Donderdag 3 Juli Onwrikbaar. No. 155 51e Jaargang. 1913. BINNENLAND FEUILLETON Het einde der Fraasche heerschappij in Vlissiagen. VLISSINGSCHE COURANT Prijs per drie maanden 1.30. Franco per post 1.50. Afzonderlijke nummers 5 cent. Men abonneert zich bij alle Boek handejaren, Postdirecteuren of rechtstreeks bij de Uitgevers Firma F. VAN DE VELDE Jr., Kleine Markt 58. ADVERTENTIËNvan 1 —4 regels 0.40. Voor elke regel meer 10 cent. Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie, wordt de prijs slechts /weemaal berekend. Groote letters en clichés naar plaatsruimte. Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zon- en Feestdagen. TELEFOONNUMMER 10. De ministerieele crisis. In verband met de crisis is schrijft de „Ned." de heer mr. M. Tydeman, lid van de Tweede Kamer voor het district Tiel, tegen heden bij H. M. de Koningin ontboden. Plaatselijke keuze. Dezer dagen is verschenen een rapport van de Commissie, door het Hoofdbestuur van den Volksbond tegen drankmisbruik benoemd tot onderzoek van de vraag of de in voering van het stelsel van local option in de Nederiandsche wetge ving al dan niet aanbeveling ver dient en zoo ja, onder welken vorm en met inachtneming van welke eischen. Deze Commissie bestond uit de h. h. Mr. Dr. F. W. J. G. Snijder van Wissenkerke te Wassenaar, Mr. Dr. A. van Doorninck te Utrecht, Jhr. Mr. D. O. Engelen te Zutphen, Mr. Dr. Ant. van Gijn te's Graven- hage, W. C. van Haeften te Utrecht, T. W. J. van Hassel te Utrecht, P. van der Meulen te Leeuwarden, Mr. V. H. Rutgers te Hilversum, Mr. J. J. Clotterbooke Patijn van Kloetinge te Zeist en Aug. Sassen te 's Gra- venhage. Onder local option wordt in het algemeen verstaan het stelsel van drankwetgeving, krachtens hetwelk voor bepaalde gemeenten de ver koop van alkoholische dranken wordt beperkt of verboden op grond van een speciale stemming van de inge zetenen. Het is echter begrijpelijk dat dit stelsel in de verschillende landen, in verband met de verschillende geaard heid van de bevolking en het stelsel van wetgeving, onderscheidene vor men heeft' aangenomen. Na een uiteenzetting van de toe passing van het stelsel, zoo buiten Europa (Vereenigde Staten van N. Amerika, Canada, Australië) als in Europa (Finland, Zweden en Noor wegen,) volgt een korte beschouwing over de uitwerking er van, waarom trent, naar wordt opgemerkt, be zwaarlijk een oordeel van eenige waarde is te geven, wijl in den re gel tot de vermeerdering of vermin dering van het drankgebruik te vele en te velerlei factoren samenwer ken, dan dat men met eene enkele de wetgeving mag signaleeren als de eenig werkzame. Maar een blijk van de bevredigende resultaten is 't, dat de plaatselijke keuze in steeds wij deren kring een steeds betere toe passing vindt. Vervolgens wordt een en ander meegedeeld over de krachtige pro paganda welke al sinds vele jaren, Roman door L. Haidheim. (Nadruk verboden.) 6.) Een echte minnenbriefWat kon die Nils op een teederen toon schrij ven Ze voelde iets als jaloerschheid. Maar brandend van verlangen om misschien een woord te vinden, dat haar van haar angst bevrijdde, dacht ze er niet lang over na, dat haar zoon altijd slechts dan teeder tegen over haar was, wanneer hij ietswil- bereiken. Zij zag uit den eenen brief, dat Charlotte's vader Nils had afgewezen, tot hij zelf een vrouw kon onder houden. Verstandige manVervolgens viel haar een brief in handen, waarin Nils Charlotte met de teederste woord jes troostte, nu haar vader gestorven was, en haar ried om naar haar oom te gaan. Hij verzocht haar in denzelf den brief hem „op hun lievelings plekje" te willen wachten hij wilde ook in ons eigen land wordt ge voerd. Uitvoerig worden behandeld aard en beteekenis van art. 4 2e lid der Drankwet, volgens hetwelk thans reeds in een gemeente het initiatief kan worden genomen tot een ver mindering of zelfs tot een ophef fing van alle vergunningen (de per manente van vóór 1 Mei 1904 en de sociëteits- en logementsvergun- ningen uitgezonderd), maar het voor stel tot beperking of opheffing moet thans uitgaan van den gemeenteraad, derhalve zonder volksstemming en juist het meest kenmerkende begin sel van 't stelsel van plaatselijke keuze ontbreekt dus. Buitendien heb ben, wat betreft