mm.
lasten,
Donderdag
18 September
Onwrikbaar.
AIEUR DE BAQIS
waring van Effecten
mimi.
borg
HOEDEN.
No. 221
51e Jaargang.
1913
WIBAUT Co.
sfe Modeller
kruijsse!
urreerend
«*9K
iits, Veiligheids-Sloten
plm. 1000 personen.
1.50 Retour.
1 gulden Retour
RZEKEKT
M.MEIJER,
W. L. HUSON,
fff Nieuwe Abonné's, uit
^ezonderd bij weKelijKsche
betaling, ontvangen de dage
lijks verschijnende „VLIS
SINGSCHE COURANT" Kos
teloos tot 1 October 1913.
BINNENLAND
FEUILLETON
71.)
(Matfrnk verbod#*.)
Vlissingen in 1912.
I
en BLOUSE'
lANTELCOS-
sleefd aanbevelend
inzage,
zatronen.
te verwerken
zen.
rdwijnen.
(TEN:
LAR DE
OP
September 1913
SALONBOOT
i VLISSINGEN 6 uur
gens (Buitensluis),
NT 6uur's auonds,!
fff et aan boord,
illijko prijzen
SN:
De Directeur,
H. MATERS.
idswaardige papieren in
der SAFE-INRICHTING
tarieven en voorwaarden,
kamers voor het knip-
pons.
Ondergeteekende blijft
zich bij voortduring
aanbevelen voor hel
'an alle mogelijKe
theden betreffend®
IEREN. Adres P- A'
TAAL, Glacisstraat 99
DE
or ZEELAND,
er
'ent
1912
,65 per flOOO.-—
worden gaarne geffve
Bellamyparlc 21
Taxateur,
De Ruyterstraal
VLISSINGSCHE COURANT
Prijs per drie maanden 1.30. Franco per post 1.50.*
Afzonderlijke nummers 5 cent. Men abonneert zich bij alle Boek
handelaren, Postdirecteuren of rechtstreeks bij de Uitgevers
Firma F. VAN DE VELDE Jr., Kleine Markt 58.
ADVERTENT1ËNvan 14 regels 0.40. Voor eikeregel
meer 10 cent. Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde
advertentie, wordt de prijs slechts tweemaal berekend. Groote
letters en clichés naar plaatsruimte.
Verschijnt dagelijKs, uitgezonderd op Zon- en Feestdagen.
TELEFOONNUMMER 10.
Kustverded/gingsfonos.
Ingediend is de begrooting voor het
fonds ter verbetering van de kust
verdediging, tot de instelling waarvan
bij de wet is besloten en wel tot een
bedrag van f3,111,500 voor den dienst
1913, waarvan f50,000 voor jaarwed
den, toelagen, reiskosten enz. enz. en
i 2,980,000 voor de uitvoering der
benoodigde werken, artillerie-materi
aal, enz. enz. ten behoeve van het
maken van een fort bij Vlissingen, de
verbetering van het fort-Kijkduin en
het vermeerderen van de vuuruitwer-
king van de forten Hoek van Holland,
IJmuiden en Starssens. Het overige is
voor onvoorziene uitgaven en rente-
uitkeering.
De minister geeft de toelichting,
dat als tweede termijn op de be
grooting van 1914 een bedrag van
13,080,000 wordt aangevraagd.
Financiëele Nota.
Als gewoonlijk gaat de nota, be
treffende den toestand van 's lands
financiën aan de toelichting der ver
schillende begrotingshoofdstukken
vooraf.
Omtrent den afloop van de twee
rorige dienstjaren blijkt, dat het dienst
bar 1911 opleverde een nadeeüg
saldo op den geheelen dienst van
f2.886.929.50 en een voordeel ig
saldo op den gewonen dienst van
12,519.743.01hetgeen gunstigeris dan
ten vorigen jare werd verwacht resp.
11.829.710.61 en f 1.925.555.11'/, een
gevolg van meerdere ontvangsten van
3'/t ton en van het feit dat de ge
wone uitgaven 1millioen beneden
het voorloopig cijfer bleven, doordien
tenslotte op hoofdstuk Marine van
1911 16 ton minder werd uitgegeven
voor schepenbouw.
