9 Juni
Maandag
No 134
51e Jaargang.
1913
BINNENLAND
FEUILLETON
VLISSINGSCHE COURANT
Prijs per drie maanden 1.30. Franco per post 1.50.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Men abonneert zich bij alle Boek
handelaren, Postdirecteuren of rechtstreeks bij de Uitgevers
Firma F. VAN DE VELDE Jr., Kleine Markt 58.
ADVERTENT1ÈN van 1 —4 regels 0.40. Voor elke regel
meer 10 cent. Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde
advertentie, wordt de prijs slechts tweemaal berekend. Qroote
letters en clichés naar plaatsruimte.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zon- en Feestdagen. 1 TELEFOONNUMMER 10
Arbeidersverzekeringswetten.
De „St. Ct." 136 bevat de:
Wet van den 5den Juni 1913, tot
regeling der Arbeiders-ziekteverzeke
ring (Radenwet.)
Wet van den 5den Juni 1913, tot
regeling der Arbeiders-ziekteverzeker
ing (Ziektewet).
Wet van den 5den Juni 1913, tot
verzekering van arbeiders tegen gel
delijke gevolgen van invaliditeit en
ouderdom.
Bij Koninklijk Besluit van 5 Juni
is: lo. bevorderd tot commandeur:
a. in de orde van den Nederland-
schen Leeuw, dr. W. H. Nolens, lid
van de Tweede Kamer der Staten-
Generaalb. in de orde van Oranje
Nassau, mr. W. A. van Embden,
waarnemend raad-adviseur bij het
Departement van Landbouw, Nijver
heid en Handel2o. benoemd tot
ridder in de orde van den Nederland-
landschen Leeuw, mr. dr. A. L. Schol-
tens, referendaris bij voormeld Depar
tement.
Door de afdeelingen der Eerste
Kamer is het eindverslag uitgebracht
omtrent het wetsontwerp tot verhoo
ging van het 11e Hoofdstuk der
Staatsbegrooting voor het dienstjaar
1912.
Eenige leden merkten op, dat er
bij het verleenen van decoratiën niet
altijd zonder willekeur scheen gehan
deld te worden. Zij waren van ge
voelen, dat hierbij meermalen van
stelloosheid wordt blijk gegeven en
het daarom wenschelijk was, ter
zake een raad van advies in te stellen.
Hiertegen werd aangevoerd, dat
zoodanig adviseerend lichaam reeds
wordt gevonden in den ministerraad,
die beraadslaagt en besluit o.a. „over
de voordracht van personen om op
genomen te worden in éen der drie
ridderlijke orden en voor een medaille
in de orde van Oranje Nassau."
Het kiezerskorps.
„Het Volk" maakte de volgende
rekening op:
Minder dan 5000 kiezers telt éen
district: (Amsterdam IV) Van 5000
tot 10000 kiezers tellen 69 districten
van 5000—6000 5van 6000
7000 8; van 7000-8000: 10; van
8000-9000: 29; van 9000-10000:
17, van 10.000 tot 15.000 kiezers
tellen 23 districten, van 15.000 tot
20 000 6, en meer dan 20.000 éen
(Amsterdam IX).
De grootste 7 districten zijn
Amsterdam IX met 22557 kiezers.
Enschedé met 17895 kiezers.
Rotterdam IV met 17817 kiezers.
Amsterdam III met 16516 kiezers,
Amsterdam V met 16136 kiezers.
Beverwijk met 15863 kiezers.
Roman uit het leven door O. Elster
(Nadruk verboden.)
52.)
Ik werk tegenwoordig ook voor hem
ja, ja, zoover is het met mij ge
komen, dat ik voor dezen handwerks
man werkEn nieuwsgierig is die
Dettmer als een oud wijf! Wat moet
ik hem nu zeggen, als hij vraagt, wie
mijn pleegdochter is. Hij zou zon
derlinge gedachten kunnen krijgen.
