PITEIN
EEKBANK
Woensdag
1 October
'D.BO&
Onwrikbaar.
No. 232
51 e Jaargang.
1913
ZONEN.
voor Glazen.
DIENSTBODE,
NSTBODE.
en Dr. D.Bos
erenPJ.SIEGERS&ZQQN
jflor Potten en Tuinen.
van Oom Tom,
-,Proc. Mtdderoüïg
GEMEENTEBESTUUR
BINNENLAND
FEUILLETON
tHennessy Co.
n F. Martell,
en en Onde Jenever,
d Fockink,
Irve Lucas Bols,
H. Bootz,
tkamp Zoon
Molijn.
Land= en Tuinbouw
«tort kapitaal
f «78.800.
|8 9 0.
>.516.508.53
5.569-400.-
rieven 947s 7„
rieven 100
Steen enb eer.
tuinen. "^BUf
op Smak, varende tus-
en de Oostkust van En-
lor de Vischrookerij „La
te Gent. Brieven met
nties, en opgave van ver
is, letters Z. C. V. Bureau
te Courant".
<d tegen 1 November
|fAN HERCULES, Wage-
den Slaventijd in Amerika
STOWE, 2 dln. met plm.
Wij geven daarbij Een
ieuwe Roman van plm,
n leveren die 3 mooie boe-
0,585 fr thuis. Toez. tegen
of -zegels waarbij vermeld
pje" door Boefth. „Ex-
v. Beuningplein 13,
Bam.
d gevraag een flinke
Hotel „DU COMMERCE."
's avonds na 8 uur.
terdag van af 2 uur la
„Albion" te spreken.
Vi.lSSINCSCHE COURANT
Prijs per drie maanden 1.30. Franco per post 1.50.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Men abonneert zich bij alle Boek
handelaren, Postdirecteuren of rechtstreeks bij de Uitgevers
Firma F. VAN DE VELDE Jr., Kleine Markt 58.
ADVERTENT1ÈNvan 1—4 regels 0.40. Voor elke regel
meer 10 cent. Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde
advertentie, wordt de prijs slechts twee maal berekend, Groote
letters., en clichés naar plaatsruimte.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zon- en Feestdagen.
TELEFOONNUMMER 10.
Abonnements- Aduertentiën op zeer uoordeelige voorwaarden.
BEKENDMAKING.
Verkrijgbaarstelling
sold ij en zeemacht.
De Burgemeester van Vlissingen
brengt ter Kennis van oeiangheb-
benden
dat de aanvragen tot uitbetaling
van postwissels voor betrekkingen
van officieren en mindere schepelin
gen ten wier behoeve, ingevolge het
Kon. besluit van 28 Juni 1898, no.
42 een gedeelte zeetractement of
soldij is afgestaan ter gemeentesecre
tarie, (Bureau bevolking) kunnen
worden afgehaald.
Vlissingen, 30 September 1913.
De Burgemeester voornoemd,
VAN DOORN VAN KOUDEKERKE.
Tweede Kamer.
De Tweede Kamer is in openbare
vergadering bijeengeroepen tegen aan
staanden Vrijdag 3 October, des na
middags ten halftwee ure.
in die vergadering zal door den voor
zitter namens de centrale sectie een
nadere regeling van werkzaamheden
worden voorgesteld.
Raad van State.
Het nieuwbenoemde lid van den
Raad van State, mr. Th. Heemskerk,
is gisteren als zoodanig in de aige-
ineene vergadering van genoenjd
Staatscollege door den vice-president
jhr. mr. Röeil, beëedigd.
Mr. Heemskerk zal naar men ver
neemt zitting krijgen in de afdeeling
voor de geschillen van bestuur.
Vrouwenkiesrecht.
Het dagelijksch bestuur van den
Nationalen Vrouwenraad van Neder
land is van oordeel, dat thans, nu de
meerderheid der Tweede Kamer het
denkbeeld van vrouwenkiesrecht gun
stig gezind is, en nu de regeering,
blijkens de Troonrede, zich voorstelt
de grondwettelijke belemmering tegen
bet toekennen van kiesrecht aan
vrouwen weg te nemen, de tijd ge
komen is, de vraag onder de oogen
te zien hoe bij eventueele invoering
bet vrouwenkiesrecht geregeld moet
worden.