De totale dienst 1912 zal, volgens
de voorloopige gegevens, een te kort
opleveren van f 13.381.118.94l/a, doch
de gewone dienst een overschot van
i 1.244.853,77. Dat het gewone tekort
voor 1912, aanvankelijk geraamd op
i9.216.135.40 tenslotte een overschot
werd, is voor f 1.414.000 het gevolg
van de tijdelijke heffing van opcenten
sp de vermogens- en bedrijfsbelas
tingen en van het overtreffen van de
raming der middelen met f 8.896.000.
De 20 jaren 1893—1911 gaven een
tekort van f 40.287.235 58 onderschei
den in voordeelig saldo gewoon
'22.443.093.64Vaen nadeeüg saldo
buitengewonen dienst f 62.730.3297a-
Roman door L. Haidheim.
Liefderijk, zooals het nog nooit ie
mand van hem had gezien, boog zich
over haar heen.
Ik blijf bij hem, tante Jensen!
bezoek hem eiken dag. Hij heeft
'hans een trouwen vriend noodig
ze> hij, terwijl hij de handen der oude
"rouw teeder streelde.
0, wat beminde Lotty dezen stèr
en man met het edele hart
Eer Jan kort daarna wegging, zei
"h tot haar: Bereid u er op voor,
fjOhy, dat Nils veroordeeld wordt.
™'l Begemanns moeten zijn lot met
nem dragen; want hij behoort nu
eenmaal bij ons. Zorg er maar voor,
'ante er vooreerst niet van hoort,
bn zonder een blik van liefde,
onder een hartelijk woord, met een
|ezicht, somber en strak-als bij zijn
KonH vertrok hij.
Ook deze cijfers geven echter nog
een te gunstig beeld, omdat de ont
vangsten wegens spoorweghuur geheel
als gewoon zijn beschouwd, terwijl
in die cijfers niet begrepen is het voor
Indië geleende bedrag in 1905, welke
leening op 1 Sept. jl. nog per saldo
bedroeg f 38.563.400. Omtrent de uit
komsten voor het dienstjaar 1913
worden nog slechts eenige vermoedens
geuit.
Het tekort gewoon werd geraa*id
op 9 millioen 9 ton, dat per saldo
daalde op 9 millioen 7; ton. Door
de opcentenheffing daalde dit nog ver
der tot 8 millioen 3 ton. Het buiten
gewoon accres der middelen, geeft
alle reden om te verwachten, dat,
niettegenstaande de talrijke supple-
toire aanvragen, de gewone dienst
van 1913 met een overschot zal
sluiten.
De uitgaven zijn geraamd op
f 253.345.818.34 waaronderaan buiten
gewone f 20.953.600,blijft voor gewone
f232.392.218.34
Vergeleken met de begrootingen voor
.1913 is dit een vermeerdering van
f21.848.988.02voor den geheelen dienst
en van f 14.017.390.52 voor den ge
wonen.
Eerste Kamer-vacature In
Overijsel.
Naar wij vernemen zijn de rechtsche
groepen der Provinciale Staten van
Overijsel voornemens ter voorziening
in de vacature van lid der Eerste
Kamer voor die provincie, ontstaan
door de ontslegname van mr. H.
Barge, candidaat te stellen mr. M.J.
C. M. Kolkman, oud-minister van
Financiën. De aanvulling van deze
vacature zal vermoedelijk reeds plaats
hebben in de vergadering der Staten
van Overijsel op Dinsdag 7 Octo
ber a.s. („Maasb.")
Prins Hendrik te Gent.
Men meldt uit Gent aan „de Tel.":
Prins Hendrik zal Donderdagmor
gen te 9 uur de tentoonstelling te
Gent bezoeken, de Hollandsche af-
deeling der schoone kunsten, de af-
deeling juweelen, textiel-arbeid en de
paviljoens der Belgische afdeeling.
Te 12'/s uur zal ten huize van den
commissaris-generaal van het Bel
gische gouvernement, den heer Jean
de Hemptinne.eenjunch plaats hebben.
's Middags bezoekt de prins het
stadhuis van Gent. 's Avonds te 71/s
uur gala-diner, gegeven door mr. Th.
Stuart, commissaris voor Nederland.
Vrijdag zal Prins Hendrik Gent
verlaten, om via Antwerpen naar
Nederland terug te keeren.
Vrouwenkiesrecht-betooging.
In „De Twee Steden" te 's Gra-
venhage betoogden gisterenochtend
300 dames voor de gelijkstelling van
Volgens het oordeel zijner superieu
ren was assessor von Bissing in de
zaak Stahlberg-Jensen met veel tact en
energie opgetreden.
