AS
J
Onwrikbaar.
DEI
RMAN.
Dinsdag
30 September
51e Jaargang.
Literfl. 0.35
1913.
No. 231
1913
gemeentebestuur
binnenland
feuilleton
gen
SOHN
JE
AANDAM
van de al
;rde Firma
evenzeer
s is mijn
EREN-
Kinder Ulsters en
s, nieuwste modellen,
de naald, zullen voor
en verkocht in de voor-
BANK VAN LEENiNG,
11.
ra m
n prijs, wendt u dan
lame-Portwijn ad
Jjnwi/n, Malaga,
d White Port-
uiterst concurreerende
TELEFOON 46.
3
1.18
1.29
1.40
1.59
2.18
2.23
2.40
2.53
3.06
3.19
10
4.30
4.41
4.52
5.11
5.30
5.37
5.52
6.04
6.16
6.29
12
7.15
7.25
7.36
7.55
8.14
8.22
8.37
16 A
8.50
9.03
11
4.40
4.52
5.05
5.17
5.32
5,40
6.03
6.24
6.35
6.45
3.04
3.19
M
5.17
5.32
11A
5.12
5.23
5.35
13
7.22
7.35
7.51
8.03
8.1S
8.21
8.41
9.06
9.17
9.27
N
5.35
5.50
8.06
8.21
13A
6.05
6.16
6.28
12A
5.38
5.50
6.01
14A
14
8.42
9.—
8 24
8.39
8.45
9.—
15A
7.56
8.07
8.19
16A
7.27
7.39
7.50
8.23
8.35
8.46
VL1SSINGSCHE COURANT
Prijs per drie maanden 1.30. Franco per post 1.50.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Men abonneert zich bij alle Boek
handelaren, Postdirecteuren of rechtstreeks bij de Uitgevers
Firma F. VAN DE VELDE Jr., Kleine Markt 58.
ADVERTENTlENvan 1—4 regels 0.40. Voor eikeregel
meer 10 cent. Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde
advertentie, wordt de prijs slechts tweemaal berekend. Oroate
letters en clichés naar plaatsruimte.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zon- en Feestdagen.
TELEFOONNUMMER 10.
MILITIE.
Zakboekjes.
De Burgemeester van Vlissin
gen;
brengt ter kennis van de in
deze gemeente wonende verlof
gangers van de Militie van het
l£de Regiment Infanterie, Iste
Bataljon van lichtingen, die dit
jaar niet voor herhalingsoefenin
gen onder de wapenen zijn ge
weest, dat zij hun zakboekje ten
spoedigste ten Raadhuize Büreau
Militie, moeten inleveren, ten
einde daarin bij genoemd korps
de noodige wijzigingen overeen
komstig de nieuwe Militiewet te
doen aanbrengen.
Vlissingen, 30 September 1913.
De Burgem. voornoemd,
V. DOORN V. KOUDEKERKE.
Werkeloosheldstondsen.
Zaterdag werd te Utrecht de jaar
vergadering gehouden van de sectie
t deróemeentelijke Werkloosheidsfond-
j sen, onderafdeeling van de Nationale
j Vereeniging tegen de Werkloosheid.
De voorzitter, de heer Van Hettinga
Tromp, uit Amsterdam, deelde mede,
in voorbereiding zijn plannen tot
reorganisatie van de Nationale Ver
eeniging tegen de Werkloosheid, ten
gevolge waarvan, worden deze pian-
len uitgevoerd, de sectie een zelf-'
iiandige vereeniging zal worden. De
sectie kan hier z. i. slechts bij win
nen, o. a. ook doordat zij op deze
I wijze meer direct verband zal kun
nen zoeken met de Internationale Ver
eeniging tot bestrijding van de
Werkloosheid.
De vergadering machtigde het be
stuur, om aan de uitvoering dier
plannen mede te werken.
Op voorstel van de heeren Ort, uit
I Ulrecht. en Draayer, uit Deventer,
werd besloten tot instelling van een
commissie tot voorbereiding van een
uniforme statistiek, betreffende de
werkloosheid onder de leden der
toegelaten vereenigingen.
