s
>loem.
1 ZONEN.
Donderdag'
27 Februari
51e Jaargang.
No. 50.
1913.
na,
WSCHE
S-
BODE,
baar.
Gemeentebestuur.
BINNENLAND.
Feuilleton.
geeft
uden
in het
Wij
ƒ1.25,
dsm.
«n heeft.
nose heeft
wel dat dit
en openlijk
ivload der
iddel, dat
rordert.
ierv. Pred.
het bioed
voor alle
voorgame
fl. f 15.-.
straat 2c/4
ST.
ren steeds
heilzaam
zwakken
wij reeds
rtikel hebben,
*it elke andere
winkeliers
aar h 12 ctnl
KOOP een
Te bevragen
n.)
eekende blijf
voortduring
i voor het
mogeliji"
©treffende
AdresP-
acisstraat 99.
ars.
ft® aflossing-
it. De te tee*
ir Korting
n uitbetaald-
gen. Vrouwe*
urg, Sege"'
VLISSINGSCHE COURANT
Prijs per drie maanden l 30. Franco per post L50.
Afzonderlijke nummers S cent Men abonneert zich bij alle Boek
handelaren, Postdirecteuren of rechtstreeks bij de Uitgevers
Firma F. VAN DE VELDE Jr., Kleine Markt 58.
ADVERTENTiÊNvan I4 regels 0.40. Voor eiken regei
meer 10 cent. Bij directe opgaat van driemaal plaatsing derzelfde
advertentie, wordt de prijs slechts twee maai berekend. Groote
letters en clichés naar plaatsruimte.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zon- en Feestdagen, TELEFOONNUMMER 10. jl ftbonnements-flduertentisn op zeer ooordeelige voorwaarden
MILITIE.
Ofroeping van verlofga-gers tot den
werkelpen dienst.
De Burgemeester van Vlissingen
gezien de circulaires van den Com
mlssaris der Konlrgin in dit gewest
van den 14 Februari 1913, A. no. 643,
3a sfdeeiing M, en van den 19 Fe
bruari 1913 A. no. 723, 3de afdee-
iing M. S.
Roept by deze op tot den werke-
lijken dienst krachtens art. 114 der
Miliiiewel
de or.dervolgf nde in deze gemeente
wonende verlofgangers van de lchtin-
gen 1907 en 1912.
Van het korps torpedisten;
Kruisdyk, HendrikusMommaas,
AdriaanSchroavers, Klaas, lotelirgen
dergemeenk Vlissingen,lichting 1907,
Van de Pol, Johannes Martin us, lote-
llng der gemeente 's Hertogenboscb,
lichting 1907. Dfg en phats va-i op
komst: 10 Maart 1913, Brielle.
Lsgendyk, Hendrik Cornells,ioteüng
der gemeente 's Hertoge nbosch,lichting
1912. Dag en plaats van opkomst
20 Maart 1913, Brielle.
Qelaside voormelde verlofgangers
zich, te dien einde, voorzien van hunne
klceding en voorwerpen van uitrusting,
elk op den voor hem bepaalden
datum, uiterlijk des nam. 4 uur, in
bovenvermelde plaats van opkomst,
rechtstreeks bij hun korps aan te
melden
En geeft kennisdat, voor het geval
ri door ziekte of andere redenen
bulten staat mochten zijn, om op Ie
bomen, zij daarvan kunnen doen
blijken, door op den dag voor de
opkomst bepaald, een opongezegeld
papier geschreven geneeskundig ge
tuigschrift of een ander bewijs of
verklaring ter Gemeente-Secretarie
- over te leggen, zullende de zieken
die niet op den bepaalden tijd onder
de wapenen komen, te dezer zake
niet voor diligent worden gehouden,
maar verplicht zyn, zich na hunne
herstelling bij hun korps Ie vervcegen
teneinde daarbij In den wapenhandel
Ie worden geoefend, wordende zij,
voor zooveel noodlg er op gewezen,
dal zoo zij in gebreke blijven aan
deze oproeping (e voldoen, zij volgens
<rl. 98 der milltlewet ais deserteur
zullen worden behandeld.
Vlissingen, 27 Februari 1913
De Burgemeester voornoemd,
VAN DOORN VAN KOUDEKERKE.
