Maandag
30 Juni
Onwrikbaar.
No. 152 51e Jaargang.
1913
BINNENLAND
FEUILLETON
Provinciale Zeeawscbe vereen ging
„Hel Groene Kruis".
VLISSINGSCHE
Prijs per drie maanden 1.30. Franco per post 1.50.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Men abonneert zich bij alle Boek
handelaren, Postdirecteuren of rechtstreeks bij de Uitgevers
Firma F. VAN DE VELDE Jr., Kleine Markt 58.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zon- en Feestdagen.
COURANT
ADVERTENT1ËN van 1—4 regels 0.40. Voor elke regel
meer 10 cent. Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde
advertentie, wordt de prijs slechts /weemaal berekend. Groote
letters en clichés naar plaatsruimte.
flbonnements- flduertentiën op zeer uoordeelige uooriuaarden.
Mr. Troelstra over den politleken
toestand.
In het „Handelsblad" is gepubli
ceerd een onderhoud dat een verte
genwoordiger van een persbureau
met mr. P. J. Troelstra had over den
politieken toestand.
Op de vraag in hoeverre de sociaal
democraten de verplichting op zich
denken te nemen deel uit te maken
van het nieuw te vormen kabinet ant
woordde mr. Troelstra, dat zij niet
hel eerst aan bod zijn, maar wel links.
Een andere vraag is dezezullen
de sociaal-democraten gevraagd wor
den om deel uit te maken van het
kabinet.
Dit nu werd door mr. Troelstra op
verschillende gronden betwijfeld.
Wat de mogelijkheid van regeeren
van een vrijzinnig ministerie betreft,
hieromtrent zei mr. Troelstra:
Het komt mij voor, dat de moge
lijkheid grooter is zonder dan met de
socialistische ministers. Immers als
de vrijzinnigen zich, zooals de„Nieuwe
Rotterd. Courant" doet, beroepen op
onze getalsterkste in de Kamer om
daaruit de noodzakelijkheid van het
aanvaarden eener portefeuille onzer
zijds af te leiden, dan moeten zij niet
vergeten, dat die getalsterkte ons niet
op een, maar op drie portefeuilles
recht geeft. En wanneer zij de in
voering van het algemeen kiesrecht
afhankelijk zouden willen stellen van
ons zitting nemen in het kabinet, dan
hebben zij te bedenken, dat eenmaal
dit beginsel aanvaard, er uit voort
vloeit, dat althans de portefeuille van
binnenlandsche zaken aan een soci
aal-democraat zou moeten worden
toegewezen. Of men het gezag over
de burgemeesters enz. bij voorkeur
zou willen leggen in handen van per
sonen, van wie zwart op wit is ver
klaard, dat zij de grondslagen der
maatschappij ondermijnen en een her
senschimmig doel najagen, komt mij
alsnog eenigszins twijfelachtig voor.
Wanneer de vrijzinnigen ons tot
medewerking zouden uitnoodigen om
daardoor vaster te staan, zouden zij
niet moeten vergeten, dat bij uivoe
ring van hun program, zooals dat
door de beantwoording der vragen
nader is gepreciseerd, van ons heb
ben te verwachten de eerlijke mede
werking en steun, niet ten hunnen
behoeve, maar in ons eigen belang.
Daarentegen is juist de rechterzijde
tegen dat program gekant en zal zij
elke gelegenheid gebruiken om-de
uitvoering daarvan te verhinderen.
Ten opzichte der punten, die niet
op het program staan, als militairis
me, is de toestand zeker niet van
ernstige bezwaren ontbloot. Men over-
drijve evenwel die bezwaren niet.
Een vrijzinnige regeering heeft ten
Roman door L. Haidheim,
a (Nadruk verboden.)
4.)
Terwijl zij tot dusver gepijnigd
werd door den ontzettenden angst,
wat Nils Jensens moeder wel zou
zeggen en hoe de strenge vrouw
haar ontvangen zou, had ze thans
slechts éen wensch Och, was ik er
maar eerst!