Het beste is, oom Christoph,
dat we hem in ons geheim inwijden
dat wil zeggen, zonder Mary te
comproraitteeren. We vertellen hem,
dat Mary's vader het haar niet kan
vergeven, dat ze bij het tooneel is ge
gaan, dat men de verzoening lang
zamerhand tot stand moet zien te
brengen. Dettmer heeft een goed
hart en is een respectabel man; hij
zal ons niet verraden. En ik hoop
immers ook, dat niet veel tijd zal
verloopen, eer ik oom Hildebrandt
flbonnements- flduerfentiën op zeer uoordeelige voorwaarden.
Den Haag lil met 15130 kiezers.
De kleinste 6 zijn
Amsterdam IV met 4733 kiezers.
Amsterdam II met 5041 kiezers.
Amsterda n 1 met 5185 kiezers.
Amsterdam VII met 5257 kiezers.
Amsterdam VIII met 5641 kiezers.
Rotterdam 111 met 5734 kiezers.
Achteruit in kiezerstal gingen de
districten Grave (van 6821 op 6808)
en Helmond (van 6570 op 6569).
Weinig of niet stegen Amsterdam
I (van 5180 op 5184), Rotterdam lil
(van 5628 op 5734,) en Amsterdam
VI (van 5857 op 6048.)
Met meer dan 1000 kiezers stegen
44 districten. Met meer dan 2000
15; met meer dan 3000: 6. De dis
tricten met de sterkste stijging zijn
Beverwijk, van 13306 op 15863;
Enschedé, van 15251 op 17895; Rot
terdam II, van 10761 op 13624; den
Haag III, van 12084 op 15130: Am
sterdam V, van 12892 op 16136
Hilversum, van 11415 op 14805;
Amsterdam 111, van 13120 op 16516;
Amsterdam IX, van 18434 op 22557
en Rotterdam IV, van 12488 op
17817. Dit district steeg dus met een
kiezersaantal van 5325.
Het totaal aantal kiezers bedraagt
thans 957.646, d.i. ongeveer honderd
duizend meer dan voor vier jaren.
De Koning van België
in het Holiandsch paviljoen.
Koning Albert van België verge
zeld door Prins Leopold heeft Vrij
dagmiddag halfvijf .een bezoek ge
bracht aan de Hollandsche afdee-
ling der Gentsche Wereldtentoonstel
ling. Z. M. werd ontvangen door den
Nederlandschen regeeringscommissa-
saris mr. Th. Stuart, die na de offi-
cieele begroeting, de aanwezige leden
der Hollandsche commissie, waaron
der de heeren Veldhuis, secretaris en
Jacot, architect, aan Koning Albert
voorstelde.
Bij de rondwandeling die vervol
gens door de zalen der Hollandsche
afdeeling werd ondernomen, nam de
Koning van hetgeen hij zag met be
langstelling kennis. Vooral schenen
hem o.a. de inzendingen van het
Departement van Justitie en der Ne-
derlandsche letteren veel belang in te
boezemen. Het bezoek was van kor
ten duur. Bij het vertrek van den
Koning dankte mr. Stuart Z. M. voor
de eer der Hollandsche afdeeling
door dit bezoek bewezen.
Het nieuwe Rotterdamsche Raadhuis.
Het plan-Evers, dat door den Rot-
terdamschen raad is aangenomen,komt
in hoofdzaak overeen met het door
dezen bouwkundige gemaakte voor
ontwerp. Toch wijken verschillende
onderdeelen belangrijk af en er is
naar gestreefd 't Raadhuisfront, als
hoofdmoment, duidelijk te doen spre
met Mary verzoend heb. Maar ze mag
hem niet in dezen verschrikkelijken
toestand onder de oogen komen.
Je hebt gelijk! Goed, goed, we
zullen dat zaakje wel opknappen.
Breng mij het vogeltje met de ge
broken vleugels maar. Wij zullen
eens zien, of we die vleugels niet
meer heel kunnen maken. Heilige Lu-
kas, wie had het ooit gedacht, dat ik
op mijn ouden dag nog een opvoe
dingsgesticht voor jonge dames zou
openen Ik ben werkelijk trotsch op
mij zeiven. Ik imponeer mij zeer
en dat alles heb jij tot stand gebracht
droinmelsche meid! Ik zou trouwens
ook niet weten, wat ik niet voor jeu
zou willen doen, mijn goudkindAls
jij 't beveelt, word ik nog kindermeisje
en steek mij in 't costuum van een
Spreewalderin maar ik zou mijn
kuiten dan wat moeten opvullen.
