de
minister als een praatje ter zijde.
Verschillende omstandigheden heb
ben dus meegewerkt aan de vergroo
ting van het aantal. Op zichzelf is dit
niet betreurenswaardig, mits het getal
van hen, die het niet noodig hebben,
daarbij niet te groot zij, en van
hen die het wèl noodig hebben
en het niet krijgen, klein zij. Maar
daarop gaat de minister niet gerust.
En dit is de schuld van de wet, die
in haar scheiding tusschen loonar
beiders en andere, zeer willekeurig
handelt.
In verband daarmede was zeer be
langrijk de mededeeling dat een
herzieningswet al gereed is, gedrukt
is en voor het einde van deze maand
nog den Raad van State zal bereiken.
De eerste lap op het kleed van
minister Talma I Minister Treub Iaat
er geen gras over groeien, zooals
trouwens te verwachten was. Dat het
nieuwtje ter linkerzijde met applaus
werd ontvangen, is te begrijpen.
Het wetsontwerp tot verhooging der
begrooting, in verband met art. 369,
ging zonder stemming onder den
hamer door.
Het tweede wetsontwerp beoogde
de beide gemeenten Stad- en Ambt-
Almelo tot één te vereenigen. Voor de
betrokkenen moge het gewichtig zijn,
den buitenstaander interesseert het
matig.
Heel anders is dit met het wets
ontwerp no. 3 dat al geldt het ook in
de eerste plaats een lokaal belang,
toch zeer groote beteekenis heeft.
Hoek van Holland voegen bij Rot
terdam, was de bedoeling.
Rotterdam breidt zich geweldig uit
en het is geen stoute voorspelling
dat die slad zich binnen afzienbaren
tijd zal uitstrekken langs beide oevers
van den Nieuwen Waterweg. Voor
het oogenbiik heeft het de oevers
op de monding noodig, Aan den
Hoek van Holland heeft zich reeds
een filiaaltje van Rotterdam geves
tigd.
Wil men voorkomen dat daar op
eigen houtje aan havens geprutst
zal worden, wil Rotterdam daar zijn
hygiënisch station kunnen vestigen
dan dient het Rotterdamsch gebied
te zijn. Wel is het zonderling dat de
afstand wat groot is en stuit een der
gelijke samenkoppeling op heel wat
juridische bezwaren, door den heer
de Savornin Lohman breed, al te
breed, uitgemeten, men mag ander
zijds aan de havenstad die zoo'n
vlucht neemt, geen belemmeringen
in den weg leggen.
De Rotterdamsche afgevaardigden
stonden aanstonds op de bres toen
het ontwerp werd aangevallen en
scheen toch een andere veronder
stelling nauwelijks mogelijk, dan dat
het briefje van de Gravin kwam. Zij
kon weten, waarheen men Benno had
gebracht en hoe hem een briefje te
bezorgen was. Zij wilde hem zelf of
door een vertrouwde een raad, een
wenk, waarschuwing of een verzoek
doen toekomen en geen ander dan
Frans was haar bode geweest. Frans
had misschien volgens haar opdracht
hedenmiddag den Graaf beluis
terd, en Benno later bericht gegeven
van haar verloving.
De fantasie stelt zich het liefst
zulke beelden voor, die metdewen-
schen des harten overeenkomen. Ben
no dacht, dat Gravin Adda hem voor
intrigues van haar vader zou waar
schuwen of dat zij hem te hulp kon
roepen, als zij zelf bescherming noo
dig had.
Hij ging weer naar het raam het
was hem alsof een schaduw zich
licht onder het raam bewoog |en
zijn verwachting bedroog hem niet
toen hij het raam opende, richtte zich
de gestalte van den jagerszoon op.
„Ik kom," fluisterde hij.
Frans knikte hem toe en legde
drie maidenspeeches van de heeren
Van Vollenhoven, Spiekman en La-
zonder, werden afgestoken.
