Iüranteh
|els, eni
Woensdag
6 Augustus
Onwrikbaar.
No. 184
51e Jaargang.
1913.
»N,
iS Slechts
.0.,
ZOON
ISSE
kosteloos.
'R, Goes.
lasn kliCl
OLLANDIfi"
Proc. Middelburg
BINNENLAND
FEUILLETON
berichten
te Clientèle
afhankelijk
Zaterdag
-OTEN zijn
ig ,.S. B. w.
de Gezellenj
iOgelijk te ver.
rUS a.s. geenj]
S<L
vordt beleefd
jr Kleinbrood
tfGEN HULP")
lerbij aan.
B. W."
iESTUUR.
iige en beproefde
br geoefende technid
Iden, worden door out
litie van duurzaam!»
PST ADREl
voor
IS bij
OESr
el Walstraat 96.
AANBEVELEND
gevraagd
liSjf»!
„Noordzee-Boulevard
ard Everfsen 37.)
en PENSION)
HET STRAND.)
ït ontbijt vanaf fl
vanaf f
laar overeenKo®-
rdag van af 2 uUf
AlWon" te spreken.
;d een nette
iienstbodcj
oegen 's avonds na
nypark 54.
NE ONGEL&2
10 ct. per kilo. aa"
V1ISSINGSCHE COURANT
Prijs per drie maanden 1.30. Franco per post 1.50.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Men abonneert zich bij alle Boek
handelaren, Postdirecteuren of rechtstreeks bij de Uitgevers
Firma F. VAN DE VELDE Jr., Kleine Markt 58.
ADVERTENTIËNvan 1—4 regels 0.40. Voor elke regel
meer 10 cent. Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde
advertentie, wordt de prijs siechts twee maal berekend. Groote
letters en clichés naar plaatsruimte.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zon- en Feestdagen.
TELEFOONNUMMER 10.
flbonnements- flduertentiën op zeer uoordeelige uoorwaarden.
Teneinde ook
ons Personeel
in de gelegenheid te stel
len deel te nemen aan de
feestelijkheden zal onze
Courant zoowel op VRIJ
DAG als ZATERDAG a.
s, des morgens tusschen
11 en 12 uur worden uit
gegeven.
Advertentiën kunnen in
geen geval later dan ui
terlijk des morgens 10
uur worden aangenomen.
DE UITGEVERS.
De laatste kans.
Het Kamerlid Schaper breekt in
„Het Volk" een lans voor de aan
vaarding van het ministerschap door
de sociaal-democraten. Hij meent dat
algemeen kiesrecht en staatspensioen
werkelijk ernstig gevaar loopen. En
bel aanstaand Congres is vrij in zijn
beslissing.
Het gevaar voor de partij-eenheid
bespreekt de heer Schaper in dezer
voege.
Men meene niet, dat die eenheid
alleen schade lijden zal bij aanvaar
ding van portefeuilles 1 Het gaat niet
aan, te speculeeren op de geschoold-
beid en discipline van de éene groep
en daarom die andere maar den zin
Ie geven. Als het gewoonte zou wor
den, in hoog politieke tijden slechts
den raad te volgen van de grootste
schreeuwers en de dreigers, dan zou
het er slecht met ons gaan uitzien
en dan zouden ook anderen hun
teevlucht nemen tot iets dergelijks.
De partij-eenheid wordt gediend
dooi rustig en broederlijk met elkan
der te beraadslagen wat te doen in
ernstige oogenblikken. Als dat ge
schied is, moet men de partij met
elkander door de moeilijkheid heen
helpen.
Dit kan in een geval als het on
derhavige des te beter, daar hier in
deze quaestie niet ernstig sprake is
van „ministerialisme," van het als
regel aanvaarden van minister-porte
feuilles als een minderheid in de re
geering, doch van een uitzonderings
toestand, waarin wij door den loop
der omstandigheden zijn gebracht.
Vrees voor syndicalisme of Tribu
nisme is al een zeer slechte raad
geefster. Op deze manier zou men
bijna syndicalistisch moeten worden,
uit vrees dat de aanhangers dezer
ideeën er anders voordeel bij kunnen
hebbenZóo hebben wij ook niet
Roman door L. Haidheim.
