Zaterdag
Feuilleton.
Kromme Wegen.
50e Jaargang.
1912.
l i September
binnenland.
VAN DÊM HAK OPÏEH TAK
VLISSINGSCH
Prijs per drie maanden J 1.30. Franco per post 1.5Q.
Afzonderlijke nummers 5 cent. Men abonneert zich bij alle Boek
handelaren, Postd;recteuren of rechtstreeks bij de Uitgevers
Firma F. VAN DE VELDE Jr., Kleine Markt 58.
ADVERTENT1ÊN van 1—4 regels ƒ0.40. Voor eiken vege!
meer 10 cent. Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde
advertentie, wordt de prijs slechts tweemaal berekend. Oroote
letters en clichés naar plaatsruimte.
V«rsohi$tit dagelijks, uitgezonderd op Zon- en Feestdagen.
TELEFOONNUMMER 10.
^bonnements-^duertenfiën op zeer uoordeeiige voorwaarden
v
De Koninklijke familie naar Dobbin.
Naar de „Tel." uit goede bron
verneemt zal de Koninklijke Familie
de volgende maand nog eenigen lijd
Ie Dobbin doorbrengen.
Plan 1913.
De centrale commissie voor „Plan
1913" vergaderde op 7 September,
onder voorzitterschap van jhr. C. F.
van de Poli.
De vergadering werd gehouden aan
boord van een der schepen van de
Batavier-lijn, daartoe welwillend door
de directie ter beschikking gesteld,
met de bedoeling deze bijeenkomst
tevens te benutten voor een tochtje
over de Maas, en door de Zeeuwsche
stroomen.
Onder de ingezonden stukken werd
met bijzondere erkentelijkheid kennis
genomen van de gunstige beschikking
van Z. K. H. den Prins der Nederlan
den op het verzoek der commissie
om het beschermheerschap te aan
vaarden. Eveneens werd met ingeno
menheid het besluit begroet van den
minister van landbouw, nijverheid en
handel, om het hoofd der afdeeling
handel, mr, J. C. A. Everwijn, te
benoemen tot regeerir.gscomnsissaris
bij deze commissie.
Mr. Everwijn werd daarop in zijne
nieuwe qualiteit welkom geheeten.
Sedert de vorige opgave betreffende
de plaatselijke plannen, zijn weder
nieuwe bijzonderheden bekend gewor
den, voornamelijk betreffende de plan
nen Ie Baarn, Breda, Hilversum, Hoorn
en Middelburg.
Op voorstel van de sub-commissie
voor de huisvesting zal den Bond
voor Vreemdelingenverkeer en den
Holelhoudersbond worden verzocht
een onderzoek in te stellen naar het
aantal kamers, dat de hotels in de
tentoonstellingssteden beschikbaar
kunnen stellen, en zulke maatregelen
worden genomen om de vreemdelin
gen betrouwbare inlichtingen betref
fende kamers en prijzen te versirekken.
Uit de mededeelingen van de sub
commissie voor de buitentandsche
reclame blijkt, dat in den loop dezer
maand de groote reclameplaten naar
stations, hotels en clubs verzonden
zullen worden en dat bij de versprei
ding der bekende ka'endertjes groote
medewerking, zoowel van lichamen
als particulieren werd ondervonden.
Een tweede uitgave is ter perse.
Dank zij de relatiën der leden van
de centrale commissie met personen
en lichamen in het buitenland, kan
een zeer uitgebreide bekendmaking
van het „Plan 1913" verwacht wor
den, en juist in die kringen, op wier
belangstelling men het meest prijs
stelt.
81.)
In dit oogenbük bespeurde zij
duidelijk de trekken van Walewski in
het gelaat der dame, en ploiseling
overviel haar de gedachte, dal zij
walewski's moeder vóór zich had.
Genadige vrouw 1 zeide zij
haastig. Ik verzoek u, blijf nog een
oogenblik.