Echter bleef de behandeling hal
verwege steken.
Maandag zetten wij die voort. Wij
komen er dan op terug wanneer de
minister zich verdedigd zal hebben.
Dat het ontwerp wordt aangeno
men, staat ais een paal boven water.
Tweede Kamer.
De Kamer kwam gisteren weer in
openbare zitting bijeen. Op voorstel
van den heer Lohman en de leden
van de Centrale Sectie werden zon
der stemming de onderwijs ontwer
pen, betreffende het voorbereidend
hooger onderwijs enz., van de lijst
voor afdeeiings-onderzoek afgevoerd,
evenals door aanneming met 42
tegen 25 stemmen van een betref
fend voorstel Lohman over de wijzi
ging derWoningwet. Behandeld werd
de suppletoire landbouwbegrooting
voor de toekenning met December
van een pensioen aan 70-jarigen
door uitvoering van de artikelen 369
en 370 der Invaliditeitswets- en Ou-
derdomsverzekering.
De heer Patijn wijzende op de
misrekening in het aantal 70-jarigen,
waardoor de pensioenkosten niet 2,
maar 7 millioen zullen bedragen,
hetgeen hij niet betreurde, critiseerde
den hoofdambtenaar, met de uitvoe-
rin - der wet belast.
De heer Duys oordeelde, dat die
hoofdambtenaar sociaal oogpunt
juist hulde verdient. Mr. Rutgers
was door den financieelen tegenval
ler niet verontrust, aangezien men
te doen heeft met een overgangsbe
paling.
Minister Treub deelde mede, dat
reeds meer dan 100.000 pensioen
aanvragen zijn ingekomen en dat de
rijksverzekeringsbank oordeelt, dat
het aantal pensioentrekkers veel
grooter zal zijn dan 70.000.
In de onjuiste raming ligt geen
reden voor wantrouwen in professor
Kluyver's berekeningen. De hoofd
oorzaak van de misrekening ligt in
de wet zelve. De minister verklaarde
nadrukkelijk, dat den ambtenaar, in
het artikel van „De Nederlander" be
doeld, niet het geringste te verwij
ten is en dat het reeds geheel ge
reed liggend ontwerp op de ouder
domsrente nog deze maand bij den
Raad van State zal inkomen, welke
meedeeling links met bravo's werd
ontvangen.
Het wetsontwerp werd zonder
hoofdelijke stemming aangenomen en
na aanneming van eenige kleine
wetsontwerpen werd de zitting ver
daagd tot Maandagmiddag half twee.
den vinger op den mond, alsof hij
genoeg wist.
HOOFDSTUK XI.
Het geluk was Moritz Harley bo
ven alle verwachting gunstig. Met
het juiste instinct van een man, die
zich in bibliotheken thuis gevoelt,
had hij het spoedig opgegeven, de
kasten te doorzoeken, waarbij graaf
Wildenfels hem had aangetroffen.
Hij ontdekte, dat hier reeds ge
zocht wasde oude kronieken en
handschriften bevonden zich slechts
schijnbaar in orde, zij waren niet op
de rij af op hun plaats gezet, maar
de inhoud van vijf groote kasten
vormde bij elke kast een afgesloten
afdeeling. Wie hier had rondgesnuf
feld, had de folianten bont door el
kaar weer in de kast gezet, waaruit
ze genomen waren.
Moritz begon nu aan iets anders
en vond eindelijk in een zeer
kleine kamer der bibliotheek een
kast met heraldieke werken, waaraan
men zien kon, dat zij in lang niet
aangeraakt was. In geheele rijen ston
den dichtgevouwen lijsten van een
stamboom, teekcuingen van wapens
Kamerverkiezing Amsterdam III
Bij de gisteren gehouden stemming
in het district Amsterdam 111 (vaca-
ture-H. Polak, S. D. A. P.) werden uit
gebracht 10,044 geldige stemmen (het
aantal kiezers bedraagt 16,516), waar
van op de heeren Kuiper (coalitie)
1946, Ötfo (concentratie) 3314, Oude
geest (S. D. A.) 4604 en Wijnkoop
(S. D. P.) 180 stemmen.