(Nadruk verboden.
35.)
Zoo babbelde men door elkaar en
plaagde elkaar, alleen Jan bleef zoo
zonderling en ernstig stil, als Lotty
hem nog nooit had gezien. Daaren
tegen was Nils zoo levendig, als ze
hem slechts in zijn beste dagen had
gekend. Hij stelde veel belang in
militaire aangelegenhedende rit
meester daarentegen gevoelde veel
meer voor geld en goed.
Natuurlijk kwam het gesprek ook
°P Stahlberg, die in deze streek een
beroemd persoon was.
Ik benijd u, dat ge een vrij
mjn zijt met een kapitaal achter u
neP de ritmeester Nils toe.
.Hoe zonderling! Terwijl Nils' hart
zich bij de woorden van den ritmees-
te.r krampachtig samentrok, vlogen
Zlln blikken onwillekeurig naar Dina
sn haar oogen ontmoetten de zijne.
geredeneerd, toen wij in 1894 be
sloten tot de parlementair politieke
actieZóo is in de moderne vakbe
weging ook niet gehandeld tegenover
de staak-maar-raak-tactiek der anar
chistische vakbeweging. Zóo rede
neeren Kautsky en Van der Goes ook
niet, als zij aanbevelen, onder vrij
zinnig regiem zelfs voor oorlogsbe-
grootingen te stemmen, nu dat tijde
lijk is in het welbegrepen belang van
het proletariaat.
De S. D. A. P. en de
minister-portefeuilles.
Gisterenochtend om half elf zijn
partijbestuur, de Kamerfractie en de
redactie van „Het Volk" in Amster
dam bijeengekomen, ten einde de
resolutie op te stellen, die aan het
Zaterdag en Zondag a.s. te Zwolle te
houden congres zal worden voorge
legd.
Een groot gedeelte van den dag
was aan de voorloopige besprekingen
en de samenstellingjdier resolutie ge
wijd, die natuurlijk ook den hoofd
schotel voor de te Zwolle te houden
besprekingen zal vormen. Zooals men
weet, komt het voorstel neer op een
besluit, om de aangeboden minister
zetels te aanvaarden, indien de zaak
zóo staat, dat zonder die daad staats
pensioen en algemeen kiesrecht,
waartoe de grondwetsherziening den
weg moet openen, in 't gedrang zul-
en geraken.
De crisis.
In zijn jongste Kroniek bespreekt
ds. Bronsveld in „Stemmen voor Waar
heid en Vrede" de weigering der
socialisten tot het bezetten van minis-
terieele zetels. Wij lezen daar
Het is een eigenaardigheid van
de democratie, dat zij slechts met
leede oogen haar eigen mannen be
kleed ziet met gezaghet is alsof
een zekere jaloerschheid dat niet kan
verdragen. En dan ziet men gemeen
lijk, dat socialisten, als zij aan de
regeering komen, conservatieve nei
gingen gaan vertoonen, en strenger
het gezag handhaven dan hun vroegere
tegenstanders.
De socialisten te ontzent weten
dat alles zeer goed. Zij hebben dus
het congres, waarop stellig broeder
twist ontstaan zou zijn, niet afgewacht
maar afgecommandeerd, en bij meer
derheid van stemmen besloten den
heer dr. Bos een weigerend antwoord
te geven, 't Was gehandeld in 't be
lang der partij.
Wij erkennen, dat wij door deze
handelwijs een nog geringer gedachte
verkrijgen van hetgeen te ontzent de
socialisten zijn en bedoelen. In opruien,
in het zaaien van haat, zoeken zij
hun kracht. Aan het eerlijk meewer
ken, om langs wettigen weg te ver
krijgen wat zij zeggen te verlangen,
ontbreekt hun de moed. Op verga-
Haar oogen drukten leedwezen uit
en schenen te vragen: waarom deed
je mij dat aan Met de snelheid van
den bliksem schoot hem de gedachte
door 't hoofdZij bemint je nog heden
jou alleenZe zou je nog elk
oogenblik nemen
En op 't zelfde oogenblik voelde
hij het berouw in zich opkomen als
een vurige vlam, die door Slahlberg's
lompe critiek over zijn „gekke ver
loving" uit een smeulend vonkje was
ontstaan.