De vreemdelinge bleef staan en
Wikte Esther vragend aan. Deze was
intusschen weder in twijfel, of deze
dame wel werkelijk de moeder van
Walewski was. Zij vreesde nu, zich
vergist te hebben, toen zij gelijkenis
beende te zien.
Ik wilde sléchts vragen, sprak
2|i stotterend, of u misschien komt
onderzoeken of vragen naar
^°®s iemand van uwe naaste be-
vekkingen misschien.
Esther zweeg. De vreemde dame
De volgende bijeenkomst werd
bepaald op Zaterdag 19 October, te
Utrecht.
De drijvende vergaderzaal lag tij
dens de besprekingen voor anker in
het Mastgat, tegenover Zfjpe, alwaar
ook de nacht werd doorgebracht.
Den volgenden dag werd, zooals
wij reeds meldden, een bezoek ge
bracht aan Middelburg.
's Maandagsmorgens werd door
het Kanaal naar Veere gevaren en
geschut in het Veersche Gaf, van
waar over zee naar Rotterdam werd
taruggestoomd. Als een bijzonderheid
zij hierbij gemeld, dat de „Batavier
IV" het eerste zeeschip is, dat sedert
200 jaren weder bij Veere zee koos.
Ondanks het feit, dat het weder
van tijd tot tijd minder gunstig was,
werd op den tocht veel genoten, dank
zij het voortreffelijk schip, den be
kwamen kapitein en de uitnemende
zorg van de gastvrouwde directie
van de Batavierlijn.
Men was hel er algemeen over
eens, dat dergelijke tochten door ons
land ook in 1913 voor vreemdelingen
bijzonder aantrekkelijk zuilen zijn,
want zelfs bij regenweer krijgt men
een diepen indruk van de grootsche
rivier- en zeegezichten en de schil
derachtige dorpen en steden van
Zuid-Holland en Zeeland.
De herhalingsoefeningen.
Naar de „Avondpost" meent te
weten, overweegt het legerbestuur
ernslig, om, in verband met de
weersgesteldheid, de miliciens der
lichtingen 1905 en 1906 vóór den
vastgestelden datum in het genot
van groot verlof te stellen.
Door het slechte weer van de
laatste weken kunnen bijna geen
oefeningen met succes worden ge
houden, en zijn alle terreinen en
landwegen nagenoeg onbegaanbaar,
terwijl door overbevolking in de ka
zernes de ruimte voor oefeningen
ontbreekt.
De hoofddeksels voor het leger.
Thans zijn de hoofddeksels voor
het leger vastgesteld.
Voor officieren en minderen wordt
weder de chako ingevoerd, van ach
teren voorzien van een afhangende
klep, en in groot-tenue versierd voor
de officieren mei een piufm van ha-
neveeren en voor onderofficieren en
minderen van een afhanger.de pluim
van paardehaar, zooals vroeger door
het personeel der artillerie werd ge
dragen.
In klein-tenue dragen de officieren
en onderofficieren een pet, overeen
komend met het Duüsche model-pet
de officierspet van voren voorzien
van een lauwerkrans, de onderoffi
cierspet van voren voorzien van het
regimentscijfer, korporaals en min
stond plotseling vóór haar en had hare
handen gegrepen.
Heb medelijden, zeide zij met
bevende stem, heb medelijden met
een reeds sinds maanden door den
vreeselijksten angst gepijnigd hart.
Gij schijnt te weten zeg mij
alles, en op fluisterden loon voeg
de zij er bijIk ben de gravin
Walewski
Gij zult uw zoon nog heden
avond zien 1 sprak Esther en ook
haar stem beefde thans.
God zegene u duizendmaal
voor deze woorden 1 riep de dame
hartstochtelijk opgewonden en sloot
Esther in haar armen.
Diep geroerd verborg Esther haar
gelaat aan den boezem der vrouw,
die haar vol deelneming en dank
baarheid omarmd hield. Hier rustte
zij dan toch aan een moederhart,
waarnaar zij zoo eindeloos had ver
langd.
HOOFDSTUK XVII.