de opheffing van vergunningen, de gemeenteraden slechts zéér zelden van hun bevoegd heid gebruik gemaakt, zelfs daar waar het overgroote deel van de be volking blijkt te zijn voor een aan zienlijke vermindering van 't aantal drankverkoopplaatsen. In bijzonderheden wordt achter eenvolgens het pro en contra van een toepassing van het stelsel in Nederland overwogen. Onder de voordeelen vinden wij genoemd de gelegenheid om ten op zichte van een maatregel tot verbe tering van de volksgewoonten en volksreden de gezindheid van de be volking eener gemeente tot uiting te doen komen en van de daartoe noo- dige medewerking der burgerij met terdaad partij te trekken de doel treffende manier om door beperking der verleiding te komen tot vermin dering van het kwaadde belang stelling welke zal worden gericht voor het alcoholvraagstukhet ge volg dat de Gemeenteraadsverkie zingen niet door de alcoholkwestie zullen worden beinvloed, enz. Ook de bezwaren worden vermeld maar ten deele dadelijk in 't rapport weerlegd. Zoo de invoering in onze wetgeving van een referendum met bindende kracht, en dat in strijd met de Grondwet en de Gemeenteraad. Dan wordt in verband met de elders opgedane ervaring, dat de handha ving en overtreding van een door tastende wetgeving in 't nauwste verband staan met de dichtheid der bevolking, in 't licht gesteld dat Ne derland op éen na 't dichtst bevolkte land is van Europa. Vervolgens 't gevaar dat 't drankgebruik van de herberg zal worden overgebracht naar de huiskamer en de bedenking dat 't stelsel, zoolang de invoer niet kan worden verboden, een plutocratischen bijsmaak heeft, enz. Ten slotte aarzelt de Commissie niet, zich te verklaren voor de op neming van bepalingen in de Drank wet, waardoor het mogelijk zal wor den in een gemeente of een deel haar weer vroolijk en gelukkig kussen. Nu volgde een klein briefje „Wees toch bedaard dwaas hartje ik ga immers niet voor altijd heen. Ik moet mijn moeder op ons huwelijk voor- beieiden. Jouw twijfel aan mijn trouw is krankzinnigheid." En dan maar was dat werkelijk mogelijk? Dat waren immers louter leugens Hoe kwam Nils Jensen er toe om leugens te schrijven Met wijd geopende oogen las de bejaarde vrouw En dat schreef haar zoon Nils Daar werd er aan 't venster ge klopt, haastig, bijna dreigend. Nils was hetze herkende hem dadelijk. Wat hebt ge daar te lezen stoof hij met gedempte stem tegen haar op. De brieven van een trouweloozen leugenachtigen kwajongen Geef ze hierWerp den rommel in 't vuurDan heeft ze geen be wijs riep hij woedend. Nils, NilsBen je dan heele- maal door den hemel verlaten Dat kan wel zijn. Maar ik neem haar niet meer. Nooit 1 Daaromtrent eener gemeente volksstemmingen te houden met 't doel terzake van de verkoopplaatsen van bedwelmende dranken te geraken, hetzij tot ver mindering van het aantal, hetzij tot geheele opheffing daarvan. De Commissie geeft daarna in hoofdlijnen een schets van den vorm welken zij aan 't stelsel in onze Ned. Wetgeving zou wenscher. te zien gegeven. Wat 't bezwaar tegen 't referendum betreft, de Commissie, die 't hoofdbeginsel van 't stelsel ziet, niet in de bindende kracht van de stemmingen maar in de stemmin gen zeiven meent dit bezwaar te kunnen en te moeten ontgaan, door aan den uitslag der stemming het karakter te geven van een voorstel aan de Kroon, die dan verplicht is een beslissing te nemen 't zij met 't voorstel in overeenstemming 't zij daarvan afwijkend. Het rapport, een boekje van 32 pag., is voor f 0,10 aan het Centr. Bureau van den Volksbond te Utrecht verkrijgbaar. Het nieuwe matlsqhip „Koningin Emms." Het stalen dubbelschroef-mailstoom- schip „Koningin Emma" dat gisteren van de werf te Fijenoord met goed gevolg werd te water gelaten, waar het gebouwd werd voor rekening van de Stoomvaartmaatschappij, „Ne derland" te Amsterdam, heeft de vol gende afmetingen Lengte tusschen de loodlijnen 470—0, breedte 57—0 holte tot bovendek 29—11V3id. id. tentdek 37—11'/si id. id. promenade dek 46—513id. id. brugdek55—11 id. id. sloependek 63—ll'/2. Het zal ruimte bieden voor het vervoer van 260 eerste en tweede, 34 derde en 140 vierdeklasse passagiers. De laadruimte bedraagt 7300 reg. tonnen. Op een gemiddelden diepgang van 24—0 zal het