.ssen
efles
iet
ijnen
Wailersbrunn.
OPER.
[e&Co.
Zaterdag
23 Aoveiiiber
Provinciale Staten va n Zeelaad.
;KË.
R.
No.278.
50e Jaargang,
191*2.
AN.
.AAUW,
ling
Feuilleton,
(stofvrij)
185.
:rs.
Verschijnt dagelijks, uifgezondard op Zon- en Feestdagen.
TELEFOONNUMMER 10.
Abonnements-Adoertentiën op zeer uoordeelig© voorwaarden
BINNENLAND.
se doos fijne
i 1 Kilo's bus
dere andere
dijken prijs
>rijs van prima
IET,
"TEN, etc.
eL
tol HAARD
lijnon van
-i
1THRAOIET
Telefoon 46.
>URG,
VRIJDAG van
ark 14, (boven)
Agenten der
HYPOTHEEK-
berlchten, dat
Idig zijn als le
it elkgewenscht
jte 4'u 7o. Af-
htingen gaarne
Telefoon 125.
kGD
of Weduwe
/oor het schoor.-
roor rivierlood-
ien: Boulevard
e 8 en 10 uur
;n 12 en 2 uur
bn ruimte,
poor 10.5S
f O.ÖÖ
10.8S
pcht.
INGSC
Prijs per drie maanden f 1 30. Franco per post 1.50.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Men abonneert zich bij alle Boek
handelaren, Postd;recteuren of rechtstreeks bij de Uitgevers
Firma F. VAN DE VELDE Jr., Kleine Markt 58.
COURANT.
ADVERTENTIÈNvan 1—4 regels 0.40. Voor eiken regel
meer 10 cent. Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde
advertentie, wordt de prijs slechts tweemaal berekend. Groote
letters en clichés naar plaatsruimte.
Tweede Kamer.
Bij het algemeen debat over de
Indische begrooting bestreed gisteren
de heer Bogaardt de kritiek der lin
kerzijde op het beleid van de regee
ring als onjuist, onbillijk en ongerecht
vaardigd en schreef de actie tegen
zending en regeering toe aan eenige
fanatieke vrijmetselaren, waarbij hij
vooral afkeurde dat de inlander In de
actie betrokken wordl, ten nadeel e
van ons gezag.
Spreker wekte alle partijen op, te
steunen de doeltreffend gebleken ethi
sche poliiiek Van Karnebeek, maande
aan tot eei voorzichtig financieel
beleid, drong aan op bet krachtig
handhaven van het gezag tegenover
de Chineezen, die ni=t boven de in
landers bevoorrecht mogen worden.
Spr. wilde alleen de zending in die
streken waar de bevolking geen posi
tieven godsdienst belijdt steunen, en
bepleitte de instelling van een advi-
seerend college tot steun van den
minister en tot tegenwicht tegen de
Indische bureaucratie.
De heer Bos gaf verschillende wen-
ken in het belang van een goed finan
cieel beleid.
By het afdeelingsonderzoek der
Tweede Kamer werd herinnerd aan de
herhaaldeiyk gemaakte opmerking dat
naturalisatie met het oog op de daar
aan verbonden kosten zeer bezwaar-
ïyk is voor de minder bedeelden. Naar
aanleiding daarvan wenschte men
gaarne van de regeering te vernemen,
hoe het komt, dat Ibans zoovele ar
beiders in staat zyn om de kosten
eener naturalisatie te betalen. In ver
band daarmede had het de aandacht
getrokken, dat een groot aantal te
Sluis wonende arbeiders zich met een
verzoek om naturalisatie tot de regee
ring hadden gewend. Men vroeg, of
eene bijzondere aanleiding hiervoor
der regeering bekend was, en zoo ja.
of zq da'rvan mededeeling wilde doen.
Men kon niet aannemen dal zuiver
nationaliteitsgevoel hier de eenige
dryfveer was.
Ommen.