Lachend omarmde Brunhilde den
zoo door en door goeden man en
gaf hem een klinkenden kus.
Dat smaaktmeesmuimelde
oom Christoph. Voor zulk een loon
verkoopt men waarachtig alles.
Brunhilde bracht nu vlug haar vroe
ger kamertje in orde.
ken in de perspectieflijn van den
Singel, zoowei als ten opzichte van
het naburige postkanioor. De kloeke
klokkentoren is achter den gevel ge
plaatst om de diepte van het geheele
beeld te bevorderen.
Wat de receptiegelegenheid betreft,
de feestzaal met de trouwzaal en de
vergaderzaal van B. en W. vormen
een fraai aaneengesloten reeks van
ontvangzalen met een gezamenlijke
oppervlakte van welhaast 560 vierk.
M. De raadzaal is berekend op 50
leden, ligt aan de binnenplaats en is
ingericht in den trant van'onze oud-
Hollandsche regentenzalen, zoodat de
zetels alle gelijkvloers rond de ver
hoogde tribune voor B. en W. zijn
geschaard. Het intieme karakter blijft
daardoor behouden.
Het gebouw zal een rustigen indruk
maken, in den geest zijn van de be
staande groote gebouwen te Rotterdam
en toch een eigen karakter dragen.
Natuurlijk is de voorgevel door
stand en beteekenis het hoofdmoment
van den heelen bouw. De dominee-
rende middenbouw met den hoofd
ingang teekent de groote feestzaal,
welker groote ramen in de gelijk
waardige nevenzalen zijn doorgevoerd.
Sterke hoekpaviljoens sluiten door
hun sterken voorsprong het geheele
front krachtig af, waardoor een rustig
goed te overzien beeld ontstaat. Zin
rijke beeldhouwerwerken vertolken
nader de beteekenis van dit officieele
gedeelte van het gebouw. Ook de
versieringen van het inwendige zullen
alle betrekking hebben op de betee
kenis van Rotterdam als gemeente,
haven- en handelsstad»
De toren wordt 75 M. hoog. De
gevelbreedte van het gebouw is 85
M., de diepte 100 M."
Scholen voor verlofsofficieren.
Blijkens een Algemeen Voorschrift
voor de Scholen voor Verlofs-officie-
ren worden de commandanten dier
scholen door den minister van oorlog
aangewezen.
Hun werkkring en hunne bevoegd
heid, alsmede de inwendige regeling
dei scholen worden door den minis
ter vastgesteld.
Het aantal leerlingen, dat tot elke
school kan worden toegelaten, wordt
door hem bepaald.
De cursus vangt aan voor de
Scholen voor Verlofsefficieren der
infanterie op den eersten werkdag in
October en duurt tot omstreeks half
Juni d.a.v. De laatste twee weken
van den cursus worden in een door
den minister van oorlog aan te wijzen
oefeningskamp doorgebracht. De cur
sus voor de School voor Verlofsoffi
cieren der vesting-artillerie, vangt
aan op den eersten werkdag in Oc
tober en duurt tot omstreeks 1 Juli
d.a.v. In dezen cursus is begrepen
Vrouw Bender, de werkvrouw van
Cristoph kreeg bericht, dat er een
andere nicht van den schilder bij
hem zou inwonen en al trok vrouw
Bender over deze nieuwe nicht ook
een eenigszins verbaasd gezicht, zij
had toch te veel achting voor Brun
hilde en stelde te veel vertrouwen
in haar, dan dat ze haar niet in alles
gaarne geholpen zou hebben.
Vervolgens keerde Brunhilde naar
de woning van Wera Komorowska
terug.
