Woensdag
26 Februari
No. 49.
51e Jaargang.
1913.
Feuilleton.
Abonnements-AduerfentiSn op zeer ooordeeiige voorwaarden
jlNNENLAND.
Het Slot Northminster en zijn
laatste Grafelijke bewoners.
VL1SS1NGSCHE COURANT.
Prijs per drie maanden f 1 30. Pranco per post L50.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Men abonneert zich bQ alle Boek
handelaren, Postd'recteuren ol rechtstreeks bij de Uitgeven
Firma F. VAN DE VELDE Jr., Kleine Markt 58.
ADVERTENT1ÊNvan 1—4 regels ƒ0.40. Voor eiken regel
meer 10 cent. Bij directe opgaat van driemaal plaatsing derzelfde
advertentie, wordt de prijs slechts tweemaal berekend. Qroote
letters en clichés naar plaatsruimte.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd op Zon- en Feestdagen. TELEFOONNUMMER 10
Tweede Kamer.
Bij de gls'eren voortgezette behan
deling van het ontwerp invaliditeits-
en ouderdomsverzekering werd voort-
oezet het debat over artikel 194, de
bevoegdheid gevende aan werkgi vers
om de helft di r premie van bet loon
af |e houden, met het daarop voor
gesteld amendemer.t-Aslberse om naar
male van het loon van meerderjarige
arbeiders lager is, den werkgevers
een booger aandeel in de premie te
laten betalen en het amendemenl-Duys
lot vrijstelling van de arbeiders met
lage loonen om bQ te d-a*en In de
premiebr taling, door hun aandeel
door den staat te laten betaler.
De heet Patijn bestreed het amen-
dement-Aalberse als nadeelig voor den
middenstand, hetgeen de h er Aalberse
pader ontkende.
De heer Troelstra, hoewel bezwaren
hebbende verklaarde dat de sociaal
democraten na verwerping van hun
eigen amendement om opportunisti
sche redenenen voor het amendement-
Aalberse zullen stemmen.
De beer Treub bestreed nadrukkelijk
het amendement-Aalberse, waarvan
hjj becijferde dat bet de onbillijkheden
welke bet ontwerp reeds bevat voor
den landbouw, driemaal zal verergeren
Omtrent de regeling van werk
zaamheden werd besloten, vóór het
Paaschreces nog een aantal wetsont
werpen af te doen.
De heer Troelsfra wenschte zoo
spoedig mogelijk zekerheid te hebben
of bet de bedoeling is, na het
Paaschreces de tariefsherziening te
behandelen.
De voorzitter beloofde vóór het
Paaschreces aan de Kenter een voor
Biel te zullen doen, omtrent de be
handeling van een of ander of meer
welsontwerpen na het Paaschreces.
Kamerverkiezingen.
De vryzinnige kiesvereenfglng Ie
Stadskanaal (district Veendam) heeft
den heer Herman Snijders, te Middel
burg, met algemeene stemmen car.-
dldaat gesteld.
De chr. de-®. kiesvereeniging .Ne
derland en Oranje" te Helder stelde
In bare Maandagavond gehouden
vergadering den heer A. P. Staalman,
oud afgevaardigde voor het district
Helder, met algemeene stemmen can-
dldaat voor de Tweede Kamer.
Bij het comi le Arnhem, belast
met de leiding van de verkiezingen
op grondslag van het concentratie-
program aldaap, is van den heer K.
Eland bericht ontvangen, dat bij de
hem aangeboden candidatuur aan-
vaardt.
Bakkersnachtarbeld.
Verschenen is het verslag van het
—O—
68.)
Graaf Norton stond vastgenageld
"nor het bed van zijn stervenden
vader.
De doorborende blik bleef op hem
gevestigd en van die bleeke lippen
hoerde h|j de woorden.Evenals ik
precies zooals ik Margaretha,
bat is je zoon
.Papa klonk het en de jonge
zonk öp de knieën bij het bed
oser. Hij rilde er van. 'tWas de
'etste maal, dat bij de (food van
*ag, de dood onlnam hem
vader, dien bij nog nooit te vo-
fen Rezlen had.