:raat 6. Teleph 92.
Is voorradig
ÏQSTAO.
jevelend,
Roman door L. Haidheim.
(Nadruk verboden.)
Met zijn mooie, blauwe oogen,
zoo vol vrees en deemoed, met zijn
angstige, zoo, lang achtergehouden
bekentenis maakte hij Jan het hart
week.
En de krachtige goede jonge man
z« op een toon, die bijna ongevoe
lig klonk
Gekheid, NilsJe moeder zal
tr weer bovenop komen, zoodra ze
weet, dat jij vrij bent.
De ander zag nog, hoe de brave
lan met tranen in de oogen zoo snel
hogelijk wegliep.
Dij de poort ontmoette hij Bissing,
hem doodsbleek voorbijvloog en
200 snel hij kon een der straten in-
si°eg, welke elkander daar kruisten.
Een gendarme, die hem volgde,
dat ook doen, maar vertraagde
7n tred, toen hij Jan Begemann her
kende, en riep hem toe
Stahlberg heeft zich op 't laatste
®.°genblik vergiftigd Hier bij het sta-
ll0n- Dood is hij, zegt de dokter.
alsof hij door den bliksem ge-
"jfen was.
mededeeling werd bevestigd,
stahlberg had gedurende de ge-
kaï reis zwijgend, maar volkomen
in een hoekje gezetenrooken
hij niet, maar hij gaf de beide
Waar zoo vaak de uilsluiting van
alle viouwen nog verdedigd wordt,
op grond van moeilijkheden, verbon
den aan de nadere uitwerking van
eenigen bepaalden vorm van vrou
wenkiesrecht, meent het dagelijksch
bestuur, dat bestudeering van deze
vraag wellicht de invoering van
vrouwenkiesrecht zou kunnen bevor
deren.
De uitvoering van dit plan is op
gedragen aan twee leden van het
dagelijksch bestuur, mevr. Van itallie-
Van Embden, en mevr. De Jong van
Beek en Donk-Kluyver. Alvorens haar
werkzaamheden te beginnen, hebben
deze dames overleg gepleegd met
staatsraad prof. mr. J. Oppenheim,
die zijn instemming met het plan
betuigde en zijn steun en medewer
king toezegde-
Het voornemen is, nu een aantal
bevoegde mannen en vrouwen te
verzoeken, ieder een verdediging te
willen geven van dat stelsel van
vrouwenkiesrecht, dat zij zouden wen-
schen ingevoerd te zien.
Het dag. bestuur wijst er nog uit
drukkelijk op, dat de Nationale Vrou
wenraad van Nederland zich wél
meerdere malen voor vrouwenkies
recht heeft verklaard, doch steeds in
het midden heeft gelaten, aan welke
vrouwen het kiesrecht moet worden
gegeven en hoe dit vrouwenkiesrecht
in allerlei opzichten moet worden
geregeld. Met het oog op zijn samen
stelling uit de meest heterogene ver
een igingen kan hierover van den Natio
nalen Vrouwenraad ook geen uitspraak
worden verwacht. De bedoeling is
slechts een zuiver objectief beeld te
geven van de verschillende mogelijk
heden, die bij de invoering van
vrouwenkiesrecht overwogen zullen
moeten worden.
Centrale Sectie.
Naar aanleiding van de opmerking,
van parlementaire zijde gemaakt over
de eenzijdige samenstelling van de
Centrale Sectie, doet „De Standaard"
een ingrijpende oplossing aan de hand
van de bezwaren welke zich bij de
samenstelling voordoen. Het blad
schrijft
Ons komt voor, dat overleg niet
baten zal, en dat 't de regeling zelve
is die wijziging zal moeten ondergaan.
Bij de commissie van onderzoek is
dit reeds eenige jaren geleden ingezien,
gendarmes verlof hem de sigarenkoker
uit den binnenzak te nemen, daar
men hem geboeid had.