Onder dit opschrift plaatst de „Ne
derlander" eenige „recfificat'es" van
mr. JE baron Mackay omtrent som
mige beweringen, die in de pers wa
ren verspreid.
Mr. Mackay besluit zyn schryven
Aan hen, die my schreven den 'oop
van zaken daarom zó a (e betreuren,
omdat zy mij voorlaan zouden moe
ten missen in „onze kiiigen* zij de
vraag gesteld, of d e kringen alleen
geopend worden voar hen, d'e den
coalitie-pas kan tooien? (collectan
ten voor Evangelisatie en Christeiyke
scholen zqn niet van die meening
24.)
Nadat de president de getuigen den
eed had laten afleggen, vermaande
hy hen om de zuivere waarheid te
spreken, en drukte hen op het hart,
dat de rechters volgens hun getuige
nis het vonnis zouden uitspreken.
Nu werden de getuigen verwyderd
en trad dr. Rimoli, door politie-agen-
fen geleid, voor de balie.
Hoe is uw naam luidde de eerste
vraag.
Carlo Alfonso Rimoli, antwoordde
de doodsbteeke directeur, de fonkelen
de oogen strak naar den president
richtende.
Uw ouderdom
Vijftig jaar.
Uw geboorteplaats?
Correggio by B«logna.
Zyt ge gehuwd
Ik ben gehuwd geweest.
Men biyve in my zien een onge
schokt aanhanger van de Christeiyk-
Historische richting, meer nief, maar
ook niet minder.
Voorioopig geboycot door de lei
ders der Christeiyk-Historische Unie
(ik zeg dit zonder bitterheidik heb
'Izelf zoo gewild), onbruikbaar voor
de .christelijke politiek", hoop ik
ons land zy het ook buiten de
Kamer met ai mijn krachten te
biyven dienen.
2Vs cent stukken.
Het onderzoek van een verhoo
ging van de begrooting van Fi
nanciën voor 1911 gaf aan eenige
leden aanleiding tot de opmerking,
dat er veel te weinig 2Vs-centstuk-
ken in omloop zijn, een gevolg hier
van, dat deze in groote hoeveelhe
den door bet gebruik van muntgas
meters aan de circulatie worden ont
trokken. Anderzijds werd er echter op
gewezen, dat buitengewone aanmaak
van 27s-censtukken niet noodig zal
zijn als de nieuwe stuiverstukken in
omloop zullen zqn gebracht. Immers
de muntgas-meiers zuilen spoedig
op dezen munten worden ingericht.
Prijsverhooging der sigaren.
Men meldt uil Amsterdam aan
de „Nieuwe Courant":
Wq hebben heden in verband met
loopende geruchten, ais zouden de
prijzen der sigaren worden verhoogd,
naar de juistheid daarvan gtïifor-
meerd. Wy kunnen mededeeien, dat
by het hoofdbestuur van ce Ned.
Vereeniging van Sigarenwinkeliers
daaromtrent niels bekend is en even
min of de sigarenfabrikanten een
dergelijk voornemen hebben.
Een lid van hel hoofdbestuur de
zer vereeniging, van wien wy zulks
vernamen, gaf ons als z'ijn meening
te kennen da>, hoewel de steeds stij
gende tabaksprijzen en de aan de
werklieden rechtmatig toekomende
loonsverhooging zou rechtvaardigen,
dit toch door de groote oneenighsid
onder de ongeveer 1000 sigarenfa
brikanten zeer zeker bezwaren zou
ondervinden. Er blijft dus niets an
ders over aldus de meening van
onzen zegsman om de loonsver
hooging, die de werklieden zullen
krygen, wederom op de kwaliteit der
sigaren te verhalen, zooals dit ook
plaats beeft ten opzichte van de se
dert vioegere jaren met meer dan
100 pCt. gestegen prqzen der tabak.
Prof P. H. Ritter
Gisterenmiddag is te Utrecht over
leden p of. P. H. Ritter.
Pierre Henri Ritter werd in 1851
te 'sGravenhage geboren. In 1882
promoveerde hq aan de Leidsche
Hoogeschooi tot doctor in de theoio-
Heb ge kinderen?