«Precies zooals Ik 1* herhaalden
w.t,Neke "PPen- »M8n ra|in
»e«alte, precies zooals ik toen
afdeellngsonderzoek der Tweede Ka
mer van bet wetsvoorstel van den
heer Aa'berse c.s., houdende beper
king van Zondagsa be d en nacht
arbeid in broodbakkerijen en van
den arbeidsduur van bakkersgezellen.
Vrij algemeen werd naar aanlei
ding van da Indiening van dit wets
ontwerp opnieuw ingenomenheid uit
gesproken met het st even naar af
schaffing van den Zondagsarbeid en
afschaffing of althans groote beper
king van den nachtarbeid in bel
bakkersbedrijf, doch vele leden ver
klaarden dat zy de poging, door de
voorstellers van het ontwerp ge
daan, niet kenden toejuichen, hoe
zeer ook zij den geest waardeerden,
die uit de indiening van het wets
ontwerp spreekt.
Deze leden geloofden niet, dat de
zaak, waarom het hier gaat, door de
Indiening van het wetsontwerp is
gediend. Zij achtten de kans van
slagen zeer gering. Er werd op ge
wezen, dat op het laatste congres
van het Nationaal Comité het ont
werp .vrij algemeen is afgekeurd
dat de gezellenbond, die is aange
sloten bij het Nederlandsch Vakver
bond, er ook tegen is en dat de
bestuurders der broodfabrieken deze
regeling evenmin werschen als de
vorige. Men heeft getracht twee
groepen van tegenstanders te be
vredigen en heeft door de eoncesslëi,
daarvoor noodig, vele voorstanders
verloren. Wordt nu dit wetsontwerp
verworpen, dan zal de regeering en
de Kamer wel voor langen tijd de
lust zijn uitgedoofd het onderwerp
nogmaals aan te vatten.
Voorts werd twijfel geopperd, of,
uit een oogpunt van goede parle
mentaire gebruiken, In casu wel
aanleiding bestond voor toepassing
van bet recht van Initiatief.
De strekking van het voorstel is,
blijkens de memorie van toelichting,
tweeërlei bezwaar, tegen het regee-
rlngs-ontwerp aangevoerd op te
heffen, nl. het bezwaar, dat daarin
den bakkerspatroon verboden werd
op bepaalde uren arbeid te verrichten
en voorts dit andere, dat genoemd
ontwerp, lot wel verheven, in ver
keerde richting Invloed zou hebben
geoefend op de bedrijfsontwikke
ling.
Verscheidene leden wensebten er
in de eerste plaats op te wijzen, dat
het princlpieele bezwaar dat, naar
hun meening, bij de bestrijding van
het regeeringsonlwerp zeer sterk
heeft gegclden, nog een ander was
dan de bovengenoemde. Tegen dat
wetsontwerp bestond bij velen on
overkomelijke bedenking, omdat
daarby de uitoefening van het bak
kersbedrijf gedurende zekere uren
absoluut werd verboden, niet op
grond van omstandigheden, aan el-
was, toen! O, God, zal zijn leven
ook eindigen zooals ik het mijne
De jonkman nam de hand van
ztyn vader In de z^ne, maar deze
trok zijn hand teru*, terwtyl de diepe
rimpels in zijn voorhoofd getuigden
van den zwaren strijd, die hij in zijn
binnenste voerde.
.Wacht," sprak hij dof. .Raak mij
niet aan, spreek niet tot mij 1 Sta op,
je mag niet voor me knielen! Hoor
eerst 1 Blanca spreek nu I"
Blanca sloot de deur en schoof
een stoel by voor Lady Carley, die
nog aliyd by de deur stond. Toen
kuste zy den grysaard op bet voor
hoofd en de handen, en met Inspan
ning van al haar wilskracht begon
zy haar verhaal.