Dat maakte hem echter toch ze
nuwachtig en hij zei driftig
Maakt jullie toch niet belache
lijk! Je weet immers wel, dat men
mij mijn revolver en mijn mes heeft
afgenomen.
En toen vertelde hij een aardig
heid, waarom de beide mannen
lachten.
Zoo nam hij ook hen beet, zooals
hij zoovelen door zijn overredings
kunst beetgenomen had. Ze maakten
zijn boeien los, zoodat de kleine
ketting nu nog maar voor den vorm
om zijn arm hing.
En weer zat Stahlberg heel kalm
slechts eenmaal liet hij zien, hoe de
ijzeren ring zijn pols had geschaafd.
'kWou, dat ik toch een glas
water had! zei hij bij 'tvoorlaatste
station.
Men bracht het hem. Stahlberg
vroeg naar den naam van de plaats.
Ze gaven hem beiden inlichtingen,
maar hij beweerde, dat ze ongelijk
hadden, en de gendarmes keken weer
naar buiten.
Ja, ze hadden gelijk
Ik drink op uw welzijn, menee-
ren, en dank u voor uw welwillend
heid, zei hij toen tot hen en eerst
later herinnerden ze zich, dat hij deze
woorden op zulk een „vreemden"
toon had gesproken.
Daarop dronk hij zijn glas in één
teug leegeen schok ging door zijn
lichaam, het glas viel op den grond
en zonder geluid of nog een andere
en de vondst van de commissie van
voorbereiding en de vaste commissie
heeft metterdaad reeds heil gebracht.
We willen niet zeggen, dat met name
in de begrootingscommissie het ideaal
reeds bereikt is, maar men deed toch
een merkelijke schrede vooruit.
Op tweeërlei kwam het bij die
jongstè regeling aan. Men wilde de
partijen bevredigen, en liefst deskun-
gen in de commissiën laten optreden.
Vroeger vielen soms belangrijke par
tijen geheel uit, en bleven de des
kundigen buiten spel, en was het een
bloot fortuin, zoo men eens een en
kele hiaal voor een ontwerp een de
gelijke commissie van menschen van
't vak kreeg.
Het vroegere euvel was, dat men
in de Kamer officieel nooit van par
tijen wilde weten, en de uitkomst
was, dat men nu bij de jongste re
geling er toch toe overging om het
bestaan van partijen officieel te er
kennen. Datzelfde argument zal nu
vroeg of laat ook bij de keuze van
het bestuur der afdeelingen tot zijn
recht moeten komen, of 't blijft het
oude tobben. In de centrale sectie,
dit voelt ieder, moesten de partijen
eigenlijk steeds naar haar getalsterkte
vertegenwoordigd zijn.
Naar de getalsterkte der partijen
diende dus bepaald te worden, welke
partijen vast of slechts bij toerbeurt
een barer in die sectie zouden kie
zen, en de representant van zulk een
partij zou dan door de parlij zelve
zijn aan te wijzen. De Roomschen en
de Unie-liberalen zouden, bij de te
genwoordige casuspositie der Kamer,
dus, beide elk éen lid voor die sectie
hebben aan te wijzen, de overigen
bij toebeurt.
Of daarbij het lidmaatschap van
de centrale sectie steeds gepaard zou
moeten gaan met het praesidium in
de afdeelingen, kan hierbij voorshands
onbeslist blijven.
Niet op het voorzitterschap van de
sectie, maar op het stem hebben in
de centrale sectie komt 't aan, en op
zichzelf is er geen de minste reden,
waarom beide qualiteiten steeds in
éen persoon zouden moeten vereenigd
zijn.
Militaire berichten.
De minister van oorlog heeft be
paald dat milicien-sergeanten, die een
vrijwillige verbintenis wenschen aan
beweging te maken, zakte hij voor
over.
Wat was dat Een onmacht Hij
was wel zeer bleek, maar toch na
tuurlijk warm. Eer ze het doel van
de reis bereikt hadden, wisten de
gendarmen, wat het was hij was
dood.