Opeens was het, alsof iets anders
bij haar was geworden, maar ze was
reeds te suf om er verder over na
te denken. Alleen gevoelde ze, dat
haar voeten loodzwaar waren en ze
niet verder kwam. -Reeds voor de
tweede maal stapte ze bezijden den
smallen dijkweg en zou bijna naar
beneden gevallen zijn. Ze streek met
de verstijfde hand over de oogen en
zag, dat het niet meer zoo erg sneeuw
de; weldra hield het heelemaal op.
Ze stond stil doodmoe, 't Liefst
zou ze zijn gaan zitten om te sterven,
opzichte van het militairisme tweeër
lei keuze. Zij kunnen zich voornemen
te dezen opzichte de contituïteit te
betrachten, zooals trouwens verschil
lende harer woordvoerders, o.a. de
heeren Goeman Borgesius, De Jong,
(Hilversum) in uitzicht hebben ge
steld tenzij een militaire begrooting
wordt ingediend, die door de rech
terzijde niet kan worden afgestemd,
zonder dat deze zich daarbij voor het
volk blameert op nog veel erger wijze
dan zij zich reeds geblameerd heeft. In
dit ondersteld geval hebben de vrij
zinnigen de socialistische stemmen
voor oorlog en marine niet noodig.
De tweede mogelijkheid is, dat de
vrijzinnige regeering op het punt
militairisme zal trachten te bezuinigen.
Mij dunkt, dat zij zelve hiertoe zou
moeten overgaan, wegens de nood
zakelijkheid om voor ouderdoms-pen-
sioen en dergelijke de noodige midde
len beschikbaar te krijgen, zonder tot al
te groote belastingverhooging te be
hoeven over te gaan. Nu hebben wij,
socialisten, reeds in den nacht van
Staal getoond, in het geval van een
poging tot bezuiniging, die in de
oorlogsbegrooting is opgenomen, onze
verantwoordelijkheid te gevoelen.
Door ons toen terug te trekken van
de stelling hebben wij den aanleg
der clericalen, om met onze hulp de
begrooting te verwerpen, verijdeld.
Over den nacht van Staal is in socia
listische kringen nog al wat te doen
geweest.
Het optreden van een socialistisch
minister is niet noodig, meent mr.
Troelstra, indien slechts een vrijzin
nige regeering met voortvarendheid
werkt aan de uitvoering van haar
eigen programma, en dat integendeel
het weerstandsvermogen van een
dergelijke regeering zwakker zou zijn
als er wel dan als er geen socialist in
zou worden opgenomen. Ik heb bij
dit alles alleen geredeneerd uit de
politieke constellatie van het oogen-
blik en de parlementaire vooruit
zichten en mogelijkheden onder een
vrijzinnige kabinet.
De nieuw op te treden regeering
moet zich, naar mr. Troelsta's meening
beschouwen als een ministerie van
grondwetsherziening, dat tevens de
richting van Staatspensioen heeft te
liquideeren. Of dit moet geschieden
door intrekking van die wet of door
haar niet uit te voeren, is een kwes
tie van opportuniteit. Wij hebben
hier natuurlijk te doen met de Eerste
Kamer, die misschien over drie jaar
gemakkelijker zal zijn te hanteeren
dan thans. Toch meen ik, dat men
voor een Eerste Kamer niet al te bang
moet zijn. Als zij een voorstel tot
'n in overweging nemen van Grond
wetswijziging of een voorstel tot uit
breiding van art. 369 der wet-Talma
mocht afstemmen lokt zij een con-
maar op deze verslapping van haar
moreele kracht behaalde de onbe
wuste zucht om het leven, die haar
angstig in 't rond deed kijken, de
overwinning.
Daar in de verte lichten, hon
dengeblaf 1 't Kwam zelfs al dicht
bij 1 't Was, of de ongelukkige door
nieuw leven bezield werd. Van den
dijk kwam ze, half vallend, half
springend naar beneden daar zag
ze een gladde vlakte voor zich. Ze
richtte er zich onmiddellijk heen,
het was een droge sloot. Ze spande
haar krachten in, ze haastte zich
voorwaarts het was haar, alsof
ze menschensteminen hoorde en te
gelijk een ruischen, zingen en sissen.