Er was een half uur verloopen
zij had gezegd, wat zy te zeggen
had en allen zwegen. De dood
naderde met elke minuut en daar
lag de lijder en vorschte naar het
geen in de trekken van zyn zoon te
lezen was. Ook Blanca's blik rustte
strak op zyn gelaat.
Da jonkman was opgestaan; hy
stond in het midden der kamer, zyn
ken arbeid in dat bedryf gedurende
bedoelde uren onafscheide'yk ver
bonden, maar omdat in de meeste
bakkerijen de arbeid gedurende die
uren ernstige bezwaren medebrengt
en een verbod, lot laatstbedoelde
bakkeryen alleen gericht, aan de
overige, waarin men die bezwaren
wist te ondervangen, een bevoor
rechte positie zou verschaffen.
li genoemd wetsontwerp werd dus
de arbeid des racht3 ook ongeoor
loofd verklaard voor ondernemingen,
waarin door een ultstakende arbe ds-
regeling en door doeltreffende maat
regelen op het gebied der hygeëne,
die nachtarbeid op zichzelf (ot geen
gegronde bezwaren aanleiding kan
geven.
Op grond van deze overwegingen
heeft het ontwerp der regeering In de
oogen van verscheidene leden der
Kamer geen genade kunnen vinden.
Ten aanzien van dit principieels
punt brengt nu dit wetsontwerp zoo
goed als geen verandering De ont
werpers hebben zich geheel op het
zelfde standpunt gesteld als de mi
nister by de samenstelling van zyn
wetsontwerp.
Slechts wordt voor den patroon
persooniyk de gelegenheid geopend,
's nachts te werken en wordt voor
ondernemingen, die een drieploegen-
stelsel en een achturigen werkdag
hebben, eveneens de nachtarbeid
toegestaan, maar een en ander onder
voorwaarden, die het verwerpeiyke
beginsel, dat aan de geheele regefing
ten grondslag ligt, sléchts te dulde
ïyicer doen uitkomen.
Wat nu betreft de twee boven aan
gegeven punten, op welke het wets
ontwerp een voorziening beoogt,
afwykende van de regeling in het
regeeringsonlwerp, werd er op gewe
zen, dar van een vermyding van het
verbod van patroonsarbeid eigenlijk
geen sprake is. Den patroon wordt
de gelegenheid geopend 's nachts te
bakken, maar wie daarvan gebruik
maakt zal zich nu moeten onderwar
pen aan een verbod van zekeren
arbeid gedurende eenlge uren in den
morgen, nl. den arbeid van vervoeren
en dien van verkoopen. Een princi
pieel verschil tusschen de oude en de
nieuwe verbodsbepaling Is hier niet
aan te wijzen en het is dan ook on-
begrdpeiyk, hoe tegenstanders van het
patroonsverbod in het regeeringsonl
werp met dit wetsontwerp kunnen
medegaan.
Verschillende leden verklaarden nog
steeds van oordeel te zyn, dat de ver
werping van het ontwerp der regee
ring moet worden betreurd. AI waren
zy niet ongenegen aan het tot stand
brengen van de thans voorgestelde
regeling hunne medewerking te ver-
leenen, aan genoemd ontwerp zouden
zy de voorkeur hebben gegeven.
gelaat was aschgrauw. Wat bad
by vernomen? Droomde hy of was
het slechts verbeeelding van zyn ver
hitte fantasie O God, als dat
waarheid was l
.Lucht l lucht! er uit!' kreet hy
.Ik slik, ik word waanzinnig, als
Ik hier biyf l'
Als een beschonkene tuimelde hy
naar de deur, opende die, snelde de
gang en de trap af, terwyi tante Eli
sabeth hem volgde en met smee-
kend uitgebreide armen hem terug
riep.
.Victor, myn kindl Victor I" riep
ze, maar hij wees haar terug.
.Weg van my," kreet hy heesch.