Assessor von Bissing werd van
dit oogenblik af als een buitenge
woon begaafd ambtenaar beschouwd.
Dat hij niet den triomf kon smaken
van Stahlberg in de gevangenis te
brengen, was voor hem jammer,
maar zijn verdiensten met het oog
op diens arrestatie en het terugkrij
gen van een groot deel van het reeds
verloren gewaande geld werden door
den zelfmoord van Stahlberg niet
verminderd.
Het was nog maar korten tijd ge
leden, dat dit alles was voorgeval
len, toen op een avond Jar. Bege
mann den vriend zijner jeugd, Nils
Jensen bij de gevangenispoort op
wachtte.
Geen van beiden sprak bij de ont
moeting een woord zwijgend reikten
ze elkaar de hand en liepen toen
bij het dalen van den nacht door
eenzame straten naar de rivier. Hier
lag op een plek, verre van den ge
wonen verkeersweg, een booter
was slechts één man in. Nil's schuwe
blik staarde in een volkomen vreemd
gezicht. Ach, hij had zoo nadrukkelijk
gezegd
Ik wil niemand zien I Niemand
dan mijn moeder.
te gaan als sergeant, tot een zooda
nige verbintenis eerst zuilen worden
toegelaten nadat door hen is voldaan
aan de algemeene en bijzondere
eischen voor den vrijwillig sergeant
gesteld, terwijl de werkelijke dienst
als milicien-korporaal en milicien
sergeant tezamen minstens éen jaar
moet bedragen.
De inspecteur der infanterie heeft
bepaald dat de adsp. milicien-ser
geanten der lichting 1913, die bij
het onlangs gehouden examen voor
mil. sergeant niet zijn geslaagd, doch
niettemin verplicht zijn om na hun
eerste oefening, welke 30 September
eindigt, nog 37a maand onder de
wapenen te blijven, een voortgezelte
opleiding zullen volgen en voor hun
vertrek met groot verlof nogmaals
examens zuilen afleggen voor sergeant.
Rotterdam en Antwerpen.
De concurrentie tusschen Rotterdam
en Antwerpen, schrijft de „Neptune",
wordt al scherper en scherper. Het
blad wijst er op, dat een Duitsche
lijn, die gedurende het seizoen een
dienst onderhield voor het transport
van erts van de Westkust van Duitsch-
Afrika naar Antwerpen, thans verlegd
is naar Rotterdam, omdat de kosten
van vervoer in het laatste geval aan
merkelijk minder bedragen. Wanneer
de booten met erts Rotterdam als
losplaats kiezen, inclusief de kosten
van het vervoer per lichter naar Ant
werpen, is dit vervoer voor de Mij.
goedkooper, dan dat men rechtstreeks
het erts te Antwerpen lost.
Naar de „Prov. Gron. Ct." uit
goede bron verneemt, is er een mi-
nisterieele aanschrijving rondgezonden
waarin wordt medegedeeld, dat voort
aan bij aanstelling of bevordering van
post- of telegraafbeambten niet meer
op politieke kleur of godsdienstige
richting mag worden gelet.
Scheepvaartbeweging.
Gedurende September 1913kwamen
den Nieuwen Waterweg binnen 992
schepen, metende 1,250,483 netto reg.
ton, waarvan 10 zeilschepen, met
8037 netto reg. ton en 14 zeelichters,
met 8921 netto reg. ton, 27 vreemde
sleepbooten, 2 bijleggers, 2 proef-
stoomers, 10 marine-vaartuigen, 2
stoomjachten, 2 stoomhoppers, 2 sloo-
pers, 1 bergingsvaartuig, en waar-
Beschenen door het bleeke licht
der maan, die in 't eerste kwartier
stond, gleed de boot, door krachtige
handen geroeid, uit het kanaal in
de rivier en vervolgens snel stroom
afwaarts.
En een uur later knielde een man
met grijs haar, wiens lichaam schokte
door het bedwongen snikken, voor
een oude vrouw, die hem met ma
gere, bevende handen over 't hoofd
streek en hem telkens weer haar ar
men, lieven jongen noemde. Want
moederliefde sterft niet.