Er moet dus heistemming plaats
hebben tusschen de heeren Oudegeest
en Otto.
Bij de algemeene verkiezingen op
17 Juni j.l. is in dat district mr. P. J.
Troelstra (S. D. A. P.) gekozen met
7309 stemmen, tegen 2518 stemmen
op mr. Asscher (U.-L.), 2781 op mr.
Reymer (R.-K) en 177 op den heer
Wijnkoop (S. D. P.).
Bij de aanvullingsverkiezingen op
24 Juli, noodig geworden omdat mr.
Troelstra voor Leeuwarden zijn be
noeming had aangenomen, werden
9254 stemmen uitgebracht.
De heer. H. Polak (S. D, A. P.)
werd toen gekozen met 4831 stemmen.
Voorts hadden op zich vereenigd de
heeren Otto (U.-L.) 2378, mr. Reymer
(R.-K.( 1828 en Wijnkoop rS. D. P.)
217 stemmen.
Alleen in de „Maasbode" troffen
wij een beschouwing aan over deze
verkiezing. Het katholieke hoofdorgaan
schrijft o a.
De uitslag dezer verkiezing is een
gevoelige tegenslag voor de socia
listen. Immers bij de verkiezingen van
voor enkele maanden geleden toen
vooral in de groote steden de roode
vloed geweldig rees, werd mr. Troel-
stra in dit district zonder herstemming
gekozen met 7309 stemmen. Vijf
maanden later loopt de socialistische
candidaat, Oudegeest, tot het cijfer
4604 terug.
Waar nu gisteren in het geheel
2600 stemmen minder werden uitge
bracht dan op 17 Juni is het merk
waardig na te gaan, dat juist Oude
geest gisteren 2600 stemmen minder
kreeg dan Troelstra.
Ook bij de naverkiezing op24Juli,
toen Henri Polak 4831 stemmen
haalde, bleek dat op 17 Juni een zeer
groot aantal niet-socialisten denrooden
candidaat had gesteund. Blijkbaar
haalt het z.g. roode district Amster
dam 111 met de 16516 kiezers niet
meer dan 4500 eigen stemmen. Men
moet het van de tijdelijk ontevredenen
hebben.
De winst is ditmaal den concen
tratieman ten goede gekomen. Kreeg
Mr. Asscher, de liberale candidaat,
op 17 Juni j.l, 2518 stemmen, de heer
Otto op 28 Juni er 2378, gisteren
haalde de concentratie-candidaat 3314
stemmen en komt nu met eenige kans
van slagen met den socialist in her
stemming.
Dat is zeker voor Troelstra een
met de beschrijving in oude hand
schriften, oorkonden enz. Moritz wil
de reeds verder gaan, daar viel hem
onder de folianten een werk in 't
oog, dat in geen geval hier hoorde,
het bevatte blijkbaar wandkaarten.
Harley had het wel kunnen uitjube
len toen hij het werk er uit haalde,
bleek het een portefeuille te zijn met
lederen rug. Op het omslag stonden
de geschreven woorden„Persoonlijke
dokumenten van Jonker Benno v.
Wildenfels."
In de portefeuille bevond zich een
kaart van Aust-alië en een der eilan
den van den Indischen Archipel uit
de vorige eeuw, brieven in de Duit-
sche, Hollandsche en Engelsche taal,
verder eenige oorkonden, attesten en
aanteekeningen kortom, Moritz Har
ley zag zich in 't bezit der door
graaf Wildenfels gezochte doku
menten
Hij doorbladerde de papieren met
gretige haast, terwijl hij sidderde er
bij gestoord te worden. Het was
geen gemakkelijk werk, de letters
van de vergeelde bladeren te ontcij
feren de angst bij dit werk betrapt
te worden, vóór hij tenminste ken-
geweldige teleurstelling en een teeken,
dat aanwijst waarheen zijn kronkel-
politiek van dezen zomer heeft geleid.