Neen.
Hoe staat het met uw vermogen
Waarin hebt ge het belegd Hoe
veel beloopt het thans?
Dr. Rimoli wachtte eenige oogen-
blikken om over deze vragen te den
ken en antwoordde toen
Van my zelf bezat ik tienduizend
francs. Ik huwde later met eene we-
duwe, die my tot haar eenigen erf
genaam benoemde. Zij stierf en liet
my honderd en tien duizend francs
na. Twee jaar na haar dood kocht
ik voor die som het gesticht San Sal-
vatore. Naar myne schatting ben ik
thans drie honderd francs ryk.
Was de prys, waarvoor ge het ge
sticht hebt overgenomen, juist honderd
en tien duizend francs
Neen, veel meer, ik betaalde da-
deiyk vijf en zeventig duizend, een
jaar later nog vijftig duizend en ver
volgens eikjaar twintigduizend francs,
tot de koopsom geheel afbetaald was.
Ge bezat van u zelf duizend francs
en ge hebt honderd en tien duizend
francs geërfd. Hoe hebt ge dan het
tweede jaar vijftig duizend francs
kunnen betalen?
gie op proefschrift, getiteld. „De no-
madenleer van Leibnitz". Van 1882
tot 1891 was hq bij de Remonstant-
sche gemeente te Uirecfet werkzaam
als predikant, daarna tot 1906 ais
hoofdredacteur van „Het Nieuws van
den Dag" te Amsterdam. In "1906
werd hij tot hoogleeraar aan de Hoo
geschooi te Utrecht benoemd, welk
ambt hy aanvaardde met een rede over
„De taak der Wqsbegeerie".
Van zqn geschriften zqn vooral
bekend „Paedagogische Fragmenten"
(1891), „Ethische Fragmenten" (1892)
„Critische geschiedenis van het sub-
stantiebegrip in de nieuwere wysbe-
geerte" (1905). Onder zyn jeaactie
werd voorts bewerkt „Een halve eeuw.
Nederland v;n 1848—1898, door Ne
derlanders beschreven" (1898).
Professor Ritter was ridder in de
orde van den Ned. Leeuw.
Paleis Noordeinde.
Naar de „N. C'." verneemt, kunnen
de onderhandelingen, die tusschen het
gemeente bestuur van 's Gravenhage
en de regeerlr.g gevoerd zyn voor den
bouw van een nieuw Koninklijk Pa
leis op Zorgvliet, met bestemming
van den tegenwoordigen p&l.isgrond
o. m. voor stadhuis, als mislukt be
schouwd worden. Van de regeering
is een schrqven ontvangen, geteekend
door de ministers van Binnenlandsche
Zaken en Waterstaat, waarin de aan
bieding van de gemeente onaanneme
lijk wordt verklaard.
Najaarszitting lf!2.
Vergadering van Vrydag 22 Novem
ber, des morgens te 10 uur.
Voorzitter mr. H. J. Dqckmeester,
commissaris der Koningin.
Aanwezig 39 leden.
Afwezig de heeren Siegers, Lou-
werse en Hombach.
Na resumtie der notulen van de
vorige bijeenkomst en mededeeling
der benoeming van de voorzitters en
onder-vcorzitters van de afdeelingea,
werden aangenomen de voorstellen
van Gedeputeerde Staten tot vast
stelling van een nieuw reglement op
het stellen van zekerheid door de
rekenplichtige ambtenaren der Pro
vincie, en tot aanvulling van het reg
lement op de wegen en voetpaden,
door welke aanvulling Ged. Staten
zullen bepalen, op welke wegen
slechts in één lichting mag worden
gereden.
Vervolgens was aan ds orde de
behandeling van het voorstel tot vast
stelling eener verordening tot weren
van inbreuken op
Natuurschoon.
Dr. Rimoli keek den president eeni
ge seconden strak aan en antwoordde
toen
Gedeeltelijk nam ik dat geld uit de
kas der inrichting en het overige
werd my door een goed vriend ge
leend.