Rothmann's eerste zorg was natuur
lijk een voldoende macht bijeen te
brengen, teneinde de vaische mun
tersbende zoo noodig met geweld te
kunnen overvallen. Van politiedie
deren dragen in kleintenue een muls
van langwerpig model.
De torpedojagers „Jakbals" en
„Bulhond" die onderweg zijn naar
Indië, hebben, naar de „O. H. Ct."
uit een particulieren brief meedeelt,
op het eerste gedeelte van hun reis
voortdurend stormweer gehad, met
een woeste zee, zoodat men blij was
le Vigo fe kunnen binnenloopen.
Ghristelijke-Nationaie
Werkmansbond.
De zeventiende jaarvergadering
van den Christelijk Nationalen Werk
mansbond is gisteren te Utrecht aan
gevangen.
Vertegenwoordigd waren 75 van de
143 afdeelingen.
De voorzitter, de heer P. j. Na-
huyzen uit Uirecht, wees in zijn ope
ningsrede op den vooruitgang van den
Bond zoowel in aantal afdeelingen
als in ledental. Zijn benoeming tot
ridder in de Orde van Oranje-Nasaau
beschouwde spr. ais een eere-saiuut
aan den Christ. Nat. Werkmansbond,
waai voor men H. M. dankbaar mocht
zijn.
Uit de vervolgens uitgebrachte
verslagen bleek, dat da Bond 143
afdeelingen telt met 13,000 leden.
In de namiddag-vergadering hield
dr. Th. de Visser een inleiding over
het wetsontwerp op de ouderdoms-
en invaliditeits-verzekering. Vooraf
sprak hij eenige hartelijke woorden
van gelukwensch, ook namens de
vergadering, aan dan Bondsvoorzitter,
den heer Nabuysen, voor diens be
noeming tot ridder in de Oranje
Nasaau Orde.
Diens woorden in herinnering bren
gende, dat de benoemde zelf de hem
verleende onderscheiding beschouwt
ais een eeresaluut aan den Bond,
wees dr. De Visser er op, dat de be
noeming toont, dat de Christelijk-
Nationale Werkmansbond waardee
ring heeft gevonden in de hoogs'e
kringen des lands.
Dr. De Visser gaf allereerst een
heldere uiteenzetting van het wets
ontwerp, waarna hij eenige beschou
wingen daaraan wijdde.
Tot lid van het hoofdbestuur werd
gekozen de heer E. Reudink te Mid
delburg.
De komkommertijd raakt zoo zoet
jesaan voorbij, scholen en werkplaat
sen zijn bijna alle weer geopend, en
ieder is of gaat weer met frisschen
moed aan den arbeid, met een aan
gename herinnering aan da heerlijke
zomersche dagen, waarvan hij in zijn
vacantie mocht genieten.
Watblief, bittere spot, zegt ge Ach
ja, maar vergeef me ik heb zelf ook
naren wilde de beambte zich daartoe
niet bedienen.
De politiedienaren in Opper Sile-
zië waren in dien tijd meestal nog
allen oude, zwakke lieden, niet zel=
den van reeds boven den zeventig
jarigen leeftijd bovendien durfde hij
hen ook slechts weinig vertrouwen,
daar het niet zeker was, dat sommi
gen van hen niet met de vaische
munters gemeene zaak maakten.
Tot het rr quireeren der grens gen
darmen ontbrak de tijd, daar deze te
ver uiteen geposteerd waren en ook
dikwijls op onderzoek uit waren,
zoodat men nooit zeker was hen op
hun post aan te treffen. Er bleef dns
niets over dan de militaire macht te
huip ie roepen, maar dit moest zon
der eenig opzien geschieden, en het
naaste garnizoen was te Gieichwitz,
waar het tweede Pruisische Uianen
regiment lag. Cavaikrie is voor een
dergelijk doel juist niet hei meest
geschikt, maar er was geen keus en
daarom dat> ook reed Rothmann met
een gehuurdert wagen naar Gieich
witz om in alle geheim de müüaire
macht te requireeren. Onder leiding
van een officier zouden veertig Uianen
genoten. We zullen al de geleden
regen eliende maarniet weer ophalen,
maar jammer is het toch, dat we ons
niet eerder hebben kunnen verzekeren
tegen den regen. Dat kunnen wij nu
wel.