Nog een oogenblik in Dina's oogen
en nog een van haar naar hem
Zij hadden elkaar begrepen. Ze
wisten het beiden van dit oogenblik
af: hij had berouw! Veel zou hij
gegeven hebben om vrij te zijn
jan en juffrouw von Loorheide
waren intusschen naar den kostbaren
vleugel gegaan. Gisberte zong goed
en met smaakJan wist dat hij hield
van muziek.
De jonge dame zong een paar
liederenJan zat stil in zijn hoekje
en luisterde aandachtig.
Hier is een heele verzameling
duetten! Als er maar iemand was,
die ze met mij zingen kon! riep juf-
deringen, waar zij vloeken en schel
den kunnen, niet in een parlement
behooren zij thuis. Slechts de heer
Vliegen, de heer Schaper, de heer
Van Kol en enkele andere sociaal
democraten toonden een andere ge
zindheid.
Dat er ook in de coalitie-gejederen
een zekere gisting is, staat voor he m
vast.
Opmerkelijk is, dat <lr. Kuyper het
ontwerp-wet op de tarieven heeft los
gelaten, Hiermee is een der koorden
doorgesneden, weike het ministerie-
Heemskerk bijeenhielden. Men herin
nert zich de uitlating van den heer
Kolkman, dat hij met het genoemd
ontwerp stond of viel. Met de ver
hoogde tarieven vallen ook de wetten
van minister Talma, die zonder ge
noemde versterking der middelen niet
kunnen uitgevoerd worden.
De roomsch-katholieke hoogleeraar
Struyken deed een andere concessie.
Hij verklaarde zich niet afkeerig van
algemeen stemrecht, immers het zoo
genaamde huismanskiesrecht, zoo zegt
hij, verschilt van 't algemeen kiesrecht
niet zoo heel veel.
Zoo is er ook in de coalitie-gelede
ren een zekere gisting. Niet zonder
invloed is ook op roomsch-katholieke
en rechtzinnig-protestantsche werk
lieden de overweging op het stoffelijk
gerichte geest gebleven, welke bij
vele „christelijke" leiders niet ver
borgen bleef.
Zou 't onmogelijk wezen, dat er
toenadering kwam tusschen een fractie
der „christelijke" groep en een deel
der liberalen Ik kan rr ij een program
denken, dat de instemming zou heb
ben van vele christelijk-historischen
en van vele leden der concentratie.
De kern van ons volk wil niet de
coalitie, maar niet de sociaal-demo
cratie. Er zou, denk ik, veel overleg
en zelfverloochening toe vereischt
worden, om een toenadering, tusschen
de genoemde fracties tot stand te
brengen. De liberalen moeten de illusie
laten varen, dat zij de meerderheid
in ons land uitmaken, en zijn aange
wezen, om ons te regeeren. De ver
kiezing van Juni heeft getoond, dat
ons volk ook afkeerig is van de coa
litie. De sociaal-democraten hebben
zich zeiven een brevet van onbe
kwaamheid gegeven, om ons land
mede te .besturen. Welnu, is er dan
niet in dit een en ander een aanwij
zing tot de vorming van een midden
partij, die alle uitersten vermijdend,
op het terrein van sociale wetgeving,
van kiesrecht-uitbreiding, van onder
wijs, koloniën en financiën, voldoening
geeft aan hetgeen de tijdsomstandig
heden eischen, en er tegen waakt,
dat kerkelijke overwegingen den door
slag geven bij het doen van benoe
mingen
Mogen wij ons hier beroepen niet
frouw von Loorheide Jan toe.
Tot haar verbazing bood Lotty zich
bescheiden aan met de opmerking,
dat ze zangonderwijs had genoten.
Ze zongen verscheidene liederen,
die beiden kenden. Lotty had een
verrukkelijke, omvangrijke altstem
bijna zou juffrouw Gisberte jaloersch
geworden zijn.
Jan's oogen schitterden, toen de
beide dames ophielden. De anderen
luisterden nauwelijks. Dina zat bij
Nils en den ritmeester en al luisterde
ze ook zwijgend toe, haar oogen
die oogen, waarin anders zoo weinig
uitdrukking lag, stonden thans veel
levendiger dan anders.