.Laat ray alleen l No? weet ik niets,
niets. Ik word waa z'nnigEn hy
snelde naar bu ien, waar de regen
hem In het ge'aat sloeg. Maar wat
hinderde dat hem? - De koude
regendroppels koelden zyn voorhoofd
af zyn gloeiend voorhoofd, maar
niet den verzengenden gloed, die in
zyn hersenen woelde.
De eene minuut na de andere
verliep, maar daar sloeg hy geen
acht op. Hem was het, of hy een
zwaren slag op zyn hoofd had ge
Naar de meening van een groot
aantal leden behoorde de oplossing
van het vraagstuk gezocht te worden
in de richting van het op voorstel
van de heeren Bos e. a. gewijzigde
amendement, door den heer Snoeck
Henkemars op het regeeringsonlwerp
ingediend, hetwelk voorzag In de
gewichtigste bedenking tegen dat ont
werp, dat nl. de natuurlijke ontwik
keling van het bedrijf daardoor wordt
tegengegaan, en dat waarschyniyk
zou zyn aangenomen, Indien de mi
nister minder had vastgehouden aan
zyn uitgangspuntradicale afschaffing
van den nachtarbeid.
Steun uit Indlë aan de
vrijzinnige concentratie.
Hier te lande Is, naar het .Vad."
meldt, dezer dagen van bet Indisch
Com té tot stfun der vryzinnige par
tyen f 10 000 ontvangen ais bydrage
voor de verkiezingen, met de mede-
deeilng dat over ongeveer een maand
nog 8 10 mille zouden volgen.
De nieuwe organisatie.
In toonaangevende militaire kringen
schrytt .de Avp.,* gaat't hardnekkig
gerucht, dat de geheele nieuwe orga
nisatie op 1 April a.s. haar beslag
zal kry'gen en de oprichting der
October bataljons dus ook reeds op
dien datum zal geschieden.
Johan Gramf
Een zeer beked Hagenaar, die
gedurende vele jaren in de kringen
van letterkundigen en kunstenaars
een voorname plaats heeft ingenomen,
de heer johan Gram, is, naar het
,N. v. d. D." meldt, In den ouderdom
van byna 80 jaar le 's Gravenbage
ovei leden.
De heer Gram, die zich door zyn
aangename omgangsvormen vele
v ienden had verworven, bad een
zeer werkzaam lever, achter zich,
waaraan hy zich eerst enkele jaren
geleden heeft onttrokken. Ook daarna
echter bleef hy steeds groote belang
stelling koesteren voor letterkunde en
kunst.
Gedurende een lange reeks van
jaren was Gam secretaris van bet
bestuur der academie van beeldende
kunsten. Aan de bevordering van de
belangen van deze instelling en van
.Puichti S'udio" en .Oefening kweekt
Kennis" heeft hy steeds zyn beste
krachten gewyd.
Gram's maatschappeiyke werkkring
lag feiteiyk buiten de kunstwereld.
Hy was vele jaren als stenograaf ver
bonden aan den stenografischen dienst
der beide Kamers der Staten Gene
raal. Toch is hy als letterkundige,
novellist en journalist meer op den
voorgrond gekomen. Een aanta'. no
vellen, kinderboeken, enz. zyn van
zyn hand verschenen, en als warm
kregen en nu alle kracht om te den
ken had verloren. In bonte menge
ling dwarrelde alles dooreenhy
had tyd noodig om tot helderheid
te komen. Daar klonk plotseling een
kreet in zyn oor en een vrouweiyke
gedaante stormde uit het huls naar
hem toe.
.Kom, kom," riep ze, .by sterft I"
en ze trok hem mee naar binnen,
de trap op, naar de sterfkamer, 't
Was te laat, de dood was reeds in
getreden. Met een kreet van vertwy-
fellng zonk Blanca by het iyk neer
en bedekte het koude gelaat en de
verstyfde banden met baar heete tra
nen.
Naast baar stond graaf Victor en
staarde strak naar dat bleeke gelaat.
Geen traan bevochtigde zijn oogl
Geen traan verminderde het vuur,
dat In zyn ziel woedde.
XXX.