Het was een moeilijk afscheid, een
afscheid misschien voor altijd, maar
dat toch beiden nog gelukkig maakte.
Niemand zag den zoon des huizes,
niemand wist van zijn komen en
gaan, behalve Jan en Charlotte.
En nu nam Jan hem weer in ont
vangst, bracht hem in stilte van den
nacht naar de Hollandsche grens,
zag hem daar in den trein stappen,
en riep hem als antwoord op zijn
laatste Verzoek toe
Heb maar geen zorg, mijn jon
gen, moederliefde sterft niet
en wij denken trouw aan je.
Twintig jaar later kwam een groo
te, magere heer bij Jan Begemann
en diens echtgenoote op bezoek. Ze
hadden alle drie hun tot aan den
tijd betaald, maar ofschoon de
gast vermoeide trekken had en in
spreken en doen een zekere scherpte
toonde, geleek hij toch heden nog
op dien flinken, eleganten man, die
eens zoo zelfbewust het leven was
onder ook 27 stoomschepen die aan
de Vondelingenpiaat hebben gebun
kerd. Voor Rotterdam waren hiervan
bestemd 903 schepen, met 1,170,926
netto reg. ton. Bovendien vertrokken
van Poortershaven en Vtaardingen
naar Rotterdam 7 stoomschepen. Bo
vendien legden 24 inkomende en 52
uitgaande schepen aan den Hoek van
Holland aan.
In September 1913 kwamen den
Nieuwen Waterweg binnen 907 sche
pen, metende 1,097,856 netto reg. ton,
waarvan 4 zeilschepen, met 4665
netto reg.ton en 13 zeelichters, met 8154
netto reg. ton, waaronder ook 27
stoomschepen die aan de Vondelin
genplaat hebben gebunkerd. Voor
Rotterdam waren hiervan bestemd
837 schepen, met 1,024,482 netto reg.
ton.
Sedert 1 Januari zijn aangekomen
Schepen Netto K. ton
N. Waterweg 1913 8655 10,526,984
1912 8451 10,024,945
Rotterdam 1913 7941 9,881,122
1912 7623 8,999,184
Ghili bij Granen in den Hertst.
Meer en meer wordt een kunst-
mestbemesting bij onze granen toe
gepast, vele landbouwers zijn er
reeds, die hun graan in uitsluitend
kunstmest verbouwen.
Dat heeft echter tengevolge gehad,
ingetreden.
De oudste van Jan Begemann en
Charlotte draagt, volgens het gebruik
van die streek, den naam van zijn
petemoe Jensen als doop- en roepnaam
voor dien zijns vader; zoo is op de
voor jaren verbouwde Moyenburg de
naam van den voormaligen eigenaar
nog niet uitgestorven en Jans eerste
kleinzoon draagt dien evenals zijn
vader.
Lang rust de oude vrouw, die eens
hier regeerde, in 't grafhaar laatste
wensch, dat Jan eens de Moyenburg
aan zijn oudsten zoon zou overdragen
is vervuld.
De vreemde, dien Jan en Charlotte
met al de liefde van trouwe bloed
verwanten omringden, bleef slechts
éen dag bij hen, bekeek huis en hof
met ernstige blikken en bezocht het
graf van zijn moeder. Daarna liet hij
alles vertellen wat hem interesseerde.
Zoo vernam hij ook, dat Dina, na
jaren eenzaam te hebben geleefd, met
een man was getrouwd, die zeer goed
bij haar paste en met wien ze op haar
manier tevreden leefde.
En toen Nils Jensen vertrok, zei hij
met vochtige oogen
Hoe zou mijn moeder zich ver
heugen, als ze heden haar zoon en
jullie en de geliefde Moyenburg weer
kon zien.
Ja, Nils! Gelukkig zou ze zijn
De hemel heeft ons en jou geholpen,
zei Charlotte Begemann, en Jan, wiens
hart eens weer overvol was, bevestigde
dit door herhaaldelijk met het hoofd
te knikken.
li