Wankelend, vallend en weer op
staande, half bewusteloos strompelde
ze verder.
Twee in mantels gehulde lange
gestalten spanden zich op een zij
weg, dien zij zoo even voorbij was
gestrompeld, evenzeer in om door
de sneeuw te komen, die meer dan
een voet hoog lag, maar ze hadden
nog meer kracht.
Daar gaat nog iemand; 't zou
niet verwonderen, als 't onze Hanne
TELEFOONNUMMER 10.
flict uit, en een agitatie tegen haar
eigen bestaan in het volk, dat zeker
én aan haar rechtsche meerderheid
én. aan haar constitutioneele positie
ernstige schade zou doen, en haar
ontbinding zou zeker voor de hand
liggen. Of Provinciale Staten ondanks
hun niet ontbindbaarheid haar in hare
tegenwoordige samenstelling zouden
handhaven, lijkt mij twijfelachtig. En
wat de grondwetsherziening be'reft,
deze kan, dunkt mij, vrij spoedig tot
stand komen.
Minister Talma.
De „Tel." maakt melding van het
gerucht, dat een der anti-revolutionaire
leden der Tweede Kamer in een vast
district zal aftreden, om zijn zetel af
te staan aan den heer A. S Talma.
Ned Bond
van Protestantsche kiezers
Het hoofdbestuur van den nationa-
len Bond van Protestantsche Kiezers
Vrijdag bijna voltallig te Amsterdam
bijeengekomen, gezien den uitslag der
verkiezingen en overwogen hebbende
den politieken toestand, waarin als
gevolg daarvan ons vaderland zich be
vindt, besloot op den grondslag, waar
op de Bond is opgericht, met alle
macht te blijven voortbouwen, de
positieve beginselen, welke in het
manifest van den Bond naar voren
zijn geschoven, ten spoedigste uit te
werken en tegelijk met de statuten van
den Bond ter kennis te brengen van
geheel ons Nederlandsche volk.
Tot leden van de commissie voor
de statuten zijn benoemd de heeren
Hendr. C. Diferee, W. Van Haren No-
man, dr. J. F. B. Van Hasselt, mr. A
Ledeboer, ds. W. H. Lieftinck, ds. J.
Quast en j. W. Veenendaal.
Het hoofdbestuur van den Nationa-
len Bond heeft geen andere wijziging
ondergaan dan deze, dat ds. W. H.
Lieftinck te Muiderberg op verzoek
van de andere leden, de opengevallen
plaats heeft ingenomen.
Volksweerbaarheid en de onafhan
kelijkheidsfeesten.
Ook de vereeniging „Volksweer
baarheid" is voornemens het herstel
onzer onafhankelijkheid op waardige
wijze te herdenken.
Het hoofdbestuur heeft zich echter
genoodzaakt gezien, met de zwakke
financiëele krachten der vereeniging
het te vieren feest op bescheiden
schaal te ontwerpen.
Bij de vorming van het plan volgde
men deze hoofdgedachtede Neder
landsche vlag, het symbool onzer
onafhankelijkheid, behoort het mid
delpunt te zijn van het te vieren on-
afhankelijkheidsfeest. Ieder lid der
vereeniging zal nu zijn of haar pen
ningske bijdragen tot aanschaffing van
een zijden vlag, welke op nader te
is. Die meid jaag ik morgen het
huis uit. Ik heb haar verboden naar
meneer Lüers te gaan; daar komt
haar vrijer ook, en later heeft men
ei maar last mee, zei de kalme, maar
bevelende stem van de vrouw, die
flink voorop stapte.
Laat haar toch 1 Kunt ge nog
altijd niet inzien, dat ai uw oppassen
en verbieden niets helpt antwoordde
de man spottend en lachte.
Zeg, kijk eens 'f lijkt wel,
of ze dronken isDe meid heeft
zeker sterken drank gebruiktNu,
wacht maarmorgen vroeg zullen
we mekaar spreken! vervolgde de
vrouw op driftigen toon.