Door de betrokken bestuursleden
werden vervolgens vragen beant
woord, naar aanleiding van de jaar
verslagen hunner fondsen, gesteld
door andere fondsbestuurders, waarbij
o. a. bleek, dat in sommige gevallen
Je subsidie, door de gemeente aan
het fonds verstrekt, te beschouwen
is als een crediet. Hetgeen niet wordt
uitgekeerd, moet, na afloop van het
I iaat, aan de gemeente worden terug
gegeven. Een reserve wordt zoodoende
i "iet gevormddaar staat tegenover
Roman door L. Haidheim.
(Nadruk verbodea.)
1 y.)
Op 'toogenblik wachtte iedereen
'al wraakzuchtige blijdschap aan het
j slation, waar de misdadiger zou aan
komen.
Jan Begemann, die in de nabijheid
jvan ket station iets te doen had,
jwerd d00r £jjt gezjc[it met walging
vervuld. Dezelfde menschen hadden
pStijken Stahlberg" vroeger toege-
En waar zou de vrouw, waar zou-
de kinderen zijn van den man,
Hie
nog maar enkele jaren geleden
bij benadering aangegeven
gevierd was?
'oo snel mogelijk haastte Jan zich
1 laatnaar Ni's te g^, d'e hem in de
atste Zes maanden niet had willen
«en.
Jelkenmale werd zijn hart beklemd,
t tototer hij naar zijn voormaligen
i Her ging, wiens huwelijk met Dina
dat de gemeente bijpast, wanneer het
crediet wordt overschreden.
in de middagvergadering ontwik
kelde zich een langdurige discussie
over de vraag, of het wenschelijk is,
dat de bijslag uit de fondsen op de
uitkeeringen als vereenigingen zij een
vast percentage, in alle maanden des
jaars, dan wel een wisselend. En in
verband hiermede, of toegelaten kan
worden, dat de vereenigingen het
bedrag hunner uitkeering regelen
naar de grootte van den bijslag, m. a. w.
minder uitkeeren, wanneer de bijslag
hooger is.
Vrij algemeen bleek men dit laatste
niet geoorloofd te achten, aangezien,
tengevolge va:i een dergelijke rege
ling, de verhoogde bijslag ten goede
zou komen aan de kas der vereeni
ging en niet aan de verzekerden, het
geen doel van het fonds moet zijn.
Grooter nog wordt het bezwaar,
wanneer een landelijke bond de uil-
keering in plaatsen, waar gemeente
lijke bijslag wordt genoten, lager
stelt dan in plaatsen, waar zulks niet
het geval is. De verzekerden, in de
laatste gemeenten, zouden dan profi-
teeren van den bijslag, gegeven door
de gemeenten, waar fondsen zijn.
Voorts viel te constateeren een
streven, bij de verschillende fondsen,
om het bijslag-percentage een vast,
in alle maanden, te doen zijn, op
grond van onbillijkheid, waartoe het
tegenovergestelde zou leiden.
Ten slotte werd nog bespioken
het al of niet wenschelijke van den
wachttijd, alvorens tet het verleenen
van uitkeering, respectievelijk bijslag,
óver te gaan. Hoewel het nut van
een wachttijd van enkele zijden werd
betoogd, bleek een strooming te be
staan, om hiermede te breken en
reeds den eersten dag de uitkeering
te doen ingaan. De controle, door de
vakvereenigingen uit te oefenen, werd
voldoende geacht, ter voorkoming
van simulatie.
Herziening der Leerplichtwet.
Aan een commissie uit de Veree
niging van arrondissements-schoolop-
zieners, de heeren Tj. Kielstra te
Oegstgeest,,J. Stamperius teBaarn.J.
F. Hoekstra te Amsterdam en J. van
Gilse te Steenwijk, werd opgedragen
over een herziening der Leerplicht
wet haar meening te zeggen. Zij heeft
zich van dien arbeid gekweten en
aan de vereeniging verslag uitgebracht.
De voornaamste wenschen in dat
verslag zijn de volgende:
Verlenging van den leerplicht ten
minste tot het einde van het 13e
levensjaar.
Een lid der commissie meende,
dat het herhalingsonderwijs verplicht
moet worden gesteld tot het 16e
levensjaar. De meerderheid achtte
voorshands een verplichten cursus
ontbonden was.