Hoe heette die vriend
Benetto hy is nu twee jaar dood.
Weet ge geen andere bron aan te
wyzen, waaruit dat geld werd geput 1
vroeg de president scherp.
Neen, antwoordde dr. Rimoli beslist.
Welnu, sprak de president, mis
schien kan ik uwe herinneringen wel
wat opfrisschen. Ge wordt beschul
digd den baron Ludwig von Erlen-
burg uit winstbejag twintig jaar lang
gevangen gehoud- n ie hebben onder
voorwendsel, d?t hij krankzinnig was.
is dat de waarheid
Volstrekt niet
Wat hebt g: er tegen in te bren
gen
De heer Von Ecleiburg is twintig
jaar geleden als waanzinnige aan
mijne zorgen toevertrouwd. Wanneer
zijn toestand nu beter is dan voor
heen, dan heeft hy dit aan myne zor
gen te danken.
Volgens het algemeen verslag werd
van een afdeeüng gevraagd of de
ontworpen verordening niet in stajd
kan zyn met de wet, waarop door
Ged. Staten geantwoord werd, dat in
Noord-Holland eene verordening is
vastgesteld, die door de regeering is
goedgekeurd.
Een lid meende, dat de contröle
op de naleving van de verordening
aan B. en W. en niet aan een op
zichter van waterstaat moet worden
opgedragen waarop een lid van Ged.
Staten antwoordde, dat zy moeiiyk de
conti ö!e aan B. en W., die trouwens
reeds genoeg te doen hebben, kunnen
opdragen, maar wei aan een provin
ciaal ambtenaar.
Alleen bedoeld lid stemt tegen het
art. 6, betrekking hebbend op de con
tiöle. Verder vereenigt men zich in
deze afdeeüng algemeen met het
voorstel.
In een tweede afdeeüng vroeg men
of de verordening geen Inbreuk kan
maken op hef eigendomsrecht en
werd gestemd over eene redactie-wy-
ziging.
In de derde afdeeüng vindt een
der leden het in principe verkeerd,
van overheidswege in te grijpen in
het eigendomsrecht van particulieren.
Wat hem bit.eft vindt hq de reclame
borden, waartegen geageerd wordt,
niet leeiyk. Bovendien blijven er vele
geva'len over, waarin de voorgestelde
verordening niet billijk zal werken,
zoo byv. wat betreft de reclames in
de s'ations; imme s deze liggen
builen de kom der gemeente.
Een ander lid wy'st op het „de
gustibus non est disputandum" en
gelooft, dat weinigen het met den
eersten spreker zuilen eens zijn. Hy
vindt de meeste borden te afschu
welijk gezicht. Hq wy'st erop, dat
sommige stations binnen de kom der
gemeente liggen.
Etn derde lid verklaart zich ook
voor de verordening, een vierde lid
laai de zaak koud, lerwyi een vytde
lid er niet voor is, omdat hfj be
schroomd is door deze zaak een nieuwe
verordening in het leven te roepen.
Tenslotte wijst een zesde lid erop,
dat vele neringdoenden de verorde
ning met vreugde zullen begroeten
immers, zq zyn dan niet meet ver
plicht ter wille der concurrentie groote
onkosten te maken.
Bij stemming verklaren zich 7 leden
vóór en 3 tegen het voorstel, terwql
4 leden zich hun stem voorbehielden.
Ged. Staten vinden in het verslag
aanleiding om het voorstel zoo te
wqzigen, dat aan hen de beoordeeling
zal worden gelaten welke de grens
der bebouwde kom eener gemeente is.
De voorzitter deelde mede dat nog
verschillende adhaesi.-betuigingen zijn
ingekomen-
De heer Van Voorthuysen bracht
Wilt ge daarmede zeggen, dat de
heer Von Erlenburg nog op dit oogen-
blik krankzinnig is?
ja zeker i Echter komen de aan
vallen thans niet meer dagelijks voor,
zooals in de eerste jaren het geval
was.