Het vertrek van H. M. de Koningin
en de Prinses naar den Taunus.
H. M. de Koningin en Prinses
lultana zyn gisteravond per Staats-
Het Slot Nortliminster en zijn
laatste Grafelijke bewoners.
o—
69.)
Zwijgend stond zy voor hem en
'ulsterde, instinctmatig gevoelde
«i> dat hh niet alles zeide, wat hy
wist.
.Miss Blanca biyft zeker op het
■andhuls niet waar?" vroeg zy on
verschillig, om de ingetreden stilte te
verbreken.
•Ja. vooreerst biytt zy nog daar,
7 'a,er gaat zy op reis," antwoord -
6e hij gedrukl.
.Keert zy niet naar Cheshire te-
tug?»
.Neen, zy keert niet naar Cheshire
!etug- Haar leven biyft belast met
"rolsdaad," antwoordde hy smar-
NJj aangedaan.
•En is zy pnschuldig?" vroeg zy
spoor naar den Taunus ve-bokken,
om zich aldaar by Z. X. H. denPilns
te voegen en er eenigen tijd te ver
blijven.
Ern buitengewoon grooté menigte
bevond z!ch ditmaal t in de Rijn
straat, vóór het stationsgebouw, èn op
het perron, ter weeiszyden van de
Koninklijke wachtz-aU voor weike
de lange extia t-ein, bestaande eens
deels uit de H. M. toebehoorende
salon- en slaaprytuigen en verder uit
gewoon materieel der S.S., gereed
stond.
Toen H. M. met Haar dochtertje
omsireeks 7lU uur In de hofauto voor
den stationsingang verscheen, ging er
een luid gejubel op uit de menschen-
massa in de Rynslraat. Terwijl de
Koningin daarvoor vriendeiyk buigend
dankte, maakte het Prinsesje buigink
jes naar bet publiek.
Aan de hand van de Koningin be
trad bet Prinsesje de Koninkiyke
wachtzaal waar ditmaal, nu H. M.
voor largeren tijd de stad verliet,
verschillende autoriteiten bij eenge-
komen waren ora Ha:r uitgeleide te
doen. Eindeiyk zag men er, onder
geleide hunner ouders, drie allerl etste
kindertjes van den leeftijd van Prin
ses Juliana, die de verre reis gingen
medemaken om gindsch het Prinsesje
als speelgenootjes gezelschap te hou
den. Het waren de kindertjes Bentinck,
kleinkinderen van Hr. Ma. Opperstal
meester.
Een harteiyke leuk kinderiyke be
groeting had tusachen de speelkame
raadjes en het Prinsesje plaats, te
midden van al die deftige autoriteiten.
Nadat H M zich met alle aan
wezigen enkele oogenblikken had
onderhouden, waarby Prinses Juliana
aan ieder hunner een handje gaf,
begaven Koningin en Prinsesje zich
op het perron en werden daar ont
vangen door een luid gejuich, thans
van de velen op het perron achter
de hekafsluilingen verzamelden en
dat in kracht toenam toen 't Prinsesje
naar beide zyden eenige malen boog
en met bet handje groette. Toen be
gaven zy zich in den trein, waarna
H. M. zich met de Prinses dadelijk
terugtrok in 't salonrytuig, waarvan
de venstergordynen waren neergelaten,
terwyi de leden van het gevolg en
de speelkameraadjes zich in den
waggon naast dit rijtuig begaven.
Even over- half acht zette de trein
zich onder hernieuwd gejuich in be
weging, nadat H. M. nog enkele
oogenblikken, ditmaal alieen, op het
balkon van den salonwagen kwam op
de autoriteiten, die zich thans op het
perron hadden begeven, nogmaals te
groeten.
Tweede Kamerverkiezingen.
Van officieele zyde meldt men aan
de „Standaard", dat in de jongst ge-
onbarmhartig verder.
Hy sloeg de oogen naar baar op,
zyn hart scheen te bloeden.
„Zij is onschuldig I"
Bertha vroeg niets meer.