Terwijl ze dit zei, struikelde ze
over een steen en zou gevallen zijn,
als haar metgezel haar niet gesteund
had.
Hopla, moederZiet ge, men
kan ook zonder sterken drank vallen,
zei de jonge man lachend.
Ja, lach maarIk ben de baas
in huis en duld geen liefderlijkheid
Bij ons is het altijd eerbaar toege
gaan grootvader en grootmoeder
waren nog veel strenger dan ik.
Maar kijk eens, daar ligt het meisje
bepalen dag in de September-feest-
week te Amsterdam op plechtige wijze
ten overstaan van de vertegenwoor
digers van het hoogste burgerlijk en
militair gezag in de hoofdstad en
leden van alle afdeelingen en aange
sloten korpsen en vereeenigingen,
onder het beieren van de klokken,
geheshen zal worden op den Wes
tertoren.
In vredestijd zal dit dundoek op een
waardige plaats worden bewaard, om
in tijden van oorlogsgevaar geheschen
te kunnen worden op den hoogsten
toren van 's Rijks hoofdstad, als een
alarmsein voor het weerbare Neder
land.
Indien de omstandigheden het mo
gelijk maken zal het hoofdmoment van
het feest voorafgegaan of gevolgd
worden door gemeenschappelijke en
plaatselijke feestviering in de afdee
lingen.
De zevende algemeene vergadering
van bovengenoemde vereeniging,
welke, zooals wij reeds in het kort
meldden Zaterdagmiddag te Middel
burg gehouden werd, werd geopend
door den voorzitter den heer C. E.
Plugge van Souburg, die o. a. zijn
blijdschap er over uitsprak, dat Mid
delburg thans ook als afdeeling tot
de Provinciale vereeniging is toege
laten.
De secretaris de heer dr. B. Vaan
drager van Domburg, deed hierop
mededeeling van ingekomen stukken
w. o. bericht, dat de rijwielbrancards te
Oostburg en Vlissingen uitstekend
voldoen en een ander beiicht, dat
van de afscheiding van de afdeeling
Zaamslag van de vereeniging.
De heer D. H, van Zuijen uit
Breskens werd met algemeene stem
men herbenoemd tot lid van het
hoofdbestuur en in in de plaats van
den heer Clavareau vroeger te Oost
burg, de heer dr. Herman de Groot
te Oostburg, en niet te Groede zooals
wij Zaterdag scheven.
Overeenkomstig het rapport van
de commissie benoemd door de af
deeling Grijpskerke werd de rekening
en verantwoording van den penning
meester den heer mr. dr. F. S. Wit-
teveen goedgekeurd.
Bij de behandeling der begrooting
voor 1914 kwam ook een voorstel
van Schoondijke ter tafel, waarin ver
mindering der contributie wordt voor
gesteld, daar 10 pCt. der afdeelings-
ontvangsten aan deze afdeeling vrij
hoog voorkomt.
De afgevaardigde van Schoondijke
verdedigde dit voorstelde penning
meester verzette zich er tegen, om
dat de vereeniging toch reeds te kort
komt.
al! En ze staat niet weer op. Dus
werkelijk totaal beschonken?
Het lijkt er haast naar, ant
woordde haar zoon eenigszins min
der vast.
Ze verhaastten hun schreden niet
meerhet viel buitendien al moeilijk
genoeg vooruit te komen, en heel
dicht voor hen lag de Moyenburg.
Eindelijk hadden ze deze bereikt en
de zwarte massa, die dicht bij den
toegang tot het heem op den grond
lag.
Moeder en zoon gingen er dadelijk
heen. Bij het bleeke licht, dat de
sneeuw terugkaatste, bukte zich de
jonge man en vatte het meisje ruw
aan.
Hanne, opstaan Voor den
Plotseling deinsde hij achteruit. Dat
is Hanne nietEn ijskoud Een
mensch
Lieve hemel een vrouw
riep even ontsteld zijn moeder. Heb
je lucifers?