Deze lof deed zijn hart recht goed.
Weliswaar was er van Stahlberg ook
nog niet het geringste spoor gevon
den, maar Bissing had tenminste bin
nen heel korten tijd vastgesteld, dat
men met een geraffineerder! schurk
te doen had, die zjjn vertrek lang
voorbereid en ongelooflijke geldsom
men meegenomen had. Want ook dit
kwam thans aan den dag, dat Stahl
berg letterlijk alles te gelde had ge
maakt, wat maar te gelde gemaakt
kon worden,.en dat hij daarbij sluwe
helpers gehad moest hebben.
Waar deze gezocht moesten wor
den, vermoedde niemand en het al
lerminst dacht men aan de „brave
Mieke Bley," ofschoon haar zelden
zichtbare echtgenoot volstrekt niet
als een onberispelijk, eerlijk man be
kend stond, maar wel verdacht werd
van erg te smokkelen. De man voer
als matroos en was, naar het heette,
op reis naar Amerika.
Zoo kwam niemand op het rechte
spoor en de eene dag na den ande
man en vrouw in de grondwet. Vooraf
boden de dames Drucker en Versluijs
den minister van bnnenlandsche zaken
een adres aan inhoudende de
eischen der dames. De minister ant
woordde op die betuiging van onte
vredenheid dat de gewone wetgever
vrouwenkiesrecht kan brengen. De
burgemeester heeft de betooging der
dames gisterenmiddag op het Binnen
hof verboden zij zouden nu in°groe-
pen van 25 over het Binnenhof trek
ken en 40 dames hebben op de
tribune de Kamerzitting bijgewoond.
Uit de Staatscourant.
Bij Kon. besluit van 15 dezer is
lo. aan den inspecteur van den marine-
stoomvaartdienst (met rang van ka
pitein-luitenant ter zee) J. J. jöbsis,
en aan den off icier-machinist 1ste
klasse A. A. - van Boven, op hun ver
zoek wegens langdurigen dienst,
eervol ontslag uit den zeedienst ver
leend, onder toekenning van pensioen,
eerstgenoemde met 16 dezer, laatst
genoemde met 1 October, en het
pensioen bepaald voor den inspec
teur Jöbsis op f3575 's jaars en voor
den officier-machinist van Boven op
f 2560 's jaars
2o. is, met ingang van 1 October
bij den marinestoomvaartdiensta.
bevorderd tot officier-machinist 1ste
klasse de officier-machinist 2de klasse
D. Bedeauxb. benoemd tot officier
machinist 2de klasse, de hoofd-ma-
chinist W. J. Mantz.
Een aanschrijving van den
minister van marine-
Op lqst van den minister ven ma
rine is het navolgende ter kennis van
de schepelingen gebracht
Het komt in den laatsten tijd her
haaldelijk voor, dat schepelingen,
soms van overigens onbesproken ge
drag, met de tucht onvereenigbare
handelingen plegen, die kennelijk uit
sluitend ten doel hebben, om, zij het
dan ook op oneervolle wijze, wegens
zoogenaamde anti-militaire karakter
eigenschappen den militairen dienst te
verlaten.
Een zoodanige handelwijze, die
veelal slechts een uiting is van on
tevredenheid of een uitvloeisel van
karakterzwakte, in verband met op
een of andere wijze ondervonden te
leurstelling, acht ik zoo zeer in strijd
met elk begrip van plicht en goede
trouw en daardoor zoowel voor den
dienst als voor het personeel van
zoodanigen invloed, dat daartegen
met alle gestrengheid moet worden
opgetreden en zullen handelingen als
bovenbedoeld, nimmer aanleiding
kunnen zijn tot ontslag wegens eigen
aardige of anti-militaire karakter
eigenschappen, doch slechts ontslag
wegens wangedrag, naar gelang van
omstandigheden, met ontslagbrief 2e
ren verliep, zonder aan de bedrogenen
ook maar een zweem van hoop te
brengen.
Men vroeg niet meer, wie wel, maar
wie geen schade had geleden. En
daar men iemand moest hebben om
de algemeene verbittering er aan te
luchten, was Nils Jensen de man,
die alle schuld kreeg en met alle
haat en verachting werd beladen.