Nog denzelfden avond verhuisde
Mary naar de Fasaenstrasze. De eerste
dagen bleef zij bedeesd op haar ka
mer en kwam alleen bij de maaltij
den welke de brave Christoph bij
zonder overvloedig en smakelijk liet
toebereiden, in het atelier. Maar de
kostelijke humor, de goedhartigheid
en de hartelijkheid va.i den kleinen
schilder misten hun uitwerking op
het verbitterde den bevreesd gewor
den gemoed van Mary niet. Ze kreeg
weldra haar vroegere opgewektheid
terug, was bijna den geheelen dag
in het atelier en haalde allerlei grap
pen met oom Wackernagel uit, waar
op deze maar al te bereidwillig inging.
het deelnemen aan een schietcursus
aan de artillerie-schietschool.
Middenstandsbond.
Door de Arnhemsche vereeniging
voor handel en nijverheid wordt ter
behandeling op het a.s. middenstands-
congres naar aanleiding van het punt
der agenda coöperatie voor den
middenstand, de volgende motie voor
gesteld
„De Arnhemsche vereeniging voor
handel en nijverheid, erkennende het
goed recht van ieder om te coöpe-
reeren, is van meening, dat het niet
ligt op den weg van den midden
standsbond, als zoodanig de coöpe
ratie zelf ter hand te nemen of te
bevorderen, omdat daardoor een deel
der leden wordt benadeeld."
Bezoldiging werklieden landmacht.
Bij Kon. besluit is bepaald, dat
aan schoenmakers, kleermakers, laar
zenmakers, hoefsmeden en zadelma
kers bij de verschillende korpsen der
landmacht (de divisiën Marechaussee
Uitgezonderd) in geval van ziekte,
waardoor zij verhinderd zijn hunne
werkzaamheden te verrichten, een
telkenmale door den minister van
oorlog te bepalen toelage boven de
bezoldiging kan worden toegekend
tot een maximum-bedrag van f 1.50
per dag.
Te water laten van het Soerabaja-dok.
Onder veel belangstelling heeft
Zaterdagmiddag te Schellingwoude de
tewaterlating plaats gehad van het
thans voltooide Soerabaja-droogdok
De minister van Koloniën was hierbij
persoonlijk tegenwoordig, evenals de
secretaris generaal van het departe
ment van koloniën, de heer J. G.
Staal en verschillende andere autori
teiten. Het dok, een reuzengevaarte
met afmetingen van 140 meter lengte,
23 meter breedte en 16 meter hoogte,
werd ter plaatse, waar het thans
werd te water gelaten, door de Ne-
derlandsche Scheepsbouw-Maatschap-
pij in den tijd van ruim 1 jaar
gebouwd.
In de vlakke omgeving van water
en weiland ten zuiden van de Oran
jesluizen en in de onmiddellijke na
bijheid van de Zuiderzee kwamen
de reusachtige afmetingen van de
grijsgeschilderde ijzeren romp met
op de zijwanden in groote, zwarte
letteren het opschrift „Gouvernements
Droogdok Soerabaja" nog kolossaler
voor den dag.
Wanneer zal gebleken zijn, dat het
dok aan aile technische eischen vol
doet, zal het spoedig langs Nieuwe-
diep zee kiezen, om de lange moei
lijke reis te aanvaarden.
Bij de tewaterlating was ook aan
wezig minister Regout. Binnen 10
seconden gleed het dok te water.
Reeds na korten tijd konden de
verongelukte historieschilder; en de
verongelukte dramatische kunstenares
het buitengewoon goed met elkaar
vinden. Mary beweerde, dat ze zich
nog nooit zoo vroolijk en tevreden
had gevoeld ze dacht er niet aan,
haar toevluchtsoord bij den wakkeren
oom Christoph, zooals zij den schil
der thans ook noemde, te verlaten.
De derde in dezen vriendschaps-
bond was de koninklijke hofphoto-
graaf Eginhard Dettmer die de ver
eering, waarvan hij anders Brunhilde
deed blijken, op Mary overdroeg, bij
wie hij trouwens meer tegemoetko
ming voor zijn galanterieën vond.
Soms kwam ook Wera Komorows
ka, en dan ontwikkelde zich in het
atelier van Wackernagel zoo'n vroo-
lijke drukte, als men maar konwen-
schen.