Tante Elisabeth vertoonde zich
dien avond niet. Eerst den volgen
den morgen begroette zq Bertha aan
het ontbijt. Het meisje ontstelde, toen
zijihaar zag. Lady Carley was een
vervallen oude vrouw geworden,
haar voorhoofd was zwaar gerim
peld, haar handen beefden. Zy wend
de echter het oog niet af van haar
neef, dien zq nog nooit zoo bemind
scheen te hebben als thans. De ver
andering, die in den jongen graaf
had plaats gegrepen, bleek meer uit
zyne handelingen dan uit zyn uiter-
tyk. Een koortsachtige onrust had
zich van hem meester gemaakt. Hy
werd zoo ongedurig, dat Bertha's ze
nuwen zelfs onder zijn rusteloos
heid leden. Soms kon hy uren lang
zitten peinzen en dan vioog by plot
seling op en was uitgelaten vroolijk,
wat Bertha, met het oog op het
recente sterfgeval, een schrik op het
iyf joeg.
Maar hoe zyn stemming ook was,
houden vergadering van de anii-rev.
kiesvereeniging in hei district Brielle
aan ds. H. C. Hogerzei', te Vlissingen,
door de ceniraie antl.-rev. kiesver
eeniging de voorloopige canHdafuur
is aangeboden, weike door ds. Hoger-
zeil is aanvaard.
De christelijk-hlstorischen.
In verband mei het herhaald uit
stellen van de algemeene vergadering
van de Chrisleiyk-Hislorische Unie,
biqkbaar omdat er moeilijkheden ge
rezen waren over een verder bljeen-
blijven in coalitie, had ds. Var. Hoo-
genhuyte, Ned. Herv. predikant te
Amsterdam, in een Ingezonden stuk
in „De Nederlander" betoogd dat niet
de hoofdbesturen de voorwaarden
van verdere samenwerking dienen op
te stel en, welke voorwaarden dan
tater aan de algemeene vergadering
moeten worden voorgelegd ter goed-
of afkeuring, maar dat eerst de al
gemeene vergadering behoort 'e be
slissen öf de christeiqk-historischen
verder zullen samengaan met de anti -
revolutionairen en katholieken.
Daarbq stelde de schaver zich
geheel op bet standpunt der Ned.
Hervormden, wijzend op de vijandig
heid der anli-revolutionnairen jegens
die kerk, en op het gevaar van de
toeneming van de macht der katho-
leken.
„De Nederlander" heeft nu dit
schrijven beantwoord in een hoofd
artikel, waarin o.a. uiteengezet wordt
dat de statuten der C. H. Unie den
nu gevolgden weg voorschryven.
Voorts vraagt het blad uit welke
feiten het biykt dat de Roomsch-
Katboüeken in ons land meer rech
ten genieten dan zy zonder coalitie
zouden hebben. En uil welk feit zou
biyken, vraagt „de Ned.", dat de Ge
reformeerde kerken in doleantie langs
den weg van de politiek willen ver-
krygen wat kerkeiyk niet gelukt is.
By Kon. besluit is aan den heer
C. C. A. Pop op zqn verzoek met
Ingang van 3 Mei eervol ontslag
verleend uit zyn betrekking van
directeur-generaal der Posteryen en
Telegraphic, met dankbetuiging voor
de dooi hem in die betrekking aar,
den lande bewezen diensten.
De Spoorwegdienst.
Naar men meldt heeft het plan
der Nederlandsche spoorwegmaat-
schappyen om een zelfde dienstre
geling voor zomer en winter te laten
gelden, alle kans van slagen. Gedu
rende den zomer zuilen echter eenige
treinen In den gewonen dienst inge-
lascht worden. Deze regeling zal dan
1 Mei a.s. in wetking treden.
hy moest haar altyd zien. Hy volgde
haar als een schaduw, overal hield
hij het oog op haar gevestigd, zoo
dat Bertha er eindeiyk het geduld
by verloot. Aanvaardde graaf Nor
ton de erfenis zyns vaders en werd
hy nu ook waanzinnig?
Intusschen verliep de tqd, October
naderde. Van dag tot dag nam de
onrust van den graaf toe. De twee
de October kwam, den volgenden
dag zou het huwelijk gesloten wor
den.
Bertha had voortdurend een ge
voel, alsof de grond onder haar
voeten beefde, alsof de grond zich
zou openen om haar of iemand
anders op het beslissende oogen-
biik te verzwelgen.