Dr. Parnese directeur van het krank
zinnigengesticht voor gevangenen, is
van oordeel, dat bij den heer Von
Erlenburg niet het geringste spoor
van waanzin is waar te nemen.
Myn ondervinding in het vak is
genoeg bekend, antwoordde dr. Ri
moli schouderophalend.
Hoeveel géid werd u jaarlijks uit
betaald voor de verpleging van den
baron von Erlenburg.
Zes duizend francs.
Is die som ni?t buitengewoon hoog
De heer Von Waldheim, die my
den patient toevertrouwde, wilde dat
hy zou behandeld worden met alle
onderscheiding, waarop hy volgens
zijn hoogen stand recht had.
En waarom, hebt ge zijn naam ver
anderd
Waarom werd hij in uwe inrichting
Von Ludwig genoemd
Dat berust op eene vergissing. Ik
sz,
een woord van dank aan Ged. Staten
voor het ingediend voorste!, zoowei
het natuurschoon als de neringdoen
den zullen er door gebaat worden.
De neer Sprenger zal tegen het
vocrstel Sjemmen, omdat hq meent
dat hier,j00r inbreuk wordt gemaakt
op het eigendomsrecht. Hij betwijfelt
bovendien a|s een overtreding wordt
geconstateer(i een veroordeelend von
nis zal volgen.
De heer Blum verdedigde het voor
ste! van Ged. Staten, Dat het vast
stellen van een dergeiyke verordening
in stryd met de wet zou zyn ontkent
hij. Hij wees den heer Blum er op dat
in de Prov. Stalen van Noord-Holland
een dergelijk voorstel is vèrdedigd
door der. oud professor Van Hamei,
een uitnemend jurist.
De heer Blum meende dat otlze
provincie, waar het vreemdelingen
verkeer toeneemt, goed zal doen de
verordening aan te nemen, vooral
waar het kwaad hier nog niet zoo'n
grooten omvang heeft aangenomen en
het gewensent is prevensief op te
treden.
Over de verschillende artikelen werd
eenige discussie gevoerd en de heer
de Veer zou vo.oral van te voren wil
len zien vastgesteld wat onder de
kom der gemeente wordt verstaan.
De heer Blum zelde dat hetmoel-
iqk is daarom een vaste grens aan
te geven, byv. in landeiyke gemeenten
kan de kom der gemeente voortdu
rend veranderen.
Het voorstel van Ged. Staten werd
vervolgens in stemming gebracht en
aangenomen met 24 tegen 15 stem
men.
Aan de orde is thans het voorstel
tot toekenning van een bijdrage van
ten hoogste f13.000 aan de gemeente
Goes in de ko=ten van stichting van
een gebouw van de
Rijks landbouwwfnterschool.
Blijkens het algemeen verslag kon
verkeerde in de meening dat hy Von
Ludwig Erlenburg heette.
Hoe kwam het, dat de heet Von
Erlenburg aan uw zorgen werd toe
vertrouwd Kunt ge mij ook zeggen,
waarom de heer Von Waldheim, die
toch een Duitscher was, hem niet
liever in Duitschland of Oostenrqk liet
verplegen
De heer Von Erlenburg was op reis
en werd ziek, toer, hy in de omstre
ken van Napels was. Daar myne in
richting algemeen geroemd wordt,
had de heer Von Waldheim geen re
den om hem langer in een ander ge
sticht te plaatsen.
Nadat de president eenige oogen-
bükken had nagedacht, vroeg hy
Hebt ge nog iets te zeggen om de
aanklacht te bestrijden
De aanklacht is valsch 1 riep dr.
Rimoli. Ik verzoek derhalve de heeren
rechters my in mijn eer te herstellen
door de aanklacht ongegrond te verkla
ren.
De president wenkte den beschul
digde te gaan zitten en gaf bevel den
eersten getuige binnen (e brengen.
(Wordt vervolgd.)