De hemel zij gedankt 1 Je zus
ter zou nooit kunnen vergeten, dat
mijn naam niet meer onbevlekt is 1
had Nils hem indertijd geschieven.
Thans wilde hij Jan zien; hij had
belangrijke zaken met hem te be
spreken.
Toen Jan bij hem kwam, stond
Nils bij het kleine venster zijner cel
en werkte aan een groot plan voor
een bouwwerk, dat op een teeken
bord was bevestigd. Om hem heen
lagen boeken en andere plans, die
hij had ontworpen. Het kleine ver
trek scheen een studeerkamer,
geen plaats, waar men voor straf
vertoefde.
Maar het vroeger zoe dichte
haar van den bewoner was, zooals
Jan Begemann heden voor 'teerst
opmerkte, dun en geheel grijs ge
worden.
Wat ontroerde deze aanblik Jan Be
gemann 1 Nils Jensen keek van zijn
werk op. Wat was die vroeger zoo
elegante gestalte veranderd en mager
geworden I
Wat heb je, Jan Is er met
moeder iets gebeurd? vroeg Nils
van twee (achtereenvolgende) jaren
en onmiddellijk volgende op het ein
digen van den leerplicht, voldoende,
althans een grooten slap voorwaarts.
Het verderfelijke wordt aangetoond
van de landbouwverloven, wegens de
exploitatie van kinderen die daarvan
het gevolg is.
Moet er in de Leerplichtwet een
bepaling worden opgenomena. be
treffende schipperskinderen, kinderen
die in woonwagens wonen, in het al
gemeen kinderen wier ouders een
vaste woonplaats missenen b. be
treffende doofstomme, blinde en an
dere ongelukkige of misdeelde kin
deren
Het verdient overweging voor zulke
kinderen afzonderlijk gelegenheden
om onderwijs te ontvangen, in het
leven te roepen, want hoevelen van
deze, van alle ontwikkeling en ook
vaak van zedelijke vorming verstoken,
groeien nu in 't wilde op, ook dik
wijls voor „galg en rad", zeer tot
schade der gemeenschap.
Aan het slot van de brochure wor
den de te wijzigen artikelen der
Leerplichtwet besproken.
Hr. Ms. Kortenaer.
Hr. Ms. pantserschip Kortenaer zal
in den loop van deze week Konstan-
tinopel, alwaar het in verband met
den oorlog in het Oosten geruimen
tijd gestationneerd was, verlaten en
naar Nederland terugkeeren.
Militaire berichten.
Van 16 November tot ultimo Maart
1914 zullen in verschillende, garni
zoenen cursussen worden gehouden
ter opleiding van dienstplichtige ser
geanten en fouriers van de landweer
tot sergeant-majoor-instructeur bij de
landweer, aan welke betrekking een
toelage van f 150 's jaars is ver
bonden.
De minister van oorlog heeft bepaald,
dat miliciens die in aanmerking
wenschen te komen voor een
plaatsing bij de administratietroepen,
daartoe geen toestemming van ouders
of voogden behoeven overteleggen.
Allen die na vrijwillige aanmel
ding in aanmerking komen voor een
plaatsing bij de administratie-troepen
zijn verplicht een eerste oefening
van 14'/9 maand te volbrengen. Als
dan worden zij vrijgesteld van op
komst voor herhalingsoefeningen.
G. P. W. Dessing t-
Zaterdagavond is in den ouderdom
van 69 jaar na een korte ongesteld
heid overleden de heer C. P. W.
Dessing, lid van den gemeenteraad te
Gouda.
De heer Dessing was hoofd der
firma Qebr. Dessing, aannemers o.a.
van den Vlissingschen toren en het
kustfort te Vlissingen.
flbonnements- flduertentiën op zeer uoordeelige uoorutaarden.
verschrikt aan zijn trouwsten vriend.
Niets 1 loog Jan. Men brengt
zoo aanstonds Stahlberg. Honder
den wachten hem aan het station op.
Dat kan ik mij voorstellen
't Zal mij benieuwen, of hij er
levend afkomt, zei Nils met matte
stem.
Wat hielp het hem, dat men Stahl
berg had gevat Hij had er niets van.
Zijn straftijd zou over enkele maan
den verstreken zijn.