Nils Jensen trok een doosje uit den
zak het licht van een lucifer flik
kerde op. Het zilveren doosje, een
geschenk van een lieve hand, zcoals
hij er zoovele had, viel in de sneeuw.
Waar de afgevaardigde gesproken
had over het verstrekken van melk
en eieren aan zieken, zeide dr. Plugge
dat dit niet het werk der afdeelingen
moet zijn, en dat hetvzeker niet uit
de gewone inkomsten mag worden
betaald.
De secretaris zeide, dat men hier
te doen heeft met een zeer jeugdige
afdeelingzette uiteen wat de ver
eeniging reeds voor nut doet en nog
kan doen maar men moet haar
steunen en tijd geven haar kracht ge
heel te ontplooien.
Na nog eenige opmerkingen trok
Schoondijke het voorstel in.
De ontwerp-begrooting voor 1914
wijst aan f 1000 in ontvang en uit
gaaf met een nadeelig slot van f75.
De verschillende posten werden
door den voorzilter toegelicht en
enkele besproken.
De afgevaardigde van Veere vond
gelegenheid te wijzen op het kost
bare van het vervoeren der goede
ren naar Vlissingen en terugwaarbij
dan nog komt dat het goed er
nog niet eens goed uitziet, en het
ontsmetten ook veel geld kost.
Vooral de penningmeester verde
digde het tarief, dat tot nu toe ge
heven wordt en wees op andere
plaatsen, waar de tarieven hooger
zijn dan hier.
De heer Vaandrager wees er o.a.
op dat er goed gecontroleerd moet
worden wat gezonden wordt en hoe
het er uitziet, omdat men anders
maar wat zegt.
De ontwerpbegrooting werd goed
gekeurd zonder stemming.
1 Hierna werd door den heer Plugge
eene lezing gehouden over wijkver
pleging.
Spreker zette uiteen den oorsprong
der wijkverpleging, beantwoordde
de vraag waarom wijkverpleging nut
tig en noodig is en welke haar taak
is, vervolgens of zij overal doorge
voerd kan worden, van wie wijkver
pleging moet uitgaan en besprak ten
slotte de finantiëele zijde der wijk
verpleging.
Een deel der behandeling van zieken
wordt tegenwoordig vervuld doer den
geneesheer, een ander deel door het
Groene Kruis met zijn hulpmiddelen,
en een derde deel, dat ook onder
deel van het Groene Kruis kan zijn
maarniet noodzakelijk behoeft te zijn,
is de verpleging in het algemeen.
De verpleging geschiedt het beste,
het meest volkomen en het meest
volledig in onze moderne zieken
huizen.
Daar niet iedere zieke in een
goed ziekenhuis kan worden opge
nomen, is uitgezien naar een ander
hulpmiddel en gevonden een goede
verpleging in het huisgezin, waar
mede in 1859 te Liverpool de eerste
proef is genomen, en na aanvanke-
- Wat ben je onhandig Gauw,
nog eenbeval zijn moeder.
Hij zocht in 't rond en eindelijk
had hij het doosje gevonden. Maar
zijn handen beefden. Zijn moeder
ontrukte hem het doosje en stak
eenige lucifers tegelijk aan.
Het flikkerende vlammetje ver
lichtte een doodsbleek, strak meisjes
gezicht en doodsbleek werd ook het
gezicht van Nils.
Wat is dat Wat beteekent
dat? hijgde de oude vrouw, terwijl
ze telkens weer lucifers aanstak en
zich tot de vreemde neerboog.
Nils, je kent haarriep ze
plotseling, daar ze hem zoo verschrikt
en ontroerd zag kijken. Met éen stap
was ze naast hem, greep hem stijf
bij den schouder en hijgde ademloos
van opgewondenheid
Jongen, spreek, wie is het
Ze kon zijn trekken niet duidelijk
onderscheidenwant het was nu
weer heelemaal donker, maar zij
voelde, hoe hij over al zijn leden
beefde.
(Wordt vervolgd.)