Een Engeische maatschappij deelt
mede, dat zjj, geïnspireerd door deze
hopelcoze regenperiode, een verzeke-
ringsvorm heeft uitgewerkt, waarbij
men zich verzekeren kan tegen de
kansen van regendagen. De minimum
premie is slechis f 4.50 voor een week,
terwijl zij tot slechts 9 gulden stijgt
voor vier wekendaarvoor ontvangt
de verzekerde een bedrag van f 2.50
per regendag.
Voor lieden, die September voor
hun vacantie uitkozen, is hier een
gelegenheid, die zij zich niet zullen
mogen laten ontgaan. Men brengt
zijn vacantiedagen door aan zee, op
het land, in de bergen. En hef blijft
maar regenen, regenen
Tenminste heefr men dan het be
vredigende gevoel, dat men zijn va
cantiedagen uitgaven niet in het water
heeft gesmeten, want elke regendag
in huis, achter de natte ruiten gesle
ten, brengt zijn geld op.
In dezen regenmoesson zou men
er een geldbelegging van kunnen
maken 1
Evenwel, mogen wij de profetie
van dr. Lockyer, directeur van het
Observatorium South-Kensington, en
beroemd sterrenkundige en lucht-
kenner, gelooven, dan is verzekering
voor het verdere dezer maand gansch
overbodig, daar we nog groote warmte
zijn te wachten. Zijn voorspelling
berust op het volgende
„De wetenschap der luchtkennis
ligt nog in de wieg maar het oogen
blik is niet ver meer, dat wij het
weer zullen kunnen voorspellen, niet
aileen 24 uren vooruit, maar maanden
en maanden. (Dat konden vroeger de
beroemde Enkhuizer Almanak en
Snoek's Almanak ook alAlleen, 't
kwam dikwijls niet uit.)
Men heeft vastgesteld, dat de damp
kring die onze aarde omgeeft, een
standvastige massa is. Daar volgt uit,
dat, als op éen punt drukking plaats
heeft, er op een andere verhooging
komt. (Kijk maar eens naar een wip
plank.) Zoo weet men dat ais het
slecht weer in IJsland is, dan is het
mooi weer op de Azcren en omge
keerd. Als nu de geschillen in den
dampkring over de heele wereld De
hoorlijk worden gerangschikt, dan zal
het'mogelijk zijn een soort van grens
vast te stellen, die als demarcatielijn
kan dienen voor de twee groote
streken, waar de verschillende wis
selingen van hoog en laag in even
wicht komen.
Er is daarenboven een bron van
observatie, die de voorspelling van
het weer gemakkelijk maaktde zon.
in den namiddag zoo stii mogelijk
en zonder opzien Gieichwitz verlaten
en des avonds ten zeven ure op een
door Rothmann bepaalde plaats in
net bosch voor Rudow te zijner be
schikking zijn.
Voorts had hij zijn plan zóo ge
heel uitgewerkt, dat het indien
gten ongelukkig toeval tusschenbeide
kwam onmogelijk kon mislukken.
Hij kende thans den ingang nauw
keurig. Hij moest zijn bij een klein
huisje, dal vroeger tot kantoor en
bergplaats van werktuigen had ge
diend, en thans door een paar oudjes
bewoond werd. Hoe meer Rothmann
er over dacht, hoe zekerder het ver
moeden werd, dat dit huisje met het
bergwerk, waarin de vaische munters
hun werkplaats hadden, in onderaard-
sche vêsbinding stond.
De Uianen zouden des avonds ds
geheele omgeving onbemerkt afzet
ten éene afdeeiing zou ter beschik
king van Roibmanr, blijven, die zich
met behulp van den niets vermoe
denden Rukowski den toegang tot
het bergwerk zou trachten te ver
schaffen.
Een nog jonge theorie wil, niet
zonder reden, een vaste betrekking
zien tusschen het weer en de zonne
vlekken.