Ik kan mij er niet eens over
verheugen 1 zei hij op somberen
toont terwijl hij tegen 't venster leun
de, waardoor hij, voorbij een kalen
muur, een paar groene boomen kon
zien.
Moeder heeft volkomen gelijk
gehad, begon Nils na een kleine
pauze. Ik behoor niet meer op de
Moyeuburg en zou ook niet meer
tusschen jullie kunnen leven hij
hield op, trachtte zijn ontroering te
bedwingen, en vervolgde toenIk
zou moeder zeer dankbaar zijn, als
ze mij eenige duizendeu mee naar
de overzijde zou willen geven. Met
hetgeen haar persoonlijk eigendom
is, kan ze natuurlijk doen, wat ze
De 8-urendag ingevoerd.
Na een discussie van ruim 2 uur
heeft de gemeenteraad van Zaandam
Maandagavond met 10 tegen 9 stem
men besloten voor de gemeente-werk
lieden met ingang van 1 Mei 19I4>
den achturen-dag in te voeren.
Voor stemden de 10 soc. dem. leden,
tegen alle niet-soc. dem.
D. F. Ruys+.
Met zeer groot leedwezen zegt
„de Scheepv." zal in handels- en
scheepvaartkringen worden vernomen
dat Zondagavond te 's Gravenhage is
overleden de heer D. T. Ruys, lid
der firma Ruys en Co., W. Ruys en
Zonen, en als zoodanig ook oudste
directeur van den Rotterdamschen
Lloyd.
Nauwelijks enkele dagen geleken
werd de heer Daan Ruys getroffen
door de ongesteldheid die hein niet
meer van het ziekbed zou doen op
staan, die den oogenschijnlijk nog
zoo stoeren vertegenwoordiger van
het geslacht Ruys op 72 jarigen
jarigen leeftijd ten grave zou doen
dalen.
Met hem verliest Rotterdam een
zijner vooraanstaande mannen op
scheepvaartgebied, een die ongetwij
feld reeds tot de oude garde moest
worden gerekend, ook al zag men
hem het tot op het laatst van zijn
leven niet aan.
Daan Ruys is groot geworden met
Rotterdam, of liever hij is een der
mannen geweest die Rotterdam heb
ben helpen groot maken, daarbij te
gelijkertijd aan den naam zijner firma
een glans verleende, die uitstraalde
ver buiten de grenzen van Rotterdam,
ver buiten de grenzen ook van Ne
derland en die ongetwijfeld mée ons
kleine land heeft doen stempelen als
scheepvaartnatie bij uitnemendheid.
1 Mei—officieele arbeidsfeestdag.
De gemeenteraad van Zaandam be
sloot Maandagavond met 10 tegen 9
stemmen, den 1 Mei-dag op te nemen
onder de officieele- feestdagen. Het
debat dat voorafging, duurde onge
veer 1 uur. Voor stemden de 10 soc.
dem. raadsleden, tégen alle andere
leden.
Nederlandsche Ingenieurs in den
vreemde.
Het Harbour Committee der haven
stad Tsifoe (China) heeft aan de te
Amsterdam gevestigde Nederlandsche
Maatschappij voor Havenwerken in
concurrentie met buitenlandsche aan
biedingen, 'het verzoek gericht tot
uitzending van een ingenieur om een
ontwerp te maken tot verbetering der
haven aldaar, met name voor
den bouw van een „breakwater", om
aan de schepen een veilige ligging
•p de ree te verzekeren. Aan dit
wil. Ik .hoop, dat haar nog een aan
tal jaren geschonken mogen wor
den, die ze bij jouw en Charlotte in
vrede en rust kan doorbrengen,
Mocht jij, als ze eens is heenge
gaan, de Moyenburg willen koopen,
of draagt ze je die reeds bij haar
leven over, ik heb er niets tegen.
Als ik van haar geld, zooals ze mij
schreef, de som krijg, waarop de
Moyenburg bij haar huwelijk geta
xeerd werd, dan moet ik mij diep
schamen en haar dankbaar zijn.
Voorloopig echter schijnt in mij eik
gevoel van berouw en schaamte te zijn
gestorven. De val van de hoogte was
te groot.