Armenraden.
Morgen zal in het Gebouw van
den Centralen Gezondheidsraad te
Utrecht een vergadering worden ge
houden van de Algemeene Armen-
commissie en de voorzitters en secre
tarissen der Armenraden.
De heer mr. F. van der Tuuk,
voorzitter van den Armenraad te
Groningen, zal inleiden de behande
ling van de vraag: „Welke middelen
kunnen er beraamd worden om de
belangstelling van de leden van den
Raad, niet-leden van het dagelijksch
bestuur op te wekken en wakker te
houden
De heer J. R. Snoeck Henkemans,
voorzitter van den Armenraad te
's Gravenhage, zal inleiden„Hoe
wordt, met het oog op de aan den
Armenraad opgelegde taak, de arbeid
van deze instellingen het best gere
geld terwijl dr. H. Adriani,
secretaris van den Armenraad te
Utrecht, zal behandelen de vraag
„Op welke wijze kunnen de Armen
raden de practische samenwerking
tusschen de instellingen van welda
digheid in het belang der gezinnen
op de beste wijze bevorderen
Verplichte winkelsluiting.
De gemeenteraad te Hilversum
heeft met 13 tegen 8 stemmen be
sloten tot invoering van verplichte
winkelsluiting en wel des avonds te
9 uur en des Zaterdags te 11 uur.
Weduwen zorg.
Naar men ons mededeeld is door
de Ministers van Oorlog en Marine
ook ihans weer afwijzend beschikt
op het verzoek van het hoofdbestuur
van de Vereeninging „Weduwen zorg"
(Vereeniging van beneden den rang
van Officier van Leger, Marine en
Koloniën gepensionneerde militairen
vóór de wet van 1909) om een sub
sidie uit te trekken op hunne begroo
ting ten bate hunner weduwen.
De najaarsvergadering der Provin
ciale Staten van Zeeland werd gis
terenavond half acht door den Com
missaris der Koningin, den heer inr.
H. J. Dijckmeester, in naam der Ko
ningin geopend.
Tegenwoordig waren 40 leden. Af
wezig de heeren Gerlach van St. Joos-
land en Van de Putte, beiden wegens
ongesteldheid.
Het eerst werd aan de orde ge
steld het onderzoek der geloofsbrie
ven van de nieuw gekozen leden, de
heeren J. A. de Bruijne, H. R. Struve,
W. Melis en A. van der Weijde. Tot
nis had genomen van den inhoud in
't algemeen, deed zijn handen beven,
zijn gelaat koortsachtig gloeien. Twee
papieren verborg hij dadelijk in zijn
borstzak, het doorlezen van een brief
scheen hem verbazend op te winden,
hij balde het papier in de vuist,
vóór hij het in den zak stak. Als het
winter was geweest, als hij geweten,
had, dat er vuur in de kachel was
dan zou hij het verbrand hebben.
Hij had nog niet de helft der pa
pieren doorgezien, toen hij de deur
van de groote bibliotheekzaal hoorde
opengaan. Haastig verborg hij de
portefeuille en ging naar de aan
grenzende kamer, om zicli te
houden, alsof hij daar bezig was ge
weest. Hij verwer.schte in gedachten
den spelbreker, die hem in zijn
werk had gestoord.
Maar hij vermoedde niet, dat de
uren als minuten voor hem voorbij
gegaan waren. „Je hebt nog niet ge
geten zei Georg, die in de zaal er
naast bemerkt had, dat het eten on
aangeroerd was gebleven, „ik heb
verkeerd gedaan, je alleen te laten."
(Wordt vervolgd.)