draagvermogen ongeveer 6200 ton van 1000 K.G. bedragen. Over de geheele lengte is het schip voorzien van een dubbelen bodem. Het schip zal voortgestuwd worden door twee schroeven, elk gedreven door een gebalanceerde quadruple- expansie-machine met een gezamenlijk vermogen van 6700 1. P. K., waar mede een snelheid behaald moet wor den van 15.4 mijl per uur. De stoom wordt geleverd door drie dubbele en twee enkele cilindrische ketels, alle voorzien van Howden's geforceerden trek en oververhitters volgens het systeem Schmidt. Op de thans vrijgekomen helling zal direct een aanvang gemaakt wor den met de kiellegging voor het stoom schip „Roggeveen" der Kon. Pak ketvaart-Maatschappij. kunt ge gerust zijn. Hij zei dat met volle overtuiging en om haar gerust te stellen. Een koude luchtstroom had de slapende getroffenmisschien was ook het geluid der stemmen in haar oor gedrongen. Zij richtte zich slaap dronken op. Het is zoo koud, mompelde ze en viel toen weer achterover in de kussens. Het venster werd gesloten. Vrouw Jensen ging zacht de kamer uit. Moe der en zoon stonden in Nil's kamer tegenover elkaarhij, nog altijd in den waan, dat hij zijn moeder ten opzichte van zijn huwelijk met Dina Begemann gerust moest stellen, mom pelde allerlei driftige woorden. Eerst toen hij haar scherper aankeek, be merkte hij, dat hij zich vergist had, en werd nu woedend. Zoo's gek, indringerig schep sel Mij zoo zonder complimenten op 't dak te komenschimpte hij. Jij hebt haar in eiken brief be loofd te zullen trouwen. Je hebt ge zworen hair te beminnen. Heb je dan heelemaal geen eergevoel meer, Nils, of verloochen je dat om mij- Abonnements- Aduerfentiën op zeer uoordeelige voorwaarden. (Vervolg.) Het rondschrijven zegt dat de toe stand groote opofferingen eischt van de inwoners van Walcheren, daar de gouverneur niets van buiten kon bekomen. Daarom ook moest de betaling der belastingen vervroegd worden, ook deze maatregel was gewettigd door de omstandigheden „de staat van blokade, waarin wij ons bevinden en die ons belet bijstand van de keizer lijke schatkist te ontvangen," maar deze maatregel is zooveel mogelijk verzacht „door de vrijheid welk aan uwe onderhoorigen gegeven is, om een gedeelte in bons der requisitiën te voldoen." Dan wordt erop gewezen, dat men er hier zoovee! gelukkiger aan toe is, dan in de door.den vijand bezette landstreken. Om den geest der bevolking op te wekken paste de prefect het door zijn grooten meester meermalen aange wende middel toe, nl. een dankdag uit te schrijven voor de laatste over winningen der Fransche armee. Al had de vesting Gorinchem onder generaal Rampon zich den 20en moeten over geven aan de geallieerden, al was von Bülow den 24en te Laon aange komen met 16000 man om zich met het Silezische leger, aangevoerd door Bliicher.te vereenigen in Noord-Frank rijk, de Fransche prefect vond het tijdstip van de overplaatsing der pre fectuur gunstig om Vrijdag den 25en Februarij— zeker als tegenwicht van den aftocht naar Vlissingen het besluit af te kondigen dat er Zondag a.s. een Te Deum zou worden ge zongen. De burgemeester van Vlissingen zetel der prefectuur kreeg een aanschrijving om op het gemeentehuis de plaatselijke autoriteiten te vereeni gen en van daar zich te begeven naar het paleis van den gouverneur. De predikant moest te 1 uur in de kerk alles in gereedheid hebben, terwijl de autoriteiten te kwart vóór éen zich verzameld hadden bij den gouverneur, van waar de plechtige stoet zich in optocht begaf naar de kerk. Gelijktijdig dit tusschen haakjes 24, 25 en 26 Februari werden de reeds genoemde 15000 L. brandewijn en jenever, 400.090 frs., 500 H.L. gerst 30C stuks hoornvee gerequireerd. Weik nauw verband er intusschen bestond tusschen het opbrengen van requisities, het betalen van de be lastingen vooruit over den dienst 1814 en het vieren van overwinningen wordt aardig, zij het dan ook toevallig waar schijnlijk, geïllustreerd door het post scriptum onder een brief, betrekking hebbende op het innen der boven- nentwil Dat zou het allerlaatste zijn wat ik van mijn* zoon verlangde Welnu, wat wilt ge dan stoof hij op, en elke trek van zijn gelaat sprak van trots. Ik verlang van mijn zoon, dat hij als eerlijk man zijn woord houdt