De arme Lotty vermoedde niets
zij was gelukkig, te kunnen zingen.
Aan Dina dacht niemand. Zij was
beslist onmuzikaal en daarom miste
men haar niet in het muziekvertrek.
Eindelijk ging men soupeeren.
Eerst thans viel het Lotty op, dat
alles hier in huis veel rijker en ele
ganter was dan op de Moyenburg.
Vrouw Begemann scheen meer voor
uiterlijken welstand en gemak te ge
voelen dan Nils moeder.
Lotty zat rechts van Nilsaan zijn
op de belangen van een partij, maar
van het vaderland; en zou de zelf
verloochening te groot wezen, vereischt
om front te maken tegen de sociaal
democratie ter eener, en tegen het
clericalisme ter anderer zijde
De uitslag in Hoogezand.
Naar aanleiding van den uitslag der
verkiezing in het district Hoogezand
schrijft „Het Volk"
Deze zetel is dus door ons verloren.
Er zijn eenige bij-redenen die dezen
uitslag helpen verklaren. Zoo waren
vele maaiers buiten het district aan
het werk en kon onze candidaat slechts
enkele malen optreden, wijl hij door
bezigheden als examinator werd weer
houden.
Maar de hoofdreden waarom wij,
bij de herstemming van 25 Juni verge
leken en dat is het juiste verge
lijkingspunt, omdat er nu ook maar
twee candidaten waren 400 stem
men hebben verloren, terwij! de li
beraal er 250 won, ligt zeker in de
portefeuillequaestie.Het is een feit, ons
door uit het district terugkomende
sprekers medegedeeld, dat een aantal
arbeiders onze weigering van minis
terzetels dermate verkeerd vond, dat
zij dan nog maar liever op een libe
raal stemden. En het verschil was te
gering om zulk een omvallen van een
paar honderd kiezers te kunnen velen.
Mr. T. M. G. Asser.
In de gisteren gehouden vergade
ring van den Raad van State heeft de
vice-president hulde gebracht aan de
nagedachienis van den overleden
staatsraad mr. T. M. G. Asser en
erop gewezen, dat ook voor den Raad
zijn heengaan een groot verlies is.
Zoowel in den vollen Raad als in
de afdeeling voor de geschillen van
bestuur, waarin hij vele jaren heeft
zitting gehad, blonken zijn bekwaam
heden uit. Tot zijn laatste dagen, ook
toen zijn gezondheidstoestand hem
niet meer vergunde de vergaderingen
van den Raad bij te wonen, heeft hij
schriftelijk deelgenomen aan de be
handeling van de zaken, die bij den
Raad aanhangig waren en van zijn
kunde en scherpzinnigheid b.ijkt ge
geven.
Mgr. Drehmans. f
De bisschop van Roermond, Mgr.
Drehmans, is gisteren plotseling te
Horst overleden.
Het bezoek van kardinaal Van
Rossum aan Maastricht op morgen
en de feestelijkheden gaan niet door.
Mgr. Drehmans werd in 1843 te
Roermond geboren hij studeerde aan
het Bisschoppelijk College aldaar,
den cursus voor wijsbegeerte te
Rolduc en het Groot-Seminarium te
Roermond. In 1866 werd hij leeraar
aan het Gymnasium te Weertin
linkerhand zat DinaJan en Gibert
hadden hun plaatsen tegenover hen.
De ritmeester bracht het gesprek
dadelijk weer op Stahlberg.
Als ik in uw plaats was, vader,
zei hij, gaf ik den man al het geld,
dat ik bezat.
Die paar centen zouden hem
niet veel helpen antwoordde de oude
heer.
Maar of u vier of tien procent
van uw geld krijgt, meneer von Esens,
dat is ten slotte toch niet hetzelfde,
zei Nils met een blik op zijn moeder,
welken deze echter niet scheen te
zien.
Men sprak dus weer van den man,
die met zijn grootsche ondernemingen
het gansche land in beweging bracht.