Er moest iels geb uren, die ge
dachte bleef haar bij. Binnen vier
en twintig ure.i zou zij hier mees
teres zynl Zij doorliep de prachtige
zalen van het slot Northmlnster om
alles eens te overzien. Hst plan van
een huweiyksreis was met zorg op
gemaakt, baar bruidstoilet lag gereed.
Zou zij het morgen wet aantrekken?
vroeg ze zich zeiven af en vreemd
genoeg ze gevoelde zich bq die
De Openbare School.
Gisterenavond had In de groote
zaai van het Concertgebouw eene
openbare vergadering plaats, uit
gaande van het vrijz'nnig propaganda
com i en waarin de heer G. G. Roos
van Vlaardingen en ds. T. H. Sie-
meiink van Goes spraken over bo
vengenoemd onderwerp.
Te ruim acht uu' opende de voor
zitter, de hear A. W. Smits de zéér
druk bezochte vergadering, en heette
vooral de aanwezige vrouwen van
harte welkom.
Het bestuur heeft met belangstelling
kennis genomen van de rede door
den heer Blum gehouden en de daarop
gevolgde gedachtenwissellng tusschen
hem en den heer Slemelink gevoerd.
De heer Smits acht het verkeerd, dat
de heer Blum ais afgevaardigde
slechts voor de helft van bet district
spreekt en om zoo te zeggen water
naar de zee draagt in plaats van dat
hl} tracht bekeerlingen te maken. De
heer Bium is thans voor deze verga
dering u'tgenoodigd, maar zond het
bestuur kennis van verhindering.
De heer Slemelink sprak hierna
een woord van dank aan het bestuur
en aan de aanwezigen voor de grooti
belangstelling. Spr. deed uitkomen
dat de heer Blum een persoonlijke
aanval op hem heeft gedaan en daarom
is het hem een teleurstelling, dat de
heer Bium niet aanwezig !s.
Dit is geen goede politieke wyze
van handelen. Het is niet netjes, dat
men een in besloten kring geuite
persoonlijke feiten, niet in het open
baar durft te herhalen. Spr. deed uit
komen, dat de heer Levy, die de
heer Bium thans ais deskundige op
het gebied voor nationale liederen
aanhaalde, in 1905 door hem als een
niets beteekenende jood werd uitge
schilderd.
De heei Slemelink toonde aan de
hand van een voorbeeld uit zyn
vroegere standplaats aan, welke po
gingen een Ned. Herv. predikant deed
om kinderen van de openbare, naar
de byzondere schooi te brengenspr,
keurt het af, dat een predikant zyn
macht gebruikt in het belang der by
zondere school. De hoofdzaak van
de byzondere school is niet het on
derwijs, doch de godsdienstige en
politieke opleiding der kinderen.
De heer Blum is door spreker na
mens den vryzinnigen bond te Goes
uitgenoodigd, tot een openbaar de
bat; maar het geluigt van groo'e
zwakheid, ais men alleen achter ge
sloten muren zqn standpunt durft te
verdedigen, daar waar men zeker is
van een groot succes.
Spr. hoopt, dat waarheid en eer-
Iqkheld in maaischappy en godsdienst
zullen zegevieren, zoo niet dit jaar
dan toch in de toekomst.
Hiermede eindigde spr. zyn met
vraag toch niet ongelukkig. Zy was
in een staat van gevoelloosheid ge
raakt en ging nu kalm haar noodlot
te gemoet. Wat de toekomst haar
brengen zou, wist zy niet, maar zy
zou het aanvaarden.
In den laatsten tijd dacht zy dik
wijls aan die voorspelling omtrent
het einde van het geslacht der Nor-
tons Al schertsende had graaf Vic
tor haar die voorspelling eens voor
de grap verteld. Zooals een enkele
toon soms lang in ons oor naklinkt,
zoo herinnerde zy zich telkens weer
êen volzin uit zyn verhaal:
„Als op den dag van het huweiyk
bruid en bruidegom gescheiden wor
den, zal het geslacht der Nortons
uitsterven 1"
Den avond voor den huwelijks-
dag bad Bertba zware hoofdpyn. La
dy Carley bewoog haar om vroeg
naar bed te gaan en bracht haar
naar haar slaapkamer.