Mary, die met de gezondheid ook
haar vroolijken aard en haar pikante
schoonheid terug had gekregen, haalde
met oom Christoph en den konink
lijken hofphotograaf allerlei dolle
streken uitzij drapeerde zich met
de bonte stoffen, dte overal in 't ate
lier verspreid lagen, nam een bestu
De Schaepman-toer.
In de „Residentiebode" komt de
volgende lezenswaardige beschrijving
voor van den „Schaepinan-toer",
welke ter gelegenheid van den Ka
tholiekendag Donderdag plaats had.
Wij achten deze beschrijving in
teressant genoeg om deze in haar
geheel over te nemen
Hoewel Holland en Zeeland in de
geschiedenis der laatste eeuwen bijna
altijd in éen adem worden genoemd,
is er voor den bewoner van Holland
geen provincie die hij minder kent
dan Zeeland.
„Holland, bolland, Zeeland geen
landik hou het met den heikant",
geldt ook thans nog voor bijna allen,
die 's zomers een uitstapje maken.
Men gaat naar 't Gooi, naar Gelderland,
naar Zuid-Limburg. En men vergeet,
dat er nog andere mooie plekjes in
ons vaderland zijn, belangwekkend
om hun natuurschoon en om de
wondere taaiheid, waarmede het
landvolk aan oude zeden en kleeder
drachten vasthoudt.
Zoo'n piekje is Walcheren, het land
van struisclie boerinnen en boeren,
minder fijn gebouwd misschien dan
de bewoners van het land van Ter
Goes, doch goedhartige, blijmoedige
menschen, die hun land met zorg
bebouwen en daarbij wel varen.
Nergens in ons land ziet men zulke
nette, aardige huisjes met rozentuin-
tjes aan de voorzijde, nergens dan
misschien aan den „heikant", waar
de grond weinig waarde bezit, heeft
de bewoner zoozeer het natuurschoon
gespaard.
Het uitvoerend Comité van den
Katholiekendag te Vlissingen had de
goede gedachten de deelnemers uit
te noodigen tot een rijtoer op het
eiland, „den Schaepman toer". Dr.
Schaepman heeft n.l. ter gelegenheid
van een letterkundig congres te Mid
delburg ongeveer denzelfden tocht
gemaakt en in „Menschen en Boeken",
tweede deel, Walcheren geestdriftig
beschreven als „den bloemhof, rij
zende uit de zee".
De uitnoodiging bleek velen wel
kom te zijn geweest. Niet minder
dan 120 personen, bijna uitsluitend
bewoners van Holland, namen giste
ren te 9 uur plaats in een lange
reeks van rijtuigen, welke van het
„Grand Hotel", boulevard Evertsen,
afreden in den vroolijken zonneschijn,
die schitterlichten wierp op den effen
waterspiegel der breede Schelde en
de licht gekrulde golfjes van de
Noordzee.
Van den zee-boulevard ging de
tocht door het nog beviagde Vlissin
gen, „dat Evertsen's en de Ruyter's
teelde, en de eer was van 't Bataaf-
sche strand". De stad handhaaft haar
ouden roem door haar belangrijke
nijverheid de stoet trok de werven
deerde pose aan en declameerde uit
haar rollen tot groote verwondering
van den koninklijken hofphotograaf,
die bezweer, dat Mary waardig was
in eerste heldenrollen aan den ko
ninklijken schouwburg op te treden.
Oom Christoph tokkelde bij de voor
drachten van Mary op een oude gui
taar en Wera keek glimlachend naar
het dwaze tooneel en rookte de eene
sigarette na de andere.
Soms kwam Wera ook met Dett
mer in een „wetenschappelijk" ge
sprek dat wil zeggen, ze spraken
ever allerlei chemicaliën, die depho-
tograaf in zijn zaak gebruikte, en over
proeven welke hij deed, om een nieu
we manier van photografeeren nog
meer te volmaken.
U moet weten, juffrouw Wara,
zei hij op zekeren dag, ik heb een
klein chemisch iabaratorium inge
richt, zoudt u lust hebben, het eens
te bezien Misschien heeft juffrouw
Mary er ook pleizier in om mijn ate
lier en mijn winkel in de Leipziger-
strasze eens te bekijken.
(Wordt vervolgd.)