Hier moest hij den spoorweg naar
H. aanleggen, daar in Holland een
sluis bouwen, in Oost Pruisen moest
hij grootsche havenwerken maken en
de hemel weet, wat niet al meer;
bovendien had hij heel dicht in de
buurt een reusachtige, geheel naar de
eischen des tijds ingerichte fabriek
en verder de nieuwe villawijk en het
slot te bouwen.
Al deze bijzonderheden begonnen
1887 hoogleeraar aan het Groot-
Seminarium te Roermond. In 1899
werd mgr. Drehmans coadjutor van
den bisschop van Roermond, dien hij
in 1900 als zoodanig opvolgde.
De overledene was huisprelaat
van den Paus, ridder in de Orde
van den Nederlandschen Leeuw en
commandeur in de Orde van Granje-
Nassau.
Omtrent het plotseling overlijden
van Mgr. Drehmans worden nog de
volgende tragische bijzonderheden ge
meld
De bisschop was Maandagavond
om 7 uur te Roermond teruggekomen
van een vormreis te Horst. Voordat hij
zich ter ruste begaf, had hij verzocht
hem gisterenmorgen een weinig later te
wekken dan gewoonlijk omdat hij
zich zeer vermoeid gevoelde.
Toen men nu gisterenmorgen om
half negen na herhaald kloppen op
de deur der slaapkamer van den
overledene maar steeds geen antwoord
ontving, werd de deur geopend en
vond men den bisschop dood op zijn
bed liggen.
De ontboden geneesheeren consta
teerden, dat de dood reeds tegen
middernacht was ingetreden.
Het Vredespaleis.
Over een 3-tal weken zal het
Vredespaleis te 'sGravenhage wor
den geopend.
Het uiterlijk monumentale gebouw,
in een heerlijke omgeving verrezen,
zal inwendig een echt paleis wezen,
Hoe het inwendig er uit zal zien,
wordt.... geheim gehouden. Kenmer
kend is het b.v. dat een journalist
oniangs door bijzondere omstandig
heden in de gelegenheid is geweest
een kijkje te nemen in de nieuwe
stichting, doch er werd hem in zoo
sterke mate geheimhouding op het
hart gedrukt, dat hij zelfs aan zijn
vrouw en zijn vrienden niet heeft
durven toevertrouwen, wat zijn oogen
hadden aanschouwd
Niettemin treft men in den „Figaro"
een artikel aan van een Franschen
collega, die ook in de gelegenheid
was geweest in het kostelijke ge
bouw een kijkje te nemen, doch de
vrijheid had behouden zijn indrukken
na te vertellen en van die vrijheid
gebruik heeft gemaakt.
Aan zijn artikel ontleenen we de
volgende bijzonderheden
Langs twee opritten en een steenen
trap bereikt men den hoofdingang,
waardoor men komt in de groote
voorhal. Een indrukwekkenden aan
blik
Tegenover den hoofdingang is ge
bouwd de hoofdtrap met zijn twee
windingende bronzen balustrade
en de Sèvresvaas, welke het eerste
tusschenportaal zal sieren, moeten
nog worden aangebracht. Rechts en
Charlotte eindelijk zeer te vervelen
want Nils had in het vuur van 't ge
sprek nauwelijks een blik voor haar
over. Zij zat naast hem, alsof ze voor
hem heelemaal niet bestondhij
sprak voortdurend slechts over het
genie van Stahlberg. Dat Dina's wan
gen gloeiden en er in haar oogen
een nog nooit geziene uitdrukking lag
bemerkte Lotty niet.
De jongelui spraken af, dat men
den volgenden dag op schaatsen naar
het dorp Werbum zou gaan, dat on
middellijk aan de rivier ten Zuiden
der stad lag en waarnaast men de
sluis bouwde.
De ritmeester nam het voorstel
met zooveel geestdrift, aan, dat Nils
wel moest inzien, hoe hij met allen
ernst zijn doel bij Dina trachtte te
bereiken.
Hij werd zeer onrustig. Maar hij
was immers gebonden voor hem
wasgeen terugtrekken mogelijk. Waar
om zou hij dus den ritmeester Dina
niet gunnen
Den ganschen nacht woelde hij
slapeloos in zijn bed rond.
O, als hij geld hadVeel geld
(Wordt vervolgd.)