„Goeden nacht, mijn kind," sprak
zq met aandoening. „Moge het je
gelukken, hem gelukkig te maken,
moge de dag van morgen je geluk
(bezegelen
M:t tranen in de oogen keek zy
gioed uitgesproken en met luid ap
plaus begroette rede.
Vervolgers verkreeg de heer Roos
het woord, die zeide te zuilen ver
dedigen de openbare schooi, zooais
die thans in Nederland bestaat eb
zooals die dient te blijven beslaan.
Spr. herinnerde aan art. 194 der
grondwet en de inrichting van het
openbaar onderwijs. Volgens hem
worden er reeds lang pogingen aan
gewend het openbaar onderwijs te
verdringen voor arder en daarom
kwam de vereeniging Volksorderwqs
tot stand, die opkomt voor de goede
toepassing der grondwet. Daa-om is
het te betreuren, dat deze vereen!ging
en ook andere vereenlgingen krachten
te kort komen om voor dit beginsel
te propageeren.
In 1848 werd hrt verbod om par
ticuliere scholen op te richten Inge
trokken; hetgeen spr. toejuicht, om
dat hq dit verbod een gtool onrecht
acht
Van dien tijd af onts'ond echter de
schoolstrijd, en Volksonderwys moet
herhaaldeiyk tegen daden van over
heidspersonen op'reden, die in plaats
van het openbaar onderwys eerder
het bijzonder bevordetden.
De wet zegt duideiyk, dat de over
heid het openbaar moet verzorgen.
Spr. geeft ieder het recht voorstander
van bijzonder onderwys te zqn en
daarvoor te propageeren, maar dan
zullen spreker en zyne geestverwan
ten ook den boer opgaan om voor
het openbaar onderwys propaganda
te maken. Maar sp'. noemt het Im
moreel, dat de minister, die thans
met de uitvoering der wet is belast,
zich zoo slecht van zijn iaak kwijt.
Spr. betreurt het, dat het onderwys
technisch zoo slecht vezorgd is, en
daarom zoo verre by het buitenland
achterstaat.
Een bron van ellende noemt spr.
het feit, dat de voorstanders van by-
zonder onderwys als gemeenteiyke
belastingbetalers ook aan de openbare
school mede betalen. Hierom trachten
de voorstanders van bijzonder onder
wijs de kosten voor het openbaar
onderwys en dus de kwaliteit van dat
onderwijs kleiner te maken. Spr. Is
voorstander van het toestaan van
gelden uit de openbart kassen aan
de byzondere scholen, omdat een zoo
groot deel der toekomstige staatsbur
gers die scholen bezoeken maar hq
keurt het af, dat de voorstanders van
byzondere schoten de openbare willen
verdringen en dit doet hem wantrou
wen in de goede bedoelingen van
rechtsche personen tegenover de
openbare school. Rechtsche leden van
de vertegenwoordigende lichamen
werken systematische verbetering van
bel openbaar onderwys tegen. Het
doel van spr. en zyn geestverwanten
ls het verhoogen van het peil van
het meisje aan. Er schenen woorden
op haar lippen te zweven, waarvoor
haar de moed ontbrak om die uit te
spreken. Bertha omhelsde haar lief-
deryk en verborg het hoofd aan de
borst der oude dame.
„Ik zai rnqn best doen, tante I"
fluisterde zy. „Waariyk, hy zal in
my een trouwe en goede levensgezel
lin vinden 1"
Zoo scheidden zy. Bertha was eln-
deiyk alleen. Zy lag in haar bed en
staarde onbestemd voor zich keen.
Maar denken deed zy niet. zy kon
niet geregeld denken. Zy volgde de
schaduwen, die het haardvuur op
den muur wierpzy hoorde het sui
zen van den wind en de slagen van
den torenklok, negen, tien, elf
slagen. Zy hoorde ze, maar had er
geen bewustheid van De kamenier
kwam om haar iaatste bevelen dien
avond te vernemen. Zy wenschte
haar goeden nacht en liet haar heen
gaan. Toen sprong zy op. Zy kon
daar niet slapeloos blgven liggen.
De klok sloeg twaalf.
(Wordt vervolgd.)