Nu heeft dr. Lockyer zijn kaarten
met drukkingen depressies en
verhoogingen geraadpleegd en voor
zegt nu in September een warme
periode, een heerlijke zonneschijn
met ai zijn blijde gevolgen.
Wij hopen van hartej dat dr. Lo
ckyer gelijk krijgt. Niet het minst
voor boer en tuinman. Die menschen,
vooral de eerste, lijden geduchte
schade. Voor duizenden, voor mii-
lioenen is er, ook in ons land, verre
gend. Uitstekend froffen het daaren
tegen de handelaars in regenscher
men en regenjassen. Dat die men
schen in een goede stemming konden
zijn en aldus het best gedisponeerd
waren om een passende reclame uit
te vinden, laat zich begrijpen. Een
staaltje daarvan meldt de „'sH. Ct.",
welke schrijft
Hoe zelfs de aanhoudende regen
en stortbuien dezen mislukten zomer
bijdragen tot samenstelling eener re
clame, bewijst de ansicht, welke wij
gistermorgen mochten ontvangen van
een firma, die te Nijmegen thans ge
durende den tentoonsteliingsSijd ge-
exposeerd heeft en aldaar hare in
zending met goud bekroond zag.
Bedoelde kaart luidde, in schrift:
„Waa-de Neef,
Gisteren van de tentoonstelling
droog thuisgekomen, niettegenstaande
de vreeselpe stortbui. Mijn „Bur-
berry"-jas heeft hierbij uitstekende
diensten bewezen. Als je ooit een
regenjas mocht noodig hebben, dan
kan ik je achterstaande firma ten
zeerste aanbevelen.
Na groeten, Henri."
Het aardige dezer reclame is, dat
men zoolang in de waan is een kaart
van een neef ontvangen ie hebben,
totdat men de kaart omkeert, die ver
meldt den naam van den afzender
en tevens een foto geeft van den stand
der firma op de Nijmeegsche ten
toonstelling.
Voorwaar, een vernuftige reclame.
Zoo we zeidenin tuin en op
akker is er heel wat door den regen
bedorven. Maar daarover had het
schoolhoofd in een der Betuwsche
dorpjes niet te klagen. O .".inks
den regen groeide in zijn h> f de
kool als kool. Prachtige x m-
plaren had hij, een heele pa':, ook,
want hij en zijn eega en rxk zijn
kroost houden allen bijzonder veel
van zuurkool. Maar ach, zij zuilen
er niet veel, of juister: he Icmaal
niet van profiteeren. Hoe dat komt?
Ik zal 't u vertellen, kort en bondig.
Hij had prachtige kooien, zei ik,
maar bij heeft ze niet meerze
zijn hem ontstolen I Kan het wree-
der Kunt ge niet ten volle gevoe-
In het het huisje van Wolf te Ru
dow, was er maar éen, die zich ge
durende den nacht in een goeden en
rustigen slaap had verheugd, en wel
Rukowski, wiens hoofd door den al
cohol beneveld was. Werkner sliep
slechts zittend en daa nog maar wei
nige minuten achtereen, daar hij
Rukowski in het oog wiide houden,
en ook Koppenhagen, dien gevaar
lijken misdadiger, niet vertrouwde.
Uit angst voor den laatste sliepen
zelfs Wolf en zjjna vrouw niet.
De beide echtgenooten brachten
bange uren door. Zij hoopten van
ganscher harte, dat de plannen van
Rothmann mochten slagenzij ver
blijdden zich in hei oogenblik, waarin
de misdadigers in handen der ge
rechtigheid vallen zouden, en toch
beangstigde hen dit oogenbük ook,
warn met die misdadigers moest ook
immers Wolf aan de handen der
rechters worden overgeleverd. Hij
was medeplichtig, en ofschoon men
ook het geiukken van Rothmann's plan
geheel san hem te danken had, toch
had hij zich strafbaar gemaakt en moest
van rechtswege veroordeeld worden.
(Wordt vervolgd.)