Gij, gij, moeder En Dina En de Süderplaatz. En Dina's geld Dat zou ik laten varen, nu ik het in de hand heb Hahaha Zij is een meisje van goede fa milie jouwsgelijke. En al is ze dat tienmaal ze heeft geen cent. Dat had je vroeger moeten beden ken, Woord is woord. Je zult je toch zeker niet inbeelden, dat ik jouw leu gens op mijn schouders heem Het is een schande, dat je haar schrijft, dat ik arm ben en jij mij uit gevoel van plicht ter wille moet zijn. Nils, Nils! Doe nu maar niet zoo raar, moederzei hij grimmig. Wat ik ge schreven heb, dat is mijn zaak. Ik wilde vrij zijn van haar. Ge hebt mij vaak genoeg voorgehouden, dat Dina met haar dik zeehondenhoofd een door en door goede vrouw zou we- genoemde belastingen van den 25en, die dus niets te maken had schijnbaar met die overwinningsvreugdeDemain vous aurez le détail du bulletin de l'armée. Met de gemeente-financiën was het dezer dagen treurig gesteld. Op een aanschrijving van den prefect d.d. 28 Febr. aan den maire van Vlissing n om den commissaris-generaal van politie (nu niet meer Donny maar sinds den len Januari Berckheim, vroeger auditeur-comm.-gen. te Mainz) zijn salaris uit te betalen, schreef deze ais kantteekening met potlood ter advies aan zijn ondergeschikte,„dat dc „caisse municipale" zonder fondsen was en ook geene vooruitzigten (buyten onse fondsen in de caisse de service) om fondsen te bekomen zijnde, wijl de octroy zoodanig weynig rendeert en nog meer verminderen zal, wijl meest alle de Liquiden in Requisitie zullen worden genoomen,en ook geene andere revenuen als pakhuyshuure enz. betaalt worden, zoo kan er geen betaling van wie ook plaats hebben, dus aan mijn heer den prefect voor te dragen, wan neer de dienst zal gaande worden gehouden, hij ten minste frs. 20m. uit de caisse de service aan de Maire zijn orders moet geven". Niet te verwonderen is het, dat, waar het huishoudgeld aan de gemeente ontbrak, het met de huishouding zelf treurig gesteld was. Begin Februari was men met de verlichting der stad 's nachts opge houden, had men dit oogluikend ge tolereerd, toen er woelingen op ret platteland ontstonden den llen Februari ontving de maire van Vlis singen een in strenge bewoordingen gestelde aanschrijving, voor de ver lichting der stad als van ouds te zorgen ook gedurende den nacht. Van af heden moeten de lantaarns weder worden aangestoken, zoo niet, dan zal bij den maire en de adjunct-maires inkwartiering volgen. Met de zindelijkheid der stad was het in die laatste dagen, ook al door gebrek aan geld blijkbaar, treurig ge steld. Aan den laatstgenoemden wenk werd dan ook geen gevolg gegeven, zoodat de prefect den 11 en Maart hei noodig acht, in een daar alleen aan gewijd schrijven nadrukkelijk te wijzen op de noodzakelijkheid en zindelijkheid der straten in de stad." Hij vervolgt „óf' de daarop betrekking hebbende verordeningen zijn onvoldoende óf ze zijn niet uitgevoerd, in het eerste gevai had ge mij andere moeten voorstellen, in het tweede mij de beweegredenen moeten mededeelen die het uitvoeren belet hebben". Burgerlijk en militair bestuur moeten het voorbeeld geven van orde en net heid en dus er wordt besloten, dat alle inwoners van Vlissingen verplicht zijn, afgescheiden van wat de plaat zen ge hebt mij haar geld van haar oud tantes en haar Süderplaatz zoo dikwijls aanlokkelijk voorgesteld, dat ik eindelijk dacht knijp de oogen toe en neem haarGe zegt immers zelf eiken dag, dat ik voor geld alles kan laten doen. Hoe langer haar zoon sprak, des te verschrikter keek zijn moeder hem aanbij de laatste woorden kromp ze ineen, afsof ze een slag kreeg. Nils Dat was het eenigste, wat ze voorloopig kon zeggen, en er klonk een onbeschrijfelijke ont zetting uit dat eene woord. De heer- schersnatuur en tegelijk het gevoel voor recht kwamen bij haar in op stand. Ze stond op uit den stoel, waarin ze was neergevallen. Haar altijd bleek gezicht met de strenge trekken leek als uit grijzen steen ge houwen, haar donkere oogen schit terden maar koel en scherp. Ik zie in, dat ik je tot op dit oogenblik nog niet gekend heb, of dat de schrik je in de war heeft ge bracht. Denk tot morgenochtend eens over alles na. (Wordt vervolgd.)

Krantenbank Zeeland

Vlissingse Courant | 1913 | | pagina 1