En welke plannen heb je voor
je nieuw optreden in de maatschap
pij vroeg Jan zeer neerslachtig.
Men heeft gezegd, dat men
mij eenige maanden vermindering
van straf wil geven. Je begrijpt, het
gebeurt om moederMen weet im
mers wel, wat er in zulke gevallen
zooal in het voordeel van den ge
vangene te berde wordt gebracht.
Had men mij gevraagd, ik zou on
der dankbetuiging voor de goede
bedoeling geweigerd hebben. Boven-
verzoek zal volgens „de Ingenieur"
worden voldaan door de uitzending
van den ingenieur 3e kl. van den
rijkswaterstaat O. C. A. van Lidth de
Jende c.i., aan wien met ingang van
1 October een buitenlandsch verlof
van 9 maanden buiten bezwaar van
's lands schatkist werd toegestaan. Hij
zal 3 October de reis naar China
aanvaarden en wordt vergezeld door
den aan hem toegevoegden ingenieur
B. van Exter, c.i. die werkzaa n was
te Hamburg bij de uitvoering van
werken door de Külnische Bagger-
selischaft.
Vlissingen, 30 September.
De Wognummers.
In de Nieuwe Kerk werd gister
avond een concert gegeven door de
bekende gemengde zangvereeniging
„Jacob Kwast" van Wognum. Dat
edel koor zal blijven trekken zoo vaak
en wanneer het optreedt.
Van den gevoelsmensch Willem Saai,
directeur van deze zangvereeniging,
gaat een geheimzinnige kracht uit.
Beschikkend over een uitgelezen
stemmenmateriaal weet hij met zijn
veel omvattende muzikale kennis en
dichterlijken aanleg de poëtische
schoonheden in de liederen, die hij
uitkiest, in hun klankvolle accoor-
den met volkomen zuiverheid van
toon en onberispelijke stiptheid in
stijl, tot een glansrijke uitvoering te
brengen.
Wat dan ook gisteravond weer als
een kenmerk van dat koor reeds bij
het „God is mijn Herder" trof, waren
de fluisterende piano's, de prachtige
nuanceeringen, de voortreffelijke voor
dracht, eigenschappen, die in alle de
15 liederen uitblonken.
Liefelijkheid parend aan kracht wordt
door geen der koristen het getuid
overschat en behoudt ieder de vol
komen beschikking over de stem, een
geoefendheid, die de vrucht is van
langdurige en voortdurende ernstige
studie onder leiding van een per
soonlijkheid, die blijkbaar ieder van
zijn koristen door en door kent en
die vertrouwd is met de oude zoowel
als de nieuwe componisten.
Alle nummers van het program
werden op weergaloos keurige wijze
ten gehoore gebrachtde meeste, zoo
niet alle droegen een streng religieus
karakter, en waar omtrent de uit
voering ervan van alle niet dan met
den meesten lof kan worden gewaagd,
kunnen wij de verzoeking niet weer
staan vooral op den voorgrond te
schuiven het heerlijk gezongen „De
trouwe Vader houdt de wacht," mu
ziek van Fr. Abt, met de reinklinkende
sopraan-sele.
Het succes van de Wognummers
is hier weer groot geweest en verdiend.
dien maakt de arrestatie van Stahl
berg, dat dc heele zaak geen betee-
kenis meer heeftwant nu zal ik bij
zijn verhoor nogmaals al de ontzet
tende bitterheid moeten proeven. O,
die trots van vroegdr
Al sprekende was Nils weer bit
ter en sarcastisch geworden als voor
heen.
Toen Jan heenging en juist de
deur achter zich wilde sluiten,
riep Nils hem plotseling weer terug.
Zijn roepen klonk als een kreet
van den grootsten zielsangst.
De bewaarder trad bescheiden ach
teruit, -liet Jan Begemann weer bij
Nils Jensen binnentreden, en zei
vriendelijklk zal nog wel een poosje
wachten. De arme meneer is zeker
geheel van streek door de arrestatie
van Stahlberg.
Maar aan hem dacht Nils Jensen
niet.
Jan, zei hij, naar adem snak
kende, Jan moeder ik ben wel
niet waard, dat ik ze zal toch
niet sterven eer ik
Meer kon hij niet zeggen.
(Wordt vervolgd.)