Hem hinderde dat niet; want hij
wist er niets van. Gewoon om als
rijk man door velen gevleid te worden,
meende hij, dat hij ook nu nog een
lieveling van 't publiek was en men
hem beklaagde,
Eerst toen de verklaringen der ge
tuigen hem van het tegendeel over
tuigden en er een groot aantal val-
sche beschuldigingen tegen hem
werden ingebracht, eerst toen zag hij,
hoe volkomen zijn val was.
Sedert Jan Begemann hem onlangs
de revolver uit de hand had geslagen,
waarvan de kogel Jan rakelings voor
bij was gevlogen, sedert dacht Nils
niet meer aan zejfmoord. Daartoe
was hij te zeer gebroken en zonder
energie.
Dat hij tegen borgstelling op vrije
ftbonnemersts- ftduerfentiën op zeer uoordeefige voorwaarden.
of 3e soort, tengevolge kunnen heb
ben.
De kapitein Lienders van het 3e
reg. inf., thans werkzaam ten bureele
van den Inspecteur der infanterie, is
met ingang van 1 October a.s. over
geplaatst bij het 6e reg. int. te Breda.
Genoemde kapitein wordt aldaar
belast met het bevel over de 3e school
voor verlofsofficieren.
De 2e luits. Bouseholte en Fen-
nema, beiden van het le bat. 3e reg.
inf., zijn met ingang van 1 October
a.s. overgeplaatst resp. bij het 6e en
17e reg. int.
(Uit het Gemeenteverslag.)
(Vervolg.)
De kosten door de gemeente in
1912 voor het Openbaar Lager Onder
wijs besteed, waren de volgende
Jaarwedde der onderwijzers en be
looning tijdelijke diensten f88998.797a
Vergoeding aan hoofden van scholen
wegens gemis aan vrije woning f 700,
tegemoetkoming in huishuur aan ge
huwde onderwijzers f 3141.67, herha-
lingsonderwijs f 1473.68, vergoeding
personeele belasting f 66, instandhou
den schoollokalen en onderwijzers
woningen f 3895.58, aanschaffen en
onderh. schoolmeubelen f 1218.397a,
aanschaffen en onderhouden vanschool-
boekert, leermiddelen en schoolbe-
hoeften f4273.02, verlichting, verwar
ming en schoonhouden der lokalen
4882.01 .plaatselijk schooltoezicht f 100.
Belooning aan onderwijzers (plaats -
verv. hoofden) f 300, commissie tot
wering van schoolverzuim f 100, ad-
vertentiën betreffende het onderwijs
f 50.90, brandwaarborg en verdere
kosten f241,7873, teruggaaf reis- en
verblijfkosten aan sollicitanten f43.28,
subsidie voeding en kleeding school
kinderen f 200, reis- en verblijfkosten
aan hoofden van scholen f 4.17, terug
gave van te veel genoten rijksbijdrage
over 1910 f63.42, vergoeding van het
rijk ingevolge art, 41 der Wet op het
Lager Onderwijs f 564.58, totaal
f 110317.287,.
De kosten van inrichting en onder
houd van de leslokalen voor de rijks
normaallessen bedroegen over het
afgeloopen jaar f60.17.
Aan schoolgeld werd ontvangen
f 17826.18 (waaronder is begrepen
f38.25 voor herhalingsonderwijs).
Volgens de artt. 48 Is en 49 der
wet tot regeling van het lager onder
wijs, werd voor een som van resp.
f51580 in de kosten van het open
baar lager onderwijs, en f 307.35 in
de kosten van het herhalingsonderwijs
door het rijk bijgedragen.
Voor deze gemeente is krachtens
art. 29 der Leerplichtwet een veror
dening vastgesteld, waarbij aan de
voeten ?ou worden gesteld, daaraan
behoefde hij niet te denken. Zoo zat
hij in sombere wanhoop week aan
week in de gevangenis. Het onder
zoek had weliswaar slechts in twee
gevallen bewijs van medeplichtig
heid opgeleverd, maar in zeer vele
gevallen was de verdenking van he-
lerij op Nils blijven rusten. Niemand
dan Jan bezocht Nils. Hij wilde ook
niemand zien reeds de gedachte, dat
er iemand zou kunnen komen maakte
hem razend,
Dat Dina zich wilde laten scheiden,
als hij veroordeeld werd vernam hij
met bitteren lach.