Zes dagen later keerden lady Carley
en graaf Norton naar het slot Pow-
sys terug.
Bertha had in dien tyd slechts
eenmaal bericht van Victor ontvan
gen. Het was een korte brief zon
vaderlander heeft hy menig geschrift
gewyd aan de geschiedenis van ons
land en ons vo s'enhuls.
Als journalist verwletf de heer
Gram zich bekendheid als „Haagscbe
Koufcr" van de .Provinciale Gronin
ger Courant". Zijne vaak humoristi
sche wekelljksche brieve.n in dat blad,
schonken altijd literair genot.
Be verdiers en van dezen bekwa
men en in ruimen kring gtëarden
man werden door de regeerine erkend
door zyne benoeming tot officier in
de orde van Oranje Nassau, en door
wyien Koning Willem III door «te
tldd rorde van de Eikenkroon.
Patrimonium.
Het Nederlandsche Werkliedenver
bond .Pairimo ium" hoopt 15 en
16 April e. k, (e Rotterdam zyn twee
en dertigste jaariyksche algemeene
vergadering te houden.
In behandeling zal o. m. komen
het rapport over de ten vorige jare
ingediende reorganisatie en propagan-
davoorstellen.
Verder zal aan de orde komen de
behandeling en vaststelling van het
gemeenteprograrc, alsmede de bespre
king over en de vaststelling van het
verkiezingsprogram.
De afdeeling Leiden heeft een
voorstel ingediend, luidende
Het bondsbestuur spreke zich op
de bondsjaarvergadering duidelijk uit,
of. het lidmaatschap van Patrimoni
um met dat van den Bond van
Cbihten-soclalisten vereenjgbaar is.
Het bondsbestuur brengt by dit
voorstel 'tvolgende in herinnering:
Op de 27sie bondsjaarvergadering
was door de afd. Zwolle het volgen
de voorstel ingediend
„De bond spreke zich uit of het
lidmaatschap van Patrimonium ver-
eenigbaar is met dat van neutrale
vakvereenigingen, aangesloten bij
bonden, die direct of Indirect revo-
lutlonnaire doeleinden nastreven."
Naar aanleiding der over dit voor
stel gehouden besprekingen, werd
de volgende motie aangenomen
„De bondsvergadering, van oor
deel dat de grondslag van Patrimo
nium uitsluit, dat leden van Patrimo
nium behooren tot vereenlginger,
die in practyk of theorie zich stellen
op den grondslag van den klassen-
strijd, draagt het bondsbestuur op,
van deze motie kennis te geven aan
de Nederl. Patroonsvereeniglng „Bo-
az," met verzoek, voor deze gedachte,
ook onder christen patroons propa
ganda te maken."
Op de 28ste bondsjaarvergadering
kwam in behandeling een voorstel
van de afd. 's Gravenhage, luidende
als volgt
„De bondsvergadering spreke uit
Is het lidmaatschap van den Chris-
der veel samenhang, waarin hy den
dood van zyn vader mededeelde en
verder, dat het ïyk volgens den
wensch van den overledene niet In
hel familiegraf op Northminster, doch
op een naburig kerkhof begraven
moest worden, alsook dat dit sterf
geval geheim moest biyven. Het bu-
wetyk zou op dsn bepaalden dag
doorgaan. Er volgde geen tweede
brief. Als Bertha hem bemind bad,
zou dit zwygen haar verwonderd en
gekwetst hebben, maar zy beminde
hem niet en trok het zich dus niet
aan. Het was reeds vry laat in den
avond, toen lady Carley en graaf
Norton aankwamen. Stormachtig om
helsde hy Berthahy scheen veel
verouderd en in zyn gelaat lag iets,
dat zy daarin nog nooit te voren
had opgemerkt, iets, dat niet door
den dood zyns vader alleen te ver
klaren was. Zy keek hem vragend
aan. Zou hy haar niets te zeggen
hebben
Op den grond starende, herhaalde
hy werktuigelqk wat hy bereids In
zyn brief gemeld had.
(Wordt vervolgd.)