Laat ze haar gang gaan
Als ik haar maar haar geld weer
kon verschaffen antwoordde hij Jan.
Dat hij veroordeeld zou worden,
stond reeds vast, vóór de jury bijeen
kwam.
En zoo kwam het ook. Maar veel
zwaarder dan de twee jaar gevange
nisstraf, weike hem onder aanneming
van verzachtende omstandigheden en
met het oog op het feit, dat hij zelf
bedrogen was, werd opgelegd, had
het den hoogmoedigen jongen man
getroffen, dat hij als beschuldig,de
ambtenaren van politie machtiging is
verleend een kind, dat zij gedurende
de schooltijden op den openbaren
weg aantreffen, te brengen naar het
hoofd der school tot welker leerlin
gen het kind behoort.
Deze verordening werd in 1911 7
maal en in het afgeloopen jaar 19
maal toegepast.
De verstrekking van voeding en
kleeding aan behoeftige kinderen ter
bevordering van het schoolbezoek,
zooals omschreven is in art. 35 der
Leerplichtwet geschiedde ook over
het afgeloopen jaar weer, wat betreft
de voeding door het Comité „Kin
dervoeding" en wat de kleeding aan
gaat door de Vereeniging „Hulp in
Nood".
Herhalingsscholen.
De belangstelling in het herhalings
onderwijs bleef voor den tegenwoor-
digen cursus even groot als voor den
daaraan voorafgaanden.
De cursus voor meisjes,- in welks
leerplan het kookonderricht is opge
nomen, telde 23 deelneemsters.
Aan den cursus voor jongens
namen 32 belangstellenden deel.
Voorts is aan de Roomsch Katho
lieke jongensschool een herhalings
cursus verbonden, waaraan 9 leerlin
gen deelnamen.
Bewaarscholen.
Er bestaan hier 6 bewaarscholen
in het geheel bezocht door 509 jon
gens en 360 meisjes beneden de 6 jaar
en -door 31 jongens en 30 meisjes,
boven de 6 jaar.
De in deze gemeente bestaande
cursus in Slöjdonderwijs met 3 on
derwijzer, werd bezocht door 11
jongens.
R ij ksnor maallessen.
De cursus 1 Mei 1912—1 Mei
1913 werd geopend met 74 leerlin
gen, nl. 20 mannelijke en 45 vrou
welijke. Van deze leerlingen waren
21 jongens en 33 meisjes te Vlissingen
woonachtig.
in den loop van den cursus werden
nog 1 mannelijke en 1 vrouwelijke
kweekeling tot de 3de klasse toege
laten. Op 31 Augustus 1912 legde
de heer Ph. Rank te Middelburg de
betrekking van directeur neder, waarin
hij werd opgevolgd door den heer
G. Jurry, hoofd van school C aihier.
De kosten van het middelbaas-
onderwijs bedroeg f 40173.877a.
Arrhwezen.
Op 31 December 1912 bestonden
drie door of vanwege de gemeente
beheerd of gesubsidieerd wordende
instellingen te weten
het Gasthuis, het Burgerweeshuis
en het Algemeen Armbestuur.
Op 1 Januari 1912 bestond de be
volking in het Burger Weeshuis uit
3 beambten en 34 weezen. Hiervan
werden '26 weezen verpleegd in het
meest verschijnen.
De oude vrouw op de Moyen-
burg ging in deze maanden wat
vooruit, maar dat ze nooit weer kon
worden, wat ze was geweest, zag
ieder.
Twee jaar Twee jaar! mom
pelde ze soms een heele poos achter
elkander.
Anders zei ze niet veel. Maar lang
zamerhand vatte een gedachte bij
haar post, waaraan ze blijkbaar een
vasten vorm wilde geven.
Ze wilde een testament maken.
Waarvoor, tante? Denk toch
niet aan zulke dingen! Met deze
en dergelijke woorden trachtte Jan
haar tot andere gedachten te brengen.
Ze keek hem erg boos aan.
Ik zal zeker toch nog wel kun
nen doen, wat ik verkies Mijn ver
stand is gelukkig nog geen wrak
geworden, zooals ik zelf, antwoordde
ze driftig.
Ook Lotty, die gezien had, hoe Jan
schrikte, vreesde dadelijk, dat zij Nils,
over wien zij niet meer sprak, ont
erven wilde.
(Wordt vervolgd).
I'f